Moduł III Zakładamy firmę

Temat lekcji:

 JAK ZAŁOŻYĆ FIRMĘ?

Opracowanie merytoryczne: Fundacja Komandor

Głównym   zadaniem   tej   lekcji   jest   przekazanie   gimnazjalistom   podstawowych   wiadomości   na   temat 

formalnych wymogów i dokumentacji niezbędnej do rozpoczęcia działalności gospodarczej i rejestrowania 

własnej   firmy.  Praca   na   zajęciach   przebiegać  będzie   bez   podziału   na   grupy,   oparta   będzie  

o lekcję  multimedialną: „Jak założyć firmę?” i dostęp do Internetu w celu wyszukania danych.  Przez cały 

czas trwania  lekcji pakietowicze  mogą korzystać ze  słowniczka,  zawierającego  definicje  wprowadzanych 

pojęć.

Cele edukacyjne (ogólne):



zapoznanie z procedurami zakładania własnej firmy,



zapoznanie ze sposobem rejestrowania działalności gospodarczej,



wprowadzenie pojęć oraz nazw urzędów i instytucji związanych z procesem rejestracji firmy.

Cele operacyjne:

Po zajęciach uczestnik powinien:



zapamiętać:

−

 wymogi formalne wymagane przy rejestracji firmy.



rozumieć:

−

 różnice pomiędzy zasadami rejestracji działalności gospodarczej osób fizycznych i spółek prawa 

handlowego.



znać:

−

 pojęcia: NIP, REGON, PKD, KRS, urząd skarbowy, ZUS, przepisy BHP, rachunek bankowy, 

kontrahent, franczyza.

Metody pracy:



indywidualna praca ucznia z lekcją multimedialną, 



dyskusja.

Przebieg zajęć:

Lekcja jest poświęcona zagadnieniu funkcjonowania firm. Przewodnikiem po lekcji są Kamil i jego ojciec. 

Razem   z  nimi  młodzież   uczy   się,   jak  wyglądają   początki  działania   własnego   „biznesu”   (zalegalizowanie 

działalności, zapoznanie się z przepisami). W lekcji pokazane są kolejne etapy rejestrowania firmy. 

Wprowadzeniem   w   zagadnienie   jest   łamigłówka.   Zadaniem   uczniów   będzie   przejście   przez   labirynt  

i   odczytanie   rozwiązania,   którym   jest   odpowiedź   na   pytanie   jak   nazywa   się   zgłoszenie   prowadzenia 

działalności gospodarczej. Rozwiązanie brzmi: 

„To rejestracja przedsiębiorstwa”

Po   odczytaniu   rozwiązania   możemy   przejść   do   dalszej   części   lekcji   multimedialnej.   Przystępując   do 

omawiania celów spotkania, warto zwrócić uwagę, że informacje dotyczące zakładania firmy i jej rejestracji 

oraz pojęcia z tym związane, będą bardzo przydatne w trakcie zakładania szkolnego miniprzedsiębiorstwa. 

Można też w luźnej rozmowie zapytać, czy któreś z pojęć jest już im znane lub co wiedzą o zakładaniu firmy, 

urzędzie skarbowym itd.

Poznawanie mechanizmu i procedur zakładania, rejestracji działalności gospodarczej rozpoczyna rozmowa 

Kamilem z ojcem. Kamil prosi o wyjaśnienie, czym różni się prowadzenie działalności gospodarczej w formie 

jednoosobowej firmy od prowadzenia jej w formie spółki. Interesuje go również, w jaki sposób zakłada się

  i rejestruje firmę oraz czy forma działalności gospodarczej ma wpływ na procedury rejestracyjne. Należy 

zwrócić   uwagę   uczniów   na   uważne   czytanie   wypowiedzi   ojca   Kamila,   gdyż   są   one   bardzo   jasne

i zrozumiałe.

Kamil pyta ojca,  co trzeba zrobić, aby zarejestrować własną firmę. Ojciec domyśla się, że pytanie syna 

związane jest z kolejnymi zajęciami Pakietu, na których koledzy Kamila mają założyć i zarejestrować szkolne 

miniprzedsiębiorstwo. Dlatego tłumaczy synowi (a więc i wszystkim uczestnikom), że zanim zdecydują się na 

rozpoczęcie   działalności   gospodarczej   muszą   wiedzieć,   że   jest   to   złożony   proces   składający   się  

z wielu działań (kroków), w trakcie których powinni odpowiedzieć sobie na kilka pytań dotyczących tego, 

czym i w jakiej formie będą się zajmować.

Krok 1 – to wybór profilu działalności. Ojciec tłumaczy Kamilowi (i uczniom), że najważniejszy jest pomysł 

na   podjęcie   działalności   gospodarczej.   Warto   zwrócić   uwagę   uczniom,   iż   ojciec   wskazuje,   że   pomysł 

powinien wynikać z zainteresowań i wiedzy przyszłego przedsiębiorcy oraz dokładnego rozpoznania rynku – 

aby dostrzec, jakie potrzeby nie są zaspokajane i uznać to za punkt wyjścia tworzenia pomysłu na własną 

firmę. W trakcie wyjaśniania tej kwestii uczniowie zapoznają się z dwoma pojęciami:  Polska Klasyfikacja 

Działalności i franczyza. O ile PKD jest w jakimś stopniu znane (choćby ze słyszenia), o tyle franczyza jest 

pojęciem mało znanym i możemy zaproponować, aby wyszukali w słownikach lub Internecie, co się pod nim 

kryje.

Krok 2 – to źródła finansowania działalności gospodarczej. Ojciec tłumaczy synowi, że najlepiej byłoby 

korzystać ze środków własnych, ale jeśli nie posiadamy wystarczającego kapitału,  należy rozważyć inne 

źródła finansowania. (Możemy zapytać uczniów, czy znają takie źródła oraz odwołać się do lekcji dotyczącej 

biznes planu!).

Krok 3 – to wybór najdogodniejszej formy działalności. To istotny i złożony problem (decyzja rzutuje na 

wszystkie następne działania przedsiębiorcy), dlatego warto zwrócić uwagę uczniów na wyjaśnienia ojca 

Kamila, który w klarowny sposób wyjaśnia różnice między prowadzeniem działalności na własny rachunek 

lub w formie spółki oraz konsekwencje takiego wyboru.

Krok 4 – rejestracja firmy. Należy zwrócić uwagę, że rejestracja działalności gospodarczej zależy od wielu 

czynników – m.in. formy działalności, co wyżej zostało omówione. Ojciec Kamila rzeczowo wyjaśnia, że jeśli 

ktoś   zamierza   prowadzić   działalność   jako   osoba   fizyczna   lub   wspólnik   spółki   cywilnej   –   wówczas   musi 

wybrać się do urzędu gminy lub miasta i dokonać rejestracji w gminnej ewidencji. Jeśli jednak będzie chciał 

działać jako wspólnik spółek handlowych, wtedy musi dokonać wpisu do rejestru przedsiębiorstw Krajowego 

Rejestru Sądowego. (Nie musimy tego pojęcia dokładniej objaśniać, gdyż uczniowie, klikając na jego nazwę, 

informacje otrzymają ze słowniczka.

Krok   5  –  to   uzyskanie   numeru  REGON,  czyli   wizyta   w   urzędzie   statystycznym,   dokonanie   wpisu   do 

Rejestru Gospodarki Narodowej. (Klikając na nazwę, uczniowie dowiedzą się, co pod nią i skrótem się kryje.)

Krok   6  –  to   założenie   rachunku   bankowego.   Należy   przyjąć,   że   uczniowie   posiadają   jakąś   wiedzę  

o funkcjonowaniu banków, korzystania z kont i rachunków bankowych, zatem można ten wątek rozszerzyć 

rozmową o wadach i zaletach finansowania działalności gospodarczej bezpośrednio gotówką lub poprzez 

rachunek bankowy. (Można również zasygnalizować, że do tego zagadnienia wrócimy w późniejszym czasie 

i będziemy się do tych informacji odwoływać).

Krok   7  –  to   uzyskanie  NIP  –   czyli  Numeru   Identyfikacji   Podatkowej.   Zanim   przystąpimy   do   bliższego 

poznania, co się pod tym pojęciem kryje i dlaczego uzyskanie NIP-u jest aż tak ważne dla przedsiębiorcy, 

warto zapytać uczniów, czy wiedzą, po co jest urząd skarbowy, dodając, że również o podatkach dowiedzą 

się na jednej z kolejnych lekcji).

Krok 8  –  to zgłoszenie do  Zakładu Ubezpieczeń Społecznych  czyli  ZUS. Z pewnością sam skrót, jak 

również nazwa instytucji, nie są uczniom obce, natomiast naszego wyjaśnienia będzie wymagało, dlaczego 

przedsiębiorca   musi   dokonać   zgłoszenia   działalności   gospodarczej,   a   jeszcze   bardziej   rozróżnienia 

obowiązku takiego zgłoszenia jako płatnik i ubezpieczony.

Krok   9  –  spełnienie   innych   warunków  związanych   z   ochroną   zdrowia,   życia   i   warunków   pracy 

pracowników   oraz   przestrzeganiem   prawa   pracy.   Możemy   tu,  nieco   upraszczając   problem,  dokonać 

porównania, że podobnie jak w szkole obowiązują określone przepisy i regulaminy klas i pracowni mające 

zapewnić uczniom bezpieczne warunki do nauki, tak samo każdy pracodawca zatrudniając pracowników 

musi   zapewnić   im   dobre   i   bezpieczne   warunki   pracy.   Dzięki   temu   łatwiej   będzie   zrozumieć   uczniom, 

dlaczego stworzono przepisy BHP i jakie instytucje (m.in. PIP, PIS) zostały powołane do zabezpieczenia ich 

stosowania i przestrzegania.

Bardzo ważnym elementem lekcji są kolejne próby podsumowywania przez Kamila nowych wiadomości. 

Najpierw Kamil pyta ojca, czy w procesie rejestracji ma znaczenie kolejność wykonywania tych kroków.  

W   odpowiedzi   ojciec   na   kilku   kolejnych   slajdach   rzeczowo   objaśnia   synowi,   że   tak,   gdyż   często   zanim 

przedsiębiorca   odwiedzi   jakąś   instytucję   rejestracyjną,   musi   uzyskać   odpowiedni   wpis   w   innej.   Należy 

zwrócić  uwagę  uczniów – że  rozmowa  miedzy ojcem  i synem  pozwala   jeszcze  raz  wrócić  do  procedur 

rejestracyjnych, ale w nieco zmienionej formule – już nie jako kolejne kroki, ale w postaci wypunktowanych 

wniosków. Ponadto Kamil, opowiadając swoimi słowami, jak zrozumiał opowieści ojca, dodatkowo pozwala 

uczniom uporządkować i trwale zapamiętać nowe pojęcia i związane z nimi wiadomości.

Wskazówka, ciekawostka, dodatkowe informacje…

W dniu 21 sierpnia 2004 roku weszły w życie nowe przepisy regulujące zasady prowadzenia działalności 

gospodarczej (ustawa o swobodzie działalności gospodarczej). Przepisy te służą zmniejszeniu ograniczeń 

w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz zakres i częstotliwość ingerencji urzędników w tę działalność. 

Przy zakładaniu firmy obowiązuje zasada „jednego okienka” –  zakładając działalność gospodarczą  

i rejestrując się w ewidencji (w urzędzie miasta lub gminy) nie trzeba po dokonaniu tego wpisu udawać się 

osobiście   do   urzędu   statystycznego   ani   skarbowego.   Dzięki   Centralnej   Informacji   o   Działalności 

Gospodarczej   można   uzyskać   informacje   o   wpisie   do   ewidencji   każdego   przedsiębiorcy.   Ewidencja   jest 

zintegrowana z Krajowym Rejestrem Sądowym, w którym rejestrują się spółki. W prawie polskim pojawiła się 

także   nowa   kategoria   przedsiębiorców   –   mikroprzedsiębiorcy.   Ustawa   wyznacza   limit   czasowy   kontroli  

w przedsiębiorstwie. Kontrola taka nie może trwać dłużej niż 8 tygodni, a w firmach mikro, małych i średnich 

do 4 tygodni. Nie będzie także można przeprowadzać u jednego pracodawcy więcej niż jednej kontroli w tym 

samym czasie. Najnowszą próbą uproszczenia tych przepisów, podjętą na początku 2007r., jest tzw. ”Pakiet 

Kluski”. Zobacz: http://www.egospodarka.pl/,Rzad-przyjal-Pakiet-Kluski, 

W trakcie rozmowy ojca z synem pojawia się problem sprzedaży internetowej, gdyż firma Kamila zamierza 

sprzedawać   swój   produkt   przez   Internet.   Ponieważ   ojciec   Kamila   również   chce   unowocześnić   rodzinną 

firmę,  poszerzając ofertę o tę  formę zaspokajania potrzeb  klientów,  mając na  ten  temat pewną  wiedzę, 

tłumaczy   synowi,   na   czym   polega   prowadzenie   sprzedaży   internetowej.   (Ponieważ   ta   forma 

kupna/sprzedaży staje się bardzo popularną i z pewnością sam opiekun lub część uczniów już korzystało 

z takich zakupów, możemy zachęcić uczniów do podzielenia się uwagami o wadach i zaletach korzystania 

ze sklepów internetowych). 

Po dużej porcji wiedzy teoretycznej Kamil raz jeszcze wylicza, czego dowiedział się podczas lekcji, po czym 

zaprasza do rozwiązania krótkiego testu, aby również uczniowie sprawdzili, co zapamiętali z dzisiejszego 

spotkania. Po kliknięciu  „SPRAWDŹ”  prawidłowo zaznaczone odpowiedzi wyświetlą się na kolor zielony.  

W przypadku, gdy wskazano złą odpowiedź, uczeń ma szansę poprawy, do momentu, w którym uda mu się 

wskazać wszystkie prawidłowe odpowiedzi. 

1) Czy NIP to:

a) Numer Identyfikacji Pesel

b) Numer Indywidualny Podatnika

c) Numer Identyfikacji Podatkowej

2) Zakładając spółkę handlową najpierw udajemy się do:

a) banku

b) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

c) Krajowego Rejestru Sądowego

3) Główny Urząd Statystyczny nadaje numer:

a) PKD

b) PESEL

c) REGON

Lekcję kończy zadanie praktyczne. Uczniowie mają zastanowić się nad lokalizacją miniprzedsiębiorstwa  

i przygotować ścieżkę rejestracyjną uwzględniającą kolejne kroki pozwalające zarejestrować działalność – 

czyli   podać   we   właściwej   kolejności   nazwy   i   adresy   urzędów   oraz   instytucji,   jakie   muszą   odwiedzić  

i co w każdej z nich załatwić. Należy podpowiedzieć uczniom, że opisując ścieżkę rejestracyjną, mogą nie 

tylko odwołać się do zdobytej wiedzy, ale również udać się do tych instytucji w ich miejscu zamieszkania

i tam dowiedzieć się, co i jak można załatwić.

Materiały dodatkowe:

Materiały dla uczestników:



lekcja multimedialna,



dokumenty z bazy wiedzy,



http://www.1praca.gov.pl/index.php

 

  

- strona pomocna w zdobywaniu pierwszej pracy



http://pl.wikipedia.org/wiki/franczyza

 

 

. 

Bibliografia i przydatne linki dla nauczyciela:



S.Gregorczyk, M. Romanowska, A. Sopińska, P. Wachowiak, Przedsiębiorczość bez tajemnic. Poradnik 

dla nauczyciela i program nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum ogólnokształcącego, liceum 

profilowanego,   technikum   -   szkół   na   podbudowie   programowej   gimnazjum,   dla   liceum 

ogólnokształcącego,   liceum   zawodowego,   technikum-   szkół   na   podbudowie   programowej,   WSiP, 

Warszawa 2002.



Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum 

profilowanego i technikum,  Nowa Era.



L.Piasecka  Podstawy   przedsiębiorczości   2.   Podręcznik   do   podstaw   przedsiębiorczości   dla   liceum 

ogólnokształcącego,   liceum   profilowanego   i   technikum.   Kształcenie   w   zakresie   podstawowym, 

Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Wrocław 2003.



B.   Stańda,   B.   Wierzbowska,  Przedsiębiorczość,  Podręcznik.   Szkoły   ponadgimnazjalne,   zakres 

podstawowy, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa 2002.



L. A. Załęczny,  Drobna przedsiębiorczość. Organizacyjne aspekty zakładania małych i  średnich firm. 

Poradnik metodyczny, Wydawnictwo Kolonia Limited, Wrocław 2003.



E. Tyson, J. Schell, Własna firma. Seria dla opornych, Wydawnictwo RM, Łódź 1999.



http://www.pit.pl./rejestracja firmy/

 

 

. 

http://www.egospodarka.pl/,Rzad-przyjal-Pakiet-Kluski