Monter_instr_muzycznych_731[02].Z1.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Drewno i tworzywa drzewne do wytwarzania instrumentów muzycznych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Metale stosowane do wytwarzania instrumentów muzycznych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Tworzywa sztuczne i inne materiały do wytwarzania instrumentów

muzycznych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Suszenie i sezonowanie drewna

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
7. Literatura

22
38

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

monter instrumentów muzycznych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania,  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,
opracowanie  odpowiedzi  na  pytania –  w drodze  ukierunkowanej  dyskusji. Druga  forma
jest  korzystniejsza,  ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich
uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę
teoretyczną  oraz  opanować  nowe  umiejętności.  Przedstawiono  dosyć  obszerną
propozycję  ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,
uwzględniając  różne  możliwości  ich    realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które
z zaproponowanych  ćwiczeń  jest    w  stanie  zrealizować  przy  określonym  zapleczu
techniczno  dydaktycznym  szkoły.  Prowadzący  może  również  zrealizować  ćwiczenia,
które sam opracował,

−

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest
udzielenie  odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  samodzielnie  czytając
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia,  powinien  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie
określonego  zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do
tych  zagadnień  wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem
niezrozumienia  przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

w trakcie  nauczania.  W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od
jego postawy, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia.
Uczeń  nie  zainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie
w pełni  umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzać  tak  zwaną
„ciekawość  wiedzy”.  Potwierdzenie  opanowania  materiału  nauczania  rozdziału  może
stanowić  podstawę  dla  nauczyciela  do  sprawdzenia  wiedzy  i  umiejętności  ucznia  z  tego
zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać  uwagę  na
predyspozycje ucznia, ocenić, czy ma on większe uzdolnienia manualne, czy może lepiej
radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z  zakresu
całej  jednostki  modułowej  i  należy  je  wykorzystać  do  oceny  uczniów,  a  wyniki
osiągnięte  przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej
nauczyciela  realizującego  tę  jednostkę  modułową.  Każdemu  zadaniu  testu  przypisano
określoną  liczbę  możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według
własnego  projektu  oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  Należy  pamiętać,  żeby  tak
przeprowadzić  proces  oceniania  ucznia,  aby  umożliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie
umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

731[02].Z1

Techniki wytwarzania

elementów instrumentów

muzycznych

731[02].Z1.01

Dobieranie materiałów

konstrukcyjnych

731[02].Z1.02

Obsługa maszyn i urządzeń

stosowanych w produkcji

instrumentów muzycznych

731[02].Z1.03

Wykonywanie połączeń

elementów instrumentów

muzycznych

731[02].Z1.04

Wykonywanie połączeń

klejonych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

stosować jednostki układu SI,

–

posługiwać się pojęciem siły,

–

rozróżniać wielkości skalarne i wektorowe,

–

przeliczać jednostki,

–

klasyfikować instrumenty muzyczne,

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

obsługiwać komputer,

–

pracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

rozpoznać i sklasyfikować materiały konstrukcyjne stosowane do wytwarzania
instrumentów muzycznych,

−

określić zastosowanie metali i stopów metali do produkcji instrumentów muzycznych,

−

scharakteryzować tworzywa sztuczne oraz inne materiały stosowane podczas
wytwarzania elementów instrumentów muzycznych,

−

rozróżnić elementy budowy mikroskopowej i makroskopowej drewna,

−

rozpoznać wybrane gatunki drewna iglastego i liściastego,

−

określić zakres stosowania drewna iglastego i liściastego w wyrobach przemysłu budowy
instrumentów muzycznych,

−

rozróżnić sortymenty drewna okrągłego,

−

określić zastosowanie materiałów tartych, tarcicy rezonansowej, tarcicy muzycznej do
wytwarzania instrumentów muzycznych,

−

określić zastosowanie półfabrykatów z drewna i tworzyw drzewnych, do wytwarzania
instrumentów muzycznych,

−

rozpoznać podstawowe wady drewna związane z jego budową anatomiczną,

−

scharakteryzować właściwości higroskopijne drewna,

−

określić wilgotność drewna i materiałów drzewnych,

−

dobrać warunki fizykochemiczne sezonowania i suszenia drewna oraz materiałów
drzewnych służących do wykonywania elementów instrumentów muzycznych,

−

przygotować komory suszarnicze do procesów suszenia drewna,

−

ocenić jakość materiałów do wytwarzania elementów instrumentów muzycznych,

−

dobrać materiały o określonych parametrach technicznych do produkcji instrumentów
muzycznych,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych 731[02]
Moduł:

Techniki wytwarzania elementów instrumentów muzycznych
731[02].Z1

Jednostka modułowa:

Dobieranie materiałów konstrukcyjnych 731[02].Z1.01

Temat: Określanie rodzaju materiałów konstrukcyjnych zastosowanych do budowy

instrumentów muzycznych.

Cel ogólny: Rozpoznawanie typów materiałów konstrukcyjnych, będących elementami

składowymi instrumentów muzycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać rodzaj materiału konstrukcyjnego,

−

określić podstawowe wymagania dla materiału konstrukcyjnego zastosowanego
w określonym typie instrumentu muzycznego,

−

określić zastosowanie w konstrukcji instrumentu danego materiału konstrukcyjnego.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–4-osobowych.

Czas : 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

zestaw instrumentów i elementów mechanizmów instrumentów muzycznych
wykonanych z różnych gatunków drewna, tworzyw sztucznych i naturalnych oraz
różnych rodzajów stopów metali,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

Zadanie dla ucznia

−

zidentyfikuj instrument muzyczny lub element instrumentu muzycznego,

−

określ zastosowane materiały konstrukcyjne w budowie instrumentu,

−

określ cechy charakterystyczne materiałów zastosowanych do budowy instrumentu,

−

określ cechy charakterystyczne materiałów zastosowanych do budowy elementu
instrumentu muzycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1.  Określenie tematu zajęć.
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3.  Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
4.  Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą ćwiczeń praktycznych.

Faza I Informacje

Pytania prowadzące:

1. Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów strunowych smyczkowych

i szarpanych?

2.  Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów dętych blaszanych?
3.  Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów dętych drewnianych?
4.  Jakie materiały są wykorzystywane do budowy instrumentów strunowych klawiszowych?
5.  Jakie  są  wymagania  stawiane  materiałom  konstrukcyjnym  stosowanym  do  budowy

instrumentów muzycznych?

6. Jakie są cechy charakterystyczne poszczególnych grup materiałów konstrukcyjnych?

Faza II Planowanie

Uczniowie określają:

1.  Sposób identyfikacji elementów mechanizmów instrumentów muzycznych.
2.  Sposób określenia rodzaju materiału konstrukcyjnego.
3.  Sposób

wyznaczenia

podstawowych

cech

charakterystycznych

materiałów

konstrukcyjnych.

Faza III Ustalenie
1. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne materiałów, z których zostały wykonane

instrumenty muzyczne.

2. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne materiałów, z których zostały wykonane

elementy mechanizmów instrumentów muzycznych.

3. Uczniowie ustalają zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w budowie instrumentów

muzycznych.

Faza IV Wykonanie
1.  Uczniowie identyfikują instrumenty muzyczne.
2.  Uczniowie identyfikują elementy instrumentów muzycznych.
3.  Uczniowie określają rolę elementów instrumentów muzycznych w ich konstrukcji.
4.  Uczniowie określają cechy charakterystyczne materiałów konstrukcyjnych.
5.  Uczniowie określają rodzaj i gatunek materiałów konstrukcyjnych.
6.  Uczniowie analizują uzyskane wyniki.

Faza V Sprawdzanie
1.  Uczniowie  sprawdzają  w  grupach  poprawność  identyfikacji  instrumentów  muzycznych

i elementów instrumentów muzycznych.

2. Uczniowie sprawdzają poprawność określania rodzaju i gatunku materiałów

konstrukcyjnych, z których zbudowane są instrumenty muzyczne i elementy
instrumentów muzycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych 731[02]
Moduł:

Techniki

wytwarzania

elementów

instrumentów

muzycznych 731[02].Z1

Jednostka modułowa:

Dobieranie materiałów konstrukcyjnych 731[02].Z1.01

Temat: Parametry pracy suszarni w procesie suszenia tarcicy rezonansowej.

Cel ogólny: Dobieranie parametrów suszenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać rodzaj tarcicy rezonansowej,

−

określić wilgotność początkową wsadu do suszenia,

−

dobrać wymaganą wilgotność końcową tarcicy,

−

określić gabaryty tarcicy,

−

zestawić tarcicę w stos,

−

dobrać temperaturę pracy suszarni,

−

dobrać wilgotność powietrza roboczego w suszarni,

−

dobrać prędkość przepływu powietrza suszącego,

−

dobrać czas suszenia,

−

określić wilgotność tarcicy po zakończonym procesie suszenia,

−

ocenić jakość tarcicy po suszeniu.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach dwuosobowych.

Czas: 2 razy 45 minut:

−

45 minut – dobieranie parametrów pracy suszarni,

−

45 minut – ocenianie jakości tarcicy po zakończonym procesie suszenia.

Środki dydaktyczne

−

instrukcja obsługi suszarni komorowej,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,

−

zestawy ilustracji sortymentów tarcicy, fornirów i tworzyw drzewnych,

−

tarcica rezonansowa przeznaczona do suszenia,

−

przyrządy stolarskie do mierzenia wymiarów tarcicy,

−

przyrządy pomiarowe do określania wilgotności drewna,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uwaga – druga część ćwiczenia może być przeprowadzona dopiero po zakończonym

procesie suszenia (kilka dni), w kolejnym terminie zajęć.

Zadanie dla ucznia

−

rozpoznaj gatunek drewna tarcicy rezonansowej,

−

określ wilgotność tarcicy,

−

zmierz grubość, szerokość i długość tarcicy,

−

ustaw tarcicę w stos,

−

dobierz parametry pracy suszarni,

−

zmierz wilgotność i oceń jakość tarcicy po zakończonym procesie suszenia.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1.  Określenie tematu zajęć.
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3.  Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego.
4.  Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
5.  Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą tekstu przewodniego.

Faza I Informacje

Pytania prowadzące:

1.  Na czym polega proces suszenia tarcicy?
2.  Jaki jest cel suszenia tarcicy?
3.  Jak zbudowana jest suszarnia komorowa?
4.  W jaki sposób przeprowadzany jest proces suszenia?
5.  Jakie parametry charakteryzują proces suszenia w suszarniach komorowych?
6.  Jak wartość parametrów pracy suszenia wpływa na przebieg procesu suszenia?
7.  Jakie są dane wejściowe do określania parametrów suszenia?
8.  Jakie są możliwe skutki błędnego dobrania parametrów suszenia?
9.  Jak określana jest wilgotność tarcicy przed procesem suszenia i po jej zakończeniu?
10. W jaki oceniana jest jakość tarcicy po zakończonym suszeniu?

Faza II Planowanie

Uczniowie określają:

1.  Sposób określenia gatunku tarcicy.
2.  Sposób pomiaru rozmiarów tarcicy.
3.  Sposób pomiaru wilgotności tarcicy.
4.  Sposób doboru parametrów suszenia.
5.  Sposób oceniania jakości tarcicy.

Faza III  Ustalenie
1.  Uczniowie ustalają gatunek drewna tarcicy.
2.  Uczniowie ustalają sposób doboru parametrów suszenia.
3.  Uczniowie ustalają sposób oceny jakości tarcicy po suszeniu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie pracując w zespołach na podstawie obserwacji makroskopowych określają

gatunek drewna tarcicy.

2.  Uczniowie określają poprzez pomiar gabaryty tarcicy.
3.  Uczniowie określają poprzez pomiar wilgotność tarcicy przed suszeniem.
4.  Uczniowie  korzystając  z  literatury  i  instrukcji  obsługi  suszarni  dobierają  parametry

suszenia.

5. Uczniowie obserwują przebieg procesu suszenia – załadunek komory, dobieranie

parametrów suszenia, uruchamianie procesu suszenia.

6.  Uczniowie po zakończonym procesie suszenia oceniają jakość tarcicy.

Faza V. Sprawdzanie
1.  Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność doboru parametrów suszenia.
2.  Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność oceny jakości tarcicy po suszeniu

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły

im trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

Praca domowa

Sporządź szkic suszarni komorowej oraz określ zadania wszystkich istotnych zespołów

konstrukcyjnych suszarni.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończeniu zajęć:
–

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Drewno i tworzywa drzewne do wytwarzania instrumentów

muzycznych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy makroskopowej i mikroskopowej próbki drewna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.2. Materiału nauczania dotyczącego budowy i właściwości drewna i tworzyw
drzewnych. Uczniowie powinni posługiwać się mikroskopem laboratoryjnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać  się  z  cechami  charakterystycznymi  budowy  mikroskopowej  i  makroskopowej

drewna,

4) przeprowadzić obserwację struktury makroskopowej drewna za pomocą oceny

wzrokowej, z ewentualnym użyciem lupy powiększającej 5–10-krotnej,

5) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji,
6) przeprowadzić obserwację struktury mikroskopowej drewna za pomocą mikroskopu

laboratoryjnego przy powiększeniach 25, 50 i 100 krotnych,

7) zapisać i zanalizować wyniki obserwacji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki drewna do obserwacji makroskopowych,

−

próbki drewna do obserwacji mikroskopowych,

−

lupa powiększająca 5–10 krotna,

−

mikroskop laboratoryjny z obiektywami dającymi powiększenie od 25 do 100 krotnego,

−

plansze ilustrujące elementy budowy makroskopowej i mikroskopowej drewna.

Ćwiczenie 2

Zidentyfikuj gatunek drewna na podstawie obserwacji makroskopowej struktury próbek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.3. Materiału nauczania dotyczącego metod identyfikacji drewna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z cechami charakterystycznymi wyglądu poszczególnych gatunków drewna,
4)  przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego gatunku drewna,
5)  zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych gatunków drewna,

−

lupa powiększająca 5–10-krotna,

−

katalog z fotografiami powierzchni gatunków drewna.

Ćwiczenie 3

Dokonaj oceny jakości drewna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.4. Materiału nauczania dotyczącego określania wad drewna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z cechami charakteryzującymi jakość drewna,
4)  przeprowadzić ocenę jakości próbek drewna,
5)  zapisać i zanalizować wyniki obserwacji,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki drewna do oceny jakościowej,

−

lupa powiększająca 5–10-krotna,

−

plansze ilustrujące wady drewna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Metale

stosowane

wytwarzania

instrumentów

muzycznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zidentyfikuj rodzaj metalu na podstawie badania właściwości fizycznych próbki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1.1. Materiału nauczania, dotyczącego właściwości fizycznych metali.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z właściwościami fizycznymi różnych metali żelaznych i nieżelaznych i ich

stopów,

4) przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego rodzaju metalu,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych rodzajów metali z opisem ich cech charakterystycznych,

−

katalog stali, żeliw, metali nieżelaznych.

Ćwiczenie 2

Określ możliwe zastosowania materiału próbek metali do budowy instrumentów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2. Materiału nauczania, dotyczącego zastosowania metali w konstrukcji
instrumentów muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z zastosowaniem metali do budowy instrumentów muzycznych
4)  zidentyfikować rodzaj metalu, z którego wykonana jest dana próbka,
5)  określić możliwe zastosowania metalu do budowy elementów instrumentu muzycznego,
6)  zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie,

–

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych rodzajów metali,

−

katalogi instrumentów muzycznych.

Ćwiczenie 3

Określ wszystkie rodzaje metali zastosowane w budowie fortepianu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2. Materiału nauczania, dotyczącego zastosowania metali w konstrukcji
instrumentów muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z budową fortepianu,
4)  rozpoznać elementy mechanizmów i części fortepianu wykonane z metalu,
5)  określić rodzaj metalu zastosowanego do wykonania poszczególnych elementów i części

fortepianu,

6) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych rodzajów metali,

−

katalogi instrumentów muzycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Tworzywa sztuczne i inne materiały do wytwarzania

instrumentów muzycznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zidentyfikuj rodzaj tworzywa sztucznego stanowiącego element konstrukcyjny

instrumentu muzycznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania, dotyczącego właściwości i zastosowania tworzyw
sztucznych w budowie instrumentów muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać  się  z  cechami  charakterystycznymi  poszczególnych  rodzajów  tworzyw

sztucznych,

4) przyporządkować odpowiednie próbki do właściwego rodzaju tworzywa sztucznego,
5) zapisać wyniki i porównać z prawidłowymi odpowiedziami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych rodzajów tworzyw sztucznych, będących elementami konstrukcyjnymi
instrumentów muzycznych,

−

katalogi tworzyw sztucznych,

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj materiał próbek wykonanych z tworzyw sztucznych i wskaż możliwe

zastosowania tego materiału do budowy instrumentów muzycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania, dotyczącego właściwości i zastosowania tworzyw
sztucznych w budowie instrumentów muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) zapoznać się z zastosowaniem tworzyw sztucznych do budowy instrumentów

muzycznych,

4) zidentyfikować rodzaj materiału, z którego wykonana jest dana próbka,
5) określić możliwe zastosowania materiału próbki do budowy elementów instrumentu

muzycznego,

6) zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki różnych rodzajów materiałów (tworzyw sztucznych, skóry, filcu, korka),

−

katalogi instrumentów muzycznych.

Ćwiczenie 3

Dobierz materiał konstrukcyjny z tworzyw sztucznych lub naturalnych, do wykonania

zadanego elementu instrumentu muzycznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania, dotyczącego właściwości i zastosowania tworzyw
sztucznych w budowie instrumentów muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  określić funkcję jaką pełni w instrumencie zadany element,
4)  dobrać materiał z którego można wykonać zadany element instrumentu muzycznego,
5)  zapisać wyniki i wyciągnąć wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

elementy instrumentów muzycznych,

−

próbki różnych rodzajów materiałów (tworzyw sztucznych, skóry, filcu, korka),

−

katalogi instrumentów muzycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Suszenie i sezonowanie drewna

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ wyposażenie suszarni do suszenia drewna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.4.1.2. Materiału nauczania, dotyczącego budowy suszarń do suszenia drewna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  określić zadania komór suszarniczych,
4)  zapoznać się z ogólną budową komór suszarniczych,
5)  rozpoznać zastosowanie wentylatorów,
6)  rozpoznać zasadę działania układów podgrzewających,
7)  rozpoznać zasadę działania układów przygotowania atmosfery do suszenia,
8)  określić sposób załadunku i rozładunku komory suszarniczej,
9)  rozpoznać rolę układów sterujących pracą komory suszarniczej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

katalogi komór suszarniczych z podanymi parametrami pracy,

−

schematy przedstawiające przykłady rozwiązań poszczególnych układów funkcjonalnych
komór suszarniczych.

Ćwiczenie 2

Określ wyposażenie komór próżniowych przeznaczonych do suszenia drewna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.4.1.2. Materiału nauczania, dotyczącego budowy komór próżniowych do suszenia
drewna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  określić zadania komór próżniowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4)  zapoznać się z ogólną budową komór próżniowych,
5)  określić zasadę działania pomp podciśnieniowych,
6)  rozpoznać zasadę działania układów podgrzewających,
7)  rozpoznać zasadę działania układów przygotowania atmosfery do suszenia,
8)  określić sposób załadunku i rozładunku komory próżniowej,
9)  rozpoznać rolę układów sterujących pracą komory próżniowej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

katalogi komór próżniowych z podanymi parametrami pracy,

−

schematy przedstawiające przykłady rozwiązań poszczególnych układów funkcjonalnych
komór próżniowych.

Ćwiczenie 3

Dobierz parametry suszenia tarcicy rezonansowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.4.1.1. Materiału nauczania, dotyczącego warunków fizykochemicznych suszenia
drewna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3)  określić wymiary gabarytowe tarcicy,
4)  określić całkowitą objętość wsadu do komory suszarniczej,
5)  określić wilgotność początkową tarcicy,
6)  określić wymagany czas cyklu suszenia, przy założeniu minimalnych odkształceń tarcicy,
7)  dobrać parametry pracy suszarni.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt,

−

poradnik dla ucznia,

−

katalogi suszarni komorowych,

−

tablice pomocnicze do określania parametrów suszenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie materiałów
konstrukcyjnych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. b, 4. b, 5. c, 6. b, 7. b, 8. d, 9. a, 10. a, 11. a,
12. d, 13. d, 14. d, 15. a, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić rodzaj przekroju przez pień drzewa

Określić rolę cewek w drzewach iglastych

Określić wady budowy drewna

Określić wpływ wilgotności drewna na jego
właściwości

Rozpoznać tworzywa drzewne

Rozpoznać budowę sklejki

Określić cechy charakteryzujące tworzywa
sztuczne

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić cechy charakteryzujące metale

10 Rozpoznać składniki stopowe żeliw

11 Rozpoznać składniki stopowe brązu

Określić materiał konstrukcyjny
instrumentów dętych drewnianych

Określić gatunek metalu do wykonywania
powłok ochronnych na mechanizmach
instrumentów

Określić zastosowanie tworzyw sztucznych
do wytwarzania instrumentów muzycznych

Określić możliwe skutki błędnego doboru
parametrów suszenia

Określić wykres rozciągania materiału
sprężystego

17 Obliczyć wilgotność drewna

18 Obliczyć masę drewna po suszeniu

Dobrać gatunek drewna na podstawie opisu
cech fizycznych

Dobrać materiał konstrukcyjny na podstawie
opisu cech fizycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania z II części testu wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zamieszczona poniżej ilustracja przedstawia przekrój

a)  podłużny promieniowy drewna.
b)  poprzeczny drewna.
c)  podłużny styczny drewna.
d)  poprzeczny połączony z przekrojem stycznym drewna.

2. Cewki w drzewach iglastych

a)  przewodzą wodę i składniki odżywcze z łyka do wewnętrznych obszarów pnia.
b)  przewodzą wodę i składniki odżywcze z rdzenia do łyka.
c)  przewodzą wodę oraz nadają drewnu sztywność i wytrzymałość mechaniczną.
d)  magazynują składniki odżywcze na okres zimowy.

3. Wady budowy drewna przedstawione na ilustracji to

a) a – pęknięcia promieniowe,

b – mimośrodowość rdzenia.

b) a – wielordzenność,

b – mimośrodowość rdzenia.

c) a – sęki w przekroju poprzecznym,

b – wielordzenność.

d) a – pęknięcia promieniowe jednoosiowe, b – pęknięcia promieniowe dwuosiowe.

4. Wada budowy drewna przedstawiona na ilustracji to

a)  wielordzenność.
b)  skręt włókien.
c)  sęki w przekroju podłużnym.
d)  pęknięcia wzdłużne.

5. Ze wzrostem wilgotności drewno

a)  na przemian kurczy się i pęcznieje.
b)  zmienia jedynie swoją masę.
c)  pęcznieje.
d)  kurczy się.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Tworzywem drzewnym nie jest

a)  płyta MDF.
b)  fornir.
c)  płyta stolarska.
d)  płyta wiórowa.

7. Sklejki wykonane są z

a)  fornirów i płyt wiórowych.
b)  fornirów i obłogów.
c)  naprzemiennie ułożonych obłogów i fornirów.
d)  dwóch rodzajów fornirów.

8. Tworzywa sztuczne charakteryzują się

a)  budową krystaliczną.
b)  właściwościami izotropowymi.
c)  dobrą przewodnością cieplną.
d)  złą przewodnością elektryczną.

9. Metale charakteryzują się

a)  dobrą przewodnością cieplną.
b)  dobrą izolacyjnością cieplną.
c)  złą przewodnością elektryczną.
d)  brakiem właściwości ferromagnetycznych.

10. Żeliwo to stop żelaza

a)  z węglem.
b)  z krzemem i manganem.
c)  z miedzią.
d)  z cyną.

11. Brąz to stop miedzi

a)  z cyną.
b)  z ołowiem.
c)  z cynkiem.
d)  z glinem.

12. Korpusy instrumentów dętych drewnianych wykonywane są

a)  wyłącznie z drewna.
b)  tylko z metalu lub drewna.
c)  wyłącznie z tworzywa ABS lub drewna.
d)  ze wszystkich wymienionych powyżej materiałów.

13. Klapy w instrumentach dętych drewnianych mogą być pokrywane

a)  niklem.
b)  srebrem.
c)  złotem.
d)  każdym z wymienionych powyżej metali.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Tworzywa sztuczne nie mogą być stosowane do wytwarzania

a)  naciągów membranowych instrumentów perkusyjnych.
b)  ustników instrumentów dętych blaszanych.
c)  korpusów saksofonów.
d)  strun fortepianowych.

15. Zbyt szybkie prowadzenie procesu suszenia drewna może prowadzić do

a)  pęknięcia na skutek skurczu.
b)  pęknięcia na skutek pęcznienia.
c)  pęknięcia na skutek wydłużenia materiału.
d)  skręt włókien w tarcicy.

16. Wskaż wykres, który nie może być wykresem próby rozciągania

17. Określ wilgotność próbki drewna, mając dane: masa drewna wilgotnego G

= 440 g,

masa drewna po wysuszeniu G

= 400g

a)  W = 20%.
b)  W = 25%.
c)  W = 1%.
d)  W = 10%.

18. Określ masę drewna po wysuszeniu, mając dane: masa drewna przed suszeniem

= 500g, wilgotność drewna 19%

a) G

= 400 g.

b) G

= 375 g.

c) G

= 420 g.

d) G

= 300 g.

19. Określ gatunek drewna na podstawie ilustracji i opisu

Drewno białe z żółtawym odcieniem, lekko połyskujące. Twardziel
nie zabarwiona – nie odróżnia się od bielu. Słoje wyraźne, drewno
późne słabo rozwinięte. Granice słojów wyraźne. Przewody żywiczne
słabo widoczne, występują pęcherze żywiczne. Sęki zdrowe są jasne,
sęki zepsute są bardzo ciemne. Drewno średnio ciężkie.
Stosowane do wytwarzania płyt rezonansowych w fortepianach

a)  sosna.
b)  świerk wysokogórski.
c)  palisander.
d)  dąb.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20. Zidentyfikuj na podstawie ilustracji i opisu materiały konstrukcyjne zastosowane do

wyrobu instrumentów muzycznych

materiał stosowany w budowie instrumentów
dętych drewnianych

tworzywo naturalne

metale w minimalnym stopniu ulegające wpływom
otoczenia

materiał kruchy, izolator elektryczny

a)  1 – korek, 2 – skóra, 3 – metale szlachetne, 4 – ebonit.
b)  1 – korek, 2 – tworzywo sztuczne, 3 – mosiądz i stal, 4 – kauczuk.
c)  1  –  rurka  z  tworzywa  sztucznego,  2  –  stal  oksydowana,  3  –  metale  szlachetne,

4 – ebonit.

d) 1 – skóra, 2 – skóra, 3 – metale szlachetne, 4 – ebonit.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Dobieranie materiałów konstrukcyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie materiałów
konstrukcyjnych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, są poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. c, 4. b, 5. a, 6. d, 7. a, 8. c, 9. c, 10. a, 11. d,
12. c, 13. a, 14. c, 15. a, 16. c, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić rodzaj tworzywa drzewnego

Określić kolejność występowania elementów
budowy makroskopowej drewna w przekroju
poprzecznym

Określić rolę promieni rdzeniowych

Określić rolę cewek w drewnie drzew
iglastych

Określić przyczynę skurczu i pęcznienia
drewna

Rozpoznać rodzaj wady budowy drewna

Rozróżnić sortymenty tarcicy

Rozpoznać budowę sklejki

Określić zależność między różnicą
temperatury a zmianą wymiarów liniowych
elementów metalowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Rozpoznać składniki stopowe stopów metali

Określić materiał konstrukcyjny ramy
fortepianu

Określić materiał konstrukcyjny talerzy
perkusyjnych

Określić zastosowanie metali szlachetnych do
wytwarzania instrumentów muzycznych

Określić zastosowanie tworzyw sztucznych
do wytwarzania instrumentów muzycznych

Określić zastosowanie filcu w konstrukcji
instrumentów muzycznych

Określić wykres rozciągania materiału
sprężystego

17 Obliczyć wilgotność drewna

18 Obliczyć masę drewna przed suszeniem

Dobrać gatunek drewna na podstawie opisu
cech fizycznych

Dobrać materiał konstrukcyjny na podstawie
opisu cech fizycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania z II części testu wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zamieszczona poniżej ilustracja przedstawia

a)  sortymenty tarcicy.
b)  rodzaje płyt stolarskich.
c)  odmiany sklejki.

forniry.

2. Właściwa kolejność występowania w przekroju poprzecznym pnia elementów budowy

makroskopowej drewna, w kierunku od rdzenia na zewnątrz to
a)  rdzeń, łyko, twardziel, biel, kora.
b)  kolejność jest zmienna i zależy od gatunku drzewa.
c)  rdzeń, biel, twardziel, łyko, kora.
d)  rdzeń, twardziel, biel, łyko, kora.

3. Promienie rdzeniowe

a)  służą do magazynowania żywicy.
b)  przewodzą wodę i składniki odżywcze z rdzenia do łyka.
c)  przewodzą wodę i składniki odżywcze z łyka do wewnętrznych obszarów pnia.
d)  przewodzą wodę w kierunku pionowym do góry w drzewach liściastych.

4. Cewki w drewnie drzew iglastych

a)  odpowiadają za przyrosty roczne słojów drewna.
b)  przewodzą wodę oraz nadają drewnu sztywność i wytrzymałość mechaniczną.
c)  odpowiadają za wymianę gazową.
d)  przewodzą wodę od łyka do rdzenia drzewa.

5. Zjawisko skurczu i pęcznienia drewna zachodzi w wyniku

a)  zmian wilgotności drewna.
b)  starzenia się drewna.
c)  zmian temperatury drewna.
d)  ściskania i rozciągania drewna siłami zewnętrznymi.

6. Wada budowy drewna zamieszczoną na rysunku to

a)  mimośrodowość sęka w przekroju poprzecznym.
b)  mimośrodowość rdzenia.
c)  skręt włókien drewna w przekroju poprzecznym pnia.
d)  sęki w przekroju podłużnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Właściwe określenia poszczególnych sortymentów tarcicy to

a)  1 – deska, 2 – bal, 3 – listwa, 4 – graniak.
b)  1 – deska, 2 – bal, 3 – graniak, 4 – listwa.
c)  1 – bal, 2 – deska, 3 – listwa, 4 – graniak.
d)  1 – deska, 2 – graniak, 3 – listwa, 4 – bal.

8. Poniższa ilustracja przedstawia schemat budowy

a)  płyty stolarskiej.
b)  płyty MDF.
c)  sklejki.
d)  fornirów.

9. Wraz ze spadkiem temperatury wymiary liniowe elementów metalowych

a)  zwiększają się.
b)  nie zmieniają się.
c)  zmniejszają się.
d)  zwiększają  się  w  stopach  żelaza,  a  zmniejszają  w  stopach  z  głównym  udziałem

miedzi.

10. Materiał, który nie może być składnikiem stopu metali to

a)  poliamid.
b)  węgiel.
c)  fosfor.
d)  nikiel.

11. Materiał, z którego wykonywana jest rama fortepianu to

a)  żelazo.
b)  stal węglowa.
c)  mosiądz.
d)  żeliwo.

12. Talerze perkusyjne wytwarzane są

a)  ze stali stopowych.
b)  wyłącznie z brązu.
c)  z brązu lub mosiądzu.
d)  ze stali sprężynowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Metale szlachetne

a) są stosowane jako materiał konstrukcyjny do wyrobu korpusów fletów oraz

pokrywania powierzchni elementów instrumentów dętych.

b) ze względu na cenę metali szlachetnych nie są używane się do wytwarzania

instrumentów muzycznych.

c) służą do wyrobu strun wysokiej jakości w instrumentach smyczkowych.
d) stosowane są jako dodatek stopowy do stali odpornych na korozję.

14. Tworzywa sztuczne nie mogą być stosowane do wytwarzania

a)  korpusów instrumentów dętych drewnianych.
b)  ustników klarnetów i saksofonów.
c)  główek młoteczków fortepianowych.
d)  naciągów membranowych instrumentów perkusyjnych.

15. Filc w budowie instrumentów muzycznych ma zastosowanie w

a) mechanizmie młoteczkowym fortepianów – do wykonania główek młoteczków.
b) korpusie fortepianów – jako materiał dźwiękochłonny naklejany na wieko

fortepianu.

c) klapach instrumentów dętych drewnianych – zewnętrzna warstwa poduszek.
d) wypełnieniu tłumików do trąbek.

16. Wykres rozciągania materiału sprężystego to

17. Wilgotność próbki drewna, mając dane: masa drewna wilgotnego G

= 620 g, masa

drewna po wysuszeniu G

= 400g wynosi

a)  W = 55%.
b)  W = 60%.
c)  W = 35,5%.
d)  W = 80%.

18. Masa początkowa (przed wysuszeniem) próbki drewna, mając dane: masa drewna po

wysuszeniu G

= 500 g, wilgotność drewna 25% wynosi

a) G

= 650 g.

b) G

= 375 g.

c) G

= 625 g.

d) G

= 350 g.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Gatunek drewna na ilustracji i w opisie to

Drewno ciężkie. Słoje roczne wyraźne. Biel wąski, żółtawy lub szaro
– biały. Twardziel żółto - brązowa lub brązowa. Promienie rdzeniowe
szerokie,  bardzo  dobrze  widoczne,  rozmieszczone  w  dużych
odstępach,  jaśniejsze  od  otaczającego  drewna.  Na  przekroju
stycznym  w  postaci  pasemek  o  długości  do  7  cm,  na  przekroju
promieniowym jako błyszczące wstęgi różnego kształtu i wysokości.

a)  jawor.
b)  sosna.
c)  palisander.
d)  dąb.

20. Materiały konstrukcyjne zastosowane do wyrobu instrumentów muzycznych to

1)

materiał

nie

wykazujący

własności

higroskopijnych

materiał, który pod wpływem nagłych zmian
warunków

przechowywania

instrumentu

może pęknąć

materiał pochodzenia naturalnego, mający za
zadanie uszczelnić otwór w korpusie
saksofonu

materiał kruchy, izolator elektryczny

a) 1 – tworzywo ABS, 2 – barwione drewno świerku wysokogórskiego, 3- Gore Tex,

4 – metal oksydowany.

b)  1 – tworzywo ABS, 2 –  drewno mpingo, 3 – skóra, 4 – ebonit.
c)  1– drewno mpingo, 2 – tworzywo ABS, 3 – powłoka aramidowa, 4 – ebonit.
d)  1 – ebonit, 2 –  drewno mpingo, 3 – skóra, 4 – tworzywo ABS.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Dobieranie materiałów konstrukcyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bilczuk A., Lenik K. Malec M.: Podstawy konstrukcji drewnianych. Wydawnictwo

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994

2. Glijer L.: Suszenie i parowanie drewna. Wydawnictwo Wieś Jutra, 2007
3. Jurczyk J.: Stolarstwo. Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych SIGMA –

NOT Sp. z o.o., Warszawa 1992

4.  Praca zbiorowa: Mały poradnik mechanika. WNT Warszawa 1996
5.  Reblitz, A.: Piano, Servicing, Tuning and Rebuilding, Lancham 1993, Vestal Press
6.  Vogel B.: Fortepian polski. Warszawa 1995, Sutkowski Edition
7.  Walther S.: Towaroznawstwo drzewne. WSiP
8.  http://www.ekopol.com.pl
9.  http://www.elvac.pl
10.  http://www.hamech.pl

Literatura metodyczna
11.  Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

12. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000