PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN

PRZEKŁADNIE Ł

AŃCUCHOWE

Janusz Skrzypacz

Janusz Skrzypacz

SCHEMAT PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWEJ

CHARAKTERYSTYKA

W stosunku do przekładni pasowych, przekładnie łańcuchowe

posiadają następujące zalety i wady:

Zalety

Stałość przełożenia (brak poślizgu).
Przenoszenie dużych mocy.
Brak napięcia wstępnego (mniejsze obciążenie łożysk)



Wady

Konieczność regulacji zwisu (możliwość spadania łańcucha).
Nieprzydatność do pracy przy nagłych nawrotach.
Możliwość nagłego zerwania się łańcucha przy przeciążeniu

(przy utrudnionej obserwacji miejsc osłabionych).

Niezabezpieczenie

innych

mechanizmów

napędzanego

urządzenia od przeciążeń.

Hałaśliwa praca, konieczność smarowania i dość duży koszt.

ŁAŃCUCHY NAPĘDOWE

W zależności od przeznaczenia rozróżnia się łańcuchy:

nośne (dźwigowe),
transportowe (podnośnikowe),
napędowe.

ŁAŃCUCHY NAPĘDOWE -

ŁAŃCUCH OGNIWOWY

Do napędów ręcznych wysoko znajdujących się mechanizmó

. suwnic o napędzie ręcznym) stosuje się łańcuchy ogniwowe o

ogniwach krótkich. Ogniwa te są zgrzewane z drutu o średnicy 3

6 mm, a następnie kalibrowane. Wieniec koła łańcuchowego

ma gniazda o odpowiednim kształcie, co zapewnia właściwe

DRABINKOWE

Do głównych ich rodzajów zalicza się:

ańcuchy sworzniowe - do 0,5 m/s (a),

tulejkowe - do 15 m/s (b),
rolkowe (o podziałce zwykłej i wydłużonej) (c)

ębate (d).

TULEJKOWE

TULEJKOWE

KOŁA ŁAŃCUCHOWE – ZARYSY ZĘBÓW

η

KOŁA ŁAŃCUCHOWE – ZARYSY ZĘBÓW

ZĘBATE

REGULACJA ZWISU ŁAŃCUCHA

Regulacja zwisu łańcucha może być przeprowadzana przez:

przesuwanie osi jednego z kół (sposób najlepszy),
stosowanie rolek napinających - podobnie jak przy regulacji

napięcia pasów,
skracanie łańcucha -

wyciąganie się łańcucha wywołane jest głównie

zużyciem przegubów, co powoduje ścieranie się czopów sworzni i otworów w

ytkach oraz w konsekwencji obniża zdolność łańcucha do przenoszenia

obciążeń. Dla przedłużenia żywotności łańcucha usuwa się czasami ogniwa. Ze

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

Wybór liczby zębów

liczba zębów w małym kole (

z

1

) nie może być zbyt mała, gdyż

powoduje to pogorszenie warunków pracy przekładni,
nierównomiemość biegu, nadmierne obciążenia dynamiczne,
hałas itd.),

z = 6 do10

- napęd ręczny

z = 8 do 10

- v < 1 m/s

z = 11 do 13

- v < 4 m/s , t < 20 mm

z = 14 do 16

- v < 7 m/s , spokojna praca

liczba zębów w dużym kole (

z

2

) nie może być zbyt duż

ponieważ

przy

wydłużeniu

łańcucha

wskutek

zużycia

przegubów następuje częste zeskakiwanie łańcucha z koła.

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

Podziałkę

t

łańcucha dobiera się wg katalogów wytwórców, przy

czym dla przekładni szybkobieżnych zaleca się stosowanie

liwie małej podziałki.

rednicę podziałową kół łańcuchowych do łańcuchów tulejkowych

i rolkowych wyznacza się z zależności

gdzie:

liczba zębów koła łańcuchowego















z

t

d

180

sin

0

PARAMETRY KÓŁ I PRZEKŁADNI

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

Odległość

osi

ustala

się

w

zasadzie

według

założe

konstrukcyjnych. Należy jednak uwzględniać, że im mniejsza jest
odległość osi, tym mniejszy jest kąt opasania 

1

na małym kole.

Dla przekładni łańcuchowej kąt ten powinien być większy od

°; przy tym założeniu przyjmuje się następujące odległoś

dla

i

< 3 oraz dla

i > 3

gdzie

D

1

i D

2

- średnice zewnętrzne kół łańcuchowych.

W praktyce często zaleca się

a

= (30÷50)

t

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

ugość

L

łańcucha i liczba ogniw

m

są związane zależnością

d

L=m·t

.

r wyznaczono przy wykorzystaniu uproszczenia

D =

ponieważ obwód wieloboku o dużej liczbie boków jest zbliżony do
obwodu koła.

Podobnie oblicza się średnią prędkość łańcucha.

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

Przy doborze łańcuchów wg katalogów wystarczy sprawdzenie

żności

gdzie:

x

- obliczeniowy (rzeczywisty) współczynnik bezpieczeństwa,

x

R

- wymagany współczynnik bezpieczeństwa (zwykle x

R

≥ 5)

F

r

- siła niszcząca łańcuch w czasie zrywania,

F

- obliczeniowa siła obciążająca łańcuch.

cuchy (podobnie jak pasy) nie powinny mieć zbyt dużej liczby

obiegów na sekundę, dlatego należy je sprawdzać wg zależności

OBLICZANIE PRZEKŁADNI ŁAŃCUCHOWYCH

Wartość siły obwodowej wyznacza się wg wzoru

gdzie:

P

- moc przenoszona przez łańcuch,

v

- prędkość łańcucha,

K

1

- współczynnik warunków pracy przekładni.

ółczynnik

K

1

przyjmuje się w granicach 0,63 ÷ 4,55, tym

kszy, im cięższe będą warunki pracy łańcucha.