Arkusz I V 03

KOD ZDAJ CEGO

MGE-W1G1P-021

EGZAMIN MATURALNY

Z GEOGRAFII

Arkusz I

Czas pracy 90 minut

Instrukcja dla zdaj cego

1. Prosz sprawdzi , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 11 stron.

Ewentualny brak nale y zgłosi przewodnicz cemu zespołu
nadzoruj cego egzamin.

2. Prosz uwa nie czyta wszystkie polecenia.
3. Odpowiedzi nale y zapisa czytelnie w miejscu na to

przeznaczonym przy ka dym zadaniu, pokazuj c drog ich
uzyskania.

4. Prosz pisa tylko w kolorze niebieskim lub czarnym;

nie pisa ołówkiem.

5. W rozwi zaniach zada trzeba przedstawi tok rozumowania

prowadz cy do ostatecznego wyniku.

6. Podczas egzaminu mo na korzysta z ołówka, linijki, gumki,

lupy oraz kalkulatora.

7.  Nie wolno u ywa  korektora.
8.  Bł dne zapisy trzeba wyra nie przekre li .
9.  Wszelkie notatki nale y sporz dza  tylko w brudnopisie, który

nie b dzie oceniany.

10. Obok ka dego zadania podana jest maksymalna liczba

punktów, któr mo na uzyska za jego poprawne rozwi zanie.

11. Do ostatniej kartki arkusza doł czona jest karta odpowiedzi,

któr wypełnia egzaminator.

yczymy powodzenia!

ARKUSZ I

MAJ

ROK 2003

Za rozwi zanie

wszystkich zada

mo na otrzyma

ł cznie 40 punktów.

(Wpisuje zdaj cy przed rozpocz ciem pracy)

PESEL ZDAJ CEGO

Miejsce

na naklejk

z kodem

(Wpisuje zdaj cy przed

rozpocz ciem pracy)

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Wst p

Informacje  potrzebne  do  rozwi zania  zada   odczytuj  z  zał czonej  barwnej  mapy
turystycznej  w  skali  1:100  000  oraz  innych  materiałów  ródłowych  zamieszczonych
w arkuszu.

Uczestniczysz w wycieczce po Pojezierzu Kaszubskim. Podró  rozpoczynasz w Ko cierzynie,
z której udajesz si  poci giem do miejscowo ci Gołubie, sk d rozpoczynasz spływ kajakowy
po  najwi kszych  jeziorach  Pojezierza  Kaszubskiego.  W  dalszej  cz ci  trasy  odb dziesz
równie  wycieczki piesze.

Zadanie 1. (1 pkt)

W pierwszym etapie spływu kajakowego przepływasz Jezioro. Patulskie. Po jego wschodniej
stronie wznosi si  Wie yca, si gaj ca 328 m n.p.m. Oblicz wysoko , jak  trzeba pokona ,
aby z brzegu jeziora wej  na jej szczyt.

Miejsce na obliczenia

Wynik: .....................................

Zadanie 2. (2 pkt)

Dalsza  trasa  spływu  wiedzie  przez  Jezioro  Ostrzyckie.  Na  podstawie  zał czonego  planu
batymetrycznego  północnej  cz ci  tego  jeziora,  przyporz dkuj  zaznaczonym  na  planie
liniom profilu H-I oraz J-K odpowiedni profil  batymetryczny (podaj jego numer).

linia profilu

numer profilu

linia profilu

numer profilu

H- I

......................

J-K

..........................

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 3. (1 pkt )

W  miejscowo ci  Chmielonko  dopływasz  do  Jeziora  Radu skiego  Dolnego.  Przerywasz
podró ,  aby  podziwia   pi kno  krajobrazu  z  punktu  widokowego  znajduj cego  si
na północnym kra cu jeziora. Ustal, jaka odległo  (mierzona w linii prostej w km) dzieli
Ci  od drogi biegn cej przesmykiem mi dzy Jeziorem Radu skim Dolnym i Górnym.

Miejsce na obliczenia

Wynik: .......................................

Zadanie 4. (2 pkt)

Zespół jezior Radu sko–Ostrzyckich ma wiele wspólnych cech. Spo ród podanych poni ej
okre le podkre l te cztery, które dotycz wymienionych jezior. (Wykorzystaj równie
plan batymetryczny jeziora z zadania 2.).

•

wydłu ony kształt

•

przewa aj niskie brzegi

•

przewa aj wysokie brzegi

•

płytko poło one płaskie dno

•

du a liczba wysp

•

urozmaicone dno z licznymi przegł bieniami

•

uło enie z NE na SW

•

uło enie z SE na NW

Zadanie 5. (2 pkt)

Okre l typ jezior Radu sko-Ostrzyckich, bior c pod uwag genez misy jeziornej.

.......................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 6. (1 pkt)

Spływ kajakowy

ko czy si przy drodze u południowego kra ca Jeziora Radu skiego

Dolnego.  St d  rozpoczynasz  podró   do  Kartuz.  Najpierw  dochodzisz  do  czarnego  szlaku
turystycznego, w drujesz nim przez Wie yc  a  do linii kolejowej, a nast pnie jedziesz kolej
do  Kartuz.  Na  całej  trasie,  zarówno  pieszej  w drówki  jak  i  jazdy  kolej ,  obserwujesz
krajobraz.  Uporz dkuj  przedstawione  poni ej  krótkie  charakterystyki  obszarów,
przez  które  wiedzie  Twoja  trasa,  w  kolejno ci  zgodnej  z  jej  przebiegiem.  (Podaj
wła ciw  kolejno  liter A, B, C, którymi oznaczono te obszary).

Charakterystyki obszarów:

A.  Szerokie obni enie, teren podmokły, niezalesiony.

B.  Teren  zalesiony  (lasy  ze  wierkiem  i  modrzewiem),  o  powierzchni  słabo  urozmaiconej

niewysokimi pagórkami i płytkimi obni eniami.

C. Obszar cz ciowo zalesiony o bardzo zró nicowanej rze bie, du ych deniwelacjach

terenu, z licznymi pagórkami i obszarami bezodpływowymi.

.................................................................

Zadanie 7. (3 pkt)

Na  zał czonym  na  str.  5.  szkicu  geomorfologicznym  odszukaj  wymienione  w  tabeli
obszary.  Uzupełnij  tabel ,  wpisuj c  rodzaj  wyst puj cej  na  danym  obszarze  formy
rze by oraz materiał skalny j  buduj cy.

Obszar

Rodzaj formy rze by

Materiał skalny

buduj cy form rze by

Obszar zalesiony poło ony
na wschód od Szymbarku

Obszar zalesiony poło ony
pomi dzy Kaliskami
Ko cierskimi a Kłobuczynem

Równina sandrowa

Zadanie 8. (2 pkt)

Wyja nij, w jaki sposób powstaj równiny sandrowe.

.......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 9. (2 pkt)

Poni ej przedstawiono opisy czterech zbiorowisk le nych. Wska , który z opisanych typów
lasu wyst puje na Wie ycy (wykorzystaj równie szkic geomorfologiczny ze str. 5.).

A. Gatunki zasiedlaj ce to wierzba, topola, olsza, jesion; wyst puje na glebach yznych

okresowo zalewanych przez wod .

yzne lasy li ciaste i mieszane z przewag buka, a tak e d b, grab, sosna; wyst puje

na siedliskach o podło u gliniastym.

C. Widny las ubogi w podszyt, drzewostan buduje sosna; wyst puje na siedliskach ubogich,

o podło u piaszczystym.

D. Warstw drzew tworzy olsza czarna z jesionem, brzoz omszon ; w skład podszytu

wchodz gatunki bagienne, np. trzcina pospolita; tworz si w lokalnych zagł bieniach
terenu cz sto zabagnionych.

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 10. (3 pkt)

Na  podstawie  mapy  turystycznej  oraz  zał czonych  na  str. 7.  map  klimatycznych  wyja nij,
uwzgl dniaj c  trzy  przyczyny,  dlaczego  wzgórza  w  okolicach  Szymbarku  s   miejscem
wypoczynku  dla  wielu  mieszka ców  Trójmiasta,  a  zwłaszcza  miło ników  narciarstwa,
saneczkarstwa.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 11. (2 pkt)

W s siedztwie Kartuz znajduje si Kaszubski Park Krajobrazowy. Obejmuje on najbardziej
malownicz centraln cz

pojezierza. Uzupełnij tabel , podaj c po jednym przykładzie

walorów krajoznawczych Kaszubskiego Parku Krajobrazowego.

Walory krajoznawcze

Przyrodnicze

Przyrody nieo ywionej

Przyrody o ywionej

Antropogeniczne

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 12. (4 pkt)

Rozwój turystyki i rekreacji w rejonie Kartuz i Jeziora Radu skiego spowodował masowe
budowanie domków letniskowych nad Jeziorem Radu skim. Sformułuj cztery problemy
( rodowiskowe, społeczno-gospodarcze), wi

ce si z tym zjawiskiem.

1. ...........................................................................................................................................

2. ...........................................................................................................................................

3. ...........................................................................................................................................

4. ...........................................................................................................................................

Zadanie 13. (2 pkt)

Znajdujesz si z powrotem w Ko cierzynie, której współrz dne geograficzne wynosz :
54

07’N, 18

E. Jest słoneczny letni dzie 21 VI. Chcesz zmierzy wysoko górowania

Sło ca nad horyzontem. Oblicz, o której godzinie letniego czasu urz dowego nale y
wykona ten pomiar.

Miejsce na obliczenia

Wynik: .......................

Zadanie 14. (2 pkt)

Wska prawidłowy wynik pomiaru wysoko ci górowania Sło ca dokonanego
21 czerwca w Ko cierzynie (zakre l kółkiem wła ciw odpowied ).

A. 35

53’

B. 48

20’

C. 59

20’

D. 66

33’

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadanie 15. (1 pkt)

Zamieszczone poni ej rysunki przedstawiaj zró nicowanie długo ci dnia i nocy w ci gu roku
w ró nych szeroko ciach geograficznych. Postaw znak „x” pod rysunkiem
przedstawiaj cym zró nicowanie długo ci dnia i nocy w ci gu roku w Ko cierzynie.

Zadanie 16. (2 pkt)

Wyja nij, dlaczego w danej szeroko ci geograficznej, np. w Ko cierzynie, zmienia si
długo dnia i nocy w ci gu roku.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

Zadanie 17. (1 pkt)

Podaj, w jakiej szeroko ci geograficznej dzie i noc przez cały rok trwaj po 12 godzin.

.............................................

rys. 1.

rys. 2.

rys. 3.

rys. 4.

.........

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz I

Zadania 18. – 20. rozwi

na podstawie danych klimatycznych zawartych w tabeli

zamieszczonej poni ej.

Miejscowo

Wys.
m
n.p.m.

III

VII

VIII

XII Rok

-2,5 -1,7 1,5 6,6 11,9 15,3 17,6 16,4 12,9 7,8 2,6 -0,9 7,3

Malbork

535

-1,5 -0,9 1,7 6,3 11,3 15,3 17,6 16,6 13,5 8,4 3,4

0,2

7,7

Gda sk

555

-3,2 -2,5 0,5 5,6 11,1 14,5 16,7 15,5 12,1 7,0 1,8 -1,6 6,5

Ko cierzyna

168

619

-0,6 -0,5 1,4 5,1

9,9

14,1 17,2 16,8 14,0 9,2 3,4

1,0

7,7

Hel

528

T – rednia temperatura powietrza w

C, O – suma opadów w mm

Zadanie 18. (1 pkt)

Podaj nazw miejscowo ci, w której wyst puje najwi ksza roczna amplituda
temperatury powietrza.

.........................................................

Zadanie 19. (2 pkt)

Wyja nij (podaj c dwie przyczyny), dlaczego wyst puj ró nice rocznej amplitudy
temperatury powietrza mi dzy miejscowo ciami wymienionymi w tabeli.

1. ...................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. .................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

Zadanie 20. (2 pkt)

Oblicz, jaka b dzie rednia roczna temperatura powietrza (na poziomie rzeczywistym)
na szczycie Wie ycy. Za podstaw oblicze przyjmij odpowiednie dane dotycz ce
najbli szej stacji meteorologicznej – w Ko cierzynie.

Miejsce na obliczenia

Wynik: .........................