PRZYCZYNY STANÓW ZGROŻENIA 

ZDROWIA I ŻYCIA Z POWODU 

NASTĘPSTW LECZENIA 

STOMATOLOGICZNEGO 

1 INFEKCJE 

• Mikroorganizmy chorobotwórcze stanowią 

zagrożenie dla pacjenta jak i dla personelu 
medycznego 

• ASEPTYKA – postępowanie wolne od 

drobnoustrojów, zapobiegające zakażeniu 

• ANTYSEPTYKA – stosowane zabiegów 

zmierzających do zniszczenia drobnoustrojów 
lub zahamowania ich rozwoju 

ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA 

• Pacjenci nosiciele drobnoustrojów i chorzy: 

• Wirus HBV 
• Wirus HCV 
• Wirus HIV 
• Wirus opryszczki ( Herpes simplex  
• Wirus grypy 
• Bakterie Streptococcus ( paciorkowce ) 
• Bakterie Staphylococcus ( gronkowce ) itd.. 

• Nieprzestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki 
• Niestarannie myte ręce 
• Brak higieny pomieszczeń, sprzętu 

DROGI ZAKAŻENIA 

• BEZPOŚREDNIE 

– Styczność z chorym lub nosicielem 
– Kontakt błony śluzowej z zakażonymi końcówkami, 

ślinociągiem, instrumentarium 

• POŚREDNIE 

– Krew, ślina, ropa 
– Drogą kropelkową np. Prątki gruźlicy 

• Mgła z turbinek, piaskarek, skalerów – 2m 

– Przez skórę i błonę śluzową 

• Np. wirus opryszczki, gronkowce 

• UWAGA na ostre narzędzia, igły 

2 OMDLENIE 

• Hipotensyjne działanie środków 

uspokajających 

• Działanie toksyczne środków miejscowo 

znieczulających 

• Wstrząs anafilaktyczny – uczuleniowy 
• Zamknięcie tętnicy wieńcowej 

OMDLENIE - objawy 

• Strach, ból – spadek ciśnienia krwi 
• Uczucie niepokoju 
• Bladość 
• Uczucie zimna 
• Poty 
• Krótkotrwałe drgawki 
• Utrata przytomności 

OMDLENIE -postępowanie 

• Wyjąć ciała obce z jamy ustnej 
• Ułożyć pacjenta w pozycji na wznak 
• Stopy wyżej niż głowa 
• Rozluźniamy ubranie 
• Obserwować 
• Po odzyskaniu przytomności pacjent odpoczywa 15min 
• Gdy pacjent nie odzyskuje przytomności w ciągu paru sekund 

–  udrażniamy drogi oddechowe –głowa do tyłu wysunięcie żuchwy 
– Sprawdzić tętno i oddech 
– Czynności resuscytacyjne 
– POGOTOWIE 

POZYCJA CZTEROKOŃCZYNOWA 

3 DUSZNICA BOLESNA 

• Silny niepokój lub zaburzenia ciśnienia krwi u 

pacjentów z chorobą niedokrwienną serca 
mogą wywołać dusznicę bolesną 

• Objawy 

– Silny ból zamostkowy 
– Zblednięcie, poty 
– Spadek ciśnienia, słabe tętno 

• Nie wolno kłaść pacjenta na wznak- pozycja 

odbarczająca serce , półsiedząca 

POZYCJA PÓŁSIEDZĄCA 

4 NIEDROŻNOŚĆ DRÓG 

ODDECHOWYCH 

• Przyczyny 

• Zapadnięcie języka 
• Wymioty lub krew 
• Ciała obce np. zęby, materiały stomatologiczne 
• Drobne narzędzia 
• Zaburzone odruchy krtaniowe i gardłowe po podaniu leków znieczulających, 

uspokajających 

• Objawy 

• Ostry, świszczący oddech 
• Trudności w oddychaniu 
• Sinica – objaw późny 

• Postępowanie 

• Pozycja boczna ustalona 
• Usunąć wszelkie ciała z j. ustnej, odessać 
• pogotowie 

POZYCJA BOCZNA USTALONA 

5 ZATRZYMANIE ODDECHU 

• Przyczyny  

– Niedrożność dróg oddechowych – zapadnięty język 
– Zaaspirowanie ciał obcych 
– Wtórne – zatrzymanie akcji serca 

• Nie ma ruchów oddechowych 
• Różnicować z niedrożnością 
• Postępowanie  

– Udrożnić drogi oddechowe 
– Rozpocząć wentylację 
– pogotowie 

 
 

POZYCJA NA WZNAK – PRZY 

RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-

ODDECHOWEJ 

6 DRGAWKI 

• Przyczyny  

– Padaczka 
– Niskie ciśnienie 
– Hiperwentylacja 
– Hipoglikemię 

• Postępowanie 

– Ułożyć pacjenta płasko 
– Udrożnić drogi oddechowe 
– Chronić przed odniesieniem obrażeń 
– Nie wkładać niczego do ust 

DRGAWKI – EPILEPSJA (padaczka)  

7 SŁABY ODDECH - dyspnoea 

• Przyczyna  

– Nagły skurcz oskrzeli 
– Obrzęk płuc 

• Objawy 

– Wysiłek przy oddychaniu 
– Napady kaszlu 
– Sinica 

• Postępowanie 

– Posadzić pacjenta w najwygodniejszej pozycji 
– Uspokoić 
– Podać tlen 

8 ATAK ASTMY 

• Wywołany przez 

– Silny zapach środków chemicznych 
– Opary 
– Aerozol 
– Puder z rękawiczek itp. 

• Pacjent chorujący na astmę czuję zbliżający się atak – 

powinien wziąć 2 dawki środka rozkurczającego 

oskrzela z inhalatora 

• Postępowanie 

– Jak w dyspnoea 
– Pozycja siedząca! 
– Pogotowie – gdy atak nie mija 

9 HIPOGLIKEMIA 

• Podanie zbyt dużej dawki insuliny i 

niedostatecznej dawki cukru 

• Objawy 

• Uczucie głodu 
• Osłabienie 
• Bóle brzucha 
• Poty 
• Zawroty głowy 

• Postępowanie  

• Doustnie glukoza lub cukier -2-3 łyżeczki 
• pogotowie 

10 WYPADKI W GABINECIE 

• Przedostanie się ciała obcego do przewodu pokarmowego 

• Ciało obłe – wywołać wymioty 
• Ciało ostre – pomoc szpitalna 

•

Przypadkowe zatrucie 

•

Np. fluorkiem sodu – podać mleko, pogotowie 

•

Oparzenia termiczne 

•

Usunięcie źródła 

•

Polewanie zimną wodą 

•

Oparzenia chemiczne 

•

Obfite obmycie wodą, z jamy ustnej odsysanie ssakiem 

•

Porażenie prądem 

•

Przerwanie obwodu elektrycznego 

•

Ocena tętna , oddechu, stanu przytomności 

•

P. przytomny – pogotowie 

•

P. nieprzytomny, jest tętno i oddech – pozycja boczna bezpieczna, pogotowie 

•

P. nieprzytomny, brak tętna  i oddechu – resuscytacja, pogotowie