1
Podatki w działalno
ś
ci
gospodarczej
WST
Ę
P
dr Angelika K
ę
dzierska-Szczepaniak
1
Podatki w działalno
ś
ci
gospodarczej
WST
Ę
P
dr Angelika K
ę
dzierska-Szczepaniak
2
System podatkowy
ogół podatków obowi
ą
zuj
ą
cych i
stosowanych w okre
ś
lonym czasie w
danym pa
ń
stwie
3
Zwolnienia podatkowe
Pa
ń
stwo w ramach prowadzonej polityki
fiskalnej wył
ą
cza pewn
ą
grup
ę
podatników
(zwolnienia podmiotowe) lub pewn
ą
cz
ęść
przedmiotu opodatkowania (zwolnienia
przedmiotowe) z obowi
ą
zku płacenia podatku.
4
Ulgi podatkowe
Cz
ęś
ciowe ograniczenie ci
ęż
aru podatkowego:
a)
systemowe
b)
zindywidualizowane
5
Co mo
ż
na robi
ć
z podatkami?
PŁACI
Ć
NIE PŁACI
Ć
????
STOSOWA
Ć
MECHANIZMY
OBRONNE
6
Kodeks karny skarbowy
Art. 4.
§ 1. Przest
ę
pstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe mo
ż
na
popełni
ć
umy
ś
lnie
, a tak
ż
e
nieumy
ś
lnie
, je
ż
eli kodeks tak
stanowi.
§ 2. Czyn zabroniony popełniony jest
umy
ś
lnie
, je
ż
eli sprawca
ma zamiar jego popełnienia,to jest
chce
go popełni
ć
albo
przewiduj
ą
c mo
ż
liwo
ść
jego popełnienia,na to si
ę
godzi.
§ 3. Czyn zabroniony popełniony jest
nieumy
ś
lnie
, je
ż
eli sprawca
nie maj
ą
c zamiaru
jego popełnienia, popełnia go jednak na
skutek niezachowania ostro
ż
no
ś
ci wymaganej w danych
okoliczno
ś
ciach, mimo
ż
e mo
ż
liwo
ść
popełnienia tego czynu
przewidywał albo mógł przewidzie
ć
.
7
Kodeks karny skarbowy
Art. 57
§ 1. Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w
terminie podatku, podlega karze grzywny za
wykroczenie skarbowe.
§ 2. S
ą
d mo
ż
e odst
ą
pi
ć
od wymierzenia kary,
je
ż
eli przed wszcz
ę
ciem post
ę
powania w
sprawie o wykroczenie skarbowe okre
ś
lone w
§ 1 wpłacono w cało
ś
ci nale
ż
ny podatek na
rzecz wła
ś
ciwego organu.
8
Kodeks karny skarbowy
Art. 56 § 4 Karze grzywny do
720 stawek
dziennych albo karze pozbawienia wolno
ś
ci
albo obu tym karom ł
ą
cznie podlega tak
ż
e
ten podatnik, który mimo ujawnienia
przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie
składa w terminie deklaracji (…)
9
MW – min. wynagrodzenie 1500zł
(2012)
10
MW – min. wynagrodzenie 1600zł
(2013)
11
MW – min. wynagrodzenie
1500zł(2012)
12
MW – min. wynagrodzenie
1500zł(2013)
13
Zarz
ą
dzanie podatkami
Aktywne wpływanie na wysoko
ść
obci
ąż
e
ń
podatkowych
Celowe i
ś
wiadome działanie danego
podmiotu, zmierzaj
ą
ce do okre
ś
lonego celu w
granicach prawnie dozwolonych
14
Narz
ę
dzia podatkowe wspieraj
ą
ce
podatnika
1)
Narz
ę
dzia celowo stworzone przez
ustawodawc
ę
, który zostawił podatnikowi
wybór w zakresie mo
ż
liwo
ś
ci korzystania z
nich.
2)
Narz
ę
dzia b
ę
d
ą
ce wynikiem luk prawnych
15
OPODATKOWANIE PODATKIEM
DOCHODOWYM OSÓB FIZYCZNYCH
16
Podmiotem opodatkowania podatkiem
Podmiotem opodatkowania podatkiem
PIT jest ka
PIT jest ka
ż
ż
da osoba fizyczna osi
da osoba fizyczna osi
ą
ą
gaj
gaj
ą
ą
ca
ca
doch
doch
ó
ó
d.
d.
Osoby fizyczne prowadz
ą
ce działalno
ść
gospodarcz
ą
;
Osoby fizyczne osi
ą
gaj
ą
ce dochody
pozostałe;
Osoby fizyczne b
ę
d
ą
wspólnikami spółek
osobowych: cywilnych, jawnych,
partnerskich, komandytowych, komandytowo-
akcyjnych.
17
Przychody
otrzymane lub postawione
do dyspozycji podatnika w roku
kalendarzowym pieni
ą
dze i warto
ś
ci
pieni
ęż
ne oraz warto
ść
otrzymanych
ś
wiadcze
ń
w naturze i innych
nieodp
ł
atnych
ś
wiadcze
ń
.
18
Formy opodatkowania
Osoby fizyczne prowadz
ą
ce działalno
ść
gospodarcz
ą
mog
ą
wybiera
ć
spo
ś
ród
nast
ę
puj
ą
cych form opodatkowania:
zasady ogólne,
podatek liniowy,
podatek tona
ż
owy,
ryczałt ewidencjonowany,
karta podatkowa.
19
Skala podatkowa na 2009-2013 rok
20
Kto składa zeznanie
podatkowe
wszyscy podatnicy, którzy osi
ą
gn
ę
li jakiekolwiek
przychody w roku podatkowym, nawet je
ż
eli w efekcie
ko
ń
cowym uzyskali strat
ę
lub podatek nale
ż
ny do
zapłaty wyniósł dokładnie zero
podatnicy prowadz
ą
cy działalno
ść
gospodarcz
ą
, gdy
nie uzyskali
ż
adnych przychodów ani dochodów, ale
przez cały rok mieli zawieszon
ą
działalno
ść
gospodarcz
ą
21
Kto nie składa zeznania
podatkowego
podatnicy którzy nie uzyskali
ż
adnego przychodu i dochodu, a
zarazem nie mieli zgłoszonej w urz
ę
dzie skarbowym działalno
ś
ci
gospodarczej,
uzyskali wył
ą
cznie dochody zagraniczne zwolnione w Polsce z
opodatkowania.
22
Formularze podatkowe
PIT-36
- dla osób, które prowadzi
ł
y pozarolnicz
ą
dzia
ł
alno
ść
gospodarcz
ą
,
uzyskuj
ą
przychody z najmu, dzier
ż
awy, doliczaj
ą
dochody ma
ł
oletnich
dzieci, obni
ż
aj
ą
dochód o straty z lat ubieg
ł
ych;
PIT-36L
– składaj
ą
podatnicy, którzy osi
ą
gn
ę
li dochody z pozarolniczej
działalno
ś
ci gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej
opodatkowane 19% podatkiem na zasadach okre
ś
lonych w art. 30c
ustawy, czyli osi
ą
gaj
ą
dochody z działalno
ś
ci wykonywanej poza terytorium
Rzeczpospolitej Polskiej;
PIT37
– dla osób, które otrzymuj
ą
: wynagrodzenia i przychody ze stosunku
s
ł
u
ż
bowego, emerytury renty, stypendia, przychody z dzia
ł
alno
ś
ci
wykonywanej osobi
ś
cie, przychody z praw autorskich;
PIT38
– podatnicy, którzy uzyskali przychody z tytu
ł
u odp
ł
atnego zbycia
papierów warto
ś
ciowych, obj
ę
cia udzia
ł
ów (akcji) w spó
ł
kach maj
ą
cych
osobowo
ść
prawn
ą
.
Formularze
PIT-36L i PIT-38
przeznaczone dla osób rozliczaj
ą
cych si
ę
indywidualnie;
Formularze
PIT-36 i PIT-37
przeznaczone dla osób rozliczaj
ą
cych si
ę
indywidualnie, dla ma
łż
onków oraz osób samotnie wychowuj
ą
cych dzieci.
23
Sposoby poboru podatku
potrącanie w trakcie roku podatkowego przez płatnika w
formie zaliczek
uiszczanie w trakcie roku podatkowego bezpośrednio przez
podatnika w formie zaliczek,
uiszczanie w formie zaliczek kwartalnych przez podatników
będących małymi podatnikami oraz przez podatników
rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej, bez
obowiązku składania deklaracji,
uiszczanie przez podatnika przy rozliczeniu rocznym (np. od
alimentów), od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości).
24
Przechowywanie dokumentów
Dokumenty przechowuje si
ę
5 lat licz
ą
c
od ko
od ko
ń
ń
ca
ca
roku
roku, w którym wyst
ą
pił obowi
ą
zek zapłaty
podatku.
25
Ulgi podatkowe w PIT (zasady
ogólne)
odliczenia od dochodu
odliczenia od podatku
wspólne rozliczanie si
ę
z mał
ż
onkiem
wspólne rozliczanie si
ę
z dzieckiem
zwolnienia podatkowe
26
Odliczenia od dochodu:
Składki ZUS na ubezpieczenie społeczne,
Darowizny na cele po
ż
ytku publicznego, kultu
religijnego, krwiodawstwa oraz na cele
charytatywno-opieku
ń
cze na rzecz Ko
ś
cioła,
Ulga rehabilitacyjna
Ulga rehabilitacyjna dla opiekuna ,
Ulga na prywatny Internet,
Nowe technologie,
Ulgi o charakterze kontynuuj
ą
cym
27
Odliczenia od podatku:
Składka na ubezpieczenie zdrowotne (7,75%
podstawy wymiaru),
Ulga na dzieci (ulga prorodzinna),
Ulga abolicyjna,
Ulgi o charakterze kontynuuj
ą
cym
28
Mał
ż
onkowie mog
ą
skorzysta
ć
z mo
ż
liwo
ś
ci
ł
ą
cznego opodatkowania si
ę
, je
ż
eli:
oboje podlegaj
ą
nieograniczonemu obowi
ą
zkowi
podatkowemu (tzn. maj
ą
miejsce zamieszkania na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej);
Oboje musz
ą
si
ę
rozlicza
ć
na zasadach ogólnych;
istnieje mi
ę
dzy nimi przez cały rok
podatkowy wspólno
ść
maj
ą
tkowa mał
ż
e
ń
ska;
pozostaj
ą
w mał
ż
e
ń
stwie przez cały rok podatkowy;
zło
żą
stosowny wniosek we wspólnym rocznym
zeznaniu podatkowym w ustawowym terminie, tzn.
do 30 kwietnia 2013 r.
29
Wspólne rozliczenie z
dzieckiem
Aby rozliczy
ć
si
ę
wspólnie z dzieckiem, nale
ż
y spełni
ć
nast
ę
puj
ą
ce warunki:
1. By
ć
stanu wolnego, czyli jedn
ą
z poni
ż
szych osób:
pann
ą
lub kawalerem,
osob
ą
rozwiedzion
ą
,
wdow
ą
lub wdowcem;
2. Wychowywa
ć
dziecko, czyli by
ć
jego:
matk
ą
lub ojcem,
opiekunem prawnym.
30
OPODATKOWANIE DOCHODU
DZIAŁALNO
ŚĆ
GOSPODARCZA – WYBÓR
1.
PROGRESJA
2.
LINIOWY
31
Liczba podatników podatku liniowego oraz efektywna stopa
procentowa w Polsce w latach 2004-2011
18,02%
17,76%
17,83%
17,89%
17,78%
17,72%
17,63%
17,62%
0
50 000
100 000
150 000
200 000
250 000
300 000
350 000
400 000
450 000
500 000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
L
ic
z
b
a
p
o
d
a
tn
ik
ó
w
17,00%
17,20%
17,40%
17,60%
17,80%
18,00%
18,20%
18,40%
18,60%
18,80%
19,00%
E
fe
k
ty
w
n
e
o
p
o
d
a
tk
o
w
a
n
ie
32
Ustalenie wysoko
ś
ci zaliczki na
podatek (miesi
ę
cznie!!!)
1.
Przychód podatnika (wynagrodzenie brutto)
2.
Składki na ubezpieczenie społeczne
3.
Przychód pomniejszony o składki na
ubezpieczenie społeczne
4.
Koszty uzyskania przychodu
5.
Dochód
6.
Podstawa opodatkowania
7.
Podatek
8.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne
9.
Zaliczka na podatek
33
Finansowanie ubezpiecze
ń
społecznych
ubezpieczaj
ubezpieczaj
ą
ą
cy
cy
ubezpieczony
ubezpieczony
(pracodawca)
(pracodawca)
(pracownik)
(pracownik)
9,76%
ub. emerytalne (19,52%)
9,76%
6,5%
ub. rentowe (8%)
1,5%
ub. chorobowe (2,45%)
2,45%
1,93%
ub. wypadkowe (0,67%-3,86%)
2,45%
fundusz pracy
0,1%
fundusz gwarantowanych
ś
wiadcze
ń
pracowniczych
Podstaw
ą
ubezpieczenia społecznego jest wynagrodzenie brutto
34
Ograniczenia podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenie emerytalne i rentowe
Kwota rocznego ograniczenia podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe w 2013 –
111 390 zł
35
Ubezpieczenie zdrowotne
9% podstawy wymiaru (przychodu
pomniejszonego o składki na ubezpieczenie
społeczne)
7,75% podstawy wymiaru mo
ż
na odliczy
ć
od
podatku pod warunkiem,
ż
e zostało
faktycznie odprowadzone
36
Wynagrodzenie netto:
1.
Wynagrodzenie brutto
2.
Składki na ubezpieczenie społeczne
3.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
4.
Zaliczka na podatek
5.
Wynagrodzenie netto
37
Działalno
ść
gospodarcza
Podstawa wymiaru ubezpieczenia społecznego
(na rok 2013)
2227,80zł
(60% prognozowanego przeci
ę
tnego miesi
ę
cznego wynagrodzenia)
SKŁADKA 710,67zł
38
Działalno
ść
gospodarcza
Podstawa wymiaru ubezpieczenia zdrowotnego
(na rok 2013)
2908,13zł
(75% przeci
ę
tnego miesi
ę
cznego wynagrodzenia w sektorze
przedsi
ę
biorstw, wł
ą
cznie z wypłatami z zysku)
SKŁADKA 261,73zł
SKŁADKA DO ODLICZENIA 225,38zł
39
PREFERENCYJNY ZUS
PODSTAWA: 480zł
Minimum 30% minimalnego wynagrodzenia (1600zł)
Emerytalne (19,52%) – 93,70zł
Rentowe – 38,40zł
Chorobowe – 11,76zł
414,85zł
Wypadkowe – 9,26zł
Zdrowotne 261,73zł