Tech_hodowca_koni_321[01].Z5.03

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inŜ. Maria Pajestka
dr inŜ. Tadeusz Bąkowski

Opracowanie redakcyjne:
mgr Marzena Borowska

Konsultacja:
mgr inŜ. Marek Marek Rudziński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

programu jednostki modułowej 321[01].Z5.03,

„Posługiwanie si

zykiem obcym”, zawartego

w modułowym programie nauczania dla

zawodu technik hodowca koni.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Negocjacje i zawieranie kontraktów handlowych w języku obcym

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Konwersacje i korespondencja zawodowa w języku obcym

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. PodróŜe za granicę i przyjmowanie gości zagranicznych

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Reklama działalności gospodarstwa w języku obcym

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w zdobywaniu wiedzy i umiejętności posługiwania się

językiem angielskim w zawodzie technik hodowca koni.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności i wiedzy, które powinieneś opanować,
aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia tej jednostki modułowej,

−

materiał nauczania, który umoŜliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ć

wiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Szczególnie istotnymi treściami są zagadnienia

związane z komunikowaniem się w języku angielskim, zwłaszcza prowadzenia negocjacji,
konwersacji i korespondencji zawodowej. Ponadto, waŜnym zagadnieniem jest opanowanie
słownictwa branŜowego, w tym z dziedziny agrobiznesu, ekonomii, marketingu. Poprawne
wypowiadanie  się  w  mowie  i  piśmie  oraz  rozumienie  ze  słuchu  w języku  obym  wymaga
opanowania wiadomości teoretycznych i przełoŜenia ich na działania praktyczne. Poznanie
słownictwa  z  szeroko  pojętego  agrobiznesu  i administracji  oraz  struktur  gramatycznych
języka  angielskiego  uŜywanych  w konwersacjach,  pismach  urzędowych,  pozwoli  na
zdobycie  umiejętności,  takich  jak:  redagowanie  tekstów  oficjalnych  i uŜytkowych,
prezentacja  oferty  firmy,  przeprowadzanie  negocjacji  i  rozmów  handlowo-usługowych,  a
takŜe  projektowanie  reklamy  gospodarstwa  w  języku  angielskim.  Wykorzystaj  do
poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę oraz inne źródła informacji,

−

pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczeń,

−

wiczenia, które zawierają wykaz materiałów i sprzętu pomocnych w ich realizacji,

−

sprawdzian postępów. Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na
pytanie tak lub nie, co oznacza, Ŝe opanowałeś materiał rozdziału albo nie,

−

sprawdzian osiągnięć dotyczący poziomu opanowania materiału nauczania całej
jednostki modułowej wraz z instrukcją i kartą odpowiedzi,

−

wykaz literatury.
JeŜeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, wówczas poproś

nauczyciela o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz określoną
czynność. Po zrealizowaniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny

pracy oraz instrukcji przeciwpoŜarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

321[01].Z5.01

Prowadzenie usług turystycznych

321[01].Z5.02

Wykonywanie prac biurowych

321[01].Z5.03

Posługiwanie się językiem obcym

Moduł 321[01].Z5

Organizacja usług turystycznych

w gospodarstwie hodującym konie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

przyjmować, redagować i wysyłać korespondencję,

–

stosować zasady prowadzenia korespondencji,

–

nawiązywać kontakty z pracodawcą, klientem,

–

projektować ofertę usług gospodarstwa,

–

dobierać metody promocji do prowadzonej działalności i świadczonych usług,

–

planować i organizować róŜne atrakcje dla gości zagranicznych,

–

posługiwać się właściwymi strukturami gramatycznymi w języku angielskim pisanym
i mówionym,

–

korzystać z komputera i jego oprogramowania,

–

posługiwać się słownikami dwujęzycznymi i branŜowymi,

–

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

–

korzystać z róŜnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

porozumieć się w języku obcym w zakresie wykonywanych zadań zawodowych,

−

posłuŜyć się słownictwem dotyczącym prowadzonej działalności gospodarczej,

−

posłuŜyć się językiem obcym podczas prowadzenia rozmów na temat usług i transakcji
handlowych,

−

porozumieć się z gośćmi zagranicznymi,

−

sporządzić korespondencję w języku obcym z instytucjami i osobami prywatnymi,
w sprawach zawodowych, przy uŜyciu poczty tradycyjnej i elektronicznej,

−

przeczytać ze zrozumieniem obcojęzyczne teksty zawodowe,

−

napisać typowy sformalizowany tekst uŜytkowy w języku obcym,

−

zaprezentować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej dotyczącej ubiegania się o pracę,
przedstawiając w języku obcym swoje umiejętności i doświadczenie zawodowe,

−

posłuŜyć się językiem obcym podczas działań związanych z promocją usług.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Negocjacje i zawieranie kontraktów handlowych w języku

obcym

4.1.1. Materiał nauczania

Negocjacje w języku obcym

Według Iwony Krzystańskiej [20], negocjacje to proces komunikacji, w którym strony

prowadzą  rozmowy,  wymianę  informacji  oraz  podejmują  decyzje,  które  mają  na  celu
uzgodnienie  stanowiska  w  danej  sprawie.  Proces  negocjacji  składa  się  z  trzech  etapów:
/ According to Iwona Krzystańska [20], negotiations is a process of communication in which
the sides hold a conversation, exchange of information and take decisions which are aimed at
agreement of a stand in a given issue. The process of negotiations consists of three stages:
1.  Rozpoczęcie  negocjacji  –  warto  zastosować  techniki  psychologiczne,  takie  jak  „efekt

pierwszego wraŜenia”, aby ukazać siebie z jak najlepszej strony, zwiększyć przychylność
i zaufanie rozmówcy, a takŜe wyeksponować swe zalety. / Beginning of negotiations – it
is worth to use psychological techniques, such as “first impression effect”, so as to show
yourself from the best side, to increase the interlocutor’s favour and confidence, and also
to display your own advantages.

2. Właściwe negocjacje – składają się z kilku czynności i zasad:

–

przedstawienie

współpracowników,

jeśli

są

obecni

przy

negocjacjach

i autoprezentacja,

–

rozmowy wstępne – określenie problemu, a takŜe zasad negocjacji,

–

przedstawienie ofert, dokonywanie ich oceny, przekonywanie rozmówcy do ich
atrakcyjności,

–

myślenie twórcze – wysuwanie propozycji, pomysłów, rozwiązań korzystnych dla
obydwu partnerów,

–

ocena propozycji, ustępstwa na rzecz partnera, propozycje ofert,

–

zgoda na podpisanie kontraktu.

Proper negotiations – they consist of some acts and rules:
–

associates’ introduction, if they are present at negotiations and yourself presentation,

–

introductory conversations – defining of a problem and also rules of negotiations,

–

presentation of the offers, making their assessment, convincing of an interlocutor to
their attractiveness,

–

creative thinking – putting forward of propositions, ideas, solutions which are
beneficial to both partners,

–

assessment of propositions, making concessions in aid of a partner, propositions of
offers,

–

agreement on the contract signing.

3. Zakończenie negocjacji – stanowiska w danej sprawie, np. podpisanie lub finalizacja

kontraktu handlowego i perspektywy na dalszą współpracę z partnerem. / Ending of
negotiations – stands on a given matter, for example, singing or finalising of the trade
contract and perspectives on the further cooperation with a partner.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Style negocjacji / Styles of negotiations
Miękki styl negocjacji / Soft style of negotiations:
–

utrzymanie bardzo dobrych kontaktów z partnerem, / keeping very good contacts with
a partner,

–

traktowanie partnera z zaufaniem, Ŝyczliwością i szacunkiem, / treating a partner with
confidence, kindness and respect,

–

składanie wielu ofert, / making a lot of offers,

–

brak sprzeciwu i odwoływania się do siły, / lack of opposition and referring to force,

–

czynienie ustępstw, nawet swoim kosztem, / making concessions, even at own expense,

–

przystosowanie się do partnera. / adaptation to a partner.

Twardy styl negocjacji / Hard style of negotiations:
–

osiągnięcie swojego celu, / achieving of your own goal,

–

nieŜyczliwe traktowanie partnera i okazywanie mu negatywnych uczuć, / unkindly
treating of a partner and showing him negative feelings,

–

narzucanie partnerowi swojej woli, / forcing to a partner your own will,

–

brak gotowości do ustępstw i kompromisu, / lack of readiness to concessions and
a compromise,

–

uŜywanie gróźb i sugerowanie nieuczciwości, / using and suggestion of dishonesty,

–

stawianie wysokich Ŝądań, / putting high demands,

–

wymaganie od partnera większych ustępstw niŜ własne. / demanding from a partner
bigger concessions than your own.

Partnerski styl negocjacji / Partnership style of negotiations:
–

osiągnięcie porozumienia zadawalającego obie strony, / reaching an agreement satisfying
both sides,

–

yczliwe traktowanie partnera, / friendly treatment of a partner,

–

oddzielanie ludzi od problemu, / people’s separation from the problem,

–

składanie wielu propozycji rozwiązań, / making many proposals of solving,

–

zgoda na ustępstwa, / agreement to concessions,

–

dąŜenie do kompromisu. / striving for a compromise.
Do prowadzenia negocjacji, redagowania pism, mówienia, czytania, słuchania

wypowiedzi w języku angielskim, niezbędne jest opanowanie podstawowych słów i zwrotów
zawodowych. Oto najczęściej uŜywane słownictwo i zwroty związane z wykonywaniem
zawodu technik hodowca koni oraz prowadzeniem gospodarstwa agroturystycznego
zaczerpnięte z Wielkiego Słownika PWN – Oxford [13]:

−

cena hurtowa / detaliczna – wholesale / retail price,

−

cena z wyŜywieniem/bez wyŜywienia – price inclusive/exclusive of meals,

−

chomąto – horse collar,

−

domowe posiłki – home – made meals,

−

faktura VAT – VAT invoice,

−

firma – business / firm, na koszt firmy – on the house,

−

galop – gallop,

−

gonitwa – horse race,

−

gość – guest, visitor,

−

grill – barbecue,

−

handel końmi – horse – trading,

−

handlarz końmi – horse dealer,

−

hodowca – breeder,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

jezioro – lake,

−

jeździectwo – horse riding,

−

jeździec – horse rider, horseman,

−

koń – horse,

−

koń czystej krwi – purebred horse,

−

klacz – mare,

−

las – forest,

−

magazynować / przechowywać – store up / warehouse,

−

ogier – stallion,

−

ogród – garden,

−

ośrodek wczasowy na farmie (oferujący aktywny wypoczynek) – dude ranch,

−

owoce – fruit,

−

podkowa – horseshoe,

−

produkty rolne – agriculture products,

−

prowadzić własną działalność gospodarczą – run a business / be self-employed,

−

przedsiębiorstwo – enterprise, company,

−

przyczepa do przewozu koni – horse – box,

−

rachunek – (bank) account,

−

rynek (obszar zbytu) – market,

−

sad – orchard,

−

siodło, siodłać, – saddle,

−

stadnina – stud (farm),

−

stajenny – stable boy / groom / stableman,

−

towar – merchandise, commodity,

−

usługi – services,

−

urząd skarbowy – Inland Revenue / Tax Office,

−

warzywa – vegetables,

−

wierzchowiec – saddle horse,

−

wieś – village,

−

woltyŜerka – horse vaulting,

−

wynajem pokoi – renting of rooms,

−

wyŜywienie – food,

−

zadatek – deposit,

−

załoŜyć uprząŜ koniowi – put the harness on the horse,

−

zamówienie / dostawa – order/delivery,

−

złoŜyć zamówienie – place the order,

−

zakwaterowanie – accommodation,

−

rebak – foal.

W zawodzie technik hodowca koni warto równieŜ posługiwać się zawodowymi zwrotami

i ich definicjami. Niektóre terminy obcojęzyczne, głównie zaczerpnięte z języka angielskiego,
francuskiego i niemieckiego, nie mają odpowiednika w tłumaczeniu na język polski, więc
uŜywa się ich obcojęzycznych odpowiedników, które weszły do języka polskiego. Oto kilka
terminów wraz z ich definicjami według

„

Triple Crown Horse Betting Vocabulary – Glossary

of Horse Racing Terms” [26]:
Bay: A color of a horse, from tan to dark chestnut with a black mane and tail.
Gniady (gniadosz): Maść konia od jasnobrązowej do ciemnokasztanowej z czarną grzywą
i ogonem.
Broodmare: A mare used for breeding.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Klacz zarodowa: Klacz uŜywana do rozpłodu.
Chestnut:  A  color  of  a  horse,  from  gold  to  deep  red.  Also,  a  small,  horny  growth  on  the
inside of a horse's front legs.
Kasztan/kasztanka: Maść konia od złotej do mocno czerwonej, równieŜ mały zrogowaciały
guz na wewnętrznej stronie przednich nóg konia (kasztanek).
Colt: A male horse 4 years old or younger.
Źrebak: Czteroletni lub młodszy koń, osobnik rodzaju męskiego.
Dam: The mother of a horse.
Klacz: Matka konia.
Filly: A female horse less than 5 years old.
Młoda klacz: klacz mająca mniej niŜ pięć lat.
Gelding: A neutered male horse.
Wałach: Wykastrowany koń.
Horse  breeding  refers  to  reproduction  in  horses,  and  particularly  the  process  of  selective
breeding of animals, particularly purebred horses of a given breed.
Hodowla  koni  to  rozmnaŜanie  koni,  a  w  szczególności  proces  selektywnego  rozmnaŜania
zwierząt, zwłaszcza koni czystej krwi określonej rasy.
Mare: A female horse 5 years old or older.
Klacz: Osobnik Ŝeński mający pięć lat lub więcej.
Paddock: Enclosure area where horses are saddled and kept before going to the track.
Padok:  Ogrodzony  obszar,  na  którym  konie  są  siodłane  i  trzymane  przed  wyjściem  na  tor
wyścigowy.
Roan: Horse with white hairs mingled throughout its coat.
Dereszowaty: Koń z białymi włosami wmieszanymi w jego sierść.
Sire: Father of a foal.
Ogier: Ojciec źrebaka.
Turf course: Grass covering a race course.
Murawa (Darń): Trawa pokrywająca tor wyścigu.
Yearling: A horse that is one year old. The universal birthdate of horses is January 1.
Roczniak: Koń, który ma jeden rok. Ogólnie przyjęta data urodzenia tych koni to 1 stycznia.

Rys. 1. Mares and foals / Klacze i źrebięta [27]

Rys. 2. Roan horse / Koń dereszowaty [25]

Rys. 3. Chestnut horse / Kasztan [25]

Rys. 4. Bay horses / Konie gniadosze [25]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Powszechne błędy w terminologii / Common terminology errors /

Roman KrzyŜanowski na łamach czasopisma „Hodowca i jeździec” [28], przestrzega

przed błędnym uŜywaniem terminologii zawodowej i prezentuje liczne ich przykłady, między
innymi takie jak:

A young horse is a foal, not necessarily a

„

colt”. A colt refers only to a young male horse.

/ Młody koń to źrebak, ale nie zawsze

„

colt”. Kolt odnosi się tylko do młodych osobników

męskich.
A horse that looks pure white is, in most cases, actually a middle – aged or older gray. Grays
have black skin underneath their white hair coat (with the exception of small amounts of pink
skin  under  white  markings).  This  is  how  a  gray  horse  should  be  distinguished  from  a  white
horse. The only horses properly called white are those with pink skin under a white hair coat,
a far more rare occurrence. / Koń, który wygląda jak czysto biały, w większości przypadków
jest  to  koń  siwosrokaty  w  wieku  średnim  lub  starszy  siwek.  Siwki  mają  czarną  skórę  pod
białym owłosieniem (z wyjątkiem niewielkiej ilości róŜowej skóry pod białymi łatami). W ten
sposób  koń  siwek  powinien  być  odróŜniany  od  białego  konia.  Tylko  konie  prawidłowo
nazywane  białymi  są  to  te,  które  mają  róŜową  skórę  pod białą sierścią, co niezwykle rzadko
występuje.

Przykładowe negocjacje w języku polskim i angielskim:
S – Salesman (Sprzedawca),B – Buyer (Nabywca) [22]

B: I would like to buy a mare from your breeding. How much does it cost? / Chciałbym

kupić klacz z Pana hodowli. Ile ona kosztuje?

S: It costs 6000 zlotys. What do you need this mare for? / Kosztuje ona 6000 złotych. Do

czego Pan potrzebuje tej klaczy?

B: I need a mare of a gentle disposition for a riding school and hippo therapy. / Potrzebuję

klaczy o łagodnym usposobieniu do szkółki jeździeckiej oraz do hipoterapii.

S: We have such a mare and we can sell it for 6000 zlotys. / Mamy taką klacz i moŜemy

sprzedać ją za 6000 złotych.

B: The price is too high. I’ve just seen this mare and it isn’t worth so much. / To zbyt

wysoka cena. Właśnie widziałem tę klacz i nie jest aŜ tyle warta.

S: It is worth such money because it is well-kept, healthy and broken in. /Ona jest warta

tych pieniędzy, poniewaŜ jest dobrze utrzymana, zdrowa i ujeŜdŜona.

B: No, I can’t agree with you, because it isn’t in a good condition and it needs a special

training. I can pay 5000 zlotys for your mare. / Nie zgadzam się z Panem, gdyŜ nie jest
ona w dobrej kondycji i wymaga specjalnego treningu. Mogę zapłacić 5000 złotych za
Pana klacz.

S:  No, it’s too low price. / Nie, to zbyt niska cena.
B:  What about a horse transport? / A co z transportem konia?
S:  If the distance is up to 100km, the transport is free. If it’s farther, you must pay extra or

have your own transport. / Jeśli odległość jest do 100 km, transport jest gratis, jeśli jest
dalej, musi Pan zapłacić dodatkowo lub mieć swój transport.

B: For such a high price, the transport should be free. / Za tak wysoką cenę, transport

powinien być gratis.

S: Let’s do that: I’ll sell you the mare for 5500 zlotys and I’ll give you a free transport.

/ Zróbmy tak: Sprzedam Panu klacz za 5500 złotych i dam transport gratis.

B: My offer is 5200 zlotys. / Moja oferta wynosi 5200 złotych.
S: Right. Let’s sign a contract. / Dobrze, podpiszmy kontrakt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawieranie kontraktów handlowych w języku obcym
Kontrakt  –  to  umowa  zawarta  na  piśmie  między  stronami,  określająca  warunki
i zobowiązania obu stron.
Contract  (Deal)  –  it  is  a  contract  entered  into  a  written  form  between  sides,  determining
conditions and commitments both of the sides.
Kontrahent – to jedna ze stron zawierających umowę.
(Business trade) partner – it is one of the sides entering into a contract.

Według Filipa Wilsona [14], kontrakt handlowy powinien zawierać następujące

informacje:
–

część I – informacje formalne, czyli data, miejsce zawarcia umowy, strony kontraktu
i numer kontraktu,

–

część  II  –  warunki  podstawowe,  czyli  przedmiot  kontraktu,  ilość  towaru,  opakowanie
i oznakowanie  towaru,  cena  jednostkowa,  wartość  kontraktu,  termin  dostawy,  warunki
płatności i dostawy,

–

część III – klauzule kontraktowe, czyli klauzule, które zawieszają wejście w Ŝycie
kontraktu, klauzule kar umownych, arbitraŜowe, itd.,

–

część IV – załączniki, np. oferta kupna – sprzedaŜy, warunki zamówienia, itd.

According to Philip Wilson [14], the Trade Agreement should contain the following

information:
–

part I – formal information, that is a date, place of entering into a contract, sides of
a contract and a contract number,

–

part II – basic conditions, that is an object of a contract, amount of a commodity,
packaging and labelling of a commodity, unit price, value of a contract, date of delivery,
conditions of payment and delivery,

–

part III – contractual clauses, that is clauses which suspend coming into effect
of a contract, clauses of conventional penalties, arbitration clauses, etc.,

–

part IV – enclosures, for example, purchase – sale offer, conditions of the order, etc.
Oto kilka rodzajów umów w języku angielskim [19]:

–

umowa handlowa – Trade Agreement,

–

umowa kupna – sprzedaŜy – Sales Contract / Sales Purchasing Contract,

–

umowa leasingowa – Leasing Contract,

–

umowa konsultingowa – Consultancy Contract,

–

umowa o pracę – Employment Contract.

Umowa sprzedaŜy

Przez umowę kupna – sprzedaŜy sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego

własność  rzeczy  i  wydać  mu  rzecz,  a  kupujący  zobowiązuje  się  rzecz  odebrać  i  zapłacić
sprzedawcy  cenę.  Umowa  kupna  –  sprzedaŜy  powinna  zawierać  miedzy  innymi  następujące
informacje:  dane  osobowe  kupującego  i  sprzedającego,  adres  wykonywania  działalności,  jej
rodzaj, datę zawarcia umowy, przedmiot umowy, ceny, prawa i obowiązki sprzedającego oraz
kupującego, terminy i dostawy dóbr, sposoby płatności i reklamacji, podpisy obu stron.
Oto przykład umowy kupna – sprzedaŜy w języku polskim i angielskim [22]:

BUYING – SELL CONTRACT OF GOODS / Umowa kupna - sprzedaŜy towarów

Paragraph 1. _____________, hereinafter referred to as Seller, and ________________,
hereinafter referred to as Buyer, hereby agree on the following terms on day of ___________,
in the year ____________.
Paragraf 1.________, zwany dalej Sprzedającym i ___________, zwany dalej Kupującym,
niniejszym

zgadzają się na następujące warunki umowy w dniu __________, ________ roku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

A. Identities of the Parties
Paragraph 2. Seller, whose business address is ______________, is in the business of
______________. Buyer, whose business address is ________________, is in the business of
_______________.
A. ToŜsamość stron
Paragraf 2. Kupujący, którego adres działalności handlowej jest ______________, prowadzi
działalność handlową w dziedzinie ______________. Sprzedający, którego adres działalności
handlowej

jest

______________,

prowadzi

działalność

handlową

dziedzinie

_______________.

B. Description of the Goods
Paragraph  3.  Seller  agrees  to  transfer  and  deliver  to  Buyer,  on  ________  or  before
__________________ [date], the below described goods: ___________________________
B. Specyfikacja towarów
Paragraf 3. Sprzedający wyraŜa zgodę na przekazanie i dostawę do Kupującego w ________
lub przed____________[data], poniŜej określonych towarów: _________________________

C. Buyer’s Rights and Obligations
Paragraph  4.  Buyer  agrees  to  accept  the  goods  and  pay  for  them  according  to  the  terms
further set out below.
C. Prawa i obowiązki Kupującego
Paragraf  4.  Kupujący  wyraŜa  zgodę  na  przyjęcie  towarów  i  zapłatę  za  nie  w  określonym
poniŜej terminie.
Paragraph 5. Buyer agrees to pay for the goods:



In full upon receipt



In installments, as billed by Seller, and subject to the separate installment sale contract

of __________________[date] between Seller and Buyer.



Half upon receipt, with the remainder due within 30 days of delivery.

Paragraf 5. Kupujący wyraŜa zgodę na zapłatę za towary:



Zapłatę gotówką w całości za pokwitowaniem odbioru / na paragon



Zapłatę w ratach, jakie wystawił Sprzedający i zawarł je w osobnej umowie sprzedaŜy

pomiędzy Sprzedającym i Kupującym z dnia____________



Połowę zapłaty gotówką na paragon, a resztę w ciągu 30 dni od dostawy.

Paragraph  6.  Goods  are  deemed  received  by  Buyer  upon  delivery to Buyer’s address as set
forth above.
Paragraf  6.  Towary  uznane  za  przyjęte  przez  Kupującego  zostaną  dostarczone  na  wyŜej
wymieniony adres Kupującego.
Paragraph  7.  Buyer  has  the  right  to  examine  the  goods  upon  receipt  and  has  ____  days  in
which  to  notify  seller  of  any  claim  for  damages  based  on  the  condition,  grade,  quality  or
quantity of the goods.  Such a notice must specify in detail the particulars of the claim. Failure
to  provide  such  notice  within  the  requisite  time  period  constitutes  irrevocable  acceptance  of
the goods.
Paragraf  7.  Kupujący  ma  prawo  sprawdzić  towar  i  ma  ______  dni  na  powiadomienie
Sprzedającego o kaŜdym stwierdzonym uszkodzeniu wynikającym ze stanu, gatunku, jakości
i ilości  towarów.  Takie  zgłoszenie  musi  zawierać  szczegółowe  informacje  o  uszkodzeniu.
Niedostarczenie  takiego  zawiadomienia  w  wymaganym  okresie  czasu  oznacza  nieodwołalne
przyjęcie towarów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

D. Seller’s Obligations
D. Obowiązki sprzedającego
Paragraph 8. Until received by Buyer, all risk of loss to the above-described goods is borne
by Seller.
Paragraf 8. Do chwili otrzymania towarów przez Kupującego, wszelkie ryzyko straty wyŜej
wymienionych towarów jest przeniesione na Sprzedającego.
Paragraph 9. Seller warrants that the goods are free from any encumbrances.
Paragraf 9. Sprzedający gwarantuje, Ŝe towary te są wolne od jakichkolwiek obciąŜeń.

E. Attestation
E. Poświadczenie
Paragraph 10. Agreed to this _____ day of _____, in the year ____________.

Seller’s signature: __________________ Buyer’s signature: _____________________

Paragraf 10. Uzgodniono dnia _______________, roku _________________.

Podpis Sprzedającego: _________________ Podpis Kupującego: __________________

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń:

1.  Czym są negocjacje?
2.  Na czym polegają negocjacje?
3.  Jakie wyróŜniamy etapy negocjacji?
4.  Jakie wyróŜniamy style negocjacji?
5.  Jakie znasz słownictwo zawodowe w języku angielskim?
6.  Jakie informacje powinien zawierać kontrakt?
7.  Jakie informacje powinna zawierać umowa kupna – sprzedaŜy?
8.  Jakie znasz rodzaje umów w języku angielskim?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zredaguj mini słownik ze słownictwem zawodowym dla zawodu technik hodowca koni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
3)  wyszukać w tekście zwroty i słownictwo zawodowe w języku angielskim,
4)  zrozumieć i objaśnić znaczenie słów i zwrotów,
5)  przetłumaczyć słownictwo i zwroty korzystając ze słowników i Internetu,
6)  ułoŜyć słownictwo w kolejności alfabetycznej,
7)  wydrukować słownik,
8)  zaprezentować efekt pracy w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe,

–

drukarka,

–

papier formatu A4,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy tekst [21]:

“Everything Horses”

English riding apparel is available in a variety of styles, colors and fabrics at Everything

Horses. For the rider, we offer a complete line of English riding clothes, including casual and
outerwear as well as schooling apparel, show helmets, paddock boots and tall boots. If you are
looking for an English tack, we have all the products your precious show horse needs. See our
impressive selection of an English tack, including bits, bridles, girths, leathers, reins, stirrups,
martingales, saddles, saddle pads, and much, much more.

English riding clothes are important in competition, and Everything Horses has all of the

elements you need for a winning English riding wardrobe. A winning wardrobe starts at the
top… literally.

We offer a large selection of English helmets in a variety of styles and finishes. A great

helmet fits comfortably, and provides the protection you need when showing and riding and
we have a great selection of English helmets to top off your show riding clothes.

Finish off your look with our never – ending selection of English riding accessories,

including show jackets, gloves, half chaps, breeches, tall boots, and jewellery you need to
gain that competitive edge. English riding boots in a wide variety of styles and finishes can be
found at Everything Horses.

From traditional paddock boots and tall boots, our selection represents the best in quality

craftsmanship and materials. Our manufacturers are dedicated to providing the best in riding
comfort  and  style,  whether  you're  looking  for  a  classic  boot  with  a  sleek  leg  profile  or
a performance boot with a gel – cushioned ATS foot bed. And since each manufacturer offers
different  sizing  options,  our  experienced  and  knowledgeable  staff  is  always  available  to
answer your questions and to help you find the boot that's right for you.

Ćwiczenie 2

Dobierz do opisu stylu negocjacji ich właściwą nazwę: Soft style of negotiations, hard

style of negotiations, partnership style of negotiations. Następnie przeprowadź jeden rodzaj
negocjacji dotyczących sprzedaŜy koni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia
2)  rozróŜnić style negocjacji,
3)  dobrać nazwy do opisów negocjacji,

przeprowadzić negocjacje w języku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

opisy negocjacji,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy tekst z opisami stylów negocjacji [20]:

1. This style of negotiations needs achieving of your own goal, unkindly treating

of a partner and showing him negative feelings. You can force to a partner of your own
will, show him lack of readiness to concessions and a compromise. You should demand
from a partner bigger concessions than your own.

2. The most important is reaching an agreement satisfied both sides. You should also

remember about a friendly treatment of a partner and about making many proposals
of solving. The agreement to concessions and striving to a compromise may occur in this
style of negotiations.

3. In this kind of negotiations you should keep very good contacts with a partner, treat him

with confidence, kindness and respect and make a lot of offers. You must make
concessions, even at own expense and adapt to your partner. You cannot use any force.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź w języku angielskim negocjacje handlowe z wybranym partnerem, które

kończą się zawarciem kontraktu handlowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia
2)  posłuŜyć się słownictwem zawodowym w języku angielskim,
3)  zastosować zasady prowadzenia negocjacji w języku angielskim,
4)  przeprowadzić negocjacje w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wypełnij druk umowy kupna – sprzedaŜy w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  określić rodzaj umowy,
3)  wyszukać w Internecie wzór umowy kupna – sprzedaŜy,
4)  przeczytać ze zrozumieniem wyszukany wzór umowy,
5)  przetłumaczyć na język polski niezrozumiałe fragmenty tekstu umowy,
6)  wypełnić druk umowy w języku angielskim,
7)  sprawdzić poprawność umowy,
8)  wydrukować wypełnioną umowę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

wzory umów kupna – sprzedaŜy w języku angielskim,

−

druk umowy kupna – sprzedaŜy,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

drukarka,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) rozpoznać style negocjacji?

2) przeprowadzić negocjacje w języku angielskim?

3) opracować w języku angielskim mini słownik ze słownictwem

zawodowym?

4) wypełnić druk umowy kupna – sprzedaŜy?

5) zaprezentować efekt swej pracy?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Konwersacje i korespondencja zawodowa w języku obcym

4.2.1. Materiał nauczania

Prowadzenie konwersacji i korespondencji zawodowej

Konwersacja, korespondencja zawodowa oraz rozmowy handlowo-susługowe wymagają

stosowania słownictwa profesjonalnego, branŜowego. NaleŜy uŜywać języka oficjalnego,
a takŜe poprawnych struktur gramatycznych i zwrotów grzecznościowych.

Oto przykład konwersacji zawodowej: O – Agro Tourist Farm Owner (Właściciel

gospodarstwa agroturystycznego), E – Employee (Pracownik) [7]:
O: John, have you delivered fruit to the warehouse „Green Onion” yet? / Janie, czy

dostarczyłeś juŜ owoce do hurtowni „Zielona Cebulka”?

E: Yes, I have, but I was a bit late, because we had some problems with loading. / Tak, ale

trochę się spóźniłem, poniewaŜ mieliśmy problemy z załadunkiem.

O: What happened? / Co się stało?
E: The rough terrain forklift truck has broken, so we had to wait for another free forklift

truck. / Wózek widłowy się zepsuł więc musieliśmy czekać na inny wolny wózek
widłowy.

O: I see. Did you apologise the warehouse’s owner? / Rozumiem. Czy przeprosiłeś

właściciela hurtowni?

E: Yes, certainly. / Tak, oczywiście.

Prowadzenie rozmów usługowo-handlowych

Rozmowa usługowo-handlowa powinna być prowadzona w miłej atmosferze. NaleŜy

uŜywać zwrotów grzecznościowych, a unikać kolokwialnych. Trzeba zadbać o właściwy styl
wypowiedzi,  czyli  uŜywać  języka  oficjalnego,  a  nie  potocznego.  Od  jakości  takiej  rozmowy
zaleŜy,  czy  usługi  i  oferowane  dobra  zostaną  sprzedane,  gdyŜ  jest  ona  pewną  formą  oferty,
a zarazem  reklamy  firmy.  NaleŜy  uwaŜnie  słuchać  rozmówcy,  zwięźle  odpowiadać  na  jego
pytania.  Jeśli  partner  nie  potrafi  samodzielnie  podjąć  decyzji  co  do  świadczonych  usług  czy
oferowanych dóbr, wówczas moŜna mu zasugerować najkorzystniejsze rozwiązanie.

Przykład rozmowy handlowo-usługowej:

G – Guest (Gość), O – Agro Tourist Farm Owner (Właściciel gospodarstwa agroturystycznego) [7]:
O: Good morning, sir. How can I help you? / Dzień dobry. W czym mogę Panu pomóc?
G: Good morning. I would like to rent a room for a holiday on your farm. / Dzień dobry.

Chciałbym wynająć pokój na wakacje w Pana gospodarstwie.

O: When do you need it, sir? / Kiedy go Pan potrzebuje?
G: I need a double room in August, for two weeks. How much is sit?/ Potrzebuję pokój

dwuosobowy w sierpniu, na dwa tygodnie. Ile on kosztuje?

O: Right, we have one free double room in August. It costs 80 zlotys per person. / Dobrze,

mamy jeden wolny pokój dwuosobowy w sierpniu. Kosztuje 80 złotych od osoby.

G: Does the price include food? / Czy cena obejmuje wyŜywienie?
O: Yes, certainly. We offer delicious, home – made food. / Tak, oczywiście. Oferujemy

pyszne, domowe jedzenie.

G:  Is it full board? / Czy jest to całodzienne wyŜywienie?
O:  Yes, sir. / Tak, proszę Pana.
G:  Have  you  got  any  attractions  on  your  farm?  /  Czy  macie  jakieś  atrakcje  w  waszym

gospodarstwie?

O: Yes, we have a horse riding, barbecue and fishing. / Tak, mamy jazdę konną, grill

i łowienie ryb.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

G: How much are they? / Ile one kosztują?
O: You pay extra for horse riding and the other are free. / Płaci Pan dodatkowo tylko za

jazdę konną, pozostałe są gratis.

G: I see. I would like to see and book this room. / Rozumiem. Chciałbym obejrzeć

i zarezerwować ten pokój.

O: Yes, sir but you must pay the deposit – about 200 zlotys. / Tak proszę Pana, ale musi Pan

wpłacić zaliczkę – około 200 złotych.

G: Right. / Dobrze.
O: Firstly, let’s go to see the room. / Najpierw chodźmy obejrzeć pokój.

Podstawowe cechy korespondencji

Według Filipa Wilsona [14], w anglojęzycznej korespondencji naleŜy uŜywać języka

oficjalnego,  zwrotów  grzecznościowych  oraz  właściwych  nagłówków.  Wypowiedź  pisemna
powinna  być  prawidłowo  zaadresowana  i  czytelnie  podpisana.  Nie  uŜywa  się  skróconych
form  wyrazów  ani  języka  kolokwialnego.  KaŜdy  rodzaj  pisma  ma  swoją  odrębną  strukturę,
której  naleŜy  przestrzegać.  Jeśli  nie  znamy  nazwiska  adresata,  wówczas  kaŜdy  list  oficjalny
rozpoczyna zwrot Dear Sir or Madam (Szanowny Panie lub Pani), a kończy – Yours faithfully
(z powaŜaniem).  W  listach  adresowanych  do  osoby  znanej  z  nazwiska,  np.  Mr.  Wilson,
naleŜy  uŜyć  zwrotu  Dear  Mr.  Wilson  (Szanowny  Panie  Wilson),  a  zakończyć  list  zwrotem
Yours  sincerely  (z powaŜaniem).  Oto  kilka  przykładów  korespondencji  oficjalnej  w  języku
polskim i angielskim. Oto kilka przykładów korespondencji według Filipa Wilsona [14]:

Zaproszenie / Invitation

Zaproszenie moŜe być redagowane w formie listu lub karty. MoŜna sporządzić szablon

zaproszenia  i  wypełniać  go.  Zaproszenie  pisze  się  w  trzeciej  osobie,  nie  stosuje  się  na
początku  i  w  zakończeniu  zwrotu  grzecznościowego,  ani  nie  wpisuje  się  daty.  Trzeba
natomiast uŜywać pełnych form wyrazów, a nie skrótów, poniewaŜ jest to tekst oficjalny. Na
końcu moŜna zastosować zwrot z języka francuskiego w formie skrótu – RSVP – réspondez
vous s’il vous plaît, który znaczy please reply – proszę o odpowiedź.

Mrs. Mary Smith
requests  the  pleasure  of  the  Company  „Green  Garden”  to  invite  Mr  and  Mrs  Black  to  the
opening of The Subsidiary of the „Green Garden” Company on Saturday, 10 March at 6 p.m.,
34 Long Street, Radom 26–600,
RSVP

Tłumaczenie:
Pani Maria Smith
ma  przyjemność  w  imieniu  firmy  „Zielony  Ogród”  zaprosić  Pana  i  Panią  Black  na  otwarcie
filii firmy”Zielony Ogród” w sobotę 10 maja o godzinie 18 przy ulicy Długiej 35 w Radomiu.
Proszę o odpowiedź

Ogłoszenie

W języku angielskim rozróŜnia się następujące rodzaje ogłoszeń, które są krótkimi

tekstami  uŜytkowymi:  Advertisement  /  Advert  to  ogłoszenie  prasowe  lub  reklama  oraz
Announcement,  czyli  komunikat  słuŜący  do  przekazywania  waŜnych  informacji  do  większej
liczby  osób.  W  obrębie  firmy  redaguje  się  teŜ  ogłoszenie,  notatkę  słuŜbową,  tzw.
Memorandum,  aby  pracownikom  pracującym  w  tej  samej  placówce  lub  przedstawicielom
w innych  oddziałach,  miastach  czy  nawet  krajach  przekazać  istotne  informacje  od
przełoŜonych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ogłoszenie prasowe / Advertisement
Horse Stud “Gallop” looks for seasonable workers who want to work with horses on the agro
tourist farm near Radom. Good financial conditions. Possibility of the accommodation.
Tel. (0–48) 665 78 90

Tłumaczenie:
Stadnina  koni  „Galop”  poszukuje  pracowników  sezonowych,  którzy chcą pracować z końmi
w  gospodarstwie  agroturystycznym  blisko  Radomia.  Dobre  warunki  finansowe.  MoŜliwość
zakwaterowania.
Tel. (0–48) 665 78 90

Komunikat / Announcement
On Monday 23 rd of March, at 3.00 p.m. in room number 3, the meeting of the managing staff
will take place. Obligatory presence.
Richard Clark
A member of the board

Tłumaczenie:
Dnia 23 marca w poniedziałek o godzinie 15.00 w pokoju numer 3 odbędzie się spotkanie dla
kadry zarządzającej. Obecność obowiązkowa.
Ryszard Clark
Członek zarządu.

Memorandum
To: Employees of Marketing Department
From: The Manager of Marketing Department
Date: 13 February 2007
Subject: Invoices
Employees  of  marketing  department  who  issue  our  company’s  invoices should pay attention
to  precisely  filling  out  all  of  the  invoices  because  in  majority  of  them  there  is  lack  of  many
customers’ personal details and there are many errors.

Tłumaczenie:
Do: Pracownicy działu sprzedaŜy
Od: Kierownika działu sprzedaŜy
Data: 13 lutego 2007
Temat: Faktury

Pracownicy działu sprzedaŜy, którzy wystawiają faktury naszej firmy powinni zwrócić uwagę
na  dokładne  wypełnianie  faktur,  poniewaŜ  w  większości  z  nich  brakuje  wielu  danych
personalnych klientów i znajduje się wiele błędów.

Application / Podanie
Eve Nowak „Pony” Horse Breeding Company

Radom, 23 February 2007

3, Oak Street, Radom, 26–600
Tel/fax (0–48) 331 56 78
NIP: 945–456–013

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

To the Director of the Second Tax Office in Radom

I am turning to the Director with a kind request about issuing of the document about

„Pony” – Horse Breeding Company’s revenues for last year 2006 with the aim of submitting
it to appropriate authorities.

Please consider positively my request.

Yours faithfully,
Eve Nowak
The company’s owner

Tłumaczenie:
Ewa Nowak, firma – hodowla koni „Kucyk”

Radom, 23 lutego 2007

Ulica Dębowa 3, Radom 26–600
Tel/fax (0–48) 331 56 78
NIP: 945–456–013

Do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Radomiu

Zwracam się z uprzejma prośbą do Naczelnika o wydanie dokumentu o dochodach firmy

– hodowla koni „Kucyk” za ubiegły 2006 rok w celu przedłoŜenia go odpowiednim władzom.

Proszę o pozytywne rozpatrzenie mojej prośby.

Ewa Nowak
Właściciel firmy

E-mail / Email
To: „Everything for Riders” Company
From: „Horse Equipment” warehouse
Email address: agrieq@wp.pl
Date: 5 February 2007
Subject: Catalogues and price lists

We would like to get to know about your latest rider’s wardrobe and its current prices. If

you have a wide range of new products and competitive prices, you can count on regular
orders from us. Please send us new catalogues and price lists.
Regards,
Mark Emerald
Marketing manager

Tłumaczenie:
Do: Firma „Wszystko dla jeźdźców”
Od: Hurtownia: „Ekwipunek dla koni”
Adres e-mail: agrieq@wp.pl
Data: 5 lutego 2007
Temat: Katalogi i cenniki

Chcielibyśmy dowiedzieć się więcej o Waszej najnowszej garderobie dla jeźdźców i jej

aktualnych cenach. Jeśli macie szeroki asortyment produktów i konkurencyjne ceny, moŜecie
liczyć na nasze regularne zamówienia. Proszę o przesłanie nam nowych katalogów
i cenników.
Pozdrowienia,
Marek Emerald
Kierownik działu sprzedaŜy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wypełnianie dokumentów w języku obcym

Według Filipa Wilsona [14], przed przystąpieniem do wypełniania formularza

dokumentu  naleŜy  go  dokładnie  przeczytać  wraz z instrukcją,  jeśli  jest  ona  załączona.
Następnie  moŜna  przystąpić  do  wypełniania  poszczególnych  rubryk,  zakreślania  stosownych
słów  i  zwrotów.  JeŜeli  formularz  nie  zostanie  prawidłowo  wypełniony,  wówczas  instytucja,
do  której  jest  on  kierowany  odeśle  go  do  poprawy.  Dokumenty  powinny  być  wypełniane
z naleŜytą  starannością,  uŜywając  czarnego  lub  niebieskiego  atramentu  i  wypełniając  je
drukowanymi  literami.  Jeśli  wymagany  jest  podpis,  naleŜy  złoŜyć  go  odręcznie.  Niektóre
dokumenty  wypełniane  przy  uŜyciu  komputera,  takie  jak  np.  faktura  równieŜ  wymagają
odręcznego  podpisu.  JeŜeli  wystąpią  trudności  z  wypełnieniem  czy  teŜ  zrozumieniem  treści
formularza,  naleŜy  zwrócić  się  o  pomoc  do  jego  nadawcy.  Oto  przykładowe  formularze
w języku angielskim i polskim [19]:

Faktura sprzedaŜy
Sales invoice No. 123 / Faktura sprzedaŜy numer 123
From: Garden Company / Od: Firmy Ogród
45, Rose Street, Radom 26–600 / ul. RóŜana 45, Radom 26–600
Ogród REGON No. 698 786 543 / Numer REGON
To: Agricultural Storehouse / Do: Hurtownia Rolnicza
56, Larch Street, Pionki 26–680 / ul. Modrzewiowa 45, Pionki 26–680
Time of sale: 07/02/07 / Data sprzedaŜy: 07/02/07
Date of issue: 07/02/07 / Data wydania: 07/02/07

Tabela 1. Faktura VAT w języku angielskim i polskim [19]

Quantity/

Ilość

Description and value per unit /

Opis i wartość za sztukę

Net value /

wartość netto

VAT rate –20% /

stawkaVAT – 20%

Gross value /

Wartość brutto

5 units

saddle / siodło 1000 PLN

5000 PLN

6000 PLN

5 units

riding boots / buty do konnej jazdy konnej 300 PLN

1500 PLN

1800 PLN

2 units

curry comb / zgrzebło 30 PLN

60 PLN

72 PLN

6560 PLN

Total VAT / Kwota z VAT

7872 PLN

Invoice issued by: Tom Smith / Fakturę wystawił: Tomasz Smith
Company’s stamp / Pieczęć firmy
Buyer’s signature and date / Podpis odbiorcy i data

Deklaracja celna

W deklaracji celnej [22] zwykle zawarta jest zwięzła instrukcja jej wypełniania, np. “You

must  read  the  notes  on  the  reverse  before  completing  this  form.  Complete  all  boxes  using
black  ink  and  capital  letters”,  czyli:  „Zanim  przystąpisz  do  wypełniania  tego  formularza,
musisz  przeczytać  notkę  na  drugiej  stronie.  Wypełnij  wszystkie  okienka  uŜywając  czarnego
atramentu  i  drukowanych  liter.”  W  formularzach,  miedzy  innymi  w  deklaracji  celnej,
wymagane są następujące informacje:
1.  Transport  details  –  szczegóły  transportu,  np.  Are  you  entering  or  exiting  EU  /  Czy

Pan/Pani wjeŜdŜa czy wyjeŜdŜa z Unii Europejskiej?, Date of EU entry/Eu exit / Data
wjazdu/wyjazdu z Unii Europejskiej,

2. Details of Cash / Szczegóły odnośnie pieniędzy w gotówce, Type of Cash – Currency,

Amount/ Rodzaj gotówki – Waluta, Ilość,

3. Origin and intended use of cash / Pochodzenie i zamiary uŜycia (przeznaczenie) gotówki,
4. Declaration and your personal details / deklaracja i twoje dane osobowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Transakcje handlowe

Podczas transakcji handlowych zarówno sprzedawca jak i odbiorca powinni uwzględnić

i przestrzegać kilka głównych czynników: ceny, terminy, sposób i warunki dostawy, formy
płatności, zasady zwrotu towaru oraz klauzule arbitraŜowe, zwłaszcza wtedy, gdy firma nie
zna zbyt dobrze jej partnera handlowego. Pozwoli to na uniknięcie nieporozumień, zerwania
kontraktu, bo transakcja handlowa jest realizacją kontraktu według ustalonych w nim zasad.

During trade transactions a salesman as well as a buyer should take into consideration

and obey a few main factors: the prices, deadlines, the way and conditions of delivery, forms
of the payment, conditions of commodity’s return and arbitrary clauses, especially when the
company does not know so well its commercial partner. It leads to avoid misunderstandings,
breaking of the contract, because the trade transaction is the contract’s realization according
to determined terms [17].

Oto przykładowa transakcja handlowa: S – Salesman (Sprzedawca), B – Buyer (Nabywca) [19]:

S: e can deliver you the commodity today by means of our transport as we established in our

contract, but you also must pay for it today paying cash or by draft. / MoŜemy dostarczyć
Ci towar dzisiaj za pomocą naszego transportu, ale ty równieŜ musisz zapłacić za niego
gotówka lub przelewem.

B: Yes, I see. But I don’t have on me such a big amount of money , thus I must go to the

bank and make a draft for your company’s account. I will also pay for the transport. So
far, the price has not changed, has it? / Tak, rozumiem, ale nie mam przy sobie tak duŜej
sumy pieniędzy, więc muszę iść do banku i dokonać przelewu na konto twojej firmy.
Zapłacę równieŜ za transport. Jak dotąd cena się nie zmieniła, prawdaŜ?

S: OK. The price for the transport and the commodity is the same like in our contract. The

loading  is  gratis.  At  this  time  we  will  load  the  merchandise.  You  can  check  the  quality
and  quantity  of  the  commodity  which  is  put  away  for  you.  /  W  porządku.  Cena  za
transport  i towar  jest  taka  sama  jak  w  naszym  kontrakcie.  Załadunek  jest  gratis.  W  tym
czasie  będziemy  ładować  towar.  MoŜesz  sprawdzić  ilość  i  jakość  towaru,  który  jest
odłoŜony dla ciebie.

B: Good. Let’s go and look at the merchandise. … All right. I can see that is the same

commodity like I ordered in your company. My employee will stay and he will be watch
over the loading. See you later. I am going to the bank. / Dobrze. Chodźmy i obejrzyjmy
towar. … W porządku. Widzę, Ŝe to ten sam towar, który zamówiłem w twojej firmie.
Mój pracownik zostanie i będzie doglądał załadunku. Do zobaczenia. Jadę do banku.

S: You will be satisfied with the commodity from our company. We will be waiting for you

and loading your commodities. / Będziesz zadowolony z towaru z naszej firmy.
Będziemy czekać na ciebie i ładować towar.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.  Jak naleŜy prowadzić konwersację zawodową w języku angielskim?
2.  Jakie są zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim?
3.  Jakim  słownictwem  naleŜy  operować  prowadząc  konwersację  i  korespondencję

zawodową w języku angielskim?

4.  Jak naleŜy redagować ogłoszenia, zaproszenie i podanie w języku angielskim?
5.  Jak naleŜy wypełniać dokumentację zawodową w języku angielskim?
6.  Jak naleŜy wypełniać formularze w języku angielskim?
7.  Jakie informacje muszą być zawarte w anglojęzycznym formularzu?
8.  Jakich  zasad  naleŜy  przestrzegać  prowadząc  rozmowy  handlowo-usługowe  w  języku

angielskim?

9. Jakie są zasady prowadzenia transakcji handlowych w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po wysłuchaniu tekstu uzupełnij go brakującymi wyrazami. Następnie opracuj scenariusz

i przeprowadź wraz z kolegą / koleŜanką konwersację zawodową w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  odsłuchać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
3)  uzupełnić tekst w języku angielskim,
4)  opracować  scenariusz  konwersacji  w  języku  angielskim  wykorzystując  zwroty

z wysłuchanego tekstu,

5) przeprowadzić konwersację stosując zasady prowadzenia konwersacji zawodowej

w języku angielskim,

6) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

kartki z tekstem konwersacji zawodowej z lukami w języku angielskim,

–

magnetofon z płytą CD lub kasetą z nagranym tekstem konwersacji w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy tekst do słuchania i uzupełniania [6]:

E:  Good morning. Can I (1) ... you, sir?
C:  Good morning. I (2) ... like to ride a horse.
E:  (3) ... would you like to ride, sir?
C:  I would like to (4) ... about two hours.
E:  Which (5) ... would do you like, sir?
C:  Let me see (6) ... . I want this (7) ….
E:  Right. I’ll (8) ... the horse for you, sir.
C:  How much does one hour (9) …?
E:  One hour of a horse riding costs 40 zlotys, but we have a special (10) ... for our (11) …,

so the hour costs 30 zlotys. Would you like the (12) ... , sir?

C: Yes, please.

Ćwiczenie 2

Pracując w parach przeprowadź dowolną korespondencję zawodową w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  przeczytać ze zrozumieniem wzory korespondencji zawodowej w języku angielskim,
3)  dokonać analizy pod względem treści i formy wybranych wzorów korespondencji,
4)  zastosować zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim,
5)  przeprowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) przesłać korespondencję przy uŜyciu Internetu,
7) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z drukarkami i dostępem do Internetu,

–

akty prawne w języku angielskim,

–

wzory formularzy, pism i dokumentów zawodowych w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

pakiety multimedialne,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Zredaguj w języku angielskim następujące teksty uŜytkowe: zaproszenie, ogłoszenie, podanie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  zastosować zasady redagowania krótkich tekstów uŜytkowych w języku angielskim,
3)  uŜyć  odpowiedniego  słownictwa  i  zwrotów  do  redagowania  oficjalnych  pism  w  języku

angielskim,

4)  zredagować krótkie teksty uŜytkowe w języku angielskim,
5)  sprawdzić zredagowane teksty pod względem treści, słownictwa, interpunkcji i formy,
6)  przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z drukarkami,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

wzory zaproszeń, ogłoszeń, podań w języku angielskim,

–

pakiety multimedialne,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wypełnij w języku angielskim formularze faktury i deklaracji podatkowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  przeczytać ze zrozumieniem w języku angielskim treść formularzy,
3)  dokonać analizy formularzy pod względem formy i treści,
4)  wypełnić formularze w języku angielskim,
5)  sprawdzić poprawność wypełnionych formularzy z ich wzorami,
6)  przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

wzory formularzy w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5

Pracując w grupach lub parach opracuj scenariusze i przeprowadź w języku angielskim

rozmowy handlowo-usługowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  wysłuchać nagrania z rozmowami handlowo – usługowymi w języku angielskim,
3)  wynotować potrzebne zwroty z dialogów,
4)  stworzyć bank słów branŜowych w języku angielskim,
5)  opracować scenariusz rozmowy usługowo-handlowej w języku angielskim,
6)  zastosować  zwroty,  słownictwo  w  języku  angielskim  we  własnych  rozmowach  usługowo-

handlowych,

7) przeprowadzić rozmowy usługowo-handlowe w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

magnetofon,

–

kaseta lub płyta CD z nagraniem prowadzonych rozmów usługowo – handlowych
w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Pracując w grupach lub parach przygotuj się do transakcji handlowych, a następnie

przeprowadźcie je w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  wysłuchać ze zrozumieniem nagrania transakcji handlowych w języku angielskim,
3)  wynotować potrzebne zwroty z dialogów,
4)  stworzyć bank słów branŜowych w języku angielskim,
5)  zastosować  zwroty,  słownictwo,  zasady  prowadzenia  transakcji  handlowych  w  języku

angielskim we własnych transakcjach,

6) przeprowadzić transakcje handlowe w języku angielskim,

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

magnetofon,

–

kaseta lub płyta CD z nagraniem prowadzonych transakcji handlowych w języku
angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) prowadzić konwersację zawodową w języku angielskim?

2) prowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim?

3) słuchać tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim?
4) uzupełnić tekst w języku angielskim?

5) zredagować krótkie teksty uŜytkowe w języku angielskim?

6) wypełnić w języku angielskim formularze związane z prowadzeniem

gospodarstwa?

7) przeprowadzić w języku angielskim rozmowę usługowo-handlową?

8) opracować scenariusz konwersacji i rozmów usługowo-handlowych

w języku angielskim?

9)  przeprowadzić transakcje handlowe w języku angielskim?
10)  przedstawić rezultat swej pracy w języku angielskim?
11)  skorzystać ze słowników dwujęzycznych i branŜowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. PodróŜe za granicę i przyjmowanie gości zagranicznych

4.3.1. Materiał nauczania

PodróŜe za granicę i przyjmowanie gości zagranicznych

Planując podróŜ słuŜbową za granicę naleŜy ustalić i obliczyć kwotę diety podróŜy

zagranicznej [17]

/ Planning the business trip abroad, the amount of a foreign travel

allowance should be determined [17]:
–

do 8 godzin przysługuje 1/3 stawki podstawowej / till 8 hours is entitled 1/3 of a basic
rate,

–

od 9 do 12 godzin – 1/2 stawki diety / from 9 till 12 hours – 1/2 of a foreign allowance
rate,

–

powyŜej 12 godzin – pełna stawka diety / over 12 hours – full rate of a foreign allowance.
Pracownikowi firmy przysługuje 25% diety zgodnie z powyŜszymi zasadami, jeśli

otrzymuje on podczas podróŜy słuŜbowej całodzienne bezpłatne wyŜywienie lub jeśli jest ono
opłacone i wliczone np. w cenę pobytu w hotelu. / In accordance with above - mentioned
rules, the company’s employee is entitled to 25% of the foreign allowance, if he receives free
full board during the business trip or if it is paid and included, for example, in the price
of stay in the hotel.

Reprezentantowi firmy, który otrzymuje częściowe wyŜywienie za granicą, przysługuje:

/ For the company’s representative who receives a half – board, is entitled to:
–

niadanie – 15% diety / breakfast – 15% of the foreign allowance,

–

obiad – 30% diety / lunch – 30% of the foreign allowance,

–

kolacja – 30% diety / dinner – 30% of the foreign allowance,

–

pozostałe wydatki – 25% diety / other expenses – 25% of the foreign allowance.
PodróŜ za granicę wymaga równieŜ rezerwacji hotelu, jeśli partner, do którego

planowany jest wyjazd nie zapewnia zakwaterowania.

Oto przykładowa pisemna rezerwacja pokoju w gospodarstwie agroturystycznym [14]:

Dear Sir or Madam,
Please reserve one double room from Thursday, 12 April to Saturday, 15 April 2007.
We expect to arrive on Thursday morning and we will leave early on Saturday afternoon.
Please confirm above reservation as soon as it is possible.
Yours faithfully,
Christina Bogacka

Szanowny Panie lub Szanowna Pani,
Proszę o rezerwacje jednego pokoju dwuosobowego od czwartku 12 kwietnia do niedzieli 15
kwietnia 2007.
Spodziewamy się przybyć w czwartek rano i wyjedziemy wczesnym popołudniem
w niedzielę.
Proszę o potwierdzenie powyŜszej rezerwacji.
Z powaŜaniem,
Krystyna Bogacka

Przyjmując gości zagranicznych naleŜy ustalić kwotę wydatków związanych z ich

pobytem, czyli wyŜywieniem, zakwaterowaniem, atrakcjami, upominkami, itd. Ponadto warto
sporządzić  plan  pobytu  cudzoziemców  na  kaŜdy  dzień  i  wręczyć  go  gościom  zagranicznym,
aby  wiedzieli,  kiedy  są  wydawane  posiłki,  z  jakich  atrakcji  i  w  jakich  godzinach  mogą
skorzystać, o której godzinie jest konferencja, spotkania firmowe, itd.

Oto przykładowy scenariusz dnia pobytu w gospodarstwie agroturystycznym dla

cudzoziemców [14]:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Monday / Poniedziałek

8.00 a.m. – 9.00 a.m. – breakfast / śniadanie,
9.30 a.m. – 11. 30 a.m. – having a look at the farm / oglądanie gospodarstwa,
11.30 a.m. – 12.30 p.m. – learning of the horse riding / nauka jazdy konnej,
12.30 p.m. – 1.30 p.m. – fishing in the river / łowienie ryb w rzece,
1.00 p.m. – lunch / obiad,
2.00 p.m. – 4.00 p.m. – relaxing in the garden / odpoczynek w ogrodzie,
4.00 p.m. – 6.00 p.m. – horseback riding through the village and the nearest area /
przejaŜdŜka konna po wsi i najbliŜszej okolicy,
6.00 p.m. – 7.00 p.m. – dinner / kolacja,
7.00 p.m. – 9.00 p.m. – a bonfire / ognisko.
Według Filipa Wilsona [14], przyjmując gości zagranicznych trzeba zadbać o właściwy

model  gościnności,  a w rozmowach  prowadzonych  w  języku  obcym  stosować  słownictwo
zawodowe  i odpowiednie  zwroty  grzecznościowe.  Oto  przykładowe  zwroty  grzecznościowe
na powitanie:
Welcome to our company / witam(y) w naszej firmie, nice to see you / witam(y), witaj, have
a nice stay / Ŝyczę miłego pobytu, I am glad that I can cooperate with you and your company
again / cieszę się, Ŝe mogę ponownie współpracować z Państwem i Państwa firmą, I have the
pleasure  of  welcoming  you  in  our  company  /  mam  przyjemność  powitać  Państwa  w  naszej
firmie, pleased to meet you / miło mi Panią / Pana poznać.

Poszukiwanie i podejmowanie pracy zawodowej poza granicami kraju

Istnieje wiele moŜliwości poszukiwania pracy zawodowej [17], między innymi przez:

/ There are many possibilities of looking for a job [17], among other things by:

–

Internet / the Internet,

–

ogłoszenia w mediach / job advertisements in the mass media,

–

oferty Urzędów Pracy / Employment Bureaus’ offers,

–

biuro pośrednictwa pracy / Employment Agency,

–

znajomych / familiars,

–

pracodawcę / an employer.
Po wyszukaniu odpowiednich ofert naleŜy dostarczyć do pracodawcy swą aplikację.

JeŜeli  firma  zaprasza  na  spotkanie,  wówczas  oznacza  to,  Ŝe  kwalifikacje  kandydata  zostały
wstępnie  ocenione  jako  spełniające  wymogi  stanowiska.  Pracodawcy  mogą  przeprowadzać
kilka etapów rekrutacji. Uzupełnieniem rozmowy mogą być róŜnego rodzaju testy. Głównym
celem  rozmowy  kwalifikacyjnej  jest  weryfikacja  informacji  zawartych  w  CV  i  uzyskanie
informacji  o  kandydacie,  a  takŜe  przekazanie  mu  dokładniejszych  informacji  na  temat
obsadzanego stanowiska. Rozmowa kwalifikacyjna jest spotkaniem interaktywnym, słuŜącym
obustronnej wymianie informacji.

Przygotowania do rozmowy kwalifikacyjnej o przyjęcie do pracy

[17, 19]

–

ustal termin i miejsce spotkania / arrange a date and a place of a meeting,

–

dowiedz  się,  kto  będzie  prowadził  rozmowę  kwalifikacyjną,  jaka  jest  jego  funkcja
w firmie  /  find  out  who  will  be  carrying  on  an  interview,  what  is  his  or  her  role  in  the
company,

–

dowiedz się, ile czasu będzie trwało spotkanie, czy naleŜy się do niego w szczególny
sposób przygotować / find out, how long will the meeting take, if it is necessary to
prepare in a particular way,

–

uzyskaj  jak  najwięcej  informacji  o  firmie,  poniewaŜ  taka  wiedza  ułatwi  przekonanie
pracodawcy,  Ŝe  kwalifikacje  kandydata  odpowiadają  wymaganiom  firmy  /  obtain  the
most  information  about  the  company,  because  such  knowledge  will  make  easier  to

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

convince the employer that candidate’s qualifications correspond to the company’s
requirements,

–

przygotuj własne pytania, aby ocenić czy proponowane stanowisko odpowiada
oczekiwaniom kandydata / prepare your own questions to assess if an

offered vacancy

corresponds to candidate’s expectations,

–

zastanów się nad moŜliwymi odpowiedziami na róŜne pytania, jakie mogą pojawić się
podczas rozmowy / think about possible answers to the different questions, which may
occur during the interview,

–

przygotuj dokumenty dotyczące kwalifikacji, czyli CV, dyplomy, świadectwa pracy,
referencje itp., warto wziąć je na spotkanie, nawet jeśli nie wymaga tego pracodawca
/ prepare the documents concerning the qualifications, that is CV, diplomas, employment
certificates, references, etc., it is worth to take them for the meeting, even if the employer
doesn’t demand it,

–

potwierdź  umiejętności,  o  których  mowa  w  dokumentach  aplikacyjnych,  np.  znajomość
języka  obcego  lub  obsługa  komputera  /  confirm  your  abilities,  contained  in  the
application  documents,  for  example,  the  knowledge  of a foreign  language,  using
a computer,

–

zadbaj o swój wizerunek, np. o odpowiedni ubiór / take care of your image, for example,
about appropriate outfit.
Przed rozmową / Before the interview:

–

przybądź punktualnie na spotkanie, najlepiej kilka minut przed czasem / arrive punctually
at a meeting, the best a few minutes ahead of time,

–

sprawdź swój wygląd / check your outfit,

–

bądź uprzejmy dla wszystkich osób, które spotkasz w miejscu spotkania / be polite to all
people who you will meet at

the place of meeting,

–

wyłącz telefon komórkowy / turn off your mobile phone.
Podczas rozmowy / While interview:

–

słuchaj uwaŜnie pytań osoby prowadzącej rozmowę i odpowiadaj na nie / listen carefully
to interviewer’s questions and answer them,

–

zadawaj  pytania  tylko  wtedy,  jeśli  zostaniesz  o  to  poproszony  lub  gdy  czegoś  nie
rozumiesz  /  ask  the  questions  only  when  you  will  be  asked  or  if  you  don’t  understand
something,

–

nie krytykuj zbytnio poprzedniego pracodawcy i nie wyjawiaj poufnych informacji
z poprzedniego miejsca pracy / don’t criticise your previous employer and don’t reveal
confidential information from your previous place of work,

–

jeśli pracodawca poprosi o krótki test umiejętności, wykonaj go, np. rozmowa w języku
obcym, obsługa komputera / if the employer ask you about a short test, do it, for example,
a conversation in a foreign language, using a computer.
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej, pracodawca moŜe zapytać kandydata nie tylko

o kwalifikacje, doświadczenie zawodowe, umiejętności praktyczne, ale równieŜ o cechy
osobowości kandydata, o zainteresowania, plany na przyszłość, sposób spędzania wolnego
czasu.

While interview, the employer can ask the candidate not only about the qualifications,

work experience, practical skills, but also about the candidate’s personal qualities, interests,
plans for the future and the way of spending free time.

Przebieg rozmowy kwalifikacyjnej

[17, 19]

Omawiając istotne zagadnienia, takie jak czas pracy, oczekiwania finansowe bądź

elastyczny, panuj nad emocjami, negocjuj, podkreślaj chęć znalezienia rozwiązania
satysfakcjonującego dla obu stron. Udzielaj konkretnych, zwięzłych odpowiedzi, aby

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wykazały one, Ŝe Twoje kwalifikacje są odpowiednie do wymagań obsadzanego stanowiska.
UŜywaj języka oficjalnego, profesjonalnego, unikaj języka potocznego i Ŝargonu.

Osoba prowadząca rozmowę powinna umoŜliwić kandydatowi dokładne zapoznanie się

z informacjami  na  temat  obsadzanego  stanowiska  oraz  firmy.  Czas  na  pytania  ze  strony
kandydata  zwykle  jest  planowany  na  koniec  spotkania  i  powinien  on  zadać  kilka  pytań,
poniewaŜ  świadczą  one  o  jego  zainteresowaniu  ofertą.  Ponadto  na  jego  korzyść  przemawia
wcześniejsze przygotowanie pytań, np. o zakres obowiązków, zasady działania firmy. Istotną
kwestią jest zatem odpowiednia autoprezentacja kandydata.

W trakcie spotkania waŜny jest odpowiedni sposób zachowania i postawy kandydata.

NaleŜy  panować  nad  stresem  i  emocjami,  jakie  towarzyszą  takim  rozmowom,  kontrolować
gesty  i  mimikę  (język  ciała).  Warto  przekonać  pracodawcę,  Ŝe  kwalifikacje  i  umiejętności
decydują  o  tym,  Ŝe  jesteś  odpowiednim  kandydatem  na  stanowisko.  Taka  postawa  znacznie
bardziej  sprzyja  uzyskaniu  pracy,  niŜ  narzekanie  na  bezrobocie  i  dokonywanie  próby
wzbudzenia  litości.  W  czasie  rozmowy  naleŜy  okazać  pozytywne  nastawienie,  umiarkowaną
pewność  siebie,  ale  nie  arogancję.  Zachowanie  powinno  być  swobodne,  w  ramach  ogólnie
przyjętych  norm  zachowania.  Wobec  rozmówcy  trzeba  być  uprzejmym,  utrzymywać  z  nim
kontakt wzrokowy, słuchać aktywnie, uśmiechać się.

Na zakończenie spotkania trzeba ustalić termin i sposób otrzymania informacji zwrotnej

o decyzji pracodawcy, poniewaŜ niezbyt często w czasie rozmowy kwalifikacyjnej wysuwana
jest propozycja zatrudnienia. NaleŜy teŜ podziękować rozmówcy za zaproszenie na rozmowę,
poświęcony czas oraz wyrazić nadzieję na kolejne spotkanie. Po rozmowie warto dokonać
analizy tego, co było pomyślne, a co wypadło źle, które etapy rozmowy lub pytania sprawiły
trudność. JeŜeli nie otrzymasz propozycji pracy, nie zniechęcaj się, a potraktuj takie spotkanie
jak próbę, zdobywanie doświadczenia, które warto wykorzystać w następnych spotkaniach

Discussing essential issues, such as time of work, financial expectations, be flexible, have

control  over  your  emotions,  negotiate,  emphasise  the  intentions  of  finding  a  satisfying
solution  for  both  sides.  Give  concrete,  succinct  answers,  so  as  they  show  that  your
qualifications  are  appropriate  to  requirements  of  a  filling  post.  Use  official,  professional
language, avoid colloquial language, jargon.

The interviewer should enable the candidate to accurate familiarise with information

about a filling post and company. The time for candidate’s questions is usually planned at the
end of a meeting and he should ask some questions, because they show that the candidate is
interested in an offer. Moreover, earlier preparation of questions, for example, about a range
of duties, principles of the company functioning, shows for his advantage. Thus, the essential
issue is the right candidate’s self- presentation.

While meeting, the candidate’s appropriate way of behaviour and attitude are important.

It  is  necessary  to  have  control  over  stress  and  emotions,  that  accompany  such  interviews,
control gestures and facial expressions (body language). It is worth to convince the employer
that the qualifications and abilities decide about that you are an appropriate candidate for the
post.  Such  an  attitude  much  more  encourages  obtaining  a  job  than  the  unemployment
complaining and making an effort of a mercy cause. During interview it is necessary to show
a positive bias, moderate self – confidence, but not arrogance. The behaviour should be free,
within the framework of universally accepted norms of behaviour. Towards the interlocutor it
is  necessary  to  be  polite,  cultivited,  keep  the  eye  contact,  listening  actively  and  keeping
a smile.

At the end of a meeting, it is necessary to determine the date and the way of receiving the

return information about the employer’s decision, because the proposition of employment is
not put forward very often during the interview. It is also necessary to thank the interlocutor
for an invitation for the interview and devoted time and express the hope for the next meeting.
After the interview, it is worth to perform an analysis of that, what was successful, and what

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

went off badly, which stages of the interview or questions caused difficulties. If you don’t
receive the employment proposition, don’t get discouraged, but treat such a meeting as a test,
experience obtaining, which is worth to use at the next meetings.

Przykładowa rozmowa kwalifikacyjna o przyjęcie do pracy [17, 19]
P – Pracodawca, K – Kandydat
K: Dzień dobry. Nazywam się Marek Kowalski. Byłem umówiony dziś na spotkanie na

godzinę 10.00.

P: Tak, proszę usiąść. Ma Pan odpowiednie kwalifikacje na stanowisko koniuszego

w naszej stadninie, jednak chciałbym zadać Panu kilka pytań. Proszę wymienić swoje
najbardziej mocne strony?

K: Moje mocne strony to odpowiedzialność, odporność na stres, kreatywność, szybkie

podejmowania decyzji, umiejętność pracy w zespole i punktualność.

P:  Tak, a jakie są Pana wady?
K:  Myślę, Ŝe słaba znajomość języka obcego.
P:  Jak często uŜywa Pan języka obcego?
K:  Dość rzadko i brak praktyki jest jednym z powodów słabej znajomości języka obcego.
P:  Czy byłby Pan gotów kontynuować naukę języka obcego, jeśli byłaby taka konieczność?

Tak, oczywiście. Myślę, Ŝe to by mnie zmobilizowało do systematycznej nauki.

P:  Jakie obowiązki realizował Pan pracując w poprzedniej firmie?
K:  Pracowałem jako stajenny w stadninie „Kucyk” oraz brałem udział w handlu końmi.
P:  Jakie były Pani ulubione przedmioty na studiach?
K:  Lubiłem biologię, ekonomię i marketing.
P:  Rozumiem. Czy ma Pan jakieś pytania?
K:  Tak, chciałbym zapytać o czas pracy w Państwa firmie.
P:  Pracujemy po osiem godzin dziennie, soboty są wolne. Czy ma Pan jeszcze jakieś pytania?
K:  Nie, to wszystko. Dziękuję.
P:  Dziękuję. Skontaktujemy się z Panem telefonicznie w ciągu tygodnia.
K:  Dziękuję za rozmowę i za poświęcony mi czas. Mam nadzieję, Ŝe jeszcze się spotkamy.
P:  Ja równieŜ. Do widzenia.
K:  Do widzenia.

E – Employer, C – Candidate
C:  Good  morning.  My  name  is  Marek  Kowalski.  I  have  been  appointed  for  ten  o’clock for

today.

E: Yes, sit down, please. You have appropriate qualifications for a head groom post in our

stud, but I would like to ask you some questions. Please, list your most important strong
points.

C: My strong points are responsibility, resistance to stress, creativity, fast taking decisions,

the ability of working in the team and punctuality.

E:  Yes, and what are your disadvantages, sir?
C:  I think that it is a poor knowledge of foreign language.
E:  How often do you use a foreign language?
C:  Quite  seldom  and  a  lack  of  practice  is  one  of  the  reasons  of  a  foreign  language’s  poor

knowledge.

E: Would you be ready to continue learning of a foreign language if there would be such

a necessity?

C:  Yes, certainly. I think it would mobilise me to systematic study.
E:  What duties did you execute in a previous company?
C:  I worked as a stableman in the stud “Pony” and I also participated in horse – trading.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

E:  What were your favourite subjects while studying?
C:  I liked Biology, Economy and Marketing.
E:  I see. Have you got any questions, sir?
C:  Yes, I would like to ask about the time of work in your company.
E:  We work eight hours per day, Saturdays are free. Have you got more questions?
C:  No, that’s all. Thank you.
E:  Thank you. We will contact you by phone within a week, sir.
C:  Thank you for the interview and devoted time. I hope that we will meet, yet.
E:  Me too. Good bye.
C:  Good bye.

Podstawowe dokumenty i rozmowy związane z zatrudnieniem poza granicami kraju
1.  śyciorys / Curriculum Vitae (CV) [14]:

yciorys jest pismem oficjalnym, w którym nie naleŜy uŜywać skrótów, języka

potocznego, ale pełnych form wyrazów i języka oficjalnego. W Ŝyciorysie zamieszcza się
dane osobowe i najistotniejsze informacje dotyczące wykształcenia, posiadanych kwalifikacji,
doświadczenia zawodowego, dodatkowych umiejętności i zainteresowań.

Oto przykładowy Ŝyciorys w języku angielskim i polskim:

Curriculum Vitae

Personal Information / Dane osobowe

Name / Imię i nazwisko:

Piotr Nowak

Date of Birth / Data urodzenia:

23 February 1986

Place of Birth / Miejsce urodzenia:

Radom, Poland

Address /Adres:

31, Moherowa Street, Radom 26–600, Poland

Marital Status / Stan cywilny:

Single / kawaler

Education and Qualifications /
Wykształcenie i kwalifikacje:

Higher School / Szkoła wyŜsza:
2001–2005

Secondary School / Szkoła średnia:
1997–2001

Student  of  Agricultural  Academy  in  Lublin  /
Student Akademii Rolniczej w Lublinie

Horse  Breeding  Technical  College  in  Radom  /
Technikum Hodowli Koni w Radomiu
Horse Breeder Technician /
technik hodowca koni

Experience /Doświadczenie:

2  years’  employment  in  the  stud  „Rancho”  in
Radom  as  a  horse  trainer  /  dwuletnie
zatrudnienie  w  stadninie  „Ranczo”  w  Radomiu
jako trener koni

Other Skills / Inne umiejętności:

Driving  licence  B  category,  using  a  computer,
First  Certificate  in  English  /  prawo  jazdy
kategorii  B,  obsługa  komputera,  dyplom
znajomości języka angielskiego I – go stopnia

Interests / Zainteresowania:

Stock Exchange, cinema, theatre, motoring /
Giełda Papierów Wartościowych, kino, teatr,
motoryzacja

2. List motywacyjny / A Letter of Application [7]:

List motywacyjny podobnie jak Ŝyciorys jest pismem oficjalnym i w nim równieŜ naleŜy

uŜywać języka oficjalnego, bez skróconych form wyrazów. Powinien on składać się

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

z nagłówka, najczęściej z czterech akapitów, zakończenia, zwrotu grzecznościowego,
własnoręcznego podpisu oraz zawierać następujące informacje:
–

w nagłówku wpisuje się adresata, zwykle Dear Sir / Madam, Szanowny Panie / Szanowna
Pani), jeśli zaś znane jest nazwisko, naleŜy je umieścić w nagłówku, np. Dear Mrs
Wilson (Szanowna Pani Wilson);

–

w pierwszym akapicie, który jest wstępem (Introduction), podaje się powody, dla których
pisany jest list;

–

w drugim akapicie zaś zamieszcza się motywacje podjęcia określonej pracy
(Motivations);

–

trzeci akapit powinien zawierać najwaŜniejsze cechy osobowości kandydata oraz jego
dotychczasowe doświadczenie zawodowe, drugi i trzeci akapit stanowią rozwinięcie listu
(Main Body);

–

czwarty akapit będący zakończeniem (Conclusion) warto poświęcić na opisanie
dodatkowych umiejętności, podkreślenie, Ŝe kwalifikacje, doświadczenie i osobowość
kandydata są adekwatne do obsadzanego stanowiska pracy;

–

zakończenie zwykle zawiera zwrot wyraŜający oczekiwanie na odpowiedź;

–

zwrot  grzecznościowy,  są  dwa  rodzaje  zwrotów  grzecznościowych  wyraŜających
szacunek:  Yours  faithfully  (Z  powaŜaniem)  wpisuje  się,  jeŜeli  nie  jest  podane nazwisko
adresata,  tylko  ogólny  zwrot  Dear  Sir  /  Madam  oraz  Yours  sincerely  (Z  powaŜaniem),
jeŜeli podane jest w nagłówku nazwisko adresata, np. Dear Mr Smith. Jeśli są załączniki,
np. Ŝyciorys, fotografia, wtedy trzeba zaznaczyć na końcu listu, Ŝe je dołączamy.

Oto przykładowy list motywacyjny w języku angielskim i polskim [7]:

Dear Sir / Madam,

I am writing to apply for the position of accountant in your agro tourist farm which I saw

advertised in The Market Magazine last week. I would be interested in leading the
accountancy in your company.

I would like to work for you because I am very interested in accountancy in an

agricultural company. I would also like to share my knowledge and experience in this line of
business and develop my abilities. I feel that my professional experience and knowledge are
extremely important in accountancy.

I am a hard – working and committed to my professional duties person. For the last two

years, I have worked as an accountant in the Agricultural Social Insurance Society. I have also
participated in several courses and trainings for managerial personnel. I can get well with
employees and colleagues.

I think I could be a good accountant due to my education and experience. I enclose

a copy of my Curriculum Vitae and a photograph. I would be glad to attend an interview
at any place and time convenient to you.
I look forward to hearing from you.

Yours faithfully,

Sue Morgan

Szanowny Panie / Szanowna Pani,

W odpowiedzi na ogłoszenie zamieszczone w ubiełym tygodniu w czasopiśmie „Giełda”

ubiegam się o stanowisko księgowej. Jestem zainteresowana prowadzeniem księgowości
w Państwa firmie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Chciałabym pracować dla Państwa, poniewaŜ jestem zainteresowana prowadzenia

księgowością w przedsiębiorstwie rolniczym. Chciałabym równieŜ podzielić się mą wiedzą
i doświadczeniem w tej branŜy oraz rozwijać umiejętności. Sądzę, Ŝe doświadczenie
zawodowe i wiedza są w księgowości niezmiernie istotne.

Jestem osobą pracowitą i zaangaŜowaną w obowiązki zawodowe. Przez ostatnie dwa lata

pracowałam jako księgowa w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Uczestniczyłam
równieŜ w wielu kursach i szkoleniach dla kadry kierowniczej. Potrafię nawiązać dobre
stosunki z pracownikami i kolegami.

Myślę, Ŝe mogłabym być dobrą księgową z powodu mojego wykształcenia

i doświadczenia. Dołączam kopię mojego Ŝyciorysu i fotografię. Byłabym zadowolona biorąc
udział w rozmowie kwalifikacyjnej w dogodnym dla Państwa miejscu i czasie.
Czekam na wiadomość od Państwa.

Z powaŜaniem,

Sue Morgan

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.   Jak naleŜy przygotować się do podróŜy słuŜbowej za granicę?
2.   Co trzeba zapewnić gościom zagranicznym?
3.   Jakich zwrotów grzecznościowych w języku angielskim naleŜy uŜywać przyjmując gości

zagranicznych?

4.   W jaki sposób moŜna poszukiwać pracy zawodowej?
5.   Jak naleŜy przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim?
6.   Jak przebiega rozmowa kwalifikacyjna o pracę w języku angielskim?
7.   Jak naleŜy zachować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim?
8.   Jakie informacje powinien zawierać Ŝyciorys w języku angielskim?
9.   Jak naleŜy zredagować Ŝyciorys w języku angielskim?
10.  Jakie informacje powinien zawierać list motywacyjny w języku angielskim?
11.  Jak naleŜy zredagować list motywacyjny w języku angielskim?
12.  Jaka jest struktura listu motywacyjnego w języku angielskim?
13.  Jakiego  słownictwa  naleŜy  uŜywać  w  Ŝyciorysie  i  liście  motywacyjnym  w  języku

angielskim?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po wysłuchaniu rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim, uzupełnij tekst

brakującymi wyrazami.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  wysłuchać ze zrozumieniem tekst w języku angielskim,
3)  uzupełnić tekst rozmowy kwalifikacyjnej w języku angielskim,
4)  przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

kartki z tekstem rozmowy kwalifikacyjnej z lukami w języku angielskim,

−

magnetofon z płytą CD lub kasetą z nagranym tekstem w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy tekst rozmowy do uzupełniania [19]:

C: Good morning. My (1) … is John Simpson.
E: Yes, sit (2) …, please. You have appropriate (3) … for a manager post in a marketing

department, but I would like to (4) … you some questions. Please, list your the most
important strong points.

C:  My strong points are (5) … resistance to stress, creativity and punctuality.
E:  Yes, and what are your (6) …, sir?
C:  I think that I (7) … too much.
E:  How do you like spending your (8) … time?
C:  I like (9) … activities, especially jogging and riding a bike.
E:  I see. Have you got any questions, sir?
C:  Yes, I would like to ask about work (10) … in your company.
E:  We work eight hours (11) … day, Saturdays are free.
C:  What is a (12) … of duties for a marketing department manager in your company?
E:  The  main  duties  are:  contracts  signing,  choosing  the  best  partners,  coordination  of  the

cooperation with them and (13) … . Have you got more questions, sir?

C:  No, that’s all. Thank you.
E:  Thank you. We will contact you by phone (14) … a week, sir.
C:  Thank you for the interview and devoted time. I hope that we will (15) … , yet.
E:  Me too. Good bye.
C:  Good bye.

Ćwiczenie 2

Przygotuj się do rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim, a następnie ułóŜ

i przeprowadź rozmowę kwalifikacyjną o pracę z kolegą / koleŜanką.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  obejrzeć film ukazujący rozmowy kwalifikacyjne w języku angielskim,
3)  dokonać analizy zachowania rozmówców,
4)  wynotować potrzebne zwroty i wyrazy w języku angielskim,
5)  przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim,
6)  ułoŜyć tekst rozmowy kwalifikacyjnej o pracę w języku angielskim,
7)  przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną o pracę w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

film ukazujący rozmowy kwalifikacyjne w języku angielskim,

–

odbiornik telewizyjny,

–

magnetowid lub odtwarzacz płyt DVD,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Uzupełnij tekst Ŝyciorysu brakującymi nagłówkami, a następnie zredaguj swoje

Curriculum Vitae w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
3)  prawidłowo uzupełnić tekst CV w języku angielskim,
4)  zredagować swoje CV w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

kartki z CV z lukami w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy tekst CV do uzupełniania [14]:

Curriculum Vitae

Anna Wolska

11 May 1985

Lipsko, Poland

28, Long Street, Lipsko, Poland

Single

Technical College of Administration in Lipsko
Technician of administration

2 years’ employment in the Crops Company as
a sales representative

10.

Driving licence B category, using a computer

11.

Sport, film, music, books reading

Ćwiczenie 4

UłóŜ w odpowiedniej kolejności akapity listu motywacyjnego, a następnie zredaguj

własny list motywacyjny w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  przeczytać ze zrozumieniem treść listu motywacyjnego w języku angielskim,
3)  przetłumaczyć niezrozumiałe zwroty uŜywając słowników,
4)  ułoŜyć w odpowiedniej kolejności akapity listu motywacyjnego w języku angielskim,
5)  sporządzić notatki z wzoru listu motywacyjnego,
6)  zredagować własny list motywacyjny w języku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

kartki ze wzorem listu motywacyjnego z lukami w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Przykładowy list motywacyjny w języku angielskim [7]:
(a) I look forward to hearing from you.
(b) I would like to work for you because I am keen to work in the agricultural company.

I would also like to share my knowledge and experience in the trade area and develop my
abilities.

years, I have worked as a sales representative in the Vega Company where I was selling
vegetables. I have also participated in several courses and trainings for sales
representatives.

(e) I am writing to apply for the position of sales representative which I saw advertised in

The Trade Magazine last week. I would be interested in this position in the Fruit
Company.

(f)  Dear Sir Thomas Black,
(g)  Sarah Whitman
(h)  I  think  I  could  be  a  good  sales  representative  due  to  my  education  and  experience.

I enclose a copy of my Curriculum Vitae. I would be glad to attend an interview at any
place and time convenient to you.

Ćwiczenie 5

Opracuj w języku angielskim scenariusz tygodniowego pobytu gości zagranicznych

w gospodarstwie agroturystycznym. Następnie powitaj ich i przedstaw scenariusz pobytu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  zgromadzić odpowiednie słownictwo i zwroty ze słowników,
3)  sporządzić notatki,
4)  opracować scenariusz pobytu gości zagranicznych w języku angielskim,
5)  zastosować zwroty grzecznościowe uŜywane na powitanie w języku angielskim,
6)  przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. 4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej w języku angielskim?

2) przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną w języku angielskim?

3) napisać Ŝyciorys w języku angielskim?

4) zredagować swój Ŝyciorys w języku angielskim?

5) zredagować list motywacyjny w języku angielskim?

6) opracować

języku

angielskim

scenariusz

pobytu

gości

zagranicznych w gospodarstwie agroturystycznym?

7) powitać w języku angielskim gości zagranicznych w gospodarstwie?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Reklama działalności gospodarstwa w języku obcym

4.4.1. Materiał nauczania

Działalność marketingowa firmy

Według Edwarda Maliszewskiego [11], najbardziej istotnymi elementami działalności

marketingowej gospodarstwa są:
1. Oferta handlowa, będąca zarazem narzędziem oddziałującym na klienta. Wszelkie

produkty  i  usługi  zawarte  w  ofercie  powinny  być  precyzyjnie  zdefiniowane  i  zawierać
większą  sumę  uŜyteczności  produktu,  niŜ  u  konkurencji.  Warto  stosować  w  ofercie
zachętę cenową, czyli rabaty, indywidualne warunki płatności.

2. Dystrybucja jest to zbiór róŜnych działań w celu dostarczenia wytworzonych produktów

na  rynek  w  danym  miejscu,  czasie,  ilości  i  asortymencie,  zgodnie  z  potrzebami
nabywców  [11].  Dystrybucja  towarów  moŜe  odbywać  się  na  wiele  sposobów,  nie  tylko
w miejscach sprzedaŜy, takich jak, np. sklepy, targi, ale teŜ przez Internet, telemarketing,
dostawy indywidualne do klienta.

3. Reklama, która moŜe być realizowana w wielu formach, np. ulotki, plakaty, broszury,

ogłoszenia w mediach i zaleŜy ona od zasobów finansowych gospodarstwa.

4. Promocja sprzedaŜy, która polega na prezentacji produktów, oferowaniu korzystnych

warunków sprzedaŜy, np. raty. Formy promocji sprzedaŜy:
–

sprzedaŜ osobista, która polega na prezentacji ofert, spotkaniach handlowych,
pokazach,

–

marketing poczty bezpośredniej – wysyłanie pocztą tradycyjną lub elektroniczną do
klientów specjalnych ofert handlowych.

5. Merchandising – jest to dbałość o miejsce sprzedaŜy, czyli funkcjonalność, estetykę,

bezpieczeństwo,  personel,  asortyment,  witryny,  rozmieszczenie  haseł,  materiałów
reklamowych,  itd.  Merchandising  to  równieŜ  eksponowanie  produktu  tak,  aby  był
bardziej zauwaŜalny i dostępny dla nabywców.
Reklama  produktu  czy  usługi  powinna  przyciągać  klientów.  Warto  zatem  zadbać  o  jej

estetykę  i  przejrzystość.  Reklama  powinna  odznaczać  się  lapidarnością,  czyli  zawierać  mało
słów,  a  duŜo  treści,  np.  hasło,  najwaŜniejsze  informacje  o  produkcie  lub  usłudze,  ale  takie,
które podkreślają jej atrakcyjność, niepowtarzalność. Istotnym składnikiem reklamy jest cena
i  dostępność  produktu  (miejsce  sprzedaŜy,  warunki  zakupu).  Reklama  powinna  teŜ  zawierać
godziny pracy, adres firmy i numer telefonu.

According to Edward Maliszewski [11], the most important elements in marketing

activity of the farm are:
1. Business offer being at the same time a tool affecting a customer. Every products and

services included in the offer should be precisely defined and contain a bigger sum
of usefulness than at the competition. It is worth to use in the offer a price incentive, that
is discounts, individual conditions of payment.

2. Distribution is a set of different operations aimed at supplying of products on the market

in a given place, time, quantity and assortment, according to purchasers’ needs [11]. The
distribution of commodities can be held in different ways, not only in places of sale, such
as, for example, shops, fairs, but also by Internet, telemarketing, individual deliveries to
the customer.

3. Advertisement which can be executed in different forms, for example, leaflets, posters,

brochures, adverts in mass media and it depends on financial resources of the farm.

4. A sales promotion, which depends on products’ presentation, offering favourable

conditions of sale, for example, installments. The forms of a sales promotion:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

personal sale which consists in offers’ presenting, trade meetings, demonstrations,

–

marketing of direct mail – sending by a traditional or electronic mail special trade
offers to customers.

5. Merchandising – it is taking care of a sale place, that is functionality, aesthetics, safety,

personnel, range, windows, spacing out of slogans, advertising materials, etc.
Merchandising is also an exhibition of a product to make it more noticeable and available
for purchasers.
The advert of a product or service should attract clients. Thus, it is worth to take care

of its  aesthetics and clearness. The advert ought to be characterized by lapidary, that contain
few words and a lot of content, for example, a slogan, the most important information about
a product  or  service,  but  such  which  emphasise  its  attractiveness  and  inimitability.  The
important  constituent  of  an  advert  is

product’s price and its availability (a place of sale,

conditions of purchasing). The advert should also contain work hours, the company’s address
and the telephone number.

Wykorzystanie Internetu w działaniach marketingowych
–

strony internetowe – zawierają informacje, porady, są teŜ formą reklamy,

–

email – poczta elektroniczna,

–

forum dyskusyjne lub tablice informacyjne – moŜliwość interaktywnej dyskusji, dzielenia
się wiedzą i doświadczeniem,

–

chat – rozmowa on – line z drugą osobą w tym samym czasie,

–

video – konferencja – komunikacja na odległość przy uŜyciu kamery internetowej,

–

materiały autorskie – umieszczanie na stronach internetowych własnych opracowań,
tworzenie własnych stron internetowych,
UŜywając tych zasobów internetowych moŜna prowadzić transakcje handlowe, tzw.

e-handel. Obejmują wykorzystanie kanałów, opartych na sieci Internet, do zawierania
formalnych transakcji gospodarczych, takich jak: zawieranie umów, składanie zamówień,
wystawianie faktur czy przelewów pienięŜnych na konto bankowe.

Using the Internet in marketing
–

web sides – they include information and advice, they are also a form of the
advertisement,

–

email – electronic mail,

–

debatable forum or news boards – possibility of interactive discussion, share the
knowledge and experience,

–

chat – talk on – line with the other person at the same time,

–

video – conference – communication at a distance using the Internet video camera,

–

copyright materials – placement on the Internet pages own studies, own Internet pages
creation.
Using these Internet resources, there is the possibility of the business transaction leading,

so – called e-trade. They include using channels based on the Internet for doing formal
economic deals such as entering into contracts, placing the orders, invoices issuing or
transferring money to a bank account.

Oto przykładowe reklamy produktu i usługi w agrobiznesie oraz turystyce [19]:

Do you fancy fresh fruit? / Masz ochotę na świeŜe owoce?
Come to

„

Green Apple” company and buy the best quality fruit from ecological farms.

/ Przyjdź do firmy „Zielone Jabłuszko” i kup najlepszej jakości owoce z ekologicznych
gospodarstw.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

We offer the lowest prices in the local market. / Oferujemy najniŜsze ceny na lokalnym rynku.
For regular consumers special discounts. / Specjalne zniŜki dla stałych klientów.
We invite you to our company from Monday to Saturday: 13, Cherry Street. / Zapraszamy do
naszej firmy od poniedziałku do soboty: Ulica Wiśniowa 13.
Telephone: (048) 607 432 321 / Telefon: (048) 607 432 321

Food storing up service / Usługi magazynowania Ŝywności
The

„

Max” Company stores up all food products in the best conditions. / Firma „Max”

przechowuje Ŝywność w najlepszych warunkach.
We offer food transport. / Oferujemy transport Ŝywności.

„

Max” Company, Norwich, 45, Long Street.

Open: every day, from 6 a.m. to 6 p.m. / Otwarte: codziennie od 6 rano do 6 wieczorem.
Contact: tel./fax: 44 360 12 67, 607 567 089 / Kontakt: telefon/fax: 44 360 12 67.

Agro tourist farm „Eden” in GiŜycko / Gospodarstwo agroturystyczne „Raj” w GiŜycku
Would you like to spend your holiday in the village, near to the forest and clean lake? / Czy
chciałbyś spędzić wakacje na wsi blisko lasu i czystego jeziora?
If so, we invite you on our farm with comfortable guest rooms and home – made meal. / Jeśli
tak,  zapraszamy  do  naszego  gospodarstwa  z  wygodnymi  pokojami  gościnnymi  i  domowym
jedzeniem.
Agro  tourist  farm  „Eden”  offers  a  lot  of  attractions  for  a  good  price  –  horse  riding,  fishing,
sailing.  /  Gospodarstwo  agroturystyczne  „Raj”  oferuje  za  dobrą  cenę  wiele  atrakcji  –  jazdę
konną, łowienie ryb, Ŝeglarstwo.
Contact: tel./fax: (061) 781 55 36, / Kontakt: telefon/fax: (061) 781 55 36.
Email address: agroeden@com.pl / Adres email: agroeden@com.pl

Rys. 6. Reklama gospodarstwa oferującego wakacje w siodle [23]

Vacations with Horses

[23]

If  you  would  like  a  taste  of  the  good  life,  or  have  the  chance  of  horseback  ride  through
beautiful  scenery,  a  Horseback  Riding  Vacation  is  just  what  you  need!  We  have  Dude
Ranches  for  good  fun  and  elegant  posh  horse  vacations  to  spoil  you.  All  our  Dude  Ranches
offer  the  highest  hospitality  standards  and  are  ready  to  give  you  the  vacation  of  a  lifetime!
Great  lodging,  delicious  meals  and  plenty  of  memorable  outings  with  horses  is  just  the
beginning of the best vacation of your life.

Wakacje z końmi
Jeśli chciałbyś posmakować dobrego Ŝycia lub mieć szansę jazdy konnej przez piękny
krajobraz, wakacje w siodle są tym, czego potrzebujesz! Wszystkie nasze ośrodki wczasowe
na farmie oferują najwyŜszy standard gościnności i są gotowe dać Ci wakacje Twojego Ŝycia!
Wspaniała kwatera, wyśmienite jedzenie i wiele niezapomnianych wycieczek z końmi to
tylko początek najlepszych wakacji Twojego Ŝycia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.  Jakie działania marketingowe naleŜy podjąć, aby osiągnąć sukces rynkowy?
2.  Na czym polega działalność marketingowa pojedynczej firmy, gospodarstwa?
3.  Jak naleŜy zdefiniować ‘merchandising’ w języku angielskim?
4.  Czym jest reklama?
5.  Jak naleŜy zdefiniować ofertę handlową w języku angielskim?
6.  Czym jest dystrybucja?
7.  Jakie są formy promocji sprzedaŜy?
8.  W jaki sposób wykorzystasz Internet w działaniach reklamowych?
9.  Z jakich elementów powinna składać się reklama?
10.  Jak zareklamowałbyś działalność gospodarstwa agroturystycznego?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj dowolną formę promocji gospodarstwa. Zaprezentuj ją ustnie klientowi

w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  obejrzeć film o róŜnych formach promocji firmy w języku angielskim,
3)  wynotować przydatne zwroty w języku angielskim,
4)  ustalić formę promocji gospodarstwa,
5)  wykonać projekt promocji gospodarstwa w języku angielskim,
6)  zaprezentować projekt w języku angielskim.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

film o róŜnych formach promocji i środkach reklamy w języku angielskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj wybraną formę promocji dowolnej usługi agroturystycznej w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  określić grupy konsumentów najczęściej korzystających z wybranej usługi,
3)  sprecyzować cele promocji,
4)  zebrać materiały do projektu,
5)  wybrać formę promocji (hasło, film albo projekt ogłoszenia reklamowego do czasopism),
6)  wykonać projekt promocji, usługi agroturystycznej w języku angielskim,
7)  przedstawić rezultat swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

przykłady haseł promocyjnych,

–

przykłady ogłoszeń reklamowych,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Opracuj w języku angielskim program promocji dla gospodarstwa agroturystycznego

prowadzącego hodowlę koni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  określić rodzaj usług oferowanych przez właściciela gospodarstwa,
3)  scharakteryzować połoŜenie gospodarstwa i jego walory,
4)  wykonać program promocji w języku angielskim,
5)  przedstawić w grupie program promocji.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

przykłady haseł promocyjnych,

–

przykłady ogłoszeń reklamowych,

–

kamera wideo,

–

telewizor z odtwarzaczem VHS lub DVD,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Odbierz i przekaŜ w języku angielskim informację o świadczonych usługach

gospodarstwa agroturystycznego za pomocą poczty

elektronicznej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  załoŜyć skrzynkę email na dowolnym serwerze,
3)  zredagować tekst informacji do przekazania informacji w języku angielskim,
4)  posłuŜyć się programem Outlook Ekspres do korespondowania z innymi uŜytkownikami

sieci,

5)  przekazać adres poczty email nadawcy wiadomości,
6)  wysłać wiadomość,
7)  odebrać, odczytać i wydrukować nadesłaną odpowiedź.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

–

drukarka,

–

słowniki dwujęzyczne i branŜowe,

–

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zastosować podstawowe metody promocji produktów i usług

w języku angielskim?

2) wybrać odpowiedni rodzaj reklamy dla gospodarstwa

agroturystycznego?

3) zaprojektować reklamę w języku angielskim dla wybranej usługi

gospodarstwa agroturystycznego?

4) wykorzystać Internet w działaniach reklamowych?

5) wysłać i odebrać wiadomość w języku angielskim pocztą

elektroniczną?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

[

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zakończenie zdania „We can look for the job, among other things by …” to

a)  the Internet.
b)  job advertisements in the mass media.
c)  Employment Agency.
d)  all mentioned above ways.

2. Zakończenie zdania „Preparing to the job interview it is worth …” to

a)  determine a date and a place of meeting.
b)  obtain the most information about the company.
c)  prepare your own questions.
d)  make all mentioned above preparations.

3. Zakończenie zdania „During the job interview …” to

a)  listen to interviewer’s questions and answer them.
b)  be nervous.
c)  criticise your previous employer.
d)  reveal confidential information from your previous place of work.

4. Zakończenie zdania „Towards every employee and partner there should be specified …” to

a)  tasks and duties.
b)  powers.
c)  responsibility – sanctions.
d)  all mentioned above rights and duties.

5. Zdanie „On the agro tourist farm we … twenty horses.” naleŜy uzupełnić

a)  are keeping.
b)  have held.
c)  breed.
d)  had.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Zakończenie zdania „In a Curriculum Vitae should be placed the following information

…” to
a)  only personal details.
b)  personal details, education and qualifications, experience, other skills, interests.
c)  only education and qualifications.
d)  only interests.

7. Zwrot „list motywacyjny” naleŜy przetłumaczyć na język angielski jako

a)  a letter of application.
b)  a letter of complain.
c)  a letter of motivation.
d)  none of them.

8. JeŜeli list oficjalny rozpoczyna zwrot grzecznościowy „Dear Sir or Madam”, to

w zakończeniu powinien być uŜyty zwrot
a)  Yours faithfully.
b)  Yours sincerely.
c)  Regards.
d)  All the best.

9. Zwrot uŜywany w liście motywacyjnym – „I am writing to apply for the position” naleŜy

przetłumaczyć na język polski jako
a)  Piszę, aby dowiedzieć się o stanowisko.
b)  Piszę, aby dostać to stanowisko.
c)  Piszę, aby ubiegać się o stanowisko.
d)  Piszę, aby zapytać o stanowisko.

10. Zwrot „umowa kupna – sprzedaŜy” naleŜy przetłumaczyć na język angielski jako

a)  Selling – Buying Agreement.
b)  Sales Contract.
c)  Trade Contract.
d)  Purchase Deal.

11. Nazwę dokumentu „Invoice” naleŜy przetłumaczyć na język polski jako

a)  ogłoszenie.
b)  zamówienie.
c)  list motywacyjny.
d)  faktura.

12. Definicja – „It is a color of a horse, from tan to dark chestnut with black mane and tail”

określa maść
a)  gniadą.
b)  karą.
c)  dereszowatą.
d)  kasztanową.

13. Termin „zaproszenie” naleŜy przetłumaczyć na język angielski jako

a)  memorandum.
b)  advert.
c)  announcement.
d)  invitation.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Zakończenie zdania „During the trade transactions a salesman as well as a buyer should

take into consideration and obey a few main factors, such as …” to
a) the prices, deadlines, the way and conditions of delivery, forms of the payment,

conditions of commodity’s return and arbitrary clauses,

b)  the price.
c)  arbitrary clauses.
d)  the way and conditions of delivery.

15. Zdanie „Please reserve a double room from 24th August to 8th September” naleŜy

przetłumaczyć na język polski jako
a)  Proszę zarezerwować dwa pokoje od 24 września do 8 października.
b)  Proszę zarezerwować pokój dwuosobowy od 24 września do 8 października.
c)  Proszę o rezerwację pokoju od 24 sierpnia do 8 września.
d)  Proszę o rezerwację pokoju dwuosobowego od 24 sierpnia do 8 września.

16. Zakończenie zdania „In a soft style of negotiations you should …” to

a)  achieve your own goal, treat your partner unkindly and put high demands.
b)  reach an agreement satisfying both sides and strive to a compromise.
c)  keep  very  good  contacts  with  a  partner,  treat  him  with  confidence,  kindness  and

respect and make a lot of offers.

d) force to a partner your own will.

17. Zakończenie zdania „The trade agreement should consist of the following information …” to

a)  formal information, basic conditions, contractual clauses, enclosures.
b)  only formal information and basic conditions.
c)  only contractual clauses and enclosures.
d)  none of them.

18. Zakończenie zdania „The most important elements in marketing activity of the company

are …” to
a)  merchandising.
b)  business offer and distribution.
c)  advertisement and sales offer.
d)  all of them.

19. Uzupełnieniem zdania „The company „Rider Wardrobe” … to as Seller agree on the

following terms.” jest
a)  named here.
b)  hereby called.
c)  hereinafter referred.
d)  there referred.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Posługiwanie się językiem obcym

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Baranowski Z.: Koń i jeździectwo – polsko-angielsko-francusko-niemiecki słownik

hipologiczny. Krajowa Agencja Wydawnicza, Wrocław 1985

2. Bernadt J., KostyŜewska M., Szymańska M.: Zasady zagospodarowania domu.

COOiPwR, Kraków 1991

3.  Bryś J.: Podstawy biurowości. Format-AB, Warszawa 1999
4.  Bułhak A.: Obsługa komputera. Help, Warszawa 1997
5.  Corbeil  J.:  Wielojęzyczny  słownik  wizualny.  Polski.  Angielski.  Niemiecki.  Francuski.

Leksykon tematyczny. Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996

6.  Ensminger M. E.: Horses and Tack. Revised Edition Boston: Houghton Mifflin, Boston 1991
7.  Harris M., Mower D., Sikorzyńska A.: New Opportunities Intermediate. Longman 2005
8.  Kienzler  I.:  Korespondencja  handlowa  w  języku  polskim.  Wzory  pism,  umów  i  innych

dokumentów. IVAX Sp. z.o.o. Gdynia 1996

9. Klepacki B. red.: Wybrane pojęcia z zakresu organizacji gospodarstw, produkcji i pracy

w rolnictwie. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1997

10. Łazarska T.: Pisanie na maszynie w języku polskim i w językach obcych. Cz. 1–4. FBC,

Warszawa 1993

11.  Maliszewski E.: Marketing. AB FORMAT, Warszawa 2007
12.  Stefaniak – Piasek.: Technika pracy biurowej. WSiP, Warszawa 2003
13.  Wielki Słownik PWN-Oxford. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2004
14.  Wilson  P.:  Korespondencja  w  języku  angielskim  …,  czyli  poradnik  menedŜera.

Wydawnictwo Philips Wilson, Warszawa 1998

15.  Witek E.: Praca biurowa. eMPi², Poznań 2002
16.  Wzory listów angielskich. WP, Warszawa 2002
17.  www.arimr.gov.pl
18.  www.article/horse_and_rider_fashion.html
19.  www.business.com
20.  www.csipb.pl
21.  www.equestrianmag.com
22.  www.Findlaw.com
23.  www.info.horse.com
24.  www.konie.happyhorses.pl/lexicon.php
25.  www.stadnina.lublin.pl/galeria
26.  www.Triple Crown Horse Betting Vocabulary – Glossary of Horse Racing Terms
27.  www.wikipedia – the free encyclopedia
28.  Czasopismo specjalistyczne: „Hodowca i Jeździec”