2008-02-19
1
mgr Izabela Bejma-Bąk
1
PODSTAWY LOGISTYKI
Ćwiczenia 1
mgr Izabela Bejma-Bąk
2
Logistyka to zarządzanie procesami przemieszczania
dóbr i/lub osób oraz działaniami wspomagającymi
te procesy w systemach,
w których one zachodzą.
(Słownik terminologii logistycznej. M. Fertsch (red.))
mgr Izabela Bejma-Bąk
3
Po pierwsze
Przyjmujemy jako fakt, że to co jest ludziom
potrzebne do zachowania komfortu fizycznego,
psychicznego w konkretnej sytuacji socjalnej, albo
jest rozmieszczone nie tam gdzie być powinno i
wymaga dostarczenia, albo wcale tego nie ma i
konieczne jest wyprodukowanie tej danej rzeczy.
mgr Izabela Bejma-Bąk
4
Po drugie
Logistyk to jest taki ktoś, kto traktuje taką
sytuację jako wyzwanie dla siebie i
postanawia dążyć do tego,
by określone dobra były tam gdzie są
potrzebne.
2008-02-19
2
mgr Izabela Bejma-Bąk
5
Po trzecie
W tym celu powinien wiedzieć,
komu, co i jak dostarczyć.
mgr Izabela Bejma-Bąk
6
Po czwarte
Jeśli już to wie,
to powinien to zrealizować.
mgr Izabela Bejma-Bąk
7
Po piąte
Ale z natury ludzkiej wynika, że traktuje to jako
swój kapitał i w trosce o swój dobrze rozumiany
interes, skupi się na określeniu warunków, jakie
muszą być spełnione, aby odbyło się dostarczenie.
Jednym z końcowych warunków jest oczywiście
samo dostarczenie, jako pewien proces, które
powierzy do zrealizowania fachowcom od
wożenia, ładowania, magazynowania...
mgr Izabela Bejma-Bąk
8
Większość logistyków tak
właśnie postępuje, więc nie
ma powodu by nie przyjąć,
że to co robią to właśnie
LOGISTYKA
.
2008-02-19
3
mgr Izabela Bejma-Bąk
9
Logistyka to zarządzanie.
Logistyka jest częścią szerszej kategorii działań, która
nosi nazwę zarządzania.
Czym w takim razie jest zarządzanie?
mgr Izabela Bejma-Bąk
10
Zarządzanie
to działalność polegająca na ustaleniu
celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach
podległych zarządzającemu na podstawie własności
środków produkcji lub dysponowania nimi.
Zarządzać
możemy organizacją (sklepem,
przedsiębiorstwem produkcyjnym, szkołą) na
podstawie tego, że jest ona naszą własnością, albo
tego, że właściciel tej organizacji (osoba prywatna,
inna organizacja, organ administracji lub państwo)
upoważniło nas do prowadzenia tego rodzaju
działalności. (
Encyklopedia organizacji i zarządzania
)
mgr Izabela Bejma-Bąk
11
Wniosek
Każdy człowiek, który w praktyce zajmuje się
logistyką, zajmuje się również zarządzaniem.
Ale nie każdy, kto zajmuje się zarządzaniem, zajmuje
się logistyką.
mgr Izabela Bejma-Bąk
12
Logistyka to zarządzanie procesami przemieszczania
dóbr i/lub osób
Kiedy w takim razie działania zarządzającego
(menadżera, dyrektora, kierownika) będą logistyką?
Co to jest proces?
2008-02-19
4
mgr Izabela Bejma-Bąk
13
Proces rozumiany jest jako kilka następujących
kolejno po sobie zdarzeń.
Ta część definicji określa przedmiot logistyki.
Przedmiotem logistyki są
procesy przemieszczania
czasie i przestrzeni
(zmiany miejsca, w którym się znajdują)
dóbr i/lub osób.
Logistyka zajmuje się przemieszczaniem
dóbr materialnych
,
czyli takich, które mają określoną postać fizyczną.
mgr Izabela Bejma-Bąk
14
Dobra materialne w logistyce dzielimy na dwie kategorie:
produkty,
materiały.
Zgodnie z definicją:
Produkty
są to takie dobra, które w danym momencie ze względu na swoją
postać i miejsce, w którym się znajdują przekazane być mogą za określoną cenę
odbiorcy, czyli komuś, kto dobra te zużyje na własne potrzeby, przetworzy je na
inne dobra lub odsprzeda innej osobie.
Materiały
są to takie dobra, które z różnych względów nie mogą być w danym
momencie przekazane odbiorcy. Potocznemu znaczeniu terminu „materiał”
odpowiada w logistyce termin „surowiec”.
mgr Izabela Bejma-Bąk
15
Działania wspomagające przemieszczanie dóbr i/lub osób.
Działania te przez logistykę są zarządzane.
Działania wspomagające
przemieszczanie dóbr i osób
dotyczą zarówno dóbr materialnych (np. załadunek
przesyłki), jak i informacji (np. odczytanie przez skaner
kodu kreskowego z opakowania) czy pieniędzy (pobranie z
konta bankowego odbiorcy zapłaty za dostarczone
produkty).
mgr Izabela Bejma-Bąk
16
Systemy, w których zachodzą procesy przemieszczania dóbr
i/lub osób.
Istnieje wiele systemów, w których występuje
przemieszczanie dóbr i/lub osób. Systemy te są bardzo
zróżnicowane.
System,
to najogólniej mówiąc, kilka elementów
powiązanych ze sobą.
2008-02-19
5
mgr Izabela Bejma-Bąk
17
W przypadku gdy procesy przemieszczania dóbr odbywają
się w skali całego świata to mówimy o
logistyce globalnej
.
W przypadku gdy przemieszczanie dóbr ma ograniczony
zasięg terytorialny i dotyczą Europy, mówimy o
eurologistyce
.
Kiedy rozważa się problemy dotyczące logistyki w skali
określonego kraju, mówimy o logistyce danego kraju albo o
krajowym systemie logistycznym
.
mgr Izabela Bejma-Bąk
18
Jeżeli przemieszczanie dóbr i osób występuje nie tylko w
skali globalnej danego kontynentu czy kraju określa się je
wspólnym terminem –
makrologistyka
.
Zagadnienia logistyki wszystkich organizacji gospodarczych
określa się wspólnym mianem
logistyki gospodarczej
.
mgr Izabela Bejma-Bąk
19
Faza pierwsza
Nazywana też jest
fazą fizycznej dystrybucji
. Związana jest z
burzliwym rozwojem wielko powierzchniowych sklepów –
marketów i supermarketów, który miał miejsce w latach 40 i 50
ubiegłego wieku. Fizyczna dystrybucja to działalność obejmująca
transport produktów, ich magazynowanie, pakowanie, zarządzanie
zapasami, lokalizację zapasów i magazynów, opracowanie zamówień
i obsługę posprzedażną od momentu wyprodukowania produktu do
momentu ich dostarczenia do klienta. Ten rodzaj działalności
logistycznej związany jest ze strefą handlu.
Na początku logistyka zajmowała się obsługą dynamicznie
rozwijającego się handlu detalicznego prowadzonego przez
wielkie sklepy.
mgr Izabela Bejma-Bąk
20
Faza druga
Nazywana również
fazą integracji
. Logistyka zaczęła
zajmować się przemieszczaniem dóbr w całym
przedsiębiorstwie – począwszy od zaopatrzenia, a
skoczywszy na dystrybucji. Wymagało to przetwarzania
olbrzymich informacji. Logistyka zaczęła wspomagać się
zastosowaniami informatyki. Powstawały wtedy początki
rozwiązań, nazywanych obecnie systemami ERP, które do
dzisiaj wykorzystuje się w informatycznym wspomaganiu
logistyki.
2008-02-19
6
mgr Izabela Bejma-Bąk
21
Faza trzecia
Nazywana również
fazą inżynierii logistycznej
albo
faza
systemów logistycznych
. Zrozumiano, że jeżeli system
logistyczny ma działać prawidłowo, to musi być
odpowiednio zaprojektowany. Było to związane ze
wzrostem wymagań klientów i wzrostem komplikacji
produktów. Bardzo szybko zaczął się rozwijać transport, w
tym pasażerski lotniczy. Postęp techniczny umożliwił
zaspokojenie coraz wyższych wymagań klientów,
równocześnie wzrósł stopień komplikacji produktów –
składały się one z coraz to większej liczby coraz bardziej
skomplikowanych elementów.
mgr Izabela Bejma-Bąk
22
Faza czwarta
Nazywana również
fazą łańcuchów dostaw.
Przedsiębiorstwa do tej pory konkurujące ze sobą zaczęły
współpracować w rozwoju produktów. Współpracując ze
sobą w sferze zaopatrzenia i wytwarzania producenci
jednocześnie walczyli ze sobą cały czas o klientów, starając
się zwiększyć sprzedaż swoich produktów.
Łańcuch dostaw
to grupa przedsiębiorstw realizujących
wspólne działania niezbędne do zaspokojenia popytu w
całym łańcuchu przepływu dóbr – od pozyskania surowców
po dostawy do ostatecznego odbiorcy (klienta). Działaniami
takimi mogą być: rozwój, produkcja, sprzedaż, serwis,
zaopatrzenie i dystrybucja i inne.
mgr Izabela Bejma-Bąk
23
Faza piąta
Nazywana również
fazą sieci logistycznych albo faza e-
logistyki.
Związane to było z powstaniem globalnej sieci
wymiany informacji – Internetu.
Sieć logistyczna
to grupa niezależnych przedsiębiorstw,
które równocześnie konkurują i współpracują ze sobą w
celu poprawy sprawności i efektywności przepływu
produktów oraz towarzyszących im przepływu informacji
zgodnie z oczekiwaniami klientów.
24
Kim jest logistyk?
Różnorodność zadań wymaga od logistyka wiedzy z
zakresu wielu obszarów wiedzy jak:
gospodarka materiałowa,
magazynowanie,
transport,
zarządzanie produkcją,
techniki i technologie informacyjne,
systemy informatyczne,
a także ekonomia, organizacja i zarządzanie itp.
Skuteczne kierowanie ludźmi, procesami logistycznymi
oraz wykorzystaniem infrastruktury logistycznej wymaga
bardzo dobrej organizacji czasu pracy, umiejętności
planistycznych koordynacyjnych, a także umiejętności
pracy w zespole i komunikacji interpersonalnej.
2008-02-19
7
25
Model systemu logistycznego
– łańcuch przepływu dóbr.
System logistyczny w tym modelu składa się z
czterech strumieni:
1)
Strumień dóbr, który tworzą przemieszczające się
dobra materialne.
2)
Strumień informacji, który steruje przemieszczaniem
się dóbr materialnych. Informacje określają, gdzie,kiedy
i w jakiej ilości ma nastąpić przemieszczanie dóbr. W
formie informacji odnotowane jest również każde
przemieszczanie dóbr- stąd wiemy, gdzie, kiedy i w
jakiej ilości dane dobro się znajduje, czy też, co również
jest istotne- w jakiej ilości się znajdowało
26
Istnieje bliski związek pomiędzy przepływem dóbr
materialnych a przepływem informacji. Zasada
określająca ten związek, zwana czasami
„
pierwszą
zasadą logistyki
” mówi, że każde przemieszczanie dóbr
materialnych powinno zawsze być poprzedzone
przepływem informacji (o tym, gdzie, kiedy i w jakiej
ilości nastąpi przemieszczanie dóbr materialnych), a
każde przemieszczanie ich powinno wywołać przepływ o
tym, gdzie, kiedy i w jakiej ilości dobro zostało
przekazane.
3)
Strumień pieniędzy czyli płatności za przemieszczone
dobra.
4)
Strumień powtórnego zagospodarowania, w którym
zużyte dobra materialne przemieszczane są w celu
ponownego ich wykorzystania lub utylizacji.
27
28
Schemat struktury podsystemów
logistycznych
Logistyka marketingowa
Logistyka materiałowa
Logistyka produkcji
Logistyka zaopatrzenia
Logistyka dystrybucji
Surowce, materiały
pomocnicze, materiały
napędowe, półprodukty,
części zamienne
Surowce, materiały
pomocnicze, materiały
napędowe, półprodukty,
produkty gotowe, części
zamienne
Wyroby gotowe,
półprodukty, części
zamienne
Skład
zaopatrz.
Skład
odbiorczy
Skład
zbytu
Skład
wydawczy
Proces produkcji
Skład przejściowy
Materiały do ponownego wykorzystania, odpady, opakowania zwrotne, zwroty materiałów
Logistyka utylizacji
Logistyka przedsiębiorstwa