Ekonomika gospodarki żywnościowej wykład 1

19.02.2012r.

Bezpieczeństwo żywnościowe – istota i realizacja:

-

hierarchia potrzeb człowieka i miejsce w niej bezpieczeństwa żywnościowego

-

wymiar bezpieczeństwa żywnościowego i jego realizacja

-

globalizacja a bezpieczeństwo żywnościowe.

Istota gospodarki żywnościowej:

-

...........................................................................................

-

...........................................................................................

-

...........................................................................................

-

...........................................................................................

Rolnictwo jako podstawowy człon gospodarki żywnościowej:

-

etapy rozwoju rolnictwa

-

czynniki produkcji w rolnictwie

-

techniki wytwarzania

-

specjalizacja i skala produkcji

-

efektywność gospodarowania o rolnictwie.

Przemysł środków produkcji dla rolnictwa:

-

ś

rodki produkcji pochodzenia rolniczego

-

ś

rodki produkcji pochodzenia przemysłowego.

Przetwórstwo rolno – spożywcze:

-

...........................................................................................

-

...........................................................................................

-

czynniki określające rentowność przemysłu rolno – spożywczego

-

lokalizacja działalności przetwórczej.

Rynek rolny:

-

struktura rynku rolnego w Polsce

-

handel zagraniczny produktami rolno – spożywczymi.

Wspieranie rozwoju gospodarki żywnościowej:

-

istota i instrumenty wspólnej Polityki Rolnej,

-

programy wspierania

-

...........................................................................................

Literatura:

1. Grabowski St. „Ekonomika gospodarki żywnościowej” 1998
2. Kapusta „Agrobiznes” 2008
3. Szymanowski „ Zarządzanie łańcuchami dostaw żywności w Polsce” 2008
4. Seremak – Bulge „Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi” 2011/152
5. Kowalczyk „Bezpieczeństwo żywności w erze globalizacji” 2009
6. Firlej „Rozwój przemysłu rolno-spożywczego w sektorze agrobiznesu i jego determinanty” 2008

Temat:

Bezpieczeństwo żywnościowe – istota i realizacja.

1. Hierarchia potrzeb człowieka i miejsce w niej bezpieczeństwa żywnościowego.
2. Koncepcja potrzeb Abrahama Masłowa.

Człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną
hierarchię:

-

potrzeby fizjologiczne,

-

potrzeby bezpieczeństwa,

-

potrzeby społeczne (przynależności, miłości),

-

potrzeby szacunku (uznania),

-

potrzeby samorealizacji,

-

wiedzy i zrozumienia,

-

estetyczne.

Struktura występowania określonych potrzeb związana jest z osobowością człowieka. Wraz z rozwojem

osobowości zauważa się większą motywację do zaspokajania potrzeb wyższego rzędu.

Cechy potrzeb biologicznych:

-

pierwotny charakter

-

są najintensywniej odczuwane

-

mają charakter masowy.

W związku z powyższym muszą być bezwzględnie zaspokajane.

Ż

ywności:

-

zaspokaja głód i pragnienie

-

dostarcza organizmowi budulca

-

regeneruje organizm

-

decyduje o kondycji fizyczno – psychicznej (odporności lub podatności na choroby, może skrócić lub
przedłużyć życie)

-

jest składnikiem kultury społeczeństwa

-

jest źródłem doznań kulturalnych.

Struktura spożycia materialnego ludności w % całego życia.

Typy spożycia

jako funkcja

stopy spożycia

Ż

ywność

Napoje i

tytoń

Odzież i

obuwie

Mieszkanie i
wyposażanie

gospodarstwa

domowego

Higiena i

ochrona
zdrowia

Komunikacja

Wypoczynek

i rozrywka

1

50

11

12

15

4

5

3

2

39

10

13

20

5

9

4

3

25

10

14

26

6

14

5

Pozycja żywności w 2001 roku w budżecie statystycznego gospodarstwa domowego w Polsce wyniosła

32%. W latach 2001 – 2005 wystąpiły następujące przesunięcia:

-

statystyczne gospodarstwo domowe z 32,2 % do 29, 4 %

-

najuboższe gospodarstwo domowe z 40,2 % do 37,6 %

1

.

Potrzeba bezpieczeństwa i jej główne formy we współczesnym świecie

1

Według Eurstatu żywności i napoje bezalkoholowe.

Potrzeba bezpieczeństwa żywności może być zaspokajana tylko w przypadku jednoczesnego

zaspokajania:

-

potrzeby bezpieczeństwa ekonomicznego całego społeczeństwa

-

potrzeby bezpieczeństwa socjalnego, zwłaszcza problemów grup społecznych

-

potrzeby bezpieczeństwa ekologicznego

-

potrzeby bezpieczeństwa energetycznego.

3. Wymiary bezpieczeństwa żywności i jego realizacji.

Według światowej Konferencji Żywnościowej FAO (1974) – Bezpieczeństwo żywnościowe to

dostępność w każdym czasie, w skali całego świata, podaży podstawowych artykułów żywności dla
zachowania ciągłego wzrostu konsumpcji żywności i zrównoważenia fluktuacji produkcji i cen.

1983 rok (FAO) – Bezpieczeństwo żywnościowe to zapewnienie wszystkim ludziom w

każdym czasie fizycznej i ekonomicznej dostępności do podstawowej żywności której potrzebują.

W roku 1996 na światowym szczycie żywnościowym w Rzymie wprowadzono nowe obszary i

dostateczny poziom żywności, bezpieczeństwo żywności oraz walory odżywcze zgodne z potrzebami i
preferencjami ludzi, niezbędne do aktywnego i zdrowego życia.

2002 rok – światowy szczyt Żywnościowy określił bezpieczeństwo żywnościowe jako prawo

wszystkich do dostępu do bezpiecznej i posiadającej walory odżywcze żywności.

W 2004 Rada FAO przyjęła wytyczne do realizacji prawa do żywności w kontekście

narodowego bezpieczeństwa żywnościowego.

Akceptują one:

-

potrzebę budowy systemów kontroli żywności

-

redukcji ryzyka chorób odzwierzęcych

-

tworzenie standardów w zakresie jakości żywności i jej bezpieczeństwa zdrowotnego.

Współczesna koncepcja bezpieczeństwa żywnościowego opiera się na idei:

-

dostatecznej podaży,

-

dostępie ekonomicznym,

-

adekwatności diety,

-

stabilizacji dostępu do żywności

-

etyki handlu i pomocy humanitarnej