background image

1

©A.J. Nowak 

1

5.

5. Wymienniki cieplne

Wymienniki cieplne

Wymienniki ciepła to aparaty, w których 
podczas kontaktu dwu (lub więcej) czynników 
(płynów)  o różnych temperaturach  ma miejsce 
przekazywanie  energii na sposób  ciepła.

• wymienniki ciepła przeponowe 

(rekuperatory)

• regeneratory

• bezprzeponowe mokre wymienniki ciepła 

(mieszalniki)

©A.J. Nowak 

2

5.1.

5.1. Rekuperatory współprądowe i 

Rekuperatory współprądowe i 

przeciwprądowe

przeciwprądowe

t t

1d

D

t

p

t

1

t

2

D

t

k

D

t

1

D

t

2

t

2d

t

2w

t

1w

0

x

t

w

D

t

p

t

1

t

2

D

t

k

D

t

1

D

t

2

t

2d

t

2w

t

1w

0

x

t

w

t

1d

t

1

m

2

m

1

m

2

m

Przeciwprąd

Współprąd

©A.J. Nowak 

3

• współczynnik  przenikania  ciepła jest w 

całym wymienniku  taki sam

• brak jest strat ciepła do otoczenia

• właściwości  cieplne czynników  (ciepło 

właściwe)  jest niezależne od temperatury

ot

w

w

d

d

Q

i

m

i

m

i

m

i

m

2

2

1

1

2

2

1

1

d

w

p

w

d

p

t

t

c

m

t

t

c

m

2

2

2

1

1

1

Q

t

W

t

W

2

2

1

1

background image

2

©A.J. Nowak 

4

Współprąd

Współprąd

1

1

d

d

t

W

Q

2

2

d

d

t

W

Q

x

U

t

k

Q

d

d

D

 

2

1

d

d

d

t

t

t

 

x

U

W

W

k

t

t

d

d



D

D

2

1

1

1

 

p

d

d

t

t

t

t

2

1

0

D

t

p

t

t

1

t

2

D

t

k

D

t

1

D

t

2

t

2d

t

2w

t

1w

t

1d

0

x

dt

2

dt

1

D

t

dx

©A.J. Nowak 

5

 

x

U

W

W

k

t

t

d

d



D

D

2

1

1

1

 

p

d

d

t

t

t

t

2

1

0

 





D

D

x

U

W

W

k

t

x

t

p

2

1

1

1

exp





2

1

2

1

1

1

exp

W

W

A

k

t

t

t

t

p

w

w

k

©A.J. Nowak 

6

Przeciwprąd

Przeciwprąd

1

1

d

d

t

W

Q

2

2

d

d

t

W

Q

x

U

t

k

Q

d

d

D

 

2

1

d

d

d

t

t

t

 

x

U

W

W

k

t

t

d

d



D

D

2

1

1

1

 

p

w

d

t

t

t

t

D

D

2

1

0

D

t

p

t

1

t

2

D

t

k

D

t

1

D

t

2

t

2d

t

2w

t

1w

0

x

t

w

t

1d

t

background image

3

©A.J. Nowak 

7

 

x

U

W

W

k

t

t

d

d



D

D

2

1

1

1

 

p

d

d

t

t

t

t

D

D

2

1

0

 





D

D

x

U

W

W

k

t

x

t

p

2

1

1

1

exp





2

1

2

1

1

1

exp

W

W

A

k

t

t

t

t

p

w

w

k

©A.J. Nowak 

8





D

D

x

U

W

W

k

t

t

t

t

p

w

w

k

2

1

2

1

1

1

exp

0

x

t

1

t

2

t

A

t

1

t

2

t

A

x

0

t

1

t

2

t

A

x

0

2

1

W

W

 

2

1

W

W

 

2

1

W

W

 

©A.J. Nowak 

9

Skraplacz i parowacz

Skraplacz i parowacz



i

p

w

w

k

W

A

k

t

t

t

t

exp

2

1

D

t

p

t

1

t

2

D

t

k

0

x

t

A

D

t

p

t

1

t

2

D

t

k

0

x

t

A

Skraplacz

Parowacz

background image

4

©A.J. Nowak 

10

5.2. Średnia różnica temperatur i 

5.2. Średnia różnica temperatur i 

powierzchnia wymiany ciepła

powierzchnia wymiany ciepła

 

 

D

D

A

m

x

x

t

L

A

t

d

1

 





D

D

x

U

W

W

k

t

x

t

p

2

1

1

1

exp





2

1

1

1

exp

W

W

A

k

t

t

p

k

©A.J. Nowak 

11

k

p

k

p

m

t

t

t

t

t

ln

mn

wk

mn

wk

m

t

t

t

t

t

ln

m

t

A

k

Q

©A.J. Nowak 

12

Wzory Hudlera

Wzory Hudlera



w

d

d

w

w

w

d

w

d

W

A

k

t

t

t

t

t

t

W

t

t

W

exp

2

1

2

1

2

2

2

1

1

1

dla współprądu

2

1

1

1

1

W

W

W

w

background image

5

©A.J. Nowak 

13



w

d

d

w

w

w

d

w

d

W

A

k

t

t

t

t

t

t

W

t

t

W

exp

2

1

2

1

2

2

2

1

1

1

1

2

2

1

2

2

1

exp

1

W

W

W

A

k

t

t

t

t

w

d

d

d

w



©A.J. Nowak 

14

p

w

d

d

w

d

w

w

d

W

A

k

t

t

t

t

t

t

W

t

t

W

exp

2

1

2

1

2

2

2

1

1

1

p

p

d

d

d

w

W

A

k

W

W

W

A

k

t

t

t

t

exp

exp

1

1

2

2

1

2

2

dla przeciwprądu

©A.J. Nowak 

15

max

1

2

1

1

1

max

2

2

1

2

2

2

1

1

2

1

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

P

t

t

W

W

R

W

A

k

S

d

d

w

d

d

w

d

w

wprowadzając:

background image

6

©A.J. Nowak 

16

R

P

otrzymujemy:

R

R

S

P

1

1

1

exp

1

R

S

R

R

S

P

1

1

exp

1

1

exp

1

dla współprądu:

dla przeciwprądu:

©A.J. Nowak 

17

0.000000

0.200000

0.400000

0.600000

0.800000

1.000000

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

S

F

i

R = 0.25

R = 0.5

R = 0.75

R = 1.25

R = 2.0

R = 10000

Funkcja  dla przeciwprądu:

©A.J. Nowak 

18

Funkcja  dla współprądu:

0.000000

0.200000

0.400000

0.600000

0.800000

1.000000

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

S

F

i

R = 0.25

R = 0.5

R = 0.75

R = 1.25

R = 2.0

R = 10000

background image

7

©A.J. Nowak 

19

S

R

t

t

Q

Q

m

m

prze

wsp

,

przeciw

współ

 

0.500000

0.600000

0.700000

0.800000

0.900000

1.000000

1.100000

0.02

2.08

4.14

6.19

8.25 10.31 12.37 14.43 16.48 18.54

1/R

F

i

S = 0.1

S = 0.5

S = 1

S = 2

S = 10

©A.J. Nowak 

20

5.3. Obliczenia sprawdzające wymiennika 

5.3. Obliczenia sprawdzające wymiennika 

ciepła 

ciepła –

– znana jest konstrukcja 

znana jest konstrukcja 

wymiennika

wymiennika

1. Bilans energii dla wymiennika  i określenie:

jaki strumień  ciepła musi zostać wymieniony

jakie są parametry  drugiego czynnika

Q

t

W

t

W

2

2

1

1

©A.J. Nowak 

21

2. Obliczenie średniej logarytmicznej różnicy 

temperatur:

mn

wk

mn

wk

m

t

t

t

t

t

ln

3. Obliczenie współczynnika przenikania  ciepła:

2

1

2

1

1

1

1

1

1

osad

R

k

background image

8

©A.J. Nowak 

22

4. Obliczenie strumienia ciepła faktycznie 

wymienianego  w wymienniku:

m

w

t

A

k

Q

D

5. Sprawdzenie:

w

Q

Q

 

czy

©A.J. Nowak 

23

5.4. Obliczenia projektowe wymiennika 

5.4. Obliczenia projektowe wymiennika 

ciepła 

ciepła –

– konstrukcja wymiennika jest 

konstrukcja wymiennika jest 

nieznana

nieznana

1. Bilans energii dla wymiennika  i określenie:

jaki strumień  ciepła musi zostać wymieniony

jakie są parametry  drugiego czynnika

Q

t

W

t

W

2

2

1

1

©A.J. Nowak 

24

2. Obliczenie średniej logarytmicznej różnicy 

temperatur:

mn

wk

mn

wk

m

t

t

t

t

t

ln

3. Obliczenie współczynnika przenikania  ciepła:

wymaga założenia  konstrukcji wymiennika,  np. 
liczby  i średnicy  rurek

2

1

2

1

1

1

1

1

1

osad

R

k

background image

9

©A.J. Nowak 

25

4. Obliczenie powierzchni  wymiany ciepła 

znając strumień ciepła wymienianego w 
wymienniku:

m

w

t

k

Q

A

D

5. Sprawdzenie  czy powierzchnia wymiany 

ciepła odpowiada  jego założonej 
konstrukcji