2012-02-28

1

PARLAMENT

EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI

• PE

:

organ prawodawczy UE wybierany w wyborach

bezpośrednich - instytucja ponadnarodowa

• Wyraża demokratyczną wolę blisko 500 milionów

obywateli UE i reprezentuje ich interesy w dyskusji z

pozostałymi instytucjami Unii.

• Do 1979: zgromadzenie parlamentarne o charakterze

czysto konsultacyjnym składające się z delegatów

parlamentów narodowych.

• Od 1979 r.

wybierany przez obywateli UE w wyborach

bezpośrednich na kadencje 5-letnie.

• Każdy obywatel Unii ma w tych wyborach prawo

głosowania i kandydowania

,

niezależnie od jego miejsca zamieszkania w UE

po spełnieniu warunków

.

2012-02-28

2

PARLAMENT EUROPEJSKI

Siedziby Parlamentu Europejskiego (PE):

• Oficjalna siedziba PE:

Strasburg

(Comiesięczne posiedzenia całego

PE, zwane zwyczajnymi sesjami plenarnymi -

12 sesji plenarnych w roku w Strasburgu,

żadna w sierpniu ale 2 w październiku).

• Posiedzenia nadzwyczajne PE oraz komisje parlamentarne:

Bruksela

• Administracja PE, Sekretariat Generalny i Biblioteka:

Luksemburg

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Liczba posłów:

750 (753) + przewodniczący

– Polska:

PO

-25,

PiS

– 15,

SLD

– 7,

PSL

– 3

= 50+1 posłów

• Określenie członków PE:

– Oficjalnie:

Poseł do PE

– Potocznie

„europarlamentarzysta”,

„eurodeputowany” lub „europoseł”.

2012-02-28

3

Rozdział miejsc poselskich pomiędzy krajami w

Parlamencie Europejskim

2009

– 2014

(TN)

Total

736

Germany

99

France

72

Italy

72

United Kingdom

72

Spain

50

Poland

50

Romania

33

Netherlands

26

Belgium

22

Czech Republic

22

Greece

22

Hungary

22

Portugal

22

Sweden

18

Austria

17

Bulgaria

17

Finland

13

Denmark

13

Slovakia

13

Ireland

12

Lithuania

12

Latvia

8

Slovenia

7

Cyprus

6

Estonia

5

Luxembourg

6

Malta

5

Austria

19 Malta

6

Belgia

22 Niderlandy

26

Bułgaria

18 Niemcy

96 (99)

Cypr

6

Polska

51

Dania

13 Portugalia

22

Estonia

6 Republika Czeska

22

Finlandia

13 Rumunia

33

Francja

74 Słowacja

13

Grecja

22 Słowenia

8

Hiszpania

54 Szwecja

20

Irlandia

12 Węgry

22

Litwa

12 Włochy

73

Łotwa

9 Zjednoczone Królestwo

73

Luksemburg

6

Razem

751(754)

Podział mandatów w PE kadencja 2009 - 2014

AS from June 2014 (new term of EP) the Germany’s memebership in the EP will drop to 96.

2012-02-28

4

PARLAMENT EUROPEJSKI

Frakcje polityczne w PE:

• Rozmieszczenie posłów na sali PE:

według

przynależności do jednego z ogólnoeuropejskich ugrupowań
politycznych.

• Poglądy:

od skrajnego federalizmu po otwarty

eurosceptycyzm.

• Kryteria utworzenia grupy politycznej:

– minimum 25 posłów (3,3 % posłów PE),
– reprezentujących co najmniej ¼ państw członkowskich

(obecnie co najmniej 7 państw).

PARLAMENT EUROPEJSKI

Grupy polityczne

EPP

–

Europejska Partia Ludowa;

S&D

–

Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów;

ALDE

–

Sojusz

Demokratów i liberałów dla Europy;

G-EFA

–

Zieloni

– Wolny Sojusz Europejski;

ECR

– Europejscy

Konserwatyści i Reformiści;

EUL-NGL

–

Grupa Konfederalna Zjednoczonej Lewicy Europejskiej/Lewica Nordycka

Zielonych;

EFD

–

Europa

Wolności i Demokracji; nie zrzeszeni

…….PO+PSL=25 + 3

………PiS+12

…….....SLD+7

Polscy członkowie PE

1

2

3

4

5

6

7

(271)

(190)

(85)

(58)

(53)

(34)

(33)

SP + 3

2012-02-28

5

PARLAMENT EUROPEJSKI

Struktura zarządzania:

• Przewodniczący PE

(

Kadencja 2,5 roku)

– nadzoruje pracę PE,

– przewodniczy posiedzeniom plenarnym, zebraniom

Prezydium

i

Konferencji Przewodniczących

,

– podpisuje akty prawne przyjęte w zwyczajnej procedurze

prawodawczej, w tym budżet,

– reprezentuje Parlament na płaszczyźnie

międzynarodowej,

– przemawia jako pierwszy na posiedzeniu RE.

Martin Schulz

–

Przewodniczący Parlamentu Europejskiego

2012-02-28

6

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Prezydium (skład)

:

przewodniczący PE + 14

wiceprzewodniczących + 5 kwestorów z głosem
doradczym

• Wybory Przewodniczącego i Prezydium

– Prawo zgłoszenia kandydatów:

grupa polityczna lub co najmniej

37 posłów,

– Wybory przez aklamację:

jeżeli liczba kandydatur nie przekracza

liczby miejsc do obsadzenia,

– Kadencja:

2,5-letnia.

Zamiast Michała Kamińskiego Edward McMillan-Scott jednym z 14 wiceprzewodniczących).

PARLAMENT EUROPEJSKI

Kompetencje Prezydium, m. in.

:

• polityka budżetowa PE,

• sprawy administracyjne, organizacyjne, polityka

kadrowa,

• powołanie Sekretarza Generalnego,

2012-02-28

7

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Kwestorzy

(Kolegium kwestorów): sprawy administracyjne

i finansowe dotyczące deputowanych i ich statusu.

• Konferencja Przewodniczących

-

organ

wykonawczy PE

– Skład:

Przewodniczący PE + przewodniczący grup politycznych +

przedstawiciel niezrzeszonych bez prawa głosu

Obowiązki, kompetencje

:

– decyduje w sprawach organizacji pracy PE i

planowania prawodawczego.

– opracowuje projekty programów miesięcznych sesji

plenarnych.

Obowiązki, kompetencje c.d.:

– określa skład i kompetencje komisji parlamentarnych,

stałych i innych,

– Odpowiada za stosunki z innymi instytucjami i ciałami UE

oraz parlamentami PC.

– odpowiada za relacje z krajami oraz instytucjami i

organizacjami pozaunijnymi.

2012-02-28

8

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisje parlamentarne

–

20 komisji

stałych

– Komisje badają projekty aktów prawnych wnoszonych

przez KE, opracowują poprawki. Przygotowują
sprawozdania i projekty uchwał na posiedzenia
plenarne PE.

– Parlament może także powoływać podkomisje,

komisje tymczasowe i komisje śledcze.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Stałe komisje parlamentarne:

• Komisja Spraw Zagranicznych

─ Committee on Foreign Affairs;

• Podkomisja ds. Praw Człowieka

─ Subcommittee on Human Rights;

• Podkomisja ds. Bezpieczeństwa i Obrony

─ Subcommittee on Security and

Defence;

• Komisja Rozwoju

─ Committee on Development;

• Komisja Handlu Zagranicznego

─ Committee on International Trade;

• Komisja Budżetowa ─ Committee on Budgets;

• Komisja Kontroli Budżetowej ─ Committee on Budgetary

Control;

• Komisja Gospodarcza i Monetarna ─ Committee on

Economic and Monetary Affairs;

2012-02-28

9

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych ─

Committee on

Employment and Social Affairs;

• Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia

Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności ─

Committee on the

Environment, Public Health and Food Safety;

• Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii ─

Committee

on Industry, Research and Energy;

• Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów ─

Committee on the Internal Market and Consumer Protection

• Komisja Transportu i Turystyki ─

Committee on Transport and Tourism

• Komisja Rozwoju Regionalnego ─

Committee on Regional

Development;

• Komisja Rolnictwa ─

Committee on Agriculture and Rural

Development;

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Komisja Rybołówstwa ─ Committee on Fisheries;

• Komisja Kultury i Edukacji ─

Committee on Culture and

Education

• Komisja Prawna

─ Committee on Legal Affairs;

• Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i

Spraw Wewnętrznych ─

Committee on Civil Liberies, Justice and

Home Affairs

• Komisja Spraw Konstytucyjnych

─ Committee on Constitutional

Affairs

• Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia ─

Committee on

Women’s Rights and Gender Equality

• Komisja Petycji

─ Committee on Petitions

2012-02-28

10

Rosnący wpływ od pierwszych
bezpośrednich wyborów w 1979

Parlament Europejski

European Parliament

Kierownictwo PE

Przewodniczący

Prezydium,

Konferencja Przewodniczących

Komisje stałe

Grupy polityczne

nie związane

z PC

Sesja plenarna

751 (754) posłów

Obywatele Unii Europejskiej

Wybrani na 2,5 roku

Wybrani na 5 lat

PARLAMENT EUROPEJSKI

Tryb pracy PE:

•

Praca PE dzieli się na sesje roczne, a te na miesięczne sesje parlamentarne.

•

Porządek obrad ─ Przewodniczący wraz z Konferencją Przewodniczących, po

konsultacjach z Konferencją Przewodniczących Komisji.

4-tygodniowy rytm pracy PE:

• pierwszy tydzień

– posiedzenia plenarne (Strasburg

)

(

tygodnie czerwone

);

• drugi i trzeci

– posiedzenia Komisji Parlamentarnych (tzw. „Tygodnie

Komisji”

-

tygodnie różowe

);

• czwarty

– posiedzenia frakcji parlamentarnych (tzw. „Tydzień Frakcji”

–

tygodnie niebieskie

);

• sierpień jest miesiącem wolnym od jakichkolwiek posiedzeń.

• 4 – tygodnie w roku na spotkania z wyborcami

(tygodnie

turkusowe)

2012-02-28

11

PARLAMENT EUROPEJSKI

• Posiedzeniami plenarnymi kieruje przewodniczący PE lub

jego zastępca.

Posiedzenia plenarne i komisji parlamentu są jawne, natomiast

frakcji parlamentarnych - tajne.

• Październik - dwutygodniowe posiedzenia plenarne

(miesiąc

uchwalania budżetu)

.

• Sesje nadzwyczajne PE zwołuje Przewodniczący po

konsultacji z Konferencją Przewodniczących, na wniosek:

– większości PE;
– Rady UE;
– Komisji.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Funkcje (kompetencje) Parlamentu:

•

Legislacyjne.

•

Nadzorcze (kontrolne).

•

Budżetowe.

•

Wyborcze i zatwierdzające.

2012-02-28

12

PARLAMENT EUROPEJSKI

1. Funkcja (kompetencja) legislacyjna

-

Przyjmowanie aktów prawa

europejskiego

• Procedury legislacyjne:

1. zwyczajna procedura prawodawcza

(procedura współdecyzji)

2. specjalne procedury prawodawcze

(

procedura konsultacji, procedura zgody

•

Z

wyczajna procedura prawodawcza

:

najbardziej powszechna

-

zrównuje

kompetencje PE i Rady UE.

Specjalne procedury prawodawcze

– Procedura konsultacji:

stosowana w niektórych obszarach np. sprawieliwość i sprawy

wewnętrzne (imigracja i sprawy wizowe), opodatkowanie i pewne aspekty innych obszarów takie

jak aspekty podatkowe polityki w zakresie ochrony środowiska etc.

– Procedura zgody:

np. akceptacja traktatów akcesyjnych, stowarzyszeniowych, istotne

umowy z krajami trzecimi etc

.

PARLAMENT EUROPEJSKI

2. Funkcja kontrolna

-

Nadzór demokratyczny

poprzez:

• interpelacje

-

ustne i pisemne zapytania, kierowane

podczas posiedzeń plenarnych do przedstawicieli KE lub
Rady UE

• bieżącą kontrola (monitorowanie) wykonania budżetu;

• debatę nad sprawozdaniem KE z działalności UE w

ostatnim roku

(po otwarciu sesji rocznej);

2012-02-28

13

PARLAMENT EUROPEJSKI

• udzielanie KE absolutorium z wykonania budżetu

• prawo zdymisjonowania KE (wotum nieufności)

(polityczna

odpowiedzialność KE);

• występowanie do Trybunału Sprawiedliwości ze

skargami na nieprzestrzeganie praw przez KE lub Radę
UE;

• powoływanie tymczasowych komisji dochodzeniowych

na

wniosek ¼ członków;

• badanie petycji wnoszonych przez obywateli UE.

PARLAMENT EUROPEJSKI

Obywatele Unii, osoby fizyczne lub prawne mające miejsce

zamieszkania lub statutową siedzibę w Państwie
Członkowskim, mają prawo:

„kierowania petycji do PE w sprawach

objętych zakresem działalności UE, które

dotyczą ich bezpośrednio.”

2012-02-28

14

PARLAMENT EUROPEJSKI

3. Kompetencje budżetowe:

• Roczny budżet UE jest uchwalany wspólnie przez PE

i Radę UE w ramach zwyczajnej procedury
prawodawczej

(pierwsze czytanie

― przy braku zgody komisja pojednawcza ―

drugie czytanie).

• Wydatki budżetowe monitoruje parlamentarna Komisja

Kontroli Budżetowej.

PARLAMENT EUROPEJSKI

4. Kompetencje wyborcze i zatwierdzające:

• wybiera Przewodniczącego KE na wniosek Rady

Europejskiej;

• każdy kandydat na komisarza jest przesłuchiwany w

komisji PE musi uzyskać aprobatę PE.

Przesłuchania trwają 3 godziny i

są otwarte.

Członkowie KE są nominowani przez rządy państw członkowskich UE. Ich ostateczne

powołanie na komisarzy wymaga zgody PE.

• PE w drodze głosowania nad całym składem Komisji

wyraża zgodę na jej powołanie

.

Następnie Rada Europejska, głosując

większością kwalifikowaną powołuje nową KE.

• Powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich

2012-02-28

15

Rola parlamentów krajowych

• Otrzymują projekty aktów prawnych i pilnują aby była

szanowana zasada pomocniczości.

– Mają 8 tygodni na badanie propozycji legislacyjnej Komisji;

– Mogą zażądać wprowadzenia zmian jeśli uznają, że jest propozycja

jest niekomatybilna z zasadą pomocniczości;

– Jeśli

1/3

parlamentów krajowych wypowie się za zmianami (

1/4-

gdy

propozycja dotyczy obszaru wolności, sprawiedliwości i

bezpieczeństwa), Komisja, musi zrewidować swoją propozycję lub;

– przekazać przekonującą opinię PE i Radzie UE, że propozycja jest

kompatybilna z zasadą pomocniczości;

• Uczestniczą w ocenie mechanizmów implementacji polityki

UE w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

• Są informowane o wnioskach akcesyjnych

PARLAMENT EUROPEJSKI

Sekretariat PE:

• pracuje około 3500 osób,

• prowadzi prace PE w 23 językach,

• grupy polityczne i posłowie do UP zatrudniają własny

personel.

2012-02-28

16

PARLAMENT EUROPEJSKI

Polacy w PE:

•

Przewodnicząca Komisji PE ds. Rozwoju Regionalnego:

Danuta Hübner

PARLAMENT EUROPEJSKI

Nagroda Sacharowa:

• jeden z instrumentów PE promowania praw człowieka i

demokracji na świecie;

• laureaci nagrody: osoby lub organizacje, które wyróżniły

się w działaniach przeciw przemocy, nietolerancji i

niesprawiedliwości;

• zwycięzca otrzymuje dyplom i 50 tysięcy euro;

• Kubański dysydent Guillermo Farinas - psycholog,

dziennikarz, w 2010r. laureatem nagrody

.

• 5 aktywistów reprezentujących "Arabską Wiosnę w

2011r.

2012-02-28

17

Kontrowersje wokół siedziby

• Jedyne zgromadzenie na świecie posiadające więcej

niż jedną siedzibę;

• Siedziba w Strasburgu ─ symbol pojednania pomiędzy

Francją a Niemcami, a obecnie symbol negatywny;

– wysokie koszty utrzymywania 2 siedzib - marnowanie

200 mln euro rocznie;

– biurokracja;

– emisja dwutlenku węgla – 20 268 ton/rok.

Kontrowersje wokół siedziby

Trudność zmiany:

• siedziba ustalona w traktatach,

• zmienić może tylko RE jednomyślnie,

• Nicolas Sarkozy - siedziba PE jest “nienegocjowalna”