plik

Genogram Mariusza, lat 27

Wstęp

Genogram został wykonany na podstawie rozmów z Mariuszem 14 oraz 15 stycznia w

domu Mariusza. Pierwsze i drugie spotkanie trwało około dwóch godzin. Obydwa spotkania
zostały przeze mnie nagrane za pomocą dyktafonu.

Mariusz chętnie zgodził się porozmawiać ze mną na temat jego rodziny, jeszcze przed

przekazaniem mu informacji dotyczącej genogramu oraz ekomapy. Rozmowa przebiegała w
miłej atmosferze. Nie było pytania, na które nie uzyskałbym odpowiedzi.

Genogram narysowałem po pierwszej rozmowie 14 stycznia. W trakcie tego

spotkania udało mi się sporządzić cały rysunek, gdyż informacje dane przez Mariusza były
precyzyjne i wystarczające. Nasza rozmowa dotyczyła historii rodziny.

Podczas drugiej rozmowy podejmowaliśmy tematy uzależnienia Mariusza oraz

uzyskałem wiadomości dotyczące jego kontaktów pozarodzinnych.

Przebieg pierwszej i drugiej rozmowy w punktach:
-

historia rodziny (uzyskanie formalnych informacji potrzebnych do
narysowania genogramu np. imiona, data urodzenia)

podstawowe informacje dotyczące członków rodzin (gdzie mieszkają,
pracują, wykształcenie, choroby)

relacje z rodziną

opis relacji Mariusza z matką i ojcem

najważniejsze wydarzenia w życiu Mariusza oraz ich oddźwięk na przyszłe
życie

życie pozarodzinne Mariusza i jego najbliższych (znajomi, uczestnictwo w
kulturze, spędzanie czasu wolnego)

plany na przyszłość

Opis sytuacji rodziny

Mariusz ma 27 lat. Mieszka sam z matką w dwupokojowym mieszkaniu pod

Warszawą (Konstancin). Nie ma rodzeństwa. Obydwoje pracują. Mariusz określa swoją
sytuację materialną jako zadowalającą. Matka Mariusza od dwóch lat spotyka się z innym
mężczyzną. On zaś obecnie z nikim się nie spotyka.

Od 10 lat Mariusz jest uzależniony od alkoholu.

Opis genogramu

Dziadkowie Mariusza, zarówno ze strony matki jak i ojca, pochodzili z rodzin

wiejskich, wszyscy z okolic oddalonych od Warszawy o pięćdziesiąt do siedemdziesięciu
kilometrów.

Jan (dziadek Mariusza) urodził się w 1911 roku. W 1949 roku poślubił młodszą od

siebie o 16 lat Irenę (babcię Mariusza). Biorąc pod uwagę tradycje z tamtego okresu czasów,
mogę stwierdzić iż Jan był już dojrzałym mężczyzną, kiedy doszło do małżeństwa (miał 38

lat). Mieli oni pięcioro dzieci- Lidię, Teresę, Marka, Mieczysława oraz Bogdana. Dziadek
Mariusza zmarł w 1998 roku po zawale. Jego śmierć nie miała jednak, w opinii Mariusza,
negatywnego „wydźwięku”, gdyż uważa on, że jego dziadek był już „w sędziwym wieku”.

Dziadkowie od strony matki Mariusza (Wiesław i Barbara) byli młodzi, kiedy wzięli

ślub (mieli po 19 lat). Urodziło im się dwoje dzieci- Krystyna, o której Mariusz nie wiedział
zbyt wiele, gdyż nie utrzymywała ona kontaktów z rodziną, oraz Agnieszka.

Agnieszka wraz z Bogdanem, synem Jana i Ireny, pobrali się w 1981 roku. Rok

później  urodziło  im  się  pierwsze  i  jedyne  dziecko-  Mariusz,  z  którym  przeprowadzałem
rozmowę. W 1998 roku zmarł ojciec Mariusza podczas wypadku samochodowego. Po ośmiu
latach  Agnieszka  zaczęła  spotykać  się  z  Andrzejem,  który  jest  w  pełni  akceptowany  przez
Mariusza.

Interpretacja genogramu

DZIETNOŚĆ

Ojciec Mariusza pochodzi z rodziny wielodzietnej, natomiast matka miała jedną

siostrę.  Żadne  kolejne  pokolenie  nie  miało  więcej  niż  dwójki  dzieci.  Na  moje  pytanie
dlaczego  rodzice  biologiczni  Mariusza  nie  zdecydowali  się  na  więcej  dzieci,  Mariusz
odpowiada,  iż  tłumaczyli  to  strachem  przed  finansowym  poradzeniem  sobie  przy  kolejnym
dziecku.
RELIGIA

Wszyscy członkowie rodziny Mariusza są katolikami. Agnieszka jest osobą bardzo

wierzącą, określaną przez Mariusza wręcz jako „dewotkę”. Jej wiara przybrała na sile w
związku ze stratą męża. Silna więź z kościołem matki irytuje Mariusza, który przyznaje się do
częstych wątpliwości związanych z istnieniem Boga. Może to być spowodowane stosunkowo
często nieobecnością matki w domu. Jednak Mariusz nie podejmuje tematu religii w
rozmowach z Agnieszką.
MIEJSCE ZAMIESZKANIA

Wszystkie osoby z rodziny mieszkają poza Warszawą (Konstancin oraz Pruszków).

Nikt nie wyraża chęci przeprowadzki do miasta (także Wioletta, Jakub i Marzena, którzy
pracują w Warszawie).
SYTUACJA FINANSOWA

Żadna osoba w rodzinie nie jest bardzo majętna, jednak Mariusz uważa, iż powodzi

mu się dobrze lub wręcz bardzo dobrze. Rodzinę ojca Mariusz określił jako „w miarę bogata,
mniej więcej coś takiego jak ziemiaństwo, bogate chłopstwo”. Dziadek (Jan) badanego
odziedziczył cały majątek po rodzicach, gdyż był najstarszy ze swojego rodzeństwa, liczącego
dziewięć osób. Jednak „po wojnie, jak to po wojnie, sytuacja była nieciekawa i rodzina dosyć
mocno zubożała”. Później Jan i Irena, żyli „raczej w biedzie, uprawiali ziemię, babcia
dorabiała chyba sprzątaniem, żeby jakoś połączyć koniec z końcem”.
PRACA

Nikt nie posiada stanowiska kierowniczego oraz nie prowadzi własnej firmy.

Możliwe, iż jest to spowodowane sytuacją finansową i, w związku z tym, niechęcią do
podjęcia ryzyka. Matka Mariusza jest księgową. Jej mąż był budowniczym, natomiast obecny
partner pracuje jako kontroler w urzędzie pocztowym. Mariusz podjął pracę w świetlicy w

szkole tuż po zakończeniu studiów, w weekendy pracuje jako animator społeczny. Uważa, że
zarabia wystarczającą sumę pieniędzy („jestem zadowolony z pensji”). Na moje pytanie, jaka
suma pieniędzy wystarczyłaby mu na dogodne życie, odpowiada, że taka jaką otrzymuje ze
swojej dotychczasowej pracy.

Zarówno Mariusz, jak i Agnieszka oraz Andrzej pracują w Konstancinie.

WYKSZTAŁCENIE

W rodzinie jedynie Mariusz oraz Wioletta mają wykształcenie wyższe. Jednak w

związku  z  wykształceniem  średnim,  które  charakteryzuje  drugie  pokolenie  rodziny
mężczyzny  oraz  ukończeniem  szkół  policealnych  przez  Bogumiła  i  Marzenę,  można
zauważyć wzrost wykształcenia w rodzinie. Na pytanie, czy uważa, że czuje się wyróżniony,
dzięki  tytułowi  magistra  odpowiada,  że  tak.  Jednak  nie  potrafił  podać  przykładu,  który
wyrażałby  szacunek  rodziny  wobec  jego  wykształcenia.  Jedynie  wspomina,  że  jego  matka
często na rodzinnych spotkaniach lubiła chwalić się studiami syna.
MAŁŻEŃSTWO

W rodzinie nie doszło do rozwodów. Jedynie śmierć była przyczyną przerwania

małżeństw. Mariusz nie potrafił stwierdzić jakie są stosunki w małżeństwach w jego rodzinie.
Stosunki jego rodziców przed śmiercią ojca uznał za „normalne- kłócili się jak wszyscy, ale
się kochali”. Młodsze pokolenie (Mariusz, Wioletta, Marzena, Bogumił) nie wchodzą w
związki małżeńskie, choć „wiekowo” można by tego oczekiwać.
ŚMIERĆ

Mariusz bardzo przeżył śmierć ojca. W szczególności, iż zdarzyła się ona nagle.

Jednak nie przerwał w tamtym okresie edukacji (miał wówczas 17 lat, był uczniem II klasy
liceum  ogólnokształcącego).  Mówi,  że  uzyskał  ogromne  wsparcie  od  matki  i  przyjaciół.
Obecnie  „nie  czuje  smutku”.  Jednak  może  być  to  spowodowane  dorosłym  wiekiem,
rozpoczęciem  nowego  okresu  w  życiu  (skończeniem  studiów,  rozpoczęciem  nowej  pracy)
oraz  świadomością,  że  matka,  znalazła  sobie  innego  mężczyznę  i  jest  w  stanie  rozpocząć
drugie życie.
RELACJE W RODZINIE

Mariusz mówi, że w jego rodzinie istnieją dosyć silne więzi. Uznał Wiolettę za swoją

najlepszą przyjaciółkę, „której mógłby opowiedzieć o wszystkim”. Cała rodzina mieszka pod
Warszawą, dlatego stosunkowo często odwiedzają się. Podczas głównych świąt kościelnych
większość rodziny spotyka się ze sobą lub odwiedzają w domach. Z drugiej strony Mariusz
mówi,  że  nigdy  nie  spotkał  się  z  całą  rodziną  naraz.  To  nie  wynika  z  konfliktów,  ale  z
niemożności znalezienia odpowiedniego miejsca, które pomieściłoby wszystkich. Wydaje mi
się jednak, że Mariusza odczucia dotyczące więzi są bardzo subiektywne. Zawsze mówił, że
to  on  dzwoni  do  rodziny.  Jego  matka  nie  wyraziła  ochoty  organizować  świąt  w  domu.
Mariusz tłumaczy to brakiem miejsca, jednak mówił też, iż przyjmowała swoje koleżanki z
pracy podczas jej urodzin. Dodatkowym czynnikiem świadczącym o subiektywnym odbiorze
relacji w rodzinie jest fakt, iż matka Mariusza „bardzo rzadko jeździ do rodziców”. Mariusz
argumentuje swoją wypowiedź jej zmęczeniem. Lecz sam przyznaje się do częstych wizyt u
dziadków.  Myślę,  że  mogło  to  być  spowodowane  również  faktem,  iż  większość  osób  z
rodziny  Mariusza  to  osoby  od  strony  jego  ojca,  który  zmarł  i  może  nie  być  w  stanie
podtrzymywać z nimi kontaktów. Matka może także się wstydzić przed rodziną, że znalazła
sobie innego mężczyznę.

CHOROBY

W rodzinie nie występują choroby genetyczne. Mariusz nie stwierdza, aby ktokolwiek

z  rodziny  poza  nim  cierpiał  na  chorobę  alkoholową.  Jednak  Jerzy  oraz  Marek  nadużywają
jego  zdaniem  alkoholu.  Nie  jestem  przekonany,  czy  nie  jest  to  jedynie  szukanie
usprawiedliwienia  dla  jego  poczynań.  Nadużywanie  alkoholu  interpretuje  jako:  „często
spożywa  rozmaite  trunki”,  „na  każdej  imprezie  był  pijany”  (jednak  mężczyzna  nie  potrafił
stwierdzić,  ile  odbyło  się  imprez),  „jak  tylko  się  spotykaliśmy  zaraz  częstował  mnie  jakąś
wódeczką”  (tutaj  uznał,  że  takie  spotkania  są  każdego  roku  podczas  świąt  Bożego
Narodzenia).  Ojciec  Mariusza  pił  alkohol  jedynie  okazjonalnie,  tak  samo  jego  matka.
Uzależnienie  nie  było  spowodowane  żadnym  wydarzeniem  w  życiu  Mariusza.  „Od
gimnazjum lubiłem popić”. Wydaje mi się, że rodzice Mariusza nie reagowali odpowiednio,
kiedy pił alkohol. „Oni się denerwowali. No jasne! Ale tylko tak se gadali, a ja szedłem spać”.
Z czasem  zaczął  pić większe ilości. Także środowisko  pozarodzinne Mariusza powodowało
coraz częstsze spożywanie alkoholu („zawsze było z kim się napić”).

W liceum Mariusz wziął udział w terapii. Wiedziała o tym jedynie jego matka oraz

Wioletta. Udział w terapii był spowodowany coraz gorszymi wynikami w nauce. Mariusz nie
miał  problemów  wychowawczych  w  liceum,  jednak  opuścił  się  w  zajęciach.  Terapię
przerywał  i  wracał  co  pewien  czas.  Jednak  po  wyjściu  stwierdził,  że  „woli  umrzeć,  niż
zrezygnować  z  picia  alkoholu.  To  mi  daje  największe  szczęście.  Bez  alkoholu  jestem  jak
wrak”. Do dziś Mariusz stwierdza, że ma okresy częstego spożywania alkoholu oraz okresy
przerw. Uważa, że problem jest taki sam od zawsze- „nie jest ani większy, ani mniejszy, gdyż
ciągle piję”.
PRZYSZŁOŚĆ

Mariusz uważa, że jest w stanie nie pić, jeśli znajdzie osobę, w której będzie

zakochany. Jednak na moje pytanie, czy częste bycie pijanym nie utrudni mu znalezienia
odpowiedniej osoby, stwierdza, że będzie ona akceptować jego czyny. To wskazuje, że liczy
on, iż druga osoba pozwoli mu wieść takie samo życie.

Mariusz chciałby mieć dwójkę dzieci, zrezygnować z pracy w weekendy i podjąć

więcej godzin w szkole.

PODSUMOWANIE
Rodziny Agnieszki oraz Bogdana różnią się od siebie strukturą - ojciec Mariusza pochodził z
wielodzietnej rodziny, a matka ma tylko jedną siostrę. Rodzice Mariusza, zakładając rodzinę
świadomie  zdecydowali  się  na  wybranie  modelu  rodziny  z  jednym  dzieckiem.  W  ich
pokoleniu już nikt nie zdecydował się na więcej niż dwójkę dzieci. Uzależnienie Mariusza od
alkoholu jest zastanawiające, gdyż nikt w jego rodzinie nie miał zdiagnozowanej tej choroby
(może  są  jakieś  fakty  nieujawnione).  Ponadto  Mariusz  nie  wiąże  kwestii  uzależnienia  z
żadnymi  wydarzeniami  rodzinnymi,  nie  potrafi  wskazać  przyczyn,  dla  których  zaczął  pić.
Fakt  podjętej  w  liceum  i  bardzo  szybko  przerwanej  terapii  ukrył  przed  rodziną.  Można
przypuszczać,  że  Mariusz  tak  naprawdę  nie  chce  zaakceptować  faktu  bycia  alkoholikiem,
wstydzi  się  faktu  nadużywania  alkoholu.  Obawia  się  też,  że  podjęcie  jakichś  działań  może
tylko  pogorszyć  jego  sytuację,  zwłaszcza,  że  „pozornie”  radzi  on  sobie  bardzo  dobrze
zarówno w pracy zawodowej, jak i w życiu towarzyskim.