background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
           NARODOWEJ 

 

 

 

 

 
 
 
 
Piotr Chmiel 

 

 

 
 
 
Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych 
i elewacyjnych 713[01].Z1.09 

 

 

 
 

 
 
Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inż. Halina Darecka 
dr inż. Gabriela Rutkowska 

 
 
 

Opracowanie redakcyjne: 
inż. Danuta Frankiewicz 
 

 
 

Konsultacja: 
inż. Danuta Frankiewicz 
mgr inż. Teresa Sagan 

 
 

Korekta: 

 
 
 

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[01].Z1.09 
Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu dekarza. 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 
Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie   

2.  Wymagania wstępne   

3.  Cele kształcenia   

4.   Przykładowe scenariusze zajęć dydaktycznych    

5.  Ćwiczenia 15 
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz 
ochrony środowiska podczas wykonywania obróbek blacharskich

15 

   5.1.1. Ćwiczenia   

15 

5.2. Rodzaje obróbek blacharskich   

16 

   5.2.1. Ćwiczenia    

16 

5.3. Zapotrzebowanie na materiały   

17 

   5.3.1. Ćwiczenia   

17 

5.4. Przygotowanie blach i elementów obróbek blacharskich   

19 

   5.4.1. Ćwiczenia   

19 

5.5. Obróbki blacharskie elementów konstrukcyjnych i architektonicznych  

21 

5.5.1. Obróbki blacharskie murów ogniowych, balustrad i attyk    

21 

   5.5.1.1. Ćwiczenia   

21 

5.5.2. Obróbki blacharskie gzymsów i balkonów  

24 

   5.5.2.1. Ćwiczenia   

24 

5.5.3. Obróbki blacharskie okapów, koszy, kalenic i krawędzi szczytowych    

26 

   5.5.3.1. Ćwiczenia   

26 

5.5.4. Obróbki blacharskie kominów, włazów i okien dachowych    

28 

   5.5.4.1. Ćwiczenia   

28 

5.5.5. Obróbki blacharskie wywietrzników, ław kominiarskich, słupków i masztów 
antenowych    

32 

   5.5.5.1. Ćwiczenia   

32 

5.5.6. Obróbki blacharskie szczelin dylatacyjnych    34 
   5.5.6.1. Ćwiczenia   

34 

5.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót   

35 

   5.6.1. Ćwiczenia   

35 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia   36 
7. Literatura   

49 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który pomoże w prowadzeniu zajęć 

dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie dekarza.  

W poradniku zamieszczono: 

−  wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinien dysponować uczeń przed 

przystąpieniem realizacji  programu jednostki modułowej, 

−  cele kształcenia (zestaw umiejętności) – jakie powinien opanować uczeń w wyniku 

realizacji programu jednostki modułowej,  

−  przykładowe scenariusze zajęć – propozycje prowadzenia zajęć dydaktycznych różnymi 

metodami,  

−  propozycje  ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności 

praktycznych,  

−  przykładowe zestawy zadań testowych,   
−  wykaz literatury, z jakiej mogą korzystać uczniowie podczas nauki. 

Według założeń kształcenia modułowego, nauczyciel przede wszystkim ma kierować 

procesem dydaktycznym, stwarzając uczniowi warunki do samodzielnego przyswajania wiedzy 
oraz kształtowania umiejętności w sposób kontrolowany.  

Zalecane jest, aby kształcenie było realizowane metodami aktywizującymi oraz metodami 

praktycznymi.  

W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń, 

mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie nabytych wcześniej. 
Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe. Nauczyciel może 
tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków lokalnych, jednakże powinny 
one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych w programie jednostki modułowej. 

Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swoich 

postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale Sprawdzian postępów. Według tego 
samego zestawu pytań nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń powinien 
samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia znak X obok 
słowa: 
−  TAK – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób 

prawidłowy)  

−  NIE – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób 

nieprawidłowy lub  niepełny).  

Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowania ucznia i efekty jego 

pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, ustala się pytania, na które uczeń nie potrafił 
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zaznaczenie NIE wskazują luki 
w wiedzy lub umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się z potrzebnymi 
treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy przyjąć zasadę,  że 
zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane zgodnie z przyjętymi 
standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce wewnętrzny system 
oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali dwustopniowej: ćwiczenie 
(zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) niezaliczone.  

Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza 

sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości 
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami testów 
teoretycznych i praktycznych. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 
 
 
 
 

 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

713[01].Z1 

Technologia robót dekarsko – blacharskich 

713 [01]Z1.01 

713 [01]Z1.02

 

713 [01]Z1.03

 

713 [01]Z1.04

 

713 [01]Z1.05

 

713 [01]Z1.06

 

713 [01]Z1.09

 

713 [01]Z1.10

 

713 [01]Z1.11

 

713 [01]Z1.13

 

713 [01]Z1.07

 

713 [01]Z1.08

 

713 [01]Z1.15

 

713 [01]Z1.16

 

713 [01]Z1.14

 

713 [01]Z1.12

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej 713[01].Z1.09 Wykonywanie 

obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych uczeń powinien umieć: 
−  poszukiwać informacji w różnych źródłach, 
−  selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 
−  stosować terminologię budowlaną, 
−  odróżniać technologie wykonania budynku,  
−  odczytywać i interpretować rysunki budowlane, 
−  posługiwać się dokumentacją budowlaną, 
−  rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane, 
−  określać cechy techniczne i przydatność materiałów budowlanych stosowanych w robotach 

dekarskich,  

−  wykonywać przedmiary i obmiary robót, 
−  wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne, 
−  przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,  
−  stosować przepisy: bezpieczeństwa, higieny i prawa pracy, ochrony przeciwpożarowej 

i ochrony środowiska, 

−  stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 
−  dobierać, użytkować i konserwować sprzęt ochrony osobistej, 
−  organizować, użytkować i likwidować stanowisko pracy dekarza zgodnie z zasadami 

organizacji pracy, wymogami technologicznymi, przepisami bhp, przeciwpożarowymi, 
ochrony środowiska i zasadami ergonomii, 

−  posługiwać się narzędziami, urządzeniami i sprzętem do robót dekarskich i pomocniczych, 

których użytkowanie nie wymaga dodatkowych uprawnień , zgodnie z zasadami ich 
eksploatacji, konserwacji oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, 

−  posługiwać się prostym sprzętem pomiarowym, 
−  przygotowywać różnego rodzaju materiały do robót dekarskich i blacharskich, 
−  organizować stanowiska składowania i magazynowania, 
−  składować i transportować materiały oraz sprzęt budowlany na stanowisko pracy, 
−  stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami przy wszelkiego rodzaju robotach 

dekarskich i blacharskich, 

−  wskazywać i rozróżnić zabezpieczenia urządzeń mechanicznych, 
−  określać zasady bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach elektrycznych oraz przy 

urządzeniach pracujących pod ciśnieniem, 

−  określać wymagania bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budownictwie, zagrożenia 

pożarowe oraz zasady ochrony przeciwpożarowej, 

−  reagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją oraz używać sprzęt 

i środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej, 

−  wskazywać i rozróżniać  środki ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz stosować odzież 

ochronną i środki ochrony indywidualnej, 

−  dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą i usuwać zagrożenia dla życia oraz 

zdrowia pracowników, 

−  zabezpieczać miejsce wypadku i udzielać pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć: 

−  dobrać narzędzia i sprzęt, 
−  dobrać i przygotować materiały do obróbek blacharskich, 
−  pokryć blachą mury ogniowe i attyki, 
−  wykonać obróbki kominów, 
−  wykonać obróbki włazów dachowych, 
−  wykonać obróbki wywietrzników, 
−  wykonać obróbki ław kominiarskich, 
−  wykonać obróbki szczelin dylatacyjnych, 
−  wykonać obróbki okapów, 
−  wykonać obróbki okien dachowych i świetlików, 
−  wykonać obróbki gzymsów i podokienników, 
−  wykonać obróbki z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4.

 

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ  

 

Scenariusz 1 

 

Metoda dyskusji dydaktycznej z tworzeniem metaplanu 

 

I. INFORMACJA WSTĘPNA 

 

Osoba prowadząca ..................................................................................................................... 
Typ szkoły - nazwa zawodu – Szkoła zawodowa    
Nazwa zawodu – Dekarz 
Nazwa jednostki modułowej – 713[01].Z1.09. - Wykonywanie obróbek blacharskich 
dachowych i elewacyjnych
  
Temat – Rozpoznawanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych 

 

II. INFORMACJA NA TEMAT DYSKUSJI DYDAKTYCZNEJ Z TWORZENIEM 
METAPLANU 

 
1. Cele kształcenia  
 
W wyniku prawidłowo zorganizowanej dyskusji dydaktycznej z tworzeniem metaplanu 

uczeń ma możliwość przyswojenia wiadomości dotyczących:  
−  rodzajów obróbek blacharskich, 
−  cech technicznych charakteryzujących obróbki blacharskie, 
−  zakresu stosowania poszczególnych obróbek blacharskich, 
−  kształtów poszczególnych obróbek blacharskich. 
i ukształtowania umiejętności: 
−  rozpoznawania rodzajów obróbek blacharskich, 
−  określania cech technicznych charakteryzujących obróbki blacharskie, 
−  określania zakresu stosowania poszczególnych obróbek blacharskich, 
−  rozróżniania budowy poszczególnych obróbek blacharskich. 

 

2. Literatura 

 

W celu ukształtowania umiejętności i przyswojenia wiadomości o rodzajach obróbek 
blacharskich uczeń/słuchacz powinien skorzystać z następujących źródeł tekstowych: 
–  Chmiel P.: Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych. 713[01].Z1.09. 

ITE – PIB, Radom 2006. 

–  Martinek W., Michnowski Z.: Dekarstwo i blacharstwo budowlane. WSiP Warszawa 1999. 
–  Czasopisma – Murator.   

 

3. Pomoce dydaktyczne 

 

Do realizacji ćwiczenia niezbędne są: 

–  tablica o miękkim podłożu, w które łatwo wbijać szpilki, 
–  arkusze papieru, 
–  zestawy kartek w różnych kolorach i o różnym kształcie,  
–  kolorowe pisaki, 
–  szpilki, 
–  zdjęcia różnych przykładów obróbek blacharskich. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

4. Tok prowadzenia zajęć 
 
FAZA 1 

1.  Wprowadzenie do tematu. 
2.  Przyjęcie przez uczestników zajęć metaplanu jako metody rozwiązania problemu. 

 
FAZA 2 

1.  Przedstawienie problemu głównego – rodzaje obróbek blacharskich. 
2.  Tworzenie pierwszego plakatu przedstawiającego różne rodzaje obróbek blacharskich. 
3.  Porządkowanie plakatu i przypisywanie nazw do poszczególnych obróbek. 

 
FAZA 3 

1.  Podział uczestników zajęć na grupy. 
2.  Omówienie sposobu przedstawienia rozwiązania problemu. 
3.  Tworzenie drugiego plakatu w grupach – uczniowie wykazują się umiejętnością 

dokonywania wyboru rozwiązań przy zastosowaniu odpowiednich i różnych kryteriów 
doboru na przykład podobnych cech kształtu i usytuowania obróbek blacharskich na 
budynku. 

4.  Prezentacja rozwiązań przedstawionych na plakatach z analizą ich zasadności. 

 
FAZA 4 

1.  Sformułowanie wniosków wynikających z rozwiązań przedstawionych na poszczególnych 

plakatach. 

2.  Podsumowanie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz 2 

 

Metoda projektów  

 

Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych 

Zaproponuj rozwiązanie techniczne i materiałowe wykonania obróbek blacharskich dachu o 

konstrukcji zadanej na załączonym rysunku technicznym. 

 
Dane wyjściowe: 

−  Dach stożkowy na budynku wolno stojącym w kształcie koła o średnicy 10,00 m. 
−  Średnica dachu w rzucie poziomym wynosi 1180 cm. 
−  Dach krokwiowy – 4 krokwie główne oparte na murłatach i słupie. 
−  Układ pozostałych krokwi jak na rysunku technicznym. 
−  Połacie dachowe nachylone pod kątem  25°. 

 

ZAKŁADANE CELE I ZADANIA DYDAKTYCZNE 
 
Po zakończeniu kształcenia w Jednostce modułowej 713[01].Z1.09 – Wykonywanie obróbek 

blacharskich dachowych i elewacyjnych, uczeń powinien mieć ukształtowane umiejętności: 
−  posługiwania się dokumentacją techniczną budowlaną, 
−  stosowania oznaczeń graficznych elementów dekarskich i blacharskich na rysunkach 

technicznych, 

−  zaproponowania rozwiązania technicznego i materiałowego wykonania obróbek 

blacharskich, 

−  doboru i wyliczenia ilości materiałów na wykonanie obróbek blacharskich, 
−  doboru i wyliczenia materiałów pomocniczych potrzebnych przy wykonywaniu obróbek 

blacharskich w wybranej technologii, 

−  organizowania stanowiska pracy dekarza, 
−  doboru narzędzi, sprzętu i maszyn potrzebnych do wykonania obróbek blacharskich, 
−  montażu i łączenia obróbek blacharskich na powierzchni połaci dachowej, 
−  przeprowadzania odbioru technicznego wykonanego zadania. 
oraz: 
−  stosowania wiedzy teoretycznej w praktyce, 
−  korzystania z tekstowych i nietekstowych źródeł informacji, 
−  dokonywania analizy, syntezy i wyboru optymalnych rozwiązań technicznych, 
−  podejmowania samodzielnych decyzji, 
−  współpracy w grupie, 
−  poczucia odpowiedzialności za wykonane zadania, 
−  prezentowania wytworu swojej pracy. 

 

FAZA 1 

Wprowadzenie do tematu z zasugerowaniem problemów do rozwiązania. 

 
Zagadnienia i problemy do poznania i rozwiązania podczas pracy nad projektowaniem 

wykonywania obróbek blacharskich obejmują: 
−  materiały stosowane do wykonywania obróbek blacharskich – rodzaje, właściwości 

i zastosowanie, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

−  Obróbki blacharskie przy pokryciach dachowych z papy – rodzaje, zastosowanie i sposoby 

wykonania. 

−  Obróbki blacharskie przy pokryciach dachowych z dachówek bitumicznych – rodzaje, 

zastosowanie i sposoby wykonania. 

−  Obróbki blacharskie – elementy, materiały na wykonywanie i ich właściwości. 
−  Narzędzia, sprzęt i maszyny potrzebne do realizacja zadania zawodowego. 
−  Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony 

środowiska. 

 
Uczeń powinien przyswajać treści kształcenia: 

−  pracując samodzielnie lub w zespole,  
−  korzystając z informacji ujętych w innych jednostkach modułowych, 
−  posługując się innymi metodami, przy wykorzystaniu między innymi arkuszy: 

−  instrukcyjnych do samokształcenia, 
−  tekstów przewodnich. 

 

FAZA 2 

Sformułowanie tematów i ustalenie zakresu projektu. 

 
ZAKRES PROJEKTU 
 
Efektem końcowym kształcenia metodą projektów powinno być opracowanie (w formie 

pisemnej i rysunkowej) zawierające: 
−  rozwiązanie materiałowe obróbek blacharskich  
−  rysunki w skali 1:5, ilustrujące elementy obróbek blacharskich, 
−  wyliczenie ilości materiałów potrzebnych do wykonania obróbek blacharskich na całym 

dachu, 

−  określenie kolejności robót podczas wykonania robót blacharsko – dekarskich, 
−  dobór narzędzi, sprzętu potrzebnych do realizacji poszczególnych etapów zadania 

zawodowego, 

−  przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony 

środowiska obowiązujące podczas wykonywania prac na projektowanym dachu. 

 
WYKAZ ZAGADNIEŃ DO REALIZACJI W INNYCH JEDNOSTKACH 

 

MODUŁOWYCH 

 
Zagadnienia dotyczą: 

1.  rozwiązań materiałowych przy pokryciach dachowych z materiałów bitumicznych wraz 

z wyliczaniem ilości materiałów – jednostka modułowa 713{01]. Z1.05, 

2.  rozwiązań materiałowych rynien i rur spustowych – jednostka modułowa 713{01]. Z1.11, 
3.  doboru narzędzi, sprzętu i maszyn potrzebnych do realizacji zadania zawodowego – 

jednostka modułowa 713{01]. Z1.01, 

4.  przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony 

środowiska – jednostka modułowe 713{01]. Z1.05 i 713[01].Z1.11. 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

FAZA 3 

Realizacja projektów 

 
Prace związane z realizacją projektów powinny odbywać się w czasie trwania zajęć 

teoretyczno – praktycznych w placówce szkoleniowej oraz poza placówką, na przykład 

przypadku samodzielnego poszukiwania i kompletowania informacji o materiałach 

stosowanych w robotach blacharskich i dekarskich. 

Konsultacje tematyczne powinny być prowadzone przez nauczycieli w ramach zajęć 

dydaktycznych.   

 

FAZA 4 

Prezentacja projektów 

 
Prezentacji wykonanego projektu dokonuje każdy uczeń oddzielnie zgodnie z wcześniej 

ustalonymi zasadami. 

Oceny projektów dokonują: 

−  wykonawcy projektu (samoocena), 
−  uczniowie uczestniczący w  zajęciach, 
−  nauczyciele prowadzący,  
kierując się przy tym następującymi kryteriami: 
−  wybór materiałów źródłowych wykorzystywanych podczas realizacji projektu     - 5 
−  dobór  materiału na wykonanie obróbek blacharskich okapu                                  - 3 
−  dobór  materiału na wykonanie obróbek blacharskich kominów                             - 3 
−  dobór materiałów pomocniczych  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 3 

−  dobór sposobu ukształtowania i montażu obróbki blacharskiej okapu   

 

 

- 3 

−  dobór sposobu ukształtowania i montażu obróbki blacharskiej kominów   

 

- 3 

−  dobór  narzędzi, sprzętu i maszyn   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 3 

−  poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów na wykonanie obróbek  
−  blacharskich okapu   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 3 

−  poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów na wykonanie obróbek  
−  blacharskich kominów   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 3 

−  poprawność wyliczenia ilości potrzebnych materiałów 

pomocniczych 

   - 

−  sposób 

prezentacji 

                 - 

 

Razem:                                                                                                    - 35  pkt. 

 

Czas przeznaczony na przeprowadzenie prezentacji projektu wynosi 20 minut dla 

każdego projektu. 

 

FAZA 5 

 
Sumatywny pomiar poziomu wiedzy i umiejętności rzeczywiście ukształtowanych podczas 

zajęć prowadzonych metodą projektów, jako metodą dominującą oraz innymi metodami 
powinien być przeprowadzony przy zastosowaniu, jako narzędzi pomiaru dydaktycznego 
zestawu zadań testowych. 

 

Czas przewidziany na przeprowadzenie sprawdzianu 45 minut. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

Załącznik nr 1 

Do arkusza informacyjnego kształcenia metodą projektów 

 

 

 

 

Rzut poziomy więźby dachowej o konstrukcji krokwiowej 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Załącznik nr 2 

Do arkusza informacyjnego kształcenia metodą projektów 

 

 

 

 
 
 

Przekrój pionowy więźby dachowej o konstrukcji krokwiowej 

 

Załącznik nr 3 

 

Arkusz informacyjny do samokształcenia 

 

I. INFORMACJA WSTĘPNA 

 

1.  Typ szkoły - nazwa zawodu – Szkoła zawodowa    
2.  Nazwa zawodu – Dekarz 
3.  Nazwa jednostki modułowej – 713[01].Z1.09. - Wykonywanie obróbek blacharskich 

dachowych i elewacyjnych  

4.  Temat – Wykonywanie obróbek blacharskich podokienników 

 

II. INFORMACJA NA TEMAT SAMODZIELNEGO UCZENIA SIĘ 

 

1. CELE SAMODZIELNEJ PRACY 

 
W wyniku prawidłowo zorganizowanej pracy masz możliwość przyswoić wiadomości 

dotyczące:  
−  przygotowania podkładów pod gzymsy podokienne, 
−  cech technicznych charakteryzujących podokienniki, 
−  zakresu stosowania podokienników, 
−  rodzajów podokienników, 
−  zasad wykonywania podokienników 
o

 

i ukształtować umiejętności: 

−  określania cech technicznych charakteryzujących podokienniki, 
−  rozróżniania rodzajów podokienników, 
−  określania zakresu stosowania podokienników, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

−  dobierania rodzajów podokienników, 
−  wykonania podokienników, 
−  montażu podokienników wykonywanych ręcznie, 
−  montażu podokienników wykonywanych maszynowo z dodatkowym osprzętem. 

 
2. LITERATURA 
 

W celu ukształtowania umiejętności i przyswojenia wiadomości skorzystaj z następujących 
źródeł tekstowych: 
Chmiel P.: Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych 713[01].Z1.09. 
Radom: ITE – PIB, 2006. 
−  Martinek W., Michnowski Z.: Technologia. Dekarstwo i blacharstwo budowlane. 

Warszawa: WSiP, 1990. 

−  Materiały informacyjne producentów podokienników. 
 

3. Porada na temat samodzielnego uczenia się 

−  Tekst dotyczący wskazanego tematu przeczytaj dwukrotnie. 
−  Podczas drugiego czytania postaraj się wyselekcjonować treści, które Twoim zdaniem są 

najważniejsze w odniesieniu do tematu. 

−  Spróbuj udzielić odpowiedzi na pytania zamieszczone w punkcie II.4. 
−  Przygotuj pisemne opracowanie na zadany temat. 

 
4. Sprawdzenie efektów samodzielnego uczenia się. 
 
Odpowiedz na następujące pytania: 
 

1.  Jak powinien być przygotowany podkład przed montażem podokiennika? 
2.  Jakie cechy charakteryzują podokienniki? 
3.  Do jakiej grupy obróbek blacharskich zaliczamy podokienniki? 
4.  Jakie charakterystyczne elementy można wyróżnić w podokienniku? 
5.  Jakie rodzaje podokienników spotyka się w budynkach na Twoim terenie? 
6.  Z jakiego materiału wykonuje się podokienniki? 
7.  Jak wykonany jest gzyms podokienny ciągły? 
8.  W jaki sposób łączy się podokienniki długie, składające się z dwóch elementów? 
9.  W jaki sposób mocuje się podokienniki do futryny okna?  
10.  Jak można zabezpieczyć podokienniki przed podrywaniem przez wiatr? 
11.  Jaki kształt podokiennika zaproponowałbyś do wykonania? 

 
5. Inne uwagi 
 
W opracowaniu pisemnym powinny być ujęte: 

−  odpowiedzi na pytania ujęte w punkcie II.4. 
−  szkic wybranego podokiennika, który chcesz wykonać praktycznie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

5. ĆWICZENIA 

 

5.1. Przepisy  bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony 

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas 
wykonywania obróbek blacharskich 

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Uzupełnij tabelę (załącznik 3) wpisując: 

a) w kolumnie pierwszej – zagrożenia zdrowia, występujące podczas wykonywania obróbek 

blacharskich, 

b) w kolumnie drugiej – środki ochrony osobistej lub zabezpieczenia chroniące człowieka przed 

tymi zagrożeniami. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia. 

  

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  wymienić i wpisać do tabeli zagrożenia zdrowia przy wykonywaniu obróbek blacharskich, 
5)  wpisać do odpowiedniej tabeli środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia, 
6)  sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
7)  sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
8)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
9)  dokonać samooceny pracy, 
10) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  arkusz ćwiczeniowy (załącznik 3),  
−  filmy, przeźrocza,  
−  podręczniki i broszury z tematyką bezpieczeństwa i higieny pracy, 
−  literatura. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Wzór Załącznika 3 

Zagrożenia 

Środki ochrony indywidualnej lub 

zabezpieczenia 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

5.2.   Rodzaje obróbek blacharskich 

 

5.2.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Rozpoznaj obróbki blacharskie pokazane na zdjęciach. Wypisz ich nazwy na kartkach 

i przyporządkuj do zdjęć. Następnie utwórz plakat dzieląc je na dwie grupy: 
a)  należące do części elewacyjnej budynku, 
b)  należące do części dachowej budynku. 
 
 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres  

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania zadania – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  zapoznać się z elementami budowli i obróbkami blacharskimi pokazanymi na zdjęciach, 
5)  nazwać poszczególne obróbki blacharskie, 
6)  posegregować zdjęcia obróbek blacharskich z podziałem na elewacyjne i dachowe, 
7)  utworzyć plakat odpowiednio układając rozpoznane obróbki blacharskie, 
8)  uzasadnić sposób ułożenia zdjęć z obróbkami blacharskimi, 
9)  sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
11) zaprezentować efekty swojej pracy, 
12) dokonać samooceny pracy, 
13) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  plansze, zdjęcia, przeźrocza, film video lub na płycie CD obróbek blacharskich,  
–  tablica o miękkim podłożu, w które łatwo wbijać szpilki, 
–  zestawy kartek w różnych kolorach i o różnym kształcie,  
–  arkusze papieru, 
–  kolorowe pisaki, 
–  długopis, 
–  szpilki, 
–  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

–  metoda przewodniego tekstu. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

5.3.  Zapotrzebowanie na materiały 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Dobierz na podstawie Katalogu Nakładów  Rzeczowych materiały potrzebne do obróbki 

blacharskiej muru ogniowego wysokiego, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez 
nauczyciela. Zaplanuj mocowanie obróbki blacharskiej do muru za pomocą  łapek, używając 
kołków szybkiego montażu, jak na rys. 23. 

Uwaga: Zachowaj arkusz z doborem materiałów. Wykorzystasz go w trakcie realizacji 

ćwiczenia nr 1 (Rozdział 4.3.3.- Przygotowanie materiałów na obróbki blacharskie). 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  odczytać z rysunku długość i szerokość muru ogniowego, 
5)  obliczyć powierzchnię blachy w rozwinięciu potrzebnej do obróbki blacharskiej w 

m²,

 

6)  odczytać z Katalogu Nakładów Rzeczowych ilość materiałów potrzebnych do wykonania 

100 m² obróbki blacharskiej muru ogniowego,  

7)  obliczyć ile materiałów podstawowych i pomocniczych będziesz potrzebował do 

zaplanowanego zadania, 

8)  sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
9)  sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
10)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
11)  dokonać samooceny pracy 
12)  uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek), 
−  arkusz papieru

,

  

−  kalkulator,  
−  Katalog Nakładów Rzeczowych, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

Ćwiczenie 2 

Dobierz na podstawie Katalogu Nakładów Rzeczowych materiały potrzebne do obróbki 

blacharskiej attyki, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez nauczyciela. Zabezpiecz blachę, 
mocując ją przy pomocy drutu do gwoździ wbitych w ścianę. Sposoby mocowania blachy 
podano w punkcie 4.4.1.: Obróbki blacharskie murów ogniowych, balustrad i attyk.  

  
Uwaga: Zachowaj arkusz z dobranymi materiałami - wykorzystasz go w trakcie realizacji 

ćwiczenia nr 2, (Rozdział 4.3.3.- Przygotowanie materiałów na obróbki blacharskie). 

 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  odczytać z rysunku długość, szerokość i wysokość attyki, 
5)  obliczyć powierzchnię blachy w rozwinięciu potrzebnej do obróbki blacharskiej w m², 
6)  odczytać z Katalogu Nakładów Rzeczowych ilość materiałów potrzebnych do wykonania 

100 m² obróbki blacharskiej attyki,  

7)  obliczyć ile materiałów podstawowych i pomocniczych będziesz potrzebował do 

zaplanowanego zadania, 

8)  sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
9)  sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
10)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
11)  dokonać samooceny pracy, 
12)  uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek), 
−  kalkulator,  
−  Katalog nakładów rzeczowych, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

5.4.  Przygotowanie blach i elementów obróbek blacharskich 

 

5.4.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Przygotuj, dobrane w ćwiczeniu 1 (Rozdział 5.2.1.) materiały potrzebne do obróbki 

blacharskiej muru ogniowego wysokiego, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez 
nauczyciela. Zaplanuj mocowanie obróbki blacharskiej do muru za pomocą  łapek, używając 
kołków szybkiego montażu, jak na rys. 23. 

Uwaga: Zachowaj przygotowane materiały. Wykorzystasz je wkrótce w trakcie realizacji 

ćwiczenia nr 1 (Rozdział 5.4.1.1.), w temacie dotyczącym obróbki blacharskiej muru 
ogniowego. 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 
Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  odczytać z wykonanego zapotrzebowania materiały główne i pomocnicze do wykonania 

obróbki blacharskiej muru ogniowego, 

5)  przygotować odpowiednią ilość blachy o odpowiedniej grubości

,

 

6)  przygotować odpowiednią ilość materiałów pomocniczych do wykonywanego ćwiczenia, 
7)  sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
8)  sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
9)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
10)  dokonać samooceny pracy, 
11)  uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek), 
−  blachy z kilku gatunków materiału o różnej grubości, 
−  materiały pomocnicze potrzebne do ćwiczenia,   
−  katalogi wyrobów pomocniczych, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Ćwiczenie 2 

Przygotuj, dobrane w ćwiczeniu 2 (Rozdział 5.2.1.) materiały potrzebne do obróbki 

blacharskiej attyki, zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez nauczyciela. 

Uwaga: Zachowaj przygotowane materiały. Wykorzystasz je wkrótce w trakcie realizacji 

ćwiczenia nr 2 (Rozdział 5.4.1.1.), w temacie dotyczącym obróbki blacharskiej attyki. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  odczytać z wykonanego zapotrzebowania materiały główne i pomocnicze do wykonania 

obróbki blacharskiej attyki, 

5)  przygotować blachy o odpowiednim gatunku i grubości, na obróbki blacharskie i łapki 

według dokumentacji, 

6)   przygotować odpowiednią ilość materiałów pomocniczych do planowanego zadania, 
7)   sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
8)   sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
9)   zaprezentować efekty swojej pracy, 
10) dokonać samooceny pracy, 
11) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek), 
−  blachy z kilku gatunków materiału o różnej grubości, 
−  materiały pomocnicze potrzebne do ćwiczenia,   
−  katalogi wyrobów pomocniczych, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

5.5. Obróbki blacharskie elementów konstrukcyjnych 

i architektonicznych 

 

5.5.1. Obróbki blacharskie murków ogniowych, balustrad i attyk 

 

5.5.1.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj obróbkę blacharską muru ogniowego wysokiego według dokumentacji. Połącz 

blachy na rąbek pojedynczy stojący, mocując  łapkami do podłoża, przy użyciu kołków 
szybkiego montażu. Wykorzystaj materiały przygotowane w ćwiczeniu 1 (Rozdział 5.3.1.). 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

 Sposób 

wykonania 

ćwiczenia 

 

Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
5)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
6)  wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej, 
7)  wytrasować i wyciąć łapki, 
8)  ukształtować elementy obróbki blacharskiej i łapki, 
9)  wywiercić otwory na kołki w podkładzie, 
10) zamontować elementy obróbki blacharskiej do muru przy pomocy łapek, 
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja – rysunek roboczy, 
−  fragment muru ogniowego lub model,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska i  narzędzia do cięcia blachy, krawędziarka,  
−  młotek, kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne, 
−  kołki szybkiego montażu,  
−  wiertarka, wiertło do betonu (widiowe), 
−  literatura. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Ćwiczenie 2 

Wykonaj obróbkę blacharską attyki według dokumentacji. Zabezpiecz blachę przed 

podrywaniem mocując ją przy pomocy drutu do gwoździ wbitych na ścianie. Drut połącz z blachą 
przy pomocy spoiwa cynowo-ołowiowego. Blachę kołnierza uformuj do połaci dachu, który 
będzie pokryty papą. Wykorzystaj materiały przygotowane w ćwiczeniu 2 (Rozdział 5.3.1.). 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

  

Uczeń powinien:  

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
5)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
6)  wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej, 
7)  wygiąć elementy obróbki blacharskiej, 
8)  zamontować elementy obróbki na attyce i połączyć je ze sobą, 
9)  wykonać otwory na drut w blasze, 
10) przełożyć drut przez otwory i lutować jeden jego koniec do blachy, 
11) drugi koniec drutu mocować do gwoździ wbitych w ścianę, 
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
13) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia 
15) zaprezentować efekty swojej pracy, 
16) dokonać samooceny pracy, 
17) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja – rysunek roboczy, 
−  stół blacharski, 
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  młotek i gwoździe, 
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,  
−  drut stalowy,  
−  lutownica,  
−  kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Ćwiczenie 3 

Wykonaj obróbkę blacharską muru ogniowego niskiego według dostarczonej dokumentacji. 

Połącz wierzchnie pokrycie muru z pokryciem ścian bocznych, poprzez wygięcie blach 
pionowych do wnętrza kapinosa. 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

  
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać materiały jak w ćwiczeniach 1 i 2, (Rozdział 4.2.3.) 
5)  przygotować materiały potrzebne do zadania jak w ćwiczeniach 1 i 2, (Rozdział 4.3.3.). 
6)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
7)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
8)  wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej według rysunku, 
9)  wyprofilować elementy obróbki blacharskiej, 
10) zamontować elementy obróbki na murku i połączyć je ze sobą, 
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  model lub fragment muru ogniowego,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska i narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  materiały pomocnicze i narzędzia do przymocowania blach,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

5.5.2. Obróbki blacharskie gzymsów i balkonów  

 

5.5.2.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Zaproponuj kształt i wykonaj obróbkę blacharską gzymsu podokiennego, według Arkusza 

informacyjnego do metody samokształcenia. Podokiennik przymocuj do ramy okiennej przy 
użyciu gwoździ.  

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  zebrać potrzebne informacje na podstawie arkusza informacyjnego samokształcenia, 
5)  zaproponować kształt podokiennika, 
6)  wykonać szkic z zaznaczeniem wymiarów, 
7)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
8)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z przeznaczeniem, 
9)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
10) wytrasować i wyciąć blachę podokiennika, 
11) ukształtować podokiennik, 
12) zamontować blachę na gzymsie podokiennym i przymocować do futryny, 
13) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
14) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
15) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
16) zaprezentować efekty swojej pracy, 
17) dokonać samooceny pracy, 
18) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  okno z gzymsem podokiennym lub model,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie i kleszcze uniwersalne,  
−  młotek i gwoździe, 
−  literatura. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

Ćwiczenie 2 

Wykonaj obróbkę blacharską płyty balkonowej i połącz elementy na zakłady lutowane, 

według dostarczonej dokumentacji. 

 

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres  

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachę z kapinosem, 
8)  ukształtować elementy obróbki blacharskiej, 
9)  zamontować blachę z kapinosem, 
10) połączyć elementy obróbki przez lutowanie, 
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 

 
Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  płyta balkonowa lub jej model,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie 
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,  
−  lutownica,  
−  kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

5.5.3. Obróbki blacharskie okapów, koszy, kalenic i krawędzi szczytowych 

 

5.5.3.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj obróbkę blacharską okapu dachu rozpatrywanego w metodzie projektów, przy 

pokryciu dachu papą. Ukształtuj blachę i przymocuj ją gwoździami do okapu. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej, 
8)  wyprofilować elementy blachy z kapinosem, 
9)  zamontować blachy do deski okapu, 
10) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
11) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
13) zaprezentować efekty swojej pracy, 
14) dokonać samooceny pracy, 
15) uporządkować stanowisko pracy. 

 
Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  model lub fragment okapu dachowego,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie, 
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  młotek, gwoździe,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

Ćwiczenie 2 

Wykonaj obróbkę blacharską fragmentu okapu drewnianego z pasem wzmacniającym 

wygiętym do wnętrza kapinosa w dachu krytym dachówką, według dostarczonej dokumentacji. 
Ukształtuj blachy i zamontuj je gwoździami do okapu. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachę z kapinosem  oraz pas wzmacniający 
8)  wyprofilować elementy obróbki blacharskiej, 
9)  zamontować pas wzmacniający do deski okapu, 
10) zamontować blachę z kapinosem, 
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne:  

−  dokumentacja (rysunek),  
−  model lub fragment okapu dachowego,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  młotek, gwoździe,  
−  kowadełko blacharskie, 
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

5.5.4. Obróbki blacharskie kominów, włazów i okien dachowych  

 

5.5.4.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj obróbkę blacharską komina bez wydry, rozpatrywanego w metodzie projektów 

dachu krytego papą. Mocowanie blachy do ściany komina w szczelinę naciętą szlifierką kątową.  

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachy kołnierza, 
8)  wyprofilować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne), 
9)  naciąć szlifierką kątową na kominie szczeliny tej samej odległości od płaszczyzny połaci dachu, 
10) zamontować blachy wokół komina i wsunąć je w szczeliny, 
11) połączyć ze sobą elementy kołnierza, 
12) wykonać uszczelnienie kitem silikonowym, 
13) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
14) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
15) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
16) zaprezentować efekty swojej pracy, 
17) dokonać samooceny pracy, 
18) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie, 
−  kleszcze blacharskie i kleszcze uniwersalne, 
−  szlifierka kątowa z tarczą do betonu,  
−  kit silikonowy, 
−  literatura. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

Ćwiczenie 2 

Wykonaj obróbkę blacharską komina z wydrą przy pokryciu dachu blachą dachówkową, 

według dostarczonej dokumentacji. Mocowanie blachy do ściany komina przy pomocy gwoździ.  

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachy kołnierza, 
8)  wyprofilować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne), 
9)  zamontować blachy wokół komina, 
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza i przymocować je gwoździami do muru, 
11) dopasować blachy kołnierza do blach pokrycia, zapewniając szczelność obróbki, 
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
13) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
15) zaprezentować efekty swojej pracy, 
16) dokonać samooceny pracy, 
17) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek), 
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie, 
−  blacha płaska z powłoką malarską, 
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie, 
−  kleszcze blacharskie,  
−  młotek,  
−  gwoździe hartowane, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Ćwiczenie 3 

Wykonaj obróbkę blacharską kołnierza włazu dachowego przy pokryciu dachu blachą 

płaską, według dostarczonej dokumentacji.  

  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachy kołnierza, 
8)  wyprofilować blachy kołnierza, 
9)  zamontować blachy wokół włazu, 
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza, 
11) połączyć kołnierz z blachami pokrycia, 
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
13) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
15) zaprezentować efekty swojej pracy, 
16) dokonać samooceny pracy, 
17) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne:  

−  dokumentacja (rysunek),  
−  stół blacharski, 
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie,  
−  kleszcze uniwersalne, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

 

Ćwiczenie 4 

Wykonaj obróbkę blacharską okna dachowego przy pokryciu dachu dachówką, według 

dostarczonej dokumentacji.  

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć blachy kołnierza, 
8)  ukształtować blachy kołnierza (górną, dolną i dwie boczne) do krycia dachówką, 
9)  zamontować blachy kołnierza wokół okna dachowego,  
10) połączyć ze sobą elementy kołnierza, 
11) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne:  

−  dokumentacja (rysunek),  
−  stół blacharski, 
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka,  
−  kowadełko blacharskie,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,  
−  młotek i gwoździe, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

5.5.5. Obróbki blacharskie wywietrzników, ław kominiarskich, słupków 

i masztów antenowych 

 

5.5.5.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1

 

Wykonaj obróbkę blacharską wywietrznika dachowego przy pokryciu dachu papą lub 

dachówką, według dostarczonej dokumentacji. Mocowanie obróbki do blachy leżącej na połaci 
dachu lutem cynowo-ołowiowym. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia.  

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  przygotować narzędzia i materiały pomocnicze do lutowania, 
8)  wytrasować stożek kołnierza, 
9)  ukształtować stożek kołnierza i wywinąć brzegi dopasowując je do połaci dachu, 
10) zamontować i połączyć stożek wokół wywietrznika, 
11) połączyć stożek poprzez lutowanie z blachą umieszczoną wcześniej na połaci dachu, 
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
13) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
15) zaprezentować efekty swojej pracy, 
16) dokonać samooceny pracy, 
17) uporządkować stanowisko pracy. 

 

Środki dydaktyczne:  

−  dokumentacja (rysunek),  
−  dach z wystającym wywietrznikiem lub model,  
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie,  
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  dwuróg blacharski,  
−  kleszcze blacharskie, kleszcze uniwersalne,  
−  lutownica, kwas techniczny, spoiwo cynowo – ołowiowe, 
−  literatura. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

Ćwiczenie 2 

Wykonaj obróbkę blacharską ławy kominiarskiej przy pokryciu dachu blachą płaską, według 

dostarczonej dokumentacji. Mocowanie obróbki do połaci lutem cynowo-ołowiowym. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  przygotować narzędzia i materiały pomocnicze do lutowania, 
8)  wytrasować stożki kołnierza, 
9)  ukształtować stożek kołnierza i wywinąć brzegi dopasowując je do połaci dachu, 
10) zamontować stożki wokół podpórek stalowych ławy kominiarskiej i połączyć lutem, 
11) przymocować stożki do połaci dachu poprzez lutowanie, 
12) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
13) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
15) zaprezentować efekty swojej pracy, 
16) dokonać samooceny pracy, 
17) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne:  

−  dokumentacja (rysunek), 
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie, 
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  dwuróg blacharski,  
−  kleszcze blacharskie,  
−  kleszcze uniwersalne,  
−  lutownica,  
−  kwas techniczny,  
−  spoiwo cynowo – ołowiowe, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

5.5.6. Obróbki blacharskie szczelin dylatacyjnych 

 

5.5.6.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj obróbkę blacharską szczeliny dylatacyjnej przy pokryciu dachu blachą  płaską 

w kształcie Ω i odwróconej litery V, według dostarczonej dokumentacji. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

  
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  dobrać i przygotować materiały główne i pomocnicze, 
5)  rozłożyć materiały na stole i posegregować je zgodnie z ich przeznaczeniem, 
6)  przygotować narzędzia do trasowania, cięcia i gięcia, 
7)  wytrasować i wyciąć elementy obróbki blacharskiej, 
8)  ukształtować elementy obróbki blacharskiej, 
9)  zamontować elementy obróbki i połączyć je ze sobą 
10) uzasadnić sposób wykonania obróbki blacharskiej, 
11) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
13) zaprezentować efekty swojej pracy, 
14) dokonać samooceny pracy, 
15) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  model szczeliny dylatacyjnej, 
−  stół blacharski,  
−  narzędzia traserskie, 
−  blacha płaska,  
−  narzędzia do cięcia blachy,  
−  krawędziarka, 
−  kowadełko blacharskie, 
−  kleszcze blacharskie,  
−  kleszcze uniwersalne, 
−  literatura. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

5.6.  Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 

 

5.6.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Dokonaj odbioru wykonanych obróbek blacharskich, według dostarczonej dokumentacji. 
  

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres 

 

i techniki wykonania zadania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy na 
stanowisku roboczym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia.  
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie, 
3)  przestrzegać zasad  bezpieczeństwa i higieny pracy, 
4)  zapoznać się z dokumentacją lub rysunkiem, 
5)  zapoznać się z warunkami odbioru, 
6)  przygotować narzędzia pomiarowe do sprawdzania wymiarów obróbek, 
7)  dokonać pomiarów wykonanych obróbek, 
8)  porównać prawidłowość wykonania z dokumentacją rysunkową i opisową, 
9)  zapisać zauważone błędy w wykonaniu obróbek blacharskich, 
10) wskazać zakres napraw, 
11) uzasadnić sposób wykonania odbioru, 
12) sporządzić  w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia, 
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia, 
14) zaprezentować efekty swojej pracy, 
15) dokonać samooceny pracy, 
16) uporządkować stanowisko pracy. 
 

Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja (rysunek),  
−  arkusz papieru,  
−  narzędzia pomiarowe,  

− 

sznurek lub żyłka,

 

− 

literatura.

 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  metoda przewodniego tekstu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego do jednostki modułowej: 
Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych 

 

6.1. Teoretyczny test dwustopniowy  

 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru oraz zadań z luką, z których: 
−  zadania 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10,  11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20     są z poziomu podstawowego, 
−  zadania 5, 7, 9 i zadania  12, 13  są z poziomu ponadpodstawowego, 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 

oceny szkolne: 

−  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 
−  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,  
−  dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,  
−  bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu 

ponadpodstawowego. 

−  celujący – za rozwiązanie wszystkich zadań 

Klucz odpowiedzi: 1.b,  2.b,  3.a,  4.a,  5.c,  6.a,  7.b,  8.c,  9.d,  10.
Plan testu wielokrotnego wyboru 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 
celu 

Poziom  
wymagań 

Poprawna  
odpowiedź 

1. Rozpoznać rodzaje obróbek blacharskich 

2. Dobrać materiały na obróbki blacharskie 

3. 

Przewidzieć skutki łączenia różnych gatunków 
blach 

B P  a 

4. Rozpoznać obróbkę blacharską attyki 

5. Dobrać szerokość pasa wzmacniającego gzymsu 

PP 

6. 

Dobrać kształt kapinosa do okapu z blachy 
cynkowej 

B P  a 

7. 

Dobrać połączenie kołnierza obróbki blacharskiej 
komina z połacią dachu  

B PP  b 

8. 

Rozróżnić kształt obróbki blacharskiej 
wywietrzników i słupków antenowych 

A P  c 

9. 

Dobrać szerokość obróbki blacharskiej szczeliny 
dylatacyjnej 

A PP 

10. 

Stosować przepisy  bezpieczeństwa i higieny pracy

C P  c 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37

Plan testu z luką 

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia 
ucznia) 

Kategoria 
celu 

Poziom  
wymagań 

Poprawna  
odpowiedź 

11. Rozpoznać rodzaje obróbek blacharskich 

gzymsy 

12. 

Określić jednostki do zapotrzebowania 
materiału na podokienniki 

B PP 

metrach 

kwadratowych 

13. 

Określić przeznaczenie salmiaku przy 
lutowaniu 

A PP 

czyszczenia 

lutownicy 

14. Określić wysokość muru ogniowego  

poniżej 500 mm 

15. Nazwać element podokiennika 

odbój 

16. Nazwać element dachu 

okapem 

17. Nazwać element komina 

wydrą 

18. 

Dobrać mocowanie obróbki blacharskiej 
ławy kominiarskiej do połaci dachu 

B P 

podkładki z 

blachy 

19. 

Stosować warunki techniczne wykonania i 
odbioru robót 

A P 

warunkami 

technicznymi 

20. 

Stosować przepisy bezpieczeństwa i 
higieny pracy 

C P 

instrukcją obsługi

 

Klucz odpowiedzi: 11. gzymsy,  12.  metrach kwadratowych, 13. czyszczenia 
lutownicy,  14. poniżej 500 mm,  15. odbój,  16. okapem, 17. wydrą,  18. 
podkładki z blachy,  19. warunkami technicznymi, 20. instrukcją obsługi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

38

Przebieg testowania 
 

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzania sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jedno 

tygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.  Zapoznaj uczniów z rodzajami zadań ujętych w zestawie zadań testowych oraz 

 

z zasadami punktowania udzielonych odpowiedzi. 

4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadanie testowe takich typów, 

jakie ujęte są w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi podczas sprawdzianu (karta odpowiedzi). 

6.  Zapewnij uczniom możliwość pracy samodzielnej. 

7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony na 

udzielenie odpowiedzi. 

8.  Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz karty z udzielonymi odpowiedziami oraz zestawy zadań testowych. 

11.  Sprawdź udzielone odpowiedzi a wyniki wpisz do arkusza zbiorowego. 

12.  Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i dokonaj wyboru zadań, które 

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny słabo ukształtowanych przez uczniów umiejętności. 

14.  Opracuj wnioski dalszego postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych - niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

15.  Czas przeznaczony na przeprowadzenie sprawdzianu 60 minut, w tym czas na udzielanie 

odpowiedzi 50 minut. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

 

A.  INSTRUKCJA OGÓLNA 
1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
3.  Odpowiedzi udzielaj tylko na załączonej karcie odpowiedzi. 
4.  Kartę odpowiedzi podpisz imieniem i nazwiskiem. 

 

B. INSTRUKCJA SZCZEGÓŁOWA 
1.  Zestaw zadań testowych składa się z zadań: 

a)  wielokrotnego wyboru. 

2.  Odpowiedzi na zadania z luką powinny być krótkie. 
3.  Zadania wielokrotnego wyboru mają 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. 

Prawidłową odpowiedź należy zakreślić we właściwym miejscu na karcie odpowiedzi. 

4.  W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i ponownie zakreślić 

odpowiedź prawidłową. 

5.  Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdź do 

zadania następnego. Do zadań bez odpowiedzi możesz wrócić później. 

 
C. MATERIAŁY DLA UCZNIA 
−  instrukcja, 
−  zestaw zadań testowych, 
−  karta odpowiedzi. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

39

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1. Rozpoznaj na rysunku elementy obróbki dachu w podanej kolejności: 4, 1, 3. 

a) Okap, kosz, kalenica. 
b) Kosz, okap, kalenica. 
c) Kalenica, kosz, okap.  
d) Kalenica, okap, kosz. 

 

 

 
2. Jakie gwoździe dobierzesz do łączenia elementów obróbki blacharskiej z blachy miedzianej? 

a) Stalowe. 
b) Mosiężne.   
c) Aluminiowe. 
d) Ocynkowane. 

 
3. Bezpośrednie łączenie blach z różnych gatunków materiału powoduje 

a) przyspieszoną korozję na styku tych elementów. 
b) możliwość oszczędności poprzez wykorzystanie resztek. 
c) reakcję chemiczną polepszającą uszczelnienie połączenia. 
d) korzystne scalenie estetyczne elementów obróbki blacharskiej. 

 
4. Jak nazywa się element budynku, który chroniony jest obróbką blacharską składającą się 
z dwóch blach: wierzchniej i bocznej (od strony połaci dachu)? 

a) Attyka. 
b) Balustrada. 
c) Gzyms podokienny. 
d) Mur ogniowy wysoki. 

 
5. Pasy wzmacniające gzymsów o szerokości ponad 300 mm powinny mieć szerokość 

a) około 0,5 do 0,8 m.  
b) około 30 do 35 cm. 
c) około 180 do 200 mm. 
d) około 400 do 600 mm.. 

 
6. W obróbce blacharskiej okapu wykonanej z blachy cynkowej, kapinos powinien mieć kształt 

a) zwoju. 
b) trójkąta. 
c) podwójnego zagięcia. 
d) pojedynczego zagięcia. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

40

7. Połączenie kołnierza obróbki blacharskiej komina z połacią dachu krytego blachą płaską 

ocynkowaną, powinno się wykonać 

a) na zwoje i lutować. 
b) na podwójny rąbek leżący. 
c) na pojedynczy rąbek stojący. 
d) na zakłady i łączyć kitem silikonowym. 

 
8. Jaki kształt mają obróbki blacharskie wywietrzników i słupków antenowych? 

a) Kuli. 
b) Walca 
c) Stożka 
d) Półkuli. 

 
9. Obróbkę blacharską szczeliny dylatacyjnej na powierzchni płaskiej wykonuje się z pasa 
blachy  

a) 0,1 do 0,2 m. 
b) 0,2 do 0,3 m. 
c) 0,3 do 0,35 m 
d) 0,5 do 0,75 m. 

 
10. Prace na wysokości może wykonywać pracownik 

a) na polecenie kierownika budowy. 
b) po przeszkoleniu przez kierownika robót. 
c) na podstawie aktualnych badań lekarskich. 
d) po pisemnym oświadczeniu, że nie ma lęku wysokości. 

 
11. Poziome lub lekko pochylone pasy, które wystają poza lico ściany i są chronione obróbką 
blacharską to …………… .  
12. Ilość blachy na elementy pokrycia podokienników i murów ogniowych oblicza się w …… . 
13. W trakcie przygotowywania materiałów pomocniczych do lutowania, należy zgromadzić 
salmiak do ………… .      
14. Mur ogniowy niski ma wysokość …………… .  
15. ………… na podokienniku chroni ścianę przed zamakaniem. 
16. Element dachu, który wystaje poza ścianę budynku i odprowadza wodę do rynny nazywa się 
………...................................... .  
17. Pocieniona część podstawy komina w którą chowa się obróbkę blacharską nazywa się 
…………............................ .      
18. Dolna krawędź elementu obróbki blacharskiej ławy kominiarskiej przy dachu pokrytym 
dachówką, powinna być dopasowana do pochylenia połaci dachu i przymocowana do 
…………………………. .       
19. Roboty, które zostaną uznane w całości lub części za wykonane niezgodnie z 
…………………………………………… nie mogą być przyjęte. 
20. Przed użyciem maszyn i urządzeń zapoznaj się z  ……………………………................… . 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

41

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 

 

Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych   

 

Zakreśl poprawną odpowiedź (nr 1 – 10); wpisz brakujące wyrazy (nr 11 – 20). 

Nr 
zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1 a b c d 

 

2 a b c d 

 

3 a b c d 

 

4 a b c d 

 

5 a b c d 

 

6 a b c d 

 

7 a b c d 

 

8 a b c d 

 

9 a b c d 

 

10 a b c d 

 

11  

 

12  

 

13  

 

14  

 

15  

 

16  

 

17  

 

18  

 

19  

 

20  

 

Razem: 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

42

6.2. Test umiejętności praktycznych (niskosymulowany)  

 
Instrukcja testowania 

 
Test umiejętności praktycznych zostanie przeprowadzony w celu sprawdzenia stopnia 

ukształtowania umiejętności wykonywania obróbek blacharskich. Ze względu na ograniczony 
czas realizacji testu, wybrano do sprawdzenia zestaw najważniejszych umiejętności z punktu 
widzenia zawodu dekarza. 

Sprawdzane będą umiejętności wykonywania obróbki blacharskiej pokrywy włazu 

dachowego. Sprawdzian nie obejmuje takich umiejętności jak obróbka kołnierza wokół włazu, 
oraz jego łączenie z ramą  włazu i z połacią dachu. Byłoby to zadanie zbyt obszerne do 
wykonania w czasie sprawdzianu. 

Konieczne będzie wcześniejsze przygotowanie pokrywy zbitej z desek lub wyciętej z płyty 

wiórowej o wymiarach zewnętrznych 845 x 845 mm. Zaleca się tak dobrać wymiary, aby uczeń 
z pobranego arkusza miał do odcięcia po bokach choćby wąski pasek blachy. Ma to na celu 
sprawdzenie umiejętności cięcia oraz daje możliwość wyrównania brzegów blachy i ewentualne 
wyprowadzenie braku kąta prostego w narożnikach. 

Uczeń przystępujący do sprawdzianu musi mieć możliwość skorzystania, w razie potrzeby, z 

odpowiednich norm, poradników, Katalogu Nakładów Rzeczowych oraz Warunków 
technicznych wykonywania i odbioru robót budowlano-montażowych.  

Struktura kontrolowanych umiejętności ucznia, zgodna jest ze strukturą egzaminu 

zewnętrznego potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Umiejętności są kontrolowane w fazie 
planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Test powinien być oceniony w 
kategorii: 
−  zaliczony lub  
−  niezaliczony. 

Uwzględniając wewnętrzne szkolne systemy oceniania, możemy przyporządkować 

odpowiednie oceny do sumy punktów uzyskanych przez ucznia. 

W tabeli podano propozycje zależności między uzyskaną liczbą punktów a oceną. 
Uczeń może przystąpić do testu praktycznego po wcześniejszym zaliczeniu wszystkich 

ćwiczeń, z programu jednostki modułowej. 

 

Karta zadania (dla nauczyciela) 

 
Należy wykonać obróbkę blacharską  włazu dachowego według załączonego rysunku. 

Blaszany płaszcz pokrywy uczeń ma przymocować do drewnianego wieka gwoździami 
dekarskimi. Pokrywę w narożach należy uszczelnić poprzez lutowanie blachy do zakładek.  
 
Przed wykonaniem należy zaplanować i zorganizować proces wykonania pokrywy, a po 
zakończeniu robót zaprezentować swoje dzieło. 
 
Czas wykonania zadania nie dłuższy niż 4 godziny zegarowe. 
 
Do wykonania zadania potrzebne są następujące narzędzia, urządzenia i sprzęt: 
−  przymiar taśmowy zwijany, 
−  rysik do trasowania, 
−  kątownik ze stopką, 
−  nożyce gilotynowe, 
−  nożyce ręczne, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

43

−  giętarka segmentowa, 
−  kleszcze do zaginania blach, 
−  punktak, młotek, 
−  lutownica. 
 
Materiały pomocnicze: 
−  wieko pokrywy o wymiarach zewnętrznych nie większych jak 850 x 850 mm,  
−  lut cynowo – ołowiowy, 
−  kwas techniczny, 
−  ściski techniczne (do lutowania), 
−  gwoździe dekarskie, 
−  kalka biurowa. 
 
Sprzęt ochrony indywidualnej: 
−  ubranie i buty robocze, 
−  rękawice drelichowe z nakładkami ze skóry, 
−  rękawice gumowe ( do lutowania). 

 

Skala ocen 
 

Lp. Liczba 

punktów 

% 

Ocena  

0 - 25 

0 - 73 

Niedostateczny 

Test niezaliczony 

ponad 25 - 27 

73 - 79 

Dopuszczający 

ponad 27 - 29 

79 - 85 

Dostateczny 

ponad 29 - 31 

85 - 91 

Dobry 

ponad 31 - 33 

91 - 97 

Bardzo dobry 

ponad 33 - 34 

97 - 100 

Celujący 

Test zaliczony 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

44

Rysunek roboczy do testu praktycznego ( dla nauczyciela). 

   

 

1 – Płaszcz pokrywy włazu, 2 – pokrywa, 3 – gwoździe (po 2 na każdym boku) 
 
 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

45

Karta obserwacji dla nauczyciela 

Kategorie Kryteria 

oceniania 

Liczba 

punktów 

do 

uzyskania 

Liczba 

punktów 

uzyskanych

Obliczenie ilości blachy do wykonania zadania 

0 – 1 

 

Dobór materiałów pomocniczych 

0 – 1 

 

Dobór narzędzi i sprzętu do wykonania prac 

0 – 1 

 

Dobór sprzętu ochrony osobistej 

0 – 1 

 

Planowanie 
 

Określenie kolejności przeprowadzenia prac 

0 – 1 

 

Zorganizowane stanowisko pracy 

0 – 1 

 

Przygotowanie narzędzi i sprzętu do wykonania 
zadania 

0 – 1 

 

Przygotowanie blachy i materiałów pomocniczych 

0 – 1 

 

Przygotowanie stanowiska do lutowania 

0 – 1 

 

Organizowanie 

Składowanie materiałów na stanowisku 

0 – 1 

 

Wytrasowanie linii cięcia i gięcia 

0 - 1 

 

Wycięcie zarysu zewnętrznego 

0 – 1 

 

Nadcięcie zakładek 

0 – 1 

 

Stępienie ostrych krawędzi 

0 – 1 

 

Zagięcie boków i kapinosów 

0 – 1 

 

Założenie wygiętej blachy na drewniane wieko 

0 – 1 

 

Trasowanie miejsc na gwoździe 

0 – 1 

 

Zamocowanie blachy gwoździami do wieka włazu 

0 – 1 

 

Ułożenie zakładek 

0 – 1 

 

Lutowanie ścian bocznych z zakładkami 

0 – 1 

 

Zneutralizowanie resztek kwasu po lutowaniu 

0 – 1 

 

Posługiwanie się sprzętem pomiarowym 

0 – 1 

 

Posługiwanie się narzędziami do trasowania 

0 – 1 

 

Posługiwanie się narzędziami do cięcia 

0 – 1 

 

Posługiwanie się narzędziami do gięcia 

0 – 1 

 

Posługiwanie się narzędziami do lutowania 

0 – 1 

 

Dokonywanie bieżącej kontroli wymiarów i kątów 

0 – 1 

 

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy 

0 – 1 

 

Uporządkowanie stanowiska po zakończeniu robót 

0 – 1 

 

Zakończenie zadania w wyznaczonym czasie 

0 – 1 

 

Zagospodarowanie odpadów 

0 – 1 

 

Wykonanie 
 

Zachowanie kolejności operacji 

0 – 1 

 

Prezentacja wykonanej pracy 

0 – 1 

 

Prezentowanie 
 

Samodzielna ocena jakości wykonanej pracy 

0 – 1 

 

Razem punktów  

34 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

46

Instrukcja testowania dla ucznia 
 

Za chwilę przystąpisz do testu umiejętności praktycznych. Jego celem jest sprawdzenie 

i poinformowanie Ciebie, w jakim stopniu opanowałeś najważniejsze umiejętności kształtowane 
w jednostce modułowej 713[01].Z1.09 - Wykonywanie obróbek blacharskich dachowych i 
elewacyjnych. 

 
Przeczytaj i obejrzyj uważnie otrzymane dokumenty: 

−  treść zadania, 
−  kartę planowania, 
−  skalę ocen, 
−  rysunek roboczy. 

 
Dokumenty te określają to wszystko, co jest związane z zadaniem, jakie wykonasz. Kartę 

planowania należy wypełnić w pierwszej fazie zadania przez kalkę i oddać oryginał 
nauczycielowi, pozostawiając sobie kopię. Na tej podstawie zorganizujesz proces wykonania 
zadania, a następnie zrealizujesz go. W fazie końcowej zaprezentujesz rezultaty swojej pracy. 

Będziesz pracował samodzielnie w określonym czasie. Zakres Twojej pracy jest tak 

dobrany, że czasu tego nie możesz przekroczyć. Materiały potrzebne do wykonania zadania są 
już przygotowane, musisz tylko określić ich rodzaj i potrzebną ilość. Określ również, jakie 
narzędzia, sprzęt i maszyny oraz środki ochrony osobistej posłużą Ci w pracy, a wtedy je 
otrzymasz. 

 

Podczas pracy, przestrzegaj przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony 

przeciwpożarowej i ochrony środowiska naturalnego. Pamiętaj o zasadach ergonomii. 

Pracuj zgodnie z wytycznymi podanymi w odpowiednich normach, instrukcjach oraz 

warunkach wykonywania i odbioru robót budowlano-montażowych. 

Staraj się wykonać swoją pracę jak najdokładniej udowadniając, że opanowałeś sprawdzane 

umiejętności i możesz przystąpić do realizacji kolejnej jednostki modułowej. W trakcie 
wykonywania zadania nauczyciel będzie obserwował Twoją pracę, a po jej zakończeniu oceni 
efekty. Na tej podstawie podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś jednostkę modułową. 

Podczas pracy będziesz miał prawo do dwudziestominutowej przerwy na posiłek. 
Dobrze wykorzystaj czas na wykonanie zadania. 

 
Karta zadania dla ucznia – treść zadania 
Wykonaj obróbkę blacharską włazu dachowego według załączonego rysunku. Blaszany płaszcz 
pokrywy przymocuj do drewnianego wieka gwoździami dekarskimi. Pokrywę w narożach 
uszczelnij poprzez lutowanie blachy do zakładek.  
 
Zaplanuj i zorganizuj proces wykonania pokrywy, a po zakończeniu robót zaprezentuj pracę. 
 
Czas wykonania zadania nie dłuższy niż 4 godziny zegarowe. 
 
Rysunek roboczy do testu praktycznego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

47

   

 

1 – Płaszcz pokrywy włazu, 2 – pokrywa, 3 – gwoździe (po 2 na każdym boku) 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

48

Karta planowania procesu roboczego (dla ucznia) 
 
Czas wypełniania 20 minut. 
 

1. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebna będzie blacha o wymiarach: 
długość: ………………………………………………………… 
szerokość: ………………………………………………………… 
2. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące narzędzia 
pomiarowe i traserskie: 
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………… 
3. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące materiały 
pomocnicze: 
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………… 

 

4. Do wykonania zadania określonego w temacie potrzebne będą następujące środki ochrony 
osobistej: 
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………… 
 
5. Uporządkuj operacje technologiczne związane z wykonaniem zadania, wpisując do prawej 
kolumny tabeli liczbę od 1 do 10 określającą kolejność w procesie wykonania. 
 

Operacja Kolejność 

Lutowanie ścian bocznych z zakładkami  
Nadcięcie zakładek w elemencie blachy 

 

Stępienie ostrych krawędzi  
Trasowanie linii cięcia i gięcia na arkuszu blachy 

 

Trasowanie miejsc na wbicie gwoździ  
Wycięcie zarysu zewnętrznego blachy 

 

Zagięcie boków i kapinosów 

 

Założenie wygiętej blachy na drewniane wieko 

 

Zamocowanie blachy gwoździami do wieka włazu  
Zneutralizowanie resztek kwasu po lutowaniu 

 

 
W czasie wykonywania zadania wykonuj operacje zgodnie z ustaloną kolejnością.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

49

7. LITERATURA 

 

1.  Bosakirski M.: Krycie i naprawa dachów. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 

Warszawa 1988.  

2.  Martinek W., Michnowski Z.: Dekarstwo i blacharstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999. 
3.  Michnowski Z.: Technologia robót dekarskich. Arkady, Warszawa 1973. 
4.  Mirski J.Z., Łącki K.: Budownictwo z technologią 2. WSiP, Warszawa 1998. 
5.  Waliłko R.: Kominy. Miesięcznik: Domowy fachowiec nr 3(62) 1999. 
6.  Waliłko R.: Pokrycia z dachówek ceramicznych. Miesięcznik: Domowy fachowiec nr 4(39)  
7.  Weber K.: Zastosowania miedzi; Roboty blacharskie w obrębie dachu. Polskie Centrum 

Promocji Miedzi, Wrocław 2005. 

8.  Murator 7 (207) 2001  
9.  Murator Numer Specjalny 3’99. Dachy. 
10.  Katalog Nakładów Rzeczowych 2-02. Konstrukcje budowlane – tom I. Rozdz. 05. Pokrycia 

dachowe. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa 1998. 

11.  Katalog Nakładów Rzeczowych 4-01. Roboty remontowe budowlane. Rozdz. 05. Roboty 

pokrywcze. Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa 1998.