background image

 

ASYMPTOTY 

 
 
 

Asymptotą wykresu funkcji nazywamy styczną do wykresu funkcji w nieskończenie 
oddalonym punkcie tego wykresu. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Asymptota pionowa

  

Asymptota pozioma

 

 

Asymptota ukośna

 

 
 

Asymptoty pionowe mogą istnieć tylko w punktach nieciągłości lub nieokreśloności 

funkcji f(x), Jeśli wartość funkcji z lewej lub z prawej strony takiego punktu (np. x

0

) dąży 

do nieskończoności, tzn. 

, to prosta x=x

( )

=

x

f

x

x

0

lim

0

 jest asymptotą pionową. 

Jeżeli x dąży do nieskończoności (plus lub minus) i wykres funkcji f(x) dąży do pewnego 

punktu c, tzn. 

, to y=c jest asymptotą poziomą funkcji f(x). 

( )

c

x

f

x

=

lim

Jeżeli x dąży do nieskończoności i wykres funkcji f(x) dąży do pewnej prostej y=ax+b

gdzie 

x

x

f

a

x

)

(

lim

=

 i 

, to prosta y=ax+b jest asymptotą ukośną funkcji 

f(x) (oczywiście 

a

a

b

). 

[

ax

x

f

b

x

=

)

(

lim

0

]

Arkadiusz Lisak 

background image

 

Przykład. 

1. 

1

1

+

=

x

y

,  x

1

 

0

1

1

lim

=

+

−∞

x

x

0

1

1

lim

=

+

+∞

x

x

−∞

=

+

1

1

lim

1

x

x

   

+∞

=

+

+

1

1

lim

1

x

x

 

 

Asymptota pozioma: 

y=0 

  Asymptota 

pionowa: 

x=-1 

 
 

2. 

2

2

3

1

5

3

x

x

x

y

+

=

,     

 

0

x

 

3

1

5

3

lim

3

2

3

=

+

=

x

x

x

a

x

,

5

1

5

lim

3

1

5

3

lim

3

1

5

3

lim

2

2

2

3

2

3

2

2

3

=

+

=

+

=



+

=

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

b

 

 
Asymptota ukośna: 

y=3x-5

 
 
 
 

OBLICZANIE POCHODNEJ Z DEFINICJI 

 
 
 

x

x

f

x

x

f

x

f

x

+

=

)

(

)

(

lim

)

(

'

0

 

 

Przykład. 

 

2

)

(

x

x

f

=

 

=

+

+

=

+

=

+

=

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

f

x

x

f

x

f

x

x

x

2

2

2

0

2

2

0

0

2

lim

)

(

lim

)

(

)

(

lim

)

(

'

 

 

(

)

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

2

2

lim

)

2

(

lim

2

lim

0

0

2

0

=

+

=

+

=

+

=

 

czyli 

( )

x

x

2

'

2

=

 

 

Arkadiusz Lisak