IV. Wypadki przy pracy, wypadki studentow podczas zajec

BEZPIECZEŃSTWO
I HIGIENA PRACY

Wypadki przy pracy, wypadki studentów podczas zajęć.

Wypadki przy pracy.

Obowiązkiem pracodawcy w razie wypadku przy pracy jest podjęcie następujących działań:

•

eliminację lub ograniczenie zagrożenia,

•

udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

•

ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku,

•

zastosowanie odpowiednich środków zapobiegających podobnym wypadkom.

Pracodawca  jest  także  odpowiedzialny  za  prawidłowe  zabezpieczenie  miejsca  wypadku.  Miejsce  wypadku
powinno  być  zabezpieczone  tak,  aby  nie  dopuścić  do  niego  osób  postronnych,  które  mogłyby  spowodować
zmiany uniemożliwiające odtworzenie okoliczności wypadku.
Zgodę  na  uruchomienie  urządzeń  czy  dokonanie  zmian  na  miejscu  wypadku  może  wydać  pracodawca
w porozumieniu ze społecznym inspektorem pracy.
W przypadku, gdy zabezpieczenie miejsca wypadku nakazał organ prowadzący śledztwo, zgoda ta może być
wydana w porozumieniu z tym organem.
Zmian na miejscu wypadku można dokonywać tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione koniecznością ratowania
osób  lub  mienia  zakładu  lub  prowadzenia  działań  mających  na  celu  zapobieżenie  grożącemu
niebezpieczeństwu (np. zagrożenie pożarem lub wybuchem).
Jeżeli  wypadek  zdarzył  się  na  terenie  innego  zakładu  dochodzenie  przeprowadza  pracodawca  osoby
poszkodowanej,  z  udziałem  przedstawiciela  tego  zakładu,  na  terenie  którego  miał  miejsce  wypadek.
Obowiązek  udzielenia  pierwszej  pomocy  poszkodowanemu,  zabezpieczenia  miejsca  wypadku  oraz
zawiadomienia  pracodawcy,  u  którego  pracownik  jest  zatrudniony  spoczywa  na  pracodawcy,  na  którego
terenie zdarzył się wypadek. Pracodawca ten jest obowiązany:

•

udostępnić miejsce wypadku i niezbędne materiały

•

udzielić informacji wszechstronnej pomocy zespołowi powypadkowemu ustalającemu okoliczności
przyczyny wypadku.

•

Na wniosek pracodawcy poszkodowanego, pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek,
może ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, a następnie dokumentację powypadkową przekazuje
pracodawcy poszkodowanego pracownika.

Pracodawca powinien także zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy oraz prokuratora o każdym wypadku

ciężkim, śmiertelnym i zbiorowym

Wypadek ciężki

to wypadek powodujący ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy,

zdolności płodzenia lub inne uszkodzenie ciała, albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje
organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, trwała całkowita
lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie zniekształcenie ciała.

Wypadek śmiertelny

to wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć pracownika w okresie nie

przekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Wypadek zbiorowy

oznacza wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej

2 osoby.

Procedura post

powania przy ustalaniu okoliczno

ci i przyczyn wypadku przy pracy.

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy bada zespół, w skład którego wchodzi przedstawiciel służby
bhp oraz zakładowy społeczny inspektor pracy.
U  pracodawcy,  u  którego    nie  ma  obowiązku  tworzenia  służby  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  w  skład
zespołu  powypadkowego,  zamiast  pracownika  służby  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  wchodzi  sam
pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań
służby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy.
Jeżeli  w  zakładzie  pracy  nie  działa  społeczna  inspekcja  pracy,  członkiem  zespołu  powypadkowego  jest
przedstawiciel  pracowników  posiadający  aktualne  zaświadczenie  o  ukończeniu  szkolenia  w  zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeżeli, ze względu na zbyt małą liczbę pracowników pracodawca nie może stworzyć zespołu powypadkowego
w składzie dwuosobowym czynności te wykonuje zespół powypadkowy, który składa się z pracodawcy oraz
specjalisty bhp spoza zakładu pracy.
Niezwłocznie  po  otrzymaniu  informacji  o  wypadku  Zespół  powinien  przystąpić  do  ustalenia  jego
okoliczności  i  przyczyn.  Zadanie  to  powinno  być  wykonane  w  terminie  14  dni  od  momentu  uzyskania
wiadomości  o  zaistniałym  wypadku.    Prowadząc  te  ustalenia  zespół  powinien  zebrać  wszystkie  dowody
dotyczące wypadku, w tym:

•

dokonać oględzin miejsca wypadku, zbadać warunki wykonywania pracy, mogące mieć wpływ
na powstanie wypadku, stan techniczny maszyn i innych urządzeń, stan urządzeń ochronnych oraz
i inne okoliczności, (jeżeli to jest celowe sporządza się szkic lub fotografię miejsca wypadku),

•

przesłuchać poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,

•

przesłuchać świadków wypadku,

•

zasięgnąć opinii lekarza, zwłaszcza lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami,
oraz w razie potrzeby uzyskać opinię innych specjalistów,

Jeżeli  w  sprawie  wypadku  było  prowadzone  śledztwo  lub  dochodzenie  zespół  powypadkowy  jest
obowiązany wystąpić o udostępnienie mu tych materiałów i wykorzystać je w toku prowadzenia ustaleń
powypadkowych.

Zespół  powinien  także  określić  środki  profilaktyczne  oraz  postawić  wnioski  profilaktyczne  opierając  się
zwłaszcza  na  ocenie  ryzyka  zawodowego  opracowanej  dla  pracy  wykonywanej  przez  poszkodowanego
czy dla stanowiska pracy, na którym doszło do wypadku.

W  toku  dochodzenia  zespół  dokonuje  kwalifikacji  prawnej  wypadku  posługując  się  definicją  wypadku  przy
pracy.

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub
ś

mierć, które nastąpiło w związku z pracą

Nagłość zdarzenia

Trybunał Ubezpieczeń Społecznych w swoim orzeczeniu z dnia 19 września 1958 r. (TR III / 58) stwierdza,
ż

e jeżeli czas trwania przyczyny zewnętrznej do chwili wystąpienia skutku zamyka się w jednej dniówce

roboczej możemy mówić o nagłości zdarzenia.

Przyczyna zewnętrzna

Przyczyną zewnętrzną powstania wypadku przy pracy może być każdy czynnik znajdujący się w środowisku
pracy, który powoduje szkodę w postaci uszczerbku na zdrowiu.

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Uraz

Uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Związek z pracą

jest zachowany wówczas, kiedy zdarzenie nastąpiło:

•

podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności służbowych lub
poleceń przełożonych,

•

wtedy, gdy pracownik wykonuje czynności bez polecenia, ale w interesie zakładu pracy,

•

w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu,
a miejscem wykonywania obowiązków służbowych wynikających ze stosunku pracy.

Związek z pracą zostaje zerwany wtedy,
gdy pracownik zachowuje się w sposób,
który jest sprzeczny z celem zatrudnienia lub z niego nie wynika.

Na równi z wypadkiem przy pracy jest traktowany wypadek, jakiemu pracownik uległ:

•

w czasie trwania podróży służbowej, chyba, że wypadek został spowodowany postępowaniem
pracownika, które nie miało związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,

•

podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

•

przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną
powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego

z danego tytułu

podczas np.:

•

wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary
pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

•

odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą
stypendium w okresie odbywania tego szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu
pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy;

•

wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz
przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie
ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni,

•

wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie
usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

•

współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy
o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

•

wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej
w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;

•

wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności
pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

•

wykonywania  pracy  na  podstawie  umowy  agencyjnej,  umowy  zlecenia  lub  umowy  o  świadczenie
usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy
o dzieło,  jeżeli  umowa  taka  została  zawarta  z  pracodawcą,  z  którym  osoba  pozostaje  w  stosunku
pracy,  lub  jeżeli  w  ramach  takiej  umowy  wykonuje  ona  pracę  na  rzecz  pracodawcy,  z  którym
pozostaje w stosunku pracy.

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

W  przypadku,  gdy  członek  zespołu  powypadkowego  ma  zdanie  odrębne  ma  prawo  złożyć  je  do  protokołu
powypadkowego wraz z uzasadnieniem. W przypadku rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego,
o treści protokołu powypadkowego decyduje pracodawca.

Zespół  powinien  zapoznać  poszkodowanego  lub  jego  rodzinę  z  treścią  protokołu  oraz  włączyć
do dokumentacji uwagi wniesione przez te osoby.

Następnie dokumentacja jest przekazywana pracodawcy, który ma 5 dni na zatwierdzenie protokołu.

Po zatwierdzeniu przez pracodawcę protokół powinien zostać niezwłocznie doręczony poszkodowanemu lub
jego  rodzinie  wraz  z  pouczeniem  o  sposobie  i  trybie  odwołania.  Od  treści  protokołu  ustalenia  okoliczności
i przyczyn wypadku przy pracy przysługuje odwołanie do sądu pracy.

Informacje  dotyczące  wypadku  powinny  być  umieszczone  w  prowadzonym  w  zakładzie  pracy  rejestrze
wypadków przy pracy. Zakład pracy powinien przechowywać dokumentację powypadkową przez 10 lat.

Wypadki studentów podczas zaj

ęć

wypadki studentów podczas zajęć

uznaje się takie wypadki, które zdarzyły się w czasie wykładów,

wiczeń, zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych na terenie szkoły wyższej względnie poza

jej terenem,  jeżeli studenci znajdują się lub powinni się znajdować pod opieką i nadzorem personelu szkoły
wyższej.
Przy  ustalaniu  okoliczności  i  przyczyn  wypadków  studentów  stosuje  się  odpowiednio  przepisy
dotyczące ustalania i przyczyn wypadku przy pracy.

Ubezpieczenie uczelni od odpowiedzialno

ci cywilnej (OC).

Uczelnia  jest  ubezpieczona  od  odpowiedzialności  cywilnej  m.in.  na  okoliczność  zaistnienia  wypadków
studenckich  na  terenie  uczelni  z  jej  winy.  W  przypadku  zaistnienia  takich  zdarzeń  studentom  przysługuje
odszkodowanie  za  uszczerbek  na  zdrowiu  spowodowany  wypadkiem.  Postępowanie  wypadkowe
przeprowadza Inspektorat BHP UW na podstawie zgłoszenia prowadzącego zajęcia lub kierownika studiów.

Ubezpieczenie studentów od nieszcz

ęś

liwych wypadków (NW).

Każdy  student  powinien  posiadać  kartę  ubezpieczenia  od  nieszczęśliwych  wypadków  (ubezpieczenie
całodobowe  na  okres  1  –  go  roku  kalendarzowego).  Zaistniałe  wypadki  niezależnie  od  miejsca  zdarzenia
studenci  zgłaszają  swojemu  ubezpieczycielowi,  który  orzeka  o  ewentualnym  odszkodowaniu  za  uszczerbek
na zdrowiu spowodowany wypadkiem.