POJ
POJ
Ę
Ę
CIE SYSTEMU
CIE SYSTEMU
POLITYCZNEGO
POLITYCZNEGO
POJ
POJ
Ę
Ę
CIE SYSTEMU
CIE SYSTEMU
POLITYCZNEGO
POLITYCZNEGO
POJ
POJ
Ę
Ę
CIE SYSTEMU POLITYCZNEGO
CIE SYSTEMU POLITYCZNEGO
System polityczny
System polityczny
–
–
jedna z
jedna z
podstawowych kategorii politologicznych,
podstawowych kategorii politologicznych,
Wielo
Wielo
ść
ść
uj
uj
ęć
ęć
:
:
a)
a)
instytucjonalne
instytucjonalne
b)
b)
strukturalno
strukturalno
–
–
funkcjonalne
funkcjonalne
c)
c)
systemowe
systemowe
UJ
UJ
Ę
Ę
CIE INSTYTUCJONALNE
CIE INSTYTUCJONALNE
Og
Og
ó
ó
ł
ł
os
os
ó
ó
b, grup i organizacji w ich
b, grup i organizacji w ich
-
-
wzajemnych powi
wzajemnych powi
ą
ą
zaniach i wsp
zaniach i wsp
ó
ó
ł
ł
dzia
dzia
ł
ł
aniu
aniu
–
–
posiadaj
posiadaj
ą
ą
cych dominuj
cych dominuj
ą
ą
cych wp
cych wp
ł
ł
yw na
yw na
wypracowanie, wprowadzenie w
wypracowanie, wprowadzenie w
Ŝ
Ŝ
ycie i
ycie i
interakcje norm reguluj
interakcje norm reguluj
ą
ą
cych
cych
Ŝ
Ŝ
ycie
ycie
wewn
wewn
ę
ę
trzne danego spo
trzne danego spo
ł
ł
ecze
ecze
ń
ń
stwa
stwa
Uj
Uj
ę
ę
cie charakterystyczne dla prawoznawstwa
cie charakterystyczne dla prawoznawstwa
UJ
UJ
Ę
Ę
CIE STRUKTURALNO
CIE STRUKTURALNO
-
-
FUNKCJONALNE
FUNKCJONALNE
Dynamiczny proces polityczny
Dynamiczny proces polityczny
zachodz
zachodz
ą
ą
cy w obr
cy w obr
ę
ę
bie poszczeg
bie poszczeg
ó
ó
lnych
lnych
wsp
wsp
ó
ó
lnot
lnot
np
np
. pa
. pa
ń
ń
stwo, partia polityczna
stwo, partia polityczna
Strukturalne elementy systemu
Strukturalne elementy systemu
politycznego:
politycznego:
a) role
a) role
b) wzajemne relacje,
b) wzajemne relacje,
c)
c)
„
„
wzorce
wzorce
”
”
zachowa
zachowa
ń
ń
podmiot
podmiot
ó
ó
w
w
stosunk
stosunk
ó
ó
w spo
w spo
ł
ł
ecznych
ecznych
UJ
UJ
Ę
Ę
CIE SYSTEMOWE
CIE SYSTEMOWE
Rozpatruje relacje mi
Rozpatruje relacje mi
ę
ę
dzy systemem a
dzy systemem a
jego otoczeniem, sprowadzaj
jego otoczeniem, sprowadzaj
ą
ą
c je do
c je do
trzech etap
trzech etap
ó
ó
w:
w:
a) wej
a) wej
ś
ś
cia,
cia,
b) przetworzenia,
b) przetworzenia,
c) wyj
c) wyj
ś
ś
cia
cia
OTOCZENIE SYSTEMU POLITYCZNEGO
OTOCZENIE SYSTEMU POLITYCZNEGO
Istota powi
Istota powi
ą
ą
za
za
ń
ń
mi
mi
ę
ę
dzy otoczeniem a systemem
dzy otoczeniem a systemem
politycznym polega na oddzia
politycznym polega na oddzia
ł
ł
ywaniu otoczenia na
ywaniu otoczenia na
system, ale te
system, ale te
Ŝ
Ŝ
i relacji zwrotnej
i relacji zwrotnej
Warunkuje istot
Warunkuje istot
ę
ę
i zadania systemu politycznego
i zadania systemu politycznego
Otoczenie systemu politycznego obejmuje sfer
Otoczenie systemu politycznego obejmuje sfer
ę
ę
:
:
a) wewn
a) wewn
ę
ę
trzn
trzn
ą
ą
:
:
-
-
ekonomiczn
ekonomiczn
ą
ą
–
–
okre
okre
ś
ś
lon
lon
ą
ą
przez typ w
przez typ w
ł
ł
asno
asno
ś
ś
ci
ci
ś
ś
rodk
rodk
ó
ó
w produkcji
w produkcji
-
-
struktura spo
struktura spo
ł
ł
eczna
eczna
–
–
okre
okre
ś
ś
lon
lon
ą
ą
przez podzia
przez podzia
ł
ł
y
y
spo
spo
ł
ł
eczne
eczne
-
-
kultura
kultura
–
–
idee i pogl
idee i pogl
ą
ą
dy
dy
b) zewn
b) zewn
ę
ę
trzn
trzn
ą
ą
–
–
charakter stosunk
charakter stosunk
ó
ó
w
w
mi
mi
ę
ę
dzynarodowych
dzynarodowych
(wyst
(wyst
ę
ę
powanie innych
powanie innych
system
system
ó
ó
w politycznych)
w politycznych)
PODSYSTEMY SYSTEMU
PODSYSTEMY SYSTEMU
POLITYCZNEGO
POLITYCZNEGO
Instytucjonalny
Instytucjonalny
Funkcjonalny
Funkcjonalny
Regulacyjny
Regulacyjny
Komunikacyjny
Komunikacyjny
PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY
PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY
Podsystem instytucjonalny spe
Podsystem instytucjonalny spe
ł
ł
nia
nia
funkcj
funkcj
ę
ę
inicjuj
inicjuj
ą
ą
c
c
ą
ą
w stosunku do
w stosunku do
pozosta
pozosta
ł
ł
ych podsystem
ych podsystem
ó
ó
w i ca
w i ca
ł
ł
ego
ego
systemu politycznego.
systemu politycznego.
Okre
Okre
ś
ś
la tre
la tre
ść
ść
systemu politycznego,
systemu politycznego,
podstawowe kierunki dzia
podstawowe kierunki dzia
ł
ł
alno
alno
ś
ś
ci,
ci,
charakter obowi
charakter obowi
ą
ą
zuj
zuj
ą
ą
cych norm.
cych norm.
PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY
PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY
Na podsystem instytucjonalny sk
Na podsystem instytucjonalny sk
ł
ł
adaj
adaj
ą
ą
si
si
ę
ę
:
:
a) partie polityczne,
a) partie polityczne,
b) organizacje spo
b) organizacje spo
ł
ł
eczne,
eczne,
c) organy w
c) organy w
ł
ł
adzy pa
adzy pa
ń
ń
stwowej,
stwowej,
d) grupy interesu,
d) grupy interesu,
e) organy administracji rz
e) organy administracji rz
ą
ą
dowej
dowej
f) instytucje samorz
f) instytucje samorz
ą
ą
dowe
dowe
PODSYSTEMY FUNKCJONALNY
PODSYSTEMY FUNKCJONALNY
Sk
Sk
ł
ł
ada si
ada si
ę
ę
z og
z og
ó
ó
ł
ł
u funkcji i r
u funkcji i r
ó
ó
l
l
wype
wype
ł
ł
nianych przez poszczeg
nianych przez poszczeg
ó
ó
lne
lne
elementy podsystemu instytucjonalnego
elementy podsystemu instytucjonalnego
oraz przez system polityczny w ca
oraz przez system polityczny w ca
ł
ł
o
o
ś
ś
ci.
ci.
To r
To r
ó
ó
wnie
wnie
Ŝ
Ŝ
ka
ka
Ŝ
Ŝ
de dzia
de dzia
ł
ł
anie
anie
przyczyniaj
przyczyniaj
ą
ą
ce si
ce si
ę
ę
do zachowania
do zachowania
systemu w d
systemu w d
ł
ł
ugotrwa
ugotrwa
ł
ł
ym okresie
ym okresie
.
.
FUNKCJE SYSTEMU POLITYCZNEGO
FUNKCJE SYSTEMU POLITYCZNEGO
Regulacyjna
Regulacyjna
–
–
oznacza sterowanie
oznacza sterowanie
procesami wed
procesami wed
ł
ł
ug regu
ug regu
ł
ł
przyj
przyj
ę
ę
tych w
tych w
danym systemie politycznym
danym systemie politycznym
Mediacyjna
Mediacyjna
–
–
polega na rozwi
polega na rozwi
ą
ą
zaniu
zaniu
konflikt
konflikt
ó
ó
w i mediacji w przypadku
w i mediacji w przypadku
sprzecznych interes
sprzecznych interes
ó
ó
w grupowych
w grupowych
Adaptacyjna
Adaptacyjna
–
–
usprawnianie dzia
usprawnianie dzia
ł
ł
ania
ania
instytucji
instytucji
Innowacyjna
Innowacyjna
–
–
polega na wprowadzeniu
polega na wprowadzeniu
do otoczenia regu
do otoczenia regu
ł
ł
i mechanizm
i mechanizm
ó
ó
w
w
dzia
dzia
ł
ł
ania
ania
PODSYSTEMY REGULACYJNY
PODSYSTEMY REGULACYJNY
(NORMATYWNY)
(NORMATYWNY)
Og
Og
ó
ó
ł
ł
norm, za kt
norm, za kt
ó
ó
rych po
rych po
ś
ś
rednictwem
rednictwem
regulowane s
regulowane s
ą
ą
stosunki spo
stosunki spo
ł
ł
eczno
eczno
–
–
polityczne.
polityczne.
Obejmuje:
Obejmuje:
a)
a)
normy prawne
normy prawne
–
–
konstytucja, ustawy
konstytucja, ustawy
b)
b)
normy pozaprawne
normy pozaprawne
–
–
np
np
. polityczne
. polityczne
c)
c)
regu
regu
ł
ł
y
y
nienormatywne
nienormatywne
–
–
tradycja
tradycja
polityczna, kultura polityczna
polityczna, kultura polityczna
PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY
PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY
Obejmuje og
Obejmuje og
ó
ó
ł
ł
zwi
zwi
ą
ą
zk
zk
ó
ó
w i stosunk
w i stosunk
ó
ó
w
w
istniej
istniej
ą
ą
cych mi
cych mi
ę
ę
dzy r
dzy r
ó
ó
Ŝ
Ŝ
nymi strukturalnymi
nymi strukturalnymi
elementami podsystemu instytucjonalnego
elementami podsystemu instytucjonalnego
np
np
. mi
. mi
ę
ę
dzy partiami politycznymi, mi
dzy partiami politycznymi, mi
ę
ę
dzy
dzy
parlamentem a rz
parlamentem a rz
ą
ą
dem.
dem.
Najistotniejsze s
Najistotniejsze s
ą
ą
zwi
zwi
ą
ą
zki podtrzymuj
zki podtrzymuj
ą
ą
ce i
ce i
naruszaj
naruszaj
ą
ą
ce istniej
ce istniej
ą
ą
cy system
cy system
–
–
decyduj
decyduj
ą
ą
o
o
stopniu stabilno
stopniu stabilno
ś
ś
ci systemu politycznego
ci systemu politycznego
PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY
PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY
W ramach tych powi
W ramach tych powi
ą
ą
za
za
ń
ń
wyr
wyr
ó
ó
Ŝ
Ŝ
ni
ni
ć
ć
mo
mo
Ŝ
Ŝ
na:
na:
a)
a)
zwi
zwi
ą
ą
zki i stosunki wspieraj
zki i stosunki wspieraj
ą
ą
ce system
ce system
(
(
np
np
. koalicja partii w parlamencie)
. koalicja partii w parlamencie)
b)
b)
naruszaj
naruszaj
ą
ą
ce jego podstawy
ce jego podstawy
(
(
np
np
. antysystemowa koalicja)
. antysystemowa koalicja)
c)
c)
indyferentne w stosunku do systemu
indyferentne w stosunku do systemu
politycznego
politycznego
ELEMENTY SYSTEMU POLITYCZNEGO
ELEMENTY SYSTEMU POLITYCZNEGO
idee i warto
idee i warto
ś
ś
ci polityczne
ci polityczne
–
–
np
np
. idea
. idea
suwerenno
suwerenno
ś
ś
ci narodu, tr
ci narodu, tr
ó
ó
jpodzia
jpodzia
ł
ł
u w
u w
ł
ł
adzy
adzy
organizacje i instytucje uczestnicz
organizacje i instytucje uczestnicz
ą
ą
ce w
ce w
Ŝ
Ŝ
yciu
yciu
politycznym kraju i organizuj
politycznym kraju i organizuj
ą
ą
ce te
ce te
Ŝ
Ŝ
ycie,
ycie,
np
np
.
.
aparat pa
aparat pa
ń
ń
stwowy, partie polityczne, grupy
stwowy, partie polityczne, grupy
interesu, zwi
interesu, zwi
ą
ą
zki zaw
zki zaw
ó
ó
d.
d.
normy reguluj
normy reguluj
ą
ą
ce i organizuj
ce i organizuj
ą
ą
ce wcielanie w
ce wcielanie w
Ŝ
Ŝ
ycie idei i warto
ycie idei i warto
ś
ś
ci politycznych oraz reguluj
ci politycznych oraz reguluj
ą
ą
ce
ce
struktur
struktur
ę
ę
i funkcjonowanie organizacji i instytucji
i funkcjonowanie organizacji i instytucji
politycznych
politycznych
np
np
. normy prawne, moralne
. normy prawne, moralne
DEFINICJA SYSTEMU POLITYCZNEGO
DEFINICJA SYSTEMU POLITYCZNEGO
System polityczny to og
System polityczny to og
ó
ó
ł
ł
organ
organ
ó
ó
w
w
pa
pa
ń
ń
stwowych, partii politycznych oraz
stwowych, partii politycznych oraz
organizacji i grup spo
organizacji i grup spo
ł
ł
ecznych
ecznych
–
–
formalnych i
formalnych i
nieformalnych
nieformalnych
–
–
funkcjonuj
funkcjonuj
ą
ą
cych w ramach
cych w ramach
procesu politycznego danego pa
procesu politycznego danego pa
ń
ń
stwa oraz
stwa oraz
generalnych zasad i norm, reguluj
generalnych zasad i norm, reguluj
ą
ą
cych
cych
wzajemne stosunki mi
wzajemne stosunki mi
ę
ę
dzy nimi.
dzy nimi.