PORÓWNANIE PROJEKTÓW WDROŻENIA OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ DLA PACJENTÓW Z ASTMĄ
Badanie
Data
publikacji
Apteka
Farmaceuci
Pacjenci
Interwencje/działania
Efekty
Pharmaceutical care for
asthma patients: A
community pharmacy-
based pilot project
2008
10 aptek otwartych
•
szkolenie pacjentów
przeprowadzali autorzy
badania
•
50 osób (grupa badana
22)
•
>14 roku życia
•
średnia wieku – 38 lat
•
astma łagodna,
umiarkowana i ciężka
•
astma sporadyczna i
przewlekła
•
bez innych znaczących
chorób płuc i schorzeń
utrudniających
wypełnianie formularzy
szkolenia i ulotki dla
pacjentów – 4 miesiące
-
informacje o chorobie
-
instrukcja prawidłowego
stosowania leków
-
technika inhalacji
-
możliwe działania
niepożądane podczas
terapii
-
rozpoznawanie
wczesnych objawów
zaostrzeń
-
informacje o
rozpoznawaniu i kontroli
ataków astmy
-
nikotynizm i skuteczność
różnych metod rzucania
palenia
dzienniki kontroli astmy
(wartości PEF, stosowne leki,
komplikacje, palenie)
ocena:
- jakości życia pacjentów
(QOL)
- PEF
- techniki inhalacji
- samokontroli
- ilości hospitalizacji i
wezwań pogotowia
- częstość wizyt u lekarza
POZ
- satysfakcja pacjenta ze
świadczonych przez
farmaceutów usług
- potrzeba dodatkowych
informacji
Asthma management by
New Zealand pharmacists:
a pharmaceutical care
demonstration project
2003
5 aptek otwartych
Szkolenie:
- specjalistyczne zarządzanie
chorobą
•
100 osób
•
34 os. <17 lat
- konsultacje dla pacjentów
(pierwsza wizyta 40-60 min,
kolejne 15-20)
- systematyczna ocena, analiza
problemów lekowych
- plan opieki
- edukacja pacjenta, zalecenia
- monitorowanie
- dziennik pacjenta
(świszczący oddech, budzenie
nocne, ograniczenia
aktywności, korzystanie z
pomocy medycznej, stosowanie
leków)
Ocena:
- jakość życia
- PEF, objawy
Effectiveness of
Pharmacist Care
for Patients With Reactive
Airways Disease
A Randomized Controlled
Trial
2002
36 aptek otwartych
Szkolenie:
- opieka farmaceutyczna w
chorobach płuc
- interpretacja danych o
pacjencie i ich zastosowanie
w procesie opieki
- prawidłowa technika
pomiaru PEF
- materiały dla pacjenta
- strategie implementacji
programu
•
1113 osób (grupa
badana ‘opieka
farmaceutyczna’ – 447
os., w tym 262 z astmą;
grupa badana
‘pikflometr’ – 363 os,
w tym, 233 z astmą)
•
astma i POChP
•
średni wiek pacjentów z
astmą – 45 lat
- 12 miesięcy
- Szkolenia pacjentów
- zindywidualizowane
materiały edukacyjne
- pikflometr dla pacjenta,
technika pomiaru PEF
Ocena po 6 i 12 miesiącach:
- PEF (n=363)
- liczba wizyt na pogotowiu/
oddziale ratunkowym i
hospitalizacji
- compliance
- jakość życia (HRQOL)
- satysfakcja pacjenta
Evaluation of the impact of
a pharmaceutical care
program in children with
asthma.
2002
•
brak, badanie
przeprowadzone w
uniwersyteckiej klinice
pediatrycznej
•
21 dzieci (grupa badana
11 osób)
•
7 – 17 lat
•
średnia wieku – 9.9 lat
•
astma stabilna i
umiarkowana,
wymagająca
codziennego zażywania
leków
•
brak innych chorób
wpływających na
jakość życia
9 tygodni (30 min. wizyta na
początku, po 15 dniach i 9
tygodniach)
- pisemne i ustne instrukcje dla
dzieci i opiekunów
- książka (objawy, rozwój
choroby, opcje leczenia,
postępowanie w stanie
astmatycznym)
- ulotki informacyjne do
każdego stosowanego leku
(sposób działania, efekty
niepożądane, ewentualne
problemy)
- nauka prawidłowej techniki
inhalacji (dzieci i rodzice)
Ocena:
Jakość życia (PAQLQ)
- emocje, ograniczenia
aktywności, objawy
- spirometria (FVC, FEV
1
,
FEF 25-75, FEF 50)
Pharmaceutical Care
Services for Asthma
Patients: A Controlled
Intervention Study
2001
26 aptek otwartych
Szkolenie:
−
uzupełniające wiedzę
medyczną,
farmakologiczną i
farmaceutyczną (5 h)
−
umiejętności
komunikacyjne (6 h)
−
sporządzanie
dokumentacji
•
samodzielne
wykrywanie i
rozwiązywanie
problemów lekowych i
zdrowotnych, nie
realizacja ustalonego
programu
•
164 osoby (grupa
badana - 161)
•
średnia wieku – 46 lat
•
astma łagodna,
umiarkowana, ciężka
•
astma alergiczna,
niealergiczna, mieszana
9 spotkań w ciągu 12 miesięcy;
ocena i ew. korekta:
- techniki inhalacji
- stosowania pikflometru
analiza i rozwiązywanie
problemów lekowych
ocena na początku badania
po 6 i 12 miesiącach:
ankieta wiedzy o astmie,
wartość FEV
1
, PEF, jakość
życia, samoocena
umiejętności kontroli i
umiejętności radzenia sobie
z chorobą,
Therapeutic outcomes
monitoring by community
pharmacists for improving
clinical outcomes in
asthma
2000
4 apteki otwarte
Szkolenie:
- postępowanie w astmie i
leczenie
- doradzanie pacjentowi
Materiały drukowane
•
28 osób
•
wiek 23 - 56 lat
•
średnia wieku 41 lat
•
zdiagnozowana astma i
obecne problemy z
kontrolą choroby
•
rekrutacja: farmaceuci i
lekarze
- rok (4-8 wizyt, co najmniej
jedna na 3 miesiące)
Edukacja
- wiedza o chorobie
- stosowanie pikflometru,
monitorowanie funkcji dróg
oddechowych
- stosowanie inhalatorów
Ocena:
- nasilenie objawów (nocny
kaszel, świszczący oddech w
nocy i w dzień, nasilona
produkcja śluzu, objawy
alergiczne)
- PEF
- zmiana leku
Decrease in emergency
room or urgent care visits
due to management of
bronchial asthma
inpatients and outpatients
with pharmaceutical care
1998
Apteka szpitalna
•
176 osób (grupa badana
15 os.)
•
18-86 lat
•
średnia wieku 55 lat
•
hospitalizowani z
powodu astmy
- 12 miesięcy
- edukacja pacjenta – czynniki
zaostrzające astmę
- prawidłowy pomiar PEF
- prowadzenie dokumentacji
leków pacjenta
- konsultacje telefoniczne po
wypisie ze szpitala
- informacja o przepisanych
lekach, interakcjach,
monitorowanie terapii na
podstawie pomiarów stężenia
teofiliny w osoczu
Ocena:
– koszty pośrednie - ilość
wizyt na oddziale
ratunkowym i ilość wezwań
pogotowia (w ciągu 3
miesięcy)
- stężenie teofiliny w osoczu
(compliance)
TOM study
1997
46 aptek otwartych
Szkolenie farmaceutów:
- standardy leczenia astmy
- samokontrola
- kontakty i komunikacja z
pacjentem i lekarzem
- analiza farmakoterapii
- instruktaż obsługi
inhalatora
•
257 osób (grupa badana
70 os. – 16 aptek)
•
wiek 20-45 lat
•
średnia wieku 34 lata
•
astma łagodna do
średnio ciężkiej
24 miesiące
Konsultacje dla pacjentów:
- prawidłowa technika inhalacji
- prawidłowe stosowanie leków
i samokontrola
- mechanizm działania leków,
działania niepożądane
- styl życia
Ocena:
- jakość życia
- satysfakcja pacjenta i
komunikacja
- wiedza o chorobie
- compliance
- zażyłość z farmaceutą i
personelem apteki
-opinia o wizerunku i
profesjonalizmie
farmaceuty, lekarza
- stopień zrozumienia ulotek
dla pacjentów