Transport do organelli
komórkowych i na zewnątrz
komórki
Transport do organelli
komórkowych i na zewnątrz
komórki
cytosol
peroksysom
wolne polirybosomy
endosom
lizosom
aparat Golgiego
siateczka śródbłonkowa
(reticulum endoplazmatyczne)
ze związanymi polirybosomami
jądro komórkowe
mitochondrium
Organelle komórkowe
Przestrzeń pozakomórkowa
Organizowanie płaszcza
białkowego
Pączkowanie
adaptyna
receptor
klatryna
klatryna
dynamina
adaptyna
Powstawanie opłaszczonych ciałek transportujących
Usuwanie płaszcza: ATPazy
z rodziny hsp70, auxilina
Dynamina i białka
z nią związane
Etap blokowany
przez mutacje w
dynaminie
Zatrzymanie etapu odrywania
ciałek transportujących w
komórkach nerwowych mutanta
shibre
muszki owocowej – obraz
z mikroskopu elektronowego
Ostatnie etapy tworzenia ciałka transportującego
Nieaktywne białko
Sar-1 GDP
Aktywne, związane z błoną
białko Sar-1 GTP
błona
ER
Czynnik GEF stymulujący
wymianę GDP na GTP
Podjednostki białka COP II
Białka błonowe przeznaczone do transportu
Ciałko transportujące
opłaszczone COP II
Udział białek wiążących GTP w tworzeniu ciałek transportujących między
przedziałami wewnątrz komórki
Dokowanie ciałek transportujących w specyficznych przedziałach
odbywa się poprzez oddziaływania białek v-SNARE i t-SNARE
Kierowanie cargo do specyficznych organelli i przedziałów komórkowych
odbywa się poprzez oddziaływanie białek obecnych na powierzchni pęcherzyków
transportujących z białkami obecnymi na błonie docelowego organellum
Białka SNARE tworzące kompleks dokujący w komórkach nerwowych
mają trzy podjednostki
Zatrucie jadem kiełbasianym
(botulizm) polega na blokadzie
powstawania kompleksów
SNARE
Bakteria produkuje proteazy
specyficznie tnące t-SNARE
Bakteria Clostridium botulinum
Białka SNARE uczestniczą w
fuzji błony ciałka
transportującego z błoną
docelowgo organellum
Badania na modelu liposomów
Procesy łączenia błon zachodzą
też przy zapłodnieniu i w trakcie
wnikania wirusów do komórek
Reakcja wirusa HIV z błoną komórkową limfocyta CD4+
Pączkujące ciałko transportowe
Podjednostki COPII
Sygnał wyjścia na
receptorze wiążącym cargo
Błonowe białko cargo
Rozpuszczalna
cząsteczka cargo
Sygnał wyjścia na
receptorze wiążącym cargo
Białka opiekuńcze
rozpoznające nieprawidłowe
sfałdowanie
Wnętrze przedziału
Cargo – substancja, która ma być
przetransportowana w określone miejsce
komórki
Przykład:
Receptor ERGIC53 – lektyna
rozpoznająca mannozę na czynniku
V i VII krzepnięcia krwi
Pączkujące ciałko transportowe
Lekki łańcuch
immunoglobuliny
Ciężki łańcuch
immunoglobuliny
Zatrzymane w siateczce endoplazmatycznej
Wydzielone
Do ciałek transporujących dostają się białka prawidłowo sfałdowane
Mukowiscydoza, zwłóknienie torbielowate:
Choroba związana z nieprawidłowym
funkcjonowaniem kanałów jonowych w błonie
komórkowej nabłonka
Białko niezbędne dla funkcjonowania kanału Cl
-
nie
jest transportowane do błony komórkowej ze
względu na niewielką zmianę w fałdowaniu
Ciałka transportujące ulegają fuzji
SIATECZKA ENDOPLAZMATYCZNA
APARAT GOLGIEGO
PÓŹNE
ENDOSOMY
CIAŁKA
SEKRECYJNE
LIZOSOMY
WCZESNE
ENDOSOMY
PRZESTRZEŃ POZAKOMÓRKOWA
Hydrolazy obecne w lizosomach wymagają specjalnego transportu
Różne drogi wydzielania białek z aparatu Golgiego
1. Sterowane sygnałem obecnym na białku
2. Konstytutywne
3. Regulowane sygnałem z zewnątrz
SIATECZKA ENDOPLAZMATYCZNA
APARAT GOLGIEGO
PÓŹNE
ENDOSOMY
CIAŁKA
SEKRECYJNE
LIZOSOMY
PRZESTRZEŃ POZAKOMÓRKOWA
WCZESNE
ENDOSOMY
Ścieżki prowadzące do lizosomów i lizy
Wnikanie cholesterolu do wnętrza komórek
Receptor LDL (low density
lipoproteins)
Mutacje w receptorach LDL
prowadzą do gromadzenia
cholesterolu na zewnątrz
komórek i tworzenia złogów
Fagocytoza
Kaweole – ciałka transportujące tworzące się z
udziałem lipidow i kaweoliny
Kaweole uczestniczą m.in. w przenoszeniu
zawartości na drugą stronę warstw komórkowych
Transcytoza – wędrówka tranzytowa przez komórkę
Światło jelita
Komórki
nabłonkowe
jelita
