Cykl życia przedsiębiorstwa

Faza I
założycielska

Założenie przedsiębiorstwa

Faza II
funkcjonowanie

bieżąca
działalność,
zwana też fazą
obrotu oraz
rozwój

A. Funkcjonowanie

ustabilizowane

działalność bieżąca,
operacyjna, obrót, proces
krążenia

B. Wzrost i rozwój

(progres, postęp)

- wzrost wewnętrzny:

rozbudowa przez
inwestycje rzeczowe,
przekształcenia,
dywersyfikacja,
innowacje,
restrukturyzacja,

- wzrost zewnętrzny:

kooperacja, koncentracja
(przez fuzje i przez
tworzenie koncernów)

C. Kryzys i uzdrowienie

p-stwa

- oczyszczanie palety

produkcyjnej,

- odchudzanie i

restrukturyzacja
przedsiębiorstwa,

- kurczenie się

przedsiębiorstwa i
dezinwestycje,

- naprawa przedsiębiorstwa

D. Kryzys i trwały regres

p-stwa

- kurczenie się wobec

niemożności zbytu,

- niemożność lub

niecelowość naprawy,

- postępowanie

układowe,

- postępowanie

upadłościowe

Faza III

zakończenie
działalności
p-stwa

Przedsiębiorstwo
funkcjonuje dalej

ew. kończy działalność w
trybie normalnym

(np. zmiana właściciela
firmy, wykonanie
statutowego zadania,
upływ czasu na jaki
została zawarta spółka,
śmierć wspólnika itp.)

Przedsiębiorstwo
funkcjonuje i rozwija się
dalej

ew. kończy działalność w
trybie normalnym

Po uzdrowieniu (ew.
sprzedaż części p-stwa)
przedsiębiorstwo może
funkcjonować i rozwijać się
dalej

ew. kończy działalność w
trybie dobrowolnym

Przedsiębiorstwo kończy
swą działalność w trybie:

a) likwidacji

dobrowolnej,
normalnej,

b) upadłości.

Tab. Model stopniowego rozwoju firmy M. Scotta i R. Bruce’a (1987)

Etap rozwoju Rola

przedsiębiorcy

Styl zarządzania

Struktura
organizacyjna

Inicjacja

Nadzór
bezpośredni

Przedsiębiorczy,
zindywidualizowany

Nieustrukturyzowana

Przeżycie

Nadzór
właścicielski

Przedsiębiorczy,
administracyjny

Prosta

Wzrost

Delegowanie
odpowiedzialności
/ koordynowanie

Przedsiębiorczy,
koordynacyjny

Funkcjonalna
scentralizowana

Ekspansja

Decentralizacja

Personalny
administracyjny

Funkcjonalna
zdecentralizowana

Dojrzałość

Decentralizacja

Zarządzanie
zdominowane troską o
bezpieczne miejsce
pracy w firmie

Funkcjonalna
zdecentralizowana /
produktowa

Źródło: Piasecki B. (pod red.), Ekonomika i zarządzanie małą firmą, Wydawnictwo naukowe PWN,

Warszawa – Łódź 2001

Fazy rozwoju – Lichtarski J., „Podstawy nauki o przedsiębiorstwie”, s. 109 (wydanie z 2003 roku).