„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
              NARODOWEJ 

 
 

 
 
 
 
 
Grzegorz Lipczuk 

 

 
 
 
 
 
 

Wykonywanie robót melioracyjnych 
712[03].Z1.03 

 

 

 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

1 

Recenzenci: 
mgr inŜ. Piotr Miłosz 
mgr inŜ. Daniel Kózka 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Grzegorz Lipczuk 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ.  Krzysztof Wojewoda 
 
 
 
 
 

 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  712[03].Z1.03 
„Wykonywanie  robót  melioracyjnych”,  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania  dla 
zawodu monter budownictwa wodnego.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

2 

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie 

3 

2.  Wymagania wstępne 

5 

3.  Cele kształcenia 

6 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5. Ćwiczenia  

10 

5.1. Podział melioracji rolnych 

10 

   5.1.1. Ćwiczenia 

10 

5.2. Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój roślin 

11 

   5.2.1. Ćwiczenia 

11 

5.3. Przyczyny i objawy nadmiaru i niedoboru wody w glebach 

12 

   5.3.1. Ćwiczenia 

12 

5.4. Sposoby obniŜania poziomu wód gruntowych 

14 

   5.4.1. Ćwiczenia 

14 

5.5. Odwadnianie siecią rowów otwartych 

15 

   5.5.1. Ćwiczenia 

15 

5.6. Osuszanie gruntów za pomocą drenowania 

17 

   5.6.1. Ćwiczenia 

17 

5.7. Odwadnianie terenów depresyjnych 

19 

   5.7.1. Ćwiczenia 

19 

5.8. Nawadnianie uŜytków rolnych 

20 

   5.8.1. Ćwiczenia 

20 

5.9. Rolnicze wykorzystanie ścieków 

22 

   5.9.1. Ćwiczenia 

22 

5.10. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej 

oraz ochrony środowiska obowiązujące podczas wykonywania robót 
melioracyjnych 

 
 

23 

   5.10.1. Ćwiczenia 

23 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia  

24 

7. Literatura 

38 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

3 

1. WPROWADZENIE 

 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie robót melioracyjnych”, 

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie 
monter budownictwa wodnego 712[03]. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania wstępne, 

−

 

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

−

 

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem: 

−

 

pokazu z objaśnieniem, 

−

 

tekstu przewodniego, 

−

 

metody projektów, 

−

 

ć

wiczeń praktycznych. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W  celu  przeprowadzenia  sprawdzianu  wiadomości  i  umiejętności  ucznia,  nauczyciel 

moŜe posłuŜyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych.  

W tym rozdziale podano równieŜ: 

−

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

−

 

punktacje zadań i uczenia się, 

−

 

propozycje norm wymagań, 

−

 

instrukcję dla nauczyciela, 

−

 

instrukcję dla ucznia, 

−

 

kartę odpowiedzi, 

−

 

zestaw zadań testowych. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

4 

 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

712[03].Z1 

Technologia robót hydrotechnicznych 

712[03].Z1.01 

Organizowanie stanowiska pracy 

712[03].Z1.02 

Wykonywanie pomiarów zwi

ą

zanych z robotami hydrotechnicznymi 

712[03].Z1.03 

Wykonywanie robót melioracyjnych 

712[03].Z1.04 

Wykonywanie robót ziemnych  

i pogł

ę

biarskich  

712[03].Z1.05 

Wykonywanie budowli regulacyjnych 

712[03].Z1.06 

Zabudowa potoków górskich 

712[03].Z1.07 

Wykonywanie budowli pi

ę

trz

ą

cych 

712[03].Z1.08 

Wykonywanie zabezpiecze

ń

 przeciwpowodziowych 

712[03].Z1.09 

Wykonywanie sieci wodoci

ą

gowych i kanalizacyjnych 

712[03].Z1.10 

Obsługa urz

ą

dze

ń

 i obiektów 

hydrotechnicznych 

712[03].Z1.11 

Wykonywanie konserwacji  

i naprawy budowli wodnych 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−

 

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa, 

−

 

rozpoznawać podstawowe materiały budowlane, 

−

 

posługiwać się dokumentacją techniczną, 

−

 

stosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  
i ochrony środowiska, 

−

 

magazynować, składować i transportować materiały budowlane. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

6 

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

−

 

zorganizować stanowisko pracy do wykonywania robót melioracyjnych,  

−

 

rozróŜnić rodzaje melioracji rolnych, 

−

 

określić czynniki warunkujące Ŝycie i rozwój roślin, 

−

 

scharakteryzować przyczyny oraz objawy nadmiaru i niedoboru wody w glebach,  

−

 

określić sposoby obniŜania zwierciadła wody gruntowej, 

−

 

posłuŜyć się dokumentacją techniczną wodno-melioracyjną, 

−

 

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania określonych robót melioracyjnych, 

−

 

dobrać odzieŜ ochronną oraz sprzęt ochrony indywidualnej, 

−

 

wykonać prace związane z odwodnieniem gruntów rowami otwartymi, 

−

 

rozróŜnić rodzaje drenów oraz określić sposoby ich wykonywania, 

−

 

określić zasady osuszania uŜytków rolnych za pomocą drenowania, 

−

 

rozróŜnić elementy systemów drenarskich, 

−

 

wykonać roboty drenarskie,  

−

 

określić zasady odwadniania terenów depresyjnych,  

−

 

wykonać budowle na rowach i kanałach wodno-melioracyjnych, 

−

 

obsłuŜyć pompownie melioracyjne, 

−

 

rozróŜnić rodzaje nawodnień, 

−

 

określić zasady wykonywania nawodnień grawitacyjnych i mechanicznych, 

−

 

wykonać prace związane z nawadnianiem grawitacyjnym uŜytków rolnych, 

−

 

rozróŜnić elementy deszczowni, 

−

 

obsłuŜyć deszczownie, 

−

 

scharakteryzować sposoby oczyszczania i rolniczego wykorzystywania ścieków, 

−

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz 
ochrony środowiska podczas wykonywania robót melioracyjnych. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

7 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca    

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:   Monter budownictwa wodnego 712[03] 
Moduł:  

 

 

 

 

 

 

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1 

Jednostka modułowa:  

 

 

Wykonywanie robót melioracyjnych 712[03].Z1.03 

 
Temat: 

Odwadnianie siecią rowów otwartych. 

Cel ogólny:  Ukształtowanie  umiejętności  rozróŜniana  rowów  i  budowli  na  sieci  rowów 

odwadniających. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−

 

scharakteryzować cele odwadniania, 

−

 

rozróŜnić rodzaje rowów i budowli występujących na nich. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

−

 

metaplan, 

−

 

pokaz z objaśnieniem. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

grupowa. 

 
Czas:  90 min. 
 
Środki dydaktyczne:  

−

 

modele sieci odwadniającej rowami otwartymi, 

−

 

papier formatu A4, 

−

 

długopis. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.  

3.

 

Realizacja tematu: 

−

 

nauczyciel  pokazuje  model  sieci  odwadniającej  omawiając  występujące  na  niej  rowy 
i budowle oraz ich właściwości, 

−

 

dzieli  uczniów  na  grupy  3-4  osobowe,  kaŜda  grupa  zapoznaje  się  z  modelem  sieci 
i wypisuje na kartce papieru występujące rowy i budowle, 

−

 

kaŜda  grupa  po  przygotowaniu  omawia  sieć  odwadniającą  na  podstawie  swojego 
modelu, 

−

 

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów, 

4.

 

Po zakończeniu prezentacji uczniowie wskazują trudności, jakie napotkali. 

5.

 

Nauczyciel analizuje pracę uczniów. 

 
Zakończenie zajęć 
Uporządkowanie stanowisk pracy i pracowni. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

8 

Praca domowa 
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat innych metod osuszania terenu. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

9 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca    

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania:   Monter budownictwa wodnego 712[03] 
Moduł:  

 

 

 

 

 

 

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1 

Jednostka modułowa:  

 

 

Wykonywanie robót melioracyjnych 712[03].Z1.03 

 
Temat: 

MontaŜ elementów przenośnej deszczowni. 

Cel ogólny: 

Nabycie umiejętności w montaŜu części przenośnej deszczowni. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−

 

zmontować i uruchomić przenośną deszczownie,  

−

 

omówić sposób montaŜu deszczowni. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne,  

−

 

pokaz z objaśnieniem. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

indywidualna. 

 
Czas:  90min. 
 
Środki dydaktyczne: 

−

 

części przenośnej deszczowni, 

−

 

papier formatu A4,  

−

 

długopis. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

4.

 

Realizacja tematu: 

−

 

kaŜdy  uczeń  dokonuje  montaŜu  poszczególnych  elementów  deszczowni  i  zapisuje 
kolejność montaŜu na kartce papieru. 

−

 

kaŜdy uczeń dokonuje rozruchu pompy wodnej. 

−

 

nauczyciel obserwuje pracę uczniów i pomaga w montaŜu i rozruchu deszczowni. 

5.

 

Uczeń omawia wykonywane czynności. 

6.

 

Nauczyciel analizuje pracę ucznia. 

 
Zakończenie zajęć 
Uporządkowanie stanowisk pracy i pracowni. 
 
Praca domowa 
Odszukaj  w  literaturze  widomości  na  temat  stałych  deszczowni  wykorzystywanych 
w rolnictwie. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

10 

5.   ĆWICZENIA 

 
5.1.  Podział melioracji rolnych 

 
5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  informacji  zawartych  w  tabeli  z  wymienionymi  urządzeniami 

melioracyjnymi  uporządkuj  je  przypisując  odpowiednio  do  urządzeń  podstawowych  lub 
szczegółowych melioracji. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać uwaŜnie tabele z wymienionymi urządzeniami melioracyjnymi, 

2)

 

wypisać w słupkach urządzenia melioracji podstawowej i szczegółowej, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

4)

 

dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

tabela zawierająca nazwy urządzeń melioracji szczegółowej i podstawowej, 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

11 

5.2.  Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój roślin

 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  kartce  papieru  formatu  A4  rozsypane  są  róŜne  terminy.  Wypisz  te  wyrazy,  które 

oznaczają  czynniki  warunkujące  prawidłowy  rozwój  roślin  i  napisz  jaki  wpływ  mają  na 
roślinę. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wybrać  z  rozsypanki  wyrazów  prawidłowe  wyrazy  określające  czynniki  prawidłowego 
rozwoju roślin, 

2)

 

wypisać na kartce te czynniki wraz z ich oddziaływaniem na roślinę, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

4)

 

dokonać oceny poprawności  wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

pokaz z objaśnieniem,  

−

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

kartka papieru z rozsypanymi wyrazami, 

−

 

długopis, 

−

 

kartka papieru formatu A4, 

−

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

12 

5.3.  Przyczyny i objawy nadmiaru i niedoboru wody w glebach

 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

W  zaleŜności  od  połoŜenia  terenu  w  zlewni  mogą  występować  róŜne  przyczyny 

powodujące  nadmierne  uwilgocenie  gleby.  Na  schemacie  zaznacz  tereny  o  nadmiernym 
uwilgoceniu oraz wypisz, w jaki sposób teren jest zasilany w wodę. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować schemat, 

2)

 

zaznaczyć prawidłowo tereny na schemacie, 

3)

 

wypisać do zaznaczonych terenów odpowiednie zasilania w wodę, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

5)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

schemat z rysunkiem terenu zlewni, 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Z  pośród  wymienionych  głównych  objawów  niedoboru  jak  i  nadmiaru  wody  w  glebie 

oraz kilku innych wymyślonych objawów, wybierz te prawdziwe, wypisz je w tabeli, dzieląc 
kolumny dla nadmiaru jak i niedoboru wody w glebie. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeczytać uwaŜnie objawy wymienione w tabeli, 

2)

 

utworzyć odpowiednią tabelę, 

3)

 

wybrać  odpowiednie  objawy  dla  nadmiaru  wody  w  glebie  i  wypisać  je  w  odpowiedniej 
kolumnie, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

13 

4)

 

wybrać  odpowiednie  objawy  dla  niedoboru  wody  w  glebie i wypisać je w odpowiedniej 
kolumnie, 

5)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

6)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

metaplan. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

tabela z wymienionymi objawami, 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

14 

5.4.  Sposoby obniŜania poziomu wód gruntowych

 

 
5.4.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  posiadanych  wiadomości  napisz,  jakie  są  sposoby  zwalczania  nadmiaru 

wody w glebie. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

wypisać na kartce sposoby zwalczania nadmiaru wody w glebie, 

2)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

3)

 

dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem, 

–

 

metaplan. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

15 

5.5.  Odwadnianie siecią rowów otwartych 
 

5.5.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Na schemacie sieci odwadniającej wskaŜ rodzaje występujących rowów odwadniających. 

Wypisz na kartce ich zadania. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować schemat sieci odwadniającej, 

2)

 

wskazać na schemacie rodzaje rowów, 

3)

 

wypisać na kartce zadania jakie spełniają te rowy, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

5)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

schemat sieci odwadniającej, 

–

 

długopis, 

–

 

kartki papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

W  tabeli  wymieniono  róŜne  narzędzia  i  maszyny,  a  na  tablicach  zostały  umiszczone 

ponumerowane  zdjęcia  maszyn  i  narzędzi.  Wybierz  te  narzędzia  i  maszyny,  które  są 
wykorzystywane  przy  robotach  związanych  z  wykonywaniem  rowów  odwadniających 
i przypisz im numer zdjęcia, które je przedstawia 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować zawartość tabeli, 

2)

 

wypisać odpowiednie narzędzia i przypisać im odpowiedni numer fotografii, 

3)

 

wypisać odpowiednie maszyny i przypisać im odpowiedni numer fotografii, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

16 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

5)

 

dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

tabela zawierająca spis narzędzi i maszyn, 

–

 

tablice ze zdjęciami narzędzi i maszyn, 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Korzystając  z  dokumentacji  technicznej  na  wykonanie  sieci  odwadniającej  zaznacz  na 

mapie w odpowiednich miejscach zaprojektowane budowle. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować dokumentację techniczną, 

2)

 

przeanalizować mapę, 

3)

 

zaznaczyć ołówkiem odpowiednim symbolem w odpowiednim miejscu budowle, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

5)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

dokumentacja techniczna na wykonanie sieci odwadniającej, 

–

 

mapa, 

–

 

ołówek, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

17 

5.6.  Osuszanie gruntów za pomocą drenowania 

 
5.6.1  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Na  planie  sytuacyjno-wysokościowym  znajdź  odpowiedni  obszar  i  wrysuj  system 

drenarski stosując odpowiedni układ sączków. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeanalizować plan sytuacyjno-wysokościowym, 

2)

 

dobrać odpowiedni układ sączków w zaleŜności od terenu, 

3)

 

wrysować schemat drenarski, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

5)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

plan sytuacyjno-wysokościowy, 

–

 

ołówek, 

–

 

linijka, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Na  podstawie  modelu  sieci  drenarskiej,  biorąc  pod  uwagę  ukształtowanie  terenu, 

właściwości  gleb  oraz  przyczyn  ich  nadmiernego  zawilgocenia  gruntu,  podaj  rodzaje 
zastosowanych drenów oraz metody wykonania sieci drenarskich i ich układ. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować model sieci drenarskiej, 

2)

 

wypisać rodzaje układów sieci drenarskiej w zaleŜności od terenu, 

3)

 

wypisać typy drenów w zaleŜności od rodzaju występującego gruntu, 

4)

 

wypisać metody wykonania sieci drenarskiej, 

5)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

6)

 

dokonać oceny wykonania ćwiczenia. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

18 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

model sieci drenarskiej, 

–

 

długopis, 

–

 

kartki papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

19 

5.7.  Odwadnianie terenów depresyjnych

 

 
5.7.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wymień  dwa  układy  systemu  odwodnień  terenów  depresyjnych  i  scharakteryzuj  ich 

funkcje. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

wypisać układy oraz funkcje jakie spełniają, 

2)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

3)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

20 

5.8.  Nawadnianie uŜytków rolnych 

 
5.8.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  schemacie  układu  urządzeń  nawodnienia  podsiąkowego  z  ujęciem  wody  z  pomocą 

jazu i śluzy, zaznacz połoŜenie wszystkich niezbędnych budowli i nazwij je. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

przeanalizować schemat, 

2)

 

zaznaczyć połoŜenie poszczególnych budowli, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

4)

 

dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

schemat układu urządzeń nawodnienia podsiąkowego, 

–

 

ołówek, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Za pomocą dostępnych elementów przenośnej deszczowni zaprezentuj kolejność i sposób 

montaŜu poszczególnych części omawiając wykonywane czynności. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować poszczególne elementy deszczowni, 

2)

 

nazwać poszczególne części deszczowni, 

3)

 

omawiając wykonywane czynności zmontować całą sieć, 

4)

 

dokonać oceny poprawności i wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

21 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

elementy przenośnej deszczowni, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

22 

5.9  Rolnicze wykorzystanie ścieków 

 
5.9.1.

 

Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Napisz,  jakie  ścieki  uŜywane  są  w  rolnictwie  i  w  jaki  sposób  są  wstępnie  oczyszczane 

(sposoby oczyszczania ścieków). 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

wypisać rodzaje ścieków, 

2)

 

wypisać sposoby oczyszczania ścieków, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

23 

5.10.  Przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 

przeciwpoŜarowej  oraz  ochrony  środowiska  obowiązujące 
podczas wykonywania robót melioracyjnych 

 
5.10.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wypisz,  jakich  zasad  naleŜy  przestrzegać  przy  wykonywaniu  robót  ziemnych,  aby  były 

spełnione przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

wypisać  zasady  jakie  naleŜy  przestrzegać  przy  wykonywaniu  robót  ziemnych  aby  były 
spełnione przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, 

2)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

3)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–

 

pokaz z objaśnieniem,  

–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

długopis, 

–

 

kartka papieru formatu A4, 

–

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

24 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test  dwustopniowy  do  jednostki

 

do  jednostki  modułowej  ,,Wykonywanie 

robót melioracyjnych” 
 

Test składa się z  21 zadań wielokrotnego wyboru, z których:  

-

 

zadania  1,  2,  3,  5,  6,  7,  8,  9,  10,  12,  14,  16,  17,  18,  19,  20,  21  są  z  poziomu 
podstawowego,

 

-

 

zadania 4, 6, 10, 11, 13, 15, 19 są z poziomu ponadpodstawowego

. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  6  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. b, 4. b, 5. d, 6. c, 7. a, 8. c, 9. a, 10. b, 11. c, 
12. d, 13. b, 14. c, 15. a, 16. d, 17. b, 18. a, 19. c, 20. d, 21. b. 
 
Plan testu 

Nr  

zad 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawne 

odpowiedzi  

1 

Określić urządzenia melioracji 
podstawowych 

B 

P 

c 

2 

Określić urządzenia melioracji 
szczegółowych 

B 

P 

b 

3 

Określić czynniki wpływające na 
prawidłowy rozwój roślin 

B 

P 

b 

4 

Scharakteryzować czynniki wpływające 
na prawidłowy rozwój roślin 

C 

PP 

b 

5 

Określić przyczyny zabagnień gleby 

B 

P 

d 

6 

Scharakteryzować objawy niedoboryu 
wody w glebie 

C 

PP 

c 

7 

Określić metody zwalczania nadmiaru 
wody w glebie 

B 

P 

a 

8 

Rozpoznać układ zwierciadła wody 
gruntowej 

A 

P 

c 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

25 

9 

Rozpoznać rowy odwadniające 

A 

P 

a 

10  Scharakteryzować skład projektu 

technicznego odwodnienia terenu 

C 

PP 

b 

11  Scharakteryzować umocnienia rowów 

C 

PP 

c 

12  Rozpoznać dreny 

B 

P 

d 

13  Scharakteryzować działy drenarskie 

C 

PP 

b 

14  Rozpoznać układy sieci drenarskiej 

A 

P 

c 

15  Określić sposób odwodnień terenów 

depresyjnych 

B 

PP 

a 

16  Określić okresy wykonywania nawodnień 

 

B 

P 

d 

17  Określić rodzaje nawodnień 

B 

P 

b 

18  Rozpoznać rodzaje deszczowni 

A 

P 

a 

19  Scharakteryzować nawadnianie ściekami 

C 

PP 

c 

20  Określić przepisy BHP 

B 

P  

d 

21  Określić przepisy przeciwpoŜarowe 

B 

P 

b 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

26 

Przebieg testowania 
  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustalić 

z 

uczniami 

termin 

przeprowadzenia 

sprawdzianu, 

z 

co 

najmniej 

jednotygodniowym wyprzedzeniem. 

2.

 

Omówić z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznać uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadzić  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omówić z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Uczeń powinien otrzymać równieŜ oddzielną kartkę na brudnopis. 

7.

 

Zapewnić uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

8.

 

Rozdać uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podać czas przeznaczony 
na udzielanie odpowiedzi. 

9.

 

Postarać  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

10.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnieć  uczniom  o  zbliŜającym  się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

11.

 

Zebrać karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

12.

 

Sprawdzić wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

13.

 

Przeprowadzić  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  
sprawiły uczniom największe trudności. 

14.

 

Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

15.

 

Opracować  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie 
niepowodzeń dydaktycznych. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, poniewaŜ w niektórych pytaniach  
musisz dokonać obliczeń. 

5.

 

Test  zawiera  21  zadań  dotyczących  wykonywania  robót  melioracyjnych.  Są  to  zadnia 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

6.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  prawidłową  odpowiedź 
zaznacz  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

7.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

8.

 

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie  
na później. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 30 min.   

 

 

 

 

 

Powodzenia

 

 
Materiały dla ucznia:

 

−−−−

 

instrukcja, 

−−−−

 

zestaw zadań testowych, 

−−−−

 

karta odpowiedzi. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

27 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.

 

Do urządzeń melioracji wodnych podstawowych zaliczamy 
a)

 

rurociągi o średnicy poniŜej 0,6 m. 

b)

 

ziemne stawy rybne. 

c)

 

budowle  piętrzące,  budowle  upustowe  oraz  obiekty  słuŜące  do  ujmowania  wód 
głębokości zalegania. 

d)

 

drenowania. 

 

2.

 

Do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych zaliczamy 
a)

 

stopnie wodne, zbiorniki wodne. 

b)

 

stacje pomp do nawodnień ciśnieniowych. 

c)

 

rurociągi o średnicy co najmniej 0,6 m. 

d)

 

budowle regulacyjne oraz przeciwpowodziowe. 

 

3.

 

W największym stopniu na plon roślin wpływa 
a)

 

czynnik występujący w największej ilości. 

b)

 

czynnik występujący w najmniejszej ilości. 

c)

 

woda. 

d)

 

ś

wiatło. 

 

4.

 

Otwieranie aparatów szparkowych oraz proces transpiracji zachodzi 
a)

 

przy duŜym stęŜeniu CO

2.

 

b)

 

w  warunkach  dobrego  zaopatrzenia  rośliny  w  wodę  i  małego  stęŜenia  CO

2

 

w przestworach międzykomórkowych. 

c)

 

w warunkach małej dostępności światła. 

d)

 

przy niedostatku wody. 

 

5.

 

Przyczyną zabagnienia gleby nie jest 
a)

 

napływ wód powierzchniowych i gruntowych z wyŜej połoŜonych terenów. 

b)

 

występowanie źródlisk na stokach. 

c)

 

mały spadek powierzchni nie pozwalający na spływ wód powierzchniowych. 

d)

 

duŜa przepuszczalność i mała pojemność wodna gleby. 

 

6.

 

Objawami niedoboru wody w glebie są 
a)

 

wymarzanie i wymakanie roślin. 

b)

 

występowanie źródlisk i wysiąków. 

c)

 

utrzymywanie się niskiego zwierciadła wody gruntowej. 

d)

 

występowanie gleb torfowych. 

 

7.

 

W fazie początkowej występowania nadmiaru wody stosuje się 
a)

 

konserwacją istniejących cieków. 

b)

 

drenowanie. 

c)

 

deszczowanie. 

d)

 

odwadnianie za pomocą rowów. 

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

28 

8.

 

Jaki  kształt  ma  krzywa  depresji  przy  odwadnianiu  rowami  w  okresie  intensywnego 
parowania 
a)

 

wypukły ku górze. 

b)

 

wklęsły ku dołowi. 

c)

 

spłaszczony lub poziomy. 

d)

 

pionowy. 

 

9.

 

Zagłębienia terenu oraz kotliny bezodpływowe są odwadniane za pomocą rowów 
a)

 

odprowadzających. 

b)

 

opaskowych.  

c)

 

zbiorczych. 

d)

 

osączających. 

 

10.

 

W skład projektu technicznego odwodnienia terenu z pomocą rowów nie wchodzą 

a)

 

przekroje podłuŜne i poprzeczne rowów. 

b)

 

próbki gleb.  

c)

 

wykazy materiałów. 

d)

 

opisy techniczne z obliczeniami. 

 

11.

 

W  jakich  odstępach  wbija  się  kołki  przy  umacnianiu  skarp  rowu  za  pomocą  kiszki 

faszynowej około 
a)

 

20 cm. 

b)

 

30 - 40 cm.  

c)

 

50 cm. 

d)

 

60 - 80 cm. 

 

12.

 

Z jakiego materiału nie wykonuje się drenów 

a)

 

ceramiki. 

b)

 

drewna.  

c)

 

plastiku. 

d)

 

szkła. 

 

13.

 

Ile wynoszą minimalne spadki sączków drenarskich 

a)

 

1‰. 

b)

 

3‰. 

c)

 

5‰. 

d)

 

10‰. 

 

14.

 

Na terenach o duŜych spadkach stosuje się drenowanie 

a)

 

podłuŜne. 

b)

 

poprzeczne. 

c)

 

w zakosy. 

d)

 

nie stosuje się.  

 

15.

 

Na czym polega funkcja układu mechanicznego przy odwadnianiu terenów depresyjnych 

a)

 

zapewnieniu właściwych stosunków wodnych na polderach. 

b)

 

odwodnieniu terenów wysokich. 

c)

 

zapewnieniu odpływu wód roztopowych i opadowych. 

d)

 

zapewnieniu odpływu nadmiaru wody z obszarów zmeliorowanych. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

29 

16.

 

Nawodnienie wegetacyjne wykonuje się 

a)

 

jesienią. 

b)

 

zimą. 

c)

 

wiosną. 

d)

 

latem. 

 

17.

 

Nawodnienie zalewowe stosowane jest na terenach płaskich o spadkach do 

a)

 

2‰. 

b)

 

5‰. 

c)

 

10‰. 

d)

 

15‰. 

 

18.

 

W skład deszczowni stałej nie wchodzą 

a)

 

węŜe elastyczne. 

b)

 

zraszacze. 

c)

 

pompy. 

d)

 

podziemne rurociągi. 

 

19.

 

Nawadnianie pól ściekami dozwolone jest gdy 

a)

 

grunt jest zamarznięty do głębokości 30 cm lub przykryty śniegiem. 

b)

 

zwierciadło wód podziemnych znajduje się płyciej niŜ 1,5 m. 

c)

 

ś

cieki pochodzą z zakładów posiadających pozwolenie wodno-prawne. 

d)

 

ś

cieki pochodzą z dowolnego źródła. 

 

20.

 

Stosując się do przepisów bhp przy wykonywaniu robót ziemnych nie naleŜy 

a)

 

ustawiać tablic ostrzegawczych. 

b)

 

pracować przy zabezpieczonych skarpach wykopów. 

c)

 

uŜywać butów gumowych na gruntach wilgotnych. 

d)

 

pracować w zasięgu sprzętu mechanicznego. 

 

21.

 

Do podręcznego sprzętu gaśniczego nie zaliczamy 

a)

 

bosaków. 

b)

 

grabi. 

c)

 

siekier. 

d)

 

gaśnic. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

30 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko:…………………………………………………….. 

 

Wykonywanie robót melioracyjnych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1 

a 

b 

c 

d 

 

2 

a 

b 

c 

d 

 

3 

a 

b 

c 

d 

 

4 

a 

b 

c 

d 

 

5 

a 

b 

c 

d 

 

6 

a 

b 

c 

d 

 

7 

a 

b 

c 

d 

 

8 

a 

b 

c 

d 

 

9 

a 

b 

c 

d 

 

10 

a 

b 

c 

d 

 

11 

a 

b 

c 

d 

 

12 

a 

b 

c 

d 

 

13 

a 

b 

c 

d 

 

14 

a 

b 

c 

d 

 

15 

a 

b 

c 

d 

 

16 

a 

b 

c 

d 

 

17 

a 

b 

c 

d 

 

18 

a 

b 

c 

d 

 

19 

a 

b 

c 

d 

 

20 

a 

b 

c 

d 

 

21 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

31 

TEST 2 

 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  ,Wykonywanie  robót 
melioracyjnych”. 
 

Test składa się z  21 zadań wielokrotnego wyboru, z których:  

-

 

zadania 1, 2, 5, 7, 6, 8, 9, 12, 13, 15, 16, 18, 19, 20, 21 są z poziomu podstawowego,

 

-

 

zadania 3, 4, 10, 11, 14, 17 są z poziomu ponadpodstawowego

. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

−

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. c, 4. a, 5. c, 6. b, 7. d, 8. b, 9. a, 10. c, 11. d, 
12. b, 13. c, 14. d, 15. d, 16. b, 17. c, 18. a, 19. c, 20. b, 21. d. 

 

Plan testu 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawne 

odpowiedzi 

1 

Określić urządzenia melioracji 
szczegółowych 

B 

P 

d 

2 

Określić urządzenia melioracji 
podstawowych 

B 

P 

b 

3 

Scharakteryzować czynniki wpływające 
na prawidłowy rozwój roślin 

C 

PP 

c 

4 

Scharakteryzować czynniki wpływające 
na prawidłowy rozwój roślin 

C 

PP 

a 

5 

Określić przyczyny zabagnień gleby 

B 

P 

c 

6 

Rozpoznać układ zwierciadła wody 
gruntowej 

A 

P 

b 

7 

Określić metody zwalczania nadmiaru 
wody w glebie 

B 

P 

d 

8 

Rozpoznać rowy odwadniające 

A 

P 

b 

9 

Rozpoznać rowy odwadniające 

A 

P 

a 

10 

Scharakteryzować skład projektu 
technicznego odwodnienia terenu 

C 

PP 

c 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

32 

11 

Scharakteryzować prowadzenie robót 
pomiarowych 

C 

PP 

d 

12 

Określić sposoby przeprowadzania robót 
wykończeniowych na rowach 

B 

P 

b 

13 

Rozpoznać układy sieci drenarskiej 

A 

P 

c 

14 

Scharakteryzować materiały z których 
wykonane są dreny 

C 

PP 

d 

15 

Określić przepisy BHP 

B 

P 

d 

16 

Określić parametry sieci drenarskiej 

B 

P 

b 

17 

Scharakteryzować nawadnianie ściekami 

C 

PP 

c 

18 

Określić sposób odwodnień terenów 
depresyjnych 

B 

P 

a 

19 

Określić rodzaje nawodnień 

B 

P 

c 

20 

Określić przepisy przeciwpoŜarowe 

B 

P  

b 

21 

Rozpoznać budowle na rowach 
odwadniających 

A 

P 

d 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

33 

Przebieg testowania 
  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustalić 

z 

uczniami 

termin 

przeprowadzenia 

sprawdzianu, 

z 

co 

najmniej 

jednotygodniowym wyprzedzeniem. 

2.

 

Omówić z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznać uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadzić  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omówić z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Uczeń powinien otrzymać równieŜ oddzielną kartkę na brudnopis. 

7.

 

Zapewnić uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

8.

 

Rozdać uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podać czas przeznaczony 
na udzielanie odpowiedzi. 

9.

 

Postarać  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

10.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnieć  uczniom  o  zbliŜającym  się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

11.

 

Zebrać karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

12.

 

Sprawdzić wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

13.

 

Przeprowadzić  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  
sprawiły uczniom największe trudności. 

14.

 

Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

15.

 

Opracować  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie 
niepowodzeń dydaktycznych. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Dodatkowo  otrzymałeś  oddzielną  kartkę  na  brudnopis,  poniewaŜ  w  niektórych  pytaniach 
musisz dokonać obliczeń. 

5.

 

Test  zawiera  21  zadań  dotyczących  wykonywania  robót  melioracyjnych.  Są  to  zadnia 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

6.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  prawidłową  odpowiedź 
zaznacz  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

7.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

8.

 

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie  
na później. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 30 min.   

 

 

 

 

 

Powodzenia

 

 
Materiały dla ucznia:

 

−−−−

 

instrukcja, 

−−−−

 

zestaw zadań testowych, 

−−−−

 

karta odpowiedzi. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

34 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.

 

Do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych nie zaliczamy 

a)

 

rurociągi o średnicy poniŜej 0,6 m. 

b)

 

ziemne stawy rybne. 

c)

 

drenowania. 

d)

 

budowle  piętrzące,  budowle  upustowe  oraz  obiekty  słuŜące  do  ujmowania  wód 
głębokości zalegania. 

 

2.

 

Do urządzeń melioracji wodnych podstawowych nie zaliczamy 

a)

 

rurociągi o średnicy co najmniej 0,6 m. 

b)

 

stacje pomp do nawodnień ciśnieniowych. 

c)

 

stopnie wodne, zbiorniki wodne. 

d)

 

budowle regulacyjne oraz przeciwpowodziowe. 

 

3.

 

Do otwarcia aparatów szparkowych roślin przyczynia się 

a)

 

niedostatek wody. 

b)

 

ciemność. 

c)

 

ś

wiatło. 

d)

 

zwiększone stęŜenie CO

2

 w tkankach rośliny. 

 

4.

 

Uszkodzenie  tkanki  i  zmniejszenie  intensywności  oddychania  powoduje  temperatura 
powyŜej 

a)

 

40-45

O

C

.

 

b)

 

45-50

O

C. 

c)

 

50-55

O

C. 

d)

 

55-60

O

C. 

 

5.

 

Zabagnienie  gleby  powstaje  wówczas,  gdy  rozwój  w  niej  roślin  i  mikroorganizmów 
odbywa się bez dostępu 

a)

 

wody. 

b)

 

ś

wiatła. 

c)

 

powietrza. 

d)

 

składników mineralnych. 

 

6.

 

Krzywa depresji przy odwadnianiu rowami w okresie suszy ma kształt 

a)

 

wypukły ku górze. 

b)

 

wklęsły ku dołowi. 

c)

 

spłaszczony lub poziomy. 

d)

 

pionowy. 

 

7.

 

Nie stosuje się w fazie nadmiernego występowania wody w glebie 

a)

 

odwadniania za pomocą rowów. 

b)

 

drenowania. 

c)

 

deszczowania. 

d)

 

konserwacji istniejących cieków. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

35 

8.

 

Rowy zbiorcze odprowadzają wodę do 

a)

 

rzeki. 

b)

 

rowu głównego. 

c)

 

rowu opaskowego. 

d)

 

kanału. 

 

9.

 

Zagłębienia terenu oraz kotliny bezodpływowe są odwadniane za pomocą rowów 

a)

 

odprowadzających. 

b)

 

opaskowych. 

c)

 

zbiorczych. 

d)

 

osączających. 

 

10.

 

Zwierciadło wody na profilu podłuŜnym zaznaczamy linią 

a)

 

przerywaną. 

b)

 

czerwoną. 

c)

 

niebieską. 

d)

 

zielona. 

 

11.

 

Wytyczając w terenie rów za pomocą tyczek wytycza się jego 

a)

 

głębokość. 

b)

 

prawy brzeg. 

c)

 

lewy brzeg. 

d)

 

oś. 

 

12.

 

Humusowanie skarp polega na obsypywaniu ich warstwą 

a)

 

piasku. 

b)

 

ziemi urodzajnej. 

c)

 

Ŝ

wiru. 

d)

 

rozdrobnionej roślinności. 

 

13.

 

Na terenach o duŜych spadkach stosuje się drenowanie 

a)

 

podłuŜne. 

b)

 

poprzeczne. 

c)

 

w zakosy. 

d)

 

nie stosuje się.  

 

14.

 

Nie wykonuje się drenów z 

a)

 

ceramiki. 

b)

 

drewna. 

c)

 

plastiku. 

d)

 

szkła. 

 

15.

 

Stosując się do przepisów bhp przy wykonywaniu robót ziemnych nie naleŜy 

a)

 

ustawiać tablic ostrzegawczych. 

b)

 

pracować przy zabezpieczonych skarpach wykopów. 

c)

 

uŜywać butów gumowych na gruntach wilgotnych. 

d)

 

pracować w zasięgu sprzętu mechanicznego. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

36 

16.

 

Sączki drenarskie mają średnicę do 

a)

 

2 cm. 

b)

 

5 cm. 

c)

 

7,5 cm. 

d)

 

10 cm. 

 

17.

 

Nawadnianie pól ściekami dozwolone jest gdy 

a)

 

grunt jest zamarznięty do głębokości 30 cm lub przykryty śniegiem. 

b)

 

zwierciadło wód podziemnych znajduje się płyciej niŜ 1,5 m. 

c)

 

ś

cieki pochodzą z zakładów posiadających pozwolenie wodno-prawne. 

d)

 

ś

cieki pochodzą z dowolnego źródła. 

 

18.

 

Funkcja układu mechanicznego przy odwadnianiu terenów depresyjnych polega na 

a)

 

zapewnieniu właściwych stosunków wodnych na polderach. 

b)

 

odwodnieniu terenów wysokich. 

c)

 

zapewnieniu odpływu wód roztopowych i opadowych. 

d)

 

zapewnieniu odpływu nadmiaru wody z obszarów zmeliorowanych. 

 

19.

 

Do nawodnień nie zaliczamy nawodnień 

a)

 

zwilŜających. 

b)

 

nawoŜących. 

c)

 

chłodzących. 

d)

 

ocieplających. 

 

20.

 

Do podręcznego sprzętu gaśniczego nie zaliczamy 

a)

 

bosaków. 

b)

 

grabi. 

c)

 

siekier. 

d)

 

gaśnic. 

 

21.

 

Na rowach odwadniających nie spotykamy takich budowli jak 

a)

 

zastawki. 

b)

 

stopnie. 

c)

 

bystrotoki. 

d)

 

jazy. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

37 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 

Wykonywanie robót melioracyjnych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1 

a 

b 

c 

d 

 

2 

a 

b 

c 

d 

 

3 

a 

b 

c 

d 

 

4 

a 

b 

c 

d 

 

5 

a 

b 

c 

d 

 

6 

a 

b 

c 

d 

 

7 

a 

b 

c 

d 

 

8 

a 

b 

c 

d 

 

9 

a 

b 

c 

d 

 

10 

a 

b 

c 

d 

 

11 

a 

b 

c 

d 

 

12 

a 

b 

c 

d 

 

13 

a 

b 

c 

d 

 

14 

a 

b 

c 

d 

 

15 

a 

b 

c 

d 

 

16 

a 

b 

c 

d 

 

17 

a 

b 

c 

d 

 

18 

a 

b 

c 

d 

 

19 

a 

b 

c 

d 

 

20 

a 

b 

c 

d 

 

21 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

38 

7. LITERATURA

 

 
1.

 

Drupka S.: Deszczownie i deszczowanie. PWRiL, Warszawa 1972 

2.

 

Pałys F., Smoręda Z.: Poradnik technika melioranta. PWRiL, Warszawa 1982 

3.

 

Poradnik majstra robót wodno-melioracyjnych. PWRiL, Warszawa 1971 

4.

 

Rytel Z., Serafin B., Skibiński J.: Budownictwo i melioracje. WSiP, Warszawa 1978 

5.

 

Schroeder G.: Melioracje wodne w rolnictwie. Arkady, Warszawa 1972 

6.

 

Prawo wodne 

 
Czasopismo: 
„Gospodarka Wodna”