Fryzjer_514[01]Z5.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Izabela Suligowska

Dobieranie

preparatów

trwałego

ondulowania

i prostowania włosów 514[01].Z5.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Budowa i właściwości wody

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Preparaty do ondulacji i prostowania chemicznego oraz ich działanie na

keratynę

5.2.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela pt. „Dobieranie preparatów do trwałego

ondulowania i prostowania włosów”, który będzie pomocny w przekazywaniu wiedzy
i kształtowaniu umiejętności.

Poradnik zawiera jedynie najważniejsze informacje. Poziom trudności wykonywanych

ćwiczeń powinien być dostosowany do możliwości i wcześniej ukształtowanych umiejętności
uczniów oraz uwzględniać wyposażenie pracowni fryzjerskiej.

Ważne jest, aby uczeń nie przyzwyczajał się do zaproponowanych zabiegów. Jeśli ma

taką możliwość powinien uczestniczyć w targach i sympozjach, dających możliwość poznania
nowych technik fryzjerskich. Należy pamiętać, że w ciągu swojego życia zawodowego będzie
musiał wielokrotnie dokonywać zmian wykonywania zabiegów, stosowania preparatów
i sprzętu fryzjerskiego. Informacje w dziedzinie fryzjerstwa szybko się dezaktualizują,
zwłaszcza te, które są ściśle związane ze sprzętem fryzjerskim i preparatami stylizującymi.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostki modułowej

514[01].Z5.01

Dobieranie preparatów do trwa

łego

ondulowania i prostowania w

łosów

514[01].Z5.02

Planowanie zabiegów trwa

łego

ondulowania i prostowania w

łosów

514[01].Z5.03

Wykonywanie trwa

łego ondulowania

i prostowania w

łosów

514[01].Z5

Chemiczne

zabiegi fryzjerskie

514[01].Z5.07

Dobieranie preparatów

do farbowania w

łosów

514[01].Z5.05

Planowanie zabiegów rozja

śniania

i odbarwiania w

łosów

514[01].Z5.06

Rozja

śnianie

i odbarwianie w

łosów

514[01].Z5.04

Dobieranie preparatów

do rozja

śniania i odbarwiania włosów

514[01].Z5.08

Planowanie zabiegów farbowania w

łosów

514[01].Z5.09

Farbowanie w

łosów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

czytać tekst ze zrozumieniem,

−

analizować wybrane fragmenty tekstu,

−

wykonywać proste schematy i rysunki,

−

wykorzystać posiadaną wiedzę ogólną,

−

posługiwać się podstawowymi wiadomościami z zakresu chemii zdobytymi w gimnazjum,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

planować racjonalne wykorzystywanie czasu podczas wykonywania ćwiczeń,

−

przestrzegać zasad higieny oraz przepisów bhp i ppoż. podczas świadczenia usług.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcia: pierwiastek, substancja, związek chemiczny, właściwości
chemiczne, właściwości fizyczne,

−

scharakteryzować rodzaje wody,

−

wyjaśnić budowę chemiczną wody,

−

scharakteryzować właściwości fizyczne, chemiczne i fizykochemiczne wody,

−

określić rodzaje twardości wody,

−

scharakteryzować sposoby zmiękczania wody,

−

wyjaśnić wpływ twardości wody na jakość świadczonych usług fryzjerskich,

−

scharakteryzować właściwości kwasów i zasad wykorzystywanych we fryzjerstwie,

−

zdefiniować pH roztworów kwasów i zasad,

−

określić skale pH,

−

zaprezentować przykłady kwasów i zasad stosowanych we fryzjerstwie,

−

wyjaśnić budowę chemiczną nadtlenku wodoru,

−

wyjaśnić proces katalitycznego rozkładu nadtlenku wodoru,

−

określić katalizatory i inhibitory rozkładu nadtlenku wodoru stosowne we fryzjerstwie,

−

wyjaśnić zastosowanie wodnych roztworów nadtlenku wodoru we fryzjerstwie,

−

scharakteryzować związki utleniające stosowane we fryzjerstwie,

−

sklasyfikować rodzaje środków redukujących i utleniających stosowanych w preparatach
do trwałej ondulacji, scharakteryzować środki zakwaszające,

−

oznaczyć odczyny preparatów do trwałej ondulacji,

−

scharakteryzować preparaty do trwałego prostowania włosów,

−

wyjaśnić mechanizm trwałego prostowania włosów,

−

określić wpływ środków do trwałej ondulacji na właściwości włosów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

………………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Chemiczne zabiegi fryzjerskie514[01].Z5

Jednostka modułowa:

Dobieranie preparatów do trwałego ondulowania
i prostowania włosów514[01].Z5.01

Temat: Budowa i właściwości wody.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności charakteryzowania budowy i właściwości wody

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć :

−

określić budowę chemiczna cząsteczki wody,

−

wskazać właściwości fizyczne, chemiczne i fizykochemiczne wody,

−

określić cechy roztworu właściwego i koloidalnego,

−

zdefiniować pojecie twardości wody,

−

określić sposoby określania twardości wody,

−

określić metody zmiękczania wody,

−

określić wpływ twardości wody na jakość świadczonych usług fryzjerskich.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład połączony z pokazem,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

w grupach 2–osobowych.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

plansze budowy chemicznej wody i struktury grona,

−

2 zlewki o poj. 250 cm3,

−

żarówka,

−

przesłona z czarnego papieru,

−

odczynniki: chlorek sodu, białko jaja kurzego, woda destylowana,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia.

Przebieg lekcji
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3.  Przedstawienie  przez  nauczyciela  wiadomości  dotyczących  budowy  chemicznej  wody

oraz jej właściwości chemicznych, fizycznych oraz fizykochemicznych.

4. Ćwiczenia praktyczne:

−

Uczniowie zostają podzieleni na grupy 2 osobowe.

−

Nauczyciel wyjaśnia instrukcję wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Każda z grup ma przeprowadzić doświadczenie obrazujące efekt Tyndalla

charakterystyczny dla roztworów koloidalnych.

−

Liderzy grup prezentują wyniki pracy grupy.

−

Nauczyciel

nadzoruje

pracę

uczniów

pomaga

razie

potrzeby

w realizacji ćwiczenia.

5. Każdy uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony w trakcie wykonywania ćwiczeń

praktycznych.

6. Nauczyciel analizuje prace uczniów i stwierdza poprawność merytoryczną wykonanego

zadania.

7. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy poszczególnych uczniów

na zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze informacje na temat preparatów do wykonywania ondulacji
chemicznej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Chemiczne zabiegi fryzjerskie 514[01]. Z5

Jednostka modułowa:

Dobieranie preparatów do trwałego ondulowania
i prostowania włosów514[01]. Z5.01

Temat: Skład i funkcje składników preparatów do trwałej ondulacji.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności określania składu poszczególnych preparatów do ondulacji

chemicznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać reduktory działające w środowisku kwaśnym i zasadowym,

−

określić składniki aktywne i pomocnicze w płynie do trwałej ondulacji i w utrwalaczu,

−

schrakateryzować funkcje składników płynu utrwalacza,

−

określić wpływ składników aktywnych płynu i utrwalacza na włosy,

−

scharakteryzować skład i funkcje składników preparatów pomocniczych stosowanych
przy trwałej ondulacji.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład połączony z pokazem,

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

w grupach 2–osobowych.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

tabele ze składem płynu i utrwalacza,

−

zestaw pasm włosów o jednakowej długości i grubości zawierający: jedno pasmo włosów
normalnych, jedno pasmo włosów farbowanych, jedno pasmo włosów rozjaśnionych,

−

preparaty trwale ondulujące do włosów normalnych, farbowanych i rozjaśnionych,

−

trzy wałki o średnicy 10 mm,

−

rękawiczki lateksowe,

−

ręczniki jednorazowego użytku,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia.

Przebieg lekcji
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3.  Przedstawienie  przez  nauczyciela  wiadomości  dotyczących  zestawu  preparatów

do wykonywania trwałej ondulacji i ich składu z uwzględnieniem składników aktywnych
i  pomocniczych,  określenie  działania  reduktorów  i  utleniaczy  na  włosy  oraz  wskazanie
funkcji  składników  pomocniczych  w  preparatach  trwale  ondulujących  –  wykład
informacyjny połączony z pokazem preparatów.

4. Ćwiczenia praktyczne:

−

Uczniowie zostają podzieleni na grupy 2 osobowe.

−

Nauczyciel wyjaśnia instrukcję wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Każda z grup ma przeprowadzić proces trwałego ondulowania włosów na próbkach

włosów o różnej strukturze stosując odpowiednie preparaty oraz określić wpływ
przeprowadzonego zabiegu na stan i strukturę włosów.

−

Liderzy grup prezentują wyniki pracy grupy.

−

Nauczyciel

nadzoruje

pracę

uczniów

pomaga

razie

potrzeby

w realizacji ćwiczenia.

5. Każdy uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony w trakcie wykonywania ćwiczeń

praktycznych.

6. Nauczyciel analizuje prace uczniów i stwierdza poprawność merytoryczną wykonanego

zadania.

7. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy poszczególnych uczniów

na zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze informacje na temat preparatów do chemicznego prostowania włosów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Budowa i właściwości wody

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokończ poniższe zdania.

Pierwiastek chemiczny to ….…………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………..……

Związek chemiczny to …………………………………………….………………................
…………………………………………………………………………………………...……

Najważniejszymi właściwościami fizycznymi substancji są:…………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…..……………………………………………………………………………………………

Właściwości chemiczne substancji to ………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
…..…………………………………………………………………………………….………

Pierwiastki chemiczne dzieli się na: …………………………………………………………..

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z opisem podstawowych pojęć chemicznych (materiał nauczania 4.1.1.),
2)  dokończyć zdania,
3)  porównać swoje odpowiedzi z odpowiedziami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia.

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Uzupełnij tabelę.

Właściwości wody

Opis właściwości wody

Fizyczne

Fizykochemiczne

Chemiczne

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z opisem właściwości wody (materiał nauczania 4.1.1.),
2)  uzupełnić tabelę,
3)  porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Określ stopień twardości wody w swojej Szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z regulaminem pracowni chemicznej, zasadami
bezpiecznej pracy oraz sprzętem laboratoryjnym potrzebnym do wykonania ćwiczenia.
Należy nadzorować pracę uczniów i w razie potrzeby pomóc w wykonaniu zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z opisem twardości wody (materiał nauczania 4.1.1.),
2)  przygotować próbkę wody do badania,
3)  wykonać pomiar stopnia twardości wody testerem,
4)  odczytać stopień twardości wody,
5)  porównać wynik Swojego badania z wynikami kolegów/ koleżanek z klasy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Środki dydaktyczne:

−

zlewka o poj. 30 cm3 lub szkiełko zegarkowe,

−

paski do oznaczania twardości wody,

−

wzornik stopni twardości wody,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wykonaj doświadczenie zgodnie z instrukcją.

Instrukcja wykonania ćwiczenia
Odczynniki:

−

Chlorek sodu

−

Białko jaja kurzego

−

Woda destylowana

Sposób wykonania ćwiczenia:
Przygotuj w jednej zlewce roztwór chlorku sodu, a w drugiej zlewce – roztwór jaja białka

kurzego. Oba roztwory oświetl z boku silną żarówką, stosując odpowiednią przesłonę
z czarnego papieru. Obserwuj, w jaki sposób wiązka światła przechodzi przez badane
roztwory.

Obserwacje:
Roztwór I
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Roztwór II
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2)  przygotować roztwory do przeprowadzenia doświadczenia,
3)  wykonać doświadczenie,
4)  porównać  wyniki  swoich  obserwacji  z  wynikami  obserwacji  kolegów/  koleżanek

z klasy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Środki dydaktyczne:

−

2 zlewki o poj. 250 cm

−

żarówka, lampa dużej mocy,

−

przesłona z czarnego papieru,

−

odczynniki: chlorek sodu, białko jaja kurzego, woda destylowana,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Preparaty do ondulacji i prostowania chemicznego oraz ich

działanie na keratynę

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij tabelę.

Skład i funkcje składników płynu do ondulacji chemicznej

Składniki

Nazwa związku

Działanie na włosy/funkcje

w preparacie

Środki redukujące

Węglan amonu, wodorowęglan amonu,
etanoloaminy

Umożliwiają  zwilżenie  włosów  płynem,
ułatwiają  uzyskanie  właściwej  formy
preparatu  oraz  rozpuszczenie  substancji
zapachowych,

zapobiegają

przed

spływaniem płynu z włosów

Chronią włos przed nadmiernym wnikanie
płynu w uszkodzone części włosa

Antyutleniacze

Parabeny

Woda zdemineralizowana

Barwniki

Syntetyczne kompozycje zapachowe

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z opisem składu płynu do ondulacji chemicznej (materiał nauczania 4.2.1.),
2)  uzupełnić tabelę,
3)  porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Uzupełnij tabelę.

Skład i funkcje składników utrwalacza do ondulacji chemicznej

Składniki

Nazwa związku

Działanie na włosy/funkcje

w preparacie

Powodują

odwodornienie

mostków

disiarczkowych (utrwalają ich zmienione w
pierwszym etapie zabiegu położenie),
uniemożliwiają

dalsze

rozmiękczenie

keratyny

Kwas fosforowy, słabe roztwory kwasów
cytrynowego i winowego

Środki
powierzchniowo
czynne

Woda zdemineralizowana

Chlorek sodu, pochodne celulozy

Środki
pielęgnacyjne

Hydrolizaty proteinowe

Poprawiają

wygląd

preparatu

oraz

pomagają w odróżnieniu preparatów

Substancje
zapachowe

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Uzupełnij tabelę.

Składnik preparatu

Substancje aktywne

Działanie na włosy

Preparat zabezpieczający

Środek redukujący

Utrwalacz

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem składników preparatów do chemicznego prostowania włosów

(materiał nauczania 4.2.1.),

2) uzupełnić tabelę,
3) porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Określ wpływ rodzaju preparatu trwale ondulującego na siłę skrętu i stan włosów.

Instrukcja wykonania ćwiczenia
I.

Przygotuj trzy próbki pasm włosów niepodanych obróbce chemicznej:

1.  pierwsza próbka – pasmo włosów normalnych – zdrowych,
2.  druga próbka – pasmo włosów farbowanych o lekko uszkodzonej strukturze,
3.  trzecia próbka – pasmo włosów rozjaśnionych o uszkodzonej strukturze.

II. Nawiń pasma włosów na wałki o średnicy 10 mm i nasącz je płynami:

1.  pierwsza próbka – płynem do włosów normalnych,
2.  druga próbka – płynem do włosów farbowanych,
3.  trzecia próbka – płynem do włosów rozjaśnianych.
Czas działania środka 20 minut.

III. Spłucz próbne pasma włosów po 20 minutach, zaaplikuj utrwalacz – czas działania 10

minut. Wysusz włosy.

IV. Uzupełnij tabelę.

Próbka pierwsza

Próbka druga

Próbka trzecia

Stopień
pofalowania
włosów

Sprężystość
włosów

Struktura
włosów

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z regulaminem pracowni fryzjerskiej, zasadami
bezpiecznej pracy oraz sprzętem potrzebnym do wykonania ćwiczenia. Należy nadzorować
pracę uczniów i w razie potrzeby pomóc w wykonaniu zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z wykonania ćwiczenia,
2)  przygotować stanowisko pracy,
3)  wykonać ćwiczenie zgodnie z instrukcja,
4)  uzupełnić tabele,
5)  porównać swoja tabelę z tabelami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia laboratoryjne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

zestaw pasm włosów o jednakowej długości i grubości zawierający: jedno pasmo włosów
normalnych, jedno pasmo włosów farbowanych, jedno pasmo włosów rozjaśnionych,

−

preparaty do ondulacji chemicznej do włosów normalnych, farbowanych i rozjaśnionych,

−

trzy wałki o średnicy 10 mm,

−

rękawiczki lateksowe,

−

ręczniki jednorazowego użytku,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Opisz poniższe schematy.

Schemat 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Schemat 3

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem mechanizmu chemicznego ondulowania włosów (materiał

nauczania 4.2.1.),

2) opisać przedstawione schematy,
3) porównać swoje opisy z opisami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie preparatów do
trwałego ondulowania i prostowania włosów”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. c, 3. a, 4. b, 5. d, 6. b, 7. b, 8. d, 9. a, 10. c, 11. c,
12. c, 13. d, 14. a, 15. b, 16. a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zdefiniować pojęcie pierwiastek chemiczny

Wskazać właściwość fizyczną

Zdefiniować pojecie reakcja chemiczna

Wskazać wartość pH wody morskiej

Określić typ wiązania chemicznego
w cząsteczce wody

Rozróżnić właściwości wody

Wyliczyć rodzaje roztworów wodnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyjaśnić proces autodysocjacji wody

Określić stopnie twardości wody

Wskazać ilu składnikowe są zestawy preparatów
do ondulacji chemicznej

Wskazać warunki optymalnego działania
reduktorów

Określić działanie węglanu amonu na włosy
w procesie trwałego ondulowania

Wskazać substancje ochronne stosowane
w płynach do ondulacji chemicznej

14 Określić grupy składników utrwalacza

Określić funkcje emulgatorów w procesie
trwałego ondulowania włosów

16 Określić budowę alfa – keratyny

17 Wyjaśnić proces uwodornienia

Przewidzieć składnik aktywny stosowany
w płynie do chemicznego prostowania włosów
farbowanych

Wskazać różnicę między chemicznym
prostowania chemicznym ondulowaniem włosów

20 Określić składnik aktywny w utrwalaczu

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i karty odpowiedzi, podaj  czas  przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań  dotyczących  dobierania  preparatów  do  trwałego  ondulowania

i prostowania włosów. Są to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później. Wróć do niego, gdy rozwiążesz pozostałe zadania. Na
rozwiązanie testu masz 45 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Pierwiastek chemiczny to

a) substancja o identycznych właściwościach fizycznych i różnych właściwościach

chemicznych.

b) substancja o identycznych właściwościach chemicznych i różnych właściwościach

fizycznych.

c) substancja czysta o identycznych właściwościach, której nie da się rozłożyć

na prostsze elementy.

d) substancja czysta o identycznych właściwościach, którą da się rozłożyć na prostsze

elementy.

2. Właściwością fizyczną nie jest

a)  gęstość substancji.
b)  rozpuszczalność substancji.
c)  zdolność do tworzenia nowych substancji.
d)  temperatura wrzenia.

3. Reakcja chemiczna to

a)  proces, podczas którego jedne substancje zmieniają się w drugie.
b)  przemiana, podczas której substancja zmienia stan skupienia.
c)  proces rozpuszczania substancji.
d)  proces rozdzielania mieszanin.

4. Woda morska ma odczyn o wartości pH

a)  ok. 6.
b)  ok. 8.
c)  ok. 7.
d)  ok. 11.

5. Między atomami wodoru, a atomami tlenu w cząsteczce wody występują wiązania

a)  jonowe.
b)  atomowe.
c)  atomowe typu Π.
d)  atomowe spolaryzowane.

6. Właściwością fizykochemiczną wody mającą duże znaczenie w pracy fryzjera jest jej

zdolność do
a)  rozpuszczania substancji.
b)  istnienia napięcia powierzchniowego na granicy faz.
c)  topnienia.
d)  wrzenia.

7. Roztwory wodne dzieli się na

a)  nasycone i nienasycone.
b)  właściwe i koloidalne.
c)  nasycone i koloidalne.
d)  nienasycone i koloidalne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Najważniejszą właściwością chemiczną wody jest zdolność do

a)  reakcji z kwasami tlenowymi.
b)  reakcji z solami.
c)  rozpuszczania substancji.
d)  autodysocjacji.

9. Stopień twardości wody miękkiej nie przekracza

a)  7°d.
b)  21°d.
c)  14°d.
d)  18°d.

10. Preparaty do ondulacji chemicznej są

a)  jednoskładnikowe.
b)  pięcioskładnikowe.
c)  dwuskładnikowe.
d)  sześcioskładnikowe.

11. Reduktory stosowane, jako składniki aktywne w płynie trwale ondulującym mogą działać

w środowisku
a)  tylko zasadowym.
b)  tylko kwaśnym.
c)  zasadowym i lekko kwaśnym.
d)  lekko zasadowym i silnie kwaśnym.

12. Węglan amonu jest składnikiem aktywnym płynu trwale ondulującego, który odpowiada za

a)  odwodornienie mostków cystynowych.
b)  uwodornienie mostków cystynowych.
c)  podnoszenie odczynu włosów.
d)  stabilizację rozkładu nadtlenku wodoru.

13. Za ochronę włosa przez nadmiernym wnikaniem płynu w uszkodzone części włosa

odpowiada
a)  kwas tioglikolowy.
b)  węglan amonu.
c)  bromian sodu.
d)  lanolina.

14. Składnikiem pomocniczym występującym tylko w utrwalaczu jest

a)  zagęszczacz.
b)  środek powierzchniowo czynny.
c)  kompozycja zapachowa.
d)  barwnik.

15. Emulgatory wprowadzane do preparatów trwale ondulujących należą do substancji

pomocniczych odpowiedzialnych za
a)  podniesienie odczynu włosów.
b)  uzyskanie właściwej postaci preparatu.
c)  zakwaszenie włosów.
d)  ochronę włosów prze uszkodzeniem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. W alfa – keratynie mostki cystynowe między sąsiednimi łańcuchami keratyny są ułożone

a)  prostopadle.
b)  równolegle.
c)  ukośnie.
d)  łańcuchówna zewnątrz łańcuchów.

17. Uwodornienie polega na

a)  przyłączeniu atomów wodoru do mostków cystynowych.
b)  przyłączeniu atomów wodoru do wiązań peptydowych.
c)  przyłączeniu atomów wodoru do wiązań jonowych.
d)  tworzeniu mostków monocystynowych.

18. Siarczan amonu jest składnikiem płynu do chemicznego prostowania włosów

a)  szklistych.
b)  rozjaśnionych.
c)  naturalnych.
d)  farbowanych.

19. Proces chemicznego prostowania włosów przebiega podobnie jak chemicznego

ondulowania. Różnica polega na tym, że
a)  włosy nawija się na wałki o dużej średnicy.
b)  włosy wygładza się.
c)  włosy wyciąga się na grubej szczotce.
d)  włosy nawija się spiralnie na walki o dużej średnicy.

20. Składnikiem aktywnym w utrwalaczu jest

a)  1–2 % wodny roztwór nadtlenku wodoru.
b)  5–7 % wodny roztwór nadtlenku wodoru.
c)  7–15 % wodny roztwór nadtlenku wodoru.
d)  6 % wodny roztwór nadtlenku wodoru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….

Dobieranie preparatów do trwałego ondulowania i prostowania włosów

Zakreśl prawidłową odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie preparatów do
trwałego ondulowania i prostowania włosów”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. b, 4. b, 5. c, 6. a, 7. d, 8. b, 9. c, 10. a, 11. c,
12. a, 13. b, 14. a, 15. a, 16. b, 17. c, 18. b, 19. a, 20. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zdefiniować pojęcie związek chemiczny

Wyliczyć grupy pierwiastków chemicznych

Określić stany skupienia wody występującej na
Ziemi

Wybrać rodzaj wody stosowany do produkcji
preparatów fryzjerskich

Określić charakter wiązania wodorowego

Scharakteryzować roztwór koloidalny

Wskazać sposób obniżenia napięcia
powierzchniowego na granicy faz woda – włos

Określić odczyn czystej chemicznie wody

Wskazać sposób zmiękczania wody

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Określić rodzaje twardości wody

11 Przewidzieć działanie sody na twardą wodę

Określić właściwości soli kwasu siarkowego
wykorzystywane we fryzjerstwie

Wskazać funkcje parabenów w płynie trwale
ondulującym

Wskazać substancje stabilizującą środek
utleniający w utrwalaczu

15 Przedstawić skład środka zabezpieczającego

16 Wyjaśnić proces trwałego ondulowania włosów

Określić działanie substancji alkalicznych na
włosy w procesie ondulacji chemicznej

Przewidzieć ilość przekształconych mostków
cystynowych podczas wykonywania ondulacji
chemicznej

Wyjaśnić proces odwodornienia mostków
cystynowych

Określić zasadę prostowania chemicznego na
gorąco

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla ucznia

i prostowania włosów. Są to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później. Wróć do niego, gdy rozwiążesz pozostałe zadania.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Związek chemiczny to

a)  substancja czysta, która jest zbudowana z jednakowych atomów.
b)  substancja, którą można rozłożyć na dwie lub więcej innych substancji prostych.
c)  zbiór pierwiastków o takich samych właściwościach.
d)  mieszanina substancji o podobnych właściwościach.

2. Pierwiastki chemiczne dzieli się na:

a)  metale i niemetale.
b)  półmetale i niemetale.
c)  metale, półmetale i niemetale.
d)  półmetale i metale.

3. Na Ziemi woda występuje

a)  tylko w stanie ciekłym.
b)  w trzech stanach skupienia.
c)  w stanie ciekłym i stałym.
d)  w stanie gazowym i ciekłym.

4. Do produkcji preparatów fryzjerskich stosuje się wodę

a)  słoną.
b)  destylowaną.
c)  ze źródeł podziemnych.
d)  opadową.

5. Wiązania wodorowe powstające między cząsteczkami wody to rodzaj

a)  wiązania atomowego typu sigma.
b)  wiązania atomowego typu pi.
c)  przyciągania.
d)  wiązania jonowego.

6. Roztwór koloidalny jest otrzymywany przez

a)  rozpuszczenie w wodzie substancji o dużych rozmiarach cząstek.
b)  rozpuszczenie w wodzie substancji o małych rozmiarach cząstek.
c)  rozpuszczenie w acetonie substancji o małych rozmiarach cząstek.
d)  rozpuszczenie w acetonie substancji o małych rozmiarach cząstek.

7. Warunkiem zwilżenia włosów wodą jest

a)  podwyższenie jej temperatury.
b)  obniżenie jej temperatury.
c)  zastosowanie substancji odżywczych.
d)  zastosowanie środków powierzchniowo-czynnych.

8. W wyniku autodysocjacji czystej chemicznie wody powstają jony wodorowe

i wodorotlenkowy, które powodują, że woda przyjmuje odczyn
a)  kwaśny.
b)  obojętny.
c)  lekko zasadowy.
d)  zasadowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Do zmiękczania wody twardej stosuje się substancje chemiczne zwane

a)  parabenami.
b)  alkanami.
c)  sekwestrantami.
d)  propelentami.

10. Biorąc pod uwagę rodzaj rozpuszczonych w wodzie jonów, wyróżnia się twardość

a)  przemijającą i stałą.
b)  przemijającą i węglanową.
c)  tylko stałą.
d)  tylko węglanową.

11. Soda dodana do twardej wody powoduje

a)  wytrącanie w formie osadu jonów węglanowych.
b)  rozpuszczanie jonów wapnia i magnezu.
c)  wytrącanie w formie osadu jonów wapnia i magnezu.
d)  wytrącanie w formie osadu jonów wodorsiarczanowych.

12. Sole kwasu siarkowego stosowane w płynach trwale ondulujących pełnią funkcję

a)  reduktorów działających w środowisku lekko kwaśnym.
b)  reduktorów działających w środowisku zasadowym.
c)  utleniaczy działających w środowisku zasadowym.
d)  utleniaczy działających w środowisku kwaśnym.

13. Parabeny są składnikiem pomocniczym płynu trwale ondulującego, który

a)  zapobiega przed redukcją kwasu tioglikolowego.
b)  utleniania kwas tioglikolowy.
c)  rozkłada lanoliny.
d)  rozkłada środek alkalizujący.

14. Utrwalacz zawiera składnik stabilizujący środek utleniający. Najczęściej jest to

a)  kwas winowy.
b)  kwas azotowy.
c)  kwas tioglikolowy.
d)  bromian sodu.

15. Preparat zabezpieczający to kompozycja substancji pomocniczych i

a)  substancji ochronnych.
b)  substancji redukujących.
c)  substancji utleniających.
d)  środków powierzchniowo czynnych.

16. Proces ondulacji chemicznej polega na

a)  tworzeniu wiązań wodorowych.
b)  przekształcaniu położenia wiązań disiarczkowych.
c)  przekształcaniu położenia wiązań jonowych.
d)  tworzeniu wiązań peptydowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….

Dobieranie preparatów do trwałego ondulowania i prostowania włosów

Zakreśl prawidłową odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: