Fotograf_313[05]_Z1.04

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Wykonywanie zdjęć aparatem fotograficznym na materiale

negatywowym i diapozytywowym

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Wykonywanie zdjęć cyfrowym aparatem fotograficznym

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Obróbka chemiczna materiałów negatywowych czarno-białych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Obróbka chemiczna barwnych materiałów negatywowych

i diapozytywowych

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Wykonywanie powiększeń pozytywowych czarno-białych

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Wykonywanie barwnych powiększeń pozytywowych

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Wykonywanie wydruków z plików graficznych

5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik dla nauczyciela”, który będzie pomocny

w organizowaniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie fotograf. Dotyczy on
realizacji jednostki modułowej 313[05].Z1.04 - „Wykonywanie prac fotograficznych
metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi”, która jest składnikiem modułu
„Technologia prac fotograficznych” - 313[05].Z1 (patrz dydaktyczna mapa programu).

Należy zapoznać się z treścią rozdziału Wprowadzenie ponieważ umożliwi to Państwu

skuteczne korzystanie z poradnika i osiągnięcie sukcesu w realizacji jednostki modułowej
„Wykonywanie prac fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi” dla
zawodu Fotograf 313[05] (pozycja 10 w załączonej tabeli).

Zawód: Fotograf 313[05]
Lp.

Kod

Nazwa jednostki modułowej w programie nauczania dla zawodu

313[05].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

313[05].O1.02

Zastosowanie elementów wiedzy o sztuce w realizacji zadań zawodowych

313[05].O1.03

Posługiwanie się terminologią zawodową

313[05].O1.04

Rozróżnianie materiałów fotograficznych

313[05].O1.05

Magazynowanie i przechowywanie materiałów fotograficznych

313[05].O1.06

Wykonywanie podstawowych czynności fotograficznych

313[05].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

313[05].Z1.02

Dobieranie sprzętu i materiałów do wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.03

Przygotowywanie roztworów do chemicznej obróbki materiałów fotograficznych

10.

313[05].Z1.04

Wykonywanie prac fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami
cyfrowymi

11.

313[05].Z1.05

Wykonywanie zdjęć portretowych

12.

313[05].Z1.06

Wykonywanie zdjęć plenerowych

13.

313[05].Z1.07

Wykonywanie zdjęć architektonicznych

14.

313[05].Z1.08

Wykonywanie zdjęć reportażowych

15.

313[05].Z1.09

Wykonywanie zdjęć reklamowych

16.

313[05].Z1.10

Wykonywanie zdjęć technicznych

Poradnik składa się z sześciu części: Wymagania wstępne, Cele kształcenia,

Scenariusze zajęć, Ćwiczenia, Sprawdzian osiągnięć, Literatura.

W części Wymagania wstępne, określono katalog podstawowych umiejętności, które

uczeń powinien  posiadać  przed  przystąpieniem  do realizacji  niniejszej  jednostki  modułowej.
Jeśli  po  analizie  uznacie  Państwo,  że  któreś  z  umiejętności  nie  są  dostatecznie  przez  ucznia
opanowane,  wówczas  uczeń  powinien  ponownie  przestudiować  materiał  nauczania  zawarty
w poradnikach z poprzednich jednostek modułowych.

W części Cele kształcenia znajduje się wykaz umiejętności, które uczeń będzie posiadał

po zakończeniu realizacji materiału nauczania zawartego w poradniku. W ocenie, czy
rzeczywiście takie umiejętności uczeń opanował, pomoże Państwu załączony w poradniku
sprawdzian osiągnięć.

Przykładowe Scenariusze zajęć są szczegółową propozycją przeprowadzenia lekcji

w ramach realizacji materiału nauczania dla tej jednostki modułowej.

W części Ćwiczenia znajdą Państwo propozycje ćwiczeń będących praktycznym

zastosowaniem wiadomości z zakresu materiału nauczania przewidzianego dla tej jednostki
modułowej.

Każde z ćwiczeń zawartych w poradniku opisane jest w formie polecenia co należy

wykonać. Natomiast uszczegółowieniem tego polecenia jest lista działań (czynności)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określająca Sposób wykonania ćwiczenia. Ćwiczenia mogą być realizowane indywidualnie
lub w 2-5 osobowych zespołach, w grupach ćwiczeniowych nie większych niż 15 osób.

Ponadto każde z ćwiczeń zawiera Wskazówki do realizacji poszczególnych ćwiczeń.
Składnikiem opisu każdego z ćwiczeń jest Lista środków dydaktycznych niezbędnych

do prawidłowego wykonania ćwiczenia oraz zalecone metody nauczania – uczenia się.

Kolejna część poradnika to Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie

poziomu  wiadomości  i  umiejętności  ucznia  po  zakończeniu  realizacji  programu  danej
jednostki  modułowej.  Składa  się  on  z  testu  teoretycznego  oraz  z  testu  praktycznego.
Pozytywnie rozwiązane  przez  ucznia  sprawdziany osiągnięć

(teoretyczny i praktyczny) oraz

załączona  do  oceny  teczka  z  efektami  realizacji  ćwiczeń  stanowić  będą  dowód,  że  uczeń
potrafi  zrealizować  zdanie  zawodowe  polegające  na  prawidłowym  wykonywaniu  prac
fotograficznych  metodami  tradycyjnymi  i  technikami  cyfrowymi  W przypadku  sprawdzianu
osiągnięć uczeń powinien wiedzieć, że ma on formę testu podobnego do tych, jakie występują
w egzaminie zewnętrznym dla potwierdzenia kwalifikacji w zawodzie. Dlatego też istotne jest
to,  aby  nabrał  wprawy  w  rozwiązywaniu  tego  typu  testów,  co  z  pewnością  będzie
procentować w przypadku egzaminu zewnętrznego.

W celu poszerzenia i pogłębienia posiadanej wiedzy z zakresu tej jednostki modułowej

nauczyciel może skorzystać z listy materiałów źródłowych zamieszczonych w części
poradnika nazwanej Literatura. Zestaw ten powinien być dostępny w zbiorach biblioteki
szkolnej lub innych bibliotekach publicznych. Wiele cennych i ciekawych informacji możecie
również pozyskać Państwo z zasobów internetowych.
Bezpieczeństwo i higiena pracy

W trakcie realizacji ćwiczeń należy zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie

regulaminów, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych
wynikających z prowadzonych prac. Przepisy te uczeń poznał już wcześniej a niektóre pozna
w trakcie nauki.

Należy pamiętać, że uzupełnieniem tego poradnika jest „Poradnik dla ucznia”, w którym

między innymi zamieszczono materiał nauczania, stanowiący podbudowę do realizacji
ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

313[05].Z1

Technologia prac fotograficznych

313[05].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

313[05].Z1.02

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.03

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.04

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.05
Wykonywanie

zdjęć

portretowych

313[05].Z1.06
Wykonywanie

zdjęć

plenerowych

313[05].Z1.07
Wykonywanie

zdjęć

architektonicznych

313[05].Z1.08
Wykonywanie

zdjęć

reportażowych

313[05].Z1.09
Wykonywanie

zdjęć

reklamowych

313[05].Z1.10
Wykonywanie

zdjęć

technicznych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

wykonywać podstawowe prace i procesy technologiczne z zachowaniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

−

wykorzystywać elementy wiedzy o sztuce przy wykonywaniu zdjęć plenerowych,

−

posługiwać się terminologią zawodową w kontaktach z klientami i dokumentowaniu prac
fotograficznych,

−

rozpoznawać rodzaje materiałów światłoczułych oraz inne materiały fotograficzne,

−

dobierać czułości matrycy w aparacie cyfrowym oraz rozdzielczości i kompresji zapisu
obrazu wytworzonego przez aparat,

−

posługiwać się komputerem w zakresie obróbki obrazu cyfrowego, w tym plików RAW
(danych zapisanych bezpośrednio z matrycy światłoczułej),

−

magazynować, przechowywać i dokumentować materiały fotograficzne zgodnie
z obowiązującymi przepisami i standardami.

−

wykonywać podstawowe czynności fotograficzne, a w szczególności:
-

korzystać z różnych źródeł informacji,

posługiwać się aparatami fotograficznymi: lustrzanką średnioformatową, lustrzanką
małoobrazkową,

lustrzanką

cyfrową,

cyfrowym

aparatem

kompaktowym

z możliwością ręcznych ustawień parametrów,

stosować obiektywy wymienne,

posługiwać się elektroniczną lampą błyskową,

posługiwać się światłomierzem z możliwością pomiaru zarówno światła odbitego jak
i padającego,

dokonać archiwizacji wykonanego zdjęcia poprzez naklejenie go na odpowiednie
podłoże i opatrzenie właściwym opisem,

−

organizować stanowisko pracy fotografa z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa
i ergonomii pracy,

−

dobierać optymalny sprzęt i materiały do wykonywania prac fotograficznych,

−

przygotowywać roztwory do chemicznej obróbki materiałów fotograficznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

dobrać odpowiedni sprzęt fotograficzny tradycyjny lub cyfrowy do wykonania zdjęć,

−

dobrać odpowiedni sprzęt dodatkowy do wykonania zdjęć,

−

dobrać odpowiednie materiały fotograficzne do wykonania zdjęć,

−

wykonać zdjęcie aparatem fotograficznym na materiale negatywowym
i diapozytywowym,

−

dobrać warunki ekspozycji z uwzględnieniem użytego materiału zdjęciowego,

−

stosować wyposażenie dodatkowe do aparatów tradycyjnych,

−

wykonać zdjęcie cyfrowym aparatem fotograficznym,

−

sterować podstawowymi parametrami rejestracji obrazu w aparacie cyfrowym,

−

wywołać film w koreksie i w procesorze,

−

posługiwać się różnymi typami procesorów,

−

wykonać powiększenie pozytywowe pod powiększalnikiem,

−

przeprowadzić obróbkę chemiczną materiałów pozytywowych,

−

wykonać odbitkę pozytywową na printerze,

−

przeprowadzić podstawową obsługę printera,

−

wykonać odbitkę techniką cyfrową,

−

przeprowadzić podstawową edycję obrazu cyfrowego w aplikacji graficznej,

−

wykonać retusz lub plamkowanie zdjęcia,

−

określić szacunkowo ilość potrzebnego materiału,

−

sporządzić zapotrzebowanie i rozliczenie materiałowe,

−

przeprowadzić konserwację sprzętu i narzędzi,

−

porozumieć się z przełożonymi i współpracownikami,

−

wykonać pracę z zachowaniem przepisów bhp, ochrony ppoż. oraz ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Fotograf 313[05]
Moduł: Technologia prac fotograficznych 313[05].Z1
Jednostka modułowa: Wykonywanie

prac

fotograficznych

metodami

tradycyjnymi

i technikami cyfrowymi 313[05].Z1.04

Temat: Oświetlenie pierwszego planu i jego wpływ na efekt zdjęcia.

Cel ogólny: Posługiwanie się cyfrowym sprzętem fotograficznym.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

mierzyć światło w studio,

−

stosować barwne filtry do oświetlenia tła,

−

sprawnie operować cyfrowym aparatem fotograficznym.

Metody nauczania-uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna, praca w zespołach 2-3 osobowych, nie więcej niż 8 osób w grupie

Czas: 180 min

Środki dydaktyczne:

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego,

−

statyw,

−

odbiornik telewizyjny,

−

światłomierz światła błyskowego,

−

szare tło,

−

zestaw lamp błyskowych,

−

barwne filtry foliowe,

−

kabel synchronizacyjny.

Przebieg zajęć:
1.  Omówienie tematu i celu zajęć
2.  Ustawienie aparatu na statywie, połączenie z telewizorem
3.  Zawieszenie tła, rozstawienie lamp
4.  Ustawienie modela minimum 3 metry od tła i oświetlenie miękkim, skośnym światłem
5.  Zmienianie barwy i intensywności oświetlenia tła w trakcie pokazu
6.  Ćwiczenia praktyczne uczniów, podzielonych na 2-3 osobowe zespoły
7.  W trakcie zajęć komentarz i bieżąca ocena pracy widocznej w telewizorze

Zakończenie zajęć
Nauczyciel dokonuje podsumowania efektów ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

prac

fotograficznych

metodami

tradycyjnymi

i technikami cyfrowymi 313[05].Z1.04

Temat: Produkcja odbitek w printerze

Cel ogólny: Umiejętne posługiwanie się nowoczesnym procesorem do kopiowania zdjęć

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

obsługiwać procesor do kopiowania zdjęć

Metody nauczania-uczenia się:

−

pokaz z instruktażem

−

ćwiczenia praktyczne

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna, nie więcej niż 8 osób w grupie

Czas: 240 min

Środki dydaktyczne:

−

Printer typu print-scan z wyposażeniem i chemikaliami

Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel przedstawia uczniom tematykę i cel zajęć
2. Nauczyciel przypomina uczniom ogólne wiadomości dotyczące zasad bezpieczeństwa

i higieny pracy na zajęciach w pracowni

3.  Przypomnienie ogólnych wiadomości dotyczących obsługi printera
4.  Nauczyciel przeprowadza pokaz z objaśnieniem obsługi sprzętu
5.  Uczniowie  indywidualnie  naświetlają  diapozytywy,  negatywy  i  pliki  cyfrowe  na  papier

(15 min każdy)

6.  Ocena pracy przez nauczyciela

Zakończenie zajęć:
Nauczyciel  podsumowuje  ćwiczenia,  wskazuje  jakie  nowe  umiejętności  zostały
wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Każdy  z  uczniów  wypowiada  się,  czy  zajęcia  były  prowadzone  w  sposób  ciekawy
i zrozumiały.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Wykonywanie zdjęć aparatem fotograficznym na materiale

negatywowym i diapozytywowym

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj fotografię dowolnego tematu na materiale negatywowym barwnym. Aparat

ustaw  na  statywie  i  w  niezmiennych  warunkach  oświetleniowych  wykonaj  zdjęcie  zgodnie
ze wskazaniami  światłomierza.  Następne  dwie  ekspozycje  prześwietl  kolejno  o  +1EV
i o +2EV,  a  kolejne  dwie  ekspozycje  niedoświetl  o  –1EV  i  o  –2EV.  Przy  wyborze  planu
zdjęciowego możesz skorzystać z listy 20 typowych tematów fotograficznych. Po wywołaniu
negatywu  i  wykonaniu  odbitek  zaobserwuj  różnice  w  jakości  obrazu,  odwzorowaniu  barw,
nasyceniu kolorów. Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego oraz

udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt

i materiały fotograficzne,

5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

6) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiednie materiały fotograficzne do wykonywania

fotografii,

7)  wykonać zaplanowaną serię zdjęć,
8)  wywołać film,
9)  zaprezentować  w  formie  pisemnej  rezultaty  realizacji  ćwiczenia  oraz  uzasadnić  wybór

sprzętu i materiałów do wykonywania fotografii,

10) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism z dziedziny fotografii,

−

tradycyjny aparat fotograficzny,

−

obiektywy wymienne,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

wężyki spustowe do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne),

−

negatyw barwny do wybranego typu aparatu.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj fotografię dowolnego tematu na barwnym materiale odwracalnym. Aparat

ustaw na statywie i w niezmiennych warunkach oświetleniowych wykonaj zdjęcie zgodnie ze
wskazaniami światłomierza. Następne dwie ekspozycje prześwietl kolejno o +1EV i o +2EV,
a kolejne dwie ekspozycje niedoświetl o –1EV i o –2EV. Przy wyborze planu zdjęciowego
możesz skorzystać z listy 20 typowych tematów fotograficznych. Po wywołaniu materiału
odwracalnego zaobserwuj różnice w jakości obrazu, odwzorowaniu barw, nasyceniu kolorów.
Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego oraz

udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt

i materiały fotograficzne,

5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

6) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiednie materiały fotograficzne do wykonywania

fotografii,

7) wykonać zaplanowaną serię zdjęć,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8) wywołać film,
9) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia oraz uzasadnić wybór

sprzętu i materiałów do wykonywania fotografii,

10) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism z dziedziny fotografii,

−

tradycyjny aparat fotograficzny,

−

obiektywy wymienne,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

wężyki spustowe do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne),

−

film odwracalny barwny do wybranego typu aparatu,

−

procesor wywołujący,

−

zestaw chemikaliów do procesu E6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Wykonywanie zdjęć cyfrowym aparatem fotograficznym

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj wykonanie ujęcia dowolnego tematu przy pomocy aparatu cyfrowego. Aparat

ustaw na statywie i w niezmiennych warunkach oświetleniowych wykonaj zdjęcie zgodnie ze
wskazaniami  światłomierza.  Następne  trzy  ekspozycje  prześwietl  kolejno  o  +1EV,  o  +2EV
i o +3EV,  a  kolejne  trzy  ekspozycje  niedoświetl  o  –1EV,  o  –2EV  i o –3EV.  Przy  wyborze
planu  zdjęciowego  możesz  skorzystać  z listy  20  typowych  tematów  fotograficznych.  Po
wgraniu  zdjęć  do  komputera  zaobserwuj  różnice  w jakości  obrazu,  odwzorowaniu  barw,
nasyceniu kolorów. Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego

oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt,
5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

6)  wykonać zaplanowaną serię zdjęć,
7)  wprowadzić dane wykonanych zdjęć do komputera i ocenić ich jakość,
8)  zaprezentować  w  formie  pisemnej  rezultaty  realizacji  ćwiczenia  oraz  uzasadnić  wybór

sprzętu,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pogadanka informacyjna,

−

miniwykład połączony z pokazem,

−

ćwiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism

z dziedziny fotografii,

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego wraz z instrukcją,

−

obiektywy wymienne,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

wężyki spustowe do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne),

−

komputer PC z oprogramowaniem do obróbki zdjęć.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj wykonanie fotografii dowolnego tematu przy pomocy aparatu cyfrowego.

Aparat  ustaw  na  statywie  i  w  niezmiennych  warunkach  oświetleniowych  wykonaj  zdjęcie
zgodnie  ze  wskazaniami  światłomierza  i  automatycznym  ustawieniem  balansu  bieli.
Następnie  wykonaj  serię  zdjęć,  kolejno  ustawiając  możliwe  typy  zrównoważenia  bieli.  Przy
wyborze planu zdjęciowego możesz skorzystać z listy 20 typowych tematów fotograficznych.
Po  wgraniu  zdjęć  do  komputera  zaobserwuj  różnice  w  jakości  obrazu,  odwzorowaniu  barw,
nasyceniu kolorów. Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego oraz

udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt,
5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

sprzętu,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pogadanka informacyjna,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

miniwykład połączony z pokazem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism

z dziedziny fotografii,

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego wraz z instrukcją,

−

obiektywy wymienne,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

wężyki spustowe do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne),

−

komputer PC z oprogramowaniem do obróbki zdjęć.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj wykonanie ujęcia dowolnego tematu przy pomocy aparatu cyfrowego. Aparat

ustaw  na  statywie  i  w  niezmiennych  warunkach  oświetleniowych  wykonaj  zdjęcie  zgodnie
ze wskazaniami  światłomierza.  Następnie  wykonaj  kilka  kolejnych  zdjęć,  zmieniając  za
każdym  razem  możliwy  tryb  pomiaru  i  ustalenia  naświetlenia.  Przy  wyborze  planu
zdjęciowego  możesz  skorzystać  z  listy  20  typowych  tematów  fotograficznych.  Po  wgraniu
zdjęć  do  komputera  zaobserwuj  różnice  w  jakości  obrazu,  odwzorowaniu  barw,  nasyceniu
kolorów. Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego oraz

udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt,
5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

sprzętu,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

miniwykład połączony z pokazem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism

z dziedziny fotografii,

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego wraz z instrukcją,

−

obiektywy wymienne,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

wężyki spustowe do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne),

−

komputer PC z oprogramowaniem do obróbki zdjęć.

Ćwiczenie 4

Zaplanuj wykonanie fotografii dowolnego tematu przy pomocy aparatu cyfrowego.

Aparat  trzymaj  w  rękach  i  w  niezmiennych  warunkach  oświetleniowych  wykonaj  zdjęcie
zgodnie  ze  wskazaniami  światłomierza.  Zwróć  uwagę  na  sposób  trzymania  aparatu
fotograficznego.  Następnie  dokonaj  modyfikacji  ustawień  ekspozycji,  stopniowo  wydłużając
czas  naświetlania.  Przy  wyborze  planu  zdjęciowego  możesz  skorzystać  z  listy  20  typowych
tematów  fotograficznych.  Po  wgraniu  zdjęć  do  komputera  zaobserwuj  różnice  w  jakości
obrazu,  ostrości  i  czytelności  szczegółów  (aby  dokładniej  zobaczyć  zmiany  ostrości  użyj
powiększenia  fragmentu  obrazu).  Jak  sposób  trzymania  w  rękach  aparatu  fotograficznego
wpływa  na  jakość  rejestracji?  W  jaki  sposób  jest  to  związane  z  czasem  otwarcia  migawki?
Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego

oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

sprzętu,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism

z dziedziny fotografii,

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego wraz z instrukcją,

−

obiektywy wymienne,

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

komputer PC z oprogramowaniem do obróbki zdjęć.

Ćwiczenie 5

Zaplanuj wykonanie ujęcia dowolnego tematu przy pomocy aparatu cyfrowego. Aparat

trzymaj w rękach i w nie zmienionych warunkach oświetleniowych wykonaj zdjęcie zgodnie
ze wskazaniami  światłomierza.  Zwróć  uwagę  na  sposób  trzymania  aparatu  fotograficznego.
Następnie  zmieniaj  obiektywy,  stosując  różne  ogniskowe  lub  zmieniaj  ustawienia  zooma.
Modyfikuj  czas  naświetlania  tak,  aby  stwierdzić, czy  zastosowana ogniskowa  także  wpływa
na ostrość obrazu.  Przy  wyborze  planu zdjęciowego możesz  skorzystać  z  listy  20  typowych
tematów  fotograficznych.  Po  wgraniu  zdjęć  do  komputera  zaobserwuj  różnice  w  jakości
obrazu,  ostrości  i  czytelności  szczegółów  (aby  dokładniej  zobaczyć  zmiany  ostrości  użyj
powiększenia fragmentu obrazu). Zapisz wnioski.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-3 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego

oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) zaplanować w formie pisemnej warunki, do których będzie konfigurował sprzęt,
5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny do wykonywania

fotografii,

sprzętu,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw książek i czasopism

z dziedziny fotografii,

−

aparat cyfrowy typu lustrzanka oraz typu kompaktowego wraz z instrukcją,

−

obiektywy wymienne,

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt. na grupę),

−

komputer PC z oprogramowaniem do obróbki zdjęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Obróbka chemiczna materiałów negatywowych czarno-

białych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spróbuj w jak najkrótszym czasie nawinąć fotograficzny materiał zdjęciowy typu 135

(typowy film małoobrazkowy 36 klatkowy) na szpulę koreksu. Powtórz to zadanie z rękami
schowanymi pod ławką. Powtórz to samo z filmem typu 120.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (max. 2 osoby),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  wybrać odpowiedni sprzęt: koreks lub szpulę do nawijania filmu,
4)  zaplanować i uzgodnić z nauczycielem czas i miejsce ćwiczenia,
5)  kilkukrotnie wykonać polecenie tak, aby pewnie zakładać film bez użycia wzroku,
6)  powtórzyć prace z filmem typu 120.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

koreks do wywoływania filmów 135 i 120,

−

taśma filmowa typu 135,

−

taśma filmowa typu 120.

Ćwiczenie 2

Wywołaj dowolny film czarno-biały, stosując się do zaleceń producenta. Oceń wywołanie

i omów wnioski razem z prowadzącym zajęcia nauczycielem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (max. 2 osoby),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  nawinąć film na szpulę koreksu w warunkach ciemniowych,
4)  skontrolować temperaturę wywoływacza,
5)  przeprowadzić  kolejno  obróbkę  filmu,  pamiętając  o  odmierzaniu  czasu  wywoływania

i okresowym poruszaniu filmem,

6)  po wypłukaniu - wysuszyć film,
7)  dołączyć negatywy do arkuszy,
8)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
9)  przedstawić nauczycielowi do oceny.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne typy koreksów,

−

materiał fotograficzny zdjęciowy negatywowy czarno-biały typu 135 lub 120,

−

zestaw chemikaliów, niezbędnych do obróbki negatywu; wywoływacz negatywowy,
utrwalacz, przerywacz, fotonal,

−

oznakowane butelki na roztwory,

−

lejki,

−

termometr,

−

stoper,

−

nożyczki,

−

otwieracz do kaset,

−

suszarka negatywowa.

Ćwiczenie 3

Naświetl w taki sam sposób trzy 6. klatkowe odcinki czarno-białego filmu. W trakcie

naświetlenia  pierwszą  klatkę  zostaw  nienaświetloną,  następną  prześwietl  o  +2EV,  kolejną
o +1EV,  czwartą  klatkę  naświetl  zgodnie  ze  wskazaniami  światłomierza,  kolejne  -
niedoświetl  o  –1EV  i  –2EV.  W  trakcie  obróbki  wykonanych  testów  pierwszy  odcinek
wywołaj  zgodnie  z  zaleceniami  producenta  filmu,  kolejny  –  dwa  razy  dłużej,  ostatni  –  dwa
razy krócej. Po wysuszeniu porównaj otrzymane negatywy. Czy są widoczne różnice również
w polach nienaświetlonych?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (max. 2 osoby)

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  zaplanować i zapisać kolejność postępowania,
4)  dokonać wyboru odpowiedniego sprzętu –tradycyjny aparat małoobrazkowy,
5)  zaplanować i uzgodnić z nauczycielem plan fotograficzny,
6)  ustawić aparat na statywie, załadować film, wykonać pierwszych sześć zdjęć,
7)  w warunkach ciemniowych wyjąć film i nawinąć na szpulę koreksu,
8)  poddać film obróbce chemicznej,
9)  załadować drugi film do aparatu i wykonać kolejne zdjęcia,
10) wyjąć  film  i  po  nawinięciu  na  szpulę  koreksu  poddać  obróbce  chemicznej,  zmieniając

odpowiednio czas wywołania,

11) załadować trzeci film do aparatu i wykonać kolejne zdjęcia,
12) nawinąć na szpulę koreksu i wywołać film, zmieniając czas wywołania,
13) wysuszyć trzy wywołane odcinki filmu,
14) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
15) dołączyć materiał negatywowy do opisu ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

aparat fotograficzny: lustrzanka małoobrazkowa z obiektywem,

−

materiał fotograficzny zdjęciowy negatywowy czarno-biały typ 135,

−

statyw fotograficzny,

−

oświetlenie planu zdjęciowego,

−

światłomierz,

−

koreks do wywołania filmów,

−

chemikalia do przeprowadzenia obróbki; wywoływacz, utrwalacz, przerywacz, fotonal,

−

lejki,

−

termometr,

−

stoper,

−

suszarka negatywowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Obróbka chemiczna barwnych materiałów negatywowych

i diapozytywowych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wywołaj dowolny negatyw barwny w procesorze. Oceń efekt.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które powinno być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  przygotować negatyw do wywołania - procedura wynika z typu procesora,
4)  sprawdzić parametry obróbki, jeżeli procedura tego wymaga,
5)  uruchomić procesor,
6)  po obróbce wysuszyć film,
7)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8)  dołączyć materiał negatywowy do opisu ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

procesor automatycznie wywołujący negatywy, np. typu Jobo lub przeciągowy, wraz
z instrukcją obsługi,

−

zestaw chemikaliów roboczych,

−

suszarka do filmów (przy procesorze typu Jobo).

Ćwiczenie 2

Wywołaj dowolny film odwracalny w procesorze. Oceń efekt.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które powinno być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  przygotować diapozytyw do wywołania - procedura wynika z typu procesora,
4)  sprawdzić parametry obróbki, jeżeli procedura tego wymaga,
5)  uruchomić procesor,
6)  po obróbce wysuszyć diapozytyw,
7)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8)  dołączyć materiał odwracalny do opisu ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

procesor automatycznie wywołujący negatywy, np. typu Jobo lub przeciągowy, wraz
z instrukcją obsługi,

−

zestaw chemikaliów roboczych,

−

suszarka do filmów (przy procesorze typu Jobo).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Wykonywanie powiększeń pozytywowych czarno-białych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj fotogram obrazu, przygotowanego jako wycinanka.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które powinno być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  uzgodnić z nauczycielem technikę zdjęciową,
4)  przygotować z czarnego papieru wycinankę,
5)  w  ciemni  pozytywowej,  pod  powiększalnikiem,  umieścić  papier  fotograficzny,

skierowany emulsją światłoczułą w kierunku obiektywu powiększalnikowego,

6)  na emulsji papieru umieścić wycinankę i dokonać próbnego naświetlenia,
7)  wywołać papier fotograficzny w zalecanym czasie,
8)  ocenić  jakość  uzyskanego  obrazu,  skonsultować  z  nauczycielem,  skorygować  czas

naświetlania, dokonać naświetlenia kolejnej próbki,

9) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
10) skopiowaną odbitkę dołączyć do teczki wraz z opisem ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

nożyczki i czarny papier,

−

powiększalnik,

−

oświetlenie ciemniowe,

−

chemikalia do obróbki pozytywowej czarno-białej,

−

papier fotograficzny czarno-biały,

−

przybory i materiały do wykonania załącznika do teczki (karton, taśma klejąca, nożyczki,
nożyk itp.)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Przeprowadź przegląd, czyszczenie i konserwację powiększalnika.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) rozebrać powiększalnik na elementy, wyczyścić i złożyć,
4) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

powiększalnik,

−

środki czystości,

−

śrubokręt.

Ćwiczenie 3

Wykonaj odbitkę z dowolnego czarno-białego negatywu na papier fotograficzny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  umieścić negatyw w powiększalniku,
4)  ustawić wielkość powiększenia,
5)  wyregulować ostrość i przymknąć przysłonę obiektywu powiększalnika,
6)  naświetlić papier fotograficzny,
7)  poddać papier fotograficzny obróbce,
8)  ocenić  próbkę  i  w  razie  konieczności  powtórzyć  naświetlenie  z  korektą  czasu

naświetlenia,

9) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
10) omówić pracę z nauczycielem.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

papier fotograficzny czarno-biały,

−

oświetlenie ciemniowe,

−

wywoływacz, przerywacz, utrwalacz,

−

pojemnik na roztwory,

−

termometr,

−

trzy kuwety,

−

szczypce,

−

powiększalnik,

−

pędzelek z dmuchawą do czyszczenia negatywu,

−

lupa powiększalnikowa,

−

maskownica,

−

zegar ciemniowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Wykonywanie barwnych powiększeń pozytywowych

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj 3 odbitki barwne z dowolnego negatywu czarno-białego, używając kolejno

filtrów korekcyjnych o następujących wielkościach:

1)  Y +100, M+100, C 0
2)  Y 0, M+100, C+100
3)  Y+100, M 0, C+100

Oceń uzyskane efekty.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  umieścić negatyw w powiększalniku,
4)  ustawić wielkość i ostrość obrazu,
5)  dokonać próbnego naświetlenia, ustalającego czas,
6)  przeprowadzić szereg naświetleń z ustawieniem filtrów, wynikających z treści ćwiczenia,
7)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8)  omówić efekty pracy z nauczycielem.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

papier fotograficzny barwny,

−

powiększalnik z głowicą filtracyjną,

−

maskownica do próbnego naświetlenia,

−

lupa do ustawienia ostrości,

−

pędzelek do czyszczenia negatywu,

−

procesor do obróbki papieru,

−

suszarka do papieru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj korekcyjną odbitkę barwną metodą subtraktywną z dowolnego negatywu

barwnego 35mm.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  umieścić negatyw w powiększalniku,
4)  ustawić wielkość i ostrość obrazu,
5)  dokonać próbnego naświetlenia, ustalającego czas,
6)  przeprowadzić szereg naświetleń, usuwających dominantę barwną,
7)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8)  omówić efekty pracy z nauczycielem.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

papier fotograficzny barwny,

−

powiększalnik z głowicą filtracyjną,

−

maskownica do próbnego naświetlenia,

−

lupa do ustawienia ostrości,

−

pędzelek do czyszczenia negatywu,

−

procesor do obróbki papieru,

−

suszarka do papieru.

Ćwiczenie 3

Wykonaj korekcyjną odbitkę barwną metodą subtraktywną z dowolnego negatywu

barwnego typu 120.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

papier fotograficzny barwny,

−

powiększalnik z głowicą filtracyjną,

−

maskownica do próbnego naświetlenia,

−

lupa do ustawienia ostrości,

−

pędzelek do czyszczenia negatywu,

−

procesor do obróbki papieru,

−

suszarka do papieru.

Ćwiczenie 4

Wykonaj korekcyjną odbitkę barwną metodą subtraktywną z dowolnego negatywu

barwnego 35mm na printerze.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania uczniów
z  odpowiedniego  zakresu  materiału  nauczania.  W  trakcie  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel
monitoruje  sposób  realizacji  ćwiczenia  i  koryguje  zaobserwowane  nieprawidłowości.  Po
zakończonym  ćwiczeniu  nauczyciel  powinien  omówić  z  uczniem  (lub  grupą  uczniów)  efekty
końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe” strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
w zespołach (2-3 osób),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Wykonywanie wydruków z plików graficznych

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj wydruk obrazu czarno-białego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia
nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  otworzyć plik obrazu w programie edycyjnym,
4)  ustawić parametry obrazu, wielkość, rozdzielczość,
5)  wybrać rodzaj papieru do wydruku,
6)  wydrukować obraz,
7)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8)  omówić z nauczycielem powstały wydruk.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

drukarka,

−

komputer z oprogramowaniem, monitor,

−

papier do wydruków,

−

plik z obrazem.

Ćwiczenie 2

Wykonaj wydruk obrazu barwnego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania
uczniów z odpowiedniego zakresu materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

nauczyciel

monitoruje

sposób

realizacji

ćwiczenia i koryguje zaobserwowane

nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel powinien omówić z uczniem (lub
grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając uwagę na „mocne” i „słabe”
strony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

drukarka,

−

komputer z oprogramowaniem, monitor,

−

papier do wydruków,

−

plik z obrazem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST I

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie prac

fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1-14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 13 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozróżnić akcesoria fotografii
cyfrowej

Wyjaśnić technologie
rejestracji cyfrowej

Wybrać sposób interpretacji
luminacji negatywu

4. Zdefiniować światłoczułość

Scharakteryzować
przerysowania
perspektywiczne

Wybrać z podanych poniżej
przyrządów miernik do
pomiaru warunków
naświetlania błyskowego

Zastosować metodę pomiaru
światła padającego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić specyfikę procesów
barwnych

Wyjaśnić, do czego służy
narzędzie „stempel” (stamp)

10.

Zastosować wiedzę
teoretyczną w praktycznym
użyciu lampy błyskowej

11.

Rozróżnić techniki
oświetleniowe

12.

Rozróżnić specjalistyczny
sprzęt do edycji obrazów

13.

Dobrać proces wywołania do
rodzaju filmu

14.

Określić wpływ złej obróbki
na obraz negatywowy

15.

Wyjaśnić wpływ temperatury
barwowej na obraz
fotograficzny

16.

Zanalizować wpływ dyfrakcji
na ostrość obrazu

17.

Zanalizować przebieg krzywej
programu ekspozycji
fotograficznej

1.wpływ EV na czas i przesłonę
2. niskie EV – przesłona
minimalna; 3. wysokie EV – czas
się skraca

18.

Zaproponować plan
wywołania filmu w koreksie

1.w ciemni nawinąć film na szpulę;
2. ustalić temperaturę i czas
wywołania; 3.przeprowadzić
proces okresowo poruszać
materiałem; 4.suszyć

19.

Zaplanować wykonanie
barwnego powiększenia
korekcyjnego

1.sprawdzić działanie głowicy
filtracyjnej; 2.wykonać próby na
czas naświetlania; 3. wykonać
próby korygujące dominantę
barwną; 4.kontrolować stabilność
obróbki papieru

20.

Wybrać sposób połączenia
światła zastanego
i błyskowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj  się  z  zestawem  zadań  testowych,  który  zawiera  20  pytań  o  różnym  stopniu

trudności.

4. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając znak „X” lub

wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy
zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

5. Test składa się z dwóch części: Część I – poziom podstawowy, Część II – poziom

ponadpodstawowy. W sumie możesz uzyskać 20 punktów, jeśli prawidłowo odpowiesz
na wszystkie pytania w teście. Za każdą prawidłową odpowiedź otrzymujesz „1” punkt,
natomiast za złą odpowiedź lub jej brak otrzymujesz „0” punktów.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawi Ci trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut czasu.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I – Poziom podstawowy
1. Co przedstawia poniższa fotografia?

a)  MicroDriwer.
b)  Kartę pamięci xD-Picture Card.
c)  Kartę pamięci Compact Flash.
d)  Kartę Pro Card.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Czego dotyczy skrót CMOS?

a)  jest to technologia wykonania czujnika (matrycy) obrazu,
b)  kontrolowane mechanicznie sterowanie automatyką ostrości,
c)  jest  to  określenie  najnowszej  generacji  warstw  przeciwodblaskowych  na

obiektywach i filtrach fotograficznych,

d) to rozwinięcie technologii matrycy cyfrowej CCD.

3. Negatyw to obraz, na którym wzrostowi luminacji oryginału odpowiada

a)  zwiększanie się transmisji,
b)  stabilizacja gęstości na stałym poziomie,
c)  zwiększanie się gęstości optycznej (czyli zmniejszanie się transmisji),
d)  zwiększenie się współczynnika odbicia światła.

4. Światłoczułość jest wielkością odwrotnie proporcjonalną do intensywności naświetlenia,

powodującą
a)  zmianę kierunku promieni światła rozchodzącego się w przezroczystym ośrodku,
b)  zmiany zachodzące w długo przechowywanych materiałach światłoczułych,
c)  uzyskanie  na  światłoczułym  nośniku  efektu  określonego  przez  kryterium

światłoczułości,

d) reakcję bodźców nerwowych w narządach wzroku, odbieraną w świadomości jako

wrażenie jasności i barwy.

5. Ustawienie aparatu przedstawione na szkicu powoduje

a)  pozorne poszerzenie obiektów pierwszoplanowych,
b)  zmniejszenie kontrastów i czytelności szczegółów zdjęcia,
c)  uzyskanie wrażenia trzeciego wymiaru,
d)  wyolbrzymienie

przedmiotów

pierwszoplanowych

kierunku

pionowym

w stosunku do tła.

6. Przyrząd do pomiarów wartości oświetlenia planu zdjęciowego, wyposażonego w lampy

błyskowe to
a)  miernik błyskowego naświetlenia z fototranzystorem,
b)  światłomierz optyczny klinowy,
c)  miernik naświetlenia z komórką CdS,
d)  miernik naświetlenia z fotodiodą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Przedstawiony szkic przedstawia pomiar światła

a)  odbitego,
b)  padającego,
c)  odbitego z użyciem karty wzorcowej,
d)  punktowego.

1. aparat fotograficzny

2. model

3. softbox

4. światłomierz

5. tło

8. Dla którego z procesów charakterystyczne są dwa rodzaje wywoływania, czarno-białe

i barwne?
a)  RA-4.
b)  E-6.
c)  C-41.
d)  EP-2.

9. Do czego służy narzędzie „stempel” (stamp):

a)  do stemplowania dokumentów na zdjęciu,
b)  do cyfrowego retuszu obrazów fotograficznych,
c)  kopiuje obraz do obrazu,
d)  do korekcji kontrastu zdjęć w aplikacji.

10. Fotografując z lampą błyskową należy zazwyczaj stosować czas otwarcia migawki,

zwany czasem synchronizacji, który
a)  wynika ze światłoczułości zastosowanego filmu,
b)  wynosi 1/125s,
c)  wynika z konstrukcji lampy błyskowej,
d)  jest  możliwie  najkrótszym  czasem  otwarcia  migawki,  w trakcie  którego  cała  klatka

filmu poddana jest działaniu światła błyskowego.

11. Poniższy szkic oświetlenia planu zdjęciowego przedstawia podkreślenie

a)  nasycenia barwy fotografowanego przedmiotu przy użyciu światła rozproszonego,
b)  faktury powierzchni fotografowanego przedmiotu przy użyciu światła kontrastowego,
c)  konturu fotografowanego przedmiotu przy użyciu światła punktowego,
d)  konturu fotografowanego przedmiotu przy użyciu światła kontrastowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Chcąc uzyskać możliwie najwyższą ostrość obrazu przy dobieraniu wartość przesłony,

warto pamiętać o

a) dyfrakcji światła, która występuje na krawędziach przesłony i powoduje pogarszanie

się ostrości przy zbyt małym otworze przesłony,

b) tym, że im mniejszy otwór przesłony tym mniejsza średnica dopuszczalnych krążków

rozproszenia,

c) tym, że przesłona o najmniejszej wartości przepuszcza przez obiektyw najszerszą

wiązkę światła,

d) zastosowaniu największej wartości przesłony.

17. Zaproponuj interpretację wykresu przedstawionego poniżej, a dotyczącego sterowania

ekspozycją aparatu fotograficznego.

18. Przedstaw plan działania: jak wywołasz czarno-biały film w koreksie.

19. Zaplanuj, jak wykonać barwne powiększenie korekcyjne pod powiększalnikiem.

20. Wykonując zdjęcia reporterskie w słabych warunkach oświetleniowych można doświetlić

pierwszy plan przy pomocy lampy błyskowej. Aby połączyć światło błyskowe
z zastanym należy

a)  zwiększyć otwór przesłony, prześwietlając pierwszy plan,
b)  zastosować czas synchronizacji,
c)  dobrać  zastosowaną  przysłonę  do  siły  lampy,  a  czas  otwarcia  migawki  odpowiednio

wydłużyć,

d) zwiększyć wartość przesłony, niedoświetlając pierwszy plan.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie prac fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami
cyfrowymi

Zakreśl X poprawną odpowiedź lub wykonaj zdanie.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST II – praktyczny

Test praktyczny – ćwiczenie do jednostki modułowej „Wykonywanie prac
fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi”

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w jednostce modułowej „Wykonywanie prac

fotograficznych  metodami  tradycyjnymi  i  technikami  cyfrowymi”  przewiduje  się
zastosowanie  zadania  praktycznego,  gdyż  pozwoli  ono  sprawdzić  poziom  wiedzy
teoretycznej,  niezbędny do swobodnego wykonywania prac  fotograficznych. Zadanie zostało
tak  skonstruowane,  aby  można  było  sprawdzić  wyszczególniony  poniżej  plan  projektu
realizacji  czynności  wykonywanych  przez  ucznia.  Zadaniem  nauczyciela  jest  wprowadzenie
ucznia w wiarygodną sytuację pracy na stanowisku zadaniowym.

Nauczyciel powinien:

1)  przypomnieć uczniom zasady BHP,
2)  zadbać o przygotowanie odpowiedniej ilości i rodzaju sprzętu,
3)  obserwować  kolejne  czynności  wykonywane  przez  uczniów  w  trakcie  próby  pracy,

dokonywać zapisu swoich obserwacji w postaci punktów w załączonej tabeli kryteriów
poprawności wykonywanego zadania,

4) dokonać oceny końcowej wykonanej pracy.

Treść zadania

Wykonaj reprodukcję fotografii barwnej przy użyciu techniki cyfrowej. Przygotuj plik

o wielkości 10x15 cm z rozdzielczością 300 dpi w formacie TIFF.

Opracuj projekt realizacji prac związanych z reprodukcją zdjęcia wiedząc, że reprodukcję

trzeba wykonać określonym sprzętem fotograficznym oraz dokonaj niezbędnej obróbki
cyfrowej obrazu.

Instrukcja dla ucznia

Plan działania powinien zawierać:
1) opis sposobu realizacji prac związanych z wykonaniem reprodukcji z uwzględnieniem

wykorzystywanego sprzętu,

2) wykaz parametrów przewidzianych do wykorzystania podczas rejestracji obrazu, w tym:

tryb pracy aparatu fotograficznego, czułość matrycy, rozdzielczość, tryb i format zapisu,

3)  opis sposobu realizacji prac związanych z przygotowaniem pliku do określonej wielkości,
4)  schemat planu zdjęciowego uwzględniający ustawienie źródeł światła.

Do wykonania zadania wykorzystaj:
1)  Wyciągi z instrukcji obsługi aparatu fotograficznego, światłomierza, lamp błyskowych.
2)  Stanowisko komputerowe z pakietem do obróbki grafiki rastrowej, nośniki pamięci.

Kryteria oceniania projektu realizacji prac będą uwzględniać:

1) poprawność założeń do projektu w odniesieniu do treści zadania i dokumentacji,
2) poprawność wykazu działań związanych z wykonaniem zdjęcia reprodukcyjnego

i uzyskaniem jego wielkości w odniesieniu do założeń,

3) poprawność parametrów sprzętu fotograficznego w odniesieniu do wymagań

dotyczących zdjęcia reprodukcyjnego oraz warunków technicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) poprawność sporządzonego schematu planu zdjęciowego w odniesieniu do założeń

i warunków technicznych, zasad aranżacji sytuacji zdjęciowej z uwzględnieniem
funkcji światła,

5) przejrzystość struktury projektu.

Kryteria poprawnego wykonania zadania

Lp.

Czynność wykonana przez ucznia

Możliwa do

uzyskania

ilość

punktów

Przyznana

ilość

punktów

I. Projekt wykonania zadania

wykaz sprzętu i jego parametry

opis realizacji zdjęć w studio

przetworzenie i zapisanie obrazu na nośniku pamięci

schemat planu zdjęciowego

Razem:

II. Działanie

przymocowanie oryginału

ustawienie aparatu fotograficznego na statywie

wykadrowanie fotografowanego oryginału

ustawienie świateł

kontrola działania lamp

ustalenie warunków naświetlania

wykonanie zdjęcia

wprowadzenie danych obrazu do komputera

obróbka cyfrowa

zapisanie efektów pracy na nośniku pamięci

Razem:

III. Wykonanie dodatkowych poleceń

określenie parametrów sprzętu

schemat planu oświetlenia

Razem:

IV. Ocena ogólna

przejrzystość struktury projektu

poprawność merytoryczna i językowa właściwa dla zawodu

forma i sposób przedstawienia treści w projekcie.

Razem:

Ogółem pozycje 1-11:

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

27-32

dostateczny

33-38

dobry

39-44

bardzo dobry

45-50