Objawy uszkodzenia
Objawy uszkodzenia
kory
kory
m
m
ó
ó
zgu:
zgu:
•
apraksje (łac. praxis – praktyka) - s
ą
to uszkodzenia okolic ruchowych
•
agnozje (wł. gnosco – wiedzie
ć
, pozna
ć
) - uszkodzenia okolic czuciowych
•
afazje (gr. aphasia - niemota) - korowe uszkodzenia powoduj
ą
ce
zaburzenia mowy
•
astereognozja - niemo
Ŝ
no
ść
rozpoznania przedmiotu za pomoc
ą
dotyku
•
amuzja:
◦
sensoryczna - utrata s
ł
uchu muzycznego
◦
motoryczna - utrata umiej
ę
tno
ś
ci gry na instrumentach
•
akalkulia - utrata umiej
ę
tno
ś
ci liczenia
•
zaburzenia rozpoznawania miejsca dzia
ł
ania bod
ź
ca
••••
zaburzenia dermoleksji - rozpoznawania liter i kszta
ł
tów pisanych na
skórze cia
ł
a
••••
zaburzenia rozpoznawania schematu w
ł
asnego cia
ł
a:
◦
amorfosynteza (uszkodzenie p
ł
ata ciemieniowego w pó
ł
kuli
niedominuj
ą
cej) - zaprzeczanie istnienia drugiej po
ł
owy cia
ł
a, brak
dba
ł
o
ś
ci o ni
ą
;
◦
autotopagnozja - nierozpoznawanie cz
ęś
ci w
ł
asnego cia
ł
a
Stopie
ń
lateralizacji jest ró
Ŝ
ny u poszczególnych osób
Dominacja półkuli mózgowej oznacza jej przewodzenie w konkretnej czynno
ś
ci i
kierowanie (a nie kontrolowanie tej funkcji)
Pomi
ę
dzy półkulami istnieje łaczno
ść
i współpraca, wi
ę
kszo
ść
zada
ń
anga
Ŝ
uje obie
półkule
U wi
ę
kszo
ś
ci ludzi wykształca si
ę
tzw.
preferencja lateralna (stronno
ść
),
zarówno dla r
ę
ki, nogi, oka i ucha. U osób prawor
ę
cznych zazwyczaj wyst
ę
puje
ś
cisłe „przyporz
ą
dkowanie” czynno
ś
ci okre
ś
lonej półkuli. Za mow
ę
oraz inne
funkcje j
ę
zykowe i logiczne odpowiada zawsze lewa strona mózgu, podczas
gdy muzyka, sztuka oraz emocje s
ą
zlokalizowane w prawej półkuli.
U osób lewor
ę
cznych sytuacja jest bardziej skomplikowana. U cz
ęś
ci z nich funkcje
j
ę
zykowe wyst
ę
puj
ą
po stronie lewej (czyli jak u prawor
ę
cznych, 70%), u cz
ęś
ci
osób funkcje j
ę
zykowe zlokalizowane s
ą
po prawej stronie, a jeszcze inni wykazuj
ą
typ mieszany, czyli funkcje j
ę
zykowe zlokalizowane s
ą
po obu stronach mózgu, co
nazywamy lateralizacj
ą
skrzy
Ŝ
owan
ą
(bilateralizacj
ą
) - lewor
ę
czno
ść
nie jest prost
ą
odwrotno
ś
ci
ą
prawor
ę
czno
ś
ci.
Anatomiczne ró
Ŝ
nice budowy mózgu kobiet
Anatomiczne ró
Ŝ
nice budowy mózgu kobiet
i m
ęŜ
czyzn
i m
ęŜ
czyzn
• mózg wi
ę
kszy u m
ęŜ
czyzn ni
Ŝ
u kobiet,
ale stosunek masy mózgu do masy ciała
jest wy
Ŝ
szy u kobiet
• asymetria mi
ę
dzypółkulowa słabiej
zaznacza si
ę
u kobiet (wi
ę
cej włókien w
ciele modzelowatym, a to s
ą
wł.
kojarzeniowe)
• j
ą
dro nadskrzy
Ŝ
owaniowe podwzgórza
wi
ę
ksze u kobiet (te
Ŝ
u osób
homoseksualnych); natomiast j. płciowo-
dwupostaciowe (INAH-3) wi
ę
ksze u
m
ęŜ
czyzn
• u kobiet wi
ę
ksze s
ą
niektóre obszary
kory limbicznej (zakr
ę
t obr
ę
czy,
hipokamp)
• u m
ęŜ
czyzn wi
ę
ksze jest ciało
migdałowate
• wytwarzanie serotoniny o 1/3 mniejsze u
kobiet ni
Ŝ
u m
ęŜ
czyzn
www.mantoos.com
RODZAJE FAL EEG
sen wolnofalowy 2. i 3. stadium
wysokonapięciowa fala
ostra + kilka niŜszych
oscylacje
<1Hz
zespoły K
szczyt czaszki
sen wolnofalowy 2., 3. teŜ 4.
stadium
synchronizacja
zmienna, narasta i maleje;
około 7 fal
7 - 14
wrzeciona
okolice płatów czołowych
aktywne czuwanie
aktywacja kory mózgowej -
synchronizacja
występuje równolegle z
rytmem theta
niska
40 - 100
nawet do 200
γ
gamma
okolica ciemieniowo-potyliczna i
ś
rodkowa czaszki
u zwierząt w trakcie REM
synchronizacja
występuje równolegle z
rytmem gamma
20 - 60
4 - 7
θ
theta
głęboki sen, zwłaszcza 3. i 4.
stadium
synchronizacja
20 - 300
zwykle
>
75
1 - 5
δ
delta
okolica płatów czołowych
aktywne czuwanie
desynchronizacja
małe napięcie, wysoka
częstotliwość
15 - 60
najczęściej
<
30
10 - 30
β
beta
przy wyłączonej uwadze, relaksacji;
u 10% ludzi brak, albo tylko w
okolicy ciemieniowo-potylicznej;
zanikają po otwarciu oczu
(blokowanie rytmu alfa); dają się
kontrolować - technika medytacji
synchronizacja,
zapis wysokonapięciowy,
wolny; nad półkulą
dominującą - niŜszy
50 - 60
do 100
8 - 13
(poniŜej u
dzieci,
powyŜej
rzadko)
α
alfa
występowanie
ogólna
charakterystyka
amplituda
[
µ
V]
częstotliwość
[Hz]
fale
FAZY SNU
(na podstawie rejestracji poligraficznych: EEG, EOG, EMG, EKG)
20-25%
↑↑↑↑
ciśnienia
↑↑↑↑
przepływu mózgowego
wydzielanie kortyzolu;
marzenia senne barwne,
pamiętane; aktywacja kory
limbicznej
szybkie
ruchy gałek
ocznych
zwęŜenie
źrenic
↑
↑
cz. a. s.
↑
częstości
oddechów,
nieregularne
oddychanie
zanik napięcia
mięśniowego +
skurcze tzw.
twitches
β
+
γ
,
w
głębokich
strukturach
θ
,
przenoszący się
na korę
REM
PS
S3 i S4
łącznie
20%
bardzo głęboki (sen
znuŜonego),somnambulizm
wydzielanie GH w 1. cyklu
marzenia senne S1-S4
rzeczowe,”wyrozumowane”
słabo pamiętane, po
przebudzeniu dezorientacja;
aktywacja pł. czołowych
δ
S 4
średnio głęboki
δ
+ wrzeciona
S 3
S1 i S2
łącznie
50-55%
płytki sen
wrzeciona +
δ
S 2
5%
płytki sen, wraŜenia unoszenia
się, latania
brak lub
wolne
↓
↓
↓
α
+
β
S 1
10 - 20
min
czynnościowa ślepota,
stan wykorzystywany w trakcie
medytacji transcendentalnych
zwolnienie
rozluźnienie
β
+
α
próg snu
% całego
czasu snu
uwagi
ruchy
gałek
ocznych
(EOG)
temperatu
ra ciała
częstość akcji
serca (EKG),
oddech
czynność
mięśni (EMG)
FALE
FAZA/
STADIUM
C
E
C
H
Y
S
N
U
W
O
L
N
O
F
A
L
O
W
E
G
O
(S
W
S
)
C
E
C
H
Y
S
N
U
W
O
L
N
O
F
A
L
O
W
E
G
O
(S
W
S
)
•
w
y
s
t
ę
p
o
w
a
n
ie
w
E
E
G
f
a
l
d
e
lt
a
,
w
rz
e
c
io
n
s
e
n
n
y
c
h
,
z
e
s
p
o
łó
w
K
i
w
o
ln
y
c
h
o
s
c
y
la
c
ji
•
s
p
a
d
e
k
c
z
ę
s
to
ś
c
i
o
d
d
y
c
h
a
n
ia
•
s
p
a
d
e
k
c
i
ś
n
ie
n
ia
k
rw
i
i
c
z
ę
s
to
ś
c
i
a
k
c
ji
s
e
rc
a
•
s
p
a
d
e
k
t
e
m
p
e
ra
tu
ry
c
ia
ła
i
m
ó
z
g
u
•
o
b
n
i
Ŝ
e
n
ie
p
rz
e
m
ia
n
m
e
ta
b
o
li
c
z
n
y
c
h
•
s
p
a
d
e
k
n
a
p
i
ę
c
ia
m
i
ę
ś
n
io
w
e
g
o
•
z
m
ia
n
y
h
o
rm
o
n
a
ln
e
(
w
y
d
z
ie
la
n
ie
h
o
rm
o
n
u
w
z
ro
s
tu
,
p
ro
la
k
ty
n
y
)
•
m
a
rz
e
n
ia
s
e
n
n
e
(
p
o
z
b
a
w
io
n
e
e
m
o
c
ji
,
„
w
y
ro
z
u
m
o
w
a
n
e
”
)
„
..
.p
i
ę
ć
g
o
d
z
in
s
n
u
p
rz
y
s
to
i
s
ta
rc
o
m
i
m
ło
d
z
ie
Ŝ
y
,
s
z
e
ś
ć
g
o
d
z
in
k
u
p
c
o
m
,
s
ie
d
e
m
-
ja
ś
n
ie
p
a
ń
s
tw
u
,
a
l
e
n
ie
i
p
ró
Ŝ
n
ia
k
i
m
o
g
ą
s
p
a
ć
n
a
w
e
t
o
s
ie
m
g
o
d
z
in
d
z
ie
n
n
ie
..
.”
S
tw
o
rz
e
n
ie
E
w
y
z
Ŝ
e
b
ra
A
d
a
m
a
(…
w
y
s
o
k
i
p
ró
g
p
o
b
u
d
li
w
o
ś
c
i
w
S
W
S
…
)
C
E
C
H
Y
S
N
U
P
A
R
A
D
O
K
S
A
L
N
E
G
O
(
P
S
,
R
E
M
)
C
E
C
H
Y
S
N
U
P
A
R
A
D
O
K
S
A
L
N
E
G
O
(
P
S
,
R
E
M
)
•
a
k
ty
w
a
c
ja
c
z
y
n
n
o
ś
c
i
k
o
ry
m
ó
z
g
o
w
e
j
(r
y
tm
y
b
e
ta
i
g
a
m
m
a
)
•
a
to
n
ia
m
i
ę
ś
n
io
w
a
(
z
o
k
re
s
a
m
i
s
k
u
rc
z
ó
w
m
i
ę
ś
n
i,
t
z
w
.
tw
it
c
h
e
s
)
•
s
z
y
b
k
ie
r
u
c
h
y
g
a
łe
k
o
c
z
n
y
c
h
,
ro
z
s
z
e
rz
e
n
ie
ź
re
n
ic
y
A
k
ty
w
a
c
ja
u
k
ła
d
u
a
u
to
n
o
m
ic
z
n
e
g
o
:
•
z
m
ia
n
y
c
z
ę
s
to
ś
c
i
o
d
d
y
c
h
a
n
ia
•
w
z
ro
s
t
c
z
ę
s
to
ś
c
i
a
k
c
ji
s
e
rc
a
i
c
i
ś
n
ie
n
ia
k
rw
i
•
w
z
ro
s
t
te
m
p
e
ra
tu
ry
c
ia
ła
,
m
ó
z
g
u
o
ra
z
m
e
ta
b
o
li
z
m
u
m
ó
z
g
o
w
e
g
o
•
e
re
k
c
ja
p
r
ą
c
ia
u
m
ę
Ŝ
c
z
y
z
n
,
łe
c
h
ta
c
z
k
i
u
k
o
b
ie
t
•
z
m
ia
n
y
h
o
rm
o
n
a
ln
e
(
w
z
ro
s
t
w
y
d
z
ie
la
n
ia
k
o
rt
y
z
o
lu
)
O
ra
z
:
•
o
b
e
c
n
o
ś
ć
f
a
l
m
o
s
to
w
o
-k
o
la
n
k
o
w
o
-
p
o
ty
li
c
z
n
y
c
h
(
P
G
O
)
•
s
y
n
c
h
ro
n
ic
z
n
y
r
y
tm
t
h
e
ta
w
g
ł
ę
b
o
k
ic
h
s
tr
u
k
tu
ra
c
h
k
o
ro
w
y
c
h
•
m
a
rz
e
n
ia
s
e
n
n
e
(
e
m
o
c
jo
n
a
ln
e
,
b
a
ś
n
io
w
e
)
CECHY AGRESJI OFENSYWNEJ:
•
hormonozale
Ŝ
na
•
skierowana przeciw osobnikom tej
samej płci i gatunku
•
skierowana przeciw osobnikom
nieznanym
•
terytorialna
•
słu
Ŝ
y ustaleniu hierarchii
•
wzorzec ruchowy reakcji:
piloerekcja
uderzanie bokiem ciała
atak na bok i tył ciała
CECHY AGRESJI DEFENSYWNEJ:
•
wyst
ę
puje w ka
Ŝ
dym wieku, niezale
Ŝ
nie od
dojrzało
ś
ci hormonalnej
•
skierowana przeciw osobnikom obu płci
•
skierowana przeciw osobnikom znanym i
nieznanym
•
ilo
ś
ciowo podobna u samców i samic
•
wzorzec ruchowy reakcji:
nagły ruch do przodu
gryzienie
atak na głow
ę
Typy reakcji agresywno-
obronnych
REAKCJE OFENSYWNE:
REAKCJE OFENSYWNE:
1. agresja ofensywna -
hormonozale
Ŝ
na
(emocjonalana)
2. agresja łowcza - oparta na
nap
ę
dzie pokarmowym (rola
podwzgórza)
REAKCJE DEFENSYWNE:
REAKCJE DEFENSYWNE:
1. agresja defensywna
(obronna)
2. ucieczka
3. inne formy reakcji
obronnych
Zabicie
ś
limaka w wyniku przypadkowego
nadepni
ę
cia na
ń
nie jest działaniem agresywnym.
Zabicie
ś
limaka, aby przygotowa
ć
ze
ń
wykwintne
danie – b
ę
dzie to agresja łowcza. Zabicie
ś
limaka,
aby uchroni
ć
sałat
ę
w ogródku – jest agresj
ą
obronn
ą
. Rozdeptanie
ś
limaka po to,
Ŝ
eby go zabi
ć
,
dla przyjemno
ś
ci, w my
ś
l zasady “chłop
Ŝ
ywemu nie
przepu
ś
ci” – b
ę
dzie to agresja emocjonalna. Tak
wi
ę
c spowodowana przez nas
ś
mier
ć
nieszcz
ęś
liwego
ś
limaka mo
Ŝ
e by
ć
wynikiem ró
Ŝ
nego
rodzaju agresji, a nawet nie by
ć
z agresj
ą
zwi
ą
zana
Prof. Jerzy Vetulani, Instytut Farmakologii PAN,
Kraków
Obj
ę
to
ść
wyrzutowa serca ludzkiego - ilo
ść
krwi, któr
ą
1 komora
pompuje do t
ę
tnicy w trakcie 1 skurczu serca - w spoczynku
wynosi 60 – 100 (
ś
rednio 80) ml i jest podobna dla obu komór.
Po zako
ń
czeniu wyrzutu pozostaje w komorach pewna ilo
ść
krwi nazywana obj
ę
to
ś
ci
ą
zalegaj
ą
c
ą
(rezydualn
ą
)
Pojemno
ść
minutowa serca - ilo
ść
krwi, któr
ą
1 komora pompuje
do aorty w ci
ą
gu 1 min. W stanie spoczynku wynosi ona około
6 l/
6 l/
min
min
pojemno
ść
minutowa = obj
ę
to
ść
wyrzutowa x cz
ę
sto
ść
skurczów serca na minut
ę
(cz
ę
sto
ść
t
ę
tna), np. 80 ml x 70
sk/min = 5,6 l
W czasie wysiłku fizycznego mo
Ŝ
e ona osi
ą
gn
ąć
a
Ŝ
25 l/
a
Ŝ
25 l/
min!
min!
Regulacja pracy serca:
•
•
automatyzm pracy serca
automatyzm pracy serca
– wynikaj
ą
cy z obecno
ś
ci 2 w
ę
łów zbudowanych z tkanki
bod
ź
cotwórczej o niestabilnym potencjale błonowym (spontaniczna depolaryzacja)
•
•
prawo serca Starlinga
prawo serca Starlinga
– ze wzrostem pocz
ą
tkowej długo
ś
ci włókien m. sercowego ro
ś
nie siła
skurczu (im wi
ę
ksze wypełnienie serca krwi
ą
, tym silniejszy skurcz)
•
•
wp
wp
ł
ł
ywy nerwowe:
ywy nerwowe:
• unerwienie przywspółczulne - gał
ę
zie sercowe górne,
ś
rodkowe i dolne nerwu bł
ę
dnego (X)
• współczulne nerwy sercowe: nerwy szyjne (z 3 zwojów szyjnych) i piersiowe (z 5-6 zwojów
piersiowych pnia wspó
ł
czulnego)
• o
ś
rodki współczulne (II-rz
ę
dowe) w rdzeniu (rogi boczne C8-Th2) – czynne w wysiłku, emocjach
oraz spadku ci
ś
nienia (reakcja z baroreceptorów), spadku pO
2
i wzro
ś
cie CO
2
(reakcja z
chemoreceptorów)
Pobudzenie przywsp
Pobudzenie przywsp
ó
ó
ł
ł
czulne (n b
czulne (n b
ł
ł
ę
ę
dny
dny
)
)
zwalnia i hamuje akcj
zwalnia i hamuje akcj
ę
ę
serca, uk
serca, uk
ł
ł
ad wsp
ad wsp
ó
ó
ł
ł
czulny
czulny
przyspiesza j
przyspiesza j
ą
ą
i nasila
i nasila
–
–
dzia
dzia
ł
ł
ania chrono
ania chrono
-
-
, ino
, ino
-
-
, dromo
, dromo
-
-
i batmo
i batmo
tropowe ujemne i dodatnie
tropowe ujemne i dodatnie
chronos
chronos
–
–
czas, inos
czas, inos
–
–
siła, dromos
siła, dromos
–
–
przewodnictwo, batmo
przewodnictwo, batmo
-
-
pobudliwo
ść
pobudliwo
ść
wp
wp
ł
ł
ywy humoralne
ywy humoralne
–
–
wpływ mediatorów i hormonów (np. pobudza A,NA, tyroksyna, glukagon;
hamuje ACh, adenozyna, kofeina) i jonów (pobudza Ca
+
; hamuje K
-
)
bradykardia – zwolnienie cz.a.s, tachykardia – przyspieszenie cz.a.s (np. po przeci
ę
ciu n. bł
ę
dnego – wagotomia)
UKŁAD NACZYNIOWY (systema vasorum):
•cz
ęść
krwiono
ś
na
•serce
•cz
ęść
chłonna
Cz
ęść
krwiono
ś
na i serce stanowi
ą
układ
kr
ąŜ
enia
Schemat kr
ąŜ
enia:
•Serce – 2 przedsionki, 2 komory
•Kr
ąŜ
enie du
Ŝ
e – lewa komora – aorta (t. główna) – t
ę
tnice, t
ę
tniczki – naczynia włosowate –
Ŝ
yłki,
Ŝ
yły –
Ŝ
. górna i
dolna – prawy przedsionek
•Kr
ąŜ
enie małe – prawa komora – pie
ń
płucny, t
ę
tnice płucne – naczynia włosowate –
Ŝ
yły płucne – lewy
przedsionek
Uwaga: Krew
wchodz
ą
ca do płuc t
ę
tnicami jest odtlenowana, a wychodz
ą
ca
Ŝ
yłami natleniona
Układ bod
ź
cotwórczo-bod
ź
coprzewodz
ą
cy serca:
• w
ę
zeł zatokowo-przedsionkowy – w okolicy uj
ś
cia
Ŝ
yły głównej do
prawego przedsionka – wyładowania z cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
60-80 c/min
• w
ę
zeł przedsionkowo-komorowy – w przegrodzie przedsionkowo–
komorowej, wyładowania z cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
40-60 c/min
• p
ę
czek przedsionkowo-komorowy (p
ę
czek Hisa) (dwie odnogi i wł.
Purkinjego), wyładowania z cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
20-40 c/min
Ró
Ŝ
nice pomi
ę
dzy t
ę
tnicami i
Ŝ
yłami:
•
t
ę
tnice posiadaj
ą
wzgl
ę
dnie grub
ą
ś
cian
ę
i mniejsze
ś
wiatło,
Ŝ
yły
maj
ą
cienk
ą
ś
cian
ę
i du
Ŝą
ś
rednic
ę
•
napi
ę
cie
ś
ciany t
ę
tnicy wi
ę
ksze ni
Ŝ
Ŝ
yły
•
Ŝ
yły doprowadzaj
ą
krew do serca, a t
ę
tnicami krew wypływa z
serca
•
Ŝ
yły maj
ą
zastawki zapobiegaj
ą
ce cofaniu si
ę
krwi, t
ę
tnice nie
• w t
ę
tnicach ci
ś
nienie jest wy
Ŝ
sze ni
Ŝ
w
Ŝ
yłach
Fazy cyklu sercowego:
Fazy cyklu sercowego:
1. skurcz przedsionków: przepchni
ę
cie krwi do komór = zastawki przedsionkowo–komorowe sa otwarte, t
ę
tnicze –
zamkni
ę
te; gdy ci
ś
nienie w przedsionkach mniejsze niz w komorach, zamykaj
ą
si
ę
zastawki przedsionkowo-
komorowe – I ton serca (skurczowy)
2. skurcz komór: wyró
Ŝ
niamy 2 etapy:
skurcz izowolumetryczny – zastawki przedsionkowo-komorowe ju
Ŝ
zamkniete, t
ę
tnicze jeszcze nie otwarte, ko
ń
czy si
ę
otwarciem zastawek t
ę
tnicy płucnej i aorty
skurcz izotoniczny – otwarcie zastawek, wypieranie krwi (fazy maksymalnego i zredukowanego wyrzutu)
3. rozkurcz przedsionków: odbywa si
ę
prawie równolegle ze skurczem komór
4. rozkurcz komór: rozpoczyna si
ę
, gdy ci
ś
nienie w t
ę
tnicach przewy
Ŝ
szy ci
ś
nienie w komorach, ma 3 okresy
(protodiastoliczny, izowolumetryczny i izotoniczny); w tym 1. zamykaj
ą
si
ę
zastawki t
ę
tnicze – II ton serca
(rozkurczowy)
5. pauza: wolno napływa krew do komór, trwa do kolejnego skurczu przedsionków
Unerwienie naczynioruchowe:
Unerwienie naczynioruchowe:
nerwy naczyniozw
ęŜ
aj
ą
ce (wazokonstriktory) - tonicznie aktywne (tak
Ŝ
e w spoczynku) pozazwojowe w
ł
ókna
wspó
ł
czulne: przy wy
Ŝ
szej ich aktywno
ś
ci naczynia s
ą
bardziej zw
ęŜ
one, przy ni
Ŝ
szej - ci
ś
nienie krwi rozszerza
naczynia - dwukierunkowa, jednotorowa regulacja
ś
wiat
ł
a naczy
ń
krwiono
ś
nych
lokalne unerwienie naczyniorozszerzaj
ą
ce (wazodilatatory) - bez aktywno
ś
ci spoczynkowej, dzia
ł
aj
ą
ce tylko okresowo:
•
wspó
ł
czulne (wydzielaj
ą
ce na zako
ń
czeniach nerwowych ACh, DA, histamin
ę
) - unerwiaj
ą
naczynia t
ę
tnicze mi
ęś
ni
szkieletowych, które rozszerzaj
ą
si
ę
w czasie reakcji agresji, obrony, ucieczki
•
przywspó
ł
czulne (wydzielaj
ą
ce na zako
ń
czeniach g
ł
. VIP (vasoactive intestinal peptide), a nie ACh), wyst
ę
puj
ą
ce w
naczyniach
ś
linianek, opon mózgowych, naczyniach wie
ń
cowych i naczyniach przewodu pokarmowego (unerwiane
przez nerwy czaszkowe, zw
ł
. nerw b
łę
dny) i naczyniach miednicy mniejszej i narz
ą
dów p
ł
ciowych zewn
ę
trznych (nerw
miedniczny)
•
somatyczne (wazodilatatory Baylissa) - skórne nerwy czuciowe przewodz
ą
ce antydromowo po podra
Ŝ
nieniu skóry
O
O
ś
ś
rodkowa regulacja kr
rodkowa regulacja kr
ąŜ
ąŜ
enia krwi
enia krwi
•
o
ś
rodek sercowy w rdzeniu przed
ł
u
Ŝ
onym (j
ą
dro grzbietowe i j
ą
dro dwuznaczne nerwu b
łę
dnego) -
zmniejszaj
ą
cy prac
ę
serca
•
drugorz
ę
dowy o
ś
rodek sercowy w cz
ęś
ci piersiowej rdzenia kr
ę
gowego - zwi
ę
kszaj
ą
cy prac
ę
serca
•
o
ś
rodek naczynioruchowy w rdzeniu przed
ł
u
Ŝ
onym (cz
ęść
presyjna i depresyjna)
Odruchy
Odruchy
:
:
• odruchy z baroreceptorów - obni
Ŝ
aj
ą
ci
ś
nienie krwi przy jego nadmiernym wzro
ś
cie
• odruchy neurohormonalne - adrenalina, NA, ADH (emocje, utrata krwi)
• uk
ł
ad renina - angiotensyna (angiotensyna II - kilkukrotnie silniejsza od NA) - dzia
ł
a przy spadku ci
ś
nienia w
t
ę
tnicach nerkowych, powoduje wyrównawczy wzrost ci
ś
nienia i obj
ę
to
ś
ci krwi (angiotensyna, noradrenalina,
serotonina, spadek temperatury powoduj
ą
skurcz naczy
ń
)