background image

KATEDRA BUDOWNICTWA  I GEODEZJI 
ZAKŁAD BUDOWNICTWA WIEJSKIEGO

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Materiały budowlane 

Projektowanie betonów zwykłych metodą trzech równań 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

Łukasz  Gradowski 

 
 
 

background image

I   Równanie wytrzymałości. 

 

Wyznaczenie średniej wytrzymałość betonu na ściskanie: 
f

cm 

= 1,3*R

G

= 1,3*20 = 26 Mpa 

Na podstawie obliczeń określono, Ŝe współczynnik cementowo-wodny wynosi: 

1) 

80

,

1

5

,

0

20

26

)

(

1

=

+

=

=>

+

=

=>

±

=

w

c

a

A

f

w

c

a

w

c

A

f

cm

mc

 

gdzie:  A

1

  –  współczynnik  zaleŜny  od  rodzaju  kruszywa  i  klasy  cementu  A

  (20,22) 

(przyjmujemy A

1

=20) 

a = -0,5 

Zawiera się on w następującym przedziale: 

1,2 < c/w ≤ 2,5    

2) 

35

,

1

5

,

0

14

26

)

(

1

=

=

=>

=

=>

±

=

w

c

a

A

f

w

c

a

w

c

A

f

cm

mc

  

gdzie: A

2

 – współczynnik zaleŜny od rodzaju kruszywa i klasy cementu A

2

=14 a=0,5 Nie 

zawiera się on w następującym przedziale: 
2,5 < c/w ≤ 2,8    

Ostatecznie współczynnik cementowo- wodny wynosi: c/w= 

1,80 (ω) 

 
II   Równanie szczelności 

W

C

K

c

k

+

+

=

ρ

ρ

1000

  

C – masa cementu w 1m

3

 betonu 

c

ρ

=3,1 kg/m

3

 – gęstość cementu 

k

ρ

=2,65 kg/m

3

 – gęstość kruszywa  

K – masa kruszywa danej frakcji 

 

 

III   Równanie konsystencji. 

 
W=C ·w

c

+K·w

k

 

 

w

–  wskaźnik wodorządności cementu zaleŜny od jego klasy i konsystencji projektowanej  

mieszanki 
w

– wskaźnik wodorządności kruszywa wyznaczony metodą krzywych granicznych 

 

 

IV   Metoda krzywych granicznych: 

 

Kolejny  etap  pracy  polega  na  wyznaczeniu  krzywych  pełnego  uziarnienia  kruszywa 

do betonu (dolna, górna, środkowa) i obliczeniu dla kaŜdej z nich wskaźników wodoŜądności 
w

k

 
 
 
 
 
 

background image

Zawartość procentowa frakcji 

Wodorządnośc frakcji 

Frakcja 

Krzywa 

górna 

Krzywa 

ś

rodkowa 

Krzywa 

dolna 

Wskaźnik 

w

f

 

Wg 

Ws 

Wd 

0,00-0,125 

0,265 

1,06 

0,795 

0,53 

0,125-0,25 

0,128 

0,64 

0,384 

0,128 

0,25-0,5 

0,088 

0,792 

0,704 

0,616 

0,5-1 

16 

13 

11 

0,063 

1,008 

0,819 

0,693 

1-2 

14 

0,046 

0,644 

0,368 

0,322 

2-4 

11 

0,035 

0,385 

0,315 

0,175 

4-8 

20 

23 

27 

0,027 

0,54 

0,621 

0,729 

8-16 

21 

33 

40 

0,022 

0,462 

0,726 

0,88 

Suma 

100 

100 

100 

Σ 

5,531 

4,732 

4,073 

 

Σ

/1000 

0,005531  0,004732  0,004073 

 

Rys. Krzywe uziarnienia kruszywa 

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

[mm]

[%]

Krzywa graniczna Górna

Krzywa Graniczna Dolna

Wg

Ws

Wd

 

background image

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

[mm]

[%]

Krzywa graniczna górna

Krzywa graniczna dolna

Wg

Ws

Wd

 

 

1)  Ilość cementu: 

 

c

k

k

c

w

w

C

ρ

ρ

ω

ω

1

1

1

1000

+





+

=

 

c

ρ

=3,1 kg/m

3

  

k

ρ

=2,65 kg/m

3

  

ω =

 1,8  

w

–  wskaźnik wodorządności cementu zaleŜny od jego klasy i konsystencji projektowanej  

mieszanki 
w

– wskaźnik wodorządności kruszywa wyznaczony metodą krzywych granicznych 

 

Ilość cementu C [kg/m

3

Dla krzywej górnej 

Dla krzywej 

ś

rodkowej 

Dla krzywej dolnej 

353,81 

323,16 

283,79 

 

2)  Ilość kruszywa 

 

(

)

ω

ω

=

k

c

w

w

C

K

1

 

C – ilość cementu 

 

Ilość kruszywa K [kg/m

3

Dla krzywej górnej 

Dla krzywej 

ś

rodkowej 

Dla krzywej dolnej 

1826,66 

1897,99 

1989,61 

background image

W

C

K

w

w

W

w

w

K

w

c

c

k

k

c

c

k

ω

ω

ρ

ρ

ω

ω

ω

=

=

+





+

=

=

1

1

1

1

1000

3)  Ilość wody 

ω

C

W

=

 

Ilość wody W [l/m

3

Dla krzywej górnej 

Dla krzywej 

ś

rodkowej 

Dla krzywej dolnej 

196,56 

179,53 

157,66 

 
4)  Warunek ilości zaprawy 

max

z

k

p

c

z

V

W

K

C

V

+

+

=

ρ

ρ

 

c

ρ

=3,1 kg/m

3

  

k

ρ

=2,65 kg/m

3

  

V

zmax

 = 500 – 550 dm

3

/m

3

 

Ilość zaprawy Vz [dm

3

/m

3

Dla krzywej górnej 

Dla krzywej 

ś

rodkowej 

Dla krzywej dolnej 

641,56 

563,10 

459,43 

 
 
To  pozwoliło  rozpocząć  obliczenia  ilościowe  cementu,  wody  i  kruszywa  według  metody 
Bukowskiego i Kluza - Eymana. 

Metoda Bukowskiego: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Metoda Kluza - Eymana: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

gdzie: 

8

,

1

/

=

=

w

c

ω

  





+

=

=





+

=









+

+

=

5

,

0

1

1

1000

1000

5

,

0

1000

1

5

,

0

1

1

1

1

1

A

f

w

w

B

K

B

W

A

f

B

C

w

w

A

f

w

B

cm

c

k

cm

c

k

k

c

cm

k

k

ρ

ρ

ρ

background image

3

/

10

,

3

dm

kg

c

=

ρ

 - gęstość cementu 

3

/

65

,

2

dm

kg

k

=

ρ

 - gęstość kruszywa 

 

  

Metoda Kluza- Eymana 

Metoda Bukowskiego 

Rodzaj 

krzywej 

wk 

[dm3/kg] 

Ilość 

kruszywa     

K [kg] 

Ilość 

wody W 

[dm3] 

Ilość 

cementu      

C [kg] 

Ilość 

kruszywa     

K [kg] 

Ilość 

wody      

W [dm3] 

Ilość 

cementu      

C [kg] 

Kg 

0,055 

5,09 

1826,66 

196,56 

353,81 

1826,66 

196,56 

353,81 

Ks 

0,049 

5,57 

1897,99 

179,53 

323,16 

1897,99 

179,53 

323,16 

Kd 

0,041 

6,34 

1989,61 

157,66 

283,79 

1989,61 

157,66 

283,79 

 

Weryfikacja warunków ostatecznych: 

• 

Minimalna dopuszczalna zawartość cementu w mieszance betonowej dla klasy ekspozycji 
X0, dla betonu niezbrojonego wynosi: 190 kg/m

3

 

• 

Objętość zaprawy: 

 
 
 
 

• 

Objętość ziarn poniŜej 0,125 wraz z cementem: 

 

k

c

K

C

V

ρ

ρ

125

,

0

125

,

0

<

<

+

=

 

 

Metoda Kluza-Eymana 

Metoda Bukowskiego 

Rodzaj 

krzywej 

Ilość 

piasku   

Kp [kg] 

Ilość 

zaprawy Vz 

[dm3] 

Ilość 

frakcji 

K<0,125 

[kg] 

Objętość 

frakcji 

V<0,125 

[m3] 

Ilość 

piasku   

Kp [kg] 

Ilość 

zaprawy Vz 

[dm3] 

Ilość frakcji 

K<0,125 

[kg] 

Objętość 

frakcji 

V<0,125 

[m3] 

Kg 

876,80 

641,56 

73,07 

141,70 

876,80 

641,56 

73,07 

141,70 

Ks 

740,21 

563,10 

56,94 

125,73 

740,21 

563,10 

56,94 

125,73 

Kd 

557,09 

459,43 

39,79 

106,56 

557,09 

459,43 

39,79 

106,56 

 
Zalecaną ilość zaprawy: 500-550 dm

3

/m

3

 oraz  

 

najmniejszą objętość absolutną ziaren poniŜej 0,125 mm wraz z cementem: 95 dm

3

/m

3

.

  

PowyŜsze warunki spełnia krzywa Kg 

• 

Sprawdzenie warunku szczelności  

1000

=

+

+

W

K

C

k

c

ρ

ρ

 

1)  dla metody Kluza- Eymana  

1000

196,56

65

,

2

1826,66

10

,

3

353,81

=

+

+

       

      warunek spełniony 

2)  dla metody Bukowskiego 

1000

196,56

65

,

2

1826,66

10

,

3

353,81

=

+

+

      

       warunek spełniony 

Wszystkie warunki zostały spełnione  

 

W

C

K

V

c

k

p

z

+

+

=

ρ

ρ

background image

VII    Dobieranie kruszywa metodą punktu piaskowego. 

Metoda ta polega na określeniu procentowej zawartości poszczególnych frakcji w mieszance 
betonu. 
Punkt  piaskowy  jest  to  wartość  wskazująca  jakim  procentem  stosu  okruchowego  jest  frakcja 
piaskowa. ZaleŜy ona od wskaźnika cementowo-wodnego (ω), ilości zaprawy w 1m

3

 betonu 

oraz konsystencji masy betonowej.  
Celem  jest  zmieszanie  frakcji  piaskowej  i  Ŝwirowej  w  takich  proporcjach,  aby  procentowy 
udział  frakcji  piasku  był  równy  zalecanej  wielkości  punktu  piaskowego.  Aby  go  uzyskać 
wstępnie dobrano dwie krzywe uziarnienia. 

Następnie obliczono wartość parametru: 

ś

P

P

P

P

P

X

=

, gdzie: 

- P

P

 – punkt piaskowy kruszywa drobnego (suma do 2mm z krzywej piaskowej); 

%

97

=

P

P

 

- P

ś

 – punkt piaskowy kruszywa grubego (suma do 2mm z krzywej Ŝwirowej); 

%

5

=

ś

P

 

- P – punkt piaskowy dobrany z Tabeli 5

%

43

=

P

 

421

,

1

0

,

5

43

43

97

=

=

X

 

Procentowa 

zawartość 

Obliczanie składu 

mieszanki kruszywa 

Frakcje 

piasek Kp 

Ŝ

wir KŜ 

KŜ*x 

KŜ*x+Kp 

Zawartość 

procentowa   

w kruszywie 

Wskaźnik 

wodny 

WodoŜądność 

kruszywa 

0- 0,125 

 - 

9,00 

3,87 

0,24 

0,929 

0,125- 0,25 

 - 

8,00 

3,44 

0,106 

0,365 

0,25- 0,5 

20 

 - 

20,00 

8,6 

0,072 

0,619 

0,5- 1 

20 

 - 

 - 

20,00 

8,6 

0,052 

0,447 

 1- 2 

43 

 - 

 - 

43,00 

18,49 

0,038 

0,703 

 2- 4 

 - 

20 

26,51 

26,51 

11,4 

0,029 

0,331 

 4- 8 

 - 

45 

59,65 

59,65 

25,65 

0,023 

0,590 

 8- 16 

 - 

35 

46,40 

46,40 

19,95 

0,018 

0,359 

  

100 

100 

  

232,56 

100 

Wk= 

0,043 

 
 
 

  

Metoda Kluza- Eymana 

Metoda Bukowskiego 

Wk 

[dm3/kg] 

Ilośc 

kruszywa     

K [kg] 

Ilośc wody 

W [dm3] 

Ilośc 

cementu      

C [kg] 

Ilośc 

kruszywa     

K [kg] 

Ilośc wody      

W [dm3] 

Ilosc 

cementu      

C [kg] 

0,043 

7,048 

2100,714 

141,890 

202,701 

2100,706 

141,892 

202,706 

 
 
 
 
 

Metoda Kluza-Eymana 

Metoda Bukowskiego 

Ilośc 

piasku   

Kp [kg] 

Ilośc zaprawy 

Vz [dm3] 

Ilośc frakcji 

K<0,125 

[kg] 

Objętośc 

frakcji 

V<0,125 [m3] 

Ilośc 

piasku   

Kp [kg] 

Ilośc zaprawy 

Vz [dm3] 

Ilośc frakcji 

K<0,125 [kg] 

Objętośc 

frakcji 

V<0,125 [m3] 

903,307 

548,148 

81,298 

96,066 

903,307 

548,151 

81,298 

96,067 

 
 

• 

Sprawdzenie warunku szczelności 

background image

1000

=

+

+

W

K

C

k

c

ρ

ρ

 

1000

141,890

65

,

2

2100,714

10

,

3

202,701

=

+

+

             warunek spełniony 

PowyŜsza krzywa spełnia warunki określone w  normie ( Tab. 1 „Zalecane ilości zaprawy w 
mieszance betonowej”) : 

• 

zalecaną ilość zaprawy: 500-550 dm

3

/m

3

 oraz  

 

najmniejszą objętość absolutną ziaren poniŜej 0,125 mm wraz z cementem: 95 dm

3

/m

3

.

  

 

Wszystkie warunki zostały spełnione (róŜnica mniejsza od 1) 

VIII   Wyznaczenie zarobu roboczego. 

Vu = Vz*α  

Vz = 95 dm

3

 

ρ

nc

 = 1,1 kg/dm

ρ

np

 = 1,8 kg/dm

ρ

 = 1,6 kg/dm

 

697

,

0

8

,

1

903,307

6

,

1

1197,407

1

,

1

202,701

1000

1000

=

+

+

=

+

+

=

np

nc

P

ś

C

ρ

ρ

ρ

α

 

 

2245

,

66

697

,

0

95

=

=

=

α

z

u

V

V

 dm

3

 

119

,

139

2245

,

66

1000

714

,

2100

1000

3966

,

9

2245

,

66

1000

890

,

141

1000

4238

,

13

2245

,

66

1000

701

,

202

1000

=

=

=

=

=

=

=

=

=

u

e

rzeczywist

u

e

rzeczywist

u

e

rzeczywist

V

K

K

V

W

W

V

C

C

 

 

Uziarnienie kruszywa do zarobu roboczego: 

Frakcje 

Zawartość 

procentowa 

[%] 

Zawartość 

obj. [kg] 

0 - 0,125 

3,9 

5,384 

0,125 - 0,25 

3,4 

4,786 

0,25 - 0,5 

8,6 

11,964 

0,5 - 1,0 

8,6 

11,964 

 1 – 2 

18,5 

25,723 

 2 – 4 

11,4 

15,860 

 4 – 8 

25,7 

35,684 

 8 – 16 

20,0 

27,754 

Σ 

100,0 

139,119