plik

złonkowie rad nadzorczych i rolni-

cy pracujący na zleceniach powin-

ni przygotować się w przyszłym

roku na ważne zmiany dotyczą-

ce płacenia składek emerytal-

no-rentowych w ZUS. Od 1 stycznia 2015 r.

oskładkowanie po raz pierwszy dotknie

ok. 50 tys. osób zasiadających w radach

nadzorczych i to niezależnie od wysokości

pobieranego wynagrodzenia. Spółki i inne

osoby prawne będą miały obowiązek obli-

czać, pobierać i przekazywać za nich składki

emerytalne, rentowe i wypadkowe do ZUS,

tak jak to robią obecnie ze składką zdrowot-

ną (ubezpieczenie chorobowe będzie dobro-

wolne). Resort pracy szacuje, że oskładko-

wanie członków rad nadzorczych wzmocni

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych kwotą

300 mln zł.

Nowelizacja ustawy z 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.

Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) dotknie od

nowego roku także rolników i ich domow-

ników, którzy w wyniku drobnych prac na

zleceniu (do wysokości połowy minimal-

nego wynagrodzenia za pracę) przeszli do

systemu powszechnego. Teraz po złożeniu

oświadczenia w KRUS będą mieli prawo kon-

tynuować ubezpieczenie rolnicze. To ozna-

cza zachowanie przywilejów rolniczych (np.

fi nansowania części składek z budżetu pań-

stwa) za cenę podwójnego oskładkowania.

Posłowie zdecydowali ponadto, że obję-

cie ubezpieczeniami społecznymi zbiegu

umów-zleceń do wysokości minimalnego

wynagrodzenia za pracę wejdzie w życie

z upływem rocznego vacatio legis, tj. 1 stycz-

nia 2016 r.

Zaciska się pętla wokół osób

unikających oskładkowania

Redaktor prowadzący: Barbara Grzywińska-Doktór barbara.doktor@infor.pl Dodatek przygotowali: Michał Kuc michal.kuc@infor.pl, Bożena Wiktorowska bozena.wiktorowska@infor.pl

Co trzeba wiedzieć o umowach

teraz i po zmianach

PIĄTEK–NIEDZIELA

19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

Jak na nowych

zasadach

rozlicza się

członek rady

nadzorczej

Czy od

stycznia 2015 r.

ZUS zażąda

pieniędzy od

dwóch zleceń

Czy w nowym roku

od każdej umowy

poniżej płacy

minimalnej trzeba

płacić składki

Kiedy

przedsiębiorca

zapłaci ZUS

również od innych

umów cywilnych

WYDANIE SPECJALNE

Rewolucja

w zleceniach

Nowe przepisy są odpowiedzią

na coraz popularniejsze formy

zatrudnienia, z którymi

nie wiąże się obowiązek

płacenia ZUS. Dotyczą

więc one przede wszystkim

członków rad nadzorczych

oraz zatrudnionych na

umowach cywilnoprawnych,

czyli zlecenie, usługi, dzieło.

Ich nadużywanie przez

nieuczciwych pracodawców

stało się w ostatnich latach

prawdziwą plagą

odpowiedzi

złonkowie rad nadzorczych i rolni-

cy pracujący na zleceniach powin-

ni przygotować się w przyszłym

roku na ważne zmiany dotyczą-

ce płacenia składek emerytal-

no-rentowych w ZUS. Od 1 stycznia 2015 r.

oskładkowanie po raz pierwszy dotknie

ok. 50 tys. osób zasiadających w radach

nadzorczych i to niezależnie od wysokości

pobieranego wynagrodzenia. Spółki i inne

osoby prawne będą miały obowiązek obli-

czać, pobierać i przekazywać za nich składki

emerytalne, rentowe i wypadkowe do ZUS,

tak jak to robią obecnie ze składką zdrowot-

ną (ubezpieczenie chorobowe będzie dobro-

wolne). Resort pracy szacuje, że oskładko-

wanie członków rad nadzorczych wzmocni

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych kwotą

300 mln zł.

Nowelizacja ustawy z 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.

Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) dotknie od

nowego roku także rolników i ich domow-

ników, którzy w wyniku drobnych prac na

zleceniu (do wysokości połowy minimal-

nego wynagrodzenia za pracę) przeszli do

systemu powszechnego. Teraz po złożeniu

oświadczenia w KRUS będą mieli prawo kon-

tynuować ubezpieczenie rolnicze. To ozna-

cza zachowanie przywilejów rolniczych (np.

fi nansowania części składek z budżetu pań-

stwa) za cenę podwójnego oskładkowania.

Posłowie zdecydowali ponadto, że obję-

cie ubezpieczeniami społecznymi zbiegu

umów-zleceń do wysokości minimalnego

wynagrodzenia za pracę wejdzie w życie

z upływem rocznego vacatio legis, tj. 1 stycz-

nia 2016 r.

Zaciska się pętla wokół osób

unikających oskładkowania

Redaktor prowadzący: Barbara Grzywińska-Doktór barbara.doktor@infor.pl Dodatek przygotowali: Michał Kuc michal.kuc@infor.pl, Bożena Wiktorowska bozena.wiktorowska@infor.pl

Co trzeba wiedzieć o umowach

teraz i po zmianach

PIĄTEK–NIEDZIELA

19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

PIĄTEK–NIEDZIELA

gazetaprawna.pl

Jak na nowych

zasadach

rozlicza się

członek rady

nadzorczej

Czy od

stycznia 2015 r.

ZUS zażąda

pieniędzy od

dwóch zleceń

Czy w nowym roku

od każdej umowy

poniżej płacy

minimalnej trzeba

płacić składki

Kiedy

przedsiębiorca

zapłaci ZUS

również od innych

umów cywilnych

WYDANIE SPECJALNE

Rewolucja

w zleceniach

Rewolucja

Nowe przepisy są odpowiedzią

na coraz popularniejsze formy

zatrudnienia, z którymi

nie wiąże się obowiązek

płacenia ZUS. Dotyczą

więc one przede wszystkim

członków rad nadzorczych

oraz zatrudnionych na

umowach cywilnoprawnych,

czyli zlecenie, usługi, dzieło.

Ich nadużywanie przez

nieuczciwych pracodawców

stało się w ostatnich latach

prawdziwą plagą

odpowiedzi

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

1 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

Czy muszę

płacić składki od

wszystkich umów

Mam podpisane dwie umowy-
-zlecenia. Składki odprowadzam
z tej, która przewiduje mini-
malne wynagrodzenie za pracę.
Jednak pracodawca wypłacił mi
za poprzedni miesiąc niepełną
pensję. Boję się, że ta sytuacja
może się powtarzać w nowym
roku. Czy wtedy będę zmuszony
płacić składki także z drugiej
umowy – pyta pan Janusz.

Podstawę obliczania skła-

dek na ubezpieczenia

społeczne stanowi przy-

chód uzyskiwany ze stosunku

pracy, umowy agencyjnej lub

umowy-zlecenia, działalności

gospodarczej i innych tytułów

ubezpieczeniowych. Przy czym

oskładkowaniu podlega suma

faktycznie wypłacona pracowni-

kowi, nawet jeżeli jest ona niższa

od minimalnego wynagrodzenia

za pracę. Tak jest również przy

zleceniach. Co do zasady zlece-

niobiorca ma prawo zdecydować,

z której umowy będzie odprowa-

dzał należności do ZUS. Nie ma

więc znaczenia, czy gwarantuje

mu ona minimalne wynagrodze-

nie czy też nie. Jeżeli pracodaw-

ca wypłaci mu kwotę niższą niż

umówiona, to ozusowaniu pod-

lega tylko to, co zostało oddane

mu do rąk. Po resztę pójdzie do

sądu. Musi jednak pamiętać, że

im mniej będzie odprowadzał do

ZUS, tym niższe świadczenia do-

stanie w przyszłości. I nie ma tu

znaczenia, że równocześnie za-

rabia na innym zleceniu. Druga

umowa nie zainteresuje ZUS. Za-

sada ta zmieni się w 2016 r. gdy

oskładkowaniu będą podlegać

wszystkie umowy aż do osiągnię-

cia lub do przekroczenia kwoty

minimalnego wynagrodzenia.

Czy emeryt musi

oskładkować

wszystkie

zlecenia

Od dwóch lat przebywam na
emeryturze. Co miesiąc dostaję

na konto niewiele ponad
1400 zł, dlatego dorabiam
sobie od czasu do czasu na
zleceniu (pomagam w prowa-
dzeniu sklepu spożywczego).
Jeżeli będę miała w miesiącu
dwa zlecenia, to czy zapłacę do
ZUS składki od obydwu umów
– pyta pani Halina.

Każdy, kto ma ustalone

prawo do emerytury lub

renty i pracuje na etacie

lub na podstawie umowy-zle-

cenia, musi oskładkować taką

umowę. Przy czym zasady pod-

legania ZUS są takie same jak

dla zleceniobiorców niepobie-

rających świadczenia emerytal-

nego. To oznacza, że składki na

ubezpieczenia społeczne emeryt

musi płacić od jednej umowy od

dnia rozpoczęcia jej wykonywa-

nia do momentu jej rozwiązania

lub wygaśnięcia. Jeżeli ma ich

kilka w miesiącu, ma prawo wy-

brać zlecenie do ozusowania.

Wysokość uzyskiwanych z nie-

go przychodów nie ma tu zna-

czenia, ale warto pamiętać, że

wskazanie wyższej podstawy

może podnieść kwotę emerytu-

ry. W tym celu należy w organie

rentowym złożyć wniosek o jej

ponowne przeliczenie. Zasady

te ulegną zmianie od 2016 r.

Czy prowadzący

działalność

płaci ZUS

od zlecenia

W lipcu zostałem powołany
do rady nadzorczej spółki
z branży motoryzacyjnej.
Równocześnie prowadzę
jednoosobową działalność
gospodarczą. Czy w tej sytu-
acji zapłacę w 2015 r. składki
z obu tytułów – pyta pan
Bogumił.

Obowiązek płacenia do

ZUS od zarobków w ra-

dzie nadzorczej stanowi

tzw. bezwzględny tytuł do

ubezpieczenia (podobnie jak

umowa o pracę, członkostwo

w rolniczej spółdzielni produk-

cyjnej, stosunek służby celnej).

Oznacza to konieczność odpro-

wadzania składek niezależnie

od innych form zarobkowania

objętych ZUS (pozarolnicza

działalność, umowa-zlecenie,

umowa agencyjna) i wielkości

uzyskiwanych z nich przycho-

dów. Nie znajdzie tu więc za-

stosowania ogólna zasada,

zgodnie z którą ubezpieczony

wybiera swobodnie podstawę

oskładkowania w sytuacji zbie-

gu tytułów.

Czy mogę

oskładkować

tylko jedną

kwotę

z powołania

Zasiadam w radzie nadzorczej
dwóch spółek, które prowa-
dzą działalność gospodarczą
w różnych sektorach rynku.
Nie podpisywałam umowy
o pracę ani zlecenia, gdyż
w obydwu przypadkach zosta-
łam powołana do pełnienia
tej funkcji. W pierwszej spółce
zarabiam 3000 zł, w drugiej
nieco ponad 2000 zł. Czy
mogę wybrać niższą kwotę
do oskładkowania – pyta pani
Krystyna.

Zgodnie z nowelizacją

ustawy o systemie

ubezpieczeń społecz-

nych przychody z działalności

wykonywanej osobiście przez

osoby należące do składu rad

nadzorczych są objęte w każ-

dym przypadku obowiązkiem

składkowym i to niezależnie

od ich wielkości. Dlatego czy-

telniczka odprowadzi do ZUS

składki emerytalne, rentowe

i wypadkowe od podstawy sta-

nowiącej sumę wynagrodzenia

z obu spółek. Zasada ta dotyczy

osób pracujących w radzie

nadzorczej zarówno na pod-

stawie powołania, jak też umo-

wy o pracę, zlecenia i innej

umowy o świadczenie usług,

do której zgodnie z kodeksem

cywilnym stosuje się przepisy

o zleceniu (np. doradztwo, con-

sulting). Obowiązek składkowy

ustanie dopiero po osiągnięciu

kwoty trzydziestokrotności

przeciętnego miesięcznego

wynagrodzenia (ok. 110 tys. zł

w 2014 r.)

Czy zapłacę

należności i od

pracy w radzie

nadzorczej,

i od zlecenia

Zasiadam w radzie nadzorczej
fundacji, która organizu-
je warsztaty pozalekcyjne
dla dzieci z ubogich rodzin.
Funkcję tę pełnię na podstawie
umowy-zlecenia. Równocze-
śnie mam podpisane zlecenie
z ogólnopolską gazetą na cykl
artykułów popularnonau-
kowych na temat nauczania
szkolnego. Czy w tej sytuacji
powinnam oskładkować drugą
umowę – pyta pani Jolanta.

Zasiadanie w radzie nad-

zorczej dowolnej osoby

prawnej (spółka, spół-

dzielnia, fundacja, stowarzysze-

nie) wiąże się z obowiązkiem

składkowym, pod warunkiem że

praca ta wykonywana jest odpłat-

nie. Przy czym wysokość wyna-

grodzenia nie ma znaczenia, a na-

leżności do ZUS powinno się

odprowadzać zawsze od jego peł-

nej kwoty. Jednakże w razie zbie-

gu tytułów ubezpieczenia, tak jak

w tym przypadku, zlecenie zawar-

te z inną fi rmą podlega również

oskładkowaniu (nie ma znacze-

nia, że jego treść pokrywa się z ce-

lami statutowymi fundacji). War-

to też zwrócić uwagę, że przepisy

każą traktować członkostwo w ra-

dzie nadzorczej jako działalność

wykonywaną osobiście, co ozna-

cza, że jest to samodzielny tytuł

do ubezpieczeń społecznych (pra-

ca w radzie nie będzie więc roz-

liczana w ramach zlecenia lub

działalności gospodarczej).

Czy muszę

zgłaszać do ZUS

kolejne umowy

Jestem emerytem. Pół roku
temu zostałem powołany do
rady nadzorczej niewielkiej
spółki zajmującej się organi-
zacją widowisk plenerowych
i koncertów. Moja pensja jest
zmienna i zależy od sytu-
acji finansowej pracodawcy.

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

Czy muszę

płacić składki od

wszystkich umów

Podstawę obliczania skła-

dek na ubezpieczenia

społeczne stanowi przy-

chód uzyskiwany ze stosunku

pracy, umowy agencyjnej lub

umowy-zlecenia, działalności

gospodarczej i innych tytułów

ubezpieczeniowych. Przy czym

oskładkowaniu podlega suma

faktycznie wypłacona pracowni-

kowi, nawet jeżeli jest ona niższa

od minimalnego wynagrodzenia

za pracę. Tak jest również przy

zleceniach. Co do zasady zlece-

niobiorca ma prawo zdecydować,

z której umowy będzie odprowa-

dzał należności do ZUS. Nie ma

więc znaczenia, czy gwarantuje

mu ona minimalne wynagrodze-

nie czy też nie. Jeżeli pracodaw-

ca wypłaci mu kwotę niższą niż

umówiona, to ozusowaniu pod-

lega tylko to, co zostało oddane

mu do rąk. Po resztę pójdzie do

sądu. Musi jednak pamiętać, że

im mniej będzie odprowadzał do

ZUS, tym niższe świadczenia do-

stanie w przyszłości. I nie ma tu

znaczenia, że równocześnie za-

rabia na innym zleceniu. Druga

umowa nie zainteresuje ZUS. Za-

sada ta zmieni się w 2016 r. gdy

oskładkowaniu będą podlegać

wszystkie umowy aż do osiągnię-

cia lub do przekroczenia kwoty

minimalnego wynagrodzenia.

Czy emeryt musi

oskładkować

wszystkie

zlecenia

Od dwóch lat przebywam na
emeryturze. Co miesiąc dostaję

Każdy, kto ma ustalone

prawo do emerytury lub

renty i pracuje na etacie

lub na podstawie umowy-zle-

cenia, musi oskładkować taką

umowę. Przy czym zasady pod-

legania ZUS są takie same jak

dla zleceniobiorców niepobie-

rających świadczenia emerytal-

nego. To oznacza, że składki na

ubezpieczenia społeczne emeryt

musi płacić od jednej umowy od

dnia rozpoczęcia jej wykonywa-

nia do momentu jej rozwiązania

lub wygaśnięcia. Jeżeli ma ich

kilka w miesiącu, ma prawo wy-

brać zlecenie do ozusowania.

Wysokość uzyskiwanych z nie-

go przychodów nie ma tu zna-

czenia, ale warto pamiętać, że

wskazanie wyższej podstawy

może podnieść kwotę emerytu-

ry. W tym celu należy w organie

rentowym złożyć wniosek o jej

ponowne przeliczenie. Zasady

te ulegną zmianie od 2016 r.

Czy prowadzący

działalność

płaci ZUS

od zlecenia

Obowiązek płacenia do

ZUS od zarobków w ra-

dzie nadzorczej stanowi

tzw. bezwzględny tytuł do

ubezpieczenia (podobnie jak

umowa o pracę, członkostwo

w rolniczej spółdzielni produk-

cyjnej, stosunek służby celnej).

Oznacza to konieczność odpro-

wadzania składek niezależnie

od innych form zarobkowania

objętych ZUS (pozarolnicza

działalność, umowa-zlecenie,

umowa agencyjna) i wielkości

uzyskiwanych z nich przycho-

dów. Nie znajdzie tu więc za-

stosowania ogólna zasada,

zgodnie z którą ubezpieczony

wybiera swobodnie podstawę

oskładkowania w sytuacji zbie-

gu tytułów.

Czy mogę

oskładkować

tylko jedną

kwotę

z powołania

Zgodnie z nowelizacją

ustawy o systemie

ubezpieczeń społecz-

nych przychody z działalności

wykonywanej osobiście przez

osoby należące do składu rad

nadzorczych są objęte w każ-

dym przypadku obowiązkiem

składkowym i to niezależnie

od ich wielkości. Dlatego czy-

telniczka odprowadzi do ZUS

składki emerytalne, rentowe

i wypadkowe od podstawy sta-

nowiącej sumę wynagrodzenia

z obu spółek. Zasada ta dotyczy

osób pracujących w radzie

nadzorczej zarówno na pod-

stawie powołania, jak też umo-

wy o pracę, zlecenia i innej

umowy o świadczenie usług,

do której zgodnie z kodeksem

cywilnym stosuje się przepisy

o zleceniu (np. doradztwo, con-

sulting). Obowiązek składkowy

ustanie dopiero po osiągnięciu

kwoty trzydziestokrotności

przeciętnego miesięcznego

wynagrodzenia (ok. 110 tys. zł

w 2014 r.)

Czy zapłacę

należności i od

pracy w radzie

nadzorczej,

i od zlecenia

Zasiadanie w radzie nad-

zorczej dowolnej osoby

prawnej (spółka, spół-

dzielnia, fundacja, stowarzysze-

nie) wiąże się z obowiązkiem

składkowym, pod warunkiem że

praca ta wykonywana jest odpłat-

nie. Przy czym wysokość wyna-

grodzenia nie ma znaczenia, a na-

leżności do ZUS powinno się

odprowadzać zawsze od jego peł-

nej kwoty. Jednakże w razie zbie-

gu tytułów ubezpieczenia, tak jak

w tym przypadku, zlecenie zawar-

te z inną fi rmą podlega również

oskładkowaniu (nie ma znacze-

nia, że jego treść pokrywa się z ce-

lami statutowymi fundacji). War-

to też zwrócić uwagę, że przepisy

każą traktować członkostwo w ra-

dzie nadzorczej jako działalność

wykonywaną osobiście, co ozna-

cza, że jest to samodzielny tytuł

do ubezpieczeń społecznych (pra-

ca w radzie nie będzie więc roz-

liczana w ramach zlecenia lub

działalności gospodarczej).

Czy muszę

zgłaszać do ZUS

kolejne umowy

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

2 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

III

PRAWO NA CO DZIEŃ

Niestety czasami spada poniżej
kwoty minimalnego wynagro-
dzenia. Czy będę miał wówczas
obowiązek zgłosić do ZUS
każdą inną umowę, którą będę
miał podpisaną – pyta pan
Franciszek.

Członkostwo w radzie

nadzorczej jest samo-

dzielnym tytułem do

ubezpieczeń społecznych nawet

wówczas, gdy ubezpieczony ma

ustalone prawo do emerytury

i renty. Nie ma znaczenia, że

czytelnik zarabia raz więcej,

a raz mniej i że jego pensja jest

czasami niższa od minimalne-

go wynagrodzenia za pracę.

Oskładkowaniu podlega bowiem

kwota faktycznie wypłacona

w danym miesiącu (ustalona

w sposób kwotowy, akordowy,

prowizyjny albo w stawce go-

dzinowej). Jej wysokość nie

wpływa na obowiązek ubezpie-

czenia z innych tytułów w tym

sensie, że każda dodatkowa ak-

tywność (zlecenie, fi rma) rów-

nież podlega pod ZUS.

Czy mogę opłacać

składki tylko od

wynagrodzenia

z rady nadzorczej

Zasiadam w radzie nadzorczej
spółki z branży medycznej
i w zarządzie spółki, która spro-
wadza leki z zagranicy. W obu
przypadkach nie podpisywałem
żadnych umów, gdyż zostałem
powołany do tych organów na
drodze uchwały zarządu. Czy
w 2015 r. będę opłacać składki
ubezpieczeniowe tylko od
wynagrodzenia z rady nadzor-
czej – pyta pan Paweł.

W nowym roku praca

w radzie nadzorczej bę-

dzie oskładkowana nie-

zależenie od wysokości pobie-

ranego z tego tytułu wyna-

grodzenia i podstawy prawnej

wykonywania tej funkcji (po-

wołanie, umowa o pracę, umo-

wa cywilnoprawna). Inaczej jest

z pracą w zarządzie spółki. Jest

ona zwolniona z ZUS tylko w sy-

tuacji powołania do tego orga-

nu. Gdyby jednak czytelnik pra-

cował w nim na podstawie

umowy o pracę lub kontraktu

menedżerskiego, wówczas pła-

ciłby składki do organu rento-

wego z obu tytułów.

Czy mogę

renegocjować

dotychczasowe

umowy

Prowadzę firmę, która wygrała
niedawno przetarg na catering
w szpitalu wojewódzkim.
Z placówką związałem się
15-miesięczną umową obowią-
zującą od 1 stycznia 2015 r.
Pracowników zatrudniam na
podstawie umów-zleceń. Czy
nowe przepisy dają mi prawo
renegocjowania umowy ze
szpitalem w sytuacji oskład-
kowania zbiegu zleceń – pyta
pan Jerzy.

Nowelizacja ustawy

o systemie ubezpieczeń

społecznych przewidu-

je taką możliwość w przypadku

kontraktów zawartych w wa-

runkach zamówienia publicz-

nego. Wykonawca będzie mógł

więc wnosić o zmianę warun-

ków umowy zaraz po wejściu

nowych przepisów w życie, tj.

od 1 stycznia 2015 r. Zamawia-

jący nie musi jednak godzić się

na wyższe wynagrodzenie. Je-

żeli postawi na swoim, zmianę

w największym stopniu odczu-

ją pracownicy fi rmy cateringo-

wej. Jej właściciel oskładkuje

bowiem aktualnie wypłacane

wynagrodzenie, co przełoży się

na niższe kwoty wypłacane za-

trudnionym do ręki lub na kon-

to. Przepisy próbują jednak ła-

godzić taką możliwość. No-

welizacja przewiduje, że nieza-

warcie porozumienia do 1 mar-

ca 2016 r. daje prawo każdej ze

stron do rozwiązania umowy

z zachowaniem trzymiesięcz-

nego okresu wypowiedzenia.

Przepis ten może jednak nic nie

dać czytelnikowi, jeśli jego kon-

trakt wygasa z nadejściem

tego dnia. Ozusowanie zbiegu

umów-zleceń do kwoty mini-

malnego wynagrodzenia za

pracę zacznie obowiązywać od

1 stycznia 2016 r.

Czy muszę

powiadomić

dotychczasowego

pracodawcę

Pracuję na podstawie umowy
cywilnoprawnej (umowa
o świadczenie usług). Zamie-
rzam niedługo podpisać
zlecenie z inną firmą. Jeżeli
zapomnę powiadomić nowego
pracodawcę, że jest to moja
druga umowa, to czy poniosę
konsekwencje przed ZUS?

W przypadku zleceń,

umowy agencyjnej i in-

nych umów o świadcze-

nie usług oskładkowaniu podle-

ga co do zasady kontrakt, który

został podpisany jako pierwszy.

Zawierając kolejne umowy zle-

ceniobiorca (usługodawca) może

ubezpieczyć się z dowolnej z nich.

Może pozostać przy pierwszej, ale

równie dobrze wybrać inną. Obo-

wiązkowemu ozusowaniu pod-

lega bowiem tylko jedna tego

typu umowa (drugą i kolejne

można objąć dobrowolnym ubez-

pieczeniem). W dodatku organ

rentowy nie ma prawa zakwe-

stionować wyboru tylko z tego

powodu, że nowy kontrakt prze-

widuje niższe wynagrodzenie.

W 2016 r. będzie jednak inaczej.

Poniesie on odpowiedzialność

odszkodowawczą jeżeli nie po-

wiadomi zleceniodawcy, żeby

oskładkował dodatkową umowę.

Czy

dodatkowe

świadczenia

wpływają na

wysokość

składek

Jestem ochroniarzem. Pracuję
w dwóch firmach na zlecenie.
W jednej prócz wynagrodzenia
dostaję kamizelkę odblaskową
i ciepłe napoje w czasie patrolu
ulicznego w zimie. W drugiej
pracodawca finansuje koszt
badań lekarskich. Czy wartość
świadczeń niematerialnych
ma być wliczana w całości do
podstawy wymiaru składek do
ZUS – pyta pan Damian.

Składki na ubezpieczenia

społeczne opłaca się od

przychodu m.in. z dzia-

łalności wykonywanej osobiście

bez względu na miejsce wypłaty

wynagrodzenia. Za taką należy

uznać wykonywanie usług ochro-

niarskich na podstawie zlecenia.

Do podstawy oskładkowania wli-

cza się zasadniczo wynagrodze-

nie pracownika (zleceniobiorcy)

i wartość świadczenia niepienięż-

nego. Jednak nie każdego. Roz-

porządzenie w sprawie szczegó-

łowych zasad ustalania podstawy

wymiaru składek na ubezpiecze-

nia emerytalne i rentowe prze-

widuje w tym zakresie wyjątki.

Oskładkowaniu nie podlega war-

tość ubioru służbowego (umun-

durowania), którego używanie

należy do obowiązków pracow-

nika, lub ekwiwalent pieniężny

za ten ubiór oraz wartość fi nan-

sowanych przez pracodawcę po-

siłków do wysokości nieprzekra-

czającej miesięcznie kwoty

190 zł. W przypadku czytelnika

oskładkowaniu podlegać więc bę-

dzie tylko jedno świadczenie nie-

materialne – wartość badania

lekarskiego. Należy pamiętać, że

obowiązek ubezpieczeniowy po-

wstaje tylko z jednej umowy-zle-

cenia bez względu na wysokość

uzyskiwanego z niej przychodu.

W dodatku czytelnik może sam

zdecydować, która z nich ma zo-

stać zgłoszona do ZUS. Od

1 stycznia 2016 r. będą to wszyst-

kie zlecenia do kwoty minimal-

nego wynagrodzenia za pracę.

Czy prowadząc

firmę,

muszę płacić

należności

od zleceń

Mam założoną jednoosobo-
wą działalność gospodarczą,
w ramach której realizuję
zlecenia i umowy o dzieło. Czy
od nowego roku będę płacić
składki także od zleceń i dzieła
– pyta pani Dorota.

Prowadzenie pozarolni-

czej działalności jest sa-

modzielnym tytułem do

ubezpieczeń społecznych. Czy-

telniczka ma więc obowiązek za-

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

III

PRAWO NA CO DZIEŃ

Niestety czasami spada poniżej
kwoty minimalnego wynagro-
dzenia. Czy będę miał wówczas
obowiązek zgłosić do ZUS
każdą inną umowę, którą będę
miał podpisaną – pyta pan
Franciszek.

Członkostwo w radzie

nadzorczej jest samo-

dzielnym tytułem do

ubezpieczeń społecznych nawet

wówczas, gdy ubezpieczony ma

ustalone prawo do emerytury

i renty. Nie ma znaczenia, że

czytelnik zarabia raz więcej,

a raz mniej i że jego pensja jest

czasami niższa od minimalne-

go wynagrodzenia za pracę.

Oskładkowaniu podlega bowiem

kwota faktycznie wypłacona

w danym miesiącu (ustalona

w sposób kwotowy, akordowy,

prowizyjny albo w stawce go-

dzinowej). Jej wysokość nie

wpływa na obowiązek ubezpie-

czenia z innych tytułów w tym

sensie, że każda dodatkowa ak-

tywność (zlecenie, fi rma) rów-

nież podlega pod ZUS.

Czy mogę opłacać

składki tylko od

wynagrodzenia

z rady nadzorczej

W nowym roku praca

w radzie nadzorczej bę-

dzie oskładkowana nie-

zależenie od wysokości pobie-

ranego z tego tytułu wyna-

grodzenia i podstawy prawnej

wykonywania tej funkcji (po-

wołanie, umowa o pracę, umo-

wa cywilnoprawna). Inaczej jest

z pracą w zarządzie spółki. Jest

ona zwolniona z ZUS tylko w sy-

tuacji powołania do tego orga-

nu. Gdyby jednak czytelnik pra-

cował w nim na podstawie

umowy o pracę lub kontraktu

menedżerskiego, wówczas pła-

ciłby składki do organu rento-

wego z obu tytułów.

Czy mogę

renegocjować

dotychczasowe

umowy

Nowelizacja ustawy

o systemie ubezpieczeń

społecznych przewidu-

je taką możliwość w przypadku

kontraktów zawartych w wa-

runkach zamówienia publicz-

nego. Wykonawca będzie mógł

więc wnosić o zmianę warun-

ków umowy zaraz po wejściu

nowych przepisów w życie, tj.

od 1 stycznia 2015 r. Zamawia-

jący nie musi jednak godzić się

na wyższe wynagrodzenie. Je-

żeli postawi na swoim, zmianę

w największym stopniu odczu-

ją pracownicy fi rmy cateringo-

wej. Jej właściciel oskładkuje

bowiem aktualnie wypłacane

wynagrodzenie, co przełoży się

na niższe kwoty wypłacane za-

trudnionym do ręki lub na kon-

to. Przepisy próbują jednak ła-

godzić taką możliwość. No-

welizacja przewiduje, że nieza-

warcie porozumienia do 1 mar-

ca 2016 r. daje prawo każdej ze

stron do rozwiązania umowy

z zachowaniem trzymiesięcz-

nego okresu wypowiedzenia.

Przepis ten może jednak nic nie

dać czytelnikowi, jeśli jego kon-

trakt wygasa z nadejściem

tego dnia. Ozusowanie zbiegu

umów-zleceń do kwoty mini-

malnego wynagrodzenia za

pracę zacznie obowiązywać od

1 stycznia 2016 r.

Czy muszę

powiadomić

dotychczasowego

pracodawcę

W przypadku zleceń,

umowy agencyjnej i in-

nych umów o świadcze-

nie usług oskładkowaniu podle-

ga co do zasady kontrakt, który

został podpisany jako pierwszy.

Zawierając kolejne umowy zle-

ceniobiorca (usługodawca) może

ubezpieczyć się z dowolnej z nich.

Może pozostać przy pierwszej, ale

równie dobrze wybrać inną. Obo-

wiązkowemu ozusowaniu pod-

lega bowiem tylko jedna tego

typu umowa (drugą i kolejne

można objąć dobrowolnym ubez-

pieczeniem). W dodatku organ

rentowy nie ma prawa zakwe-

stionować wyboru tylko z tego

powodu, że nowy kontrakt prze-

widuje niższe wynagrodzenie.

W 2016 r. będzie jednak inaczej.

Poniesie on odpowiedzialność

odszkodowawczą jeżeli nie po-

wiadomi zleceniodawcy, żeby

oskładkował dodatkową umowę.

Czy

dodatkowe

świadczenia

wpływają na

wysokość

składek

Składki na ubezpieczenia

społeczne opłaca się od

przychodu m.in. z dzia-

łalności wykonywanej osobiście

bez względu na miejsce wypłaty

wynagrodzenia. Za taką należy

uznać wykonywanie usług ochro-

niarskich na podstawie zlecenia.

Do podstawy oskładkowania wli-

cza się zasadniczo wynagrodze-

nie pracownika (zleceniobiorcy)

i wartość świadczenia niepienięż-

nego. Jednak nie każdego. Roz-

porządzenie w sprawie szczegó-

łowych zasad ustalania podstawy

wymiaru składek na ubezpiecze-

nia emerytalne i rentowe prze-

widuje w tym zakresie wyjątki.

Oskładkowaniu nie podlega war-

tość ubioru służbowego (umun-

durowania), którego używanie

należy do obowiązków pracow-

nika, lub ekwiwalent pieniężny

za ten ubiór oraz wartość fi nan-

sowanych przez pracodawcę po-

siłków do wysokości nieprzekra-

czającej miesięcznie kwoty

190 zł. W przypadku czytelnika

oskładkowaniu podlegać więc bę-

dzie tylko jedno świadczenie nie-

materialne – wartość badania

lekarskiego. Należy pamiętać, że

obowiązek ubezpieczeniowy po-

wstaje tylko z jednej umowy-zle-

cenia bez względu na wysokość

uzyskiwanego z niej przychodu.

W dodatku czytelnik może sam

zdecydować, która z nich ma zo-

stać zgłoszona do ZUS. Od

1 stycznia 2016 r. będą to wszyst-

kie zlecenia do kwoty minimal-

nego wynagrodzenia za pracę.

Czy prowadząc

firmę,

muszę płacić

należności

od zleceń

Prowadzenie pozarolni-

czej działalności jest sa-

modzielnym tytułem do

ubezpieczeń społecznych. Czy-

telniczka ma więc obowiązek za-

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

3 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

rejestrować fi rmę w ZUS i płacić

składki jako przedsiębiorca od

podstawy równej co najmniej 60

proc. prognozowanego przecięt-

nego miesięcznego wynagrodze-

nia. W tym przypadku zlecenie

i umowa o dzieło stanowią formę

współpracy z klientami i reali-

zowane są w ramach działalno-

ści gospodarczej. Z tego powodu

nie podlegają odrębnemu oskład-

kowaniu, nie ma więc znaczenia

wysokość zapisanego w nich wy-

nagrodzenia. Należy też pamię-

tać, że umowa o dzieło nie pod-

lega w ogóle ubezpieczeniom

społecznym.

Czy mogę

zmienić tytuł

ubezpieczenia

z firmy na

zlecenie

Mam własną firmę, w ramach
której zajmuję się tłumacze-
niami. W miesiącu realizuję
po kilka zleceń równocześnie.
Ostatnio podpisałem umowę
na doradztwo (2000 zł mie-
sięcznie). Zrobiłem to prywat-
nie, a nie jako firma. W tej
sytuacji wolałbym ubezpieczyć
się z umowy-doradztwa, gdyż
przewiduje ona niższą pod-
stawę oskładkowania (w przy-
padku firmy nie mniej niż
2247,60 zł w 2014 r.). Czy mogę
zatem zmienić tytuł ubezpie-
czenia – pyta pan Michał.

Ustawa o systemie ubez-

pieczeń społecznych re-

guluje precyzyjnie sytu-

ację jednoczesnego prowadzenia

działalności gospodarczej i wy-

konywania zlecenia (umowy

o świadczenie usług). Jeżeli pod-

stawa wymiaru składek z tytułu

umowy cywilnej jest mniejsza

niż najniższa podstawa dla

przedsiębiorców (60 proc. pro-

gnozowanego przeciętnego mie-

sięcznego wynagrodzenia), wów-

czas obowiązek składkowy

powstaje z działalności. Gdyby

była wyższa, wówczas czytelnik

mógłby wybrać, czy chce ubez-

pieczyć się z tytułu zlecenia czy

działalności gospodarczej. Nie

ma znaczenia liczba zleceń za-

wieranych w ramach fi rmy, gdyż

nie podlegają one samodzielne-

mu oskładkowaniu. W związku

z tym nie można łączyć ich (su-

mować) z dodatkowym zlece-

niem, np. na usługi doradcze,

zawartym poza fi rmą.

Czy płacę

składki od

świadczeń

menedżerskich

Jestem menedżerem z kilku-
letnim stażem. Prowadzę

własną firmę, w ramach której
wykonuję i rozliczam kontrak-
ty menedżerskie. Podatki
i składki odprowadzam za
firmę. Słyszałem jednak, że
należy oskładkowywać tego
typu umowy. Czy to prawda
– pyta pan Adrian.

Chodzi o sytuację, gdy

działalność gospodarcza

polega na świadczeniu

usług menedżerskich. Kontrakt

na zarządzanie przedsiębior-

stwem jest umową cywilno-

prawną, do której stosuje się

przepisy o zleceniu. ZUS wycho-

dzi z założenia, że takie usługi

są w istocie działalnością wyko-

nywaną osobiście i z tego powo-

du stanowią samodzielny tytuł

do ubezpieczeń. To stanowisko

potwierdzają sądy. W efekcie

menedżer ma obowiązek płacić

składki od wartości kontraktu,

nie zaś deklarowaną kwotę jako

przedsiębiorca (jest ona często

niższa od pensji za zarządzanie).

Taką sytuację należy traktować

więc jako zbieg tytułów, a obo-

wiązek składkowy będzie tak

naprawdę zależeć od wysokości

wynagrodzenia menedżerskie-

go. Jeżeli będzie niższe od kwo-

ty najniższej podstawy wymia-

ru składek dla przedsiębiorców

(2247,60 zł w 2014 r.), to ubez-

pieczony odprowadzi należności

do organu rentowego tylko za

fi rmę. Gdy będzie wyższe – tylko

z kontraktu. Zasady te będą rów-

nież obowiązywać w 2015 r.

Czy mam

zsumować

przychody

z różnych

źródeł

Jestem zawodowym konferan-
sjerem. W ramach zlecenia mam
przez dwa lata prowadzić festi-
wal folklorystyczny na południu
Polski. Mam też umowę o dzieło
na występ kabaretowy w stycz-
niu w innej miejscowości. Czy
na potrzeby ZUS mam zsumo-
wać przychody z obu źródeł
– pyta pan Szymon.

Umowa o dzieło jest re-

gulowana przez kodeks

cywilny i polega na stwo-

rzeniu określonego przedmiotu

(książka, projekt architektonicz-

ny, budowla) lub dzieła niemate-

rialnego (wykład, występ scenicz-

ny). Polega więc na osiągnięciu

z góry przewidzianego przez stro-

ny rezultatu. Umowa o dzieło nie

podlega jednak ubezpieczeniom

społecznym i zdrowotnemu

m.in. z powodu trudności

w wyliczeniu okresu składko-

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

rejestrować fi rmę w ZUS i płacić

składki jako przedsiębiorca od

podstawy równej co najmniej 60

proc. prognozowanego przecięt-

nego miesięcznego wynagrodze-

nia. W tym przypadku zlecenie

i umowa o dzieło stanowią formę

współpracy z klientami i reali-

zowane są w ramach działalno-

ści gospodarczej. Z tego powodu

nie podlegają odrębnemu oskład-

kowaniu, nie ma więc znaczenia

wysokość zapisanego w nich wy-

nagrodzenia. Należy też pamię-

tać, że umowa o dzieło nie pod-

lega w ogóle ubezpieczeniom

społecznym.

Czy mogę

zmienić tytuł

ubezpieczenia

z firmy na

zlecenie

Ustawa o systemie ubez-

pieczeń społecznych re-

guluje precyzyjnie sytu-

ację jednoczesnego prowadzenia

działalności gospodarczej i wy-

konywania zlecenia (umowy

o świadczenie usług). Jeżeli pod-

stawa wymiaru składek z tytułu

umowy cywilnej jest mniejsza

niż najniższa podstawa dla

przedsiębiorców (60 proc. pro-

gnozowanego przeciętnego mie-

sięcznego wynagrodzenia), wów-

czas obowiązek składkowy

powstaje z działalności. Gdyby

była wyższa, wówczas czytelnik

mógłby wybrać, czy chce ubez-

pieczyć się z tytułu zlecenia czy

działalności gospodarczej. Nie

ma znaczenia liczba zleceń za-

wieranych w ramach fi rmy, gdyż

nie podlegają one samodzielne-

mu oskładkowaniu. W związku

z tym nie można łączyć ich (su-

mować) z dodatkowym zlece-

niem, np. na usługi doradcze,

zawartym poza fi rmą.

Czy płacę

składki od

świadczeń

Chodzi o sytuację, gdy

działalność gospodarcza

polega na świadczeniu

usług menedżerskich. Kontrakt

na zarządzanie przedsiębior-

stwem jest umową cywilno-

prawną, do której stosuje się

przepisy o zleceniu. ZUS wycho-

dzi z założenia, że takie usługi

są w istocie działalnością wyko-

nywaną osobiście i z tego powo-

du stanowią samodzielny tytuł

do ubezpieczeń. To stanowisko

potwierdzają sądy. W efekcie

menedżer ma obowiązek płacić

składki od wartości kontraktu,

nie zaś deklarowaną kwotę jako

przedsiębiorca (jest ona często

niższa od pensji za zarządzanie).

Taką sytuację należy traktować

więc jako zbieg tytułów, a obo-

wiązek składkowy będzie tak

naprawdę zależeć od wysokości

wynagrodzenia menedżerskie-

go. Jeżeli będzie niższe od kwo-

fi rmę. Gdy będzie wyższe – tylko

z kontraktu. Zasady te będą rów-

nież obowiązywać w 2015 r.

Czy mam

zsumować

przychody

z różnych

źródeł

Umowa o dzieło jest re-

gulowana przez kodeks

cywilny i polega na stwo-

rzeniu określonego przedmiotu

(książka, projekt architektonicz-

ny, budowla) lub dzieła niemate-

rialnego (wykład, występ scenicz-

ny). Polega więc na osiągnięciu

z góry przewidzianego przez stro-

ny rezultatu. Umowa o dzieło nie

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

4 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

wego. Stan prawny nie zmieni

się także w przyszłym roku. Dla-

tego czytelnik będzie zobowią-

zany płacić na ZUS wyłącznie

z tytułu umowy-zlecenia. Ta z ko-

lei ma ściśle określony początek

i koniec, a jej treścią jest staran-

ne działanie zgodnie z wolą zle-

ceniodawcy, np. prowadzenie fe-

stiwalu muzycznego.

Czy wysokość

pierwszej

umowy nie

będzie miała

znaczenia

W maju podpisałam zlecenie
na kwotę minimalnego wyna-
grodzenia za pracę, tj. 1680 zł.
Wiem jednak, że od nowego
roku rośnie ono do 1750 zł.
Mimo wszystko wydaje mi się,
że nie będę obowiązana zgła-
szać się do ZUS, jeżeli przyjmę
kolejne zlecenie. Czy słusznie
– pyta pani Marzena.

W przyszłym roku,

podobnie zresztą jak

w 2014 r., obowiązuje za-

sada, że składki na ubezpieczenia

społeczne i zdrowotne płaci

się od jednej umowy-zle-

cenia, agencyjnej lub

innej polegającej na

świadczeniu usług.

To oznacza, że

nie powsta-

nie obowiązek ubezpieczeniowy,

gdy czytelniczka podpisze

w miesiącu drugie zlecenie.

W związku z tym wysokość wy-

nagrodzenia z pierwszej umowy

nie ma tu znaczenia. Jednakże

gdy będzie ono niskie, nie odło-

ży zbyt dużo na przyszłą eme-

ryturę. Obowiązek zgłoszenia do

ZUS kolejnej umowy powstanie

w 2016 r.

Czy mam

zsumować

wszystkie

przychody,

by opłacać

składki

Mam dwie umowy-zlecenia
na przewóz rzeczy: jedną
na 1500 zł, drugą na 1200 zł.
Wydaje mi się, że powinie-
nem je zsumować, gdyż żadna
z nich nie gwarantuje mini-
malnego wynagrodzenia. Czy
w nowym roku oskładkowaniu
będzie zatem podlegać kwota
2700 zł – pyta pan Olgierd.

Składki na ubezpieczenia

emerytalne, rentowe,

wypadkowe i zdrowotne

(chorobowe nie jest obowiązko-

we) będą płacone od jednej umo-

wy, którą wybierze

sam czytelnik. Na-

wet wówczas,

gdy nie gwarantuje ona mini-

malnego wynagrodzenia. Z dru-

giej umowy może ubezpieczyć

się dobrowolnie. Dopiero w takiej

sytuacji podstawa wymiaru skła-

dek wyniesie 2700 zł. Obowiązek

odprowadzania składek od oby-

dwu umów powstanie dopiero

w 2016 r.

Czy termin

wypłaty

wynagrodzenia

ma znaczenie

Pracuję na podstawie umowy
agencyjnej. Moje wynagrodze-
nie zasadnicze wynosi 1600
zł płatne 30. dnia miesiąca
(prowizja nie jest na razie
przewidziana). Mam też
zlecenie w sklepie wędkarskim
jako sprzedawca na 850 zł, ale
płatne 10. dnia następnego
miesiąca. To oznacza, że np.
w styczniu dostanę wyna-
grodzenie za grudzień (sklep)
i styczeń (agencja). Czy w tej
sytuacji na potrzeby ZUS mam
co miesiąc sumować wyna-
grodzenie z obu umów – pyta
pan Jan.

Odmienny termin

otrzymywania wyna-

grodzenia u dwóch róż-

nych pracodawców nie zmienia

faktu, że miesięczny przychód

czytelnika wynosi 2450 zł. Uzy-

skiwany jest jednak z dwóch

różnych umów, z których każ-

da stanowi samodzielny tytuł

do ubezpieczenia. W związku

z tym ubezpieczony może wy-

brać, która z nich zostanie zgło-

szona do ZUS. Organ rentowy

nie ma prawa kwestionować

decyzji, jeżeli będzie to zlecenie

na niską kwotę w sklepie węd-

karskim. Zasada ta nie zmieni

się w nowym roku.

Czy jako

student

jestem

zwolniony

z opłacania

ZUS

Mam 24 lata i jestem studen-
tem. Wieczorami pracuję
w piwiarni jako barman.
Czasami podłapię też jakieś
zlecenie na remont mieszka-
nia. Wydaje mi się, że w 2015 r.
nadal będę zwolniony ze
składek do ZUS od tego typu
umów. Czy rzeczywiście tak
będzie – pyta pan Stanisław.

Uczniowie i studenci do

26. roku życia są wyłą-

czeni z ubezpieczeń, je-

żeli pracują na podstawie

umowy agencyjnej, zlece-

nia lub innej umowy

o świadczenie usług, do

której zgodnie z kodek-

sem cywilnym stosuje

SHUTTERST

OCK

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

wego. Stan prawny nie zmieni

się także w przyszłym roku. Dla-

tego czytelnik będzie zobowią-

zany płacić na ZUS wyłącznie

z tytułu umowy-zlecenia. Ta z ko-

lei ma ściśle określony początek

i koniec, a jej treścią jest staran-

ne działanie zgodnie z wolą zle-

ceniodawcy, np. prowadzenie fe-

stiwalu muzycznego.

Czy wysokość

pierwszej

umowy nie

będzie miała

znaczenia

W przyszłym roku,

podobnie zresztą jak

w 2014 r., obowiązuje za-

nie obowiązek ubezpieczeniowy,

gdy czytelniczka podpisze

w miesiącu drugie zlecenie.

W związku z tym wysokość wy-

nagrodzenia z pierwszej umowy

nie ma tu znaczenia. Jednakże

gdy będzie ono niskie, nie odło-

ży zbyt dużo na przyszłą eme-

ryturę. Obowiązek zgłoszenia do

ZUS kolejnej umowy powstanie

w 2016 r.

Czy mam

zsumować

wszystkie

przychody,

by opłacać

składki

Składki na ubezpieczenia

gdy nie gwarantuje ona mini-

malnego wynagrodzenia. Z dru-

giej umowy może ubezpieczyć

się dobrowolnie. Dopiero w takiej

sytuacji podstawa wymiaru skła-

dek wyniesie 2700 zł. Obowiązek

odprowadzania składek od oby-

dwu umów powstanie dopiero

w 2016 r.

Czy termin

wypłaty

wynagrodzenia

ma znaczenie

nych pracodawców nie zmienia

faktu, że miesięczny przychód

czytelnika wynosi 2450 zł. Uzy-

skiwany jest jednak z dwóch

różnych umów, z których każ-

da stanowi samodzielny tytuł

do ubezpieczenia. W związku

z tym ubezpieczony może wy-

brać, która z nich zostanie zgło-

szona do ZUS. Organ rentowy

nie ma prawa kwestionować

decyzji, jeżeli będzie to zlecenie

na niską kwotę w sklepie węd-

karskim. Zasada ta nie zmieni

się w nowym roku.

Czy jako

student

jestem

zwolniony

z opłacania

ZUS

SHUTTERST

OCK

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

5 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

się przepisy dotyczące zlecenia.

To oznacza, że czytelnik jest zo-

bowiązany odprowadzić od zle-

ceń wyłącznie podatek docho-

dowy do urzędu skarbowego.

Z kolei ubezpieczenie zdrowot-

ne pokrywa mu uczelnia. Ale

uwaga: obowiązek składkowy

powstanie w okresie pomiędzy

studiami licencjackimi (I stop-

nia), a magisterskimi (II stop-

nia). Warto też pamiętać, że wy-

konywanie umowy o pracę

nawet w młodym wieku wiąże

się ze zgłoszeniem w organie

rentowym.

Czy pracując

na pół etatu,

muszę zgłosić

zlecenie

Jestem zatrudniony w fabryce
urządzeń grzewczych na pół
etatu. Dostaję co miesiąc
1450 zł brutto. Mam też podpi-
sane dwa zlecenia z innymi
firmami: jedno na 350 zł,
drugie na 500 zł. Czy w nowym
roku będę musiał zgłosić
któreś ze zleceń do ZUS – pyta
pan Łukasz.

Umowa o pracę jest tzw.

bezwzględnym tytułem

do ubezpieczeń spo-

łecznych. Oznacza to, że nie

można w żaden sposób zrezy-

gnować z oskładkowania umo-

wy o pracę, a podjęcie innej ak-

tywności zarobkowej objętej

ubezpieczeniem (zlecenie, fi r-

ma, działalność rolnicza) nie

ma wpływu na ten obowiązek.

Jeżeli jednak podstawa wymia-

ru składki na etacie jest niższa

niż kwota minimalnego wyna-

grodzenia za pracę (1750 zł

w 2015 r.), wówczas powstaje

obowiązek ubezpieczenia się

także z innych tytułów aż do

osiągnięcia tego limitu. Takim

tytułem jest np. umowa-zlece-

nie, działalność gospodarcza,

praca nakładcza, a także współ-

praca przy tego typu aktywno-

ściach. W przypadku czytelnika

wystarczy, że zgłosi w ZUS

umowę na kwotę 350 zł, gdyż

osiągnie wtedy ustawowe mi-

nimum. Jednak nic nie stoi na

przeszkodzie, by w to miejsce

oskładkować drugie zlecenie.

Wybór należy zawsze do ubez-

pieczonego.

Czy umowa

współpracy

wpływa na

oskładko-

wanie

umowy-

-zlecenia

Pomagam koledze w tworzeniu
projektów komputerowych,
które wykonuję w ramach
zlecenia. Dostaję za to 1000 zł,
od których znajomy odprowa-
dza składki do ZUS. Niedawno
podpisałam umowę-zlecenie
na zaprojektowanie wystawy
w muzeum. Czy od tej umowy
zapłacę należności do organu
rentowego – pyta pani
Zuzanna.

Z sytuacji opisanej przez

czytelniczkę wynika, że

jest ubezpieczona do-

browolnie z tytułu współpracy

przy realizacji zlecenia. Obo-

wiązkowemu oskładkowaniu

podlegają bowiem tylko współ-

pracownicy, którzy są spokrew-

nieni ze zleceniobiorcą, a więc

jego małżonek, dzieci własne,

dzieci drugiego małżonka, dzie-

ci przysposobione, rodzice, ma-

cocha, ojczym i przysposabia-

jący. W związku z tym umowa

na zaprojektowanie wystawy

podlega ozusowaniu w pełnej

kwocie od chwili jej zawarcia

do zakończenia lub wygaśnię-

cia. W tej sytuacji czytelniczka

może w każdej chwili zrezygno-

wać z odprowadzania należno-

ści z tytułu współpracy.

Czy niania

płaci składki

od dwóch umów

o świadczenie

usług

Pracuję w charakterze niani.
Podstawą zatrudnienia jest
umowa uaktywniająca, która
zgodnie z przepisami umoż-

liwia opiekę nad dziećmi do
lat trzech. Zarabiam 1400 zł.
Tydzień temu zawarłam drugą
taką umowę, tym razem na
1200 zł. Czy powinnam oskład-
kować obie umowy – pyta pani
Helena.

Zgodnie z ustawą o opie-

ce nad dziećmi w wieku

do lat 3, nianią może być

osoba fi zyczna sprawująca opie-

kę na podstawie umowy o świad-

czenie usług, do której stosuje się

przepisy dotyczące zlecenia. Co

do zasady ubezpieczeniom spo-

łecznym podlega jedna umowa-

-zlecenie, agencyjna lub o świad-

czenie usług, i to niezależnie od

wysokości uzyskiwanej z niej

przychodów. Czytelniczka może

więc w tej sytuacji zdecydować,

którą umowę zarejestrować z ZUS.

Powinna przy tym pamiętać, że

w przypadku umów uaktywnia-

jących organ rentowy pokrywa

koszt składek do wysokości mi-

nimalnego wynagrodzenia za

pracę. Płatnikiem składki od

kwoty przekraczającej minimum

jest z kolei usługobiorca, czyli ro-

dzic dziecka. Drugą umowę czy-

telniczka będzie musiała oskład-

kować po 1 stycznia 2016 r.

Czy wspólnik

spółki może

nie płacić

składek od

zlecenia

Jestem wspólnikiem spółki
cywilnej i spółki jawnej. Zamie-
rzam w styczniu podpisać
umowę-zlecenie niezwiązaną
z ich działalnością. Wydaje mi
się, że nie będzie ona oskład-
kowana. Czy mam rację – pyta
pan Aleksander.

Zgodnie z ustawą o sys-

temie ubezpieczeń

społecznych wspólnicy

spółki cywilnej, jednoosobowej

spółki z o.o., spółki jawnej, ko-

mandytowej i partnerskiej roz-

liczają się z ZUS jak przedsię-

biorcy, tj. osoby prowadzące

pozarolniczą działalność. W tej

sytuacji będziemy więc mieć

do czynienia ze zbiegiem

trzech obowiązkowych tytułów

ubezpieczenia. Żaden z nich

nie jest jednak tzw. tytułem

bezwzględnym (jak np. umowa

o pracę), co oznacza, że do ZUS

powinien zostać zgłoszony tyl-

ko jeden z nich. Znajdzie tu

więc zastosowanie reguła swo-

bodnego wyboru tytułu, choć

z ważnym zastrzeżeniem. Pod-

stawa wymiaru składki nie

może być niższa niż 60 proc.

prognozowanego przeciętnego

miesięcznego wynagrodzenia

(2247,60 zł w 2014 r.), tj.

najniższa podstawa dla dzia-

łalności gospodarczej. Jeżeli

zatem umowa-zlecenie prze-

kroczy tę kwotę, czytelnik bę-

dzie mógł wybrać między

oskładkowaniem członkostwa

w jednej ze spółek a umową

cywilną.

Czy kiepska

kondycja

firmy wpłynie

na moje

składki

Pracuję w firmie chemicznej.
Umowa o pracę gwarantuje
mi 3300 zł i różne dodatki
(bilety do kina, bony zaku-
powe, karnet na siłownię).
Zawarłem też dwa zlecenia
na 500 i 750 zł, które nie są
związane z pracą zawodową.
W październiku dostałem tylko
połowę pensji, gdyż firma
straciła ważne zamówienie.
Jeżeli sytuacja powtórzy się
w 2015 r., czy będę miał
obowiązek oskładkować jedno
ze zleceń – pyta pan Dominik.

Dla oceny tej sytuacji

istotne jest, jakie wy-

nagrodzenie zostało

uzgodnione z pracodawcą. Gdy

przekracza kwotę minimalne-

go wynagrodzenia za pracę

(1680 zł w 2014 r., 1750 zł

w 2015 r.), nie powstaje obowią-

zek rozliczania się z ZUS z in-

nego tytułu (zlecenie, działal-

ność gospodarcza, stypendium

sportowe). Nawet wtedy, gdy

w danym miesiącu pracownik

otrzymał tylko część wynagro-

dzenia albo nie dostał go wca-

le. Obowiązek zgłoszenia do-

datkowej umowy (umów)

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

PRAWO NA CO DZIEŃ

się przepisy dotyczące zlecenia.

To oznacza, że czytelnik jest zo-

bowiązany odprowadzić od zle-

ceń wyłącznie podatek docho-

dowy do urzędu skarbowego.

Z kolei ubezpieczenie zdrowot-

ne pokrywa mu uczelnia. Ale

uwaga: obowiązek składkowy

powstanie w okresie pomiędzy

studiami licencjackimi (I stop-

nia), a magisterskimi (II stop-

nia). Warto też pamiętać, że wy-

konywanie umowy o pracę

nawet w młodym wieku wiąże

się ze zgłoszeniem w organie

rentowym.

Czy pracując

na pół etatu,

muszę zgłosić

zlecenie

Umowa o pracę jest tzw.

bezwzględnym tytułem

do ubezpieczeń spo-

łecznych. Oznacza to, że nie

można w żaden sposób zrezy-

gnować z oskładkowania umo-

wy o pracę, a podjęcie innej ak-

tywności zarobkowej objętej

ubezpieczeniem (zlecenie, fi r-

ma, działalność rolnicza) nie

ma wpływu na ten obowiązek.

Jeżeli jednak podstawa wymia-

ru składki na etacie jest niższa

niż kwota minimalnego wyna-

grodzenia za pracę (1750 zł

w 2015 r.), wówczas powstaje

obowiązek ubezpieczenia się

także z innych tytułów aż do

osiągnięcia tego limitu. Takim

tytułem jest np. umowa-zlece-

nie, działalność gospodarcza,

praca nakładcza, a także współ-

praca przy tego typu aktywno-

ściach. W przypadku czytelnika

wystarczy, że zgłosi w ZUS

umowę na kwotę 350 zł, gdyż

osiągnie wtedy ustawowe mi-

nimum. Jednak nic nie stoi na

przeszkodzie, by w to miejsce

oskładkować drugie zlecenie.

Wybór należy zawsze do ubez-

pieczonego.

Czy umowa

współpracy

wpływa na

oskładko-

wanie

umowy-

-zlecenia

Z sytuacji opisanej przez

czytelniczkę wynika, że

jest ubezpieczona do-

browolnie z tytułu współpracy

przy realizacji zlecenia. Obo-

wiązkowemu oskładkowaniu

podlegają bowiem tylko współ-

pracownicy, którzy są spokrew-

nieni ze zleceniobiorcą, a więc

jego małżonek, dzieci własne,

dzieci drugiego małżonka, dzie-

ci przysposobione, rodzice, ma-

cocha, ojczym i przysposabia-

jący. W związku z tym umowa

na zaprojektowanie wystawy

podlega ozusowaniu w pełnej

kwocie od chwili jej zawarcia

do zakończenia lub wygaśnię-

cia. W tej sytuacji czytelniczka

może w każdej chwili zrezygno-

wać z odprowadzania należno-

ści z tytułu współpracy.

Czy niania

płaci składki

od dwóch umów

o świadczenie

usług

Pracuję w charakterze niani.
Podstawą zatrudnienia jest
umowa uaktywniająca, która
zgodnie z przepisami umoż-

liwia opiekę nad dziećmi do
lat trzech. Zarabiam 1400 zł.
Tydzień temu zawarłam drugą
taką umowę, tym razem na
1200 zł. Czy powinnam oskład-
kować obie umowy – pyta pani
Helena.

Zgodnie z ustawą o opie-

ce nad dziećmi w wieku

do lat 3, nianią może być

osoba fi zyczna sprawująca opie-

kę na podstawie umowy o świad-

czenie usług, do której stosuje się

przepisy dotyczące zlecenia. Co

do zasady ubezpieczeniom spo-

łecznym podlega jedna umowa-

-zlecenie, agencyjna lub o świad-

czenie usług, i to niezależnie od

wysokości uzyskiwanej z niej

przychodów. Czytelniczka może

więc w tej sytuacji zdecydować,

którą umowę zarejestrować z ZUS.

Powinna przy tym pamiętać, że

w przypadku umów uaktywnia-

jących organ rentowy pokrywa

koszt składek do wysokości mi-

nimalnego wynagrodzenia za

pracę. Płatnikiem składki od

kwoty przekraczającej minimum

jest z kolei usługobiorca, czyli ro-

dzic dziecka. Drugą umowę czy-

telniczka będzie musiała oskład-

kować po 1 stycznia 2016 r.

Czy wspólnik

spółki może

nie płacić

składek od

zlecenia

Zgodnie z ustawą o sys-

temie ubezpieczeń

społecznych wspólnicy

spółki cywilnej, jednoosobowej

spółki z o.o., spółki jawnej, ko-

mandytowej i partnerskiej roz-

liczają się z ZUS jak przedsię-

biorcy, tj. osoby prowadzące

pozarolniczą działalność. W tej

sytuacji będziemy więc mieć

do czynienia ze zbiegiem

trzech obowiązkowych tytułów

ubezpieczenia. Żaden z nich

nie jest jednak tzw. tytułem

bezwzględnym (jak np. umowa

o pracę), co oznacza, że do ZUS

powinien zostać zgłoszony tyl-

ko jeden z nich. Znajdzie tu

więc zastosowanie reguła swo-

bodnego wyboru tytułu, choć

z ważnym zastrzeżeniem. Pod-

stawa wymiaru składki nie

może być niższa niż 60 proc.

prognozowanego przeciętnego

miesięcznego wynagrodzenia

(2247,60 zł w 2014 r.), tj.

najniższa podstawa dla dzia-

łalności gospodarczej. Jeżeli

zatem umowa-zlecenie prze-

kroczy tę kwotę, czytelnik bę-

dzie mógł wybrać między

oskładkowaniem członkostwa

w jednej ze spółek a umową

cywilną.

Czy kiepska

kondycja

firmy wpłynie

na moje

składki

Dla oceny tej sytuacji

istotne jest, jakie wy-

nagrodzenie zostało

uzgodnione z pracodawcą. Gdy

przekracza kwotę minimalne-

go wynagrodzenia za pracę

(1680 zł w 2014 r., 1750 zł

w 2015 r.), nie powstaje obowią-

zek rozliczania się z ZUS z in-

nego tytułu (zlecenie, działal-

ność gospodarcza, stypendium

sportowe). Nawet wtedy, gdy

w danym miesiącu pracownik

otrzymał tylko część wynagro-

dzenia albo nie dostał go wca-

le. Obowiązek zgłoszenia do-

datkowej umowy (umów)

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

6 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

VII

PRAWO NA CO DZIEŃ

powstałby dopiero wtedy, gdyby

umowa o pracę czytelnika opie-

wała na kwotę mniejszą niż

minimalne wynagrodzenie.

Czy na

macierzyń-

skim muszę

opłacać

ZUS

Od pół roku przebywam
na urlopie macierzyńskim.
Dostaję zasiłek w kwocie
1700 zł i dorabiam na zleceniu
jako krawcowa. Czy od nowego
roku będę odprowadzać
składki od umowy-zlecenia
– pyta pani Sylwia.

Jeżeli dochodzi do zbie-

gu okresu pobierania

zasiłku macierzyńskie-

go lub zasiłku w wysokości za-

siłku macierzyńskiego z okre-

sem wykonywania pracy

nakładczej, umowy-zlecenia,

agencyjnej lub o świadczenie

usług, współpracy przy ich wy-

konywaniu, prowadzenia po-

zarolniczej działalności i współ-

pracy przy jej prowadzeniu

– obowiązek ubezpieczenia do-

tyczy tylko zasiłku, niezależnie

od kwoty otrzymywanej na tej

podstawie. Gdyby czytelniczka

miała zawartą umowę o pracę,

wówczas odprowadzałaby

składki z obu tytułów.

Czy mogę

żądać od

pracownika,

by informował

mnie

o zleceniach

Jestem właścicielem firmy
ogrodniczej. Chciałbym zatrud-
nić pracownika na podstawie
zlecenia (będzie miał pewną
swobodę w realizacji zadań)
i dać mu ok. 1500 zł. Czy
mogę zobowiązać go – pod
groźbą kary pieniężnej – do
informowania mnie o innych
umowach i wysokości otrzy-
mywanej z nich pensji – pyta
pan Henryk.

Zlecenie jest umową cy-

wilnoprawną i strony

mogą ukształtować je

zgodnie z własną wolą, o ile nie

naruszają jego istoty (natury).

Zleceniobiorca powinien zgo-

dzić się na przekazywanie ta-

kich informacji, tym bardziej że

od 2016 r. wysokość wynagro-

dzenia będzie miała znaczenie

dla oskładkowanie danej umo-

wy-zlecenia (składką będą obję-

te wszystkie zlecenia w miesią-

cu do kwoty minimalnego

wynagrodzenia za pracę). Zle-

ceniodawca może również za-

bezpieczyć się na wypadek za-

niedbania drugiej strony, tym

bardziej że właśnie on będzie

zobowiązany do uregulowania

ewentualnych zaległości. Takim

rozwiązaniem może być kwota

odszkodowania wpisana do

umowy albo możliwość potrą-

cenia tej części wynagrodzenia,

która odpowiada zaległym

składkom.

Czy muszę

płacić składki

od umowy

o dzieło

w 2015 r.

Jestem pracownikiem firmy
meblarskiej. W grudniu
podpisałem z pracodawcą
umowę-zlecenie na serwis
naszych produktów. W stycz-
niu zamierzamy podpisać
umowę o dzieło na przygoto-
wanie folderu z ofertą firmy.
Czy obie umowy powinny być
również oskładkowane – pyta
pan Wiktor.

W tym przypadku do-

chodzi do szczególnej

sytuacji, gdy umowy cy-

wilnoprawne (zlecenie, umowa

o dzieło) zostały podpisane z wła-

snym pracodawcą. Wtedy ma on

obowiązek połączyć przychód ze

stosunków cywilnych i oskład-

kować go razem z przychodami

z umowy o pracę. Nie zgłasza

więc czytelnika do ubezpieczeń

jako zleceniobiorcy (umowa

o dzieło jest z kolei wyłączona

z ZUS). Miałby taki obowiązek

tylko wówczas, gdyby pracownik

przebywał na urlopie bezpłat-

nym, wychowawczym lub pobie-

rał zasiłek macierzyński.

Czy

społecznik

może być

rolnikiem

Właściciel dużego gospo-
darstwa rolnego służy
w Ochotniczej Straży Pożarnej.
Do jednostki wstąpił będąc
jeszcze w szkole ponadpod-
stawowej – chciał robić to,
co jego ojciec. Po wypadku
w czasie żniw ojciec musiał
zrezygnować ze służby, zain-
teresowany zdecydował, że
zajmie jego stanowisko jako
kierowca wozu bojowego.
Rolnik z tego tytułu otrzy-
mywał kilkanaście złotych,
musiał jednak podpisać umowę
zlecenia z gminą. Zgodnie
z przepisami ubezpieczeniowy-
mi gmina musi odprowadzać
od tej kwoty składki na
ubezpieczenia w ZUS, a tym
samym zainteresowany został
wykluczony z ubezpieczenia
rolniczego. Czy będzie mógł
wrócić do KRUS?

Zasady przywrócenia do

systemu rolniczego

określa art. 4 ustawy

z 23 października 2014 r. o zmia-

nie ustawy o systemie ubezpie-

czeń społecznych oraz niektó-

rych innych ustaw. Umożliwia

on powrót do KRUS tej grupy

rolników i domowników, którzy

albo już dostali decyzję KRUS

o wykluczeniu z ubezpieczenia

rolniczego, albo ją dostaną do

końca 2014 r. Przy czym powo-

dem wykluczenia musi być wy-

konywanie prac na podstawie

umów-zleceń opiewających na

niewielkie kwoty. Osoby, które

chciałyby ponownie podlegać

ubezpieczeniu społecznemu rol-

ników, muszą jednak w terminie

6 miesięcy od wejścia w życie

ustawy (czyli od 1 stycznia

2015 r. do 30 czerwca 2015 r.) zło-

żyć wniosek o objęcie ich syste-

mem ubezpieczeń społecznych

rolników za okres, w którym na

skutek decyzji Kasy o ustaniu

ubezpieczenia nie byli w syste-

mie. Musi być jednak spełniony

warunek, że wynagrodzenie z ty-

tułu umowy-zlecenia nie prze-

kraczało kwoty połowy mini-

malnego wynagrodzenia w roz-

liczeniu miesięcznym. Rolnicy,

których KRUS do dnia wejścia

w życie ustawy nie wyłączył

z ubezpieczenia rolniczego, bo-

wiem nie zdążył wydać decyzji,

nie będą już przez KRUS wyłą-

czani, o ile spełnili warunek wy-

sokości przychodu określony

przez ustawę. Nowe rozwiązanie

powoduje więc, że rolnik lub do-

mownik, który podlegając ubez-

pieczeniu w pełnym zakresie

z mocy ustawy został objęty ubez-

pieczeniem w systemie po-

wszechnym, podlega nadal ubez-

pieczeniu rolniczemu w pełnym

zakresie z mocy ustawy. Może

jednak dobrowolnie odstąpić od

tego ubezpieczenia, składając

w Kasie stosowne oświadczenie.

Czy rolnik nie

będzie mógł

służyć w OSP

Rolnik nadal wykonuje pracę
na rzecz jednostki Ochotniczej
Straży Pożarnej, otrzymując
w zamian kilkaset złotych
rocznie. Po nowym roku
planuje złożyć wniosek o przy-
wrócenie do KRUS, bowiem
prowadzenie gospodarstwa
jest jego podstawowym
źródłem utrzymania. Nato-
miast służba w straży ma
zapewnić miejscowej społecz-
ności bezpieczeństwo. Z tego
powodu także w przyszłym
roku chce wykonywać prace
związane z konserwacją
sprzętu strażackiego, od
którego stanu zależy życie
jego kolegów. Czy właściciele
gospodarstw rolnych pracujący
na podstawie umów-zleceń
będą mogli podlegać ubez-
pieczeniu w KRUS, jeśli ich
przychody z tytułu tej pracy
przekroczą połowę minimalne-
go wynagrodzenia?

Prawo do pozostania

w KRUS mają wyłącznie

osoby, których przychód

osiągany z umowy-zlecenia

w rozliczeniu miesięcznym nie

przekracza kwoty równej poło-

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

VII

PRAWO NA CO DZIEŃ

powstałby dopiero wtedy, gdyby

umowa o pracę czytelnika opie-

wała na kwotę mniejszą niż

minimalne wynagrodzenie.

Czy na

macierzyń-

skim muszę

opłacać

ZUS

Jeżeli dochodzi do zbie-

gu okresu pobierania

zasiłku macierzyńskie-

go lub zasiłku w wysokości za-

siłku macierzyńskiego z okre-

sem wykonywania pracy

nakładczej, umowy-zlecenia,

agencyjnej lub o świadczenie

usług, współpracy przy ich wy-

konywaniu, prowadzenia po-

zarolniczej działalności i współ-

pracy przy jej prowadzeniu

– obowiązek ubezpieczenia do-

tyczy tylko zasiłku, niezależnie

od kwoty otrzymywanej na tej

podstawie. Gdyby czytelniczka

miała zawartą umowę o pracę,

wówczas odprowadzałaby

składki z obu tytułów.

Czy mogę

żądać od

pracownika,

by informował

mnie

o zleceniach

Zlecenie jest umową cy-

wilnoprawną i strony

mogą ukształtować je

zgodnie z własną wolą, o ile nie

naruszają jego istoty (natury).

Zleceniobiorca powinien zgo-

dzić się na przekazywanie ta-

kich informacji, tym bardziej że

od 2016 r. wysokość wynagro-

dzenia będzie miała znaczenie

dla oskładkowanie danej umo-

wy-zlecenia (składką będą obję-

te wszystkie zlecenia w miesią-

cu do kwoty minimalnego

wynagrodzenia za pracę). Zle-

ceniodawca może również za-

bezpieczyć się na wypadek za-

niedbania drugiej strony, tym

bardziej że właśnie on będzie

zobowiązany do uregulowania

ewentualnych zaległości. Takim

rozwiązaniem może być kwota

odszkodowania wpisana do

umowy albo możliwość potrą-

cenia tej części wynagrodzenia,

która odpowiada zaległym

składkom.

Czy muszę

płacić składki

od umowy

o dzieło

w 2015 r.

W tym przypadku do-

chodzi do szczególnej

sytuacji, gdy umowy cy-

wilnoprawne (zlecenie, umowa

o dzieło) zostały podpisane z wła-

snym pracodawcą. Wtedy ma on

obowiązek połączyć przychód ze

stosunków cywilnych i oskład-

kować go razem z przychodami

z umowy o pracę. Nie zgłasza

więc czytelnika do ubezpieczeń

jako zleceniobiorcy (umowa

o dzieło jest z kolei wyłączona

z ZUS). Miałby taki obowiązek

tylko wówczas, gdyby pracownik

przebywał na urlopie bezpłat-

nym, wychowawczym lub pobie-

rał zasiłek macierzyński.

Czy

społecznik

może być

rolnikiem

Zasady przywrócenia do

systemu rolniczego

określa art. 4 ustawy

z 23 października 2014 r. o zmia-

nie ustawy o systemie ubezpie-

czeń społecznych oraz niektó-

rych innych ustaw. Umożliwia

on powrót do KRUS tej grupy

rolników i domowników, którzy

albo już dostali decyzję KRUS

o wykluczeniu z ubezpieczenia

rolniczego, albo ją dostaną do

końca 2014 r. Przy czym powo-

dem wykluczenia musi być wy-

konywanie prac na podstawie

umów-zleceń opiewających na

niewielkie kwoty. Osoby, które

chciałyby ponownie podlegać

ubezpieczeniu społecznemu rol-

ników, muszą jednak w terminie

6 miesięcy od wejścia w życie

ustawy (czyli od 1 stycznia

2015 r. do 30 czerwca 2015 r.) zło-

żyć wniosek o objęcie ich syste-

mem ubezpieczeń społecznych

rolników za okres, w którym na

skutek decyzji Kasy o ustaniu

ubezpieczenia nie byli w syste-

mie. Musi być jednak spełniony

warunek, że wynagrodzenie z ty-

tułu umowy-zlecenia nie prze-

kraczało kwoty połowy mini-

malnego wynagrodzenia w roz-

liczeniu miesięcznym. Rolnicy,

których KRUS do dnia wejścia

w życie ustawy nie wyłączył

z ubezpieczenia rolniczego, bo-

wiem nie zdążył wydać decyzji,

nie będą już przez KRUS wyłą-

czani, o ile spełnili warunek wy-

sokości przychodu określony

przez ustawę. Nowe rozwiązanie

powoduje więc, że rolnik lub do-

mownik, który podlegając ubez-

pieczeniu w pełnym zakresie

z mocy ustawy został objęty ubez-

pieczeniem w systemie po-

wszechnym, podlega nadal ubez-

pieczeniu rolniczemu w pełnym

zakresie z mocy ustawy. Może

jednak dobrowolnie odstąpić od

tego ubezpieczenia, składając

w Kasie stosowne oświadczenie.

Czy rolnik nie

będzie mógł

służyć w OSP

Prawo do pozostania

w KRUS mają wyłącznie

osoby, których przychód

osiągany z umowy-zlecenia

w rozliczeniu miesięcznym nie

przekracza kwoty równej poło-

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

7 / 8

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

VIII

PRAWO NA CO DZIEŃ

wie minimalnego wynagrodze-

nia za pracę. Dodanie do ustawy

o ubezpieczeniu społecznym

rolników art. 5b daje prawną

podstawę rolnikom, którzy do-

rabiając sobie niewielkimi zle-

ceniami otrzymują z tego

tytułu wynagrodzenie, do za-

chowania statusu ubezpieczo-

nego w pełnym zakresie w KRUS,

przy spełnieniu warunku do-

chodowego (nie więcej niż 50

proc. minimalnego wynagro-

dzenia na miesiąc). Podobne

rozwiązanie już funkcjonuje

w systemie ubezpieczeń rolni-

czych. W art. 5a uregulowano

podobny zbieg ubezpieczeń

w przypadku, gdy rolnik roz-

pocznie ubocznie pozarolniczą

działalność gospodarczą rów-

nież przy spełnieniu warunków

dochodowych i braku umowy

o pracę. Tacy rolnicy będą jed-

nocześnie ubezpieczeni w KRUS

i ZUS przez okres wykonywania

tych zleceń. Przekroczenie li-

mitu dotyczącego umów-zleceń

będzie skutkowało wyłączeniem

z ubezpieczenia KRUS. Zmiana

prawa dotyczy bezpośrednio

konserwatorów sprzętu ratow-

niczo-gaśniczego OSP i gmin-

nych komendantów lub koor-

dynatorów ratownictwa,

ubezpieczonych na co dzień

w KRUS. Z nowego rozwiązania

skorzystają także osoby pełnią-

ce funkcje sołtysów dokonujący

poboru podatku rolnego.

Czy rolnik

z rady

nadzorczej

będzie w ZUS

Właściciel gospodarstwa
rolnego specjalizującego się
w produkcji mleka dodatkowo
zasiada w radzie nadzorczej
spółdzielni mleczarskiej.
Czy wprowadzenie od stycznia
2015 r. obowiązku opłacania
składek na ubezpieczenie
społeczne z tytułu zasiada-
nia w radzie spowoduje, że
straci prawo do ubezpieczenia
w KRUS?

Osoby zasiadające w ra-

dach nadzorczych spół-

dzielni producenckich,

których zadaniem jest kontro-

lowanie sposobu działania ta-

kich fi rm, nie stracą prawa do

ubezpieczenia rolniczego. Ina-

czej nikt nie zgodziłby się za-

siadać w takich ciałach. Aby nie

doszło do takiej sytuacji – po-

dobnie jak to ma miejsce

w przypadku strażaków ochot-

ników – zastosowano specjalne

rozwiązanie. W przypadku peł-

nienia przez rolnika funkcji

w radzie nadzorczej istnieje

możliwość kontynuowania do-

browolnego ubezpieczenia

w KRUS. Taką możliwość mają

jednak tylko ci rolnicy i do-

mownicy, których przychód

z tytułu wynagrodzenia za peł-

nienie funkcji w radach nad-

zorczych nie przekroczy mie-

sięcznie kwoty połowy

najniższego wynagrodzenia,

czyli analogicznie jak przy wy-

konywaniu umowy-zlecenia.

Zmiana jest konsekwencją

wprowadzenia obowiązku

oskładkowania wynagrodzenia

z tytułu pełnienia funkcji we

wszystkich radach nadzor-

czych bez względu na podmiot,

w którym taki organ funkcjo-

nuje. Nowe zasady mają zasto-

sowanie do wszystkich rolni-

ków, którzy z racji wyboru

powołani zostali do reprezen-

towania branżowych interesów

producentów rolnych w radach

nadzorczych takich podmiotów

jak np. spółdzielnie rolnicze,

rolnicze rynki hurtowe, przed-

siębiorstwa rolno-spożyw-

cze i zbożo-

wo-młynarskie, spółki inse-

minacyjne, banki spółdzielcze,

a także w Funduszu Składko-

wym Ubezpieczenia Społecz-

nego Rolników w KRUS.

Czy budżet

dopłaci

do niepełno-

sprawnego

dziecka

Rolnik zajmuje się wycho-
waniem niepełnosprawnego
dziecka. Czy w takiej sytuacji
składka na ubezpieczenie
emerytalno-rentowe jest
finansowana przez budżet
państwa?

Za rolnika lub domow-

nika podlegającego

ubezpieczeniu emery-

talno-rentowemu z mocy usta-

wy albo na wniosek, w związku

ze sprawowaniem osobistej

opieki nad dzieckiem, trwają-

cej przez okres do 3 lat, nie dłu-

żej jednak niż do ukończenia

przez dziecko 5. roku życia,

składki będzie opłacać budżet

państwa. Środki na ten cel będą

pochodzić z dotacji celowej do

funduszu emerytalno-rento-

wego. Podobnie będzie w przy-

padku dziecka, które z powodu

stanu zdrowia potwierdzonego

orzeczeniem o niepełnospraw-

ności lub stopniu niepełno-

sprawności wymaga osobistej

opieki tej osoby. Składki będą

opłacane przez okres do 6 lat,

nie dłużej jednak niż do ukoń-

czenia przez dziecko 18. roku

życia. Rolnik lub domownik

będzie mógł skorzystać z takie-

go wsparcia fi nansowego pod

warunkiem, że nie podlega in-

nemu ubezpieczeniu społecz-

nemu.

Podstawa prawna

Ustawa z 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).

Rozporządzenie ministra pracy i poli-

tyki socjalnej z 18 grudnia 1998 r.

w sprawie szczegółowych zasad usta-

lania podstawy wymiaru składek na

ubezpieczenia emerytalne i rento-

we (Dz.U. z 1998 r. nr 161, poz. 1106

ze zm.).

Ustawa z 4 lutego 2011 r. o opiece nad

dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 1457).

Art. 2, art. 4 ustawy z 23 październi-

ka 2014 r. o zmianie ustawy o systemie

ubezpieczeń społecznych oraz niektó-

rych innych ustaw.

Ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubez-

pieczeniu społecznym rolników

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1403 ze zm.).

Oglądaj

„Przepis na prawo”

– wspólny program TVP Info i Dziennika Gazety Prawnej w soboty od 15.15 w

SHUTTERST

OCK

Dziennik Gazeta Prawna, 19–21 grudnia 2014 nr 246 (3887)

gazetaprawna.pl

VIII

PRAWO NA CO DZIEŃ

wie minimalnego wynagrodze-

nia za pracę. Dodanie do ustawy

o ubezpieczeniu społecznym

rolników art. 5b daje prawną

podstawę rolnikom, którzy do-

rabiając sobie niewielkimi zle-

ceniami otrzymują z tego

tytułu wynagrodzenie, do za-

chowania statusu ubezpieczo-

nego w pełnym zakresie w KRUS,

przy spełnieniu warunku do-

chodowego (nie więcej niż 50

proc. minimalnego wynagro-

dzenia na miesiąc). Podobne

rozwiązanie już funkcjonuje

w systemie ubezpieczeń rolni-

czych. W art. 5a uregulowano

podobny zbieg ubezpieczeń

w przypadku, gdy rolnik roz-

pocznie ubocznie pozarolniczą

działalność gospodarczą rów-

nież przy spełnieniu warunków

dochodowych i braku umowy

o pracę. Tacy rolnicy będą jed-

nocześnie ubezpieczeni w KRUS

i ZUS przez okres wykonywania

tych zleceń. Przekroczenie li-

mitu dotyczącego umów-zleceń

będzie skutkowało wyłączeniem

z ubezpieczenia KRUS. Zmiana

prawa dotyczy bezpośrednio

konserwatorów sprzętu ratow-

niczo-gaśniczego OSP i gmin-

nych komendantów lub koor-

dynatorów ratownictwa,

ubezpieczonych na co dzień

w KRUS. Z nowego rozwiązania

skorzystają także osoby pełnią-

ce funkcje sołtysów dokonujący

poboru podatku rolnego.

Czy rolnik

z rady

nadzorczej

będzie w ZUS

Osoby zasiadające w ra-

dach nadzorczych spół-

dzielni producenckich,

których zadaniem jest kontro-

lowanie sposobu działania ta-

kich fi rm, nie stracą prawa do

ubezpieczenia rolniczego. Ina-

czej nikt nie zgodziłby się za-

siadać w takich ciałach. Aby nie

doszło do takiej sytuacji – po-

dobnie jak to ma miejsce

w przypadku strażaków ochot-

ników – zastosowano specjalne

rozwiązanie. W przypadku peł-

nienia przez rolnika funkcji

w radzie nadzorczej istnieje

możliwość kontynuowania do-

browolnego ubezpieczenia

w KRUS. Taką możliwość mają

jednak tylko ci rolnicy i do-

mownicy, których przychód

z tytułu wynagrodzenia za peł-

nienie funkcji w radach nad-

zorczych nie przekroczy mie-

sięcznie kwoty połowy

najniższego wynagrodzenia,

czyli analogicznie jak przy wy-

konywaniu umowy-zlecenia.

Zmiana jest konsekwencją

wprowadzenia obowiązku

oskładkowania wynagrodzenia

z tytułu pełnienia funkcji we

wszystkich radach nadzor-

czych bez względu na podmiot,

w którym taki organ funkcjo-

nuje. Nowe zasady mają zasto-

sowanie do wszystkich rolni-

ków, którzy z racji wyboru

powołani zostali do reprezen-

towania branżowych interesów

producentów rolnych w radach

nadzorczych takich podmiotów

jak np. spółdzielnie rolnicze,

rolnicze rynki hurtowe, przed-

siębiorstwa rolno-spożyw-

cze i zbożo-

wo-młynarskie, spółki inse-

minacyjne, banki spółdzielcze,

a także w Funduszu Składko-

wym Ubezpieczenia Społecz-

nego Rolników w KRUS.

Czy budżet

dopłaci

do niepełno-

sprawnego

dziecka

Rolnik zajmuje się wycho-
waniem niepełnosprawnego
dziecka. Czy w takiej sytuacji
składka na ubezpieczenie
emerytalno-rentowe jest
finansowana przez budżet
państwa?

Za rolnika lub domow-

nika podlegającego

ubezpieczeniu emery-

talno-rentowemu z mocy usta-

wy albo na wniosek, w związku

ze sprawowaniem osobistej

opieki nad dzieckiem, trwają-

cej przez okres do 3 lat, nie dłu-

żej jednak niż do ukończenia

przez dziecko 5. roku życia,

składki będzie opłacać budżet

państwa. Środki na ten cel będą

pochodzić z dotacji celowej do

funduszu emerytalno-rento-

wego. Podobnie będzie w przy-

padku dziecka, które z powodu

stanu zdrowia potwierdzonego

orzeczeniem o niepełnospraw-

ności lub stopniu niepełno-

sprawności wymaga osobistej

opieki tej osoby. Składki będą

opłacane przez okres do 6 lat,

nie dłużej jednak niż do ukoń-

czenia przez dziecko 18. roku

życia. Rolnik lub domownik

będzie mógł skorzystać z takie-

go wsparcia fi nansowego pod

warunkiem, że nie podlega in-

nemu ubezpieczeniu społecz-

nemu.

Podstawa prawna

Ustawa z 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).

Rozporządzenie ministra pracy i poli-

tyki socjalnej z 18 grudnia 1998 r.

w sprawie szczegółowych zasad usta-

lania podstawy wymiaru składek na

ubezpieczenia emerytalne i rento-

we (Dz.U. z 1998 r. nr 161, poz. 1106

ze zm.).

Ustawa z 4 lutego 2011 r. o opiece nad

dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 1457).

Art. 2, art. 4 ustawy z 23 październi-

ka 2014 r. o zmianie ustawy o systemie

ubezpieczeń społecznych oraz niektó-

rych innych ustaw.

Ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubez-

pieczeniu społecznym rolników

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1403 ze zm.).

SHUTTERST

OCK

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

8 / 8