ANALIZA MAKROSKOPOWA GRUNTÓW DROBNOZIARNISTYCH wg PN-EN ISO

  

OBEJMUJE PRZYBLIŻONE I DORAŹNE OKREŚLENIE, BEZ UŻYCIA SPECJALISTYCZNYCH PRZYRZĄDÓW NASTĘPUJĄCYCH 
CECH GRUNTÓW: 

•

 

Rodzaj (nazwa) 

•

 

Stan gruntów spoistych 

•

 

Stan zawilgocenie gruntów niespoistych 

•

 

Barwa 

•

 

Zawartość węglanów wapnia 

•

 

Odczyn pH 

•

 

Inne istotne 
 

Badania wykonywane są zarówno w terenie jak i w laboratorium na próbkach o naturalnym uziarnieniu i wilgotności 
oraz przy naturalnej zawartości węglanu wapnia. W przypadku makroskopowej analizy gruntów będziemy określać 
frakcje główne, które determinują właściwości inżynierskie oraz podfrakcje, które maja na nie wpływ. 

1.

 

Makroskopowe oznaczenie stanu gruntu spoistego. 
Próbka o naturalnej wilgotności jest ściskana w dłoni lub wykonuje się na niej próbę 
wałeczkowania 

Grunt ściskany w dłoni wydostaje się miedzy palcami 

Miękkoplastyczny (very soft) 

Grunt odkształca się przy lekkim nacisku palców 

Plastyczny (soft) 

Grunt nie odkształca się przy lekkim nacisku palców, ale daje się wałeczkować 
do wałeczka o średnicy 3mm bez spękań 

 

Twardoplastyczny (firm) 

Grunt rozpada się i pęka podczas wałeczkowania do wałeczka o średnicy 3mm 

Zwarty (stift) 

Nie można z niego uformować bryłki, lecz rozdrabia się pod naciskiem palców  

Bardzo zwarty (very stift) 

 

2.

 

Rozcieranie próbki gruntu miedzy palcami.  
gdy to konieczne można rozcierać próbkę wilgotnymi palcami lub w ogóle zanurzoną w wodzie 

Wynik: Grunt gładki w dotyku, przyklejone do palców cząstki gruntu są łatwe do usunięcia. Zarysowana lub 
wygładzona powierzchnia próbki jest matowe Wniosek: Grunt o dużej zawartości pyłu. 

Wynik: Grunt w dotyku przypomina mydło, przykleja się do palców i jest trudny do usunięcia. Zarysowana lub 
wygładzona powierzchnia próbki jest błyszcząca Wniosek: Grunt o dużej zawartości iłu. 

Wynik: Podczas rozcierania gruntu miedzy palcami występuje wyczuwalna szorstkość. Ilość zawartej frakcji 
piaszczystej określa stopień szorstkości. Wniosek:  Pył i ił kwalifikowane jako frakcje drugorzędne, grunt dalej badany 
jako gruboziarnisty.  

 

3.

 

Ocena plastyczności gruntu przez wałeczkowanie. 

Wynik: Grunt nie daje się wałeczkowac do wałeczka o śr. 3mm Wniosek: Mała plastyczność, przeważająca zawartość 
pyłu 
Wynik: Grunt daje się wałeczkować do uzyskania cienkich wałeczków o śr. 3mm i mniejszej: Wniosek: Duża 
plastyczność, przeważająca zawartość iłu 

 

4.

 

Oznaczenie wytrzymałości gruntu suchego 

Wysuszona próbka gruntu poddawana jest rozdrobnieniu lub sproszkowaniu przy nacisku palcami 

Wynik: Grunt rozpada się pod lekkim lub średnim naciskiem Wniosek: Przeważająca zawartość pyłu 
Wynik: Grunt rozpada się na bryłki pod wyraźnym naciskiem Wniosek: Mieszanina pyłu i iłu 
Wynik Nie można rozdrobnić gruntu, może być jedynie rozłamany Wniosek: Przeważająca zawartość iłu 

 

5.

 

Oznaczenie dylatacji gruntu 
Wilgotna próbka o wymiarach 10-20mm jest przerzucana pomiędzy dłońmi 

Wynik: Próbka staje się błyszcząca w wyniku pojawienia się wody na jej powierzchni. Po naciśnięciu woda znika 
Wniosek: Szybkość i intensywność pocenia się próbki świadczy o zawartości pyłu 

Wynik: Wstrząsanie i nacisk nie dają efektu pocenia się próbki. Wniosek: Im wolniej pojawia się woda na 
powierzchni próbki tym większa zawartość iłu 

 

6.

 

Zawartość węglanów  
Wg. intensywności reakcji z kroplą rozcieńczonego kwasu solnego (3:1 lub 10% roztwór HCl) 

Wynik: brak reakcji Wniosek: bez wapnisty (0) 
Wynik: lekko się pieni Wniosek: wapnisty  (+) 
Wynik: intensywnie się pieni Wniosek: silnie wapnisty (++) 

7.

 

Ocena struktury gruntu 

•

 

nieciągłości sedymentacyjne – powierzchnie warstw i przewarstwień 

•

 

nieciągłości deformacyjne (mechaniczne)- szczeliny, uskoki, ścięcia 

•

 

Warstwowanie  - przemienne występowanie różnych grup gruntów ,częstość ich występowania określa 
rozstaw pomiędzy nieciągłościami   

 

 

 

8.

 

Barwa gruntu 

•

 

na świeżo odsłoniętej powierzchni próbki 

•

 

barwy wg wzorcowej skali barw (Munsell soil  color  

•

 

charts) podając numer lub nazwę 

•

 

barwa dominująca  na końcu opisu 

 
 

9.

 

Wilgotność 

 

•

 

suchy (su) – pęka przy zgniataniu, po rozdrobnieniu ma postać proszku   

•

 

mało wilgotny (mw) – odkształca się plasycznie przy mocnym nacisku, nie pozostawia wilgotnego śladu na 
papierze lub dłoni 

•

 

wilgotny  (w) – odkształca się plasycznie, pozostawia wilgotny ślad na papierze lub dłoni 

•

 

mokry (m) – przy ściskaniu przeciska się między palcami, maże się 

 

10.

 

Inne informacje 

 
Dodatkowy opis wskazujący na występowanie elementów mających znaczenie dla  
badanego gruntu np. zawartość substancji organicznej (intensywność zapachu i  
barwy określa ilość substancji organicznej w gruncie)   
 

11.

 

Geneza gruntu 
Zasadnicze typy genetyczne gruntów drobnoziarnistych: 

 
Rzeczne -  zmienność   właściwości duża (R)  
Jeziorne - zmienność   właściwości nieznaczna (L)  
Glacjalne- zmienność   właściwości bardzo duża (GL)  
Morskie  - zmienność   właściwości mała (M)  
Zwietrzeliny skał - zmienność   właściwości średnia (W)  
Utwory zboczowe:  
[deluwia (D), koluwia(C)] - zmienność   właściwości bardzo duża 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Na podstawie pracy dr Macieja Hawrysza