background image

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w 

Krakowie

1

background image

Projekt instalacji elektrycznej 

budynku mieszkalnego 

                                                Wykonał: 

                                                           Motyka Piotr

Grupa 3 WEiP

2

background image

Zawartość opracowania:

a)część opisowa

część graficzna

a) Część opisowa i obliczeniowa:

1. Wstęp.

2. Przedmiot projektu:

2.1 Przedmiot opracowania.

2.2 Podstawa opracowania.

2.3 Zakres opracowania.

3. Charakterystyka obiektu.

4. Wykaz norm wytycznych i przepisów prawa budowlanego.

5.Stan istniejący.

6. Stan projektowany:

6.1 Zasilanie budynku.

6.2 Wewnętrzna linia zasilająca.

6.3  Tablica rozdzielcza.

6.4 Instalacja oświetlenia.

6.5 Instalacja gniazd wtykowych.

6.6 Instalacja połączeń wyrównawczych.

6.7 Ochrona przeciwporażeniowa.

6.8 Ochrona przeciwprzepięciowa.

6.9 Instalacja odgromowa.

7. Obliczenia:

7.1 Zapotrzebowanie mocy.

7.2 Dobór zabezpieczeń dla poszczególnych obwodów.

7.3 Obliczenie skuteczności ochrony od porażeń.

3

background image

7.4 Obliczenia spadków napięcia.

7.5 Sprawdzenie wytrzymałości cieplnej przewodów

8. Uwagi końcowe.

9. Wytyczne BHP.

b) część graficzna

4

background image

1. Wstęp

Dokumentacja   niniejsza   stanowi   projekt   instalacji   elektrycznej   w   budynku 

mieszkalnym   jednorodzinnym. Budynek zlokalizowany jest w Krakowie przy ul…… 
Podstawą niniejszego opracowania jest zlecenie Inwestora.

2. Przedmiot projektu

2.1 Przedmiot opracowania

                       Przedmiotem opracowania jest projekt instalacji elektrycznej budynku 
mieszkalnego   w   Krakowie   przy   ul…   Dla   zasilania   budynku   przewidziano   moc 
obliczeniowa przyłączeniowa ….[ kW ]

2.2 Podstawa opracowania

 Niniejszy projekt opracowano na podstawie:

projektu architektoniczno- budowlanego,

zlecenia i uzgodnienia z  inwestorem,

inwentaryzacji na obiekcie,

warunków przyłączeniowych do sieci energetycznej,

obowiązujących   przepisów   i   norm   z   zakresu   instalacji   i   urządzeń 
elektrycznych,

obowiązujących przepisów PBUE I PN/E.

2.3 Zakres opracowania

Niniejszy projekt obejmuje wykonanie:

zasilania budynku energią elektryczną 

rozdziału energii oraz jej opomiarowania 

tablicy rozdzielczej, 

instalacji oświetleniowej,

instalacji gniazd wtyczkowych,

instalacji połączeń wyrównawczych,

instalacji odgromowej,

ochrony przeciwprzepięciowej,

ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

3.Charakterystyka obiektu:

napięcie zasilania obiektu …. [ kV ]

napięcie zasilania po stronie odbiorcy … [ V ]

5

background image

moc zainstalowana 

P

i

 =… [ kW ]

współczynnik zapotrzebowania kz….

 moc szczytowa  P

sz

 = … [ kW ]

konfiguracja linii zasilającej ……

układ pomiarowy energii czynnej ……. szt

konfiguracja wewnętrznych linii zasilających i instalacji odbiorczej ….

4. Wykaz norm, wytycznych i przepisów prawa budowlanego

Opracowanie wykonano z uwzględnieniem obowiązujących norm i przepisów 

a w szczególności:

Ustawa, Prawo budowlane (Dz. U. nr   207/2003, poz. 2016 z późniejszymi 
zmianami),

Rozporządzenie   Ministra   Infrastruktury   z   dnia   12.04.2002   w   sprawie 
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 
( Dz. U. nr 75/2002, poz. 690 z późniejszymi zmianami ),

Rozporządzenie   Ministra   Infrastruktury   z   dnia   03.07.2003   w   sprawie 
szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. nr   120/2003, 
poz. 1133 ),

PN – 84/E – 02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym,

PN – 84/E – 02035 Oświetlenie elektryczne obiektów energetycznych,

PN   –   IEC   60364   –   4   Instalacje   elektryczne   w   obiektach   budowlanych   - 
wszystkie arkusze,

PN – IEC 61024 – 1 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych – zasady 
ogólne

Inne normy i akty prawne

5. Stan istniejący

W pomieszczeniach objętych niniejszym opracowaniem nie istnieją instalacje 

elektryczne.

6. Stan projektowany

6.1 Zasilanie budynku

Zgodnie   z   warunkami   przyłączenia   do   sieci   elektroenergetycznej   należy 

zaprojektować   sposób   zasilania   budynku   mieszkalnego.   Miejscem   dostarczenia 
energii elektrycznej będą zaciski prądowe w złączu kablowo -  pomiarowym ZKP w 
kierunku   instalacji   odbiorcy.   Należy   wybrać   odpowiedni   rodzaj   złącza   kablowo   – 
pomiarowego ZKP oraz miejsce jego usytuowania. Układ pomiarowo – rozdzielczy 
(   odpowiedni   licznik   energii   czynnej   )   należy   zainstalować   wewnątrz   ZKP 
wykonanego   w   odpowiedniej   formie.   Należy   zastosować   odpowiednio   dobrane 
główne zabezpieczenia przedlicznikowe ( wyłączniki o odpowiedniej charakterystyce 
i wielkości ).

6

background image

6.2 Wewnętrzna linia zasilająca

Instalacja odbiorcza ( wewnętrzna ) zostanie  wykonana w układzie …..  Ze 

złącza kablowo -  pomiarowego wyprowadzona zostanie wewnętrzna linia zasilająca 
( WLZ ) do tablicy rozdzielczej ( przewodami typu ….. ). Dobrać sposób prowadzenia 
wewnętrznej linii zasilającej oraz zabezpieczenie przewodów linii WLZ.
Schemat ideowy zasilania budynku mieszkalnego przedstawiono na Rys.1.

6.3 Tablica rozdzielcza TR

Do rozdziału i zabezpieczenia obwodów odbiorczych budynku mieszkalnego 

należy zaprojektować tablice rozdzielcza TR zasilającą i zabezpieczającą obwody :

instalacji oświetlenia,

instalacji gniazd wtyczkowych.

Należy wybrać rodzaj tablicy rozdzielczej odpowiedniego producenta, oraz sposób i 
miejsce jej zainstalowania.
Zasilanie   tablicy   rozdzielczej   wykonać   przewodem   …….   od   złącza   kablowo 
pomiarowego. 
Tablicę rozdzielczą należy wyposażyć w następujące aparaty:

główny wyłącznik prądu

wyłącznik przeciwporażeniowy, różnicowo – prądowy typu …..

wyłączniki instalacyjne nadprądowe typu …. chroniące przed skutkami zwarć i 
przeciążeń

ograniczniki przepięciowe

Ponadto tablicę należy wyposażyć w szyny umożliwiające rozdział przewodu PEN na 
przewód neutralny N i przewód ochronny PE. 
Schemat ideowy tablicy rozdzielczej przedstawiono na Rys.2. 

6.4 Instalacja oświetleniowa

Jako podstawowy rodzaj oświetlenia elektrycznego należy przyjąć oświetlenie 

o ilości i mocy opraw dobranych tak, aby natężenie oświetlenia dla poszczególnych 
pomieszczeń   było   zgodne   z   wymogami   PN   EN   12464-1:2002   i   oczekiwaniem 
użytkownika   jak   również   z   wystrojem   poszczególnych   pomieszczeń.   Instalację 
oświetleniową   należy   wykonać   przewodami   ….   .   Należy   zaproponować   sposób 
ułożenia   i   prowadzenia   przewodów.   W   pomieszczeniach   wilgotnych   stosować 
przewody na napięcie izolacji …… [ V ]. Osprzęt instalacyjny- łączniki oświetleniowe 
należy   zaprojektować   zależnie   od   charakteru   i   przeznaczenia   pomieszczenia.   W 
pomieszczeniach   o   zwiększonej   wilgotności   jak:   łazienki,   pomieszczenia 
gospodarcze   itp.   oraz   na   zewnątrz   budynku   stosować   sprzęt   bryzgoszczelny.   Do 
oświetlenia większości pomieszczeń zastosować oprawy wg życzenia użytkownika, 
natomiast   w   pomieszczeniach   o   zwiększonej   wilgotności   i   na   zewnątrz   należy 
zaprojektować   oprawy   kroploszczelne   typu…...     Do   wszystkich   wypustów 
oświetleniowych   należy   doprowadzić   przewód   PE.   Przy   projektowaniu   instalacji 
oświetleniowej należy pamiętać, że jeden obwód oświetleniowy powinien zasilać nie 
więcej   niż   dwadzieścia   wypustów   oświetleniowych.   Rozmieszczenie   i   typy   opraw 

7

background image

oświetleniowych  w poszczególnych pomieszczeniach oraz  osprzętu instalacyjnego 
przedstawiono na poszczególnych planach.

6.5 Instalacja gniazd wtyczkowych

Instalację   gniazd   wtyczkowych   należy   zaprojektować   z   wykorzystaniem 

osprzętu   instalacyjnego   za   stykiem   ochronnym,   przyłączonym   oddzielnym 
przewodem   do   szyny   PE   w   tablicy   rozdzielczej.   W   pomieszczeniach   wilgotnych 
stosować osprzęt hermetyczny typu …….. w pozostałych pomieszczeniach osprzęt 
typu….. Instalacje gniazd wtyczkowych 1 – fazowych należy wykonać przewodem …. 
Ponadto   w   projekcie   należy   uwzględnić   dwa   obwody   zasilające   3   –   fazowe   dla 
projektowanego   bojlera   wody   w   łazience   (   lub   1   –   fazowe   hermetyczne   dla 
przepływowego podgrzewacza wody   ), oraz w kuchni dla kuchenki elektrycznej z 
piekarnikiem.   Przy   projektowaniu   należy   również   uwzględnić   w   łazience   gniazdo 
hermetyczne   szesnasto   amperowe   do   zasilania   pralki   elektrycznej.   Obwody   do 
gniazd   wtyczkowych   należy   zasilić   poprzez   wyłącznik   przeciwporażeniowy, 
różnicowo – prądowy o odpowiednio dobranej czułości. Przy projektowaniu instalacji 
gniazd   wtyczkowych   należy   uwzględnić   zestaw   gniazd   do   zasilania   komputerów. 
Przy   wyborze   miejsca   zainstalowania   gniazd   wtyczkowych   należy   uwzględnić 
charakter   i   przeznaczenie   pomieszczenia.   Jeden   obwód   gniazd   wtyczkowych 
powinien zasilać nie więcej niż dziesięć gniazd. Rozmieszczenie gniazd wtyczkowych 
w pomieszczeniach z określeniem typu osprzętu instalacyjnego przedstawiono na 
poszczególnych planach.

6.6 Instalacja połączeń wyrównawczych

Należy   zaprojektować   połączenia   wyrównawcze   w   celu   ograniczenia   do 

wartości bezpiecznych napięć występujących pomiędzy częściami przewodzącymi. 
W   związku   z   tym   w   wybranej   części   budynku   należy   ułożyć   główna   szynę 
uziemiającą, wykonana z odpowiedniego materiału, do której należy przyłączyć:

połączenie z uziomem ławy fundamentowej,

elementy metalowe budynku,

przewód ochronny ze złącza,

przewód połączeń wyrównawczych,

połączenia   łączące   obce   części   przewodzące   jak   rurociągi   wodno-
kanalizacyjne, c.o., gazowe i inne masy metalowe,

wszystkie   wprowadzone   do   budynku   przewody   uziemiające-połączone   z 
uziomami naturalnymi i sztucznymi,

Zgodnie z normą PN - 91/E - 05009/701 " Instalacje elektryczne w obiektach

budowlanych ", pomieszczenia wyposażone w wannę lub / i basen natryskowy w
łazienkach należy wykonać połączenia wyrównawcze miejscowe. Przy projektowaniu 
należy   uwzględnić   objęcie   przewodami   wyrównawczymi   typu   ……     wszystkich 
grzejników   centralnego   ogrzewania.   Połączenia   wyrównawcze   należy   trwale 
oznakować.

8

background image

6.7 Ochrona przeciwporażeniowa

Należy   zapewnić   dodatkowy   system   ochrony   od   porażeń   prądem 

elektrycznym poprzez zastosowanie samoczynnego szybkiego wyłączenia zasilania. 
Należy   to   zrealizować   poprzez   zastosowanie   odpowiednich   wyłączników,   oraz 
wyłącznika przeciwporażeniowego, różnicowo – prądowego typu …. Należy również 
zastosować urządzenia o odpowiedniej klasie ochronności ( urządzenia posiadające 
izolacyjna   osłonę   ochronną   )   .   W   całym   budynku   instalacja   dodatkowej   ochrony 
przed porażeniem prądem elektrycznym będzie  zrealizowana w układzie TN - S. W 
związku z tym zaciski ochronne wszystkich urządzeń elektrycznych wymagających 
ochrony dodatkowej należy połączyć z szyną „PE” w tablicy rozdzielczej. Będzie to 
stanowiło   funkcję   ochrony   przed   dotykiem   pośrednim   (   ochrona   dodatkowa   ). 
Natomiast   formę ochrony przed dotykiem bezpośrednim ( ochrona podstawowa ) 
należy   realizować   poprzez   izolowanie   części   czynnych,   obudów   i   osłon   o 
odpowiednim stopniu ochrony.

6.8 Ochrona przeciwprzepięciowa

Do ochrony instalacji elektrycznej wewnętrznej w budynku mieszkalnym przed 

przepięciami   atmosferycznymi   i   łączeniowymi   należy  zaprojektować   zastosowanie 
ochrony przepięciowej. Należy dobrać ochronniki odpowiedniej klasy zapewniające 
odpowiedni napięciowy poziom ochrony, które należy zainstalować w projektowanej 
tablicy rozdzielczej. Ochronniki należy dobezpieczyć odpowiednim typem wyłącznika 
nadprądowego.   Minimalne   przekroje   przewodów   połączeniowych   dla   obwodów 
ochronników   zabezpieczonych   wyłącznikiem   nadprądowym   typu   ……powinny 
wynosić S 

 ……mm

². Montaż ochronników należy wykonać zgodnie z instrukcją 

producenta.

6.9 Instalacja odgromowa

W tej części projektu należy przeprowadzić obliczenia określające wskaźnik 

zagrożenia piorunowego W. Na podstawie obliczeń należy stwierdzić czy ochrona 
odgromowa   obiektu   jest   zalecana.   W   przypadku   wystąpienia   takiej   konieczności 
należy  zaprojektować   i   wykonać   instalację   odgromowa   odpowiedniego   typu,   oraz 
przedstawić jej plan  na Rys. 7.

7. Obliczenia

W tej części projektu należy:

wykonać bilans mocy,

dobrać zabezpieczenia dla poszczególnych obwodów

sprawdzić czy spełniony jest warunek samoczynnego wyłączenia zasilania wg 
normy PN - IEC 60364

obliczyć szczytowy prąd obciążenia linii zasilającej

obliczyć procentowy spadek napięcia w linii WLZ

9

background image

sprawdzić   czy   projektowana   linia   wlz   spełnia   warunki   obciążalności   mocą 
szczytową i warunki spadku napięcia,

wykonać obliczenia i dobrać przewody instalacyjne

wykonać obliczenia oświetlenia i dobrać oprawy oświetleniowe 

wykonać wszystkie niezbędne obliczenia, które mogły zostać pominięte w tej 
części projektu

8. Uwagi końcowe:

1.

Uwagi dla wyposażenia:

Rozmieszczenie   elementów   wyposażenia   (   oświetlenia   gniazd   itp.) 
skoordynować   z projektantem aranżacji wnętrz.

2.

Projekt   niniejszy   opracowany   został   w   oparciu   o   obowiązujące   normy   i 
przepisy.   Niezależnie   od   powyższego   Wykonawca   zobowiązany   jest 
prowadzić   roboty  zgodnie  z  Polskimi   Normami  przy  zachowaniu   przepisów 
BHP.

3.

Przy   wykonywaniu   instalacji   elektrycznej   należy   zachować   koordynację   z 
pozostałymi instalacjami.

4.

Po zakończeniu prac należy wykonać pomiary:

rezystancji izolacji,

rezystancji uziemień,

skuteczności ochrony.

9. Wytyczne BHP

Zarówno   przy   realizacji   jak   i   eksploatacji   instalacji   elektrycznej   należy 

stosować ogólne zasady BHP związane z eksploatacją energii elektrycznej.

1.

Montaż, obsługa i naprawa urządzeń elektrycznych muszą być prowadzone 
przez osoby przeszkolone i posiadające odpowiednie uprawnienia.

2.

Wszystkie użyte materiały i urządzenia powinny mieć odpowiednie certyfikaty i 
świadectwa dopuszczenia do stosowania w Polsce.

3.

Po wykonaniu instalacji należy przeprowadzić próby montażowe ( badania i 
pomiary ) dla całej instalacji i zainstalowanych urządzeń.

4.

W czasie prowadzenia robót należy stosować się do „ Warunków technicznych 
Wykonania   i   odbioru   robót   Budowlano   Montażowych”   z   zakresu   instalacji 
elektrycznych.

5.

Wszystkie   zainstalowane   urządzenia   powinny   być   objęte   ochrona 
przeciwporażeniową.  

10

background image

B. Część graficzna:

Schemat ideowy zasilania budynku. Rys 1.

Schemat tablicy rozdzielczej wraz z wyposażeniem. Rys 2.

Plan instalacji elektrycznej – rzut piwnicy. Rys 3.

Plan instalacji elektrycznej – rzut parteru. Rys 4.

Plan instalacji elektrycznej – rzut 1 pietra. Rys 5.

Plan instalacji elektrycznej – rzut poddasza Rys 6.

Plan instalacji odgromowej – rzut dachu . Rys 7.

11