background image

Dieta 

zdrowo jeść

Co jeść, by zdrowo  

przejść przez jesienną  

pluchę? 

Spróbuj  

Kuchni Pięciu  

Przemian, która  

zakłada jedzenie  

zgodne z porą  

roku i szerokością  

geograficzną.  

Wymyślili ją Chińczycy

ponad 3 tysiące lat temu! 

odkryj radość życia

84

na jesienne

NA ŚNIADANIE

 

Owsianka plus 

suszone owoce 

l

1–2 gruszki 

l

3/4 szklanki 

płatków owsianych 

l

kilka 

suszonych śliwek i moreli 

(niesiarkowanych) 

l

2 łyżki 

migdałów 

l

łyżka zmielonego 

siemienia lnianego 

l

plaste-

rek imbiru 

l

cynamon 

l

sól 

morska lub kamienna niejodo- 

wana, nieoczyszczona
Wypłucz płatki, zalej 3 szklankami 

zimnej wody i zagotuj. Dodaj pokro- 

jone śliwki, morele, gruszki, migdały 

i siemię, po chwili imbir i cynamon. 

Na końcu oprósz szczyptą soli. Gotuj, 

aż woda się wchłonie. Odstaw pod 

przykryciem na 15 minut. Gotową 

owsiankę posyp dowolnymi ziar- 

nami i polej odrobiną nieoczyszczo-

nego oleju lnianego.

porcje 

po 150 

kcal

chłody

tEkst: Michał Rak

koNsultAcjA: Anna Krasucka, ekspert Kuchni Pięciu 

Przemian, www.piecsmakow.com.pl

background image

Dieta 

odkryj radość życia

85

Z

godnie  z  tradycyjną  medycy- 

ną chińską każdy proces, a więc 

także proces przyrządzania po-

traw, podlega cyklowi Pięciu Przemian, 

czyli Pięciu Żywiołów – kolejno są to: 

Drzewo, Ogień, Ziemia, Metal, Woda 

i znowu Drzewo. Żywiołom przypo-

rządkowane są pory roku. Po wiośnie 

(Drzewo) następuje lato (Ogień), po-

tem babie lato (Ziemia), jesień (Metal) 

i zima (Woda).

– Według tej filozofii jesień jest okre-

sem, w którym już czuć, że skończyła 

się letnia „eksplozja ognia”. Cały świat 

zwalnia, schładza się, zatrzymuje – tłu-

maczy Anna Krasucka, założycielka 

Akademii Odżywiania dla Zdrowia 

„Pięć Smaków”. – Dni są coraz zim-

niejsze, dlatego dla zachowania zdro-

wia powinniśmy zacząć jadać potrawy, 

które będą nas rozgrzewać. Z tego po-

wodu jesienią zaleca się spożywanie  

3 ciepłych posiłków dziennie (na śnia-

danie dobrze zjeść nawet pożywną 

zupę jarzynową). Należy ograniczyć 

jedzenie surowizny (lato było czasem 

korzystania z obfitości warzyw). Nie 

oznacza to jednak, że jesienią powin-

niśmy w ogóle wyrzec się zieleniny.

– Starajmy się jeść warzywa z upraw 

ekologicznych. Nie są modyfikowane 

genetycznie, nie zawierają pestycydów 

ani metali ciężkich – tłumaczy. Tylko 

jak rozpoznać w sklepie, czy pomidor 

jest eko? – On po prostu będzie pach-

niał  jak  pomidor,  jaki  pamiętamy  

z dzieciństwa, z ogródka babci – uśmie-

cha się nasz ekspert.

Rewolucja na talerzu

Dieta według Pięciu Przemian może 

wydawać się dość radykalna. Ale tak 

naprawdę wystarczy wprowadzić tyl- 

ko kilka akcentów (np. zmniejszyć 

ilość białka, a zwiększyć produktów 

pochodzenia  roślinnego).  Jesienne 

menu powinniśmy budować według 

następujących proporcji: 

40–50 proc. Ziarna, ka-

sze, płatki 

– kasza jaglana, ku-

na jesienne

FOT

. STOCKFOOD/FREE(5); 

AR

CHIWUM 

DOMOWE

chłody

kurydziana, płatki owsiane najlepiej 

rozgrzewają w chłodne dni. Zboża 

dostarczają energii i błonnika;

35–40  proc.  Gotowane 

warzywa sezonowe

 – np. 

dynia, marchew, buraki, ziemniaki, 

seler, cukinia;

10–15 proc. owoce rodzi-

me 

– jabłka, śliwki, gruszki. Przy oka-

zji warto wrócić do zapomnianych 

kompotów. Jabłka albo gruszki mo-

żemy też piec lub dusić bez cukru;

10 proc. rośliny strącz-

kowe

 – fasola, soczewica, bób, cie-

cierzyca. Dopuszczalna jest też so- 

ja, ale najlepiej sfermentowana (jest  

w sklepach ze zdrową żywnością);

niewiele Mięsa 

– w Polsce jemy 

go za dużo! Mięso zaleca się jadać  

1–2 razy w tygodniu. Jesienią poleca- 

ny jest np. rozgrzewający rosół;

3  proc.  produkty  fer-

Mentowane 

– np. kiszona ka-

pusta, biały i czerwony barszcz;

2 proc. inne 

– oleje tłoczone na 

zimno (oliwa, oleje z orzechów) albo 

masło ekologiczne, orzechy i nasio-

na oleiste (pestki dyni, słonecznika, 

siemię lniane), jaja, sól nierafinowana 

morska lub kopalna, świeże i suszo-

ne zioła (pietruszka, koperek, bazy-

lia, imbir, papryka, kurkuma), herba-

ty ziołowe, kawa zbożowa.

Dla zdrowia i urody

Tradycyjna medycyna chińska zakła-

da, że spożywanie potraw gotowanych 

według Pięciu Przemian chroni przed 

wieloma chorobami (z nowotworami 

włącznie). W polskim klimacie jedze-

nie jesiennych, rozgrzewających po-

traw poprawia odporność. Ponieważ 

dania są robione z naturalnych skład-

ników (zawierają niewiele soli i tłusz-

czu), są lepiej przyswajalne przez or- 

ganizm. Jednak brak tych dodatków 

może początkowo sprawić, że smak 

dań będzie dla nas trudny do zaakcep-

towania. – Ale już po kilku dniach go 

docenimy. Poczujemy, że pieczona dy-

nia smakuje dynią, a nie solą. A w pie-

truszkowym pesto wyczujemy aromat 

przypraw – zachęca Anna Krasucka.

Po kilku tygodniach znacznie po-

prawi się wygląd skóry, włosów i pa-

znokci. Ponadto, mimo że nie jest to 

dieta odchudzająca, uda się bez żad-

nych wyrzeczeń zrzucić kilka kilogra-

mów (bez efektu jo-jo). Panie, które 

zgłaszały problemy ze strony przewo-

du pokarmowego (wzdęcia, zaparcia, 

uczucie pełności), poczują ulgę.

– Poza tym może dojść do obniżenia 

ciśnienia tętniczego u osób mających 

problemy z układem krążenia. Nato-

miast cukrzycy zauważą złagodzenie 

objawów choroby – dodaje ekspert.

A co najważniejsze, powróci pogo-

da ducha. Dzięki dużej ilości zdrowych 

węglowodanów będzie nas rozpierała 

energia. Wszak już 

tysiące lat temu 

Chińczycy wie-

dzieli, że zdro-

wie kryje się nie 

tylko w ciele, ale  

też w umyśle.

Nasz ekspert

Anna Krasucka czerpie kulinarne 

inspiracje z trzech źródeł: natury, 

zasad dietetycznych tradycyjnej medy-

cyny chińskiej i swoich licznych podróży 

(m.in. do Azji i Afryki). Prowadzi szko- 

lenia, na których uczy gotowania  

według Pięciu Przemian.