background image

Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu
Warszawa

PSYCHOAKUSTYKA ?

Co to jest ?

Mi

ę

dzynarodowe Centrum Słuchu i Mowy

Mi

ę

dzynarodowe Centrum Słuchu i Mowy

Zespół Implantów i Percepcji Słuchowej

Zespół Implantów i Percepcji Słuchowej

Dr in

Ŝ

. Artur Lorens

Kierownik Zespołu Implantów Percepcji i Rehabilitacji Słuchowej
E mail: a.lorens@ifps.org.pl

Co to jest ?

Dlaczego mamy si

ę

tego uczy

ć

?

background image

PSYCHOFIZYKA [gr.], dziedzina bada

ń

 z pogranicza 

psychologii, 

fizyki i fizjologii

, zapocz

ą

tkowana w 2 poł. XIX w. przez               

E.H. Webera i G.Th. Fechnera

; zarazem jeden z pierwszych 

etapów w hist. rozwoju 

psychologii jako nauki empirycznej

; oparta 

na zało

Ŝ

eniach 

paralelizmu psychofizycznego

, psychofizyka 

PSYCHOFIZYKA

na zało

Ŝ

eniach 

paralelizmu psychofizycznego

, psychofizyka 

zajmowała si

ę

 badaniem zale

Ŝ

no

ś

ci mi

ę

dzy 

fiz. cechami bod

ź

ców

działaj

ą

cych na organy zmysłowe 

a cechami odpowiadaj

ą

cych im 

wra

Ŝ

e

ń

; badania te doprowadziły do sformułowania tzw. 

praw 

psychofiz. 

Nowa encyklopedia powszechna PWN

background image

FIZYKA

FIZJOLOGIA

PSYCHOLOGIA

Zadanie1  Zapami

ę

ta

ć

 potrzebne na pó

ź

niej

background image

E.H. Webera – niemiecki fizjolog, profesor 

anatomii

fizjologii

w Lipsku. 

G.T. Fechner –

fizyk i psycholog

niemiecki

background image

PARALELIZM PSYCHOFIZYCZNY

rozpowszechniona 

w

ś

ród psychologów w ko

ń

cu XIX i pocz. XX w., głosz

ą

ca, 

psychologia jako nauka empiryczna

Psychologia Eksperymentalna

w

ś

ród psychologów w ko

ń

cu XIX i pocz. XX w., głosz

ą

ca, 

Ŝ

e zjawiska psych. i fiz. tworz

ą

 2 równoległe, 

ś

ci

ś

le sobie 

odpowiadaj

ą

ce szeregi zjawisk: ka

Ŝ

demu zjawisku psych. 

odpowiada okre

ś

lony bodziec fiz., tote

Ŝ

 mierz

ą

bod

ź

ce

mierzy si

ę

 (po

ś

rednio) odpowiadaj

ą

ce im tre

ś

ci 

ś

wiadomo

ś

ci; 

background image

BOD

Ź

CE

,

Fizyczne cechy bodźców

background image

mierz

ą

c bod

ź

ce, mierzy si

ę

 (po

ś

rednio) 

odpowiadaj

ą

ce im tre

ś

ci 

ś

wiadomo

ś

ci; 

Bodziec: strumie

ń

 ciepłego powietrza

Tre

ść

 

ś

wiadomo

ś

ci: 

jest mi gor

ą

co 

background image



Percepcja pojedy

ń

czego atrybutu – np. wra

Ŝ

enie gło

ś

no

ś

ci

Zadanie 2 Wymie

ń

 inne atrybuty wra

Ŝ

e

ń

 słuchowych

WRA

ś

ENIE

background image



Zwi

ą

zek mi

ę

dzy cech

ą

 bod

ź

ca a cech

ą

 wra

Ŝ

enie słuchowego

Prawo psychofizyczne

prawo Stevensa

L = k I

n

background image



Centralna cz

ęść

 

psychologii eksperymentalnej



Odkrywa i analizuje odpowied

ź

 organizmów na wpływ 

ś

rodowiska

PSYCHOFIZYKA 2

ś

rodowiska

background image



Bada zale

Ŝ

no

ść

 mi

ę

dzy bod

ź

cem a wywołanym 

wra

Ŝ

eniem



Zajmuje si

ę

percepcj

ą

bod

ź

ców

PSYCHOFIZYKA 3

background image



Proces przetwarzania informacji przez zmysły, aby wytworzy

ć

 

mentalny obraz 

ś

wiata



Pobieranie informacji na wej

ś

ciu do odpowiedniego układu 

PERCEPCJA



Pobieranie informacji na wej

ś

ciu do odpowiedniego układu 

sensorycznego i utworzenie z nich u

Ŝ

ytecznego obrazu 

ś

wiata



APARAT CYFROWY?



Prawidłowe działanie układu sensorycznego

background image

Dział psychologii zajmuj

ą

cy si

ę

 badaniem wra

Ŝ

e

ń

 

zmysłowych, w uj

ę

ciu wykrywania zale

Ŝ

no

ś

ci mi

ę

dzy 

fizycznymi wła

ś

ciwo

ś

ciami bod

ź

ców a odpowiadaj

ą

cymi 

im wła

ś

ciwo

ś

ciami wra

Ŝ

e

ń

Badania psychofizyczne dominowały w pierwszym 

PSYCHOFIZYKA 3

Badania psychofizyczne dominowały w pierwszym 

okresie rozwoju psychologii jako nauki i pozwalały       
na tworzenie praw psychofizycznych (np. prawo 
Webera-Fechnera). 

Współcze

ś

nie badania psychofizyczne s

ą

 kontynuowane 

szczególnie w zakresie opracowywania skal wra

Ŝ

liwo

ś

ci 

na ró

Ŝ

nego rodzaju bod

ź

ce

background image

PSYCHAKUSTYKA

PSYCHOFIZYKA

background image

D

ź

wi

ę

kiem nazywa si

ę

 dwa ró

Ŝ

ne , cho

ć

 ze sob

ą

 

D

Ź

WI

Ę

K

PSYCHOAKUSTYKA

BODZIEC

D

ź

wi

ę

kiem nazywa si

ę

 dwa ró

Ŝ

ne , cho

ć

 ze sob

ą

 

zwi

ą

zane zjawiska:



Pierwszym jest zaburzenie falowe rozchodz

ą

ce 

si

ę

 w 

ś

rodowisku spr

ęŜ

ystym, zwi

ą

zane                

z drganiami jego cz

ą

steczek



Drugim-wra

Ŝ

enie słuchowe wytworzone 

drganiami cz

ą

steczek

background image

Akustyka

(fizyka)

Psychoakustyka

(psychologia)

Fizjologia

(biologia)

D

Ź

WI

Ę

K

UKŁAD 

SŁUCHOWY

WRA

ś

ENIE 

SŁUCHOWE

(biologia)

Czas

Cz

ę

stotliwo

ść

background image

Plan przedmiotu

Przedmiot i zakres psychoakustyki 

Przedstawienie dziedziny psychoakustyki jako cz

ęś

ci psychofizyki 

stanowi

ą

cej cz

ęść

 psychologii eksperymentalnej. (omówienie zwi

ą

zków 

z akustyk

ą

 oraz psychologi

ą

 eksperymentalna) 

Wprowadzenie podstawowych poj

ęć

 i definicji 

Definicja bod

ź

ca, percepcji w szerokim zakresie, percepcji słuchowej, 

d

ź

wi

ę

ku jako zjawiska fizycznego, d

ź

wi

ę

ku jako zjawiska percepcyjnego 

d

ź

wi

ę

ku jako zjawiska fizycznego, d

ź

wi

ę

ku jako zjawiska percepcyjnego 

Elementy fizjologii i anatomii układu słuchowego

Wybór i omówienie zagadnie

ń

 z zakresu anatomii i fizjologii układu 

słuchowego koniecznych do zrozumienia zjawisk percepcyjnych

Percepcja gło

ś

no

ś

ci d

ź

wi

ę

ku

Poj

ę

cia progu absolutnego i progu ró

Ŝ

nicy, pomiary progu absolutnego i 

ich zastosowanie w audiologii, prawo Stevensa, krzywe równej 
gło

ś

no

ś

ci, jednostki poziomu gło

ś

no

ś

ci i gło

ś

no

ś

ci, modele gło

ś

no

ś

ci

background image

Percepcja wysoko

ś

ci d

ź

wi

ę

ku

Teoria percepcji wysoko

ś

ci, percepcja wysoko

ś

ci tonów i d

ź

wi

ę

ków 

zło

Ŝ

onych, modele percepcji wysoko

ś

ci d

ź

wi

ę

ków

Selektywno

ść

 cz

ę

stotliwo

ś

ciowa

Wprowadzenie poj

ę

cia filtracji, omówienie zjawiska maskowania, 

koncepcja pasm krytycznych i filtrów słuchowych, wyznaczanie wzorca 
pobudzenia

Rozdzielczo

ść

 czasowa 

Detekcja interwałów ciszy, dyskryminacja czasu trwania bod

ź

ca, 

modelowanie rozdzielczo

ś

ci czasowej

modelowanie rozdzielczo

ś

ci czasowej

Przestrzenna percepcja d

ź

wi

ę

ków

Lokalizacja d

ź

wi

ę

ków prostych izlozonych, modele binauralnego 

przetwarzania sygnalów

Metody bada

ń

 psychoakustycznych

Klasyczne metody psychofizyczne

Elementy teorii informacji

Wykorzystanie teorii detekcji sygnału

Wpływ niedosłuchu na percepcje d

ź

wi

ę

ku

background image

PO CO?

September 2001

September 2001

Audiology in Europe

The General Audiologist –

A proposal for a model trainingprogramme in general audiology for Europe.

EFAS General Assembly in Bordeaux September 16, 2001.

background image

On January 17th/18th, 2008, an EFAS Concertation meeting 
was held in Bad Zwischenahn, Germany

background image

General Audiologist embedded in a network of 

General Audiologist embedded in a network of 

Audiological Specialists

Audiological Specialists

Teacher 

of the deaf

ENT 

doctor

Non-medical 

audiological scientist

Psychologist

psychotherapist

General

Audiologist

Social

worker

Hearing 

therapist

Audiology

technician

Hearing aid

acoustician/

dispenser

Medical 

audiological

expert

Audiologist

background image

Definition of General Audiologist

Definition of General Audiologist

Basic level: General Audiologist (practically oriented)
Level: university degree training, (B.Aud, M.Aud)

- 3 years of theoretical studies



25% basic sciences



25% medical and diagnostic audiology



25% technical and environmental audiology



25% psychosocial audiology and educational issues etc.

background image

Tasks the GA should be able to perform

Tasks the GA should be able to perform

1.

1.

Diagnostics

Diagnostics

2.

2.

(Re)habilitation

(Re)habilitation

3.

3.

Educational audiology

Educational audiology

4.

4.

Occupational issues

Occupational issues

5.

5.

Financial matters, compensation issues

Financial matters, compensation issues

6.

6.

Follow up

Follow up

7.

7.

Counselling (of patients and other professionals) 

Counselling (of patients and other professionals) 

8.

8.

Research in a team

Research in a team

background image

Proposal for a curriculum (Minimal training requirements)

Proposal for a curriculum (Minimal training requirements)

1.

1.

Basic sciences

Basic sciences

2.

2.

Medical audiology

Medical audiology

3.

3.

Diagnostic audiology

Diagnostic audiology

4.

4.

Technical audiology

Technical audiology

5.

5.

Environmental audiology

Environmental audiology

6.

6.

Psychosocial audiology and educational issues

Psychosocial audiology and educational issues

7.

7.

General professional skills

General professional skills

8.

8.

Practical work (1 year)

Practical work (1 year)

-- Project work

Project work

-- Thesis work (6 months/minimum 3 months)

Thesis work (6 months/minimum 3 months)

-- Practical work with patients (minimum 6 months)

Practical work with patients (minimum 6 months)