This document was converted with a demo version of
docXConverter.
Only the first part of the document was converted for
demo purposes.
To view the converted portion, please scroll down to the
next page.
For non limited use of docXConverter, please purchase a
license. You may reach our web store from the menu
Help/Purchase.
Sprawozdanie pobrane ze
StudentSite.pl
Chcesz wi
ę
cej? Wejd
ź
na:
http://www.studentsite.pl/materialy_studenckie.html
Mo
Ŝ
esz tak
Ŝ
e wspomóc swoimi sprawozdaniami innych:
http://www.studentsite.pl/panel_materialy_studenckie/add
ZNAKOWANIE STALI
Oznaczanie wg zastosowania i własno
ś
ci:
1.Symbol główny:
•
Pierwszy znak( litera) oznacza
przeznaczenie
-S- stale konstrukcyjne
-E- stale maszynowe
-L- na rury przewodowe
-P- pracuj
ą
ce pod ci
ś
nieniem
-B- do betonu
-H- wyroby płaskie –granica plastyczno
ś
ci (np.
H280) albo Rm( np. HT450)
-Y- do betonu spr
ęŜ
onego
-R- stale na rury
•
Drugi znak(liczba) oznacza min.
warto
ść
Re albo Rm
2.Symbole dodatkowe:
•
Dla gatunku stali:
- grupa 1- podaje dodatkowe cechy stali
- grupa 2- podaje dodatkowe u
ś
ci
ś
lone
zastosowanie
Oznaczenie wg składu chemicznego:
•
Stale niestopowe Mn <1%
Znak składa si
ę
z: litery ‘C’ oraz z liczby
oznaczaj
ą
cej procentow
ą
zawarto
ść
w
ę
gla,
pomno
Ŝ
on
ą
przez 100, np.:
C70V- stal niestopowa narz
ę
dziowa, 0,07% C
•
Stale niestopowe Mn >1% oraz
stopowe bez stali
szybkotn
ą
cych, zawarto
ść
dodatków stopowych musi by
ć
mniejsza ni
Ŝ
5%
Znak składa si
ę
z: liczby oznaczaj
ą
cej procentow
ą
zawarto
ść
w
ę
gla, pomno
Ŝ
on
ą
przez 100, symbole
pierwiastków stopowych w kolejno
ś
ci malej
ą
cej
oraz liczby oddzielone kreskami poziomymi. Liczby
te tworzy si
ę
przez pomno
Ŝ
enie procentowej
zawarto
ś
ci pierwiastka stopowego przez
współczynnik i zaokr
ą
gla do najbli
Ŝ
szej cyfry
całkowitej.
Pierwiastek stopowy
Współczynnik
Cr,Co,Mn,Ni,Si,W
4
Al.,Be,Cu,Mo,Nb,Ta,Ti,V,Zr
10
Ce,N,P,S
100
B
1000
Przykład:
25Cr4
0,25% w
ę
gla, 1,0 % Cr
60CrMo3-2
0,6 % w
ę
gla, 0,75% Cr, 0,2% Mo
•
Stale zawieraj
ą
ce wi
ę
cej ni
Ŝ
5%
pierwiastków stopowych
Znak składa si
ę
z: litery ‘X’, liczby oznaczaj
ą
cej
procentow
ą
zawarto
ść
w
ę
gla, pomno
Ŝ
on
ą
przez
100, symbole chemiczne składników stopowych w
kolejno
ś
ci malej
ą
cej oraz liczby zaokr
ą
glone do
najbli
Ŝ
szej liczby całkowitej, oznaczaj
ą
cej
ś
redni
ą
zawarto
ść
głównych pierwiastków stopowych, liczby
s
ą
oddzielone kreskami np.:
X108CrMo17-1
1,08% C, 17% Cr, 0,6% Mo
X5CrNiMo17-12-2
0,07% C, 17,5% Cr, 11,5%,
2,25% Mo
•
Stale szybkotn
ą
ce
Znak składa si
ę
z: liter ‘HS’, skład chemiczny
pierwiastków stopowych, nie podaje si
ę
zawarto
ś
ci
w
ę
gla i chromu, najpierw W, pó
ź
niej Mo, pó
ź
niej V,
pó
ź
niej Co, zawarto
ść
procentowa oddzielona
kreskami np.:
HS-1-4-2
HS-12-0-2-5
Stal spawalna zawiera max. 0,2% C
STALE KONSTRUKCYJNE
Stosowane do:
-konstrukcje no
ś
ne budynków, mosty, gazoci
ą
gi,
pojazdy mechaniczne, budowa statków.
Podział:
•
Stale mikrostopowe- najwy
Ŝ
ej 0,2
% C, zwane inaczej HSLA
-dodatki: Ti, Nb, V, Mo
-Re 400-600 MPa
-temperatura przej
ś
cia w stan kruchy < 100
°
C
-dobra spawalno
ść
i niski koszt
•
Stale normalizowane
niestopowe-stosowane w
budownictwie, zawarto
ść
w
ę
gla do
0,4 %
•
Stale stosowane w obni
Ŝ
onej
temperaturze- od 0,5 do 9% Ni
•
Stale trudnordzewiej
ą
ce-od 0,4
do 1,25% Cr
•
Stale maraging( martensite,
aging)-martenzytyczne i poddane
starzeniu, skład: Ni<18%, Mo 3-
15%, Co 2-18%, Ti 0,2-1,7%, cz
ęść
stali zawiera Cr, C <0,3%, F
<0,1%, S <0,1%
Obróbka cieplna:
Hartowanie 800-900
°
C z ozi
ę
bianiem w wodzie.
Ms=300
°
C a Mf=100
°
C
Starzenie:
Wygrzewanie stali w czasie kilku godzin 450-550
°
C. W wyniku starzenia tworz
ą
si
ę
drobne cz
ą
stki
zwi
ą
zków mi
ę
dzymetalicznych: Ni
3
Mo, Ni
3
Ti, Fe
2
Mo
co powoduje dodatkowe umocnienie.
Własno
ś
ci:
Twardo
ść
ok. 30 HRC, wydłu
Ŝ
enie kilkana
ś
cie
procent.
STALE NA WYROBY PŁASKIE
Blachy i ta
ś
my o grubo
ś
ci od 0,15 do 1,5 mm.
Rodzaje stali:
•
Stale mi
ę
kkie- 0,02-0,12% C, nie
ma dodatków stopowych, A
100
=30-
40%, Rm= 350MPa
•
Stale o podwy
Ŝ
szonej
wytrzymało
ś
ci- wyró
Ŝ
nia si
ę
trzy
grupy:
-stale umocnione podczas utwardzania lakieru-(
tłoczy si
ę
, pokrywa lakierem a nast
ę
pnie poddaje
starzeniu
-stale umacniane roztworowo- Si i P rozpuszczaj
ą
si
ę
w ferrycie, Rm do 500MPa
-stale umacniane w wyniku przemiany fazowej-
stale mikroskopowe, równocze
ś
nie struktura
martenzytyczno-bainityczna Rm=600-800MPa
STALE MASZYNOWE
Rm nie mniejsze ni
Ŝ
700 MPa( zazwyczaj wi
ę
ksze),
12 podgrup:
-stale do ulepszania cieplnego- 0,2-0,5% C, Rm
600-1200 MPa, A=10-20%
-stale do naw
ę
glania- 0,1-0,2% C, 65HRC na
powierzchni
-stale maszynowe do azotowania- 0,25-0,4% C
-automatowe- do obróbki wiórowej, 0,15-0,5% C,
dodaje si
ę
te
Ŝ
Pb
-stale na druty-stosuje si
ę
patentowanie
ZGNIOT
Odkształcenie jest wywołane przez ruch dyslokacji:
Wy
Ŝ
arzanie rekrystalizuj
ą
ce- proces obróbka
TEKSTURY
Tekstur
ą
nazywamy uprzywilejowan
ą
orientacj
ę
ziaren.
Trzy mo
Ŝ
liwo
ś
ci otrzymania tekstur:
•
Poprzez obróbk
ę
plastyczn
ą
na
zimno- tekstura zgniotu
•
Na wskutek krzepni
ę
cia
ukierunkowanego- tekstura
odlewnicza
•
Przy osadzaniu elektrolitycznym
Tekstura zgniotu-warunki:
•
Odkształcenie plastyczne miało
miejsce w uprzywilejowanym
kierunku
•
Stosunkowo wysokie odkształcenie
Obróbki które umo
Ŝ
liwiaj
ą
utworzenie tekstur:
•
Ci
ą
gnienie drutów-tekstur
ę
opisuje si
ę
kierunkiem
krystalograficznym, w którym
ustawiaj
ą
si
ę
ziarna drutu, a który
jest równoległy do osi drutu,
•
Walcowanie blach-okre
ś
lona
płaszczyzna krystalograficzna
ustawia si
ę
ustawia si
ę
równolegle
lub prawie równolegle do
powierzchni blachy, a okre
ś
lony
kierunek krystalograficzny staje si
ę
równoległy do kierunku
walcowania.
Wł. anizotropowe zteksturowanego materiału:
W blachach transformatorowych( 3% Si) d
ąŜ
y si
ę
do tekstury kubicznej { 100} <001>-daje lepsze
namagnesowanie
tekstura GOSSA
Temperatura rekrystalizacji a anizotropia:
Tekstura odlewnicza dla RSC i RPC { 100} <100>
najszybciej oddaje ciepło.
