background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

1

dr Ewa Gońda

Audyt w jednostkach sektora finansów 

publicznych

Wykład 4
Standaryzacja audytu wewnętrznego – standardy działania 

(seria 2000)

2

Standardy działania (seria 2000) + standardy 
wdroŜenia (1)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

2

3

Standardy działania (seria 2000) + standardy 
wdroŜenia (2)

4

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
informować kierownictwo wyŜszego szczebla i radę
o planach audytu wewnętrznego, zasobach 
niezbędnych do ich realizacji oraz o pojawiających 
się znaczących zmianach w tym zakresie. 
Kierownictwo wyŜszego szczebla i rada przeglądają
i zatwierdzają te plany, zasoby i zmiany. 
Zarządzający audytem wewnętrznym musi takŜe 
informować o skutkach ograniczeń w zasobach.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
opracowywać plany oparte na analizie ryzyka, 
określające priorytety działań audytu 
wewnętrznego zgodne z celami organizacji.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
skutecznie zarządzać audytem wewnętrznym, tak 
aby zapewnić przysporzenie organizacji wartości 
dodanej.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2000

Zarządzanie 
audytem 
wewnętrznym

2010

Planowanie

2010.A1
2010.C1

2020

Informowanie 
i zatwierdzanie

STANDARD 2000 (1)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

3

5

Analiza ryzyka obejmuje w szczególności: 

identyfikację obszarów dzia

ł

alności jednostki oraz 

ocenę ryzyka we wszystkich zidentyfikowanych obszarach 
dzia

ł

alności jednostki, zwanych „obszarami ryzyka”. 

Ź

ródło: Rozporz

ą

dzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewn

ę

trznego, DzU

nr 21, poz. 108, § 5.

Analiza ryzyka

6

 potencjalne ryzyka

 data i rezultaty ostatniego audytu

 oczekiwania kierownictwa

 zasadnicze zmiany procesów, systemów kontroli

 wielkość ewentualnych strat finansowych

 koszt audytu

Kryteria wyboru przy ustalaniu priorytetów 
audytu

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

4

7

w szczególności:

1) wyniki przeprowadzonej analizy ryzyka;
2) wyniki przeprowadzonej analizy zasobów osobowych;
3) lista obszarów ryzyka, w których zostaną przeprowadzone 
zadania zapewniające;
4) informacje na temat czasu planowanego w osobodniach 
na realizację poszczególnych zadań zapewniających;
5) informacje na temat czasu planowanego w osobodniach 
na realizację czynności doradczych;
6) informacje na temat czasu planowanego w osobodniach 
na realizację czynności sprawdzających;
7) informacje na temat cyklu audytu.

Ź

ródło: Rozporz

ą

dzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewn

ę

trznego, DzU

nr 21, poz. 108, § 7 ust. 3, § 8 ust. 1.

Elementy planu audytu

8

W celu zapewnienia odpowiedniego zakresu audytu 
i minimalizacji powielania wysiłków, zarządzający 
audytem wewnętrznym powinien wymieniać
informacje i koordynować działania zarówno z 
wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi wykonawcami 
usług zapewniających i doradczych.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi ustalić
zasady i procedury słuŜące kierowaniu audytem 
wewnętrznym.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
zapewnić zasoby odpowiednie i wystarczające do 
realizacji zatwierdzonego planu, jak równieŜ
zadbać o ich efektywne wykorzystanie.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2030

Zarządzanie 
zasobami

2040

Zasady 
i procedury

2050

Koordynowanie

STANDARD 2000 (2)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

5

9

Jeśli audyt wewnętrzny jest prowadzony przez 
zewnętrznego usługodawcę, musi on 
poinformować organizację o jej odpowiedzialności 
za posiadanie skutecznego audytu wewnętrznego.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
składać kierownictwu wyŜszego szczebla i radzie 
okresowe sprawozdania na temat celu działania 
audytu wewnętrznego, uprawnień, 
odpowiedzialności oraz stopnia wykonania planu. 
Sprawozdania muszą równieŜ obejmować
zagadnienia dotyczące systemu kontroli, ładu 
organizacyjnego, znaczącego ryzyka, na jakie 
naraŜona jest organizacja (w tym ryzyka 
oszustwa) oraz inne, których omówienia wymaga 
lub oczekuje kierownictwo wyŜszego szczebla i 
rada.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2060

Składanie 
sprawozdań
kierownictwu 
wyŜszego 
szczebla i radzie

2070

Usługodawca 

zewnętrzny a 
odpowiedzial
ność
organizacji 
za audyt 
wewnętrzny

STANDARD 2000 (3)

10

Stosując systematyczne i uporządkowane 
podejście, audyt wewnętrzny musi dokonywać
oceny i przyczyniać się do usprawniania 
procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania 
ryzykiem i kontroli.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2100

Charakter 
pracy

STANDARD 2100 (1)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

6

11

Audyt wewnętrzny musi oceniać skuteczność i 
przyczyniać się do usprawnienia procesów 
zarządzania ryzykiem.

Audyt wewnętrzny musi oceniać procesy 
kształtujące ład organizacyjny i przedstawiać
stosowne zalecenia usprawnienia tych 
procesów, tak by osiągane były następujące 
cele:
- promowanie odpowiednich zasad etyki i 
wartości w organizacji;
- zapewnianie skutecznego zarządzania 
efektywnością działań organizacji i 
odpowiedzialności za wyniki;
- przekazywanie informacji o ryzykach i 
kontroli do odpowiednich obszarów organizacji;
- koordynowanie działań i przekazywanie 
informacji pomiędzy radą, audytorami 
zewnętrznymi i wewnętrznymi oraz 
kierownictwem.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2110

Ład 
organizacyjny

2110.A1
2110.A2
2110.C1

2120

Zarządzanie 
ryzykiem

2120.A1
2120.A2
2120.C1
2120.C2
2120.C3

STANDARD 2100 (2)

12

Audyt wewnętrzny musi wspierać organizację w 
utrzymaniu skutecznych mechanizmów kontrolnych 
poprzez ocenę ich skuteczności i wydajności oraz 
promowanie ciągłego usprawniania.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2130

Kontrola

2130.A1
2130.A2
2130.A3
2130.C1
2130.C2

STANDARD 2100 (3)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

7

13

Audytorzy wewnętrzni muszą opracować i 
udokumentować plan (program) kaŜdego zadania, 
obejmujący cele i zakres zadania, czas potrzebny 
do jego realizacji oraz niezbędne zasoby.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2200

Planowanie 
zadania

STANDARD 2200 (1)

14

Cele muszą zostać ustalone dla kaŜdego zadania.

Planując zadanie audytorzy wewnętrzni muszą
rozwaŜyć:
- cele badanej działalności i środki, za pomocą
których kontroluje się wyniki tej działalności;
- istotne ryzyka dotyczące danej działalności, jej 
celów, zasobów i operacji, jak równieŜ środki, za 
pomocą których potencjalny wpływ ryzyka jest 
utrzymywany na akceptowalnym poziomie;
- adekwatność i skuteczność procesów zarządzania 
ryzykiem i kontroli danej działalności w porównaniu 
z odpowiednimi koncepcjami ramowymi lub 
modelami;
- moŜliwości wprowadzenia istotnych usprawnień
procesów zarządzania ryzykiem i kontroli danej 
działalności.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2201

Aspekty 
planowania

2201.A1
2201.C1

2210

Cele zadania

2210.A1
2210.A2
2210.A3
2210.C1

STANDARD 2200 (2)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

8

15

Audytorzy wewnętrzni muszą opracować i 
udokumentować program zadania pozwalający na 
osiągnięcie celów zadania.

Audytorzy wewnętrzni muszą określić zasoby, które 
będą odpowiednie i wystarczające do osiągnięcia 
celów zadania. Określenie to opiera się na ocenie 
charakteru i złoŜoności kaŜdego zadania, 
ograniczeniach czasowych oraz dostępnych 
zasobach.

Ustalony zakres zadania musi być wystarczający do 
realizacji celów zadania.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2220

Zakres zadania

2220.A1
2220.A2
2220.C1

2230

Przydział
zasobów

2240

Program zadania

2240.A1
2240.C1

STANDARD 2200 (3)

16

Po dokonaniu analizy ryzyka w obszarze ryzyka objętym zadaniem 
zapewniającym, audytor wewnętrzny opracowuje program zadania
zapewniającego. Uwzględnia on w szczególności:

1) cele i zadania jednostki w obszarze ryzyka objętym zadaniem 
zapewniającym;
2) wyniki analizy ryzyka obszaru ryzyka objętego zadaniem 
zapewniającym;
3) system kontroli zarządczej, w tym zarządzania ryzykiem w 
obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym;
4) możliwość wprowadzenia usprawnień w systemie kontroli 
zarządczej w obszarze ryzyka objętym zadaniem zapewniającym;
5) datę rozpoczęcia i przewidywany czas trwania zadania 
zapewniającego.

Ź

ródło: Rozporz

ą

dzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewn

ę

trznego, DzU

nr 21, poz. 108, § 18.

Program zadania audytowego

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

9

17

Audytorzy wewnętrzni muszą opierać wnioski i 
wyniki zadania na odpowiednich analizach i 
ocenach.

Analiza i ocena

2320

2330.A1
2330.A2
2330.C1

Audytorzy wewnętrzni muszą dokumentować
informacje dotyczące zadania, stanowiące 
podstawę wniosków i wyników.

Dokumentowanie 
informacji

2330

Zadania muszą być odpowiednio nadzorowane, 
by zapewnić osiągnięcie celów, odpowiednią
jakość prac i rozwój personelu.

Nadzorowanie 
zadania

2340

Audytorzy wewnętrzni muszą zebrać informacje, 
które dotyczą zadania, są wystarczające, 
wiarygodne i przydatne do osiągnięcia jego 
celów.

Zbieranie 
informacji

2310

Audytorzy wewnętrzni muszą zbierać, analizować, 
oceniać i dokumentować informacje 
wystarczające do osiągnięcia celów zadania.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2300

Wykonywanie 
zadania

STANDARD 2300

18

1) kompletność

2)  zwięzłość

3)  jednolitość

4)  ład

Cechy dobrej dokumentacji roboczej

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

10

19

Rodzaje dowodów

Opis procedury analitycznej jest dokumentem i 
jest niezbędny dla ważności testu

Dowody w formie
wyników procedur
analitycznych

Wymagaja potwierdzenia innymi dowodami

Dowody w formie
oświadczeń

Dowód o wysokiej wiarygodnosci (np. fotografia)

Dowody fizyczne

Dowód o wysokiej wiarygodnosci

Powtórzenie dzia

ł

ania

jednostki audytowanej

Potwierdzenie pozytywne jest bardziej wiarygodne
niż negatywne
Potwierdzenie pisemne ma wiekszą wartość
Potwierdzenie z podaniem konkretnej informacji
jest zwykle bardziej wiarygodne niż sama
akceptacja

Potwierdzenie
zewnętrzne

Udowadnia istnienie, a nie tytu

ł

prawny

Kontrola fizyczna

Dowód o wysokiej wiarygodności

Kontrola dokumentów

Charakterystyka

Rodzaj dowodu

20

Audytorzy wewnętrzni muszą informować o 
wynikach realizowanych zadań.

Informowanie 
o wynikach

2400

2410.A1
2410.A2
2410.A3
2410.C1

Informacja musi obejmować cele i zakres zadania 
oraz odpowiednie wnioski, zalecenia i plany 
działań.

Kryteria 
informowania

2410

Audytorzy wewnętrzni mogą uŜyć stwierdzenia, 
Ŝe zadania zostały przeprowadzone zgodnie z 
Międzynarodowymi standardami praktyki 
zawodowej audytu wewnętrznego 
tylko wtedy, 
gdy wyniki programu zapewnienia i poprawy 
jakości potwierdzają ten stan.

Jeśli ostateczna informacja o wynikach zawiera 
znaczące błędy lub pominięcia, zarządzający 
audytem wewnętrznym musi przekazać
poprawioną informację wszystkim, którzy 
otrzymali pierwotną wersję.

Przekazywane informacje muszą być dokładne, 
obiektywne, jasne, zwięzłe, konstruktywne, 
kompletne oraz dostarczone na czas.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2420

Jakość informacji

2421

Błędy i 
pominięcia

2430

UŜycie formuły 
„Przeprowadzono 
zgodnie z 
MSPPAW

STANDARD 2400 (1)

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

11

21

Jeśli wydawana jest ogólna opinia, musi 
uwzględniać oczekiwania kierownictwa wyŜszego 
szczebla, rady i innych interesariuszy, i musi być
poparta wystarczającymi, rzetelnymi, przydatnymi i 
dotyczącymi zadania informacjami.

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
przekazać wyniki właściwym osobom.

Jeśli niezgodność z Kodeksem etyki lub ze 
Standardami wpływa na dane zadanie, to 
informacja o wynikach musi ujawniać:
- które zasady ogólne lub postępowania w Kodeksie 
etyki lub Standard(y) nie były w pełni 
przestrzegane;
- przyczynę(y) ich nieprzestrzegania;
- wpływ nieprzestrzegania na zadanie i na 
przekazane wyniki.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2430

Ujawnienie 
nieprzestrzega
nia Kodeksu 
etyki lub 
Standardów

2440

Przekazywanie 
wyników

2440.A1
2440.A2
2440.C1
2440.C2

2450

Ogólne opinie

STANDARD 2400 (2)

22

Zarządzający audytem wewnętrznym musi 
stworzyć i zapewnić działanie systemu 
monitorowania wyników audytu przekazanych 
kierownictwu.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 

wdroŜenia

2500

Monitorowanie 
postępów

2500.A1
2500.C1

STANDARD 2500

background image

Audyt w jednostkach sektora finansów 
publicznych 

opracowanie: dr Ewa Gońda

12

23

JeŜeli zdaniem zarządzającego audytem 
wewnętrznym kierownictwo wyŜszego szczebla 
przyjęło poziom ryzyka rezydualnego, który moŜe 
być nie do zaakceptowania dla organizacji, musi 
omówić te kwestie z kierownictwem wyŜszego 
szczebla. JeŜeli decyzja dotycząca ryzyka 
rezydualnego nie zostanie zmieniona, zarządzający 
audytem wewnętrznym musi przekazać sprawę do 
decyzji rady.

Opis

Nr 

Nazwa

Standardy 
wdroŜenia

2600

Decyzja 
w sprawie 
akceptacji 
ryzyka przez 
kierownictwo

STANDARD 2600