Jak uratować zdjęcie  

 

- część 1: niedoświetlenie Dziś zaczynamy cykl porad dla naszych czytelników pod wspólnym 
tytułem "Jak uratować zdjęcie". W serii artykułów będziemy radzili, jak krok po kroku 
poprawić nieudane fotografie. W części pierwszej pokazujemy jak naprawić niedoświetlone 
zdjęcie.  
 
Często się zdarza, że mimo znalezienia się we właściwym miejscu, o właściwym czasie nasze 
zdjęcia nie wyglądają tak, jak byśmy chcieli. Ciemne, blade i nieciekawe - a moment na zdjęcie był 
wyśmienity. Zawiódł albo aparat, albo nasza uwaga. Jednak to jeszcze nie koniec świata, bowiem 
istnieje kilka prostych kroków, dzięki którym można uratować takie zdjęcie. W dzisiejszym 
artykule zapraszamy do zapoznania się z krótkim tutorialem prezentującym kilka szybkich trików 
przywracających blask naszym zdjęciom. 
 
Ostatnio mój spacer został zakłócony przez burzę, która pojawiła się nie wiadomo skąd. Dla 
towarzyszki nie był to raczej powód do radości, dla mnie za to wręcz przeciwnie. Ciemne masywne 
chmury wyglądały jakby toczyły bitwę ze słoneczna pogodą. Od razu sięgnąłem po aparat. 

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Niestety zdjęcie nie wyszło zbyt ciekawie, owszem zjawisko wygląda interesująco, ale zdjęcie? 
Szare, blade i nic nie widać - prosto do kosza. Zostałem zwiedzony przez ekranik LCD, który 
świecił odrobinę za mocno, oszukując mnie co do naświetlenia zdjęcia. Postanowiłem uratować to 
zdjęcie na komputerze. Zapraszam do ściągnięcia zdjęcia (klikając ilustrację powyżej) i wspólnej 
korekty. 
 
Do korekty zdjęcia posłużymy się aplikacją firmy Adobe, Photoshop Elements 3.0 (wersja testowa 
do ściągnięcia ze strony producenta: 

wersja Windows

 lub 

wersja Macintosh

 ). Jeśli już posiadamy 

program, otwieramy w nim nasze zdjęcie i zastanawiamy się, co trzeba naprawić. Nasze 
przykładowe zdjęcie jest za ciemne, bardzo niedoświetlone. Musimy je doświetlić cyfrowo. 
 
Nasz program, w prawym, górnym rogu daje nam możliwość pracy w dwóch trybach: w trybie 
szybkiej korekty (quick fix) i w trybie standardowej obróbki (standard edit). Nie mamy ochoty 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 1

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

marnować zbyt dużo czasu, więc od razu uruchamiamy tryb szybkiej korekty a nasz ekran 
powinien wyglądać mniej więcej tak: 

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Po prawej stronie edytora mamy belkę narzędziowa, zazwyczaj zabiegi te ratują nasze zdjęcia już w 
trybie automatycznej korekty. Sprawdźmy więc, co jeszcze możemy zdziałać. 
 
Przechodzimy do pola General fixes, (zaznaczone na czerwono na zrzucie ekranu poniżej). 

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 2

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
W oknie tym widzimy kilka opcji: 

1.  Rotate - za pomocą tego narzędzia możemy dowolnie obracać zdjęcie, przydatne jeśli aparat 

nie posiada funkcji autorotacji.  

2.  SmartFix - funkcja automatycznie poprawiająca naświetlenie zdjęcia, każdorazowe 

wciśniecie powoduje nakładanie kolejnych korekt (trzeba uważać, by nie przesadzić).  

3.  Amount - pole Amount pozwala nam na manualną korektę, działa na tej samej zasadzie co 

Smart fix.  

Nasze zdjęcie jest w orientacji pejzażowej, więc nie musimy go obracać. Kliknijmy Auto, by 
zobaczyć, co komputer poprawi na zdjęciu. 

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Zdjęcie zostało doświetlone, szczególnie w górnej części. Dół zdjęcia, natomiast wciąż jest zbyt 
ciemny. Kliknijmy Auto jeszcze raz (efekt na zrzucie poniżej).  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 3

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Funkcja Auto sprawuje się wyśmienicie. Rozjaśniła tym razem dolną partię zdjęcia tak, jak 
wymagała tego fotografia. Dokładnie taki sam efekt uzyskamy przesuwając suwak w polu amount, 
jednak Auto w naszym przypadku okazało się szybsze. Zdjęcie wygląda nieporównywalnie lepiej 
niż oryginał. Przejdźmy dalej. 
 
Poniżej mamy dostępną kolejną zakładkę o nazwie Lightning i znajdziemy w niej takie narzędzia, 
jak: 

1.  Levels - działa na zasadzie korekty istniejącego histogramu (wykresu prezentującego 

naświetlenie zdjęcia), efekty podobne do smart fix.  

2.  Contrast - automatyczne dopasowanie kontrastu.  
3.  Lighten Shadows - pozwala na rozjaśnienie cieni na zdjęciach i wyciągnięcie detali.  
4.  Darken Highlights - alternatywnie do lighten shadows, aplikuje korektę do jasnych partii 

zdjęcia, służy do ratowania zdjęcia, jeśli jest prześwietlone.  

5.  Midtown Contrast - reguluje kontrast średnich tonów, szczególnie przydatne by 

zrównoważyć korekty dwóch wyżej wymienionych narzędzi.  

Nasze zdjęcie jest nadal trochę ciemne, nie chcemy natomiast sprawić by niebo stało się białe, 
płaskie i pozbawione detali. Kontrast zdaje się być w porządku, więc przejdźmy od razu do 
narzędzia Lighten shadows. Dla naszego zdjęcia uznałem, że odpowiednie będzie ustawienie 
suwaka w pozycji 1,5 stopnia. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 4

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Zdjęcie po korekcji wygląda już bardzo ciekawie, możemy ominąć korekcję Darken highlights. 
Niebo wygląda wystarczająco naturalnie. Możemy jeszcze eksperymentować z polem Midtone 
Contrast. My, dla naszego zdjęcia, przesunęliśmy suwak w prawo o 0,5 stopnia. 

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Pod zdjęciem, w lewej, dolnej sekcji widnieje rozwijane menu o nazwie View. Wybranie opcji 
Before and after (landscape) pozwoli nam porównać jak nasze korekcje wpłynęły na zdjęcie. 
Wybieramy więc tę opcję, (landscape i portrait pozwalają nam wybrać porównanie zarówno dla 
portretu w pionie, jak i dla pejzaży w poziomie).  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 5

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Wygląda świetnie, prawda? W porównaniu z oryginałem to niebo a ziemia. Włączmy z powrotem 
opcję After only i przejdźmy dalej. 
 
Kolory  
Nasze zdjęcie po korekcji naświetlenia wygląda jednak zbyt chłodno. Niebieski wpada lekko w 
fiolet, a całe zdjęcie jest dość zimne. Oczywiście, dopasować kolory możemy według naszego 
uznania. Do wyboru mamy następujące narzędzia: 

1.  Color - automatyczna korekcja kolorów.  
2.  Saturation - pozwala nam na regulację natężenia kolorów, przesuniecie w prawo podbije 

kolory, przesuniecie w lewo będzie odejmowało kolory aż do postaci czarnobiałego zdjęcia.  

3.  Hue - pozwala na regulację barwy, odcieni kolorów na zdjęciu.  
4.  Temperature - daje nam kontrolę nad balansem bieli na zdjęciu, suwak w prawo ociepla, 

suwak w lewo schładza biel. Narzędzie spełnia się najlepiej w połączeniu z narzędziem 
Tint.  

5.  Tint - pozwala dopasować odcienie kolorów do wybranej temperatury zdjęcia.  

Do usunięcia fioletowego odcienia na niebie użyjmy opcji Hue, przesuwając ja w lewo i prawo 
zobaczymy zmiany na zdjęciu. Dla naszego zdjęcia dobrym posunięciem jest przesuniecie suwaka 
odrobinę w lewo. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 6

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję... 

 
Nasze zdjęcie prezentuje się już tak, jak powinno od początku. W ostatniej zakładce (ostrość) 
mamy możliwość podostrzenia zdjęcia, jeśli jest zbyt miękkie. Przestrzegam jednak, że nieuważne 
posługiwanie się tym narzędziem może wyrządzić duże szkody na zdjęciu. 
 
Ostrość nie jest problemem naszego zdjęcia, więc wystarczy zapisać zdjęcie i cieszyć się z efektów.  

 

przed 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 7

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

...i po 

 
 
W następnym odcinku naszego cyklu napiszemy jak zlikwidować denerwujący efekt czerwonych 
oczu. 
 
Jak uratować zdjęcie - część 2: efekt czerwonych oczu Skąd bierze się efekt czerwonych oczu i 
jak możemy się go pozbyć? W drugim odcinku serii "Jak uratować zdjęcia" opisujemy 
niezbędne działania krok po kroku.  
 
 
Efekt czerwonych oczu to problem, z którym spotkał się niemal każdy. Czerwone oczy panny 
młodej na fotografii z wesela lub rodziny na zdjęciu z imienin cioci to z pewnością mało pożądany 
efekt. Mimo, że obecne na rynku aparaty (analogowe i cyfrowe) posiadają różne funkcje 
redukujące to niechciane zjawisko, to nie zawsze działają one we właściwy sposób. Jeśli jesteśmy 
posiadaczami aparatu cyfrowego lub skanujemy filmy na płytę CD przed wykonaniem odbitek, to 
pamiętajmy, że istnieje sposób, by czerwone oczy usunąć samodzielnie. Zacznijmy od tego, skąd 
bierze się efekt czerwonych oczu i kiedy najczęściej możemy spodziewać się jego występowania.  
 
 
Na czym polega efekt czerwonych oczu?  
 
Efekt czerwonych oczu powstaje na zdjęciu zazwyczaj wtedy, gdy fotografujemy w warunkach ze 
słabym lub zerowym oświetleniem przy użyciu lampy błyskowej. Gdy jest ciemno, nasze źrenice 
powiększają się, by wpuścić jak najwięcej światła. Gdy flesz lampy dociera do siatkówki, odbija się 
od niej i wraca do aparatu, dając na zdjęciu zabarwienie czerwone na skutek przefiltrowania światła 
przez naczynia krwionośne. Zjawisko to występuje najczęściej wtedy, gdy osoba fotografowana 
patrzy prosto w obiektyw aparatu i nasila się u osób posiadających jasną barwę oczu. 
 
Istnieje kilka bardzo prostych trików na pozbycie się tego efektu ze zdjęć. Poniżej przedstawiam 
najprostszą i najszybszą metodę. Do wykonania zadania potrzebujemy programu do edycji zdjęć. 
W naszym przykładzie posłużymy się świetną aplikacją firmy Adobe, Photoshop Elements 3.0 
(wersja testowa do ściągnięcia ze strony producenta: 

wersja Windows

 lub 

wersja Macintosh

 ), która 

posiada wszystkie opcje i narzędzia potrzebne do bezproblemowej edycji i przygotowania naszych 
zdjęć. Przed rozpoczęciem pracy warto zapoznać się ze skrótem klawiszowym CTRL+Z (Jabłko+Z 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 2

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

dla Macintoshy), za pomocą którego będziemy mogli cofnąć niechciane lub nieudane posunięcia. 
 
 
Krok po kroku  
 
Usuniemy efekt czerwonych oczu za pomocą narzędzia "Redukcja czerwonych oczu" (skrót Y na 
klawiaturze). 
1. Włączamy program do edycji. Z Menu w górnej części programu wybieramy polecenie 
File/Open (Plik/Otwórz) i otwieramy zdjęcie z niechcianym efektem (ilustracja 1). 

 

ilustracja 1 

 
 
2. Powiększamy otwarte zdjęcie za pomocą narzędzia "Lupa" (skrót Z) i wybieramy narzędzie do 
redukcji czerwonych oczu albo poprzez odszukanie na belce narzędzi po lewej stronie edytora 
ikony, albo poprzez skrót klawiszowy "Y" na klawiaturze. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 9

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

ilustracja 2 

 
3. Po wybraniu narzędzia (ilustracja 2) u góry pojawią nam się opcje pozwalające dostosować 
nasze narzędzie do pracy (ilustracja 3). 

 

ilustracja 3 

 
4. Do wyboru mamy dwie opcje: Pupil Size i Darken Amount. Darken Amount pozwala nam na 
regulację stopnia, w jakim czerwony kolor oczu ma być zredukowany do czerni, natomiast Pupil 
Size reguluje obszar działania narzędzia. Dla naszego przykładowego zdjęcia ustawimy wartości 
Pupil Size na 58% a Darken Amount na 35%. Po ustawieniu przystępujemy do pracy. Ustawiamy 
wskaźnik myszy na czerwone oko (ilustracja 4) i za pomocą jednego kliknięcia pozbywamy się 
czerwieni (ilustracja 5). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 10

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

ilustracja 4 

 

 

ilustracja 5, kliknij, żeby zobaczyć powiększoną wersję 

 
 
5. Całą operację powtarzamy na drugim oku. Czas wykonania zabiegu to około 1 minuty, a efekty 
możemy podziwiać na ilustracji 6. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 11

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

ilustracja 6 

 
 
Za tydzień w serii "Jak uratować zdjęcie" ukaże się artykuł o poziomach kompresji i plikach RAW. 
 
Jak uratować zdjęcie - część 3: jakość kompresji JPEG i RAW W dzisiejszym odcinku dowiemy 
się czym różnią się od siebie pliki RAW i JPEG, a także jaką jakość kompresji tych ostatnich 
wybrać.  
 
Im bardziej postępował rozwój fotografii i komputerów, tym więcej pojawiało się różnego rodzaju 
formatów zapisu zdjęć. Jedne się nie przyjęły, inne zostały zaakceptowane i przejmują pałeczkę 
pierwszeństwa. Obecnie spośród powszechnie dostępnych metod zapisu zdjęć w aparatach 
cyfrowych wyróżniamy 3 główne formaty zapisu: RAW, TIFF i JPEG. 
 
JPEG najoszczędniejszy  
Zacznijmy od ostatniego. Format JPEG (.jpg) jest obecnie najpopularniejszym formatem zapisu 
zdjęć i grafiki komputerowej. Jest oferowany jako metoda zapisu zdjęć w prawie wszystkich 
aparatach cyfrowych. Jego popularność wynika przede wszystkim z małych rozmiarów 
zapisywanych plików. Aby osiągnąć małe rozmiary, zdjęcia w tym formacie są kompresowane. Ze 
zdjęcia w procesie obróbki w aparacie czy komputerze usuwane są informacje uznawane za mniej 
ważne dla odbioru obrazu. Na przykład na zdjęciu motyla nie zobaczymy bardzo drobnych 
włosków na skrzydłach, ale zachowany będzie wzór kolorów. Dlatego kompresję JPEG nazywamy 
stratną, czyli taką, która ingeruje (zmniejsza) w ilość informacji jaką przekazuje zdjęcie, co w 
praktyce oznacza mniejszą ilość detali na fotografii. 
 
To samo zdjęcie może być kompresowane z różną siłą, nazywaną poziomem kompresji lub jakością 
kompresji. Im większy poziom kompresji (gorsza jakość kompresji), tym plik ze zdjęciem 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 12

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

mniejszy. Fachowo poziom kompresji określa się stosunkiem np. 1:4, 1:8, 1:16. W programach 
graficznych stosowana jest również skala procentowa, gdzie 100% to najniższy poziom kompresji, 
a 10-20% to zdjęcie najgorszej jakości ale najmniejsze objętościowo. Producenci aparatów używają 
bardziej przystępnych nazw odnoszących się do jakości zdjęcia, jak na przykład: Fine, Normal, 
Super High Quality, High Quality lub oznaczają poziom kompresji gwiazdkami (im więcej 
gwiazdek tym mniejszy poziom kompresji). Szczegóły można znaleźć w instrukcji obsługi aparatu. 
Poniższa tabelka pokazuje przykładowe wielkości plików w zależności od poziomu kompresji. 
 

nazwa 
kompresji/pliku 

poziom 
kompresji 

objętość pliku (matryca 6.0 Mp - 
3000x2000 pcs) 

ilość zdjęć na karcie 
256MB 

RAW, TIFF 

1:1 (bezstratny)  5MB 

44 

JPEG Fine 

1:4 

2.9MB 

73 

JPEG Normal 

1:8 

1.5MB 

144 

JPEG Basic 

1:16 

0.8MB 

279 

opracowanie własne na podstawie materiałów firmy Nikon  
 
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, zwiększenie kompresji powoduje utratę jakości zdjęcia i jedyny 
zysk jaki otrzymujemy, to mniejsza objętość pliku, a co za tym idzie więcej zdjęć na karcie pamięci 
czy szybszy przesył pliku internetem. Ogólnie jednak zalecamy wykonywanie zdjęć w możliwie 
najwyższej jakości (najniższym poziomie kompresji). Jeżeli jednak jesteśmy zmuszeni do 
zmniejszenia objętości pliku, pamiętajmy, że różne typy zdjęć różnie znoszą zwiększenie poziomu 
kompresji.  
 
Największe pogorszenie jakości zauważymy na fotografiach, gdzie znajdują się duże jednolite 
powierzchnie kolorów (np. błękitne niebo, grafika, architektura itp.). Znaczenie lepiej wyglądają 
mocno skompresowane zdjęcia zawierające dużo drobnych szczegółów, nie mających dużego 
znaczenia dla odbioru zdjęcia (przyroda, portrety, krajobrazy). Przykład poniżej. 

 

lewy fragment zdjęcia zapisany został w najlepszej jakości, a prawy w najgorszej dostępnej 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 3

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
Z powodu gorszej jakości zdjęcia w formacie JPEG nie nadają się najlepiej do dużych powiększeń 
czy dalszej obróbki. Należy też pamiętać, że pliki JPEG tracą na jakości, jeżeli są wielokrotnie 
modyfikowane i ponownie zapisywane. Można temu częściowo zapobiec, konwertując plik JPEG 
przed obróbką do bezstratnego formatu TIFF (.tif) lub Photoshop (.psd) - w przypadku osób 
pracujących w tym programie. 
 
Jak widać JPEG ma swoje ograniczenia. Pamiętajmy jednak, że pliki JPEG zapisane w najwyższej 
jakości nadają się do większości zastosowań, nawet profesjonalnych. Przede wszystkim do 
fotografii w bardzo dobrych warunkach oświetleniowych, do zdjęć pamiątkowych wykonywanych 
np. na imprezach, gdzie wolimy oszczędzać miejsce na karcie pamięci, a zdjęcia nie będą później 
powiększane do dużych formatów, a także wtedy, gdy nie mamy zamiaru późniejszej pracy z 
plikiem. Podsumowując w 90% wypadków zastosowań amatorskich i półprofesjonalnych 
powinniśmy stosować format JPEG, a sięgać po inne formaty, tylko gdy jest to konieczne. 
 
Co to właściwie jest TIFF?  
Najogólniej mówiąc, TIFF (pliki .tif) to bezstratna forma zapisu zdjęć. Raz zapisany plik TIFF 
może być do woli otwierany i zapisywany bez straty jakości. Dlatego właśnie format ten świetnie 
nadaje się do zapisu zdjęć poddawanych edycji oraz do archiwizacji dużych plików. 
Bezproblemowo radzi on sobie z plikami zawierającymi wiele warstw (w przeciwieństwie do 
JPEG). Jest on spotykany głównie w półprofesjonalnych i profesjonalnych aparatach cyfrowych, 
lecz z uwagi na dużą wagę plików nie jest on polecany jako format zapisu zdjęć w przypadku 
zastosowań amatorskich, które nawet często nie mają możliwości zapisu zdjęć w tym formacie. 
TIFF jest nadal bardzo popularny w druku i obróbce zdjęć, jednak w większości aparatów 
cyfrowych został wyparty przez format RAW. 
 
100% zdjęcia... czyli format RAW  
Format RAW w uproszczeniu nazywany jest cyfrowym odpowiednikiem filmowego negatywu. 
Plik RAW to nienaruszone żadną (prawie) obróbką elektroniczną zdjęcie w takiej postaci, w jakiej 
zostało uchwycone podczas naświetlenia na matrycy aparatu cyfrowego. Format ten daje najlepszą 
dostępną ostrość i jakość z danego aparatu cyfrowego ? wykorzystujemy 100% możliwości aparatu. 
Jednak takie pliki wymagają "wywołania" czyli obróbki w specjalnym programie do edycji zdjęć. 
Najczęściej program taki otrzymujemy wraz z aparatem i nie może on być zastosowany do plików 
RAW z innego modelu aparatu. Dzieje się tak dlatego, że pliki RAW z poszczególnych modeli 
aparatów różnią się od siebie i muszą być obrabiane w specjalny sposób. Oglądając plik RAW 
przed obróbką zobaczylibyśmy jedynie kolorową mozaikę nic nie znaczących pikseli. Pliki RAW 
są kilkakrotnie cięższe od standardowego JPEG (patrz tabelka), a spowodowane jest to tym, że 
RAW nie stosuje kompresji danych z matrycy. 
 
Jednak RAW ma inne zalety, do których należą:  

• 

większa niż w przypadku innych formatów tolerancja na błędy fotografującego - możliwa 
jest korekcja ostrości, kontrastu czy balansu bieli, tak jak byśmy to zmieniali w aparacie 
przed zrobieniem zdjęcia, jak również lekka korekcja naświetlenia zdjęcia  

• 

12-bitowa paleta tonalna - zdjęcia są bogatsze w detale (w przeciwieństwie do JPEG, który 
potrafi przechowywać obraz tylko w 8 bitach)  

• 

ułatwiona zbiorowa edycja plików - jeżeli podobnej korekcji wymaga kilka zdjęć, możemy 
zapisać operacje wykonane na jednym zdjęciu i zlecić programowi wykonanie tych samych 
korekcji na innych zdjęciach bez naszego udziału.  

W zależności od producenta aparatu fotograficznego rozróżniamy kilka rodzajów formatu RAW. 
Na przykład aparaty Fuji mają swój format RAW o nazwie RIF, aparaty firmy Nikon z kolei 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 4

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

dysponują formatem o nazwie NEF. Jak już pisaliśmy, każdy z tych formatów wymaga 
odpowiedniego oprogramowania, które zazwyczaj jest dostarczane razem z aparatem lub należy je 
osobno dokupić. Bolączką formatu RAW jest potrzeba konwersji plików do roboczego formatu 
TIFF, gdy chcemy pracować w programie graficznym, który nie wspiera formatu RAW (a takich 
jest większość) lub gdy chcemy wykonać odbitki ze zdjęć. 
 
Takie działanie oczywiście wymaga czasu, jednak na szczęście pliki RAW da się łatwo obrabiać 
zbiorowo, zlecając wykonanie tego zadania komputerowi. Producenci aparatów również wyszli 
nam naprzeciw i w bardziej zaawansowanych aparatach jest możliwość zapisu zdjęć w formacie 
RAW+JPEG, co oznacza nic innego jak zapisanie zdjęcia w formacie RAW do późniejszej obróbki 
oraz dodatkowo przetworzenie pliku RAW do JPG już w aparacie w celu łatwiejszego przeglądania 
na komputerze lub umożliwienia szybkiej wysyłki Internetem. 
 
Kiedy używać RAW a kiedy JPEG  
Formatu RAW najlepiej używać w trudnych warunkach oświetleniowych, gdy nie możemy zaufać 
pomiarowi światła w aparacie lub nie jesteśmy pewni prawidłowego naświetlenia zdjęcia i wiemy, 
że nad fotografią będzie trzeba popracować przy komputerze. 
 
Jeśli warunki oświetleniowe są bez zastrzeżeń i aparat radzi sobie z sytuacją, wystarczy stosować 
format JPEG, w najlepszej dostępnej do wyboru jakości. To na pewno zaoszczędzi nam trochę 
czasu, a także miejsca na karcie pamięci. 
 
Pliki RAW to także wybór profesjonalistów, którzy wymagają od zdjęcia najwyższej dostępnej 
jakości i wiedzą, że zdjęcie przejdzie gruntowną obróbkę zanim trafi na okładkę czasopisma lub na 
strony kalendarza. 
 
 
Jak poprawić zdjęcie - część 4: błysk dopełniający Użycie flesza w pełnym słońcu? Jak 
najbardziej. Technika błysku dopełniającego jest jednym z najprostszych sposobów na 
uratowanie zdjęcia wykonywanego pod słońce.  
 
W kolejnym odcinku cyklu "Jak uratować zdjęcie" pokażemy jak wykorzystać lampę błyskową do 
jednolitego naświetlenia kontrastowych scen. Z taką potrzebą spotykamy się najczęściej podczas 
wakacyjnego fotografowania. W doskonałych warunkach oświetleniowych, przy pięknym słońcu i 
błękitnym niebie postacie na zdjęciu są ciemne i pozbawione szczegółów. Robimy drugie zdjęcie, 
tym razem mierząc światło na fotografowane osoby. Znowu zdjęcie jest nieudane. Postacie co 
prawda są dobrze oświetlone, jednak tło prześwietlone, a niebo wyszło szare zamiast błękitne. Jak 
temu zaradzić? 
 
Drugie słońce  
Z opisaną powyżej sytuacją mamy do czynienia najczęściej w trzech przypadkach:  

1.  zdjęcie wykonywane jest pod słońce lub na tle jasnego nieba  
2.  postać stoi na tle okna lub np. na tarasie, werandzie  
3.  otoczenie fotografowanej postaci jest bardzo jasne np. na śniegu, wodzie, plaży.  

Każdy z tych przypadków jest nieco inny, ale rezultaty w postaci nieudanego zdjęcia - podobne. 
Bez pomocy dodatkowych źródeł światła otrzymamy albo ciemną postać, albo prześwietlone tło.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 5

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

za ciemny pierwszy plan 

 
Takim dodatkowym źródłem światła jest oczywiście lampa błyskowa wbudowana lub założona do 
naszego aparatu. Wykorzystanie lampy pozwala wyrównać poziom oświetlenia między jasnym 
tłem a zacienionym pierwszym planem (fotografowaną postacią lub innym obiektem). Poniżej 
przykład wykorzystania błysku dopełniającego: 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 16

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

po lewej zdjęcie bez błysku, po prawej z błyskiem 

 
Na lewym zdjęciu, gdzie nie wykorzystano doświetlenia błyskiem, testowy miś na tle okna jest 
ciemny, zaś widok za oknem prześwietlony. Aparat próbował osiągnąć kompromis i w rezultacie, 
żaden z planów nie jest zadowalający. Natomiast na prawym zdjęciu użycie błysku pomogło 
wyrównać poziom naświetlenia obu planów. Miś jest odpowiednio naświetlony, a widok z okna 
nabrał kolorów i szczegółów. Użycie lampy ewidentnie uratowało to zdjęcie. Jednak jakie 
ustawienia w aparacie wybrać? 
 
Korzystając z aparatu, przeciętny użytkownik korzysta z automatycznego trybu pracy lampy. W 
tym trybie aparat sam decyduje, kiedy wyzwolić błysk. Najczęściej ma to miejsce, gdy ogólny 
poziom naświetlenia fotografowanej sceny jest za niski i zdjęcie może wyjść poruszone. Bardziej 
zaawansowane modele aparatów wiążą wyzwolenie lampy także z poziomem jasności w punkcie, 
w którym mierzona jest ostrość. W tym wypadku mamy dużą szansę, że automatyka aparatu sama 
wykryje różnicę w doświetleniu planów i wyzwoli błysk lampy. 
 
Jednak gdy tak się nie stanie, sami musimy zmusić aparat, aby wyzwolił lampę. Do tego służy 
funkcja błysk wymuszony dostępna w większości aparatów kompaktowych i lustrzanek.  
 
Błysk dopełniający w kompaktach  
Ogromna większość aparatów kompaktowych wyposażona jest we wbudowane lampy błyskowe. 
Najczęściej oferują one kilka podstawowych trybów pracy dostępnych z przycisku na obudowie lub 
z poziomu menu aparatu. Najczęściej dostępne tryby to:  

• 

błysk automatyczny (Auto)  

• 

błysk z redukcją efektu czerwonych oczu  

• 

błysk wyłączony  

• 

błysk wymuszony  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 6

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Najbardziej interesuje nas oczywiście ta ostatnia opcja. Po wybraniu jej na ekranie aparatu 
zobaczymy najczęściej ikonkę błyskawicy. 

 

tryb wymuszonego błysku symbolizuje najczęściej ikona błyskawicy 

 
Sam wybór trybu pracy lampy błyskowej jest inny w różnych modelach aparatów kompaktowych i 
radzimy tutaj zajrzeć do instrukcji obsługi posiadanego aparatu. 
 
W niektórych bardziej zaawansowanych kompaktach cyfrowych błysk wymuszony realizowany 
jest poprzez podniesienie wbudowanej lampy błyskowej. 
 
Należy też pamiętać, że przy niektórych trybach tematycznych (np. nocny porter, śnieg, plaża itp.) 
wymuszenie błysku jest już zazwyczaj włączone i użytkownik nie może tego zmienić. Aby móc w 
pełni kontrolować błysk należy najczęściej wybrać tryb pracy aparatu oznaczony jako Program lub 
Manual (szczegóły powinny być w instrukcji użytkowania aparatu). 
 
Błysk dopełniający w lustrzankach  
Omówione w pierwszej części tego artykułu zasady dotyczą także bardziej zaawansowanych 
lustrzanek cyfrowych. W tym wypadku często mamy możliwość użycia zewnętrznej lampy 
błyskowej. Niektóre, profesjonalne modele, nie mają lampy wbudowanej i wtedy jest to 
konieczność.  
 
W większości modeli lustrzanek błysk wymuszony uzyskujemy po prostu włączając lampę 
błyskową, co w wypadku modeli z wbudowanym fleszem oznacza jego podniesienie. Aby podnieść 
lampę, najczęściej wystarczy przycisnąć przycisk oznaczony błyskawicą. W niektórych modelach 
należy wybrać wcześniej jeden z zaawansowanych trybów pracy aparatu (np. Program). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 18

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

podnoszoną lampę typu "popup" uruchamiamy najczęściej przyciskiem na obudowie 

 
Wiele systemów zewnętrznych lamp błyskowych umożliwia zastosowanie specjalnego kabla, 
dzięki któremu lampę można odsunąć od korpusu aparatu. Warto pomyśleć nad takim 
rozwiązaniem, gdyż wtedy efekt zastosowania lampy będzie bardziej naturalny. Pamiętajmy, że 
lampę powinniśmy odsuwać w kierunku, skąd pada naturalne źródło światła, unikniemy wtedy 
wrażenia zastosowania sztucznego oświetlenia.  
 
Czego unikać  
Należy pamiętać, że zastosowanie flesza niesie ze sobą kilka niebezpieczeństw dla jakości zdjęcia. 
Błysk jest zawsze sztucznym elementem na zdjęciu i powinniśmy dążyć do tego, żeby jego 
obecność była jak najmniej widoczna. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 19

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

na tym zdjęciu miś jest doświetlony zbyt silnie 

 
Głównym problemem jest zbyt silne światło lampy. W rezultacie pierwszy plan jest prześwietlony i 
pozbawiony szczegółów. Są na to dwa sposoby. Najłatwiejszy, to oddalenie się od 
fotografowanego obiektu i użycie zoomu w aparacie (użytkownicy zewnętrznych lamp, mogą także 
posłużyć się kablem umożliwiającym odsunięcie lampy błyskowej od osi obiektywu). Drugi to 
zmniejszenie mocy błysku w menu aparatu. Niestety nie wszystkie modele aparatów oferują taką 
opcję. 
 
Innym problemem, jest efekt czerwonych oczu. Mimo, że przy błysku dopełniającym występuje on 
rzadziej, to jednak może być równie dokuczliwy. W takim przypadku radzimy skorzystać z funkcji 
redukcji tego efektu w menu lampy błyskowej aparatu lub usunięcie czerwonych oczu w 
późniejszej obróbce na komputerze, o czym pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów tego 
cyklu. 
 
Na koniec chcieliśmy zdradzić jeszcze jeden trik. Czasami, zamiast lampy wystarczy użyć 
powierzchni odbijającej światło, którą doświetlamy zacienioną postać. W sprzedaży dostępne są 
specjalne ekrany jednak do fotografowania małych przedmiotów wystarczy biała kartka, a w 
warunkach polowych np. biała koszulka. Pamiętajmy, jednak, że odbite światło jest dosyć słabe, 
więc musimy taki ekran umieścić stosunkowo blisko fotografowanego obiektu. 
 
Zachęcamy do eksperymentów z błyskiem dopełniającym, oraz do rozsądnego korzystania z tego 
rozwiązania. Czasami nieco ciemne, sylwetkowe zdjęcia też mają swój urok. 
 
Za tydzień zapraszamy na kolejną część naszego cyklu omawiającego podstawy fotografii 
cyfrowej. 
 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 7

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Jak uratować zdjęcie - część 5: obróbka plików RAW W jednym z ostatnich odcinków naszego 
poradnika, wyjaśnione zostały podstawowe formaty zdjęć cyfrowych. W tym tygodniu 
opowiemy szerzej o możliwościach formatu RAW, jego obróbce początkowej i końcowym 
eksporcie do pliku wyjściowego. 
 
 
1.Wprowadzenie  
 
W jednym z 

ostatnich odcinków

 naszego poradnika, wyjaśnione zostały podstawowe formaty zdjęć 

cyfrowych. W tym tygodniu opowiemy szerzej o możliwościach formatu RAW, jego obróbce 
początkowej i końcowym eksporcie do pliku wyjściowego. 
 
Jak wiadomo z poprzednich odcinków, zdjęcia w formacie RAW są wierną kopia informacji, które 
zostały uchwycone przez nasz aparat. Innymi słowy jest to cyfrowy negatyw, zawierający nie 
modyfikowane przez żadne algorytmy dane. 
 
Dzięki zapisowi nawet w 14-bitowej palecie kolorów, zdjęcia posiadają łagodniejsze i pełniejsze 
przejścia tonalne niż fotografie zapisane w tym samym momencie w formacie JPEG. Zalety 
formatu RAW moglibyśmy wymieniać dalej, wspominając chociażby o większej tolerancji na 
błędy ekspozycji i balansu bieli, ale musimy pamiętać o jednej wadzie, która zniechęca wielu 
fotografów. Pliki RAW wymagają od użytkownika wiedzy i czasu, trzeba je najpierw obrobić a 
później skonwertować. W dzisiejszym odcinku skupimy się na narzędziach, które pozwolą 
zaprzyjaźnić się z formatem RAW, wspólnym formatem DNG i konwersją zbiorową plików do 
tego formatu. W końcu RAW to numer jeden większości profesjonalnych fotografów. 
 
2. Recepta na jakość  
 
Do obróbki potrzebny będzie nam konwerter który zdekoduje plik i pozwoli zapisać go w innym 
formacie. Na rynku dostępnych jest wiele darmowych aplikacji obsługujących RAWy, spośród 
których dużą popularnością cieszą się RAWshooter essentials czy Bible Labs. Ponadto wielu 
producentów aparatów dołącza własne oprogramowanie na płycie CD.  
 
Podobnie, jak w poprzednich odcinkach, do naszej konwersji użyjemy płatnego programu 
Photoshop Elements 3.0 (wersja testowa do ściągnięcia ze strony producenta: 

wersja Windows

 lub 

wersja Macintosh

 ) obsługującego Adobe Camera RAW (Adobe Camera RAW jest wtyczką (plug 

in) do programów Photoshop Elements 3.0-4.0 i Photoshop CS 2). Po instalacji wtyczki, pliki 
powinny być automatycznie przez niego otwierane w środowisku edytorskim Adobe Photoshop lub 
Photosop Elements. 
 
Program jest stale aktualizowany, zatem nie powinien mieć kłopotu z RAWami z obecnie 
dostępnych na rynku aparatów Jeśli pojawi się problem z obsługą plików z jednego z aparatów, 
należy sprawdzić na stronie Adobe czy planowana jest aktualizacja. Jeśli nie uda się znaleźć 
Waszego aparatu na liście modeli obsługiwanych przez program, nie ma powodu do zmartwień. 
Zagadnienia, które omówimy są praktycznie jednakowo identyfikowane we wszystkich aplikacjach 
do konwersji RAW. 
 
 
3. DNG czyli Digital Negative... następny format?  
 
Jak już wspomnieliśmy wyżej, każdy producent bardziej zaawansowanych aparatów cyfrowych ma 
opracowany własny format RAW, do którego potrzebny jest nam odpowiednie oprogramowanie. 
Ten brak spójności między formatami bywa kłopotliwy i potrafi uprzykrzyć nam fotografowanie: 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 8

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

wszędzie tam, gdzie nie mamy naszego oprogramowania firmowego, nie możemy podejrzeć nawet 
miniatur naszych zdjęć na komputerze i jesteśmy skazani na monitor LCD naszego aparatu. Firma 
Adobe wyszła z inicjatywą ujednolicenia RAW, tak, aby format ten był spójny i bezproblemowo 
odczytywany na każdej maszynie, na której mamy zainstalowany ACR Adobe Photoshop CS 2 
oraz Photoshop Elements 3.0-4.0. W ten sposób powstał format DNG, którego niewątpliwą zaletą 
jest fakt, że jest on bezpłatny i możliwy do ściągnięcia wraz z wtyczką (plug in) Adobe Camera 
RAW, która pozwala nam samodzielnie przerabiać pierwotny RAW na ujednolicony DNG RAW. 
W naszym dzisiejszym odcinku przerobimy nasz RAW z Nikona na RAW DNG.  
 
 
4. Adobe Camera RAW  
 
Zapoznajmy się z interfejsem naszego konwertera. Na poniższym obrazku zaznaczone zostały trzy 
ważne sekcje, każda z nich w innym kolorze.  

 

na ilustracji zaznaczone zostały trzy ważne sekcje, każda z nich w innym kolorze, kliknij, żeby 

zobaczyć powiększyć 

 
 
Niebieskim kolorem zaznaczyłem belkę narzędziowa, która pozwala nam wybrać tryb pracy 
kursora, w kolejności od lewej: 

• 

Lupa- pozwala nam kliknięciem przybliżać lub oddalać zdjęcie wgrane do konwertera  

• 

Dłoń- pozwala nam dowolnie przesuwać myszką zdjęcie na dużym przybliżeniu  

• 

Pipeta- pozwala nam pobrać kolor ze zdjęcia, pozwala również na pobranie wzorca do 
korekcji balansu bieli (omawiamy to dalej we fragmencie o balansie bieli)  

• 

Strzałka w lewo - obraca nam zdjęcie w lewą stronę  

• 

Strzałka w prawo - obraca nam zdjęcie w prawą stronę  

• 

Tryby wyświetlania- za pomocą tych trzech ustawień możemy ujawnić obszary, które są nie 
do odratowania z ciemnych partii zdjęcia (shadows) lub pokazać te, których jasne partie są 
prześwietlone bez możliwości odzyskania detali (highlights) a funkcja preview to 
standardowy widok zdjęcia.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 8

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
 
Czerwonym kolorem zaznaczyłem belkę informacyjną, która posiada dwie funkcje, zaczynając od 
dołu: 

• 

Depth - funkcja, która pozwala nam wybrać wynikową rozpiętość tonalną. Plik 
skonwertowany do 16 bitów będzie posiadał aż 4,096 poziomów jasności (dla plików RAW 
o wzorcowej palecie 12 bitów) natomiast konwersja do 8 bitów da nam 256 poziomów 
jasności. Należy pamiętać, że plik 16-bitowy zajmie dwa razy więcej miejsca na dysku niż 
8-bitowy, ale posiadać będzie szerszą skalę, przez co zachowamy więcej danych. W 
większości przypadków bez sprawnego oka i dobrze naświetlonego pliku nie będziemy w 
stanie zobaczyć różnicy miedzy tymi plikami. Tryb 16-bitowy okaże się przydatny, jeśli 
zdjęcie będzie mocno obrabiane i przenoszone na duży format.  

• 

Zoom level - procentowa skala przybliżenia lub oddalenia zdjęcia w stosunku do 
oryginalnego rozmiaru zdjęcia.  

 
 
Zielonym kolorem zaznaczyłem kluczowe dla obróbki RAW narzędzia i opcje. 
 
Zakładka Adjust zaczynając od góry: 

• 

RGB - po najechaniu myszką na wybraną część zdjęcia, ta opcja poda nam składowe 
wartości poszczególnych kolorów w palecie RGB.  

• 

Histogram - czyli graficzne pokazanie widma światła z jej składowymi.  

• 

Settings - ta opcja pozwala zapisać lub załadować gotowe, wypracowane wcześniej 
ustawienia.  

• 

Adjust White Balance - jedną z zalet formatu RAW jest możliwość bezproblemowej zmiany 
balansu bieli tak, jakbyśmy ustawili to w aparacie przed zrobieniem zdjęcia. Do dyspozycji 
mamy 8 zdefiniowanych ustawień a także możliwość samodzielnej kalibracji BB za pomocą 
suwaków "temperature" i "tint", gdzie ustawiamy odpowiednia temperaturę światła. 
Wymieńmy zdefiniowane ustawienia: 

o 

D1) ustawienie "As Shot" to oryginalny BB który został ustawiony do zdjęcia.  

o 

D2) ustawienie "Auto" nakazuje konwerterowi samodzielne ustawienie balansu 
bieli, nie zawsze skuteczne.  

o 

D3) ustawienie "Daylight" (światło dzienne) ustawia temperaturę na 6000 stopni 
Kelvina. Zastosowanie do zdjęć na świeżym powietrzu, z niezbyt zachmurzonym 
niebem.  

o 

D4) ustawienie "Cloudy" (zachmurzenie) ustawia temperaturę światła na 6500 
stopni Kelvina. Do użycia podczas dużego zachmurzenia, deszczu czy po prostu do 
szarej pogody.  

o 

D5) ustawienie "Shade" (w cieniu) ustawia temperaturę światła na 7500 stopni 
Kelvina. Można go użyć by ocieplić zdjęcie, ustawienie przydatne wieczorem, gdy 
słońce jest nisko i obiekty rzucają długie cienie.  

o 

D6) ustawienie "Tungsten" (światło żarowe) ustawia temperaturę światła na zdjęciu 
na 2850 stopni Kelvina. Przydatne, gdy fotografujemy w pomieszczeniach z 
oświetleniem żarowym. Trzeba jednak uważać: nie wszystkie żarówki mają taką 
samą charakterystykę i istnieje duże prawdopodobieństwo przekłamań. Najlepiej na 
oko skorygować to ustawienie, jeśli nie będzie wiernie odzwierciedlało 
rzeczywistości.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 23

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

o 

D7) ustawienie "Fluorescent" (fluorescencyjne) ustawia temperaturę światła na 
zdjęciu na 3800 stopni Kelvina. Jedyna słuszna opcja gdy fotografujemy ze 
światłem fluorescencyjnym. Należy uważać z ustawieniem, tak jak w punkcie D6.  

o 

D8) ustawienie "Flash" (z błyskiem) ustawia temperaturę światła na zdjęciu na 5500 
stopni Kelvina. Przy użyciu z lampą błyskową lub dopełnieniem.  

Dla naszego zdjęcia wybraliśmy ustawienie opisane w punkcie D8, biele w tym ustawieniu 
są najbardziej białe. Nie ma złotej recepty na balans bieli: nie istnieje ustawienie, które 
będzie działało w każdych warunkach. Jeśli aparat lub my wybierzemy zły balans bieli, to 
należy go ręcznie dostosować do warunków zaistniałych na zdjęciu.  

• 

Exposure (naświetlenie), Shadows (cienie), Brightness (jasność), Contrast (kontrast), 
Saturation (natężenie kolorów) - za pomocą suwaków możemy modyfikować poszczególne 
parametry zdjęcia. Każdy suwak ma opcje automatycznego dostosowania parametrów przez 
program. Bardzo przydatna funkcja bowiem mechanizm ten dosyć rzadko się myli.  

• 

Save - opcja ta, opisana szczegółowo poniżej, pozwala nam zapisać zmiany  

• 

Cancel - wyłącza konwerter i nie zapisuje pliku.  

• 

Help - zawiera pomoc techniczną.  

• 

Open - pozwala nam przenieść zdjęcie do okna edycji naszego programu w celu dalszej 
obróbki lub zapisu do wybranego formatu. Duża część laboratoriów fotograficznych nie 
obsługuje plików typu RAW, więc z myślą o odbitkach powinniśmy zdjęcie zapisać do 
formatu TIFF lub JPEG. Jeśli jednak chcemy mieć możliwość wprowadzania ponownych 
zmian lub powrotu do początkowych ustawień, powinniśmy zapisać zdjęcie w formacie 
RAW. RAW posiada bowiem ważną zaletę: podczas zapisu zmian nigdy nie kasuje swojego 
oryginalnego stanu, ponieważ zmiany, które poczyniliśmy zostały zapisane osobno. Nie 
będzie żadnego problemu z cofnięciem szkodliwych zmian poprzez ponowne ustawienie 
parametrów.  

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 24

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

zabawa z balansem bieli może dać interesujące efekty 

 
Zakładka Details , zaczynając od góry: 

• 

Sharpen (ostrzenie) - suwak regulujący ostrość zdjęcia. Należy zwracać uwagę, by podczas 
manipulowania suwakiem zdjęcie było powiększone do 100%, inaczej nie będziemy 
świadomi zmian, które zachodzą i spotkać nas może przykra niespodzianka przy odbiorze 
odbitek z laboratorium.  

• 

Luminance smoothing (wygładzanie światła) - bardzo przydatna funkcja, pozwalająca na 
zniwelowanie szumu powstającego na zdjęciach cyfrowych. Operujemy nim na zdjęciu w 
100% trybie podglądu. Poniżej zamieszczamy dwa zdjęcia z ustawieniem wygładzania na 0 
i na 25. Różnica jak widać jest dość znacząca dlatego tego ustawienia należy używać z 
rozwagą.  

• 

Color noise reduction (redukcja kolorowego szumu) - zdjęcia z niektórych aparatów 
zrobione przy wysokiej wartości ISO lub przy złym naświetleniu, ujawniają szumy. Przy 
podglądzie 100% ostrożnie pozbywamy się tego niechcianego efektu.  

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 25

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

zdjęcie z wygładzeniem ustawionym na 0 i 25, kliknij, że zobaczyć dużą wersję 

 
Save - opcja ta pozwala nam zapisać zmiany, które poczyniliśmy w pliku RAW i zachować nasze 
zdjęcie w uniwersalnym RAW DNG. Wyjaśnijmy po kolei co możemy zmienić na tym poziomie: 

1.  Destination 

o 

Save in Same Location - zapisz w tym samym folderze  

o 

Save in New Location - (zapisz w innym folderze, przy czym za pomocą przycisku 
"Select Folder" musimy określić gdzie program ma zapisać nasze zdjęcie)  

2.  File Naming 

o 

W polu Document Name możemy, ale nie musimy wpisać nazwę, jaką chcemy 
nadać plikowi, nazwa może być dwuczłonowa.  

o 

File Extension wybieramy czy rozszerzenie ma być pisane znakami małymi lub 
dużymi.  

3.  Format: Digital Negative  

o 

Compressed (lossless) - wybieramy czy program ma spakować zdjęcie by 
zajmowało mniej na dysku (nie działa to na zasadzie kompresji JPG, nic nie tracimy 
z naszego zdjęcia)  

o 

Convert to Linear Image - nie musimy zaznaczać tego pola. Jest tryb dla bardzo 
zaawansowanych edytorów/fotografów, przydatny, gdy chcemy wydobyć najlepszą 
możliwą jakość.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 26

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

o 

Embed Original RAW file jeśli nie chcemy pozbywać się naszego oryginalnego 
pliku możemy kazać go dołączyć do pliku DNG(zajmie to proporcjonalnie więcej 
miejsca)  

o 

JPEG Preview Quality - wybieramy czy chcemy mieć podgląd pliku DNG w 
przeglądarce Adobe.  

 

 

 
Po konwersji nasz plik waży około 15MB, ma wbudowany oryginalny RAW oraz podglądową 
wersję JPEG, dzięki czemu przeglądarka plików Adobe będzie nam pokazywała plik. 
 
5. Grupowa konwersja plików do formatu DNG  
 
Jeżeli po przeczytaniu naszego tutoriala uznacie, wygodniej pracuje się na plikach DNG, polecamy 
ustawić pracę z plikami w następujący sposób. 
 
1. Oryginalne pliki zachowujemy jako kopie zapasowe lub umieszczamy je wewnątrz pliku DNG 
przy konwersji 
2. Konwertujemy nasze RAW do DNG 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 27

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
3. Dalszą obróbkę prowadzimy już w środowisku Adobe Photoshop Elements (lub jego bardziej 
rozbudowanym bracie CS, CS2), ustawiając parametry zdjęciowe dla każdego ze zdjęć i zapisując 
te zmiany opcja Save  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 28

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
4. Jeśli mamy dużo obrobionych plików, możemy zbiorowo skonwertować je do formatów 
TIFF/JPEG za pomocą menu File/ Process Multiple Files, podajemy programowi ścieżkę, a on już 
resztę zrobi za nas, zapisując pliki do podanej lokacji. Gotowe pliki po nagraniu na płytę możemy 
zanieść do laboratorium w celu zrobienia odbitek.  
 
Zatem nie taki RAW straszny, jak go malują. Dla fotografii o większej ostrości i możliwości edycji 
ustawień aparatu po zrobieniu zdjęcia, warto zastanowić się nad wyborem tego wymagającego 
formatu. Szczególnie tam, gdzie nie możemy powtórzyć ujęcia. 
 
 
Jak uratować zdjęcie - część 6: walka z prześwietleniem Mała rozpiętość tonalna w jaśniejszych 
partiach obrazu to jedna z największych niedoskonałości fotografii cyfrowej. Jej efektem jest 
prześwietlenie i rozczarowanie fotografującego. W dzisiejszym poradniku omówimy najmniej 
kłopotliwy sposób na uratowanie prześwietlonego zdjęcia.  
 
1. Wstęp  
 
Wszyscy znamy jedną z największych niedoskonałości fotografii - małą rozpiętość tonalną w 
jaśniejszych partiach obrazu. Wynikiem tego jest nieodwracalna utrata danych i prześwietlenie. 
Niestety do dziś producenci sensorów światłoczułych nie oferują w sektorze amatorskich aparatów 
niczego, co mogłoby znacząco wpłynąć na poprawę rejestrowania jaśniejszych partii obrazu. W 
dzisiejszym poradniku omówimy najmniej kłopotliwy sposób na uratowanie prześwietlonego 
zdjęcia. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 29

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
2. Prześwietlenie  
 
Do naszego poradnika posłużymy się programem do edycji Adobe Photoshop Elements 4.0, ale 
wersja 3.0 również może być użyta do wykonania korekty (wersja testowa Adobe Photoshop 
Elements do ściągnięcia ze strony producenta: 

wersja Windows

 lub 

wersja Macintosh

 ). Do 

zilustrowania problemu przygotowaliśmy dwa przykładowe zdjęcia.  
 
Przykład pierwszy  
Po lewej stronie, w klatce A1 widzimy zdjęcie prosto z aparatu a na nim prawidłowo naświetloną 
kładkę oraz całkowicie białe, wypalone fragmenty nieba i budynku. Po prawej stronie, w klatce A2 
widzimy to samo zdjęcie w trybie pokazującym utracone detale w jasnych partiach zdjęcia (ten 
podgląd został przygotowany tylko na potrzeby dzisiejszego poradnika i nie jest on dostępny w 
aplikacji Adobe Photoshop Elements). Na zielono opisane zostały detale, które są bliskie 
prześwietleniu, a na biało obszary absolutnie prześwietlone, których uratować się nie da.  

 

 
 
Przykład drugi  
Drugie zdjęcie nie zostało całkowicie prześwietlone - widzimy to zarówno na klatce B1, jak i na 
klatce B2. Zaznaczone na zielono obszary zawierają informacje o detalach. Takie możemy zdjęcie 
próbować poprawić.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 30

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
3. Korekta  
 
Przygotujmy nasz program do pracy. Po otwarciu zdjęcia w edytorze należy zwrócić uwagę czy 
pracujemy w trybie Quick Fix. Polecamy przełączyć na ten tryb, jeśli nasz program uruchomił się w 
trybie Standard Edit. Można to zrobić klikając na opcję zaznaczoną na obrazku kolorem 
czerwonym. Kolorem niebieskim zaznaczone zostało menu, w którym możemy wybrać odpowiedni 
tryb podglądu. Nasze zdjęcie jest w orientacji portretowej (pionowej), zatem wybrany został tryb 
Portrait (tryb podglądu nie będzie dostępny, jeśli pracujemy w trybie Standard Edit). Z lewej 
strony mamy oryginalny plik, po prawej stronie będziemy mieli podgląd zmian, których 
dokonujemy. Natomiast kolorem zielonym zaznaczyliśmy menu, z którego będziemy korzystać 
przy korekcie zdjęcia.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 31

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
Korekta krok po kroku  
 
1. Adjust Smart Fix 
Korektę rozpoczynamy od opcji Adjust Smart Fix, którą odnajdziemy otwierając pozycję Enchance 
z menu, które zaznaczyłem na zielono na rysunku powyżej. Przy dokładnej obróbce lepiej posłużyć 
się właśnie tą funkcją, ponieważ mamy wgląd w procentową skalę siły działania narzędzia. W 
przypadku prawego panelu, gdzie również odnajdziemy smart fix możemy sterować siłą narzędzia 
jedynie "na oko". Dla naszego przykładu wartość 100% będzie odpowiednia. Ściemniliśmy niebo, 
lekko podwyższył się kontrast. Zwróćmy uwagę, że również niebo odrobinę zmieniło barwę, 
pojawił się lekki odcień Magenty (różu).  

 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 32

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
2. Kontrast i kolory 
Następnym krokiem będzie obniżenie kontrastu i wyrównanie równowagi kolorystycznej zdjęcia. 
W tym celu udajemy się do menu Enchance i wchodzimy do pozycji Adjust Lighting, gdzie 
znajdziemy opcje Brightness/Contrast. W naszym przykładzie obniżamy kontrast zdjęcia o 10% 
(rysunek C1).  

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 33

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
 
Następnie odnajdujemy opcję Adjust Hue/Saturation, cofając się do menu Enchance i wchodząc do 
Adjust Color (rysunek D1). 

 

 
 
Narzędzie Hue/Saturation pozwala nam na korektę barwy i nasycenia poszczególnych kolorów. 
Naszym problemem jest niebo, więc z listy kolorów wybieramy niebieski (blue) i za pomocą 
suwaka HUE regulujemy barwę aż do uzyskania neutralnego koloru nieba. Pamiętajmy, że zmiany 
dotyczą całego zdjęcia. Dla naszego przykładu ustawiliśmy wartość Hue na -10% i nasyciliśmy 
zdjęcie (saturation) o +10% (obrazek E1) 

 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 34

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
Nasze zdjęcie jest jeszcze odrobinę za jasne w cieniach. Spójrzmy na histogram naszego zdjęcia 
(histogram - wykresowa wizualizacja danych o zdjęciu). Aby obejrzeć histogram, wchodzimy do 
menu Levels, które znajduje się w tym samym miejscu, co Adjust Lighting opisywany punkt wyżej. 

 

 
 
Czarny wykres na rysunku G1 obrazuje tonalność naszego zdjęcia. Im wyższy w danej części jest 
wykres, tym bardziej natężone są dane tony. Histogram przedstawia tonalność od czerni przez 
szarość do bieli, zaczynając od czerni po lewej kończąc na bieli po prawej. Nasz histogram jest 
najwyższy po stronie bieli, ponieważ zdjęcie jest prześwietlone. Za pomocą trzech suwaków, 
znajdujących się pod wykresem (zaznaczone na czerwono), możemy regulować tony czerni, 
średnie tony szarości i tony bieli. Dodamy odrobinę czerni w cieniach przesuwając czarny suwak 
bliżej środka aż dojdziemy do wartości 18 tak, jak jest to pokazane na ilustracji G2. Na tym 
możemy zakończyć naszą obróbkę. Pamiętajmy, że dalsze zmiany mogą wpłynąć na zachwianie 
kolorów i nasze zdjęcie przestanie wyglądać naturalnie. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 10

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 

 
 
Obrobione zdjęcie prezentuje się lepiej, szczególnie w porównaniu ze stanem początkowym. 
Niestety nie istnieje metoda na prześwietlenie, która byłaby skuteczna w każdej sytuacji. Dlatego 
przed zrobieniem zdjęć należy sprawdzić czy w scenie fotografowanej znajdują się elementy 
podatne na prześwietlenie, czyli białe lub oświetlone silnym światłem obiekty i odpowiednio 
naświetlać. Pamiętajmy jednak, że należy zachować ostrożność: jeśli zdjęcia będą z kolei 
niedoświetlone, przy korekcie mogą pojawić się cyfrowe szumy. Może warto zatem zaakceptować 
kompromis kilku prześwietlonych szczegółów na rzecz mniejszego szumu. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 36

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
W następnym odcinku zapraszamy do zapoznania się z techniką fotografowania zwaną Multi-
ekspozycją, czyli łączeniu kilku tych samych zdjęć, ale z innym naświetleniem.  
 
 
Jak uratować zdjęcie cz. 8 - przygotowanie do prezentacji w internecie Jak przygotować zdjęcia 
do prezentacji w galeriach internetowych? W dzisiejszym poradniku opisujemy wszystkie 
niezbędne działania: od kalibracji monitora, poprzez korektę kolorystyki, kadru, kontrastu i 
naświetlenia, po dodanie ramki i odpowiednią kompresję. 
 
 
W dzisiejszym odcinku naszego poradnika przybliżymy kilka powszechnych zasad obowiązujących 
przy prezentowaniu fotografii w Internecie. Niemal każdy, kto głębiej zaczął interesować się 
fotografią cyfrową odkrył również, że w polskim i światowym Internecie jest wiele miejsc, w 
których pasjonaci mogą wymieniać się uwagami i spostrzeżeniami dotyczącymi fotografii. W 
takich miejscach można poznać opinie na temat swoich zdjęć, otrzymać krytykę lub odznaczenie i 
zaproszenie na wystawę z udziałem własnych prac. Przygotowanie zdjęcia do prezentacji jest 
kluczowe. Bez odpowiedniego przygotowania nasze zdjęcia prawdopodobnie zostaną usunięte lub 
nie będą brane pod uwagę. W dzisiejszym odcinku przeprowadzimy przykładową edycję od zgrania 
z aparatu po prezentację w sieci. Zapraszamy. 
 
1. Pierwsze kroki  
 
Zanim zaczniemy poważnie myśleć o przygotowywaniu wielu zdjęć, najpierw musimy sprawdzić 
kilka następujących elementów naszego komputera, aby uzyskać poprawne efekty: 

• 

Nasycenie kolorów monitora  
Nasycenie kolorów monitora powinno być przy edycji zdjęć ustawione w trybie 
normalnym. Jest to istotne, ponieważ sztuczne podbicie nasycenia wprowadza błędy i 
przekłamania kolorystyczne. Potrzebne opcje znajdziemy w menu ekranowym OSD 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 37

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

naszego monitora lub we właściwościach zaawansowanych sterownika wyświetlania panelu 
sterowania  

• 

Kalibracja gammy/kontrastu  
Jeżeli nasycenie kolorów jest poprawne, następnym krokiem będzie regulacja jasności 
naszego monitora. Poniżej przedstawiamy przykładową skalę szarości, pod którą możemy 
kalibrować parametry wyświetlania. Skala przedstawia wykres tonalny od najjaśniejszych 
do najciemniejszych tonów. Nasze zadanie polega na takim wysterowaniu jasności, by 
poszczególne tony były odróżnialne, biorąc pod uwagę, że ostatni ciemny ton to czerń a 
ostatni jasny ton to biel. Jeżeli nie udaje nam się doprowadzić do sytuacji idealnej, gdzie 
wszystkie tony są wyraźnie odróżnialne, należy pozostać przy jak najbardziej zbliżonym 
ustawieniu.  

• 

Regulacja wyświetlanego obrazu pod kątem temperatury barw  
W menu ekranowym OSD również powinniśmy zwrócić uwagę na poprawną regulację 
kolorów i temperatury barwnej. W niektórych monitorach znajdziemy różne profile lub po 
prostu wartości liczbowe podawane w Kelvinach, a naszym zadaniem będzie dopasowanie 
temperatury bieli monitora pod kątem głównego oświetlenia w pomieszczeniu, w którym 
się znajdujemy. Jeśli znajdujemy się w pomieszczeniu, gdzie pada dużo naturalnego 
światła, możemy spróbować wartość 6500 lub Daylight. Ustawienie wartości 9300 
spowoduje ochłodzenie barw, zmniejszenie wartości doprowadzi natomiast do ocieplenia. 
Powinniśmy wyważyć temperaturę w taki sposób, by obraz był jak najbardziej neutralny i 
sprawiał wrażenie naturalnego.  

• 

Docelowe profile kolorów  
Profile kolorów są bardzo istotne, jeśli zależy nam na poprawnym wyświetlaniu zdjęcia na 
innych komputerach. Profil kolorów powinien zostać wybrany już w aparacie, podczas 
fotografowania. Tańsze aparaty zazwyczaj nie pozwalają nam na zmianę tego ustawienia, 
warto zatem zajrzeć do instrukcji aparatu i sprawdzić w jakich profilach możemy 
fotografować. Profil kolorystyczny Adobe RGB jest o wiele bogatszym profilem i nadaje 
się szczególnie, jeśli zależy nam na wiernym odwzorowaniu kolorystycznym. Zatem 
polecamy wybór właśnie tego profilu. Profil sRGB natomiast jest profilem kolorów 
używanych w Internecie, ma żywsze kolory oraz kontrast i jest zawsze używany do 
wyświetlania obrazu przez przeglądarki internetowe. Ważnym aspektem jest, by nasze 
zdjęcia miały przypisany swój profil kolorów, brak takiego może spowodować błędną 
konwersję kolorów przez przeglądarkę i tym samym przekłamania w natężeniu kolorów i 
jasności zdjęcia.  

 

 

 
 
2. Diagnoza i praca na oryginale  
 
Jeśli dopasowaliśmy już wszystko jak należy, możemy zająć się materiałem do edycji. W naszych 
korektach posłużymy się aplikacją Adobe Photoshop Elements 4.0 (wersja 3.0 również spełnia 
wymogi naszego poradnika). Nasze przykładowe zdjęcie nie posiada wszelkich defektów, jakie są 
spotykane, dlatego postaramy się wysunąć wszystkie punkty, na które należy zwrócić uwagę przy 
edycji.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 38

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
Po otwarciu zdjęcia w edytorze w pierwszej kolejności zwracamy uwagę na: 
 
Naświetlenie  
Jeżeli nasze zdjęcie wykazuje oznaki niedoświetlenia, jest wyprane i nieciekawe, to musimy zrobić 
korektę naświetlenia. Szerzej o tym pisaliśmy w 

pierwszym odcinku naszego poradnika.

 Nasze 

zdjęcie należy przyciemnić. W tym celu udajemy się do Image/AdjustLightning/Levels, tak jak jest 
to pokazane na rysunku L1.  

 

rys. L1 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 39

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. L2 

 
Następnie, gdy mamy już przed sobą wykres histogramu (rys. L2) zwracamy uwagę na: 

• 

suwak regulujący czerń, oznaczony numerem jeden  

• 

suwak odpowiedzialny za tony średnie, oznaczony numerem dwa  

• 

suwak regulujący biel, oznaczony numerem trzy  

Każdy z suwaków ma swoje dane wartości, widoczne w okienkach, od których poprowadzone 
zostały czerwone linie pomocnicze. Regulując suwakiem ekspozycję, wartości w okienkach będą 
się odpowiednio zmieniać. Dla naszego przykładowego zdjęcia wartość suwaka nr 1 zwiększyliśmy 
od 0 do 32, co dało nam większą wyrazistość i kontrast zdjęcia (rys. L3). 

 

rys. L3 

 
 
Możliwość konwersji do czerni i bieli  
Jeżeli wydaje nam się, że nasze zdjęcie nabierze większego wyrazu jako czarno-białe, to możemy 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 40

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

spróbować konwersji do skali szarości. W tym celu udajemy się do menu Image/Mode/Grayscale 
według opisu na rysunku A. Aplikacja może poprosić nas o potwierdzenie wykonania zadania, 
potwierdzamy przyciskiem Yes.  

 

rys. A 

 
Kolorystyka  
Zwracamy uwagę czy kolory są naturalne: niebo jest niebieskie, biele białe bez nalotu żółci i 
czerwieni. Jeśli występuje problem kolorystyczny, odsyłam również do 

pierwszej części poradnika,

 

gdzie szerzej opisana została korekta koloru/balansu bieli w trybie QUICK FIX (rys A1).  

 

rys. A1 

 
 
Kontrast  
Odpowiednio dobrany kontrast również jest częścią przemyślanej prezentacji. Korekty kontrastu 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 41

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

dokonujemy za pomocą Image/AdjustLightning/Brightness/Contrast.  
 
Kadrowanie i wyrównywanie  
Odpowiednio skadrowane zdjęcie to już połowa sukcesu na udaną fotografię. Obecne aparaty 
cyfrowe posiadają matryce o rozdzielczości sięgającej nawet 9MP, co daje nam odrobinę 
przestrzeni, aby dokonać istotnych korekt. Nasze przykładowe zdjęcie jest przekrzywione, nie 
zostało idealnie prosto skadrowane. Możemy to zaobserwować po prawej stronie zdjęcia, przy 
krawędzi futryny. Jeżeli chcemy zdjęcie zaprezentować, musimy obowiązkowo to poprawić. 
Korekty dokonujemy w trybie "Standard Fix" za pomocą narzędzia Rotate, które odnajdziemy w 
menu Image/Rotate/Custom (rys R1). 

 

rys. R1 

 
Nasze zdjęcie wymaga przesunięcia względem pionu o 0.5-1 stopnia. Ocenę należy przeprowadzać 
"na oko", istnieje możliwość cofnięcia zmian, więc wprowadzamy korekty, aż przyniosą efekty. 
Jeśli na naszym zdjęciu punkt odniesienia nie daje pewności, że osiągnęliśmy pion, to powinniśmy 
użyć pomocniczej siatki, którą odnajdziemy w menu View/Grid (rys G1). Siatka potwierdziła naszą 
korektę, zdjęcie jest już idealnie w pionie.  

 

rys. G1 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 42

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
Przystępujemy teraz do wykadrowania zdjęcia. Pracujemy na dużym pliku JPEG, prosto z aparatu o 
rozmiarach 3008x2000 pikseli, przy rozdzielczości 300dpi. Możemy na tym etapie wykadrować 
zdjęcie bez zmiany rozmiaru lub wykadrować zdjęcie, podając rozmiar do największej możliwej 
dla nas do osiągnięcia odbitki. W zależności od rozmiaru zdjęcia w pikselach przy zachowaniu 
wartości 300dpi mamy do wyboru następujące formaty zdjęć: 

Format zdjęcia  Rozmiar w mm  Rozmiar w pixelach 

9x13 

89x127 

1051x1500 

10x15 

102x152 

1205x1795 

13x18 

127x178 

1500x2102 

15x21 

152x216 

1795x2551 

20x30 

203x305 

3602x2398 

 
Wykadrujemy nasze zdjęcie do formatu 20x30 (odbitka A4). Cyjanowym kolorem na obrazku G1 
zaznaczyłem narzędzie do kadrowania (jest ono również dostępne pod skrótem klawiszowym "C"). 
Po wybraniu narzędzia musimy wprowadzić współrzędne rozmiaru do menu pomocniczego 
(zaznaczone na zielono na rysunku K1), pamiętając by wprowadzać wartości w milimetrach lub 
pixelach a nie centymetrach. 

 

rys. K1 

 
 
Ostrość  
Na tym etapie powinniśmy się zatrzymać i podjąć pewną decyzję. Zdjęcia z aparatów cyfrowych, 
szczególnie w formacie JPEG mogą przejawiać miękkość aczkolwiek, jeśli nie planujemy robić 
żadnych odbitek natychmiastowo, to lepszym wyjściem jest zapisanie skadrowanego zdjęcia w 
dużym rozmiarze jako TIFF bez ostrzenia na tym etapie. Jeżeli korzystamy z fotolabu cyfrowego, 
to możemy zlecić poprawne wyostrzenie zdjęcia wyspecjalizowanej załodze laboratorium. 
Wyostrzenie zdjęcia w dużym rozmiarze i późniejsze zmniejszenie go, spowoduje kolejną utratę 
jakości i nasz końcowy efekt może wyglądać znacznie gorzej. W naszym tutorialu korektę ostrości 
wykonujemy dopiero na końcu, przed zapisaniem małej wersji zdjęcia. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 43

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
Zapisanie pliku  
Nasz wykadrowany plik jest gotowy do zapisania. Z menu File wybieramy opcje Save as, która 
pozwoli nam na następujące kroki: 
a.) zapisanie pliku jako JPEG  
(kompresja stratna, więcej o formatach pisaliśmy w 

trzecim odcinku poradnika

  

b.) zapisanie jako TIFF  
Jeżeli zdjęcia są wartościowe i podoba nam się efekt, warto zapisać je w bezstratnym zapisie 
formatu TIFF. Format ten jest całkowicie kompatybilny z maszynami foto laboratoryjnymi i nie 
sprawi kłopotu obsłudze zakładu.  
 
 
3. Przygotowanie wersji prezentacyjnej  
 
Zmniejszenie  
Gdy zapisaliśmy w bezpiecznym miejscu dużą wersję pliku, możemy przystąpić do przygotowania 
prezentacji. Należy pamiętać o sprawdzeniu czy serwisy, w których zamierzamy prezentować nasze 
prace, posiadają jakieś restrykcje względem estetyki, rozmiaru czy wagi zdjęć. Ogólnoprzyjętą 
normą dla rozmiaru i wagi zdjęć w sieci jest zazwyczaj dłuższy bok zdjęcia o rozmiarze nie 
większym niż 800 pikseli i o wadze 200 kilobajtów. Takiej wielkości plik zawiera wystarczającą do 
oceny ilość detali. Do zmniejszenia zdjęcia użyjemy narzędzia Image size, które znajdziemy w 
Image/Resize/Image Size (rys R1). 

 

rys. R1 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 44

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

S1 

 
W polu Image Size (rys S1) mamy do sprecyzowania następujące punkty: 
a.) w polu zielonym musimy się upewnić czy aktywna jest opcja Resample Image i wybrać 
odpowiednią metodę zmniejszania z menu rozwijanego. Metoda Bicubic jest najlepszym i 
najpewniejszym sposobem na zmniejszenie zdjęcia, daje najlepsze rezultaty (łagodne przejścia 
tonalne, jest to opcja wysokiej jakości), lecz może być konieczna korekcja ostrości. Aby tego 
dodatkowo nie robić i plik nie stracił na ostrości, możemy wybrać metodę Bicubic Sharper. 
Pamiętajmy jednak, aby oglądać nasze zdjęcie w trybie powiększenia 100% i po zmniejszeniu 
upewnić się, czy metoda Bicubic Sharper nie przeostrzyła naszego zdjęcia (obiekty na zdjęciu nie 
powinny wyglądać na przerysowane, jeżeli widzimy wokół nich wyraźną, białą obwódkę, to 
znaczy, że zostały przeostrzone). W przypadku, gdy zdjęcie zostało przeostrzone, należy cofnąć 
nasze zmiany skrótem klawiaturowym (Ctrl+Z) lub w menu Edit/Undo i jako metodę zmniejszania 
wybrać tryb Bicubic. Następnym istotnym punktem jest Constrain Proportions i Scale Styles. Obie 
opcje powinny być aktywne, dbają o utrzymanie proporcji i skalę zdjęcia. 
b.) pole zaznaczone żółtym kolorem podaje fizyczne rozmiary dokumentu i aktualną 
rozdzielczość w dpi przeliczając rozmiar podany w polu niebieskim 
c.) w polu niebieskim należy wpisać interesującą nas długość boków. Dostępne parametry to 
Width (szerokość) i Height (wysokość). Jeżeli zaznaczyliśmy odpowiednie opcje w polu zielonym, 
wystarczy, że określimy długość dłuższego boku a komputer odpowiednio zmniejszy nasze zdjęcie, 
by nie straciło swoich proporcji. 
 
Ramka  
Dobrym pomysłem jest oprawienie naszego zdjęcia w odpowiednią ramkę. Pamiętajmy jednak o 
estetyce: ciemne zdjęcia z dużym, białym obramowaniem może być mniej czytelne a różnica 
kontrastów zbyt duża i drażniąca dla oglądającego. Ramka ma być tylko uzupełnieniem i nie 
powinna przeszkadzać w odbiorze naszego zdjęcia. Aby dodać ramkę, musimy posłużyć się 
narzędziem Canvas size, znajdziemy je zaraz pod narzędziem Image Size, którego użyliśmy do 
zmniejszenia zdjęcia. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 45

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. R2 i R3 

 
Po włączeniu narzędzia Canvas Size musimy koniecznie uaktywnić opcje Relative, jest to kluczowy 
punkt całego zadania. Po włączeniu opcji Relative (rys. R3) wartości Width i Height powinny być 
zerowe. Rozmiar ramki określamy w pikselach, wpisana wartość zostanie podzielona na pół i 
przypisana do boku. Przypisując obu wielkościom 6 pikseli, sprawimy, że zdjęcie z każdej strony 
będzie posiadało ramkę o grubości 3 pikseli. Koniecznie pamiętajmy, by podawana wartość dała się 
podzielić przez 2, inaczej ramka po jednej stronie będzie grubsza. Na dole naszego okna jest 
jeszcze Canvas extension color, służy on do określenia koloru ramki. Za pomocą opcji Other 
możemy wybrać kolor z palety lub wybrać gotowe kolory: Black (czarny), White (biały) i Gray 
(szary). Opcje foreground (przedni plan) i background (tło) pobierają dane o kolorze ze schowka 
kolorów, który znajduje się na głównej belce narzędzi. Najczęściej spotykamy ramki czarne lub 
białe. Dla naszego zdjęcia wybraliśmy czarną ramkę o grubości 3 pikseli (6/2=3). 
 
Zapisanie do sieci  
 
Ostatnim krokiem jest odpowiednie skompresowanie zdjęcia do formatu JPEG. Do zapisywania 
zdjęć, które prezentujemy w sieci używamy narzędzia Save for Web (File/Save for Web rys. W1). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 46

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. W1 

 
 
Na tym etapie powinniśmy ustalić kilka opcji: 

• 

cyjanem oznaczone zostały metody i format zapisu. Wybieramy JPEG i bardzo wysoką 
jakość "Very high". Wartość "Quality" powinna wskazywać 80. Pamiętamy o aktywowaniu 
opcji "ICC Profile", dzięki temu nasze zdjęcie będzie posiadało profil kolorów i 
przeglądarka będzie mogła poprawnie zinterpretować kolory naszego zdjęcia. Natomiast 
opcja "Matte" nie wymaga żadnych zmian.  

• 

żółtym kolorem oznaczone zostało okienko porównujące zdjęcie oryginalne i zdjęcie z 
wybraną kompresją. Waga naszego zdjęcia po kompresji wynosi 202 kilobajty.  

Po zaznaczeniu koniecznych opcji wybieramy OK, nadajemy nazwę i zapisujemy nasz plik w 
wybranym miejscu na dysku. Na tym etapie powinniśmy mieć jedną kopię dużego zdjęcia 
przygotowanego z myślą o druku oraz małą wersję zapisaną z myślą o prezentacji w internecie. 
Zamykamy teraz zdjęcie i na pytanie czy zapisać zmiany klikamy No (nie). Jest to bardzo ważny 
krok, potwierdzenie zapisu spowoduje nadpisanie dużej kopii przez małą. Klikamy No i zamykamy 
edytor. Nasze zdjęcie jest już poprawnie przygotowane do prezentacji. 
 
 
Jak uratować zdjęcie cz.9 - Zastosowanie komputerowego retuszu w portrecie Po tygodniowej 
przerwie rozpoczynamy publikacje drugiej serii naszego poradnika "Jak uratować zdjęcie". 
Zdjęcia, które widujemy na okładkach wielu magazynów, robią wrażenie. Piękna, świeża 
skóra, brak zmarszczek i zmęczenia na twarzy. W dzisiejszym odcinku naszego poradnika 
przeprowadzimy prosty retusz i wskażemy, na co należy zwracać uwagę przy edycji zdjęć 
portretowych. 
 
 
Po tygodniowej przerwie rozpoczynamy publikacje drugiej serii naszego poradnika "Jak uratować 
zdjęcie"  
 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 47

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Zdjęcia, które widujemy na okładkach wielu magazynów, robią wrażenie. Piękna, świeża skóra, 
brak zmarszczek i zmęczenia na twarzy. Takie zdjęcia to efekt pracy fotografa, stylisty i na końcu 
fotoedytora, który zajmuje się zdjęciami w komputerze. W dzisiejszym odcinku naszego poradnika 
przeprowadzimy prosty retusz twarzy i wskażemy, na co należy zwracać uwagę przy edycji zdjęć 
portretowych. Zapraszamy serdecznie. 
 
1. Przygotowanie do retuszu  
 
Pracę ze zdjęciem rozpoczynamy od zrobienia kopii bezpieczeństwa. Edycję przykładowego 
zdjęcia wykonamy w programie Adobe Photoshop Elements 4.0 (wersja 3.0 także spełnia wymogi 
niniejszego odcinka). Po uruchomieniu zwracamy uwagę czy nasz program pracuje w trybie 
Standard Edit (rys. A1, zaznaczony cyjanem). Kolorem fioletowym oznaczyliśmy przydatne 
narzędzia w belce narzędziowej, niezbędne do wykonania zadania. Wymienimy je po kolei idąc od 
góry: 
 
a) Red eye removal tool - redukcja czerwonych oczu (skrót Y). Szerzej o tym narzędziu i jego 
zastosowaniu pisaliśmy w 

2 odcinku.

  

b) Spot healing brush tool - plaster (skrót J). Za pomocą tego narzędzia możemy uśredniać wartości 
pikseli w obrębie działania narzędzia. Działanie podobne do narzędzia klonowania. 
c) Clone Stamp tool - stempel klonujący (skrót S). Za pomocą tego narzędzia możemy 
przekopiowywać wybrane fragmenty zdjęcia. 
d) Eraser tool - gumka (skrót E). Za pomocą tego narzędzia możemy wymazywać poszczególne 
obszary działając na warstwach. 

 

rys. A1 

 
Gdy otworzymy zdjęcie w edytorze, przystępujemy do wykonania kopii warstwy. Na rysunku A1 
na żółto oznaczono obszar, gdzie znajdują się warstwy (layers) . Za pomocą prawego kliknięcia 
tworzymy kopię warstwy Background (tło) używając opcji Duplicate (duplikuj, na rysunku A2). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 48

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. A2 

 
Całą pracę będziemy wykonywać na górnej warstwie. Przed rozpoczęciem wypada zaplanować 
nasze działania i zwrócić uwagę, co musimy poprawić, i w jakiej kolejności. Jest to dość istotne i 
może zaważyć na końcowym efekcie. Zakładamy, że wszelkie korekty naświetlenia i kadrowania 
są już za nami. 
 
Kolejność: 
a) czerwone oczy - jeżeli fotografowana osoba ma czerwone oczy wywołane przez lampę 
błyskową, to powinniśmy je usunąć już na początku naszej pracy. Usuwaniem tego niechcianego 
efektu zajęliśmy się w 

drugim odcinku naszego poradnika.

  

b) odcień skóry - zwracamy uwagę, czy odcień skóry fotografowanej osoby pokrywa się z 
rzeczywistością, lub czy dobrze się prezentuje. Skóra powinna wyglądać zdrowo i naturalnie. 
c) niedoskonałości - jeżeli skóra posiada jakieś zaczerwienienia, odblaski, zmarszczki, krostki, 
cienie, to taka selektywna obróbka powinna zostać wykonana PO korekcie kolorystycznej całego 
zdjęcia, a nie PRZED nią.  
 
2. Naturalna skóra  
 
Skóra na naszym zdjęciu jest zbyt czerwona, ciepły balans bieli podbił ten kolor. Korektę kolorów 
wykonamy za pomocą narzędzia Adjust color for skin tone (dopasuj kolory dla tonacji skóry). 
Funkcja ta znajduje się w menu Enchance/Adjust Color/Adjust color for skin tone (rys. A3). Po 
uruchomieniu narzędzia, kursor zamieni się w pipetę. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 49

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. A3 

 

 

rys. A4 

 
Na rysunku A4 kolorem żółtym zaznaczono tekst, którego poszczególne punkty opisują zasady 
działania narzędzia: 
1) punkt pierwszy prosi o wycelowanie pipetą w skórę na zdjęciu  
2) punkt drugi informuje, że edytor sam postara się skorygować kolory całego zdjęcia dla jak 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 50

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

najbardziej naturalnego oddania skóry. Efekt kliknięcia i automatycznej korekty widzimy na 
rysunku A5. 

 

rys. A5 

 
Jeżeli efekt automatycznej korekty nam nie odpowiada, możemy manualnie regulować korektę w 
zakładce Skin poniżej mamy do wyboru 3 suwaki (rys. A4, oznaczone cyjanem) 
a) Tan (opalenizna) - reguluje brąz skóry, zbyt mocne przesunięcie suwaka w prawo spowoduje, że 
skóra będzie wyglądać nienaturalnie i żółto, efekt podobny do samoopalaczy. 
b) Blush (zarumienienie) - reguluje czerwień skóry, zbyt mocne przesunięcie suwaka w prawo 
spowoduje, że skóra będzie czerwona jak po oparzeniu słonecznym.  
c) Temperature (temperatura barwowa) - przydatne, jeśli problemem jest balans bieli zdjęcia. 
 
W tym wypadku dodamy trochę opalenizny, przesuwając w prawo suwak Tan , i zredukujemy 
czerwienie, przesuwając suwak Blush w lewo (rys. A6). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 51

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. A6 

 
Korekcję kolorystyczną mamy już za sobą, na rysunku A7 prezentujemy efekt przed zabiegiem i 
po. Różnica jest kolosalna. 

 

rys. A7 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 52

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 
 
3. Usuwanie niedoskonałości  
 
Przed przystąpieniem do retuszu, powinniśmy złączyć warstwy. Korekta kolorów odbyła się 
pomyślnie. Przechodzimy do zakładki Layers/Flatten Image, - w ten sposób nasze warstwy złączą 
się w jedną (rys. R1). Po spłaszczeniu ponownie wykonujemy duplikat warstwy i zaczynamy na 
niej pracować. 

 

rys. R1 

 
 
Krok 1 
Do pracy użyjemy narzędzia Clone Stamp (skrót S). Na rysunku R2 kolorem żółtym zaznaczono to 
narzędzie na belce narzędziowej, u góry również na żółto zaznaczone opcje szczegółowe.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 53

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. R2 

 
 
Krok 2 
W opcjach szczegółowych zwróćmy uwagę, czy na pewno mamy wybrane narzędzie Clone Stamp . 
Na żółtym pasku musi być wciśnięta środkowa ikona patrząc od lewej (zaznaczona ciemniejszym 
prostokątem). Wiele narzędzi ma kilka wersji.  
 
Krok 3 
Następnie wybraliśmy z listy pędzel o grubości 27 pikseli. Zwróćmy uwagę, by pędzel miał 
miękkie krawędzie, jest to bardzo istotne. Działamy narzędziem w trybie Normal (zwykły), a 
przezroczystość (Opacity) ustawiamy na 21% (w naszym przypadku, dla własnych prób polecamy 
również zacząć od poziomu 20%). 
 
Krok 4 
Jeżeli coś idzie źle, skrótem klawiaturowym CTRL+Z cofniemy ostatnie zmiany. 
 
Krok 5 
Pracujemy na powiększeniu co najmniej 100%, a dla dokładności warto czasem pracować przy 200 
lub 300%. My do naszej pracy wybraliśmy 300%. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 54

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

rys. R3 

 
 
Krok 6 
Aby narzędzie mogło funkcjonować, musimy wskazać mu punkt (obszar skóry), z którego chcemy 
skopiować obraz. Rozpoczynamy od kliknięcia na środku policzka, wciskamy lewy ALT i klikamy 
w policzek. W tym momencie pobraliśmy próbkę. Klikamy na zmarszczkę już bez przycisku ALT. 
W ten sposób skopiowaliśmy próbkę skóry z zaznaczonego miejsca. 
 
Krok 7 
Następnie pozostaje nam klikanie myszką na zmarszczki, tak jakbyśmy je rozcierali. Operację tę 
przeprowadzamy powoli i dokładnie. Potem pobieramy próbki z innych rejonów skóry, 
wygładzamy skórę, retuszujemy miejsca, w których zmarszczki tworzą brzydkie cienie. Jeżeli 
pędzel jest za gruby, w opcjach narzędzia zmniejszamy jego wielkość z 27 do na przykład 19 
pikseli.  
 
Poniżej zamieszczamy krótką animację GIF.  
- Pierwsza klatka to zaznaczenie obszaru, z którego pobieramy próbkę. 
- Druga klatka to samo pobranie próbki. 
- Trzecia klatka to skopiowanie próbki na zmarszczkę, czyli kliknięcie.  
- Klatka czwarta to efekt po kilkukrotnym kopiowaniu próbki na całą zmarszczkę. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 55

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
Jak widać, komputerowy retusz jest dość skomplikowanym zajęciem. W dodatku nie da się 
jednoznacznie napisać, co i gdzie kliknąć, w którą stronę przesunąć suwak, by niedoskonałości 
znikły. Retuszowanie przypomina pracę jubilera, który powoli, precyzyjnie i cierpliwie zmierza do 
celu. Nie należy się przejmować, że efekt jest nieco "plastikowy" i nienaturalny. Korektę na tej 
warstwie można uznać za maskę korekcyjną. Po skończeniu maskowania nasze zdjęcie 
przykładowe wygląda następująco. 

 

 
 
Na tym etapie mamy dwie warstwy - oryginalne tło bez retuszu twarzy i kopię tła, czyli warstwę z 
retuszem. Regulując przezroczystość (Opacity) warstwy górnej, regulujemy siłę retuszu. W naszym 
przypadku pamiętamy o tym, by za mocno nie odmłodzić osoby na zdjęciu, w niektórych 
przypadkach może dać to efekt odwrotny od pożądanego. Dla naszego zdjęcia warstwa z maską 
retuszującą została ustawiona na 70% przezroczystości. Pozostawiliśmy znaki szczególne na 
policzku. Na tym etapie często skora po retuszu przybiera różowe zabarwienie. Korygujemy je, 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 56

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

używając funkcji Adjust color for skin tone z punktu drugiego. Zabarwienie naszego zdjęcia na 
monitorze nie wygląda aż tak drastycznie, radzimy jednak poprawiać nawet takie małe nieścisłości 
kolorystyczne, ponieważ przy tworzeniu odbitek czerwień może zostać wzmocniona a efekt będzie 
mocniejszy niż u nas na monitorze. 
 
Na koniec spłaszczamy warstwy. 

 

 
 
To już wszystko w dzisiejszym odcinku. Poniżej na rysunku R4 prezentujemy skończony retusz z 
lekko skorygowanymi kolorami. Usuwanie z portretu niedoskonałości wymaga odrobiny wprawy i 
cierpliwości, ale nie jest to czarna magia. Zachęcamy do ćwiczeń i nadsyłania propozycji kolejnych 
tematów. Zapraszamy za tydzień. 

 

rys. R4 

 
 
Jak uratować zdjęcie część 10 - Photoshop Elements bez tajemnic Jak często przystępując do 
obróbki zdjęcia gubimy się w szeregach różnorakich opcji, narzędzi, trybów pracy? Jeśli 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 57

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

większość czasu spędzamy aktywnie fotografując, nie ma w tym nic dziwnego. W dzisiejszym 
odcinku naszego poradnika rozbierzemy Photoshop Elements 4.0-3.0 na czynniki pierwsze. 
 
 
W dzisiejszym odcinku naszego poradnika rozbierzemy Photoshop Elements 4.0-3.0 na czynniki 
pierwsze, najistotniejsze dla fotografa i opiszemy je, aby więcej już nie zgubić się i nie tracić czasu 
na szukanie odpowiedniego narzędzia. Dzisiejszy poradnik jest dość istotny, bowiem w przyszłych, 
bardziej zaawansowanych odcinkach znajomość środowiska pracy będzie bardzo pomocna. 
Przypominamy, że wersję testową aplikacji można ściągnąć ze strony producenta: 

wersja Windows

 

lub 

wersja Macintosh

 ). Zapraszamy do lektury. 

 
1. Photoshop Elements bez tajemnic  

 

kliknij, żeby otworzyć powiększoną wersję 

 
 
Otwierając edytor powinniśmy zastać mniej więcej widok, który pokazujemy na rysunku P1. 
Zakładamy, że pracujemy w trybie Standard Edit, który daje nam najwięcej swobody. Nasz ekran 
dzieli się na kilka sektorów:  

• 

zielonym kolorem zaznaczyliśmy podstawową belkę narzędziowa,  

• 

czerwonym kolorem oznaczony został obszar, w którym dane narzędzie z belki 
narzędziowej pokazuje swoje opcje,  

• 

żółtym kolorem oznaczyliśmy menu i szybkie skróty  

• 

natomiast cyjanem zaznaczyliśmy okno warstw, stylów i pomocy, których wyjaśniać nie 
musimy.  

 
 
2. Belka narzędziowa  
 
Zacznijmy od belki narzędziowej. Znajdziemy tu 23 ikony reprezentujące różne narzędzia. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 58

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Niektóre z nich posiadają mały trójkącik, który oznacza, że w danej pozycji znajduje się kilka 
narzędzi pod jednym skrótem klawiszowym. Wyboru aktualnego narzędzia dokonujemy poprzez 
dłuższe przytrzymanie klikniętej myszki na danym narzędziu. Poniżej przygotowaliśmy spis 
wszystkich narzędzi, ich działanie i zastosowanie. Wyliczanie zaczynamy od góry: 

 

kliknij, żeby otworzyć powiększoną wersję 

 
 
1. Move tool (skrót V) - kursor przenoszenia. Dzięki temu narzędziu możemy swobodnie przenosić 
elementy z jednego dokumentu do drugiego lub z jednej warstwy do drugiej, zmieniając ich 
kolejność. 
 
2. Zoom tool (skrót Z) - lupa. Jej działanie polega na skalowaniu zdjęcia. W belce oznaczonej 
kolorem czerwonym na rysunku P1 decydujemy czy lupa ma zmniejszać czy powiększać. Lupa 
posiada również skróty do zdefiniowanych wcześniej ustawień actual size (rozmiar aktualny 
100%), print size (rozmiar w druku), fit screen (dopasowanie do rozdzielczości ekranu). 
 
3. Hand tool (skrót H) - narzędzie "rączka". Jeśli pracujemy na dużym powiększeniu lub zdjęcie 
nie mieści się w oknie edytora, tym narzędziem swobodnie będziemy przesuwać zdjęcie w oknie, 
bez potrzeby używania suwaków. 
 
4. Eyedropper tool (skrót I) - pipetka. Głównym zastosowaniem tego narzędzia jest pobieranie 
próbek kolorów w celach dopasowania kolorystycznego. 
 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 59

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

5. Rectangular Marquee tool i Eliptical Marquee tool (skrót M) - narzędzie służące do 
zaznaczania. Zaznaczony fragment można skopiować jako osobną warstwę, klikając prawym 
przyciskiem na zaznaczonej warstwie. 
 
6. Lasso tool, Polygonal Lasso tool i Magnetic Lasso tool (skrót L) - narzędzia te działają 
identyczne, do narzędzi Marquee tool. Lasso zwykłe, pozwala na dowolne zaznaczanie obszarów 
na zdjęciu. Lasso Magnetyczne przykleja się samo do krawędzi, jeśli je wykryje. Użyteczne do 
szparowania i wycinania obiektów ze zdjęć. Polygonal Lasso natomiast zaznacza obszar według 
wyznaczonych przez nas punktów, które zaznaczamy każdorazowo jednym kliknięciem myszki. 
 
7. Magic Wand tool (skrót klawiszowy W) - magiczna różdżka. Narzędzie potrafi być dosyć 
nieprzewidywalne, ale bardzo przydatne w trudnych sytuacjach, gdy ręczne zaznaczenie wydaje się 
zbyt trudne i czasochłonne. Możliwe jest zaznaczanie zbiorowe: w tym celu musimy zaznaczać, 
trzymając klawisz Shift wciśnięty przez cały czas. Dzięki temu nasze selekcje nie będą wtedy 
znikać jedna po drugiej, a będzie się grupować w jedno wielkie zaznaczenie. Oczywiście możliwe 
jest wycięcie lub kopiowanie do nowej warstwy. 
 
8. Magic selection brush tool i Selection brush tool (odpowiednio skrót F i skrót klawiszowy A) - 
pierwsze narzędzie działa na zasadzie "magicznego" pisaka. Zaznaczamy mniej więcej miejsce, 
które chcemy wyodrębnić, a program poprzez analizę dokładniej zaznacza nasz wybór. Natomiast 
drugi pędzel działa na zasadzie zamazywania, wybieramy w belce pomocniczej wielkość i 
potrzebne parametry, po czym zamazujemy te miejsca, które chcemy wyodrębniać. W przypadku 
tego narzędzia nie musimy trzymać przycisku SHIFT, gdyż następne zaznaczenie nie kasuje 
poprzedniego. Powyższe opcje są bardzo przydatne przy selektywnej obróbce fotograficznej. 
 
9. Text tool , w ramach którego możemy wyodrębnić: Vertical Text tool, Horizontal Text tool, 
Vertical Type Mask tool i Horizontal Type Mask tool (skrót T) - narzędzie służące do pisania. 
Vertical Type służy do pisania w pionie, Horizontal Type w poziomie. Horizontal i Vertical Type 
Mask działają na zasadzie zaznaczenia. Pisane znaki będą przezroczyste, widoczna będzie tylko 
migająca obwódka, jak przy zaznaczeniu. Możemy takie zaznaczenie swobodnie wypełniać 
kolorem lub wzorem. Na belce pomocniczej narzędzia dokonujemy wyboru czcionki, jej rozmiaru i 
efektów.  
 
10. Crop tool (skrót C) - narzędzie Crop służy do wycinania i kadrowania zdjęć oraz dokumentów 
graficznych. Jeżeli chcemy kadrować do wybranego formatu, musimy w belce pomocniczej podać 
parametry dla wysokości i szerokości w odpowiednim formacie miar (np. centymetry, piksele). W 
przeciwnym razie wycinanie będzie się odbywać "w stosunku do oryginału" czyli, gdy nasze 
zdjęcie ma 3008x2000pikseli to, zaznaczając narzędziem, program sam określi rozmiar obszaru 
zaznaczonego wyliczając go z oryginalu. 
 
11. Cookie Cutter tool (skrót Q) - nie znajduje zastosowania w edycji zdjęć. Z menu pomocniczego 
wybieramy odpowiedni stempel, który potem możemy odcisnąć na grafice lub zdjęciu. Przydatne w 
zastosowaniach graficznych. 
 
12. Straighten tool (skrót P) - narzędzie służące do przywracania pionu lub poziomu. W zależności 
od wyrysowanej linii, edytor obraca zdjęcie. Działanie podobne do rotacji, aczkolwiek bardziej na 
"chybił trafił". 
 
13. Red Eye Removal tool (skrót Y) - narzędzie, służące do usuwania problemu czerwonych oczu. 
Więcej o zasadzie działania w 

drugiej części

 naszego poradnika. 

 
14. Spot Healing Brush tool & Healing Brush tool (skrót J) - bardzo ciekawe i zaawansowane 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 60

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

narzędzia. Działają na podobnej zasadzie, co stempel do klonowania (opisywany jako narzędzie nr 
15 na naszej liście). Narzędzie może służyć do usuwania rys i zabrudzeń z zeskanowanego zdjęcia i 
najlepiej działa na powierzchniach jednolitych, takich jak np. niebo, gdzie rysy i zabrudzenia będą 
wyraźnie widoczne. Przed użyciem musimy pobrać próbkę wzorcową, np. czystego nieba, gdy rysy 
znajdują się na niebie. Próbkę pobieramy używając kombinacji ALT+klik. Po naniesieniu jej w 
miejsce z rysą, narzędzie bada różnice między próbką pobraną z czystego nieba a próbką zastaną w 
miejscu z rysą i rysa zostaje usunięta jako niezgodna z wzorem. Spot healing natomiast działa bez 
pobierania próbki. Narzędzie jest również bardzo przydatne przy retuszu twarzy. 
 
15. Clone Stamp tool (skrót S) - narzędzie do klonowania. Przydatne w retuszu twarzy, skóry. 
Kombinacją klawiszy ALT+klik wybieramy obszar, który chcemy skopiować. Pojedyncze 
kliknięcie kopiuje wybrany obszar w inne, przez nas wybrane miejsce. 
 
16. Eraser tool, Background Eraser tool, Magic Eraser tool (skrót E) - gumka wymazująca. 

• 

Eraser tool służy do wymazywania elementów, obszarów podczas pracy na warstwach, aby 
wymazać element, malujemy tym pędzlem.  

• 

Background eraser tool służy do wymazywania elementów z tła, w sensie z pierwszej, 
startowej warstwy.  

• 

Magic eraser jest połączeniem magicznej różdżki i standardowej gumki wymazującej. 
Pojedyncze kliknięcie zaznacza obszar, który następnie jest wymazywany.  

 
17. Brush tool, Pencil tool, Impressionist Brush tool, Color Replacement tool (skróty kolejno 
B,N,B,B) - z menu pomocniczego wybieramy odpowiednie pędzle i tryb przenikania. 

• 

Brush tool to zwykły pędzel, którym możemy nanosić kolor wyznaczony w narzędziu 23. 
Bardzo przydatne narzędzie do tonowania zdjęć, "plamkowania" i zamazywania.  

• 

Pencil tool - narzędzie ołówek, działające podobnie do Brush tool.  

• 

Impressionist brush tool dodaje w wybranym miejscu różne ciekawe efekty. Efekt tego 
pędzla zależy od wybranego trybu w menu pomocniczym.  

• 

Color replacement tool służy do zmiany koloru, tonacji, barw w zależności od wybranego 
koloru w zasobniku (narzędzie 23), w wybranym przez nas miejscu zdjęcia. Warto 
pracować tym narzędziem na nowej warstwie i sterować siłą przenikania dla najlepszego 
efektu.  

 
18. Paint Bracket tool (skrót K) - narzędzie wypełnia podobne do siebie płaszczyzny kolorem 
wybranym w zasobniku. Przydatne do zmiany koloru ramki lub tła. 
 
19. Gradient tool (skrót G) - po wybraniu odpowiedniego typu cieniowania z menu pomocniczego, 
możemy wypełniać gradientem. Szczególnie przydatne narzędzie, gdy używamy go w trybie 
przezroczystości. Za pomocą tego narzędzia możemy stworzyć cyfrowy odpowiednik filtra 
połówkowego, o którym pisaliśmy w jednym z poprzednich odcinków naszego poradnika.  
 
20. Custom shape tool, Rectangle, Rounded Rectangle, Ellipse, Polygonal, Line, Shape selection 
(skrót U) - narzędzie kształtów: 

• 

Custom shape tool działa tak samo jak narzędzie numer 11,  

• 

Rectangle shape służy do rysowania czworokątów,  

• 

Rounded rectangle służy do rysowania czworokątów z zaokrągleniem rogów,  

• 

Ellipse służy do rysowania okręgów,  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 61

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

• 

Polygonal tool w zależności od wybranej ilości boków w menu pomocniczym służy do 
rysowania wielokątów.  

• 

Line tool - to narzędzie służy do rysowania linii.  

• 

Shape selection jest natomiast kursorem, dzięki któremu będziemy mogli operować 
stworzonym kształtem (identycznie jak narzędziem przesuwania nr 1)  

 
21. Blur, Sharpen i Smudge tool (skrót B) 

• 

Blur służy do punktowego rozmazywania, wprowadzania nieostrości. Przydatne przy 
edytowaniu zdjęć portretowych, dzięki niemu możemy wyodrębnić postać z tła.  

• 

Sharpen tool służy do ostrzenia, należy operować tym narzędziem tylko w 100% 
powiększeniu. Nieostrożne użycie narzędzia prowadzi do niepożądanych zmian 
kolorystycznych i artefaktów.  

• 

Smudge tool służy do deformowania, rozciągania. Narzędzie jest również przydatne w 
retuszu zdjęć mody i portretów.  

 
22. Sponge, Dodge, Burn tool (skrót O) 

• 

Sponge tool - w zależności od wybranej metody działania, możemy zwiększać lub 
zmniejszać nasycenie kolorów zdjęcia.  

• 

Dodge tool pozwala na selektywne rozjaśnianie tonów zdjęcia. Z menu pomocniczego 
wybieramy odpowiednio siłę narzędzia i obszar tonalny, na którym będziemy pracować. Do 
wyboru mamy cienie, tony średnie i światła.  

• 

Burn tool pozwala na selektywne przyciemnianie tonów zdjęcia. Z menu pomocniczego 
wybieramy odpowiednio siłę narzędzia i obszar tonalny, na którym będziemy pracować. Do 
wyboru mamy cienie, tony średnie i światła.  

Narzędzia Dodge i Burn są wręcz stworzone do tworzenia zdjęć retro, narzędzia. Efekty są 
podobne do pracy nad odbitką przy powiększalniku czy wywoływaczu. 
 
23. Set Foreground i Background color - zasobnik pozwalający na zdefiniowanie dwóch kolorów. 
Tutaj ustalamy kolor tła, ramki lub koloru pędzla, którym pracujemy. 
 
 
3. Menu główne  

 

kliknij, żeby otworzyć powiększoną wersję 

 
 
Fragment zaznaczony kolorem żółtym na rysunku P1 dzieli się na dwa rzędy. Pierwszy rząd to 
opcje i funkcje zaawansowane. Drugi rząd to pasek skrótów, od którego zaczniemy opis: 

• 

New (nowy dokument)  

• 

Open (otwórz)  

• 

Save (zapisz)  

• 

Print (drukuj)  

• 

Attach (dokument jako załącznik email)  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 62

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

• 

Undo (cofnięcie zmian)  

• 

Redo (powtórzenie zmian)  

• 

Create ("utwórz" - organizator pozwalający na tworzenie pocztówek, prezentacji, video CD 
zawierających nasze fotografie)  

• 

Photo Browser (otwiera wbudowaną przeglądarkę zdjęć)  

• 

Date View (widok według daty, w przeglądarce zdjęć)  

 
Pierwszy rząd, zawierający opcje i funkcje zaawansowane, podzielony został tematycznie. 
Zaczynając od lewej, wymienimy po kolei najistotniejsze funkcje w danej grupie tematycznej, pod 
kątem fotograficznym: 
 
FILE  
Zawiera w sobie podstawowe funkcje takie jak otwórz, zapisz, wróć do ostatnio otwieranych 
plików. Najistotniejsze funkcje: 

• 

Save (zapisz) służy do zapisania dokumentu w formacie oryginalnym, w którym został 
otworzony,  

• 

Save as (zapisz jako) służy do zapisania dokumentu pod inną nazwą lub w innym formacie 
pliku,  

• 

Save for Web (zapisz dla sieci) służy do zapisywania zdjęć i plików, które chcemy 
prezentować w Internecie,  

• 

File info (informacja o pliku) służy do przeglądania informacji zawartych w 
metadacie/danych exif zdjęcia. Jeżeli zdjęcie jest cyfrowe, będziemy mogli odczytać markę 
aparatu fotograficznego, dane ekspozycji i tym podobne informacje o zdjęciu, kompresji i 
formacie,  

• 

Process Multiple files bardzo przydatna funkcja pozwalająca na zbiorową obróbkę wielu 
plików jednocześnie.  

 
 
EDIT  
Tutaj znajdziemy główne opcje konfiguracyjne programu i funkcje sterujące. Najistotniejsze 
funkcje: 

• 

Preferences/General- menu konfiguracyjne programu, pozwalające dostosować aplikacje do 
własnych potrzeb,  

• 

Preset Manager - funkcja umożliwiająca proste dodawanie różnych pędzli, wzorów, akcji, 
stempli do programu,  

• 

File Association - menu definiujące, które pliki mają być domyślnie obsługiwane przez 
Photoshop Elements po dwukrotnym kliknięciu pliku,  

• 

Color settings - pozwala na konfiguracje domyślnych przestrzeni kolorystycznych,  

• 

Revert - gdy funkcja Undo nie zdołała cofnąć wszystkich ostatnio dokonanych zmian, tym 
narzędziem możemy przywrócić zdjęcie do oryginalnego stanu.  

 
 
IMAGE  
Najważniejsza grupa opcji dla fotografa: 

• 

Image/Rotate - funkcja podzielona jest na 3 podgrupy: 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 63

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

1.  Pierwsza dotyczy całego dokumentu, możemy dowolnie przekręcać zdjęcie o 90 lub 

180 stopni. Możemy również samemu podać kierunek i wartość procentową, o którą 
zdjęcie ma być przekręcone. Funkcje te odwołują się do całego dokumentu.  

2.  Druga grupa posiada te same funkcje i możliwości, co pierwsza, z tą różnicą, że 

odnosi się do wybranej warstwy naszego zdjęcia a nie całego dokumentu.  

3.  Trzecia grupa zawiera w sobie dwa narzędzia: Wyprostuj i Wyprostuj/kadruj zdjęcie. 

Pierwsze narzędzie rozkazuje aplikacji przywrócenie orientacji w pionie/poziomie 
na zdjęciu. Niestety nie zawsze działa jak należy. Drugie dodatkowo kadruje 
zdjęcie.  

• 

Image/Transform - do wyboru mamy 4 funkcje: 

1.  Free transform tool (dowolna transformacja) - pozwala nam na dowolne skalowanie 

zdjęcia w pionie i poziomie.  

2.  Skew (ukośnie) - Pozwala nam wyginać zdjęcie ukośnie z zachowaniem proporcji 

boków zdjęcia.  

3.  Distort (zniekształć) - Pozwala na swobodne i dowolne zniekształcanie zdjęcia.  
4.  Perspective (perspektywa) - Daje nam możliwość korekty perspektywy na zdjęciu, 

obowiązkowe narzędzie do korekcji, gdy fotografujemy obiektywem 
szerokokątnym.  

• 

Image/Crop - jest to drugi odnośnik do narzędzia Crop Tool (skrót C), na belce pozycja nr 
10 od góry.  

• 

Image/Divide Scanned Photos (dziel zeskanowane zdjęcia) - przydatna funkcja podczas 
skanowania wielu zdjęć naraz, program sam wyodrębni zdjęcia i zapisze jako osobne pliki.  

• 

Image/Resize - trzy funkcje pozwalające na sterowanie rozmiarem zdjęcia. 

1.  Image size - rozmiar zdjęcia. Definiujemy w tym miejscu rozdzielczość dpi, rozmiar 

w pikselach (lub w innej jednostce wybranej miary),  

2.  Canvas size - narzędzie najczęściej służy do wykonywania ramek na zdjęciu. 

Zaznaczając funkcje "Relatywnie" zwiększymy o wybrany rozmiar każdy bok 
zdjęcia. Więcej o tym narzędziu w poradniku o przygotowaniu zdjęcia do 
prezentacji z sieci.  

• 

Image/Mode - tryby wyświetlania i pracy dokumentu graficznego lub zdjęcia: 

1.  Bitmaps(Bitmapy) - pozbawia nasze zdjęcie koloru, barwy, odcieni, pozostawia 

jedynie informacje o jasności.  

2.  Grayscale (skala szarości) - pozbawia zdjęcie koloru.  
3.  Idexed color (indeksowany kolor) - tryb kolory indeksowane jest przydatny, gdy 

pracujemy nad dokumentem lub grafiką użytkową. Charakteryzuję się skromną 
paletą kolorów.  

4.  RGB Color - tryb RGB  
5.  8 Bit mode - jeżeli nasze zdjęcie jest w 16 bitach, ta opcja pozwoli nam na 

konwersję do 8 bitów.  

• 

Image/Convert color profile - funkcje dotyczące profilu kolorów zdjęcia, dokumentów 
graficznych. 

1.  Remote Color profile - pozbawia nasze zdjęcie profilu kolorów,  
2.  Apply sRGB color profile - konwertuje nasze zdjęcie do palety sRGB  
3.  Apply Adobe RGB color profile - konwertuje nasze zdjęcie do palety Adobe RGB  

 
ENHANCE  
Dzięki tym opcjom poprawimy naświetlenie i kolory naszego zdjęcia. Pamiętajmy, żeby opcji 
automatycznych używać z rozwagą. Najważniejsze opcje: 

• 

Auto Smart Fix - narzędzie badające nasze zdjęcie pod kątem błędów naświetlenia i 
kolorów,  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 64

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

• 

Auto Contrast - automatyczne dopasowanie kontrastu,  

• 

Auto Color correction - automatyczna korekcja kolorystyczna,  

• 

Auto Red Eye fix - automatyczne usunięcie efektu czerwonych oczu,  

• 

Adjust Smart Fix - funkcja pozwalająca stopniować automatyczna korekcje Smart Fix,  

• 

Adjust Lighting - dzieli się na 3 narzędzia: 

1.  Shadows & Highlights (cienie i światła) - tym narzędziem wyciągamy detale z cieni 

i świateł, odzyskujemy detale dla jak najszerszej skali tonalnej  

2.  Brightness & Contrast (jasność i kontrast) - regulujemy jasność zdjęcia i kontrast  
3.  Levels (poziomy) - czyli histogram zdjęcia, za pomocą tego narzędzia regulujemy 

naświetlenie zdjęcia, jasność świateł, tonów średnich i cieni.  

• 

Adjust Color - mamy tu do dyspozycji szereg opcji pozwalających nam poprawić kolor 
naszych zdjęć: 

1.  Remove Color Cast - pozwala nam na korekcję, jeżeli zdjęcie ma nienaturalną 

równowagę balansu kolorów. Omawiane narzędzie pozwala nam to skorygować 
poprzez wskazanie pipetką obszaru, który powinien być czarny, biały lub szary, na 
podstawie tych informacji aplikacja ustawia balans kolorów.  

2.  Adjust Hue & Saturation - pozwala na manualną korekcję nasycenia i barwy 

kolorów na zdjęciu.  

3.  Remove Color - usuwa kolor ze zdjęcia bez konwersji do skali szarości,  
4.  Replace Color - pozwala na podmianę koloru, definiujemy kolor w zdjęciu za 

pomocą pipety, następnie wybieramy, jaki kolor ma go zastąpić,  

5.  Adjust Color for skin tone - pozwala na korekcje kolorów pod kątem naturalności 

skóry. Za pomocą tego narzędzia możemy dopasować opaleniznę, zarumienienie 
skóry, co wpływa na jej naturalny wygląd,  

6.  Defringe Layer - usuwanie echa, wygładzanie nierówności. Jeżeli obrabiamy zdjęcie 

selektywnie, wycinamy i przenosimy między warstwami elementy zdjęć, to 
narzędzie pozwoli wygładzić krawędzie przenoszonych elementów,  

7.  Color Variations - gdy mamy problem z samodzielną, manualną korekcją koloru lub 

tonacji, to wariacje kolorystyczne pomogą dopasować kolory i tonacje zdjęcia. 
Wybierając siłę narzędzia i tony, program podaje wiele wariantów kolorystycznych 
jednocześnie, dzięki którym praca staje się szybka i bezproblemowa.  

 
 
LAYER  
Warstwy to potęga Photoshopa i musimy pamiętać, że zaawansowana obróbka w większości 
przypadków wymaga używania warstw. Najistotniejsze funkcje: 

• 

Duplicate layer - duplikuje warstwę.  

• 

New Adjustment layer - wybieramy, jaką korekcję na warstwie zamierzamy przeprowadzić. 
Do wyboru mamy między innymi Hue/Odcień i Saturation/Saturację, Lightness/Jasność i 
Contrast/Kontrast i inne.  

 
 
FILTER  
W programie mamy do dyspozycji wiele filtrów, najistotniejszych z punktu widzenia fotografii 
cyfrowej jest filtr Sharpen, który posiada 4 różne warianty: 

• 

Sharpen/Sharpen - jednorazowe podostrzenie zdjęcia,  

• 

Sharpen/Sharpen Edges - wyostrzenie samych krawędzi obiektów na zdjęciu,  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 65

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

• 

Sharpen/Sharpen more - jednorazowe podostrzenie zdjęcia, o wiele mocniejsze niż zwykły 
Sharpen,  

• 

Sharpen/Unsharp mask - najbardziej rozbudowane, dające największą kontrolę narzędzie do 
wyostrzania zdjęć.  

 
 
WINDOW/Histogram  
Najbardziej obiektywne narzędzie w reku fotografa. Histogram zdjęcia jest wykresem tonalnym, 
przedstawiającym naświetlenie zdjęcia. 
 
 
4. Podsumowanie  
 
Dochodzimy tym samym do końca naszego dzisiejszego poradnika. Jaki był powód zrobienia takiej 
ściągi? Po pierwsze, gdy zasiądziemy do edycji zdjęcia, takie podsumowanie okaże się przydatnym 
zbiorem podpowiedzi. Po drugie - w kolejnych częściach poradnika przejdziemy do bardziej 
skomplikowanych metod obróbki zdjęć, do czego będzie nam potrzebna podstawowa orientacja w 
programie. Zapraszamy za tydzień. 
 
 
Jak uratować zdjęcie część 11 - Tonowanie zdjęć i praca na warstwach Jak nadać zdjęciu 
unikalną tonację? Jak odpowiednio tonować do sepii? W dzisiejszym odcinku naszego 
poradnika skupimy się na pracy przy użyciu warstw i krok po kroku pokażemy, jak może 
przebiegać edycja. Praca na warstwach daje nam niemal nieograniczone możliwości. 
Zapraszamy do lektury. 
 
 
W dzisiejszym odcinku naszego poradnika skupimy się na pracy przy użyciu warstw i krok po 
kroku pokażemy, jak może przebiegać edycja. Praca na warstwach daje nam niemal nieograniczone 
możliwości. 
 
1. Edytor  
 
Tonacje możemy przygotować zarówno na zdjęciach czarno białych, jak i kolorowych. Do obróbki 
posłużymy się aplikacją Adobe Photoshop Elements 4.0. Będziemy pracować w trybie edycji 
standardowej. Zachęcamy gorąco do korzystania ze ściągi, którą przygotowaliśmy 

w ostatnim 

odcinku

 . W naszym dzisiejszym tutorialu bazujemy na zdjęciu przekonwertowanym z formatu 

RAW do TIFF (więcej informacji o formatach 

w 3 odcinku poradnika

 ), czyli ze zdjęcia 

oryginalnego (ale JPG również się nadaje). 
 
Po otwarciu zdjęcia w edytorze powinniśmy zobaczyć mniej więcej taki ekran jak na rysunku E1.  

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 66

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Edycja odbywać się będzie na warstwach. Przy takiej pracy warto przyswoić sobie kilka zasad, 
które ułatwią nam pracę w przyszłości. Oto kilka z nich: 
 
- warstwę oryginalną pozostawiamy dla bezpieczeństwa, a pracę wykonujemy na duplikacie. 
- nowe warstwy nazywamy w zależności od pełnionej funkcji np: "warstwa czarno-biała". Podczas 
skomplikowanej edycji można się zgubić w poszczególnych warstwach, jeżeli nie zdefiniujemy 
nazw. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 67

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Wykonujemy kopię naszej warstwy poprzez użycie menu Layer/Duplicate lub poprzez wybranie 
opcji Duplicate prawym kliknięciem na warstwie podstawowej. Każda warstwa posiada z lewej 
strony ikonę oka, za której pomocą możemy włączać i wyłączać poszczególne warstwy. 
 
2. Konwersja do czerni i bieli  
 
Naszą nową warstwę musimy przerobić do postaci czarno-białej, posłuży nam ona za fundament, 
na którym będą się opierać kolejne warstwy. Aby pozbyć się koloru użyjemy funkcji Remove color 
. Znajdziemy ją w menu Enchance/Adjust Color/Remove color (rys. E3) 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 68

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
W ten sposób pozbyliśmy się koloru. Następnym krokiem będzie wykonanie duplikatu wersji 
czarno-białej. Powtarzamy operację duplikowania, którą opisaliśmy wyżej i nazywamy nową 
warstwę "warstwa robocza barwnik". Na tej warstwie będzie się znajdował się kolor, na który 
chcemy tonować zdjęcie. W tym momencie powinniśmy mieć warstwę oryginalną w kolorze i dwie 
warstwy czarno-białe (rys. E4). 

 

 
 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 69

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

3. Dobór odpowiedniego koloru  
 
Następnym krokiem będzie wybranie interesujących nas kolorów, które posłużą nam do barwienia 
zdjęcia. Na samym dole belki narzędziowej znajduje się zasobnik (narzędzie nr 23 w ściądze z 
poprzedniego odcinka), w którym możemy zdefiniować dwa kolory. Górny kwadracik definiuje 
główny kolor, którym będzie pracować nasz pędzel, niższy definiuje drugi kolor. Oba kolory 
możemy swobodnie zamieniać między sobą, używając strzałek w prawym górnym rogu ikony 
reprezentującej narzędzie. Naszym celem jest stworzenie zdjęcia monochromatycznego, czarno-
białego, z zabarwieniem sepii. Wybieramy odpowiedni kolor, np. 6c4002. Po wybraniu koloru 
zmieniamy narzędzie pracy, wybierając "Brush tool" (skrót klawiszowy B, nr narzędzia w ściądze: 
17). 

 

 
 
Na rysunku E5 wyodrębniliśmy:  
- położenie narzędzia "Brush" na belce narzędziowej (po lewej, skrót B) 
- aktualnie zaznaczoną warstwę (po prawej) 
- belkę pomocniczą narzędzia "Brush" (u góry) 
 
Powinniśmy pracować na warstwie o nazwie "warstwa robocza barwnik", czyli najwyższej. Jeżeli 
mamy ją już wybraną, skupiamy się na belce pomocniczej narzędzia "Brush". Definiujemy tu: 
a) wielkość pędzla - nasze zdjęcie ma rozmiar 3008x2000 pikseli, więc wybraliśmy dla wygody 
pędzel większy, bo prawie 1200 pikseli 
b) wybieramy tryb pracy narzędzia - do naszych celów odpowiedni będzie tryb "Soft Light" 
 
Przystępujemy do tonowania zdjęcia. Wybraliśmy już kolor i odpowiednio duży pędzel w 
odpowiednim trybie działania - pozostaje zamalować dokładnie całe zdjęcie, tak jak widzimy to na 
rysunku E6. Malujemy po zdjęciu zupełnie tak, jakbyśmy mieli pracować lakierem. Warstwa 
barwiąca musi być wszędzie równa, dlatego bardzo ważny jest duży pędzel (możemy nawet wybrać 
rozmiar największy). Klikamy raz i dokładnie nanosimy kolor, przechodząc od lewego górnego 
rogu do prawego, niżej od prawej strony do lewej, cały czas trzymając wciśniety przycisk myszy 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 70

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Jeżeli podczas zabiegu puścimy klawisz, a zdjęcie będzie niedokładnie pokryte, to dla najlepszych 
efektów powinniśmy cofnąć zmianę i spróbować ponownie. W tym momencie nasze zdjęcie ma już 
odcień retro, który chcieliśmy uzyskać. 

 

 
 
4. Możliwości warstw  
 
Praca na warstwach daje niemal nieograniczone możliwości zmiany barwy, tonacji nasycenia i tym 
podobnych czynników. Każda warstwa ma do dyspozycji 24 tryby przenikania podzielone na 6 
grup. Jaka jest różnica między trybem przenikania a poziomem przezroczystości? Tryby 
przenikania określają sposób, w jaki wybrana warstwa wpływa na warstwę, nad którą się znajduje. 
Tryb zwykły oznacza, że nie jest przezroczysta - górna warstwa zasłania warstwę pod nia w 
zależności od wybranego poziomu przezroczystości (Opacity), którą definiujemy procentowo od 0 
do 100.  
 
W tym przypadku zmniejszenie przezroczystości warstwy o nazwie "warstwa robocza barwnik" 
spowoduje zmniejszenie nasycenia naszego barwnika. Poniżej prezentujemy wpływ stopnia 
przezroczystości "warstwy roboczej barwnik" na "warstwę robocza czarno-białą": 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 71

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Możemy również sprawdzić, jaki efekt da zmiana przezroczystości warstwy czarno-białej na 
warstwę oryginalną. W tym celu wyłączamy ikoną oka warstwę z barwnikiem sepii. Efekty 
poniżej: 

 

 
Tak działa "przezroczystość". Możemy oczywiście regulować ją na wszystkich warstwach 
jednocześnie, z wyjątkiem warstwy oryginalnej, której regulowanie mija się z celem, ponieważ pod 
nią nie ma już żadnej innej warstwy. A co z trybami przenikania? Trybów przenikania, czyli 
różnych filtrów przezroczystości, jak już mówiliśmy, jest 24. Każdy daje jakiś efekt - czasem 
widoczny tylko w pewnych warunkach. Poniżej wybraliśmy kilka filtrów, które w naszym 
przykładzie dają jakiś efekt, nie zawsze pozytywny.  
 
Filtry przenikania są stosowane na warstwie o nazwie "warstwa robocza barwnik?, która znajduje 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 72

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

się nad warstwą "warstwa robocza czarno-biała. Warstwa oryginalna nie jest widoczna i nie ma 
wpływu na efekt. 

 

 
 
Jak widać, istnieje wiele możliwości, a praca na warstwach wymaga myślenia perspektywicznego. 
Przed zabraniem się do edycji, musimy wiedzieć, co chcemy osiągnąć. My wybraliśmy tryb 
przenikania "Soft Light" dla górnej warstwy "barwnik". 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 73

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Jeżeli górna warstwa jest w trybie przenikania, to wszystkie zmiany, które poczynimy na czarno-
białej warstwie roboczej, będą widoczne. Powinniśmy teraz wyciągnąć odrobinę detali z mgły, 
która jest zbyt jasna i zaburza harmonię zdjęcia. W tym celu skorzystamy z narzędzia 
Shadow/Highlight , które znajdziemy w menu Enhance/Adjust Lightning/Shadow&Highlight (rys. 
E8). Odzyskiwanie detali przeprowadzamy na warstwie środkowej, czyli czarno-białej. Ustawiamy 
korekcję dla cieni na 40%, korekcję świateł na 50%, a kontrast tonów średnich wzmocnimy o +25 
(rys. E9). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 74

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 

 
I na tym etapie możemy zakończyć edycję, zapisać obrobioną wersję jako kopię i przygotować do 
prezentacji w sieci lub zrobienia odbitek. A co jeśli na tym etapie stwierdzimy, że jednak ten 
brązowy odcień nam nie odpowiada? Czy praca poszła na marne? Nic bardziej mylnego, jednym 
posunięciem możemy zmienić odcień tonacji. Aby tego dokonać, musimy pracować na warstwie 
"warstwa robocza barwnik" (w tym wypadku - warstwa brązowa). Przechodzimy do menu 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 75

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

Enhance/Adjust color/Hue&Saturation (rys. E10) i suwakami regulujemy nasycenie i odcień tak, 
aby uzyskać interesujący pożądany efekt (rys. E11). 

 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 76

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
 
W tym tygodniu to już wszystko, zachęcamy do eksperymentowania z trybami przenikania na 
wielu warstwach jednocześnie, jak również z różnymi poziomami przezroczystości. Efekty często 
są niesamowite. 
 
 
Jak uratować zdjęcie część 12 - Efekty specjalne na warstwach W dzisiejszym odcinku naszego 
poradnika ponownie skupimy się na pracy na warstwach. Na przykładzie jednego zdjęcia 
pokażemy krok po kroku, jak można manipulować światłem za pomocą masek - zamienimy 
zwykły zachód słońca w dramatyczne zjawisko przyrody. Zapraszamy. 
 
 
1. Edytor  
Do obróbki posłużymy się aplikacją Adobe Photoshop Elements 4.0. Praca odbywać się będzie w 
trybie edycji standardowej. Zachęcamy gorąco do korzystania ze ściągi, którą przygotowaliśmy w 
ostatnim odcinku. W dzisiejszym poradniku bazujemy na zdjęciu przekonwertowanym z formatu 
RAW do TIFF (więcej informacji o formatach w 

3. odcinku naszego poradnika

 ), czyli ze zdjęcia 

oryginalnego (JPG również się nadaje). 
 
Po otwarciu zdjęcia w edytorze powinniśmy zobaczyć mniej więcej taki ekran jak na rysunku E1. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 77

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Nasze zdjęcie zostało naświetlone na światła - całe zdjęcie nie jest zbyt kontrastowe w jasnych 
partiach, co daje nam pewne pole do manewrowania.  
 
2. Edycja  
Pierwszym krokiem będzie przywrócenie horyzontu do poziomu. W tym celu posłużymy się 
narzędziem Rotate, które znajdziemy w menu Image/Rotate/Custom. Aby ułatwić sobie pracę, 
posłużymy się także opcją View/Grid, dzięki czemu zdjęcie zostanie pokryte siatką pozwalającą na 
weryfikację pionów i poziomów (rys. E2). Przekręcamy zdjęcie w kierunku odwrotnym do ruchu 
wskazówek zegara o dokładnie 2,7 stopnia, starając się uzyskać kompromis między stratą boków 
zdjęcia a wyrównaniem.  

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 78

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 
Podczas fotografowania tuż po zachodzie słońca bardzo przydatny może okazać się statyw z 
wbudowaną poziomnicą. Po wyrównaniu zdjęcia przystępujemy do kadrowania, używając 
narzędzia Crop tool (skrót C), które znajdziemy na belce narzędziowej (rys. E3). Na tym etapie 
możemy wprowadzić współrzędne do formatu w pasku pomocniczym narzędzia. Jeżeli nie 
planujemy odbitek z danej klatki, nie musimy nic wpisywać. 
 
Po wykadrowaniu przystępujemy do pracy na warstwie. Tworzymy kopię warstwy podstawowej 
(background/tło) i nazywamy ją "wzmocnienie". W poprzednim, 

11. odcinku

 naszego poradnika 

pokazaliśmy przykładowe działanie wielu trybów przenikania warstw. W dzisiejszym poradniku 
zastosujemy tryb przenikania Overlay na warstwie "wzmocnienie". Jego użycie spowoduje 
podbicie nasycenie i kontrastu całego zdjęcia (rys. E4-E5). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 79

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 

 
Na tym etapie mamy już ładnie nasycone kolory i odpowiedni kontrast. Powinniśmy teraz lekko 
odwrócić światło i zasymulować efekt, jaki pośrednio uzyskalibyśmy używając szarych filtrów 
połówkowych (o zastosowaniu takich filtrów pisaliśmy w 

7. odcinku poradnika

 ).  

 
Następnym naszym krokiem będzie ponowne skopiowanie warstwy podstawowej i umiejscowienie 
kopii jako warstwy znajdującej się najwyżej w hierarchii. Po skopiowaniu warstwy odszukujemy 
narzędzie o nazwie Gradient tool (skrót G). Na belce pomocniczej tego narzędzia wybieramy typ 
gradientu (zaznaczony cyjanem na rys. E6). W naszym przypadku cieniowanie czarno-białe (rys. 
E7). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 80

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 

 
Po wybraniu odpowiedniego gradientu musimy mieć pewność, że pracujemy na najwyższej nowej 
warstwie, a nie na warstwie "wzmocnienie". Cieniowanie gradientowe będzie działało jak swoista 
maska filtru szarego. Ustawiamy się z kursorem po środku u góry zdjęcia i rysujemy prostą linię od 
góry do dołu (rys. E8). Po narysowaniu linii i puszczeniu przycisku myszki od razu ukaże nam się 
czarno-białe cieniowanie, jak to widzimy na rysunku E9. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 81

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

 

 
Oczywiście możemy dopasowywać proporcje bieli i czerni w gradiencie pod dane zdjęcie. W 
naszym wypadku zwykłe ustawienia pół na pół świetnie się nadają. Aby się o tym przekonać, 
zmieńmy tryb przenikania warstwy gradientowej na tryb Soft Light (rys. E10) i na tym możemy 
zakończyć edycję (uprzednio łącząc warstwy w jedną i zapisując plik w odpowiednim formacie w 
celach archiwizacyjnych). 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 82

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 
Czas, jaki jest potrzebny do wykonania tego zadania, dla wprawionej ręki to około 3 minut, w 
zależności od mocy komputera i wagi zdjęcia, bez pośpiechu. Możemy również eksperymentować 
z różnokolorowymi symulacjami filtrów połówkowych, szczególnie gdy mamy problem z 
odpowiednim wyciągnięciem naturalnych kolorów z naszych zdjęć. 
 
Dzisiejszy przykład świetnie ilustruje, że wcale nie potrzebujemy stosu książek i drogich 
poradników o programie Adobe Photoshop, nie musimy przeglądać dziesiątek stron, by dotrzeć do 
interesujących nas informacji. Najprostsze triki dają czasami lepsze efekty niż komercyjne filtry 
dostępne gdzieniegdzie w Internecie. 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 83

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg

 

 

| fotopolis.pl © | sharing >> a u d i o k s i a z k i.org |

 84

a 

u 

d 

i o

 k

 s

 i 

a 

z 

k i 

.o

rg