„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

             NARODOWEJ 

 

 

 

 

Krzysztof Jakubowski   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wykonywanie montaŜu nagrań filmowych 313[06].Z3.01

 

 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji 

–

 Państwowy Instytut Badawczy 

Radom 2007   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1 

Recenzenci: 
mgr Janusz Kalinowski 
mgr Dariusz Janik 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Krzysztof Jakubowski 
     
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Joanna Stępień 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  ,,Wykonywanie 
montaŜu  nagrań  filmowych”  313[06].Z3.01,  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania 
dla zawodu asystent operatora dźwięku. 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2 

SPIS TREŚCI

  

 

   

 

 

 

 

 

 

 

1. Wprowadzenie 

3 

2. Wymagania wstępne  

5 

3. Cele kształcenia 

6 

4. Przykładowe scenariusze zajęć  

7 

5. Ćwiczenia 

11 

5.1. Filmowy montaŜ dźwięku 

11 

   5.1.1. Ćwiczenia 

11 

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów                                                                                                        

13 

7. Literatura                                                                                                                                   

27 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3 

1. WPROWADZENIE

  

 

 

 

 

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Wykonywanie  montaŜu  nagrań 

filmowych”, który będzie pomocą w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej 
w zawodzie asystent operatora dźwięku. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania  wstępne  tj.  zakres  wiedzy,  którą  uczeń  powinien  juŜ  posiadać,  aby  mógł 
swobodnie korzystać z poradnika, 

−

 

cele  kształcenia  –  wykaz  umiejętności,  które  uczeń  będzie  nabywał  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

ć

wiczenia – przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania oraz środkami dydaktycznymi, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

−

 

literaturę. 
W  materiale  nauczania  w  Poradniku  dla  ucznia  treści  omówiono  w  sposób  ogólny,  ale 

wystarczający do osiągnięcia celów kształcenia tej jednostki modułowej. 

Wskazane  jest  zachęcenie  uczniów  do  skorzystania  z  literatury  zamieszczonej  na  końcu 

poradnika. 

Zajęcia  dydaktyczne  powinny  być  realizowane  w  pracowniach  wyposaŜonych                   

w odpowiednie urządzenia do montaŜu, w taki sposób, aby kaŜdy z uczniów miał moŜliwość 
samodzielnego  wykonywania  ćwiczeń  związanych  z  próbami  montaŜu  dźwięku.  Niezbędne 
jest równieŜ zorganizowanie zajęć w profesjonalnych montaŜowniach filmowych.  

Nauczyciel  moŜe  zlecić  wykonanie  wszystkich  ćwiczeń  lub  tylko  wybranych.  MoŜe 

skorzystać  z  podanych  wskazówek  lub  realizować  własne  pomysły.  W  poradniku 
zamieszczono  dwa  przykładowe  scenariusze  lekcji,  ale  nauczyciel  moŜe  przedstawić  swoje 
propozycje. 

Uczniowie  powinni  wykonywać  ćwiczenia  z  poradnika  samodzielnie,  po  czym  mają 

moŜliwość  weryfikacji  swoich  wiadomości  poprzez  sprawdzian  postępów  zamieszczony  na 
końcu kaŜdego podrozdziału. Zestaw pytań zawarty w sprawdzianie postępów jest podstawą 
oceny przez nauczyciela wiedzy i umiejętności ucznia. 

Obserwacja  pracy  uczniów  podczas  wykonywania  ćwiczeń  i  ocena  ich  pracy  zarówno 

w grupie,  jak  i  indywidualnie  powinny  dostarczyć  dość  informacji  o  zakresie  i  poziomie 
realizacji celów kształcenia danej jednostki. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 

 

313[06].Z3.01 

Wykonywanie monta

Ŝ

u 

nagra

ń

 filmowych 

313[06].Z3 

Techniki monta

Ŝ

u d

ź

wi

ę

ku 

313[06].Z3.02 

Wykonywanie monta

Ŝ

u nagra

ń

 

telewizyjnych 

313[06].Z3.03 

Wykonywanie monta

Ŝ

u 

nagra

ń

 radiowych  

i fonograficznych 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując  do  realizacji  programu  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  montaŜu 

nagrań filmowych” uczeń powinien, umieć: 

−

 

rozróŜniać  pojęcia:  dźwięk,  natęŜenie  dźwięku,  głośność  dźwięku,  barwa  dźwięku,    
wysokość  tonu,  zakres  słyszalności,  niskie,  średnie  i  wysokie  częstotliwości,  dźwięk 
monofoniczny, stereofoniczny, 

−

 

rozróŜniać sprzęt  i nośniki stosowane w produkcji filmowej, 

−

 

poruszać się w środowisku popularnych programów do montaŜu dźwięku, 

−

 

rozróŜniać urządzenia do tworzenia efektów dźwiękowych, 

−

 

porozumiewać się ze współpracownikami i przełoŜonymi, 

−

 

rozwiązywać problemy w sposób twórczy. 

−

 

obsługiwać oprogramowanie do edycji dźwięku. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6 

3. CELE KSZTAŁCENIA

    

 

 

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć: 

–

 

scharakteryzować etapy udźwiękowienia filmu fabularnego,  

–

 

wyjaśnić podstawowe zasady montaŜu obrazu filmowego,  

–

 

wyjaśnić zasady montaŜu dźwięku w filmie,  

–

 

określić rodzaje sprzętu i nośników stosowanych w produkcjach filmowych, 

–

 

obsłuŜyć zestawy do montaŜu dźwięku, 

–

 

dokonać montaŜu dźwięku z obrazem oraz dźwięku bez obrazu,  

–

 

przygotować partytury zgrań filmów, 

–

 

określić  właściwości  dźwięku  utrwalonego  na  taśmie  optycznej,  magnetycznej 

 

i w komputerze, 

–

 

zsynchronizować warstwy dźwiękowe, 

–

 

zastosować zasady montaŜu obrazu filmowego na stole montaŜowym, 

–

 

dokonać montaŜu cyfrowego dźwięku w filmie, 

–

 

zastosować programy komputerowe do montaŜu dźwięku i dźwięku z obrazem,  

–

 

zorganizować stanowisko pracy filmowego montaŜysty obrazu, 

–

 

zorganizować stanowisko pracy filmowego montaŜysty dźwięku, 

–

 

scharakteryzować technikę nagrania postsynchronów,  

–

 

scharakteryzować  zasady  rozkładania  dialogów  na  ślady  i  konstruowania  partytury 
dialogów, 

–

 

określić źródła efektów dźwiękowych i atmosfery,  

–

 

dokonać montaŜu efektów synchronicznych,  

–

 

wyjaśnić zasady działania fonotek,  

–

 

wykonać czynności związane z montaŜem muzyki oraz montaŜem muzyki do obrazu,  

–

 

wykonać prace końcowe związane z montaŜem dźwięku,  

–

 

przesłać dane dźwiękowe za pomocą Internetu, 

–

 

posłuŜyć się dokumentacją przygotowaną przez ekipę filmową, 

–

 

sporządzić  dokumentację  na  wszystkich  etapach  pracy  nad  udźwiękowieniem  filmu 
fabularnego. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Techniki montaŜu dźwięku 313[06].Z3 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie montaŜu nagrań filmowych 313[06]Z3.01 

 
Temat: Komputerowe techniki montaŜu dźwięku 

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności pracy z programami do montaŜu dźwięku. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 
–

 

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 

–

 

obliczyć miejsce wymagane do przechwycenie nagrania audio, 

–

 

przechwycić dowolne nagranie dźwięku  np. muzykę i dialogi, 
 

Metody nauczania – uczenia się:  
–

 

ć

wiczenia praktyczne 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 
–

 

praca indywidualna 

 

Czas:  180 min. 
Środki dydaktyczne: 
–

 

Komputer klasy Intel Pentium 4, z dyskiem o pojemności, co najmniej 40 GB, minimum 
512 MB RAM, wyposaŜony w kartę dźwiękową, kartę video oraz głośniki lub słuchawki 
a takŜe nagrywarkę DVD-RW. Złącze IEEE-1394 (Fire Wire).  

–

 

Oprogramowanie do montaŜu dźwięku. 
 

Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć  

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia, 

4.

 

Realizacja tematu: 
–

 

uczeń zapoznaje się z instrukcjami obsługi sprzętu, 

–

 

uczeń dobiera sprzęt, przewody, nośniki dźwięku, 

–

 

uczeń łączy urządzenia, 

–

 

uczeń konfiguruje urządzenia, 

–

 

uczeń dokonuje montaŜu. 

5.

 

Po wykonaniu nagrania uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 

6.

 

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 

7.

 

Uczeń prezentuje swoje nagranie. 

8.

 

Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy sposób i jakość nagrania były 
właściwe. 

9.

 

Uczeń wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8 

Zakończenie zajęć 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
–

 

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych 
umiejętności. 
 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Techniki montaŜu dźwięku 313[06].Z3 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie montaŜu nagrań filmowych 313[06]Z3.01 

 

Temat: MontaŜ dźwięku  

Cel ogólny: Uzupełnianie filmu o muzykę. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 
–

 

obsługiwać stół mikserski, 

–

 

korzystać z zasobów fonoteki, 

–

 

obsługiwać komputer z oprogramowaniem do montaŜu,  

–

 

połączyć, uruchomić i skonfigurować sprzęt do pracy zgodnie z wymaganiami, 

–

 

przeprowadzić prostą regulację poszczególnych torów audio, 

–

 

nagrać efekt końcowy. 
 

Metody nauczania – uczenia się: 
–

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 
–

 

praca indywidualna. 

 
Czas:  4 jednostki lekcyjne (180 minut). 
Środki dydaktyczne: 
–

 

stół mikserski, 

–

 

komputer z oprogramowaniem do montaŜu 

–

 

instrukcje obsługi do wszystkich urządzeń będących na wyposaŜeniu stanowiska 

–

 

odtwarzacz CD, magnetofon lub inne urządzenie odtwarzające wskazane przez 
prowadzącego, 

–

 

materiał wideo bez dźwięku, 

–

 

urządzenie odtwarzające wideo, 

–

 

aktywne kolumny głośnikowe (monitory bliskiego pola), 

–

 

płyty CD lub kasety z muzyką. 

 

Przebieg zajęć: 

1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć  

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia, 

4.

 

Realizacja tematu: 
–

 

uczeń zapoznaje się z instrukcjami obsługi sprzętu, 

–

 

uczeń dobiera sprzęt, przewody, nośniki dźwięku, 

–

 

uczeń łączy urządzenia, 

–

 

uczeń konfiguruje urządzenia, 

–

 

uczeń dokonuje montaŜu. 

5.

 

Po wykonaniu montaŜu uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 

6.

 

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 

7.

 

Uczeń prezentuje swoją pracę. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

8.

 

Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy sposób i jakość montaŜu były 
właściwe. 

9.

 

Uczeń wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 
 

Zakończenie zajęć 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
–

 

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych 
umiejętności. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

5. ĆWICZENIA

    

 

 

 

 

5.1.

 

Filmowy montaŜ dźwięku 

 

5.1.1. Ćwiczenia    

 

Ćwiczenie 1 

Zorganizuj wizytę w wytwórni filmowej. Zapoznaj się z procesem udźwiękawiania filmu. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą, 
2)    zorganizować wizytę w wytwórni filmów fabularnych, 
3)    zapoznać się z procesem montaŜu obrazu, 
4)    zapoznać się z procesem nagrywania i montaŜu dialogów, 
5)    zapoznać się z procesem nagrywania i montaŜu efektów synchronicznych, 
6)    zapoznać się z metodami nagrywania i montaŜu muzyki, 
7)    przyjrzeć się metodom synchronizacji obrazu i dźwięku, 
8)    zapoznać się z podziałem obowiązków wśród pracowników wytwórni,  
9)     zapoznać się z zastosowaniem i obsługę sprzętu uŜywanego podczas udźwiękawiania      
        filmu, 
10)   zapoznać się ze stosowanymi w produkcji dźwięku nośnikami oraz parametrami  
         technicznymi dźwięku i obrazu, 
11)   sporządzić dokumentację pisemną i fotograficzną. 

 
Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

  Środki dydaktyczne: 

−

 

 papier formatu A4, 

−

 

dyktafon, 

−

 

 aparat fotograficzny. 

 

Ćwiczenie 2 

Samodzielnie zmontuj ścieŜkę dźwiękową dla dowolnego fragmentu filmu. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

Uczeń powinien: 

1)   zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą, 
2)   wybrać fragment dowolnego filmu nagranego na płycie DVD, 
3)   spisać dialogi, 
4)   odtworzyć film bez dźwięku, 
5)   zaplanować warstwy tła dźwiękowego, 
6)   we współpracy z kolegami z grupy nagrać dialogi,  
7)   nagrać efekty tworzące tło, 
8)   przy uŜyciu programu komputerowego zmontować kaŜdą ze ścieŜek i zsynchronizować je     
      z obrazem, 
9)   rozłoŜyć przygotowany dźwięk na 6 kanałów,  
10) zapisać wnioski i zaprezentować efekty wykonanej pracy. 

 
Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

  Środki dydaktyczne: 

−

 

odtwarzacz DVD i telewizor, 

−

 

magnetofon cyfrowy z mikrofonem 

−

 

komputer z programem do obróbki dźwięku  

  

Ćwiczenie 3 

Wykonaj nagranie obrazu i dźwięku z uŜyciem klapsa. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 

2)

 

zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń niezbędnych do realizacji ćwiczenia, 

3)

 

dobrać przewody i wykonać wymagane połączenia, 

4)

 

dobrać kasetę odpowiednią do celu ćwiczenia, 

5)

 

skonfigurować sprzęt, 

6)

 

wykonać nagranie. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

magnetofon analogowy, 

–

 

kamera video,  

–

 

słuchawki, 

–

 

przewody do połączenia urządzeń, 

–

 

klaps, 

–

 

kaseta (odpowiednia do typu kamery) lub płyta lub inny nośnik, 

–

 

instrukcje urządzeń,  

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

  

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  montaŜu 
nagrań filmowych”  

 

 

 

 

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 1, 9, 10, 11, 12, 17, 21 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   

 

 

 

 

 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Określić znaczenie zapisu optycznego 

C 

PP 

A 

2 

Podać początki synchronizacji klatek 

A 

P 

C 

3 

Podać unikatowy numer występujący w filmie 

B 

P 

A 

4 

Podać urządzenia słuŜące do rejestracji filmu  

A 

P 

D 

5 

Podać sygnał dźwiękowy 

A 

P 

C 

6 

Podać numer kolejnego ujęcia 

A 

P 

B 

7 

Podać numer dubla 

A 

P 

B 

8 

Nazwać deskę z tytułem filmu i miejscem na 
napisy  i ruchomą klapką 

A 

P 

B 

9 

Podać wielkość startówki 

C 

PP 

A 

10  Określić znaki synchronizacyjne 

C 

PP 

D 

11  Podać technikę montaŜu 

C 

PP 

C 

12  Określić sposób identyfikacji  klatki filmu 

C 

PP 

C 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

13  Określić rodzaje taśm 

B 

P 

A 

14 

Podać okres pojawienia się pierwszej taśmy 
Nagra 

A 

P 

A 

15  Podać nazwę sygnałów synchronizacyjnych 

A 

P 

D 

16 

Określić sposób nadawania efektów 
neutralnych 

B 

P 

B 

17 

Podać czym były synchronizowane silniki 
synchroniczne 

C 

PP 

A 

18 

Podać kod zwierający oznaczenie godzin, 
minut i sekund 

A 

P 

B 

19  Podać określenie taśm klejących 

A 

P 

D 

20  Określić co zawiera partytura 

B 

P 

C 

21  Określić znaczenie listy edycyjnej 

C 

PP 

D 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

Przebieg testowania  

 

 

 

 

  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

 

1.   Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej     
      jednotygodniowym. 
1.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

2.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

3.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

4.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

5.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test pisemny zawiera 22 zadania czterokrotnego wyboru i sprawdza Twoją wiedzę     
      i umiejętności z zakresu wykonywania montaŜu dźwięku w produkcji filmowej. 
5.  Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 
6.   Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 
6.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

7.

 

Pracuj samodzielnie. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 

 

Powodzenia! 

 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

1. Zapis optyczny miał dla filmu wiele zalet 
a.   pozwalał na jednoczesny zapis obrazu i dźwięku, 
b.   był kasowalny, 
c.   pozwalał na zapis obrazu, 
d.   pozwalał na zapis dźwięku. 

 

2. Początki synchronizacji róŜnych sygnałów sięgają 
a.   20 klatek, 
b.   5 klatek, 
c.   10 klatek, 
d.   15 klatek. 

 

3. Numer unikatowy występujący w kaŜdym filmie tylko raz to 
a.   ton, 
b.   klaps, 
c.   obraz,  
d.   puk. 

 

4. W wstępnym etapie historii kina do rejestracji filmu słuŜyły 
a.  dwie kamery dla obrazu, 
b.  dwie kamery dla dźwięku, 
c.   trzy kamery o wspólnym zasilaniu, 
d.  dwie niezaleŜne kamery światłoczułe dla obrazu i dźwięku o wspólnym zasilaniu. 

 

5. Sygnał dźwiękowy z widocznym odwzorowaniem w obrazie to 
a.   ton, 
b.  obraz, 
c.   klaps, 
d.   start. 

 

6.   Numer kolejnego ujęcia kręconego na planie w danym filmie to 
a.   klaps, 
b.   ton, 
c.   puk, 
d.   stopaŜ. 

 

7.   Numer dubla to 
a.   klaps, 
b.   obraz, 
c.   ton, 
d.   puk. 

 

8.    Specjalna deska z tytułem filmu, miejscem na napisy i ruchomą klapką to 
a.   start, 
b.   klaps, 
c.   ton, 
d.   puk. 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

9.    Startówka ma zwykle około  
a.   15 metrów, 
b.   5 metrów, 
c.    7,5 metra, 
d.   50 metrów. 

 

10.   Dodatkowym znakiem synchronizacyjnym na kaŜdej taśmie jest 
a.   ton, 
b.   obraz, 
c.   klaps, 
d.   puk. 

 

11.   Na 48 lub 50 klatce blanku umieszcza się  
a.    stopaŜ, 
b.    rozbiegówkę, 
c.    puk, 
d.    startówkę. 

 

12.   Na zidentyfikowanie „adresu” kaŜdej klatki filmu pozwala 
a.    start, 
b.    rozpiska, 
c.    stopaŜ, 
d.    znak synchronizujący. 

 

13.   Perforowana taśma magnetyczna zastąpiła 
a.   taśmę optyczną, 
b.   obraz, 
c.   montaŜ, 
d.   dźwięk. 

 

14.   Pierwsza Nagra pojawiła się w Polsce w 
a.   1953r., 
b.   1947r., 
c.   1974r., 
d.   1963r. 
 
15.   Widoczna zarówno w kabinie lektora jak i pod ekranem lampka to 
a.   Kajtek, 
b.   Antek, 
c.   Janek, 
d.   Wacek. 
 
16.    Efekty neutralne odtwarzano z  
a.   kropek, 
b.   kółek, 
c.   kwadratów, 
d.   trójkątów. 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

17.    Ewolucję silników synchronicznych stanowiły silniki stabilizowane 
a.   kwarcem, 
b.   magnezem, 
c.   tytanem, 
d.   miedzią. 
 
18.  Kod  zawierający  oznaczenie  godziny,  minuty,  sekundy  i  ilość  klatek  popularnie    
nazywany jest 
a.   czasem, 
b.   adresem, 
c.   klatką, 
d.   miernikiem. 
 
19.   Taśmy klejące popularnie zwane są 
a.   lepem, 
b.   sklejką, 
c.    rozbiegówką, 
d.   lepikiem. 
 
20.    Partytura zawiera informacje  
a.   montaŜu, 
b.   o dźwięku, 
c.   co w danym momencie znajduje się na danym śladzie, 
d.   o efektach bocznych. 
 
21.  Lista  edycyjna  wytworzona  przez  stację  video,  na  podstawie,  której  moŜna  dokonać       
ponownego  wpisu  dźwięku,  jeŜeli  będzie  to  potrzebne  i  wyszukania  innych  pokrewnych    
wykorzystanych ujęć to 
a.   KLD, 
b.   MLD, 
c.   KLM, 
d.   EDL. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

 
 
 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko ......................................................................................................................... 

 

Wykonywanie montaŜu nagrań filmowych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

Test 2 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  montaŜu 
nagrań filmowych”  

 

 

 

 

 

 

 
Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9,10, 12, 15, 17,18, 20, 21,22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 7, 8, 11, 13, 14, 16, 19 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   

 

 

 

 

 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

RozróŜnić sygnały występujące na planie 
filmowym 

B 

P 

D 

2 

Podać sygnały dźwiękowe 

A 

P 

A 

3 

RozróŜnić sygnały występujące w produkcji 
filmowej 

B 

P 

A 

4 

Podać oznaczenia sceny 

B 

P 

C 

5 

Podać znaki synchronizacyjne 

A 

P 

B 

6 

RozróŜnić taśmy 

B 

P 

D 

7 

Rozpoznać znaki synchronizacyjne 

C 

PP 

B 

8 

RozróŜnić oznaczenia występujące  
w produkcji filmowej 

C 

PP 

C 

9 

Podać zapis optyczny 

A 

P 

A 

10  Podać wynalazcę magnetofonu Nagra  

A 

P 

C 

11  Określić zastosowanie taśmy 

C 

PP 

A 

12  Podać nazwę sprzętu sygnalizacyjnego 

A 

P 

C 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

13  Zdefiniować pojęcie taśmy 

C 

PP 

B 

14 

Podać  kody zawierające oznaczanie godzin, 
minut i sekund 

C 

PP 

A 

15  Określić znaczenie listy edycyjnej 

A 

P 

D 

16  Określić rodzaje plików komputerowych  

C 

PP 

C 

17  Podać miejsce łączenia taśm 

A 

P 

C 

18  Zdefiniować gamę taśm 

A 

P 

A 

19  Podać podstawę tworzenia partytur 

C 

PP 

C 

20  Określić potrzebę dobierania muzyki 

B 

P 

B 

21  Określić podstawową rolę dźwięku w filmie 

B 

P 

A 

22 

Określić efekty dźwiękowych w produkcji 
filmowej 

B 

P 

B 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

Przebieg testowania  

 

 

 

 

  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

 

 

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA  

 

 

 

 

 

 

 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu wykonywania montaŜu dźwięku w produkcji filmowej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

8.

 

Pracuj samodzielnie. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 
 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

1. Rozpoczyna lub kończy kaŜde ujęcie na planie filmowym 
a.   obraz, 
b.   start, 
c.   puk, 
d.   klaps. 

 

2. Klaps moŜe być 
a.   biały lub czarny, 
b.   zielony, 
c.   czerwony, 
d.   biały. 

 

3. Numer unikatowy występujący w kaŜdym filmie tylko raz to 
a.   ton, 
b.   klaps, 
c.   obraz,  
d.   puk. 

 

4. Oznaczenie sceny, ujęcie zgodnie ze scenariuszem oraz numer dubla to 
a.  klaps, 
b.  ton, 
c.  obraz, 
d.  puk. 

 

5. W okresie montaŜu i udźwiękowienia filmu pojawiają się znaki synchronizacyjne jak 
a.   klaps, 
b.   start, 
c.   obraz, 
d.   ton. 

 

6. Fragment blanku, który poprzedza taśmy magnetyczne lub optyczne to 
a.   tasiemka, 
b.   bieŜnik, 
c.   start, 
d.   rozbiegówka. 

 

7.  Puk umieszcza się 
a.   po około 8 metrach startówki, 
b.   na dwie sekundy przed rozpoczęciem obrazu, 
c.   po obrazie, 
d.   na 5 klatce blanku. 

 

8.  Unikatowy  system  liczb  umieszczany  co  stopę  na  zewnątrz  od  perforacji  na  kaŜdym 

materiale światłoczułym nazywamy 

a.   znakiem synchronizacyjnym, 
b.   rozpiską, 
c.   stopaŜem, 
d.   rozbiegówką. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

9. Pierwszym zapisem optycznym dźwięku był  
a.   negatyw tonu, 
b.   montaŜ, 
c.   stół montaŜowy, 
d.   zapis magnetyczny. 

 

10. Magnetofon Nagra opracował 
a.   Stanisław Kucharczyk, 
b.   Andrzej Kruczek, 
c.    Stefan Kudelski, 
d.   Mirosław Kochański. 

 

11. Taśma dźwięku nagrana na Nagrze 
a.    nie słuŜy do montaŜu, 
b.    słuŜy do montaŜu, 
c.     jest duplikatem, 
d.    nie słuŜy do dźwięku. 

 

12. Sterowana przez osobę odpowiedzialną za nagranie komentarza lampka to 
a.    Antek, 
b.    Kajtek, 
c.    Wacek, 
d.    Janek. 

 

13. Taśmy 6,25 lub 35 mm o czasie trwania około minuty sklejonej w całość to 
a.   pauzy, 
b.   kółka, 
c.   kropki, 
d.   kwadraty. 

 
 

14. Kod zawierający oznaczenie godziny, minuty, sekundy i ilość klatek to 
a.   SMPTE, 
b.   SPTEP, 
c.   GMSIK, 
d.   GMSII. 
 
15.  Lista  edycyjna  wytworzona  przez  stację  video,  na  podstawie,  której  moŜna  dokonać 

ponownego wpisu dźwięku, jeŜeli będzie to potrzebne i wyszukania innych pokrewnych 
wykorzystanych ujęć to 

a.   KLD, 
b.   MLD, 
c.   KLM, 
d.   EDL. 

 

16.  Plik  komputerowy,  który  moŜe  zawierać  pliki  video,  pliki  audio,  grafikę,  animację             

i informacje o układzie materiałów medialnych to 

a.    MLD, 
b.    KLD, 
c.    OMF, 
d.    CLD. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

17.    Miejsca łączenia taśm nazywamy 
a.   partyturą, 
b.   sklejaniem, 
c.   sklejką, 
d.   perforacją. 
 
18.    Cała gama taśm klejących to 
a.   skoczek, 
b.   sklejka, 
c.   rozbiegówka, 
d.   startówka. 
 
19.   Podstawą notatek z montaŜu dźwięku jest 
a.   dźwięk, 
b.   notatka, 
c.   partytura, 
d.   efekt boczny. 
 
20.  Muzykę  wstępnie  układa  się  według  partytury  przygotowanej  przez  konsultanta  

muzycznego lub notatek zwanych 

a.   ścieŜką, 
b.   drabinką, 
c.    kierunkiem, 
d.   stoŜkiem. 
 
21.    Podstawową rola dźwięku w filmie jest 
a.   informacja, 
b.   obraz, 
c.    czytelność, 
d.   przekaz. 
 
22.    Efekty głośne i ciche 
a.   łączymy na jednym śladzie, 
b.   nie łączymy na jednym śladzie, 
c.   zapisujemy razem, 
d.   montujemy razem. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko:......................................................................................................................... 

 

Wykonywanie montaŜu nagrań filmowych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

7. LITERATURA 

 

1.

 

Abel J. i Glass I.: Radio An Illustrated Guide. WBEZ Alliance Inc. 1999. 

2.

 

Body  A.:  Dziennikarstwo  radiowo  –  telewizyjne.  Techniki  tworzenia  programów 
informacyjnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006. 

3.

 

Butrym  W.:  Dźwięk  cyfrowy  Systemy  wielokanałowe.  Wydawnictwo  Komunikacji            
i Łączności, Warszawa 2002. 

4.

 

CzyŜewski  M.:  Poradnik  filmowca  amatora.  Wydawnictwo  Ministerstwa  Obrony 
Narodowej, Warszawa 1983. 

5.

 

Geisler J.: Techniczne problemy nagrań muzycznych. WKŁ, Warszawa 1979. 

6.

 

Kingdon  T.:  Sztuka  reŜyserii  filmowej.  Wydawnictwo  Wojciech  Marzec,  Warszawa 
2007. 

7.

 

Kirk P.: Digital Audio. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007. 

8.

 

Korbecki M.: Komputerowe przetwarzanie dźwięku. Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 
1999. 

9.

 

Lasocki J.: Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce. PWM, Kraków 1999. 

10.

 

Madurski  Ł.  I  Świerk  G.:  Podstawy  Multimedia  Obróbka  dźwięku  i  filmów. 
Wydawnictwo Helion, Gliwice 2004. 

11.

 

Murch  W.:  W  mgnieniu  oka  Sztuka  montaŜu  filmowego.  Wydawnictwo  Wojciech 
Marzec, Warszawa 2006. 

12.

 

Pijanowski  L.:  Małe  abecadło  filmu  i  telewizji.  Wydawnictwo  Artystyczne  i  Filmowe, 
Warszawa 1973. 

13.

 

Przedpełska  –  Bieniek  M.:  Dźwięk  w  filmie.  Agencja  Producentów  filmowych, 
Warszawa 2006. 

14.

 

Puzyna  Cz.:  Podstawowe  wiadomości  o  dźwiękach  i  ich  oddziaływanie  na  człowieka. 
Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985. 

15.

 

Reiss J.: Mała historia muzyki. PWM, Kraków 1987. 

16.

 

Schid.  W.  i  Pehle  T.:  Wideofilmowanie  Techniki  filmowania  Udźwiękowienie  MontaŜ. 
Muza S.A., Warszawa 1993. 

17.

 

Stradomski  W.:  Realizujemy  film  amatorski.  Wydawnictwo  Centralnego  Ośrodka 
Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa 1999. 

18.

 

Zonn  L.:  O  montaŜu  w  filmie  dokumentalnym.  Centralny  Ośrodek  Metodyki 
Upowszechniania Kultury, Warszawa 1986. 

19.

 

BBC Producers Guidelines. BBC – strony internetowe.