background image

Bóle brzucha u dzieci. 

Wojciech Cichy, Natalia Kobelska-Dubiel 

 
 

Definicja bólu, skale służące do oceny bólu. 
 
Schemat unerwienia przewodu pokarmowego. 
 
Podział bólów brzucha (wg Barr R.G. 1983): 

 

bóle czynnościowe - ok. 70%  

 

bóle psychogenne - ok. 10-15%  

 

bóle organiczne - ok. 10-15% 

 

 

Podział  bólów  brzucha  ze  względu  na  drogi  przewodzenia  (trzewny,  somatyczny)              
i przebieg kliniczny (ostre, przewlekłe, nawracaj
ące) 
 
Podstawowa diagnostyka bólów brzucha: 

 

szczegółowy wywiad chorobowy (różnicowanie bólu czynnościowego i organicznego) 

 

badanie przedmiotowe (w tym badanie per rectum

 

badania  laboratoryjne:  OB,  CRP,  morfologia  krwi  z  rozmazem,  bilirubina, 
aminotransferazy  i  amylaza  (lipaza)  w  surowicy  krwi,  badanie  moczu  (ogólne  i 
posiew), badanie kału (parazytologiczne i posiew) 

 

USG, EEG 

 

badanie psychologiczne 

 

 

Szczegółowa diagnostyka bólów brzucha: 

 

ocena nietolerancji laktozy  

 

ocena alergii pokarmowej  

 

gastroskopia, rektoskopia, kolonoskopia (endoskopia kapsułkowa) 

 

cystografia, urografia 

 

badania radiologiczne p. pok. 

 

badanie ginekologiczne, neurologiczne, endokrynologiczne, metaboliczne itd. 

 

Objawy 

ostrzegające 

(„czerwone 

flagi”) 

nawracających 

bólach 

brzucha                          

z WYWIADU: 

 

Ból zlokalizowany z dala od pępka (prawo Apley' a) 

 

Zaburzenia dotyczące wypróżnień (zaparcia, biegunki, nietrzymanie stolca) 

 

Wymioty 

 

Nagły początek stałego bólu 

 

Ból budzący dziecko w nocy 

 

Promieniowanie bólu do pleców, barku lub kończyn dolnych 

 

Dysuria 

 

Krwawienie z odbytu 

 

Objawy  ogólne  (gorączka,  chudnięcie,  zaburzenia  szybkości  wzrastania,  bóle 
stawowe) 

 

Wiek poniżej 4 i powyżej 15 lat 

 

Dodatni  wywiad  rodzinny  dotyczący  chorób  przewodu  pokarmowego  lub  chorób 
układowych 

background image

 

 Objawy  ostrzegające  („czerwone  flagi")  w  nawracających  bólach  brzucha 
  w BADANIU PRZEDMIOTOWYM: 

 

Udokumentowana utrata masy ciała 

 

Przepukliny powłok brzucha 

 

Szczelina odbytu 

 

Przetoki i owrzodzenia okołoodbytnicze 

 

Powiększenie narządów 

 

Dodatni wynik badania na krew utajoną w kale 

 

Obrzęki i bolesność stawów 

 

Objawy okulistyczne w chorobach przewodu pokarmowego 

 

 

Czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego wg kryteriów rzymskich III. 
 
Kompleksowe post
ępowanie terapeutyczne w bólach brzucha: 

 

ogólne 

 

dietetyczne  

 

farmakologiczne 

 

psychoterapia i techniki psychoterapeutyczne 

 
Idiopatyczne bóle brzucha.