background image

„Nowe” czasy przeszłe

http://xpicto.republika.pl/slavonia/zagadnienia/noweCzasyPrzeszle.html

1 z 2

2008-06-10 16:59

„Nowe” czasy przeszłe

Wstępuje  także  konstrukcja  gramatyczna  służąca  do  opisu  przeszłości,  a
niemieszcząca  się  w  tradycyjnym  podziale  gramatycznym.  Składa  się  ona  z
formy czasownika posiłkowego mieć i imiesłowy na -n- / -t-.

Formy takie występują w języku mówionym potocznym języku polskim, np.: 
POL: Mam to już zrobione. Wszystkie bilety mam już wysprzedane.

Taka konstrukcja występuje także w języku kaszubskim,np.:
KSZ: jô móm jadłé, bëté, zrobioné; wa môta jadłé, bëté, zrobioné

Najbardziej  rozbudowane  konstukcje  tego  typu  spotyka  się  w  języku
macedońskim,  gdzie  słowo  posiłkowe  имам  'mam'  może  występować  w
różnych czasach, nie tylko w czasie teraźniejszym, np.:

zastosowane skróty do opisu formy czasownika posiłkowego:

tryb

postawa

czas

o

 oznajmujący

+

 określona

t

 teraźniejszy

w

 warunkowy

-

 nieokreślona e czas przeszły

p

 przypuszczający  

z

 czas zaprzeszły

 

 

y

 czas przyszły,

 

 

n

 czas nieprzyszły

MAC:
имам 

(o+t)  читано,..  wynik  akcji  rozpatrywany  z  punktu  widzenia  obecnej

chwili
имав 

(o+e)  читано,..  wynik  akcji  rozpatrywany  z  punktu  widzenia  minonej

chwili
беше сум имал 

(o+z) читано, влезено, дојдено 

сум имал 

(-) читано, влезено, дојдено 

ќе имам 

(w+y) читано, влезено, дојдено

ќе имав 

(w+n) читано, влезено, дојдено

ќе сум имал 

(w-) читано, влезено, дојдено

би имал 

(p) читано, влезено, дојдено

background image

„Nowe” czasy przeszłe

http://xpicto.republika.pl/slavonia/zagadnienia/noweCzasyPrzeszle.html

2 z 2

2008-06-10 16:59

Wstecz

Spis treści

Wstęp

Na początek strony