Rodzaje połączeń kości
Połączenia kości
ciągłe
wolne, czyli stawy
Więzozrosty
•
więzozrosty
włókniste,
•
więzozrosty
sprężyste,
•
szwy,
•
wklinowanie
chrząstkozrosty
kościozrosty
Rodzaje połączeń kości
Połączenia kości
ciągłe
wolne, czyli stawy
Więzozrosty
•
więzozrosty
włókniste,
•
więzozrosty
sprężyste,
•
szwy,
•
wklinowanie
chrząstkozrosty
kościozrosty
Schemat budowy stawu
Kryteria podziału stawów
Stawy dzielimy ze względu na:
liczbę powierzchni
stawowych
•
prosty
•
złożony
ukształtowanie
powierzchnie stawowych
•
kulisty
•
kulisto-panewkowy
•
kłykciowy
•
siodełkowy
•
zawiasowy
•
obrotowy
•
płaski
liczbę osi
•
jednoosiowe
•
dwuosiowe
•
wieloosiowe
Połączenia ruchomej części kręgosłupa
W przykrzyżowej części kręgosłupa połączenia dzieli się na:
więzozrosty
•
więzadła długie
(podłużne przednie,
podłużne tylne,
nadkolcowe)
•
więzadła krótkie
(żółte, międzykolcowe,
międzypoprzeczne)
chrząstkozrosty
•
krążki
międzykręgowe
stawy
znajdujące się
między wyrostkami
sąsiednich kręgów
Więzozrosty
Więzadła długie:
1. Więzadło podłużne przednie
• Rozpięte jest od guzka gardłowego k. potylicznej i kończy
się na powierzchni miednicznej k. krzyżowej.
• Więzadło to hamuje ruchy kręgosłupa do tyłu.
2. Więzadło podłużne tylne
• Biegnie również na całej długości kręgosłupa, począwszy
od stoku k. potylicznej, skończywszy na górnej części
kanału krzyżowego.
• Więzadło to hamuje ruchy kręgosłupa w przód
.
3. Więzadło nadkolcowe
• Rozpoczyna się na wyrostku kolczystym VII kręgu szyjnego.
W swoim przebiegu przymocowuje się do wyrostków
kolczystych i kończy się na grzebieniu pośrodkowym k.
krzyżowej.
• Przedłużeniem tego więzadła w części szyjnej jest więzadło
karkowe, które dochodzi do kości potylicznej. Więzadło
karkowe zbudowane jest z włókien elastycznych. Napina się
przy zgięciu kręgosłupa w przód.
Więzozrosty
Więzadła krótkie:
1. Więzadła żółte
• Wypełniają przestrzenie między sąsiednimi łukami kręgów,
zamykając od tyłu kanał kręgowy.
• Nazwa ich pochodzi od jasnożółtego zabarwienia.
• Zbudowane są z tkanki łącznej elastycznej stanowiąc ważny
element mechaniki kręgosłupa.
2. Więzadła międzykolcowe
• Łączą ze sobą sąsiednie wyrostki kolczyste.
• Hamują ruch zgięcia kręgosłupa do przodu.
3. Więzadła międzypoprzeczne
• Łączą ze sobą wyrostki poprzeczne sąsiednich kręgów.
• Więzadła te napinają się przy zgięciu bocznym kręgosłupa.
Chrząstkozrosty
Krążki międzykręgowe
• Łączą górną i dolną powierzchnię sąsiednich kręgów
• Są to chrząstkozrosty typu włóknistego
• Krążek międzykręgowy zbudowany jest z pierścienia
włóknistego i jądra miażdżystego.
Pierścień włóknisty
położony obwodowo ma budowę bardziej zbitą, składa się z
licznych blaszek ułożonych współśrodkowo, w których włókna
kolagenowe biegną skośnie i równolegle do siebie, ale
naprzemiennie w kolejnych blaszkach.
Jądro miażdżyste
położone jest bliżej środka. Zbudowane jest z tkanki łącznej
wiotkiej z elementami chrzęstnymi i w przeciwieństwie do
pierścienia jest bardziej ruchomą częścią krążka.
Połączenie kręgów
Stawy międzykręgowe
•
Powierzchnie stawowe położone są na wyrostkach
stawowych górnych i dolnych,
•
Każdy ze stawów otoczony jest torebką stawową, która
przyczepia się do brzegów powierzchni stawowych.
Połączenia kręgosłupa z czaszką
Połączenie kręgosłupa z głową jest realizowane przez
staw głowowy górny
(staw szczytowo-
potyliczny)
(parzysty)
staw głowowy dolny obejmujący
•
parzysty staw
szczytowo-obrotowy boczny
•
stawy szczytowo-obrotowe
pośrodkowe: przedni i tylny
Staw głowowy górny
Powierzchnie:
Wypukła powierzchnia kłykci potylicznych i wklęsła
powierzchnia dołków stawowych górnych kręgu szczytowego
Błony:
Stawy te zabezpieczają dwie błony położone między brzegami
otworu wielkiego i kości potylicznej, a przednim i tylnym
łukiem kręgu szczytowego. Są to: - błona
szczytowo-potyliczna przednia - błona
szczytowo-potyliczna tylna
Ruchy:
Wokół osi poprzecznej zachodzą ruchy potakiwania głowy.
Wokół osi strzałkowej ruch jest niewielki i polega na zginaniu
bocznym max. Do 10 st.
Staw głowowy dolny
(staw szczytowo-obrotowy)
Staw szczytowo-obrotowy boczny
Powierzchnie:
powierzchnie stawowe dolne kręgu szczytowego oraz
powierzchnie stawowe górne położone obok zęba kręgu
obrotowego. Obie powierzchnie są nieznacznie wypukłe.
Stawy szczytowo-obrotowe pośrodkowe: przedni i tylny
Powierzchnie:
•
powierzchnia stawowa przednia zęba oraz dołek zęba łuku
przedniego kręgu szczytowego
•
powierzchnia stawowa tylna zęba kręgu obrotowego oaz
powierzchnia stawowa więzadła poprzecznego kręgu
szczytowego
Więzadła i błony stawu szczytowo-obrotowego:
•
więzadło krzyżowe kręgu szczytowego – jest ono rozpięte
między wewnętrznymi powierzchniami części bocznych kręgu
szczytowego,
•
więzadło wierzchołka zęba – rozpięte jest między szczytem
zęba a brzegiem przednim otworu wielkiego kości potylicznej,
•
więzadła skrzydłowate – biegną od bocznej powierzchni zęba
do podstawy kłykci potylicznych,
•
błona pokrywająca – pokrywa cały aparat więzadłowy oraz ząb
kręgu obrotowego.
Ruchy:
zachodzi ruch obrotowy (przeczenia) dookoła osi pionowej
biegnącej przez ząb i trzon kręgu obrotowego
Połączenie żeber z kręgosłupem
Stawy żebrowo-kręgowe
1) Staw głowy żebra
Powierzchnie:
taki staw zachodzi między powierzchniami stawowymi głowy
żebra, a dołkiem żebrowym górnym i dołkiem żebrowym
dolnym dwóch sąsiadujących ze sobą kręgów i leżącym
między nimi krążkiem międzykręgowym.
Więzadła:
•
więzadło promieniste głowy żebra – biegnie od głowy żebra
do trzonu sąsiednich kręgów i krążka międzykręgowego,
•
więzadło śródstawowe głowy żebra – występuje w stawach
II-X, łączy głowę żebra z krążkiem międzykręgowym.
2) Staw żebrowo-poprzeczny
Powierzchnie:
staw występuje między wypukłą powierzchnią stawową guzka
żebra, a nieznacznie wklęsłą powierzchnia zwaną dołkiem
żebrowym poprzecznym
Więzadła:
•
więzadło żebrowo-poprzeczne - położone w przestrzeni między
szyjką żebra a wyrostkiem poprzecznym
•
więzadło żebrowo-poprzeczne górne - rozciąga się od szyjki
żebra, biegnie ku górze i w bok do wyrostka poprzecznego kręgu
leżącego wyżej kręgu
•
więzadło żebrowo poprzeczne boczne - przymocowuje się od
szyjki żebra do nasady wyrostka poprzecznego leżącego wyżej
kręgu
Połączenie żeber z kręgosłupem
Ruchy:
W obu stawach zachodzi ruch obrotowy dookoła osi długiej
szyjki żebra, łączącej oba stawy
Połączenia żeber z mostkiem
Połączenia żeber z mostkiem
chrząstkozrost
mostkowo-żebrowy
•
chrząstka I żebra
łączy się z mostkiem
stawy mostkowo-żebrowe
•
chrząstki II i VII żebra łączą
się z mostkiem
Stawy mostkowo-żebrowe
Powierzchnie:
wypukła powierzchnia chrząstki żebra i
wcięcie żebrowe na bocznych brzegach mostka
Więzadła:
•
więzadła mostkowo-żebrowe promieniste - biegną od
chrząstek żeber na przednią i tylną powierzchnię mostka
•
więzadłowo mostkowo-żebrowe śródstawowe - w sposób
stały występuje w stawie drugiego żebra. W pozostałych
stawach więzadło to występuje w sposób niestały
Połączenia mostka
Połączenia mostka zachodzą między
•
zwróconymi ku sobie brzegami rękojeści i trzonu
•
trzonem a wyrostkiem mieczykowatym.
Są to chrząstkozrosty mostkowe. Powierzchnie łączących się
brzegów pokrywa chrząstka szklista.
W obrębie chrząstki między rękojeścią a trzonem może
pojawić się jama wypełniona mazią. Połączenie to nazywamy
spojeniem mostkowym.
Połączenia kości czaszki
Kości czaszki łączą się ze sobą za pomocą
więzozrostów
•
szwy np. wieńcowy,
strzałkowy, węgłowy,
łuskowy,
•
ciemiączka - we
wczesnym okresie życia
(ciemiączko przednie,
tylne, parzyste ciemiączka
przednio-boczne i tylno-
boczne).
chrząstkozrostów
(położone w rejonie
czaszki)
•
chrząstkozrost
skalisto-potyliczny,
•
chrząstkozrost
klinowo-skalisty.
stawu
skroniowo-
żuchwowego
Czaszka widziana od strony lewej
szew
łuskowy
szew strzałkowy
Czaszka noworodka od góry
Staw skroniowo-żuchwowy
Powierzchnie:
wyrostek kłykciowy żuchwy oraz dół żuchwowy kości
skroniowej. Uzupełnieniem powierzchni stawowych jest
krążek stawowy, który na obwodzie jest grubszy i zrasta się
z torebką stawową. W ten sposób jama stawu podzielona
jest na dwie części: górną i dolną
Staw skroniowo-żuchwowy
Więzadła:
•
więzadło boczne – biegnie od góry od podstawy wyrostka
jarzmowego kości skroniowej w dół i ku tyłowi do szyjki
żuchwy,
•
więzadło rylcowo-żuchwowe – występuje między wyrostkiem
rylcowatym a tylnym brzegiem i kątem żuchwy,
•
więzadło klinowo-żuchwowe – rozpoczyna się na wyrostku
rylcowatym, a kończy po wewnętrznej stronie kąta żuchwy.
Ruchy:
Ruchy w tym stawie związane są z otwieraniem i zamykaniem
jamy ustnej oraz rozdrabnianiem pokarmu.