1
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
1
Kompetencje personelu kolejowego
przy uwzględnieniu zmian prawnych
w 2011r.
Opracował:
Stanisław Ból
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
2
1/5
Podstawy prawne określające zmiany wymagań w zakresie
kompetencji personelu kolejowego
Ustawa z 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o transporcie
kolejowym (Dz. U. Nr 214, poz. 1658)
która stanowi wdrożenie do prawa krajowego
Dyrektywy 2007/59/WE z dnia 23 października 2007 r. w sprawie
przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i
pociągi w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 315
z 03.12.2007, str. 51).
2
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
3
2/5
Podstawy prawne określające zmiany wymagań w zakresie
kompetencji personelu kolejowego
Maszyniści
pojazdów trakcyjnych
wg zasad obowiązujących
do 1 grudnia 2017r.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 16 sierpnia
2004 r. w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio
związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu
kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby
zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy
kolejowe (Dz. U. Nr 212, poz. 2152 z poźn. zm.).
Zachowuje moc jedynie w zakresie maszynistów do 01.12.2017r.
W pozostałym zakresie zostało uchylone.
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
4
3/5
Podstawy prawne określające zmiany wymagań w zakresie
kompetencji personelu kolejowego
Podstawa prawna utrzymania dotychczasowych zasad
zdobywania i utrzymywania uprawnień przez maszynistów
pojazdów trakcyjnych
Ustawa z 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o transporcie
kolejowym (Dz. U. Nr 214, poz. 1658)
Art. 3. 1.
Rozporządzenie wydane na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy, o której mowa w art.
1, w zakresie dotyczącym maszynistów zachowuje moc nie dłużej niż do dnia 1 grudnia
2017 r., a w pozostałym zakresie, do dnia wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa
w art. 22d ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ale
nie dłużej niż do dnia 3 grudnia 2010 r.
3
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
5
4/5
Podstawy prawne określające zmiany wymagań w zakresie
kompetencji personelu kolejowego
Maszyniści wg zasad obowiązujących od 2011r
.
1.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lutego 2011r w sprawie licencji
maszynisty (Dz. U. Nr 66, poz. 346 z poźn. zm.).
2.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lutego 2011r w sprawie świadectwa
maszynisty (Dz. U. Nr 66, poz. 347 z poźn. zm.).
3.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 marca 2011r w sprawie badań
niezbędnych do otrzymania świadectwa maszynisty oraz zachowania jego ważności (Dz.
U. Nr 66, poz. 349 z poźn. zm.).
4.
Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 36/2010 z dnia 3 grudnia 2003 roku w sprawie
wspólnotowych wzorów licencji maszynisty, świadectw uzupełniających,
uwierzytelnionych odpisów świadectw uzupełniających oraz wniosków o wydanie licencji
maszynisty zgodnie z dyrektywą 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.
Urz. L 13 z 19.01.2010r.).
5.
Decyzja Komisji z dnia 29 października 2009r w sprawie przyjęcia podstawowych
parametrów rejestrów licencji maszynisty i świadectw uzupełniających określonych w
dyrektywie 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. z 2010r. L 8 z dnia
13.01.2010r.).
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
6
5/5
Podstawy prawne określające zmiany wymagań w zakresie
kompetencji personelu kolejowego
Pozostały personel kolejowy
w tym pomocnicy maszynistów pojazdów trakcyjnych
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
18 lutego 2011r. w sprawie pracowników zatrudnionych na
stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i
bezpieczeństwem ruchu kolejowego, prowadzeniem
określonych rodzajów pojazdów kolejowych oraz pojazdów
kolejowych metra (Dz. U. Nr 59, poz. 301 z poźn. zm.).
4
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
7
Okres przejściowy w zakresie uzyskiwania uprawnień
maszynisty /do 1 grudnia 2017r./
Dopuszczalne są dwa tryby kształcenia maszynistów
Tryb pierwszy:
1.
Uzyskanie pozytywnego zaświadczenie lekarskiego o zdolności do pracy na stanowisku
pomocnika maszynisty, przygotowanie zawodowe i egzamin pomocnika maszynisty
odpowiedniej trakcji
2.
Wymagany staż pracy na stanowisku pomocnika maszynisty, uzyskanie pozytywnego
zaświadczenie lekarskiego o zdolności do pracy na stanowisku maszynisty,
przygotowanie zawodowe, egzamin maszynisty odpowiedniej trakcji, jazda próbna,
prawo kierowania, autoryzacje.
Tryb drugi:
1.
Szkolenie i egzamin na licencję maszynisty w jednostce uprawnionej
2.
Pozytywne orzeczenie lekarskie
3.
Złożenie wniosku o wydanie licencji maszynisty do Prezesa UTK
4.
Wydanie licencji maszynisty przez Prezesa UTK
5.
Szkolenie i egzamin na świadectwo maszynisty przeprowadzone w jednostce
uprawnionej
6.
Pozytywne orzeczenie lekarskie
7.
Wydanie przez przewoźnika kolejowego lub ZI świadectwa maszynisty
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
8
1/4
Najważniejsze zmiany w systemie uzyskiwania uprawnień
Minimalne wykształcenie kandydata na maszynistę:
„stare zasady” – wykształcenie zasadnicze w specjalności
elektrycznej, elektrotechnicznej lub mechanicznej
licencja maszynisty
– wykształcenie zasadnicze zawodowe,
bez wskazania specjalności
5
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
9
2/4
Najważniejsze zmiany w systemie uzyskiwania uprawnień
Szkolenia i egzaminowanie maszynistów
„stare zasady”
–
Przygotowanie zawodowe organizuje pracodawca samodzielnie lub
poprzez zawartą umowę z jednostką szkoleniową
–
Egzamin przeprowadza komisja powołana na wniosek pracodawcy przez
Dyrektora Oddziału Terenowego UTK
Zasady dotychczasowe wymuszały zatrudnienie kandydata na maszynistę co
najmniej w charakterze praktykanta
licencja i świadectwo maszynisty
–
Szkolenie i egzaminowanie kandydatów na maszynistów przeprowadza
podmiot wpisany na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i
egzaminowania osób ubiegających się o licencje maszynisty i świadectwa
maszynisty prowadzoną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
10
3/4
Najważniejsze zmiany w systemie uzyskiwania uprawnień
Licencja maszynisty
Brak wskazywania w licencji maszynisty
rodzaju trakcji /spalinowa, elektryczna, parowa/
Likwidacja obowiązku pracy na stanowisku
pomocnika maszynisty dla kandydata na licencjonowanego
maszynistę
Wprowadzenie obowiązku niekaralności za przestępstwo umyślne dla
kandydata na licencjonowanego maszynistę
Wydawanie licencji maszynisty przez Prezesa UTK
Wskazanie okresu ważności licencji maszynisty – 10 lat
6
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
11
Uwaga w spr. trybu uzyskiwania
licencji
§ 11. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, w trybie określonym w § 7, wydaje
licencję maszynisty osobie, która przed dniem wejścia w życie rozporządzenia
posiadała prawo do kierowania pojazdem kolejowym, bez konieczności odbycia
przez tę osobę szkolenia i złożenia egzaminu, o których mowa w § 4, na jej
wniosek, jeżeli przedstawi ona:
poświadczoną kopię prawa kierowania pojazdem kolejowym;
poświadczoną kopię zaświadczenia lekarskiego wydanego na podstawie
rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem
ruchu kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby zatrudnione na tych
stanowiskach oraz prowadzący pojazdy kolejowe (Dz. U. Nr 212, poz. 2152, z
późn. zm.4));
zaświadczenie wydane przez przewoźnika kolejowego albo zarządcę
infrastruktury kolejowej, u którego osoba ta jest zatrudniona albo na rzecz której
świadczy ona usługi, potwierdzające wykonywanie czynności na stanowisku
maszynisty pojazdu trakcyjnego.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lutego 2011r. Sprawie Licencji Maszynisty (Dz.U.11.66.346)
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
12
4/4
Najważniejsze zmiany w systemie uzyskiwania uprawnień
Świadectwo maszynisty
Kategoria A
„A” kategoria ogólna, obejmująca prowadzenie wszystkich pojazdów kategorii A: lokomotyw
manewrowych, pociągów roboczych, kolejowych pojazdów specjalnych i wszelkich innych
lokomotyw, kiedy używane są do przetaczania;
Ewentualnie:
A1
=w przypadku ograniczenia do lokomotyw manewrowych;
A2
=w przypadku ograniczenia do pociągów roboczych;
A3
=w przypadku ograniczenia do kolejowych pojazdów specjalnych;
A4
=w przypadku ograniczenia do wszelkich innych lokomotyw, kiedy używane są do
przetaczania;
A5
=inne, jeśli zezwolenie dotyczy usług lub taboru kolejowego nieobjętego wyżej
wymienionymi kategoriami. Informację tę podaje się w przewidzianym miejscu.
Kategoria B
„B” kategoria ogólna, obejmująca przewóz pasażerów i towarów.
Ewentualnie:
B1
=w przypadku ograniczenia do przewozu osób;
B2
=w przypadku ograniczenia do przewozu towarów.
7
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
13
Egzaminy okresowe i okresowe sprawdzanie wiedzy
Wszystkie zawody kolejowe i „stare zasady” dla maszynistów:
–
pracodawca organizuje egzaminy okresowe nie rzadziej niż raz na 4 lata
Maszyniści posiadający licencję i świadectwo maszynisty
okresowe sprawdzenie wiedzy i umiejętności
–
w zakresie dotyczącym pojazdu kolejowego - co trzy lata
–
ze znajomości infrastruktury kolejowej, włącznie ze znajomością trasy i zasad
eksploatacji - co trzy lata
lub po każdej nieobecności przekraczającej okres
jednego roku na danej trasie;
–
ze znajomości języka dla osób niebędących rodzimymi użytkownikami języka, z
zastrzeżeniem, że dotyczy infrastruktury kolejowej, do której odnosi się
świadectwo maszynisty - co trzy lata lub po każdej nieobecności przekraczającej
okres jednego roku.
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
14
Najważniejsze zmiany w systemie badań lekarskich
Badania lekarskie
Badania lekarskie osób ubiegających się o licencje i świadectwa
maszynisty
przeprowadza podmiot wpisany na listę podmiotów
uprawnionych do przeprowadzania badań lekarskich i orzekania, w
celu sprawdzenia spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i
psychicznych, niezbędnych do uzyskania licencji oraz świadectwa
maszynisty, a także zachowania ważności świadectwa maszynisty,
prowadzoną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.
Uprawniony lekarz wydaje orzeczenie lekarskie
Dla pozostałego personelu kolejowego w tym pomocników maszynisty,
badania lekarskie przeprowadzają komórki org. Kolejowego Zakładu
Medycyny Pracy lub Centrum Naukowego Medycyny Pracy
Uprawniony lekarz wydaje /orzeczenie lekarskie, a dla maszynistów
pojazdów trakcyjnych zaświadczenia lekarskie – „stare zasady”/
8
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
15
Obowiązek modyfikacji Dokumentacji SMS i regulacji
wewnętrznych
W dniu 10.05.2011r. Na tronie WWW Urzędu Transportu
Kolejowego ukazał się komunikat dla podmiotów kolejowych
przypominający o konieczności dostosowania przez:
zarządców infrastruktury, przewoźników kolejowych,
użytkowników bocznic kolejowych oraz podmioty wykonujące
przewozy kolejowe w obrębie bocznicy, zapisów przepisów
(regulacji) wewnętrznych zatwierdzonych (zaakceptowanych)
przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego do wymogów
zmienionych i nowych aktów prawnych określających
kompetencje personelu
Szczyrk, Styczeń 2012r.
IV Warsztaty SMS
16
DYSKUSJA
PYTANIA
ODPOWIEDZI