background image

ODDZIAŁYWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA  

NA RYNEK (PROMOCJA)  

 

1. 

ISTOTA i CELE PROMOCJI 

2. 

KOMUNIKACJA MARKETINGOWA 

3. 

INSTRUMENTY PROMOCJI 

4. 

PROPAGANDA GOSPODARCZA 

5. 

REKLAMA 

6. 

PUBLIC RELATIONS (PROPAGANDA MARKETINGOWA) 

7. SPRZEDAŻ BEZPOŚREDNIA 

8. 

SALES PROMOTION (PROMOCJA SPRZEDAŻY) 

 

1. ISTOTA i CELE PROMOCJI 

 

 

Pod pojęciem promocji

 

należy rozumieć zespół  środków, za 

pomocą których przedsiębiorstwo komunikuje się z rynkiem, czyli 

przekazuje mu informacje o swojej działalności lub konkretnych 

produktach czy usługach. Są to zatem różne  środki taktyczne i stra-

tegiczne, mające na celu bezpośrednie i pośrednie umacnianie na 

rynku pozycji przedsiębiorstwa i oferowanych przez niego produktów 

oraz aktywizację ich sprzedaży. 

 

 

Podstawowe cele promocji to: 

1)  doprowadzenie do jak najbardziej przychylnego nastawienia od-

biorców do wytwarzanych przez przedsiębiorstwo produktów, do 

ich marki, 

2)  dostarczanie potencjalnym nabywcom rzetelnych informacji doty-

czących zarówno możliwości produkcyjnych, jak i warunków za-

spakajania ich potrzeb, 

3)  ukierunkowanie popytu na produkcję i podaż przedsiębiorstwa, 

4)  kreowanie nowego popytu przez informowanie przyszłych odbior-

ców o uruchamianej już produkcji lub o pojawieniu się nowej 

produkcji w niedalekiej przyszłości, 

5)  dostosowywanie popytu istniejącego w danym segmencie rynku do 

celów i interesów przedsiębiorstwa, 

 

6)  zabieganie o stworzenie, utrzymanie i stałe powiększanie grupy 

odbiorców nastawionych na zakup produktów wytwarzanych 

przez przedsiębiorstwo, tj. tworzenie i rozwój grup konsumentów 

lojalnych wobec produkcji przedsiębiorstwa. 

 

Oddziaływanie przedsiębiorstwa na rynek odbywa si ę poprzez: 

– propagandę gospodarczą, 

– reklamę, 

– public 

relations, 

– sprzedaż bezpośrednią, 

– promocję sprzedaży. 

 

 

2. 

KOMUNIKACJA MARKETINGOWA 

 

 

KOMUNIKACJA 

 

    

                                           MARKETINGOWA                                  NIEMARKETINGOWA 

                                            (PROMOCYJNA)                                     NP. MIĘDZYLUDZKA, 

                                                                                                                      TRANSPORTOWA      

              WIZUALNA                                            DŹWIĘKOWA  

                                            AUDIOWIZUALNA 

 

OSOBISTA                        ELEKTRONICZNA 

 

              MASOWEJ EKSPOZYCJI 

 

Rodzaje komunikacji. 

 

 

 

 

 

 

Model komunikacji Arystotelesa 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Elementy modelu  komunikacji. 

Źródło: Ph. Kotler „Marketing. Analiza, planowanie,   

   wdrażanie i kontrola”, Warszawa 1994. 

 

 

 

 

 

M

M

M

Ó

Ó

Ó

W

W

W

C

C

C

A

A

A

 

I

I

I

N

N

N

F

F

F

O

O

O

R

R

R

M

M

M

A

A

A

C

C

C

J

J

J

A

A

A

 

 

 

 

S

S

S

Ł

Ł

Ł

U

U

U

C

C

C

H

H

H

A

A

A

C

C

C

Z

Z

Z

E

E

E

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Model komunikacji H. Laswella. 

Źródło: B. Żurawik, W. Żurawik „ Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie”. 

 

 

 
 

 

 

Komunikowanie 

Agencja 

marketingowa 

 

Marketing 

Wysyłający 
(źródło) 

Dekodowanie 

Trans for-

macja 

Kodowanie 
przesłania 

Działanie 

Zak łócenia 

Sprzężenie zwrotne 

 

Reklamujący 

 

Agencja  

reklamowa 

 

Media 

 

Kon su ment 

 

Konsument 

Koncepcja    
produktu.    
Identyfikacja  
docelowego 
s egmentu    
rynku. 

Przetłumaczenie 
koncepcji na   
formę   
komu nikacji  

marketingowej 

Przekazanie 
przesłania  
docelo wemu 
segmentowi  

rynku 

Ocena 
świadomości 
konsumenta oraz 
jego stosunku do 

przesłania 

Ocena wpływu 
przesłania na 
sprzedaż 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Marketingowy model komunikacyjny „jeden do wielu” (one-to-many) stosowany w tradycyjnych mediach. 

Źródło: Janusz Wielki „ Elektroniczny marketing poprzez  Internet”. 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

Marketingowy model komunikacyjny „jeden do jeden” (one- to- one) stosowany w mediach interaktyw-

nych 

Źródło: Janusz Wielki „ Elektroniczny marketing poprzez  Internet”. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Marketingowy model komunikacyjny „wielu do wielu” (many-to-many) stosowany w 

mediach interaktywnych. 

Źródło: Janusz Wielki „ Elektroniczny marketing poprzez  Internet”. 

 
 

 

 

background image

10 

 

 

Zdaniem Philipa Kotlera najważniejszymi etapami budowy skutecznej komunika-

cji  przez nadawcę marketingowego jest: 

  zidentyfikować docelowe audytorium (publiczność), 
  określić cele procesu komunikacji, 
  zaprojektować przekaz, 
  wybrać kanały procesu komunikacji, 
  ustalić całkowity budżet promocji, 
  zdecydować się na określony promotion-mix, 
  zmierzyć rezultaty promocji, 

 

zarządzać i koordynować całościowym procesem komunikacji marketingowej

1

 

 

                                                 
1 Philip Kotler  "Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola", Warszawa 1994. 

11 

 

Modele oddziaływania promocji 

C e l e  

p r o m o c j i  

E l e m e n t y  

p o s t a w y  

k o n s u m e n t ó w  

E fek ty od d zi a ły w a n i a   p r o m o c y j n e g o  

A I D A  

m o d e l  

L a v i d g e ’ a –  

S t e i n e r a  

D A G M A R  

I n f o r m o w a n i e   p o z n a w c z y  

z w r ó c e n i e   u w a g i

↓ 

z a i n t e r e s o w a n i e  

ś w i a d o m o ś ć  

↓ 

w i e d z a  

 

n i e ś w i a d o m o ś ć  

↓ 

ś w i a d o m o ś ć  

↓ 

z r o z u m i e n i e  

P e r s w a d o w a n i e   e m o c j o n a l n y  

↓ 

p r a g n i e n i e  
p o s i a d a n i a  

 

u p o d o b a n i e  

↓ 

p r e f e r o w a n i e  

↓ 

 

↓ 

p r z e k o n a n i e  

P r z y p o m i n a n i e   d z i a ł a n i a  

↓ 

d z i a ł a n i e  

p r z e k o n a n i e  

↓ 

z a k u p y  

↓ 

d z i a ł a n i e  

Źródło: Garbarski L. i inni, „Marketing. Punkt zwrotny nowoczesnej firmy” 

12 

 

Model 

A

ttention 

I

nterest 

D

esire 

A

ction   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ź r ó d ł o :   Z a j d e l   D . ,   p r a c a   m a g i s t e r s k a ,   2 0 0 4  

A

ttention (nagłówek i 

logo – element zwraca-

jący uwagę) 

I

nterest (treść reklamy – 

element wywołujący za-

interesowanie) 

D

esire (ilustracja –

element wywołujący 

chęć posiadania) 

A

ction (dane teleadre-

sowe –element nawołu-

jący do działania) 

13 

 

3. 

INSTRUMENTY PROMOCJI 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14 

 

Wszystkie formy oddziaływania na rynek tworzą nierozerwalną ca-

łość i są elementami spójnymi, tzn. każda z tych form zależy od pozo-

stałych pięciu, zaś wszystkie w całości stanowią pewien logiczny ciąg 

czynności, z których każda następna jest budowana na poprzedniej i 

zarazem jest uzupełnieniem i rozwinięciem działań podjętych wcze-

śniej na rynku. W całości tworzą one zespół  środków, określanych 

mianem

 

promocji (Mix promocyjny, promotion– mix)

 

15 

 

Stosowanie promocji jest niezbędne, gdyż bez posługiwania się przez 

przedsiębiorstwo konkretnymi technikami i sposobami informowania 

potencjalnych nabywców o posiadanych produktach i ich cechach nie 

może ono skutecznie kierować rynkiem.  

 

W praktyce promocja obejmuje różne sposoby aktywizacji sprzedaży, 

przy czym środki wykorzystywane w prowadzeniu promocji mogą być 

nastawione: 

–  na popieranie danego produktu (promocja produktu), 

–  na umacnianie pozycji przedsiębiorstwa na rynku (promocja fir-

my). 

 

 

16 

 

 

 

 

 

 

17 

 

Promocja produktu

 wykorzystuje przede wszystkim argumenty 

związane z towarem (usługą) i jego zaletami. 

 

Promocja produktu opiera się o: 

a)  konkretne informacje o cechach towaru, 

b)  tworzenie rodzin towarów sprzedawanych pod tą samą marką, 

c) techniki luk– podkreślanie słabych cech w towarach innych 

firm 

 

 

18 

 

Promocja firmy

  z a kła d a ,  ż e nabywca podejmuje decyzje zakupu 

kieruj ąc   s i ę zaufaniem do producenta. 

Tworzy się  IMAGE firmy, na który sk ł a d a   s ię:  

–  nazwa firmy, 

–  znak graficzny (logo), 

–  liternictwo stos owa n e w nazwie  firmy , 

–  wizytówki, 

–  papiery firmowe, 

–  broszury i druki reklamowe, 

–  oznakowanie środków transportowych, 

–  biuro firmy, jego wygląd i wyposażenie, 

–  wyglą d personelu oraz formy kontaktowania się  z k l ienta m i, 

–  itp. 

 

background image

19 

 

4. Propaganda gospodarcza  

 

– jest to działalność mająca na celu przychylne ustosunkowanie się 

odbiorcy - konsumenta do danego producenta i jego produktu. Dzia-

łalność ta ma na celu ustanowienie i utrwalenie, ewentualnie również 

zmianę opinii konsumentów o produkcie. 

 

Propaganda gospodarcza stanowi bezosobową formę stymulacji popy-

tu, przyczynia się  do  jego  zwiększania, stosując promocję różnych 

produktów, znaków towarowych, usług, czy nawet całej działalności 

przedsiębiorstwa. Do najbardziej skutecznych form stosowania przez 

przedsiębiorstwo propagandy gospodarczej zaliczyć należy: 

–  organizowanie wystaw gospodarczych, targów 

20 

 

– zamieszczanie informacji handlowych w prasie, względnie w in-

nych środkach masowego przekazu, 

–  drukowanie i rozsyłanie biuletynów, katalogów, prospektów 

– zapraszanie do przedsiębiorstwa dziennikarzy, organizatorów 

produkcji, menedżerów, przedstawicieli innych przedsiębiorstw w 

celu prezentacji osiągnięć przedsiębiorstwa, 

–  organizowanie dni otwartych przedsiębiorstwa, 

– uczestnictwo  przedstawicieli  przedsiębiorstwa w konferencjach 

naukowych, sympozjach i zjazdach naukowych. 

21 

 

5. Reklama  

– jest 

jedną z podstawowych form promocji i oddziaływania na ry-

nek, ma ona charakter masowy.  

 

Przez reklamę rozumiemy każdą  płatną formę masowego i nieosobo-

wego przedstawiania i popierania produktów, usług lub idei przez 

określonego nadawcę.  

 

 

22 

 

Funkcje i rodzaje reklamy 

 

Reklama może spełniać następujące podstawowe funkcje: 

– informacyjną tj. ma informować o znajdującym się już na rynku 

towarze lub o towarze mającym się znaleźć w niedalekiej przy-

szłości, o jego przeznaczeniu, parametrach techniczno 

-

 użytkowych, cechach i zaletach, 

– nakłaniającą, tzn. ma ona na celu przekonać konsumentów o ko-

nieczności nabycia reklamowanego towaru, 

– wyróżniać reklamowany produkt wśród towarów konkurencyj-

nych, 

 

 

23 

 

– identyfikującą produkt z danym producentem, poprzez podkre-

ślanie tych cech i wartości użytkowych towaru, które są zapew-

niane konsumentowi przez znak towarowy producenta, 

– edukacyjną, tzn. ma ona przekazywać wiadomości nie tylko o re-

klamowanym produkcie, ale również o producencie, strukturze 

jego produkcji, o jego rozwoju, itp. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KRYT

ERIA PODZIA

Ł

U

Rodzaje reklam

Funkcje r

e

klamy

 

 
Reklama informuj

ąca (pi

o

nier-

ska),

 

 
Reklama n

ak

łaniaj

ąca (k

o

n

ku-

renc

yjna), 

 
Reklama pr

zy

pominaj

ąca 

(utr
w

alaj

ąca

). 

 

Pomiot reklamy

 

 
Reklama k

o

nsumenc

ka,
 

 
Reklama d

etaliczna,

 

 
Reklama h

andlo

w

a. 

Przedmio

t reklamy

 

 
Reklama pr

o

duktu,

 

 
Reklama firmy

 

Sposób fi

nanso

w

a

n

ia

 

 
Reklama ind

yw

idualna,

 

 
Reklama w

spólna. 

Formy

 reklamy

 

 
Reklama tele

w

izy

jna, 

 
Reklama r

ad

io

w

a,

 

 
Reklama pr

as

o

w

a, 

 
Reklama ze

w

n

ętrz
n

a, 

 
Reklama w

 In

tern

ecie,

 

 
Reklama w

 k

inie, 

 
Reklama tele

fonic

zna,
 

 
Reklama po

czto

w

a, 

 
Galanteria reklamo

w

a itp.

 

Metody

 oddzia

ływ
a

n

ia

 

 
Reklama w

iz

u

alna, 

 
Reklama a

ku

st

yczna, 

 
Reklama a

u

dio
w

iz

ualn

a. 

Spec

y

fika bran

ż

ow

a

 

 
Reklama pr

zemy

s

łow
a, 

 
Reklama finanso

w

a,

 

 
Reklama r

ek

rutacy

jna. 

25 

 

MEDI

A REKLA

M

Te
le
fon s

ta

-

c

jona

rny

 

Radio 

Inne

  

Kino 

L

isty

 r
ekl

a-

mo

w

e

  

Internet 

Wy

s

ta

w

y

targi  

Rekla

m

ze
w

n

ę

trzna

 

Pras

a  

Te
le
w

izja
 

G

Ł

Ó

W

NE (ATL) 

WSPOMAGAJ

Ą

CE (BT

L

Wy

da
w

n

ic
tw

a

 

rekla

m

o

w

e

 

Te
le
fon m

o

-

bilny

 

Gala

nteria 

rekla

m

o

w

a

 

(materi

a

ły 

POS

)  

Ś

rodki reklamy (no

śniki

 rekla

my) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ETAPY TWORZENIA KAMPANII REKLAMOWEJ (6M REKLAMY) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

27 

 

1M Cele reklamy w zależności od spełnianych funkcji 

 

Funkcje Cele 

Informowanie 

  informowanie rynku o nowych produktach,  

  sugerowanie nowych zastosowań produktu, 

  informowanie rynku o zmianie ceny, 

  wyjaśnianie, jak działa produkt, 

  opisywanie świadczonych usług, 

  poprawianie „fałszywych wyobrażeń o produkcie”, 

  redukowanie obaw konsumenta, 

  budowanie image przedsiębiorstwa. 

Nakłanianie 

  budowanie świadomości marki, 

  zmiana postrzegania przez konsumenta atrybutów pro-

duktu, 

  nakłanianie konsumenta do złożenia zamówienia telefo-

nicznego, 

  zachęcanie do zmiany marki na swoją, 

  nakłaniania konsumenta, aby dokonał zakupu natych-

miast. 

Przypominanie 

  przypominanie konsumentom o tym, że produkt może 

być potrzebny w najbliższej przyszłości, 

  przypominanie o istnieniu produktu poza sezonem, 

  przypominanie im gdzie dany produkt mogą nabyć. 

 

background image

28 

 

2M– adresaci reklamy 

 
3M– budżet reklamy 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Czas 

Wydatki na reklam

ę

Faza I

Faza II

Faza III

Faza IV

29 

 

6. 

Public relations

   

 

– są to planowe i ciąg łe wysi łki mające na celu ustanowienie i  

utrzymanie wzajemnego zrozumienia międ z y   d a ną organizacj ą  

(przedsi ębiorstwem) a społe c z eństwem. Stosowanie public relation s 

ma sens jednak jedynie wtedy, gdy produkt i jego marka s ą ju ż  d o -

brze znane konsumentowi i ma on o nich wyrobioną opinię . Opini ę  tę  

należ y stale podtrzymywa ć poprzez podejmowanie wysiłków mają -

cych na celu cią głe przystosowanie towaru do zmieniając y c h   s ię po-

trzeb i wymagań  konsumentów, a nawet poprzez infor mowa nie  ic h,  w  

jaki sposób jest to realizowane. Dzia ła n ia  i dące w tym kierunku 

zmierzają przede wszystkim do stworzenia atmosfery przychylno śc i   i  

zaufania wobec producentów i ich produktów, przekonanie odbiorcy,  

że dostawcy zale ży na jak najlepszym zaspokojeniu jego potrzeb,  

gustów i wymogów. 

30 

 

Public relations, oznaczając stosunki przedsi ębiorstwa z otocze -

niem, a zwłaszcza jego kontakty z dostawcami, administracj ą gospo-

darcz ą oraz z nabywcami produktów, mają  za zadanie wyrobienie mu 

jak najlepszej opinii wśród potencjalnych klientów i konsumentów,  a 

także   w   s p ołe c z eństwie w szerokim tego s ł owa znaczeniu. 

 

 

Do podstawowych czynności określających dzia ła l n ość public rela-

tions zalicza się  : 

–  zabieganie o stworzenie dobrego wra żenia u potencjalnego klienta 

i odbiorcy przy pierwszym spotkaniu się jego z przedsię bior-

stwem, 

– podejmowanie wysi łków w celu utrzymania wyrobionej u klienta  

dobrej opinii o przedsiębi or stwie, 

–  dbanie o dotrzymanie terminów dostaw sprzedawanych produktów, 

terminów odpowiadania  na korespondencję , przestrzeganie 

31 

 

wszelkich terminów zwi ązanych z funkcjonowaniem przedsię bior-

stwa, 

– przywiązywanie duż ej uwagi do odpowiedniego poziomu zatrud-

nionych w przedsiębiorstwie pracowników, nie tylko pod wzglę-

dem poziomu ich wiedzy fachowej i inteligencji, ale również umie-

jętno ści wspó łż ycia i stopnia obycia towarzyskiego, 

–  dbanie o dobre stosunki międzyludzkie w przedsię biorstwie, 

– przywiązywanie duż ej wagi do stanu i wyglą du przedsi ębiorstwa. 

– stałe  zabie ganie  o za dowolenie  klienta i odbiorc y, 

– podejmowanie dzia ła ń  m a jących na celu przekonanie klientów o 

duż ych mo żliwościach przedsię biorstwa i dobrych perspektywach 

jego dalszego rozwoju. 

 

 

32 

 

 

 

 

 

 

33 

 

7. Sprzedaż bezpośrednia  

–  ma za zadanie nawiązanie osobistego kontaktu między sprzedają-

cym lub jego przedstawicielem a kupują cym oraz zapewnienie dwu-

kierunkowego przekazywania informacji mię dzy tymi podmiotami 

rynku. Mimo rozwoju no woczesnych form sprzedaży (samoobs ł uga, 

sprzedaż telefoniczna) znaczenie sprzeda ży ro śnie. Jest to konse-

kwencja pojawienia się  na rynku wielu nowych produktów. 

 

 

 

34 

 

 

 

35 

 

8. 

Sales promotion

 (promocja sprzedaży )  

 

–  jest to kompleks środków stosowanych w ce lu popierania sprze-

daży   i  z a c hęcania klientów do zakupu towarów. Podstawowym celem 

sales promotion jest dzia łanie w kierunku zwiększania stopnia 

skł onności nabywców do zakupu konkre tnego towaru. Ta forma pro -

mocji jest stosowana gł ównie w odniesieniu do towarów konsump-

cyjnych i jest wykorzystywan a zarówno w procesie oddzia ły w a n ia  n a  

finalnego odbiorcę, jak równie ż na pośrednie ogniwa sprzedaży .  

 

 

36 

 

Promocja sprzedaży   m oże  b yć  nakierowana na: 

–  konsumenta (consumer promotion),  

– wł asny personel sprzedaż owy (staff promotion),  

–  na agentów i pośredników (dealer promot ion, merchandising). 

 

 

 

 

 

background image

37 

 

 

 

 

38 

 

 
 

 

39