background image

Obiektywy i lampy błyskowe: Od rybiego oka do superteleobiektywu 

 

Obiektywy typu rybie oko wydają się obejmować wszystko, co tylko znajduje 

się w polu widzenia, superteleobiektywy natomiast przybliżają odległe obiekty.  

Uwagi wstępne 
Możliwość zmiany obiektywu jest jednym z największych udogodnień lustrzanej 
jednoobiektywowych. Ta sama scena fotografowana obiektywem o ogniskowej 28 
mm wygląda zupełnie inaczej, niż kiedy używamy obiektywu o ogniskowej 200 mm. 
Teleobiektyw pomaga dostrzec odległe szczegóły, a przy użyciu obiektywu 
szerokokątnego odkrywamy relacje między przedmiotami widocznymi na zdjęciu. 
Makroobiektyw zaś umożliwia największe zbliżenia. Ogólnie biorąc, korzystanie z 
różnych obiektywów pomaga spojrzeć na świat z różnych perspektyw.  

 

 

Ogniskowa obiektywu i kąt widzenia. 
Obiektyw rozróżniamy za pomocą wielkości zwanej ogniskową. Na "naturalną" 
ogniskową uważa się 50 mm. Obiektywy o dłuższej ogniskowej to teleobiektywy, o 
krótszej zaś - obiektywy szerokokątne. Długość ogniskowej określa odległość 
ogniska obiektywu od płaszczyzny filmu.Po ustawieniu ostrości na nieskończoność 
przy zastosowaniu obiektywu 50 mm odległość ta wynosi właśnie 50 mm.Wielkość 
kąta widzenia jest odwrotnie proporcjonalna do długości ogniskowej 
aparatu.Obiektyw o ogni

skowej 28 mm ma kąt widzenia bliski 74 stopni.Teleobiektyw 

o ogniskowej 200 mm ma bardzo wąski kąt widzenia, zaledwie 12 stopni. 
Powiększenie jest wprost proporcjonalne do długości ogniskowej. Obraz przedmiotu 
oglądanego przez obiektyw o ogniskowej 50 mm jest mniej więcej tej samej 
wielkości, co widziany gołym okiem. Ten sam obiekt obserwowany przez obiektyw o 
ogniskowej 24 mm wydaje się mniejszy i bardziej oddalony niż jest w rzeczywistości, 
natomiast oglądany przez obiektyw 300 mm robi wrażenie znacznie większego.  

Perspektywa 
Pojęcie perspektywy odnosi się do względnej wielkości obiektów widzianych w 

background image

kadrze, przy ich różnym oddaleniu od aparatu, co sprawia wrażenie trójwymiarowości 
sceny. Perspektywa, podobnie jak kąt widzenia, jest odwrotnie proporcjonalna do 
ogniskowej obiektywu. Oznacza to, że przedmioty widziane przez obiektyw 
szerokokątny będą sprawiały wrażenie bardziej oddalonych od siebie niż można to 
zaobserwować przez zwykły obiektyw. I odwrotnie, teleobiektyw sprawia, że różne 
przedmioty wydają się być bliżej siebie niż są w rzeczywistości. Takie przybliżenie 
odległych od siebie obiektów, spowodowane użyciem teleobiektywu, nazywamy 
"spłaszczeniem" perspektywy; jest to jedna z ciekawszych właąciwoąci obiektywów o 
długiej ogniskowej.  

Porównanie ogniskowych różnych obiektywów 
Ta sama scena została kilkakrotnie sfotografowana z jednakowej odległoąci, 
zmieniano jedynie obiektywy. Zauważmy jak wiele różnych ujęć uzyskano w ten 
sposób. Nie można tu oczywiącie powiedzieć, że tylko jedna z fotografii jest tą 
"poprawną". W wyniku zastosowania obiektywu szerokokątnego uzyskano zdjęcie 
krajobrazu; efektem wykorzystania teleobiektywu jest portret.   

 

 

background image

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy szerokokątne 

 

Obiektywy o zmiennej ogniskowej przydają się także w plenerze - nie trzeba 

wówczas nosić wielu obiektywów. 

Używanie obiektywów szerokokątnych i obiektywów szerokokątnych o zmiennej 
ogniskowej przynosi wiele znaczących korzyści. Obiektywy tego typu przydają się w 
sytuacjach, kiedy fotografujemy w ciasnych pomieszczeniach i ze względu na 
ograniczoną przestrzeń, nie możemy cofnąć się, by objąć kadrem większy wycinek 
przestrzeni. Poza tym, głębia ostrości obiektywów szerokokątnych jest bardzo duża, 
więc nadają się one do ujęć, w których zależy nam na ostrym przedstawieniu 
elementów położonych zarówno na pierwszym planie, jak i tych w głębi kadru. 
Oprócze tego, używając obiektywów szerokokątnych możemy osiągnąć wrażenie 
głębokiej perspektywy.  

background image

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektyw standardowy 

 

Z

achowując kąt widzenia ludzkiego oka, obiektyw standardowy ukazuje świat 

takim, jaki jest on w rzeczywistości. 

35-80 mm 
Obiektyw standardowy o zmiennej ogniskowej jest prawdopodobnie najbardziej 
popularnym obiektywem używanym w dzisiejszych czasach. Korzyści wynikające z 
jego stosowania są oczywiste. Używając obiektywu tego rodzaju łatwo jest regulować 
kąt widzenia i powiększenie obrazu obiektu. Pozwala to dowolnie komponować kadr 
w celowniku przez wypróbowanie kilku możliwych ujęć przed naciśnięciem spustu 
migawki. Poza tym, obiektyw standardowy o zmiennej ogniskowej zawsze dysponuje 
długością ogniskowej odpowiadającą trzem najczęściej stosowanym obiektywom ? 
szerokokątnemu, normalnemu oraz krótkiemu teleobiektywowi. Oznacza to, że 
wystrczy nosić ze sobą jeden obiektyw zamiast trzech. Zmniejszoną wagę sprzętu 
docenimy, przemiarzając pola lub ulice miast.  

background image

 

 

 
 
 
 
 
 
 

background image

Obiektywy i lampy błyskowe: Teleobiektywy 

 

Teleobiektywy doskonale nadają się do fotografowania odległych obiektów.  

80-200 mm 
Teleobiektywy oddają nieocenione usługi przy rejestrowaniu wydarzeń sportowych i 
są wręcz nieodzowny podczas oglądania natury. Fotografowanie zwierząt w ich 
naturalnym środowisku prawie zawsze wymaga korzystania z teleobiektywu. 
Właściwie zawsze, kiedy nie można zbliżyć się do fotografowanego obiektu na 
wystarczającą odległość, trzeba skorzystać z teleobiektywu. Ze względu na 
korzystną perspektywę krótkie teleobiektywy doskonale nadają się do portretów, a 
większa odległość od fotografowanej osoby wpływa dodatnio na jej samopoczucie 
podczas fotografowania. Teleobiektywy są często bardzo cię żkie, więc użycie 
teleobiektywu ze zmienną ogniskową, który z powodzeniem zastępuje kilka różnych 
obiektywów, pozwoli nam uniknąć noszenia zbędnego ciężaru.  

 

 

 

background image

Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy specjalne - rybie oko 

i makroobiektywy 

 

Obiektywy typu rybie oko i makroobiektywy oferują 

niecodzienne spojrzenie na świat. 

Obiektyw Fish Eye EF 15 m F/2.8 (rybie oko) 
Obiektywy o bardzo szerokim kącie widzenia ułatwiają robienie 
zdjęć na ograniczonej przestrzeni, ale ich pozostałe cechy także 
są warte zainteresowania. Głębia ostrości obiektywów tego typu 
jest prawie nieskończona, lecz wrażenie zaokrąglenia obrazu 
wywołane zniekształceniami może okazać się kłopotliwe. Wiedza 
jak się z tym uporać ? a nawet jak wykorzystać zniekształcenia 
czyniąc z nich część kompozycji ? bardzo się przyda przy 

fotografowaniu obiektywem typu ry

bie oko. Poza tym, wrażenie głębokiej 

perspektywy obrazu może zaowocować bardzo intrygującymi zdjęciami.  

 

Makroobiektywy 
W serii EF dostępne są dwa wysokiej jakości obiektywy do wykonywania zdjęć przy 
maksymalnych zbliżeniach. Obiektyw Compact Macro EF 50 mm f.2.5 ma ten sam 
kąt widzenia co obiektyw standardowy o ogniskowej 50 mm i umożliwia robienie 
zbliżeń w zakresie ostrości od nieskończoności do odległości, w której powiększenie 
obrazu wynosi 0,5 x. Używany razem pierścieniem pośrednim (Life -size Converter 
EF) umożliwia fotografowanie w zakresie powiększeń od 0,26x do rzeczywistej 
wielkości obiektu. Z kolei przy użyciu obiektywu Macro EF 100 mm f/2.8 można 
f

otografować w szerokim zakresie odległości bez dodatkowych akcesoriów, od 

nieskończoności aż do uzyskania obrazu w naturalnych rozmiarach. Ogniskowa 
właściwa średnim teleobiektywom umożliwia zbliżenia z niewielką głębią ostrości, co 
pozwala osiągnąć efekt kontrolowanego rozmazania tła. Między obiektywem a 
fotografowanym obiektem pozostaje duża przestrzeń, co czyni ten obiekt idealnym 
narzędziem do wykonywania makrofotografii owadów lub kwiatów.  

background image

Obiektywy i lampy błyskowe: Obiektywy specjalne - superteleobiektywy 

 

Szybki teleobiektyw jest niezwykle przydatny, kiedy nadarza się okazja 

wykonania niepowtarzalnej fotografii. 

 

W skład serii EOS wchodzi cała gama teleobiektywów i superteleobiektywów o 
bardzo dużej jasności. Na przykład, obiektyw EF 200 mm F/1.8L jest pierwszym 
naprawdę szybkim teleobiektywem na świecie. Najlepiej nadaje się on do 
fotografowania wydarzeń sportowych w pomieszczeniach lub w sytuacjach, kied y 
użycie lampy błyskowej jest niemożliwe. Zarówno ten obiektyw jak i obiektywy o 
symbolach EF 300 mm F/2.8L i EF 600 mm f/4L są wyposażone w cichobieżne 
silniczki (USM) mechanizmu automatycznego nastawiania ostrości, które są 
bezpośrednim źródłem precyzyjnego napędu o wysokim momencie obrotowym. 
Dzięki temu system autofocusu odznacza się wyjątkowo cichą pracą i praktycznie 
zerowym czasem reakcji. Poza tym, specjalna funkcja pozwala na trzy nastawy 
prędkości ręcznej regulacji ostrości równe 1/2x, 1x lub 2x wartości prędkości, co 
ułatwia dopasowanie szybkości regulacji do warunków fotografowania. Oprócz tego, 
wspomniane obiektywy wyposażone są w funkcję pamiętania nastawień ostrości, 
która umożliwia szybki powrót do zapamiętanych wartości przy użyciu pierścienia 
odtwarzania.  

Obiektywy z serii "L". 
Te specjalne obiektywy o bardzo wysokiej jakości wyróżniają się znakomitą 
kompensacją wszelkich zniekształceń optycznych i mają doskonałe charakterystyki 
odwzorowania obrazu. Obiektywy z serii "L" zapewniają wyjątkową ostrość i wysoki 
kontrast na całej powierzchni obrazu, nawet przy najszerzej otwartej przysłonie. 
Obiektywy Ultrasonic (USM) wyposażne są w system napędowy wykorzystujący 
cichobieżne silniczki, co wpływa na wyjątkowo precyzyjną i cichą pracę systemu 
auto

matycznego nastawiania ostrości.  

background image

 

 

Obiektywy i lampy błyskowe: Specjalne techniki fotografowania z lampą 

błyskową 

 

Wiedza jak efektywnie wykorzystać lampę błyskową umożliwia lepszą kontrolę 

oświetlenia i zapewnia poprawę jakości zdjęć. 

 

Doświetlenie lampą błyskową. 
Fakt, że robimy zdjęcia w plenerze oświetlonym promieniami słońca nie oznacza 
jeszcze, że lampę błyskową powinniśmy zostawić w domu. Warunki oświetleniowe 
często bywają niedoskonałe. Używając lampy błyskowej możemy "wypełnić" jej 
błyskiem niedoświetlone elementy sceny. Jest to bardzo przydatne, zwłaszcza kiedy 
robimy zdjęcia przy tak zwanym oświetleniu kontrowym, czyli pod światło. Często 
najlepszym sposobem fotografowania osób jest takie ustawienie, że słońce znajduje 

background image

się za modelem. Fotografowane osoby nie mrużą wówczas 
oczu, a światło za nimi jest wtedy piękniejsze. Problemem jest 
tu ekspozycja. Jeśli tło jest właściwie oświetlone, wówczas 

główny motyw może być za ciemny. Najlepszym rozwiązaniem jest właśnie 
doświetlenie lampą błyskową. Lampa doświetla główny motyw, przy 
niezmienionym, odpowiednim oświetleniu tła. Efektem jest piękniejszy ogólny 

wygląd sceny.  

Synchronizacja przy długim czasie naświetlania. 
Fotografowanie z lampą błyskową w pomieszczeniach lub na nocnym plenerze może 
prowadzić do niedostatecznego oświetlenia tła przy prawidłowym oświetleniu 
pierwszego planu. Lampy błyskowe Speedlite 540EZ i 380EX mają tryb 
synchronizacji wyzwalania błysku przy długim czasie otwarcia migawki (slow sync), 
co umożliwia robienie zdjęć z lampą błyskową przy długiej ekspozycji, gwarantując w 
ten sposób prawidłowe naświetlenie tla.  

Synchronizacja z drugą kurtyną migawki. 
Konwencjonalne lampy błyskowe wyzwalają błysk w chwili otwarcia pierwszej kurtyny 
migawki. Specjalna opcja lamp Speedlite 540EZ i 380EX pozwala na synchronizację 
z drugą kurtyną, co oznacza, że błysk zostaje wyzwolony tuż przed zamknięciem 
szczeliny migawki. W efekcie na zdjęciach ruchomych obiektów poruszające się 
światła zostaną utrwalone w bardziej naturalny sposób.  

Lampa błyskowa Speedlite 540EZ 
Speedlite 540EZ to zaawansowana lampa błyskowa wyposażona we wbudowane 
pomocnicze światło systemu automatycznego nastawiania ostrości, które umożliwia 
systemowi EOS nastawienie ostrości już przy słabym oświetleniu. Lampa może być 
używana ze wszystkimi aparatami z serii EOS, choć została zaprojektowana z myślą 
o modelu EOS 1N, co zapewnia jej szczególnie dobrą współpracę z pięciopunktową 
automatyką ustawienia ostrości tego aparatu oraz trzypunktowym pomiarem światla 
TTL. System TTL automatycznie optymalizuje intensywność błysku, aby 
zagwarantować naturalność oświetlenia zarówno tła jak i pierwszego planu. Funkcja 
stroboskopowa umożliwia wielokrotną ekspozycję pojedynczej klatki. Lampa 540EZ 
jest jednym z najlepszych modeli serii Speedlite, o czym świadczy jej wysoka liczba 
przewodnia (54 przy czułości ISO 100) i możliwość zmiany ogniskowej aż do 105 
mm. Poza tym wbudowana nasadka rozpraszająca umożliwia.  

Lampa błyskowa Speedlite 380EZ 
Speedlite 380EX to lampa, która może współpracować ze wszystkimi aparatami serii 
EOS, nie wyłączając tych, które są wyposażone w wielopolowy system ewaluacyjny 
E-

TTL firmy Canon. Jest ona wyposażona we wbudowane pomocnicze światło 

systemu automatycznego nastawiania ostrości. Konstrukcja głowicy lampy pozwala 
regulować ogniskową w zakresie od 24 mm do 70 mm, a system E-TTL 
auto

matycznie optymalizuje intensywność błysku. Specjalny tryb FP umożliwia 

synchronizację przy wszystkich czasach otwarcia migawki. Odpowiednio do zmiany 
ogniskowej głowicy, liczba przewodnia lampy zmienia się w zakresie od 21 do 38 (dla 
firmy o czułości ISO 100).