background image

Historia rozwoju 

Historia rozwoju 

Historia rozwoju 

Historia rozwoju 

H stor a rozwoju 

H stor a rozwoju 

elektroniki

elektroniki

H stor a rozwoju 

H stor a rozwoju 

elektroniki

elektroniki

elektroniki

elektroniki

elektroniki

elektroniki

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

3

background image

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

1850 

1850 -- George Boole opracował zasady algebry Boole'a, czyli operacji na 

George Boole opracował zasady algebry Boole'a, czyli operacji na 

wart ściach l icznych "prawda" i "fałsz" (l iczna 1 i 0)  

wart ściach l icznych "prawda" i "fałsz" (l iczna 1 i 0)  

wartościach logicznych "prawda" i "fałsz" (logiczna 1 i 0). 

wartościach logicznych "prawda" i "fałsz" (logiczna 1 i 0). 

1874 

1874 -- Emil Baudot skonstuował telegraf z klawiaturą alfanumeryczną. Każdy 

Emil Baudot skonstuował telegraf z klawiaturą alfanumeryczną. Każdy 

znak był zakodowany jako kombinacja pięciu elementów 

znak był zakodowany jako kombinacja pięciu elementów -- dodatnich i 

dodatnich i 

znak był zakodowany jako kombinacja pięciu elementów 

znak był zakodowany jako kombinacja pięciu elementów -- dodatnich i 

dodatnich i 

ujemnych impulsów prądu w linii. "Pięciobitowy" alfabet Baudota składał się z 

ujemnych impulsów prądu w linii. "Pięciobitowy" alfabet Baudota składał się z 

32 znaków. Na cześć Baudota jednostkę prędkości transmisji 

32 znaków. Na cześć Baudota jednostkę prędkości transmisji -- jeden 

jeden 

element (bit) na sekundę 

element (bit) na sekundę -- nazwano bodem (ang  baud)  

nazwano bodem (ang  baud)  

element (bit) na sekundę 

element (bit) na sekundę  nazwano bodem (ang. baud). 

nazwano bodem (ang. baud). 

Nawiasem mówiąc, największy hołd świat złożył Baudotowi gdy w roku 1880 

Nawiasem mówiąc, największy hołd świat złożył Baudotowi gdy w roku 1880 

jego pięcioelementowe znaki przyjęto jako międzynarodowy alfabet 

jego pięcioelementowe znaki przyjęto jako międzynarodowy alfabet 

telegraficzny ITA 1 (International Telegraph Alphabet nr. 1). Nieco 

telegraficzny ITA 1 (International Telegraph Alphabet nr. 1). Nieco 

g

y

(

g p

p

)

g

y

(

g p

p

)

ulepszony alfabet Baudota, oznaczony ITA

ulepszony alfabet Baudota, oznaczony ITA--2, gdzieniegdzie nadal jest w 

2, gdzieniegdzie nadal jest w 

użyciu. 

użyciu. 

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

4

background image

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

Kilka dat z historii

1946 

1946 -- Powstał słynny ENIAC (Electronic 

Powstał słynny ENIAC (Electronic 

Numerical

Numerical Integrator and Computer). 

Integrator and Computer). 

Komputer zajmował pomieszczenie o 

Komputer zajmował pomieszczenie o 

p

j

p

p

j

p

wymiarach 12 na 6 m

wymiarach 12 na 6 m

22

. Składał się z 42 

. Składał się z 42 

szaf z blachy stalowej 

szaf z blachy stalowej -- każda miała 3 m 

każda miała 3 m 

wysokości, 60 cm szerokości i 30 cm 

wysokości, 60 cm szerokości i 30 cm 

głębokości. Całkowicie lampowy ENIAC 

głębokości. Całkowicie lampowy ENIAC 

(19000 lamp) mógł wykonywać do 100 000 

(19000 lamp) mógł wykonywać do 100 000 

operacji na sekundę. Program był 

operacji na sekundę. Program był 

k d

   

t i d ł

h t bli  

k d

   

t i d ł

h t bli  

P d t

  j

 

d i   i ł  b ć 

 dl  B lli ti  R

h L b

t

 

P d t

  j

 

d i   i ł  b ć 

 dl  B lli ti  R

h L b

t

 

kodowany w postaci dołączanych tablic 

kodowany w postaci dołączanych tablic 

funkcyjnych. 

funkcyjnych. 

Podstawowym jego zadaniem miała być praca dla Ballistic Research Laboratory: 

Podstawowym jego zadaniem miała być praca dla Ballistic Research Laboratory: 

obliczanie tablic dla artylerii, podających parametry trajektorii pocisku w zmiennych 

obliczanie tablic dla artylerii, podających parametry trajektorii pocisku w zmiennych 

warunkach. Później ENIAC był wykorzystywany między innymi do obliczeń związanych 

warunkach. Później ENIAC był wykorzystywany między innymi do obliczeń związanych 

z programem budowy bomby wodorowej, projektowania tuneli aerodynamicznych, a 

z programem budowy bomby wodorowej, projektowania tuneli aerodynamicznych, a 

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

5

p g

y

y

j, p j

y

y ,

p g

y

y

j, p j

y

y ,

nawet do obliczenia wartości liczby pi z dokładnością do tysiąca miejsc po przecinku. 

nawet do obliczenia wartości liczby pi z dokładnością do tysiąca miejsc po przecinku. 

background image

Tranzystor bipolarny

Tranzystor bipolarny

Tranzystor bipolarny

Tranzystor bipolarny

Tranzystor został wynaleziony w roku 

Tranzystor został wynaleziony w roku 

1947 w Laboratorium Bella (USA) 

1947 w Laboratorium Bella (USA) 

przez zespół: 

przez zespół: John Bardeen, Walter 

John Bardeen, Walter 

przez zespół  

przez zespół  John Bardeen, Walter 

John Bardeen, Walter 

Brattain, and William Shockley

Brattain, and William Shockley. W roku 

. W roku 

1956 otrzymali Nagrodę Nobla.

1956 otrzymali Nagrodę Nobla.

J. Bardeen otrzymał również Nagrodę Nobla  w roku 

J. Bardeen otrzymał również Nagrodę Nobla  w roku 

1972 za wyjaśnienie zjawiska nadprzewodnictwa.

1972 za wyjaśnienie zjawiska nadprzewodnictwa.

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

6

background image

1958: 

1958: Wynalezienie układu scalonego

Wynalezienie układu scalonego

1958: 

1958: Wynalezienie układu scalonego

Wynalezienie układu scalonego

Z   t ó

 ukł du s l n

 u ż  

Z   t ó

 ukł du s l n

 u ż  

Za twórcę układu scalonego uważa 

Za twórcę układu scalonego uważa 

się Jack’a Kilby z Texas 

się Jack’a Kilby z Texas 

Instruments, który otrzymał za 

Instruments, który otrzymał za 

y

y

y

y

swój pomysł w roku 2000 Nagrodę 

swój pomysł w roku 2000 Nagrodę 

Nobla

Nobla

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

7

background image

195

19533: 

: Darlington Patent

Darlington Patent

195

19533: 

: Darlington Patent

Darlington Patent

“Just after the transistor was invented at Bell Labs, Sidney

checked out for the weekend two of the few existing

transistors from the head of Bell Labs. Transistors were

not generally available and the head of the Labs kept the

few that had been made in his desk. Sidney played with

them at home on the weekend and discovered/invented

the Darlington pair. He realized that they could be put

in one package (“on one chip”), and that in fact any

number of transistors could be put in one package. The

next week he was encouraged to have the lawyers draw

next week he was encouraged to have the lawyers draw

up the patent application. He said it should be written

for any number in one package, but the lawyers only

wanted to do it for two—which is what was applied for.

As it turned out, if it had not been restricted to two

As it turned out, if it had not been restricted to two

transistors, Bell Labs and Dr. Darlington would receive

transistors, Bell Labs and Dr. Darlington would receive a 

,

L

D . D

g

,

L

D . D

g

royalty on every IC chip made today

royalty on every IC chip made today

! Anyway, that’s

the story he tells.”

IEEE TRANSACTIONS ON CIRCUITS AND SYSTEMS—I: FUNDAMENTAL 

THEORY AND APPLICATIONS, VOL. 46, NO. 1, JANUARY 1999

Darlington’s Contributions to Transistor Circuit Design

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

8

Darlington s Contributions to Transistor Circuit Design

David A. Hodges, 

Fellow, IEEE

background image

Invention of the Integrated Circuit

Invention of the Integrated Circuit

Invention of the Integrated Circuit

Invention of the Integrated Circuit

1953

1953

1953

1953

Robert 

Robert Noyce

Noyce get

get his 

his PhD

PhD at

at MIT 

MIT where

where „„few

few peaple

peaple

had

had even

even heardabout

heardabout the

the transistor

transistor””

1955

1955

1955

1955

He arriving to Shockley’s Lab

He arriving to Shockley’s Lab

1957

1957

1957

1957

He left Shockley’s and forms Fairchild 

He left Shockley’s and forms Fairchild 

Semiconductor  with Jean Hoerni and Gordon 

Semiconductor  with Jean Hoerni and Gordon 

Moore

Moore

1958

1958

1958

1958

Hoerni invents technique for  diffusion impurities 

Hoerni invents technique for  diffusion impurities 

into Silicon to build planar transistor and then using 

into Silicon to build planar transistor and then using 

SiO

SiO as insulator

as insulator

SiO

SiO

as insulator

as insulator

1959

1959

1959

1959

Noyce develops first true IC using planar 

Noyce develops first true IC using planar 

transistor  diode

transistor  diode--isolated silicon resistor  SiO

isolated silicon resistor  SiO

22

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

9

1959

1959

1959

1959

transistor, diode

transistor, diode isolated silicon resistor, SiO

isolated silicon resistor, SiO

22

insulation and evaporated metal wiring

insulation and evaporated metal wiring

background image

1959: Invention of the Integrated 

1959: Invention of the Integrated 

Circuit

Circuit

1959: Invention of the Integrated 

1959: Invention of the Integrated 

Circuit

Circuit

Noyce

Noyce develops

develops first 

first true

true IC

IC

•• using

using

•• planar

planar transistor

transistor, , 

pp

•• diode

diode--isolated

isolated silicon

silicon resistor

resistor, , 

•• SiO

SiO

22

insulation

insulation

•• and 

and evaporated

evaporated metal 

metal wiring

wiring

and 

and evaporated

evaporated metal 

metal wiring

wiring

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

10

background image

First Commercial Planar IC

First Commercial Planar IC 1961

1961

First Commercial Planar IC

First Commercial Planar IC 1961

1961

Fairchild 

Fairchild ––

Dual 

Dual flip

flip--flop

flop Chip

Chip

4 Transistors and 5 Resistors

4 Transistors and 5 Resistors

START OF SMALL SCALE 

START OF SMALL SCALE 

INTEGRATION 

INTEGRATION 

TECHNOLOGY

TECHNOLOGY

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

11

background image

First Linear  IC 

First Linear  IC 

First Linear  IC 

First Linear  IC 

1964

1964

1964

1964

Fairchild

Fairchild

1964

1964

1964

1964

Fairchild

Fairchild

First 

First Linear

Linear IC 

IC The 

The μμA

A 702 OPAMP 

702 OPAMP 

1967

1967

1967

1967

Fairchild

Fairchild

First 

First IC

IC μμMOSAIC

MOSAIC -- ccreated

reated with 

with 

1967

1967

1967

1967

First 

First IC

IC μμMOSAIC

MOSAIC ccreated

reated with 

with 

Computer

Computer--Aided Design

Aided Design..

Transistors (organized in

Transistors (organized in columns) could be 

columns) could be 

easily rewired using a

easily rewired using  a two

two--layer 

layer 

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

12

y

g

y

g

yy

interconnect to create different

interconnect to create different circuits. 

circuits. 

This circuit

This circuit contains ~150 logic

contains ~150 logic gates.

gates.

background image

1K bit RAM

1K bit RAM

1K bit RAM

1K bit RAM

1968

1968

1968

1968

Noyce

Noyce and Moore 

and Moore leave

leave Fairchild

Fairchild and 

and found

found

Intel

Intel

..

No

No business plan, just a promise

business plan, just a promise to specialize in memory chips.

to specialize in memory chips.

Th   is  $3M in t  d s

Th   is  $3M in t  d s nd m

 t  S nt  Cl

 B

nd m

 t  S nt  Cl

 B

1968

1968

1968

1968

They raise $3M in two days

They raise $3M in two days and move to Santa Clara. By

and move to Santa Clara. By

1971 Intel had 500 employees;

1971 Intel had 500 employees; by 1983 it had 21,500

by 1983 it had 21,500

employees and $1100M in sales.

employees and $1100M in sales.

1970

1970

1970

1970

Intel

Intel

starts selling a 1K bit RAM  the 1103

970

970

970

970

starts selling a 1K bit RAM, the 1103.

1971

1971

1971

1971

Intel

Intel

starts selling a first EPROM  the 1702

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

13

97

97

97

97

starts selling a first EPROM, the 1702.

background image

Microprocessor Intel 4004 (1971)

Microprocessor Intel 4004 (1971)

Microprocessor Intel 4004 (1971)

Microprocessor Intel 4004 (1971)

2300 t

i t

2300 t

i t

  

hi

  

hi

2300 transistors

2300 transistors on one chip

on one chip

Freq. 

Freq. --108 kHz

108 kHz

qq

Technology 

Technology ––

10

10μμ

It was 1/8" by 1/16" 

It was 1/8" by 1/16" and

and it was 

it was 

as powerful as 

as powerful as ENIAC

ENIAC

pperform

erforming

ing about 60 000 

about 60 000 

pperform

erforming

ing about 60,000 

about 60,000 

calculations in a second. 

calculations in a second. 

     

f l   E

     

     

f l   E

     

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

14

It was as powerful as ENIAC but was 

It was as powerful as ENIAC but was 

eclipsed by its more capable brothers

eclipsed by its more capable brothers

Ted Hoff’s invention

Ted Hoff’s invention

background image

Microprocessor Intel 

Microprocessor Intel 8800

0088

Microprocessor Intel 

Microprocessor Intel 8800

0088

1972

1972

1972

1972

Intel 

Intel -- The microprocessor 8008 

It had 3,500 transistors supporting a byte-wide data path.

D spit  its limit ti ns  th  8008  s th  fi st

Despite its limitations, the 8008 was the first

microprocessor capable of playing the role of computer CPU 

1974

1974

1974

1974

Intel 

Intel -- The microprocessor 8008 

the 8080 had 6,000 transistors fabricateded in a 

6µm process. The clock rate was 2MHz, more than 

µ p

,

enough to ignite the personal computer industry. At 

least Paul Allen and his partner thought so when 

they wrote a BASIC interpreter for the 8080 in 

1975

1975.

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

15

background image

Mi

Mikkroprocesor Intel Pentium 

roprocesor Intel Pentium 44 ((200

20011))

Mi

Mikkroprocesor Intel Pentium 

roprocesor Intel Pentium 44 ((200

20011))

42 mln

42 mln tranzystorów

tranzystorów

42 mln

42 mln tranzystorów

tranzystorów

(40 tranzystorów zmieściłoby się 

na przekroju włosa)

Częstotliwość 

Częstotliwość --1,5 GHz

1,5 GHz

Technologia

Technologia––

0,18

0,18μμm

m

10

10

99

operacji na sekundę

operacji na sekundę

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

16

background image

P

 

 

d k ji 

P

 

 

d k ji 

P

 

 

d k ji 

P

 

 

d k ji 

Progres w produkcji 

Progres w produkcji 

k

ó   l

h

k

ó   l

h

Progres w produkcji 

Progres w produkcji 

k

ó   l

h

k

ó   l

h

układów scalonych

układów scalonych

układów scalonych

układów scalonych

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

17

background image

Prawo Moore’a

Prawo Moore’a

Prawo Moore’a

Prawo Moore’a

W roku 1965 Gordoon Moore 

W roku 1965 Gordoon Moore 

(założyciel firm Fairchild i Intel) 

(założyciel firm Fairchild i Intel) 

id i ł  ż  li b  t

t ó  

id i ł  ż  li b  t

t ó  

przewidział, że liczba tranzystorów 

przewidział, że liczba tranzystorów 

w układzie scalonym będzie 

w układzie scalonym będzie 

zwiększała się eksponencjalnie w 

zwiększała się eksponencjalnie w 

funkcji czasu

funkcji czasu..

W latach 80

W latach 80--tych przekroczono barierę 

tych przekroczono barierę 

1 miliona tranzystorów upakowanych w 

1 miliona tranzystorów upakowanych w 

y

p

y

y

p

y

jednej strukturze

jednej strukturze

•• 2300 transistors (Intel 4004) 

2300 transistors (Intel 4004) –

– 1971

1971

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

18

•• 42 Million (Intel P4) 

42 Million (Intel P4) -- 2001

2001

background image

Postęp w produkcji układów scalonych

Postęp w produkcji układów scalonych

Postęp w produkcji układów scalonych

Postęp w produkcji układów scalonych

G.Moore - Cramming more

G.Moore  Cramming more

components onto integrated 

circuits - Electronics, Volume 38, 

Number 8, April 19, 1965

ść

ó

ść

ó

ść

ó

ść

ó

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

19

Ilość tranzystorów w układzie scalonym podwaja się 

Ilość tranzystorów w układzie scalonym podwaja się 

w ciagu

ciagu roku

roku

Ilość tranzystorów w układzie scalonym podwaja się 

Ilość tranzystorów w układzie scalonym podwaja się 

w ciagu

ciagu roku

roku

background image

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

P. Gargini – Sailing with the ITRS into nanotechnology - 2004

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

20

Ilość tranzystorów w układzie podwaja się w ciagu 2 lat

Ilość tranzystorów w układzie podwaja się w ciagu 2 lat

background image

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

Postęp w produkcji procesorów

P. Gargini – Sailing with the ITRS into nanotechnology - 2004

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

21

Powierzchnia układu scalonego podwaja się w ciagu 6 lat

Powierzchnia układu scalonego podwaja się w ciagu 6 lat

background image

Postęp w produkcji płytek krzemowych

Postęp w produkcji płytek krzemowych

Postęp w produkcji płytek krzemowych

Postęp w produkcji płytek krzemowych

P. Gargini – Sailing with the ITRS into nanotechnology - 2004

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

22

Powierzchnia płytki krzemowej podwaja się w ciagu 8 lat

Powierzchnia płytki krzemowej podwaja się w ciagu 8 lat

background image

Mikroelektronika 

Mikroelektronika Î

Î

Nanotechnologia

Nanotechnologia

Mikroelektronika 

Mikroelektronika Î

Î

Nanotechnologia

Nanotechnologia

P. Gargini – Sailing with the ITRS into nanotechnology - 2004

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

23

Powierzchnia płytki krzemowej podwaja się w ciagu 8 lat

Powierzchnia płytki krzemowej podwaja się w ciagu 8 lat

background image

Nanotechnologia

Nanotechnologia

Nanotechnologia

Nanotechnologia

P. Gargini – Sailing with the ITRS into nanotechnology - 2004

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

24

Reasonably familiar         Nanotube       Different technology

Reasonably familiar         Nanotube       Different technology

background image

Technology influence

Technology influence

Technology influence

Technology influence

0 18  µm

0.5 µm

0 12µm

0.18 µm

0.5 µm

l

1993

0.12µm

Devices

1999

2002

1993

3 layers

7 layers

8 l

s

Interconnects

7 layers

8 layers

Frequency

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

25

120MHz

500MHz

1200 MHz

background image

Moore’s Law Predictions 

Moore’s Law Predictions –– 2025?

2025?

Moore’s Law Predictions 

Moore’s Law Predictions –– 2025?

2025?

Assumptions in 1995 based on 1960

Assumptions in 1995 based on 1960--1995 

1995 

‰

‰

Transistors per chip doubles every 1.5 years 

Transistors per chip doubles every 1.5 years 

‰

‰

Minimum feature size is cut in half every six years 

Minimum feature size is cut in half every six years 

‰

‰

Minimum feature size is cut in half every six years 

Minimum feature size is cut in half every six years 

‰

‰

Chip area goes up 2.3 times every six years 

Chip area goes up 2.3 times every six years 

‰

‰

Manufacturing costs remain about constant 

Manufacturing costs remain about constant 

This leads us to the following predictions

‰

Wafer size will be 

32 inches!

32 inches!

‰

A wafer fabrication will cost a  tens of G$ 

‰

The chips will be 

3 by 6 inches

3 by 6 inches

‰

The minimum feature size will be 

100 Angstroms

100 Angstroms

(which is 

‰

The minimum feature size will be 

100 Angstroms

100 Angstroms

(which is 

about 5 photoresist molecules wide) 
‰

A Memory chip will hold 

64 TERA bits

64 TERA bits

6 marca 2011

Wojciech Kucewicz 

26

will they come true?!

will they come true?!