background image

32. Co to jest prześwit, rozstaw i przechyłka torów kolejowych 

Prześwit  torów  kolejowych  –  zwany  także  szerokością  toru  jest  to  odległość  pomiędzy 
dwiema  szynami  kolejowymi,  mierzona  14  mm  poniżej  powierzchni  tocznych  po  stronie 
wewnętrznej. Dla linii normalnotorowej na odcinkach prostych i łukach o R ≥ 300m wynosi 
ona  1435  mm.  Wyróżnia  się  także  linie  szerokotorowe  np.  1524  mm  w  Rosji,  a  także 
wąskotorowe o prześwitach 1000, 750, 600 mm. 

 

Rozstaw  torów  –  Jest  to  odległość  między  osiami  torów  dla  linii  dwu,  lub  wielotorowej. 
Rozstaw nie może być mniejszy niż 3,5 m, a w wypadku nowo budowanych torów odległość 
ta  wynosi  4,0  m.  Odległość  między  osiami  dwóch  sąsiednich  torów  należących  do  różnych 
linii kolejowych zwiększa się do 4,0 m, a nawet do 4,75 m, jeśli na międzytorzu ustawione są 
stałe  sygnały  kolejowe.  Jeśli  linia  kolejowa  przebiega  w  łuku  o  promieniu  R  <  350m,  to 
rozstaw 3,5 m poszerza się o wielkości przedstawione w tabeli: 

R [m] 

Poszerzenie rozstawu osi torów [mm] 

250 

20 

200 

130 

180 

190 

150 

310 

120 

700 

100 

1100 

 

Przechyłka torów kolejowych – Jest to różnica we wzajemnym wysokościowym położeniu 
toków  szynowych  w  tym  samym  przekroju  poprzecznym,  wyrażona  w  mm.  Przechyłki 
stosuje  się  na  łukach  linii  kolejowych  w  celu  zniwelowania  negatywnego  skutku  siły 
odśrodkowej występującej podczas przejazdu pociągu jakim jest szybsze zużywanie się szyn 
toku  zewnętrznego.  Skrajnym  i  bardzo  niebezpiecznym  skutkiem  braku  przechyłki  jest 
wykolejenie się pociągu. Przechyłki oblicza się ze wzorów empirycznych: 

 

Warunki stosowania wzoru 

Wzór 

-Przy jednakowej prędkości ruchu         
towarowego i osobowego 

   

        

 

 

 

-Do  obliczenia  przechyłki  minimalnej  w 
łukach o promieniu R ≥ 300 m 

 

   

 

        

 

 

     

background image

-Do  obliczenia  przechyłki  minimalnej  w 
łukach o promieniu R < 300 m 

 

   

 

        

 

 

     

 

 

  

-Do  obliczenia  przechyłki  przy  różnych 
prędkościach 

ruchu 

pasażerskiego 

towarowego 

        

      

 

 

      

   

     

 

        

  

 

 

      

 

 

Gdzie: 
h – wartość przechyłki [mm] 
v – prędkość pociągów [km/h] 
v

– prędkość pociągów towarowych [km/h] 

R – promień łuku [m] 
a

max 

– przyspieszenie maksymalne [m/s

2

]; dla warunków PKP a

max 

0,60 m/s

2

 

a

n

 – przyspieszenie niezrównoważone w ruchu towarowym [m/s

2

]  

 

 

Obliczone przechyłki zaokrągla się do 5 mm. Nie stosuje się przechyłek większych niż 

150 mm i mniejszych niż 20 mm.