KWESTIONARIUSZ NADZIEI PODSTAWOWEJ – BHI – 12
Jerzy Trzebiński i Mariusz Zięba
PODSTAWY TEORETYCZNE
1) Według teorii Ericksona nadzieja podstawowa jest szczególnym przeświadczeniem
człowieka o dwóch ogólnych i powiązanych ze sobą właściwościach świata: a) że jest on
uporządkowany i sensowny oraz że b) generalnie jest przychylny ludziom. W tym sensie
nadzieja stanowi podstawę interpretacji zdarzeń dziejących się w świecie, zwłaszcza zdarzeń
przyszłych, które człowiek próbuje przewidzieć, ocenić i oszacować swoje szanse.
2) Poziom nadziei podstawowej jest ważnym czynnikiem osobowościowym,
umożliwiającym konstruktywne działanie człowieka w sytuacjach nowych i/ lub sytuacjach
rozpadu dotychczasowego ładu. W sytuacjach nowości nadzieja zwiększa gotowość do
podejmowania nowych wyzwań i budowanie nowego porządku w otaczającej nas
rzeczywistości. Osoby o silnej nadziei podstawowej szybciej godzą się ze stratą starego
porządku, a tym samym łatwiej przechodzą do fazy kształtowania nowego ładu.
3) Nadzieję podstawową należy traktować jako względnie stabilny element osobowości,
który kształtuje się w dzieciństwie i stanowi ważny składnik globalnej wizji świata. W tym
sensie nadzieja podstawowa jest kompetencją osobowości, która organizuje ludzkie
zachowania szczególnie w obliczu ważnych sytuacji życiowych.
OPIS KWESTIONARIUSZA, PROCEDURA BADANIA I OBLICZANIE WYNIKÓW
Kwestionariusz BHI – 12 składa się z 12 stwierdzeń, z czego 9 to stwierdzenia
diagnostyczne, a 3 pozostałe (1, 4, 7) to stwierdzenia buforowe. Stwierdzenia diagnostyczne
odnoszą się do przekonań na temat przychylności świata oraz porządku i przewidywalności w
świecie.
Zadaniem osoby badanej jest ocenić na skali pięciostopniowej stopień w jakim zgadza się
z poszczególnymi stwierdzeniami.
Odpowiedzi punktuje się w skali od 1 do 5, przy czym dla pozycji 3, 5, 9, 10, 12 stosujemy
punktację odwróconą, tzn. za kategorię 1 przyznajemy 5 punktów, za 2 – 4 punkty, za 3 – 3
punkty itd. Wynikiem jest suma punktów, która stanowi wskaźnik ogólnego poziomu nadziei
podstawowej. Im wyższy wynik tym wyższa nadzieja podstawowa.
