BRUCELLOZA
Jest podostrą lub częściej przewlekłą infekcją prowadzącą do ronień i innych zaburzeń rozrodu
suk oraz, do bezpłodności samców. Bardzo często zakażenie przebiega subklinicznie.
ETIOLOGIA:
Brucella canis -
głównie
Brucella abortus - też wrażliwe
Brucela melitensis
Brucella suis - też wrażliwe
-
Wzrost tylko formy szorstkiej,
bakteriemia od 3tyg – 1roku
B. canis, (Brucella abortus)
-
G (
), pałeczka tlenowa
-
stosunkowo mało patogenny
-
posiada niektóre wspólne antygeny z pozostałymi przedstawicielami rodzaju Brucela, a także z
pewnymi innymi bakteriami, co bardzo utrudnia diagnostykę serologiczną
-
w temp. pokojowej w moczu psa lub po wyschnięciu na powierzchniach B. canis ginie najpóźniej
po 15 dniach, w wodzie może jednak przetrwać do 2 mies.
-
niszczone są po 15 min. przez 0,2% kwas nadoctowy lub 3% formalinę
-
preparaty fenolowe lub 3% NaOH muszą działać przez 2 godz.
-
chorobotwórcza dla Ho
Epizootiologia:
-
B. canis powoduje zakażenia u psów, rzadziej u innych psowatych, a sporadycznie u ludzi
-
enzootyczne zakażenia B. canis występują w niektórych hodowlach i innych skupiskach psów
-
zasiedla najądrza oraz gruczoł krokowy psa i jest wydalany z nasieniem oraz moczem (nawet
przez 5 lat.)
-
suki mogą wydalać zarazek także z mlekiem i wypływem z pochwy (podczas cieczki, po porodzie,
jak również przez 6 tyg. po poronieniu)
-
może przebiegać subklinicznie
Wrota:
-
podczas krycia
-
pionowo z matki na jej szczenięta
-
jatrogennie: nie odkażone wzierniki pochwowe, podczas sztucznej inseminacji, przy przetaczaniu
krwi lub na igłach zanieczyszczonych krwią
Patogeneza:
O.I. 4
21 dni
B. canis dostaje się do organizmu przez błony śluzowe głównie jamy ustnej, pochwy i spojówek
zakażenie błon śluzowych
fagocyty (
namnażanie w komórkach żernych i limfocytach
)
regionalne węzły chłonne
po 1
3 tyg. do krwi i bakteriemia może z przerwami trwać miesiącami
lub latami
B. canis
namnaża się w węzłach chłonnych, śledzionie, wątrobie, a także w narządach będących pod
wpływem hormonów płciowych
(ciężarna macica, gruczoł krokowy i najądrze). Rzadziej zarazek
osiedla się w dyskach międzykręgowych, gałce ocznej lub nerkach, a sporadycznie w mózgu.
-
powstawanie kompleksów Ag
przeciwcialo
zapalenie kłębuszków nerkowych
-
podczas procesu zapalnego i destrukcji jądra
przedostawanie się Ag plemników do krwi, co
niekiedy stymuluje ukł. odpornościowy do wytwarzania przeciwciał. Mogą one być
współodpowiedzialne za bezpłodność obserwowaną niekiedy u samców w przebiegu brucelozy.
-
przeciwciała przeciwbakteryjne w surowicy, które są obecne podczas zakażenia B. canis, wydają
się mieć niewielkie znaczenie ochronne; podstawową rolę w zwalczaniu infekcji odgrywa chyba
odporność komórkowa
, która po pewnym czasie oczyszcza krew z bakterii, choć zakażenie
narządów może pozostać.
-
OBJAWY KLINICZNE (z książki, slajdy nieczytelne)
•Suki:
ronienia zazwyczaj 50 dzień
(40-59),
- często pojawia się po nich brązowy wypływ z pochwy,
- około 85% suk, które poroniły z powodu brucelozy, miały następne ciąże prawidłowe i urodziły
normalne mioty.
- Innym przejawem jest
obniżenie płodności
w wyniku zaburzeń implantacji lub wczesnej resorpcji
zarodka. Typowa jest niska liczebność miotów a także zwiększona śmiertelność okołoporodowa
potomstwa.
- Szczenięta, zakażenia śródmaciczne
padają w ciągu kilku h lub dni po porodzie.
•Samce: główny przejaw to
bezpłodność
,
-
w podostrych i ostrych przypadkach
– jednostronne zapalenie jąder i najądrzy, powiększenie
moszny, zapalenie skóry w wyniku lizania.
-
W przewlekłych stanach
– jedno- lub obustronny zanik jąder oraz zapalenie gruczołu krokowego.
-
Nasienie zakażonych psów
– dużo leukocytów + patologicznie zmienione plemniki.
- Po długotrwałej infekcji dochodzi do aspermii.
•Samce/samce:
- Ponadto powiększenie ww. chłonnych, gorączka, posmutnienie, spadek m. c.
- Na skutek discospondylitis
przeczulica grzbietu, kulawizna, niedowład lub porażenie kończyn
- w wyniku zapalenia jagodówki zmiany
w przedniej komorze oka
.
- Jeśli dojdzie do zapalenia mózgu i opon mózgowych –
objawy neurologiczne
.
Po 1-3 latach może wystąpić samoistne uzdrowienie.
DOCHODZENIE EPIZOTIOLOGICZNE:
•
Badanie laboratoryjne:
Szybki test aglutynacji płytkowej – RSAT
2-ME szybki test aglut płytkowej – 2-ME RSAT
2-ME szybki test aglut probówkowej – 2- ME- TAT
-
serologia jest bardzo trudna: częste wyniki nieswoiste (krzyżowe reakcje przeciwciał
wytworzonych pod wpływem stymulacji innymi bakteriami); przez 1-szy miesiąc infekcji, a
niekiedy także w późnych stadiach przewlekłego zakażenia często zdarzają się wyniki fałszywie
(
) lub wątpliwe; surowica musi być wolna od hemolizy, gdyż hemoglobina może wywołać
nieswoistą aglutynację i przez to wynik fałszywie (+); antybiotykoterapia przed pobraniem
surowicy może prowadzić do wyniku fałszywie (
).
•
Również metody alternatywne
(nieczytelne)
•
Badanie bakteriologiczne
: wynik bakterioskopowy jest wystarczający do diagnozy
(reszta materiałów na slajdzie niewidoczna)
wyizolowanie B. canis z wydzieliny macicy, nasienia, moczu lub krwi: bakteriemia może być
okresowa, więc jednorazowy (
) wynik posiewu nie może wykluczać brucelozy.
D. różnicowa:
-
inne przyczyny ronień (nosówka, herpeswirus psów typu l, salmonelle, E. coli, paciorkowce,
mykoplazmy, toksoplazmoza)
-
nowotwory jąder
- inne przyczyny powiększenia węzłów chłonnych
LECZENIE:
Kombinacja
tetracyklin – chlortetracyklina + miocyklina
przez 4 tyg lub
doksycyklina +
dihydrostreptomycyna
przez 1-4 tyg.
Alternatywnie gentamycyna co 12h najlepiej z tetracykliną.
ZAPOBIEGANIE:
Diagnostyka suk przed planowanym kryciem, u nowych psów w grupie hodowlanej kwarantanna i
dwukrotne badanie co 30 dni.
Brak skutecznych szczepionek
Uwalnianie stada:
okresowe badanie serologiczne i usuwanie zwierząt zakażonych (należy je kastrować, nie muszą
natomiast być poddawane eutanazji, gdyż bruceloza stanowi niewielkie zagrożenie ich życia, a
możliwe jest wyzdrowienie)
ROKOWANIE:
Ostrożne, stosunkowo skuteczne leczenie, zakaz rozprowadzania psów zakażonych