Ćwiczenie 13. Potencjometryczny pomiar stałej dysocjacji (8C-2)
Opis teoretyczny: rozdz. 8 (wstęp) i 8.2 (219, 224–229), oraz 7.1, 7.5.1, 7.5.2 i 7.6 (str177-
178, 187-13 i 195-197).
Wykonanie ćwiczenia: Ćwiczenie 8C-2 (str. 243-246).
Instrukcje obsługi przyrządów: pH-jonometr CPI 501, lub pH-jonometr CPI 551
Pipety automatyczne
Komentarz szczegółowy do ćwiczenia 13
Pomiary wykonuje się na jednym z dwóch pH-jonometrów CPI501 lub CPI551. Przed
ćwiczeniami należy zapoznać się z zasadą działanie i sposobem obsługi tych mierników.
Instrukcje obsługi znajduje się w plikach: pH-jonometr CPI501.pdf lub pH-jonometr
CPI501.pdf. Roztwory NaOH i HCl odmierza się pipetą automatyczną. Instrukcja
posługiwania się pipetami automatycznymi znajduje się w pliku Pipety automatyczne.pdf.
Przy pomiarach zaleca się stosować uproszczoną procedurę pomiarową, opisaną na str.
244 podręcznika (ostatni akapit). Jednakże należy pobierać do każdego doświadczenia po 20
cm
3
kwasu lub zasady (a nie 10 cm
3
jak zaleca podręcznik) i używać wąskich wysokich
naczynek o pojemności 50 cm
3
. Przy wyznaczaniu pK metodą graficzną należy pamiętać, że
funkcja stosowana do interpolacji [pH jako funkcja log(c
z
/c
k
) – log
γ] jest liniowa tylko w
wąskim zakresie pH (pH
j pK ± 1). Lepsze wyniki uzyskuje się czasem jeśli przybliżyć tę
funkcję wielomianem 2 stopnia. Oprócz metody graficznej wartości pK obliczyć też metodą
numeryczną dla poszczególnych pomiarów i wyznaczyć średnią oraz średnie odchylenie od
wartości średniej. Ostateczny wynik podać jako średnią wartość uzyskana z obydwu metod.
Errata do rozdziału podręcznika
Str.
wiersz
jest
ma być
185 8g
zostało
będzie
185 16d
(
ν
e
= z
ν
–
)
(
ν
e
= |z
–
|
ν
–
)
186 3g
rys. 7.5D i E.
rys. 7.5.
186 11g
redoks
red-oks
186 10d
ν
ox
z
ox
–
ν
red
z
red
=
ν
e
|
ν
ox
z
ox
–
ν
red
z
red
| =
ν
e
186 7d
redox
redoks
187 4d
z
+
= z
–
= 1
z
+
= |z
–
| = 1
189
11d
(schemat
ogniwa)
2
2
nasyc
3
3
.
roztwór badany
roztwór HCl
membrana
szklana
Hg,Hg Cl |KCl
|| H O ( )
H O (
) | AgCl,Ag
x
wz
a
a
+
+
↑
2
2
nasyc
3
3
.
roztwór badany
roztwór HCl
membrana
szklana
Hg,Hg Cl |KCl
|| H O ( )
H O , Cl (
) | AgCl,Ag
x
wz
a
a
+
+
−
↑
190 11d
ze
że
202 5g
Ag ( )
l
a
+
= 0,01
γ
+
Ag ( )
p
a
+
= 0,01
γ
+
202 13g
(7.42),
(7.44),
202
wzór
(7.46)
ν
ν
3
ν
3
Me X
Me X
AgNO
X
Me X
AgNO
0, 01
|
|
z
c
V
V
z
c
V
V
−
−
−
−
−
−
=
+
ν
3
+
3
Me X
Me X
AgNO
X
Me
X
AgNO
|
|
0, 01
(
)
z
z
c
V
V
c
z
V
V
ν
ν
+
+
−
−
−
−
=
+
215 11d
1 cm
1 cm
3
216 13g
SEM.
SEM w mV.
216 13d
(c > 19,99c
1
)
(c > 9,99c
1
)
