UKD 699.81:614.624.626
Zgłoszona przez Komendę Główną StraŜy PoŜarnych
Ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości dnia 25 września 1982 r. jako norma
obowiązująca od dnia 1 lipca 1983 r. (Dz. Norm. i Miar nr 18/1982 poz. 36)
1. WSTĘP
1.1. Przedmiot normy.
Przedmiotom normy są wymagania ogólne dotyczące przeciwpoŜarowych zbiorników wodnych
przeznaczonych do magazynowania wody do celów przeciwpoŜarowych do zewnętrznego gaszenia poŜaru.
1.2. Zakres stosowania normy.
Postanowienia normy nie dotyczą zbiorników ziemnych, zbiorników w budynkach wysokich oraz zbiorników
zasilających urządzenia gaśnicze.
1.3. Określenia
1.3.1. przeciwpoŜarowy zbiornik wodny
- pojemnik dowolnego kształtu przeznaczony do magazynowania wody do celów przeciwpoŜarowych.
1.3.2. przeciwpoŜarowy zbiornik wodny kryty
- podziemny lub półpodziemny obudowany przeciwpoŜarowy zbiornik wodny o trwałej konstrukcji
przekrycia, zabezpieczony przed wpływami atmosferycznymi.
1.3.3. przeciwpoŜarowy zbiornik wodny otwarty
- obudowany przeciwpoŜarowy zbiornik wodny z otwartym lustrem wody.
1.3.4. stanowisko czerpania wody
- miejsce do ustawienia pomp poŜarniczych słuŜących do poboru wody ze zbiornika.
1.3.5. studzienka ssawna
- część uzbrojenia zbiornika przeciwpoŜarowego przeznaczona do poboru wody ze zbiornika.
1.3.6. punkt poboru wody
- miejsce wyprowadzenia ze zbiornika lub studzienki ssawnej przewodów ssawnych.
1.3.7. przewód ssawny
- część uzbrojenia przeciwpoŜarowego zbiornika wodnego w postaci przewodu rurowego, wyprowadzonego
ze zbiornika lub studzienki ssawnej, przeznaczonego do poboru wody pompami poŜarniczymi lub pompami
stacjonarnymi.
1.3.8. studzienka osadnikowa
- część uzbrojenia przeciwpoŜarowego zbiornika wodnego zasilanego ze źródeł innych niŜ wodociąg,
przeznaczona do osadzania zanieczyszczeń mechanicznych znajdujących się w wodzie zasilającej zbiornik.
1.3.9. Pozostałe określenia
- wg PN-71/B-02864 i PN-75/M-51000.
POLSKI KOMITET
NORMALIZACJI, MIAR I
JAKOŚCI
POLSKA NORMA
PN-82/B-02857
Ochrona przeciwpoŜarowa w budownictwie
Zamiast
PN-67/B-02857
Grupa katalogowa
0720
PrzeciwpoŜarowe zbiorniki wodne
Wymagania ogólne
Fire prevention in building construction
Water reservores
Specifications
Protection contre l’incendie des bâtiments
Les réservoirs
Specifications
2. PODZIAŁ
2.1. Podział zbiorników w zaleŜności od sposobu zasilania.
W zaleŜności od sposobu zasilania przeciwpoŜarowe zbiorniki wodne dzieli się na:
- zasilane z sieci wodociągowej,
- zasilane wodą z innych źródeł.
2.2. Podział zbiorników w zaleŜności od głębokości posadowienia.
PrzeciwpoŜarowe zbiorniki wodne dzieli się na:
- zbiorniki podziemne kryte, których konstrukcja całkowicie mieści się poniŜej terenu, a przekrycie moŜe być
konstrukcją nośną, umoŜliwiającą odbywanie po nim normalnego ruchu kołowego i pieszego, lub tylko
konstrukcję nośną pokrywającą,
- zbiorniki półpodziemne kryte, częściowo zagłębione w terenie,
- zbiorniki otwarte, częściowo lub całkowicie zagłębione w terenie.
3. WYMAGANIA OGÓLNE
3.1. Podstawowe wymiary głębokości zbiorników.
Głębokość minimalna, liczona od lustra wody do dna zbiornika w miejscu czerpania nie moŜe wynosić mniej
niŜ 0,5 m.
Głębokość maksymalna powinna być taka, aby odległość pionowa mierzona od osi nasady pompy
poŜarniczej po stronie ssawnej do dna zbiornika lub studzienki ssawnej w miejscu czerpania wody nie
przekraczała 6 m.
3.2. Pojemności wodne zbiorników
naleŜy ustalać zgodnie z PN-71/B-02864. Nominalna pojemność przeciwpoŜarowego zbiornika wodnego
powinna wynosić co najmniej 50 m
3
.
3.3. Lokalizacja zbiorników
3.3.1. Usytuowanie zbiorników.
PrzeciwpoŜarowy zbiornik wodny naleŜy sytuować moŜliwie centralnie w stosunku do chronionych obiektów.
Zasięg jednego przeciwpoŜarowego zbiornika wodnego powinien obejmować obszar w promieniu do 250 m.
3.3.2. Warunki szczególne lokalizacji dla zbiorników podziemnych.
Zaleca się sytuowanie zbiorników podziemnych pod trawnikami lub placami. JeŜeli zbiornik kryty podziemny
jest usytuowany pod placem, na którym jest przewidziany duŜy ruch pojazdów, naleŜy zapewnić
odpowiednie miejsce na stanowisko czerpania wody i swobodny dojazd.
3.4. Stanowisko czerpania wody.
Przy kaŜdym przeciwpoŜarowym zbiorniku wodnym naleŜy przewidzieć stanowisko czerpania wody
ułatwiające pobór wody ze zbiornika pompami poŜarniczymi. Stanowisko czerpania wody powinno mieć
wymiary co najmniej 20 x 20 m.
Na terenach wiejskich jednostek osadniczych dopuszcza się stanowisko czerpania wody o wymiarach co
najmniej 3 x 3 m, przeznaczone do ustawienia motopompy.
Stanowisko czerpania wody powinno znajdować się w odległości nie większej niŜ 3 m od punktu poboru
wody ze zbiornika.
Zarówno odległość stanowiska czerpania wody jak i punktu poboru wody ze zbiornika lub studzienki
ssawnej, od najbliŜszego chronionego obiektu nie powinna być mniejsza niŜ 25 m.
W przypadku gdy obiektem tym jest składowisko materiałów palnych lub budynek ze ścianami o
przeszkleniu od strony stanowiska czerpania wody większym niŜ 70% - odległość ta powinna wynosić co
najmniej 40 m.
KaŜde stanowisko czerpania wody powinno być wyposaŜone w minimum dwa przewody ssawne wg 3.7. Przy
zbiorniku o pojemności 200 m
3
i więcej naleŜy przewidzieć co najmniej dwa stanowiska czerpania wody.
Gdy stanowisko czerpania wody ma być usytuowane w pobliŜu istniejącej drogi - w miejscu tym naleŜy
przewidzieć poszerzenie tej drogi w taki sposób, aby uzyskać niezbędną powierzchnię na urządzenie
stanowiska czerpania wody. Przy stanowisku czerpania wody powinna być ustawiona tablica informacyjna
wg PN-65/M-51520.
Nawierzchnia stanowiska powinna być utwardzona i mieć spadek umoŜliwiający odwodnienie. W miastach i
zakładach produkcyjnych nawierzchnia powinna wytrzymywać obciąŜenie równe co najmniej 100 kN
przypadające na jedną oś samochodu poŜarniczego, a na terenach wiejskich jednostek osadniczych równe
co najmniej 50 kN.
Stanowisko powinno mieć oświetlenie elektryczne, a w przypadku braku sieci energetycznej - słupek do
zawieszenia innego źródła światła.
3.5. Dojazd do stanowiska czerpania wody.
Samochody poŜarnicze powinny mieć zapewniony dogodny dojazd do stanowiska czerpania wody. Dojazd
powinien mieć nawierzchnię utwardzoną i odwodnioną. Na terenach zakładów produkcyjnych nawierzchnia
powinna wytrzymywać obciąŜenie co najmniej 100 kN przypadające na jedną oś samochodu poŜarniczego, a
na terenach wiejskich jednostek osadniczych co najmniej 50 kN.
Promień zewnętrznych łuków na drogach dojazdowych nie powinien być mniejszy niŜ 11 m.
SkrzyŜowanie drogi głównej z drogą dojazdową powinno być oznaczone tablicą kierunkową wg PN-65/M-
51520.
3.6. Studzienka ssawna.
Studzienka ssawna powinna znajdować się w odległości nie większej niŜ 3 m od skrajni drogi.
Studzienka ssawna powinna być wykonana w taki sposób, aby umoŜliwiała pobór wody ze zbiornika w
czasie mrozów.
Studzienka ssawna powinna być zaopatrzona w klamry umoŜliwiające zejście do wnętrza studzienki oraz
łatwo otwieralną pokrywę.
Studzienka ssawna powinna być wyposaŜona w przewód ssawny wg 3.7.
Szczelność studzienki powinna być zgodna z PN-85/B-10702.
3.7. Przewód ssawny
powinien być wykonany z rur o nominalnej średnicy co najmniej 100 mm wg PN-83/H-02651. Dolny koniec
przewodu powinien znajdować się w odległości minimum 20 cm nad dnem zbiornika w miejscu czerpania
wody i powinien być zabezpieczony koszem chroniącym przed zassaniem zanieczyszczeń mechanicznych
znajdujących się w wodzie.
Na wlocie do przewodu ssawnego powinien być zainstalowany zawór zwrotny.
Górna część przewodu powinna być wyprowadzona na wysokość równą co najmniej 35 cm nad poziom
stanowiska czerpania wody i zakończona poziomym odcinkiem rury zaopatrzonym w nasadę 110 wg PN-
91/M-51038 i pokrywę nasady 110 wg PN-91/M-51024. Przewód ssawny powinien mieć zapewnioną
całkowitą przelotowość. Przewód ssawny powinien być szczelny na podciśnienie równe co najmniej 0,07 MPa
(7 m H
2
O). Dopuszczalny spadek wielkości podciśnienia w ciągu 1 min nie powinien przekroczyć 0,01 MPa
(1 m H
2
O). Przewód ssawny powinien być zabezpieczony przed działaniem korozyjnym wody i czynników
atmosferycznych.
3.8. Studzienka osadnikowa.
Studzienka osadnikowa powinna znajdować się między zbiornikiem a kanałem doprowadzającym wodę
powierzchniową. Studzienka powinna być zaopatrzona w przewód odprowadzający nadmiar wody ze
studzienki do zbiornika.
Wylot przewodu powinien znajdować się powyŜej maksymalnego poziomu wody w zbiorniku. Szczelność
studzienki powinna być zgodna z PN-85/B-10702.
3.9. Czas napełniania zbiorników po ich całkowitym opróŜnieniu.
Dla zbiorników zasilanych z sieci wodociągowej przewód doprowadzający wodę powinien zapewnić
napełnienie zbiorników w czasie nie dłuŜszym niŜ:
- 48 h dla 100% napełnienia zbiorników o pojemności do 100 m
3
.
- 48 h dla 50% napełnienia zbiorników o pojemności powyŜej 100 m
3
.
Dla zbiorników zasilanych z innych źródeł, źródło zasilające powinno całkowicie napełnić zbiornik po jego
opróŜnieniu w czasie nie dłuŜszym niŜ 72 h.
3.10. Wykonanie zbiorników.
Zbiorniki powinny być wykonywane zgodnie z PN-85/B-10702. Zbiorniki kryte powinny być wykonane w
sposób zabezpieczający wodę przed zamarzaniem.
3.11. Uzbrojenie zbiorników.
3.11.1. Zbiorniki zasilane z sieci wodociągowej.
Uzbrojenie zbiornika powinny stanowić następujące elementy:
- przewód doprowadzający wodę, zabezpieczony przed zamarzaniem, wyposaŜony w zawór odcinający i
spełniający wymagania wg 3.9,
- przewód przelewowy dla odprowadzenia nadmiaru wody,
- przewód spustowy z zaworem umoŜliwiającym odprowadzenie wody.
3.11.2. Zbiorniki zasilane z innych źródeł.
Uzbrojenie zbiornika powinny stanowić następujące elementy:
- studzienka osadnikowa wg 3.8,
- przewód przelewowy dla odprowadzenia nadmiaru wody.
3.11.3. Uzbrojenie specjalne dla zbiorników krytych.
Uzbrojenie zbiorników krytych powinny stanowić elementy wg 3.11.1 lub 3.11.2, zaleŜnie od sposobu
zasilania oraz dodatkowo:
- właz kanałowy wg PN-87/H-74051/02 lub PN-87/H-74051/01 zaleŜnie od usytuowania zbiornika, właz ten
moŜe spełniać rolę punktu poboru wody ze zbiornika,
- drabinka stała umoŜliwiająca zejście na dno zbiornika,
- przewód ssawny wg 3.7.
3.11.4. Uzbrojenie specjalne dla zbiorników otwartych.
Uzbrojenie zbiorników otwartych powinny stanowić elementy wg 3.11.1 lub 3.11.2, zaleŜnie od sposobu
zasilania oraz dodatkowo:
- stałe zejście na dno zbiornika na jednej ze skarp ścian bocznych, dla zbiorników o pojemności powyŜej
100 m
3
naleŜy przewidzieć 2 zejścia, po jednym na skarpach ścian przeciwległych,
- ogrodzenie lub obudowa brzegów (zaleŜnie od miejsca usytuowania zbiornika), zabezpieczające przed
wpadnięciem do zbiornika ludzi lub zwierząt,
- studzienka ssawna wg 3.6.
KONIEC
INFORMACJE DODATKOWE
1. Instytucja opracowująca normę
- Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ochrony PrzeciwpoŜarowej.
2. Istotne zmiany w stosunku do PN-67/B-02857
a) zasięg jednego zbiornika wodnego obejmujący obszar o promieniu do 500 m, zmieniono na obszar o
promieniu do 250 m,
b) określono maksymalny czas napełniania zbiorników zasilanych z innych źródeł,
c) uściślono wymagania dotyczące studzienki ssawnej, przewodu ssawnego i studzienki osadnikowej.
3. Normy związane
PN-71/B-02864 Ochrona przeciwpoŜarowa w budownictwie. PrzeciwpoŜarowe zaopatrzenie wodne. Zasady
obliczania zapotrzebowania wody do celów przeciwpoŜarowych do zewnętrznego gaszenia poŜaru
PN-85/B-10702. Wodociągi i kanalizacja. Zbiorniki. Wymagania i badania przy odbiorze
PN-83/H-02651 Armatura i rurociągi. Średnice nominalne
PN-87/H-74051/01 Włazy kanałowe. Klasa A
PN-87/H-74051/02 Włazy kanałowe. Klasy B, C, D
PN-75/M-51000 Sprzęt poŜarniczy. Podział i nazwy
PN-91/M-51024 Sprzęt poŜarniczy. Pokrywy nasad
PN-91/M-51038 Sprzęt poŜarniczy. Nasady
PN-65/M-51520 Sprzęt poŜarniczy. PoŜarnicze tablice informacyjne
4. Autor projektu normy
- mgr inŜ. Marek Sawicki, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ochrony PrzeciwpoŜarowej.
5. Wydanie 3
- stan aktualny: grudzień 1993; uaktualniono normy związane oraaz zmieniono grupę katalogową.