Kusnierz_743[02].Z1.01

_________________________________________________________________________

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Lidia Mnich

Projektowanie podstawowych wyrobów futrzarskich
743[02].Z1.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Materiał nauczania

4.1.

Rysunki stosowane w kuśnierstwie

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2.

Proporcje sylwetki ludzkiej

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3.

Zasady projektowania wyrobów futrzarskich

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy dotyczącej doboru skór

futerkowych na róŜnego rodzaju wyroby futrzarskie oraz zasad dotyczących projektowania
tych wyrobów.

W poradniku znajdziesz:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć juŜ ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy juŜ opanowałeś określone treści,

–

wiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę uzupełniającą.

Schemat układu jednostek modułowych

743[02].Z1

Podstawy projektowania

i modelowania

wyrobów futrzarskich

743[02].Z1.01

Projektowanie

podstawowych wyrobów

futrzarskich

743[02].Z1.02

Konstruowanie

i modelowanie form

wyrobów futrzarskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−−−−

organizować stanowisko pracy do wykonywania rysunków,

−−−−

dobierać materiały i przybory do sporządzania rysunku technicznego,

−−−−

określać rodzaje pisma rysunkowego, zasady konstrukcji, wzory liter, cyfr i znaków,

−−−−

określać zasady numeracji arkuszy rysunkowych, stosowanych symboli i oznaczeń,

−−−−

dobierać odpowiednią skalę rysunku do formatu arkusza,

−−−−

stosować rodzaje i grubość linii w rysunku technicznym,

−−−−

stosować zasady wymiarowania rysunków technicznych,

−−−−

określać zasady sporządzania rysunku odręcznego,

−−−−

określać prawidłową kompozycję pracy plastycznej,

−−−−

stosować zasady ustalania proporcji przedmiotów na odległość,

−−−−

rysować ubiór i jego fragmenty w rozłoŜeniu,

−−−−

rysować projekt ubioru damskiego na sylwetce w ruchu,

−−−−

wyjaśniać znaczenie umiejętności rysowania postaci ludzkich w zawodach
odzieŜowych,

−−−−

charakteryzować rysunki odręczne odzieŜowe,

−−−−

rozróŜniać barwy zasadnicze, pochodne i neutralne,

−−−−

odtwarzać kolory koła barw tęczowych i tworzyć barwy złamane,

−−−−

charakteryzować cechy barw,

−−−−

dobierać barwy skóry ze względu na odcień i nasycenie barwy,

−−−−

wyjaśniać pojęcie relatywizmu w zestawieniach barw,

−−−−

wyjaśniać wpływ barw i ich zestawień w ubiorze na wygląd człowieka,

−−−−

wyjaśniać zasady zestawiania barw w projektowanych ubiorach,

−−−−

charakteryzować przykłady ornamentów płaskich i przestrzennych,

−−−−

określać rolę dodatków i akcentów kolorystycznych w ubiorze,

−−−−

wyjaśniać zasady podziału form i ustalania proporcji elementów dekoracyjnych
w ubiorach,

−−−−

określać wpływ klimatu oraz obyczajów ludzi i wydarzeń historycznych na kształt
i kolor ubioru,

−−−−

rozpoznawać rodzaje odzieŜy ze skóry, charakterystyczne dla róŜnych okresów
historycznych,

−−−−

wykonywać rysunki techniczne z zastosowaniem specjalistycznych programów
komputerowych,

−−−−

określać wpływ budowy okrywy włosowej na jakość wyrobów futrzarskich,

−−−−

wyjaśniać cel wyprawy i uszlachetniania skór,

−−−−

charakteryzować poszczególne fazy wyprawy skór futerkowych,

−−−−

rozróŜniać podstawowe rodzaje skór futerkowych wyprawionych w stanie naturalnym,

−−−−

rozróŜniać podstawowe rodzaje skór futerkowych wyprawionych i uszlachetnionych,

−−−−

rozróŜniać imitacje skór,

−−−−

charakteryzować materiały pomocnicze i dodatki stosowane w konfekcjonowaniu
wyrobów futrzarskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−−−−

zastosować zasady sporządzania rysunków technicznych wyrobów futrzarskich,

−−−−

odczytać dokumentację techniczną wyrobu futrzarskiego,

−−−−

wykonać rysunek techniczny wyrobu futrzarskiego,

−−−−

wyjaśnić znaczenie rysunków dokumentacji technicznej w produkcji wyrobów
futrzarskich,

−−−−

narysować schemat postaci kobiecej według kanonu ośmiu głów,

−−−−

określić proporcje sylwetki damskiej, męskiej i dziecięcej,

−−−−

narysować sylwetkę statyczną i dynamiczną,

−−−−

wykonać rysunek Ŝurnalowy i modelowy ubioru,

−−−−

zaznaczyć na rysunku charakter i długość włosów w okrywie włosowej wyrobu
futrzarskiego,

−−−−

wykonać kopię rysunku Ŝurnalowego z zastosowaniem róŜnej skali,

−−−−

określić zastosowanie złudzenia optycznego w projektowaniu wyrobów kuśnierskich,

−−−−

wyjaśnić wpływ fasonu, koloru i wzoru materiału w ubiorze na wygląd człowieka,

−−−−

scharakteryzować nietypowe sylwetki damskie i męskie,

−−−−

wyjaśnić zasady tuszowania wad figury,

−−−−

wyjaśnić znaczenie i zmienność mody,

−−−−

scharakteryzować linie mody, style i fasony w ubiorach współczesnych,
z uwzględnieniem odzieŜy futrzanej,

−−−−

określić przeznaczenie ubiorów,

−−−−

rozpoznać styl ubiorów przedstawionych na ilustracjach w czasopismach i Ŝurnalach,

−−−−

odczytać informacje znajdujące się na rysunkach odzieŜowych,

−−−−

wykonać projekt ubioru dopasowanego formą i kolorem do określonych potrzeb,

−−−−

wykonać projekt ubioru dla osoby o nietypowej figurze, stosując zasady kolorystyki
i złudzeń optycznych,

−−−−

wykonać projekt ubioru tuszującego określoną fragmentaryczną wadę figury,

−−−−

rozpoznać stroje ludowe głównych regionów Polski,

−−−−

rozpoznać cechy regionalne w odzieŜy futrzanej,

−−−−

zaprojektować współczesny ubiór futrzany inspirowany określonym stylem
historycznym lub regionalnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.

Rysunki stosowane w kuśnierstwie

4.1.1. Materiał nauczania

Moda i jej rola w projektowaniu

Ubranie towarzyszy człowiekowi od początku dziejów. Łączenie z obuwiem, okryciem

głowy i innymi dodatkami podlega ciągłym zmianom i rozwojowi form.

OdzieŜ jest elementem ubioru. Funkcje odzieŜy wynikają z całokształtu procesów

społecznych i kulturowych, są związane z klimatem i warunkami geograficznymi.

Podstawowe funkcje odzieŜy to:

−−−−

ochrona przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi;

−−−−

zaspokojenie potrzeb estetycznych człowieka, wynikających z uwarunkowań
kulturowych (hierarchia społeczna, religia, obyczajowość).

Powstawanie i funkcjonowanie odzieŜy we współczesnym świecie, to zespolenie
elementów plastycznych, na etapie projektowania, z fachową rywalizacją przez
konstruktora i kuśnierza.

Moda współczesna, dotycząca ubioru, to zjawisko kulturowe i społeczne. Jest ono

nośnikiem dwóch sprzecznych tendencji:

−−−−

do wyróŜniania się spośród innych, podkreślania ubiorem własnego stylu,
indywidualności,

−−−−

do upodobnienia się do innych przez powielanie gotowych wzorców, modeli ubiorów
narzuconych przez projektantów.

Określenie  „współczesna”  dotyczy  mody  bliskiej  nam  w  czasie.  Nieco  ogólniejsze
i z pewnością nie toŜsame, jest to słowo „nowoczesna”, którą naleŜy odnieść, podobnie jak
w  sztuce,  do  mody  XX  wieku.  Nowoczesność  oznacza  rewolucyjne  przemiany,  jakie
dokonały się w sposobie ubierania, kreowania wizerunku zewnętrznego  kobiet, męŜczyzn,
dzieci  i  młodzieŜy.  Wynikiem  przemian  obyczajowych,  rozwoju  nauki  techniki  jest
charakterystyczne  dla  II  połowy  XX  wieku  zjawisko  kultury  masowej.  Jest  ono
następstwem  rozpowszechniania  we  wszystkich  krajach  i  na  wszystkich  kontynentach
licznych  informacji  (w  tym  równieŜ  dotyczących  mody  w  ubiorze)  za  pomocą
najnowocześniejszych  środków  przekazu.  Masowość  kultury,  a  więc  takŜe  masowość
mody,  prowadzi  do  niwelowania  granic  między  państwami  i  obszarami  róŜnych,
najodleglejszych  nawet  kultur  w  tym  zakresie.  Jednocześnie  moda  czerpie  wzory
z odrębności kulturowych w ubiorze, z ich bogactwa form, ornamentów i barw. Synonimem
nowoczesności  w  modzie  stał  się  ubiór  wygodny  i  funkcjonalny  (uwolniony  od  „jarzma”
modelującego  sylwetkę  gorsetu),  wykonany  z  higienicznych,  sprzyjających  człowiekowi
materiałów.  Nowoczesność  w  ubiorze  to  takŜe  umiejętność  kierowania  własnego
wizerunku,  stylu,  podkreślenia  swych  upodobań,  urody  i  figury.  Współczesny  świat  mody
to  zorganizowany  instytucjonalnie  systemem  powstawania  i  dystrybucji  odzieŜy.  Na  jego
szczycie  znajdują  się  domy  mody,  nadające  kierunek  modzie  światowej.  Informacje
o  modzie  są  przekazywane  w  postaci  ilustracji,  rysunków  Ŝurnalowych,  komentarzy
w Ŝurnalach. śurnale kierunkowe – specjalistyczne, słuŜą głównie projektantom, natomiast
Ŝ

urnale popularne – uŜytkowe, zawierające często formy i wykroje ubiorów, są skierowane

do konkretnej grupy odbiorców.

Ubiór stanowi waŜny element współczesnego Ŝycia. Jest świadectwem osobowości,

pozycji społecznej, poczucia stylu i kultury. W mnogości współczesnych ubiorów moŜna
wybierać dowolnie, kształtować własny sposób ubierania się.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

XX i XXI wiek to okres ciągłego przeobraŜenia się tendencji w modzie w kierunku
swobody i niezaleŜności.

Rysunki ubiorów miały zawsze charakter artystyczny. Powstały one wraz z istnieniem

domów mody i Ŝurnali. Samo wykonanie rysunku nie musiało oznaczać realizacji projektu
w formie rzemieślniczej, jednostkowej czy przemysłowej.
Niemal  wszyscy  znani  projektanci  mody  są  doskonałymi  rysownikami.  Ich  rysunki
odzwierciedlają odmienność stylową, temperament, upodobania projektanta.
Rysunki  artystyczne  ubiorów  z  epok  minionych  i  współczesne    mają  charakter  rysunków
Ŝ

urnalowych.

Rysunek Ŝurnalowy (rys.1.) jest stosowny w Ŝurnalach kierunkowych (zawierających
wskazówki dla projektantów odzieŜy) oraz w Ŝurnalach uŜytkowych (zawierających modele
do kopiowania i wykroje). Rysunki ubiorów są w nich przedstawiane zazwyczaj na
sylwetce proporcjonalnej, w ruchu ,z zaznaczeniem istotnych detali i linii mody.

Rys. 1.

Rysunek Ŝurnalowy według współczesnych projektantów [2, s. 18]

Szkic  Ŝurnalowy  (rys.  2)  jest  stosowany  współcześnie  w  róŜnego  typu  Ŝurnalach  oraz
popularnych  czasopismach  kobiecych.  Prezentuje  on  ubiór  na  sylwetce  nieproporcjonalnej
(nienaturalnie  wydłuŜonej,  wyszczuplonej  itp.)  w  sposób  niemal  karykaturalny  akcentuje
modną  linię  ubioru  i  sylwetkę  (np.  bardzo  wąska  talia,  nienaturalnie  szerokie  ramiona).
Szkic Ŝurnalowy ujawnia tendencje w modzie, sugeruje styl ubioru przez akcentowanie jego
oczywistych,  charakterystycznych  cech,  nie  prezentuje  detali,  jeśli  nie  są  one  nośnikiem
stylu.  MoŜe  być  wykonywany  róŜnymi  technikami  artystycznymi  lub    kilkoma
jednocześnie.
Do  powstania  odzieŜy  w  produkcji  seryjnej  niezbędny  jest  projekt  plastyczny  modelu
odzieŜowego.  Zawiera  on  rysunek  modelowy  odzieŜy,  opis  modelu,  próbki  materiałów
odzieŜowych  i  dodatków  krawieckich.  Dokument  ten  umoŜliwia  opracowanie  form
modelowych  odzieŜy  do  zaprojektowanego  modelu.  Projekty  plastyczne  odzieŜy
opracowuje  specjalista – projektant, najczęściej plastyk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 2. Szkic Ŝurnalowy według współczesnych projektantów [2, s. 19]

Rysunek modelowy prezentuje wygląd modelu odzieŜy z przodu, z tyłu, wraz ze
wszystkimi detalami.
MoŜe być przedstawiony:

−−−−

na sylwetce proporcjonalnej (rys. 3),

−−−−

w rozłoŜeniu na płasko (rys. 4),

−−−−

na manekinie,

−−−−

na wieszaku.

Wykonuje się go odręcznie, precyzyjną, linearną, ale miękką i płaską kreską.

Innym  rodzajem  rysunku,  towarzyszącego  produkcji  seryjnej  lub  masowej,  jest  rysunek
techniczny.  Jest  on  elementem  dokumentacji  techniczno  –  technologicznej.  Wykonany  na
podstawie  modelu  wzorcowego,  słuŜy  kontroli  poprawności  wykonania  wzorca.  Kontroler
ustala, czy wymiary zdjęte z wzorca odzieŜy i zamieszczone na rysunku są zgodne z tabelą
wymiarów zamieszczoną w Polskich Normach.

Rys. 3.

Rysunek modelowy na sylwetce Rys. 4.

Rysunek modelowy w „rozłoŜeniu na płasko”

[2, s. 19] [1, s. 19]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Elementy składowe dokumentacji techniczno

−−−−

technologicznej

Produkcja wszystkich przedsiębiorstw jest oparta na określonych wzorcach

i dokumentach. Dokumenty ustalają przedmiot produkcji, jej rodzaj, cechy materiału,
kolejność

wytwarzania

itp.

Zespół

wszystkich

dokumentów

informacyjnych

o technologicznym sposobie otrzymywania wyrobu nazywa się dokumentacją techniczno

technologiczną
Zakres  i  rodzaj  dokumentacji  zaleŜy  od  wielkości  zakładu  produkcyjnego.  Przy  produkcji
jednostkowej lub małoseryjnej stosuje się dokumentację skróconą.
Na komplet takiej dokumentacji składają się:

−−−−

rysunek modelowy (lub fotografia) wyrobu,

−−−−

opis techniczny wyrobu,

−−−−

wzorniki,

−−−−

normy materiałowe.

Przy produkcji seryjnej lub wielkoseryjnej jest wymagana pełna dokumentacja techniczna.
W skład pełnej dokumentacji technicznej wchodzą:

−−−−

rysunek modelowy,

−−−−

opis wyrobu gotowego,

−−−−

wzorniki i rysunki techniczne,

−−−−

karta materiałowa wyrobu,

−−−−

rozkładka do rozkroju materiału,

−−−−

normy materiałowe,

−−−−

normy czasu pracy,

−−−−

karta technologiczna wyrobu (opis technologiczny wyrobu),

−−−−

wniosek o ustalenie ceny,

−−−−

uwagi końcowe.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jaka jest róŜnica między odzieŜą, a ubraniem?

Jakie są funkcje współczesnej odzieŜy?

Jaka jest rola mody w projektowaniu odzieŜy?

Jakie rodzaje rysunków stosowane są w kuśnierstwie?

Jaka jest róŜnica między rysunkiem modelowym i Ŝurnalowym?

Do czego słuŜy rysunek techniczny odzieŜy?

Jaka jest rola rysunków instruktaŜowych przy produkcji odzieŜy futrzanej?

Co to jest dokumentacja techniczno – technologiczna?

Jakie jest znaczenie dokumentacji techniczno – technologicznej?

10.

Jakie są elementy składowe dokumentacji techniczno

– technologicznej?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz z aktualnych Ŝurnali mody trzy rysunki przedstawiające odzieŜ futrzaną

i wykonaj ich opis ogólny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

dokonać analizy wytycznych aktualnej mody w oparciu o Ŝurnale,

wybrać trzy rysunki przedstawiające odzieŜ futrzaną,

wykonać opis ogólny wyrobów,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

aktualne Ŝurnale mody,

−−−−

zeszyt uczniowski,

−−−−

przybory do pisania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Wykonaj rysunek modelowy przedstawionego przez nauczyciela wyrobu futrzanego

w rozłoŜeniu na płasko.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wykonać rysunek modelowy przedstawionego wyrobu,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

model wyrobu kuśnierskiego,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Wybierz z aktualnych Ŝurnali mody rysunek Ŝurnalowy wyrobu odzieŜowego

futrzanego. Wykonaj projekt plastyczny wybranego modelu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wykonać rysunek modelowy wybranego wyrobu,

wykonać opis ogólny modelu,

dobrać próbki materiałów podstawowych i dodatków potrzebnych do wykonania
modelu,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

urnale mody,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

próbki materiałów podstawowych (odpad ze skór futerkowych),

−−−−

próbki dodatków krawieckich,

−−−−

klej,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Odczytaj i zapisz w zeszycie informacje zawarte na rysunkach w dokumentacji

techniczno

−

technologicznej wyrobu kuśnierskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zapoznać się z dokumentacją wyrobu,

odczytać informacje zawarte na rysunkach w dokumentacji,

zapisać w zeszycie pozyskane informacje,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

dokumentacja techniczno-technologiczna wyrobu kuśnierskiego,

−−−−

zeszyt,

−−−−

przybory do pisania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

4.1.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić róŜnice między odzieŜą, a ubraniem?

określić funkcję odzieŜy?

określić rodzaje i wpływ mody na wygląd wyrobów futrzanych?

scharakteryzować rodzaje rysunków stosownych w kuśnierstwie?

określić rolę dokumentacji techniczno

– technologicznej przy

produkcji wyrobów kuśnierskich?

wymienić

elementy

składowe

dokumentacji

techniczno-

technologicznej?

wykonać opis ogólny rysunków odzieŜy futrzanej?

wykonać rysunek modelowy wyrobu futrzanego w rozłoŜeniu na
płasko?

wykonać projekt plastyczny wyrobu futrzanego?

10)

odczytać

informacje

zawarte

dokumentacji

techniczno-

technologicznej wyrobu kuśnierskiego?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Proporcje sylwetki ludzkiej

4.2.1.Materiał nauczania

Poznanie budowy poszczególnych części ciała, ich funkcji i proporcji jest podstawą

przy rysowaniu sylwetek: dziecka, kobiety i męŜczyzny.
Zasadniczą cechą proporcji ciała człowieka jest odpowiedni stosunek wysokości głowy do
wysokości całej sylwetki.
Proporcje głowy w stosunku do wysokości całego ciała wynoszą:

−

u rocznego dziecka 1:4;

−

u dwuletniego dziecka 1:5;

−

u czteroletniego dziecka 1:5,5;

−

u dziecka w wieku 6 –8 lat 1:6;

−

w wieku 10 lat 1:6,5;

−

w wieku 14 lat 1:7,5;

−

w wieku 18 – 22 lata 1:8.

Jak  wynika  z  tego  zestawienia,  w  miarę  rozwoju  człowieka,  głowa  w  stosunku  do  całego
ciała  zwiększa  swoje  wymiary  wolniej  niŜ  tułów,  ręce  i  nogi.  Wszystkie  inne  proporcje
ulegają  równieŜ  zmianie  wraz  z  wiekiem  i  rozwojem  fizycznym.  U  człowieka  dorosłego
o wysokim wzroście wysokość głowy stanowi 1/8 wysokości całej sylwetki.
Analiza sylwetki dziecięcej

Jak juŜ wspomniano na początku rozdziału, głowa dziecka jest nieproporcjonalnie

większa w stosunku do głowy człowieka dorosłego i u niemowlęcia stanowi czwartą część
wzrostu,  a  u  dziecka  dwuletniego  –  piątą  część.  Czaszka  dziecka  jest  duŜa,  okrągła,  górą
rozbudowana,  twarz  mała.  Część  twarzowa  rośnie  szybciej  i  zmieniają  się  jej  proporcje.
W miarę przybywania lat, linia oczu, która znajduje się poniŜej połowy wysokości twarzy,
przesuwa  się  ku  górze,  aŜ  znajdzie  się  mniej  więcej  na  jej  połowie.  Na  proporcje
i  ukształtowanie  twarzy  wywiera  równieŜ  wpływ  rozwój  uzębienia  i  szczęk.  Dziecko  ma
krótką  i  cienką  szyję  o  niewyrobionych  mięśniach,  zupełnie  niewidoczną  wśród  fałd
tłuszczu, poza tym wąskie ramiona i małe róŜnice w szerokościach poszczególnych części
ciała. Nie ma zupełnie zwęŜenia na linii pasa, a nawet zaznacza się tam wypukły brzuszek.
Kończyny górne i dolne są krótkie i nie ukształtowane. Ręce prawie na całej długości mają
jednakową  grubość,  tworząc  jakby  rodzaj  wałeczków  związanych  nitką  nad  dłonią.
Podobnie  grubość  nóg  w  udach  niewiele  się  róŜni  od  ich  grubości  w  kolanach,  a  obwód
łydki jest niewiele mniejszy niŜ obwód w kostce. Długość nóg równa się połowie długości
ciała,  nie  licząc  głowy,  tzn.  Ŝe  długości  nóg  oraz  tułowia  są  jednakowe.  Dłonie  i  stopy
dziecka są proporcjonalnie małe, co powoduje jego chwiejną równowagę.

W wieku 13–14 lat sylwetka dziecka nabiera smukłości. WydłuŜają się kończyny,

a ramiona nadal pozostają wąskie (rozrastają się dopiero w okresie rozwoju fizycznego).

Uwagi powyŜsze pomogą w rysowaniu sylwetki, tzn. schematu, który będzie potrzebny

przy projektowaniu futerek dziecięcych, koŜuszków, serdaczków, skafandrów, rękawiczek,
czapek, butów itp.
Schemat figury dziecka w wieku 6 lat

Schemat taki wykonujemy w następujący sposób. Na środku arkusza rysujemy linię

pionową – będzie to oś symetrii schematu. Odkładamy na niej sześć równych odcinków,
przez końce których prowadzimy ciągłe cienkie linie poziome (rys. 7). Otrzymujemy sześć
tzw. pól (I, II, III, IV, V, VI). Podstawą przy rysowaniu schematu będzie wysokość głowy
odpowiadająca długości jednego takiego pola (np. 3 cm).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Na polu I odmierzamy, od osi symetrii w prawo i w lewo, połowę wysokości głowy

i  rysujemy  kwadrat.  W  kwadrat  ten  wpisujemy  koło,  które  jest  schematycznym  obrazem
głowy.  Pozostałą  część  pionowego  odcinka,  tzn.  odległości  od  pola  II  do  VI  włącznie,
dzielimy na połowę i otrzymujemy linię bioder. Długość tego odcinka równa jest szerokości
głowy  (naleŜy  go  połączyć  liniami  pomocniczymi  z  kwadratem  przeznaczonym  do
rysowania  głowy).  Odległość  od  linii  bioder  do  linii  głowy  określa  nam  długość  korpusu,
a odległość  od  linii  bioder  do  końca  pola  VI  –  długość  nóg.  Długość  nóg  dzielimy  na
połowę i otrzymujemy linię kolan.

Rys. 7. Schemat sylwetki dziecka [3, s. 141]

Na polu III, od góry, odmierzamy 1/3 wysokości głowy i rysujemy linię poziomą, która

wyznacza  nam  linię  talii.  Następnie  pole  II  dzielimy  na  trzy  równe  części  (wzdłuŜ  osi
symetrii)  i  otrzymujemy  dwie  linie  poziome,  z  których  pierwsza  od  góry  jest  linią
szerokości  ramion.  Odcinek  obrazujący  szerokość  ramion  wynosi  1

wysokości głowy.

Końce tego odcinka łączymy liniami skośnymi stycznymi do koła obrazującego głowę
w punkcie jego przecięcia się z osią symetrii – tam jest podbródek. Następnie wykreślamy
schemat szyi, rysując dwie krótkie pionowe kreski, po obu stronach osi symetrii, oddalone
od siebie o 1/3 wysokości głowy. Druga linia pozioma jest linią pachy, a jej długość równa
jest szerokości sylwetki.

Następnie na linii podstawy, czyli linii stóp, odmierzamy od środka w lewo i w prawo

po 1/3 wysokości głowy i otrzymane punkty łączymy z punktami szerokości bioder. Od
linii stóp odmierzamy w górę 1/4 wysokości głowy – jest to linia kostki, którą krótkimi
skośnymi kreskami łączymy z podstawą. Linie palców stóp mają długość równą szerokości
bioder i trzeba je zaznaczyć małymi prostokątami.

Następnie rysujemy ręce, które są lekko odchylone od sylwetki i sięgają poniŜej

korpusu. Na linii łokcia trzeba je trochę pogrubić, zwłaszcza od zewnętrznej strony, nadając
im wygląd zgiętych. Przegub ręki powinien znajdować się na linii oddzielającej pola III
i IV, a dłonie naleŜy zakończyć pod kątem ostrym, wydłuŜając je nieco poniŜej linii bioder.
Nogi rozdzielamy linią pionową, biegnącą wzdłuŜ osi symetrii od linii bioder do stóp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rysunek  schematyczny  sylwetki  dziecka  moŜna  rysować  etapami,  wyciągając  kontury
grubszą  linią.  Głowę  moŜna  trochę  zwęzić  i  poniŜej  jej  połowy  narysować  na  jednej  linii
oczy  i  uszy  oraz  dorysować  włosy,  poza  tym  lekko  zaokrąglić  łuk  szyi  i  na  zewnątrz
ramiona.  Ręce  w  łokciu  naleŜy  wyprowadzić  miękką  linią  przechodzącą  w  zaokrągloną
dłoń  z  kciukiem.  Na  linii  pasa  robimy  minimalne  wcięcie.  To  samo  powtarzamy  na  linii
kolan  i  w  kostkach.  Prostokąt  znajdujący  się  u  podstawy  zakreślamy  małymi  łukami
od środka na zewnątrz i otrzymujemy palce stóp.
Tak  przygotowana  sylwetka  czy  szablon  będzie  pomocą  przy  rysowaniu  odzieŜy
w kuśnierstwie.
Analiza sylwetki kobiecej

Figurę kobiecą charakteryzuje smukłość, wąska talia i wydatne okrągłe biodra, których

szerokość równa się szerokości ramion. Odcinek pionowy, który przyjmujemy
za wysokość, moŜemy podzielić na cztery równe części (rys. 8):

−−−−

od czubka głowy do linii biustu (albo linii pachy),

−−−−

od linii biustu do linii bioder,

−−−−

od linii bioder do linii kolan,

−−−−

od linii kolan do linii stóp (do podstawy).

Przy rysowaniu schematu sylwetki odległości te naleŜy jeszcze podzielić na połowy,

w wyniku czego otrzymamy dodatkowe cztery linie – licząc od góry:

−−−−

linię podbródka (znajduje się w połowie między linią czubka głowy a linią biustu),

−−−−

linię talii (dzieli na połowy odcinek od linii pachy do linii bioder),

−−−−

linię połowy ud (która jest w połowie między linią bioder a linią kolan),

−−−−

linię dzielącą odcinek od kolan do linii stóp.

W ten sposób otrzymujemy osiem równych części, potwierdzając tym regułę,

e wysokość proporcjonalnie zbudowanej sylwetki wynosi osiem odcinków równych

wysokości głowy.

Rys. 8. Schemat sylwetki kobiecej [3, s. 143]

Zarys głowy kobiecej, widziany z przodu, ma kształt owalu, przy czym górna część jest

szersza, a dolna zwęŜa się, zarysowując podbródek. Prawidłowo zbudowana szyja tworzy
walec wychylony do przodu. Ramiona mają kształt prosty i nierównomiernie spadzisty, bo

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

mniej więcej od połowy na zewnątrz są bardziej poziome. Szerokość ich odpowiada
szerokości bioder, a szerokość talii - szerokości głowy. Część ręki od ramienia do łokcia ma
kształt zbliŜony do walca. Natomiast część przedramieniowa przy łokciu, poszerza się, a im
bliŜej dłoni, tym jest węŜsza. Nogi są najszersze w górnej części, a kształt ich odznacza się
symetrią. Zewnętrzna strona nogi ma wypukłości, zaś wewnętrzna – wklęsłości. Dłonie
i stopy mają skomplikowaną budowę i dlatego rysuje się je w sposób uproszczony jak przy
schemacie dziecięcym.

Sylwetka kobieca wygląda niekorzystnie bez włosów i dlatego rysując schemat naleŜy

je zaznaczyć kilkoma miękkimi linami.
Schemat sylwetki kobiecej

Przystępując do rysowania schematu, ustalamy wysokość głowy (najlepiej 3 cm).

Następnie na środku arkusza wykreślamy linię pionową, którą, dzielimy liniami poziomymi
na osiem równych części (rys. 8). Wszystkie te odległości numerujemy od góry, ustalając
pola: I, II, III, IV, V, VI, VII i VIII, przy czym kolejne linie poziome mają następujące
nazwy: linia podbródka, pachy, talii, bioder, lina połowy ud, linia kolan i stóp.

Na pierwszym polu, od środka w lewo i w prawo, odmierzamy 1/3 wysokości głowy

i rysujemy dwie linie pionowe, łączące linię czubka głowy z linią podbródka.
W otrzymanym prostokącie rysujemy owal twarzy, którego górną część moŜna wykreślić za
pomocą cyrkla, a dolną trzeba zwęzić tak, by przypominała brodę.
Pole II dzielimy na połowy i otrzymujemy linię ramion. Szerokość ramion wynosi 1

wysokości głowy. Odcinki równe po 2/3 wyspę kości głowy odmierzamy w obie strony od
osi  symetrii  (tak  jak  na  schemacie  dziecka).  Na  osi  symetrii  sylwetki  odmierzamy
począwszy  od  brody  w  dół  3/4  wysokości  głowy  i  punkt  ten  łączymy  liniami  skośnymi
z  odcinkiem  szerokości  ramion.  MoŜna  od  razu  narysować  krótkimi  liniami  pionowymi
szyję,  której  szerokość  wynosi  1/3  wysokości  głowy.  Na  linii  talii  odmierzamy  szerokość
głowy i odcinek ten łączymy z linią ramion. Szerokość ramion przenosimy na linię bioder
i  wyznaczone  punkty  łączymy  z  szerokością  talii.  Na  linii  stóp,  od  środka  w  obie  strony,
odmierzamy;  1/3  wysokości  głowy.  Następnie  równolegle  do  linii  stóp  rysujemy  linię;
kostki,  która  jest  oddalona  od  podstawy  o  1/3  wysokości  głowy.  Szerokość  nogi  w  kostce
jest  mniejsza  niŜ  szerokość  stopy.  NaleŜy  więc  zwęzić  ją,  aby  nogi  nie  były  za  grube.
Punkty szerokości nogi w kostce łączymy liniami skośnymi z punktami szerokości bioder.
U  podstawy  stóp  rysujemy  prostokąty,  tak  jak  w  schemacie  sylwetki  dziecka.  Nogi
rozdzielamy  linią  pionową  (od  linii  bioder  do  stóp)  –  stanowią  one  połowę  wysokości
sylwetki.  Z  kolei  rysujemy  ręce,  które  są  odchylone  od  sylwetki  i  są  w  pozycji  lekko
zgiętej,  przy  czym  staw  łokciowy  znajduje  się  na  wysokości  talii,  a  nadgarstek  na  linii
bioder. Długość dłoni kończy się w odległości 1/4 wysokości głowy od linii podstawy ud.

Tak uzyskany schemat figury kobiecej uzupełnia się miękką linią konturu ciała.

Analiza sylwetki męskiej

Sylwetka męska róŜni się od kobiecej masywnością figury, szerokimi ramionami,

dobrze rozwiniętymi mięśniami rąk (tzw. bicepsy), które powodują silne poszerzenie ręki,
tuŜ poniŜej stawu. Głowa ma kształt owalu spłaszczonego w miejscu skroni i osadzona jest
na szerokiej umięśnionej szyi. Poza wymienionymi róŜnicami pozostałe proporcje
w sylwetce męskiej są takie same jak w figurze kobiecej
Schemat sylwetki męskiej

Schemat sylwetki męskiej, podobnie jak schemat sylwetki kobiecej, zaczynamy

rysować od linii pionowej i zaznaczenia liniami poziomymi pól I

−

VIII (rys. 9).

Linie poziome oddzielające pola są takie same jak w schemacie sylwetki kobiecej,

jedynie linia talii (pasa) jest połoŜona niŜej o 1/4 wysokości głowy od linii pola III. Na linii
pola I odmierzamy od osi symetrii w lewo i w prawo po 1/3 wysokości głowy. Otrzymane

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

punkty łączymy liniami pionowymi i otrzymujemy prostokąt, w który wpisujemy owalny
kształt głowy, w górnej części szeroko rozbudowany.

Pole II dzielimy na połowy i otrzymujemy linię szerokości ramion, na której

odmierzamy szerokość ramion równą dwóm wysokościom głowy. Odcinek ten łączymy
liniami skośnymi z punktem znajdującym się na osi symetrii w odległości 1/4 wysokości
głowy od podbródka. MoŜna od razu narysować szyję, która jest niewiele węŜsza od głowy.

Na linii stóp odmierzamy 1/4 wysokości głowy w lewo i w prawo od środka,

a otrzymane punkty łączymy za pomocą dwu linii skośnych z punktami wyznaczającymi
szerokość ramion. Wyznaczają one kontur bioder i nóg.

Na linii stóp odmierzamy w obie strony od osi symetrii 1/3 wysokości głowy i w górę

tę samą odległość. Daje to linię kostek i ich szerokość.

Rys. 9. Schemat sylwetki męskiej [3, s. 146]

Szerokość  nóg  w  kostce  łączymy  liniami  skośnymi  z  wymiarem  szerokości  stóp  na  linii
podstawy  i  dorysowujemy  mały  wąski  prostokąt  przeznaczony  do  narysowania  palców.
Nogi  rozdzielamy  linią  pionową,  biegnącą  od  punktu  znajdującego  się  poniŜej  linii  bioder
do  linii  podstawy.  Na  linii  pasa  odmierzamy  wysokość  głowy  i  odcinek  ten  łączymy
z szerokością  ramion  i  szerokością  bioder.  W  ten  sposób  otrzymujemy  zarys  klatki
piersiowej  i  bioder.  Wewnętrzny  górny  kontur  ręki  zaczynamy  rysować  od  punktu
znajdującego  się  na  linii  pachy.  Z  konturem  rąk  postępujemy  podobnie  jak  w  poprzednim
schemacie  z  tą  róŜnicą,  Ŝe  są  one  grubsze  i  naleŜy  je  więcej  zaokrąglić  na  linii  ramienia.
Rękę  w  łokciu  poszerzamy  zwęŜając  w  nadgarstku  a  dłoni  nadajemy  kształt  zgiętej
w palcach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sylwetka w ruchu

Po omówieniu poznanych schematów figur ludzkich (dziecka, kobiety, męŜczyzny)

dochodzimy do wniosku, Ŝe są to uproszczone, płaskie, sztywne sylwety potrzebne tylko do
opracowania  prostych  w  układzie  ubiorów  futrzanych  w  ujęciu  tzw.  wieszakowym.
Są  pewne  konstrukcje  futer,  w  których  układ  skór  albo  dekoracyjny  haft  są  widoczne  na
sylwetce przedstawionej w ruchu. W tym celu opracowany uproszczony schemat wycinamy
z  kartonu,  aby  otrzymać  sylwetkę  i  nacinamy  (zgodnie  z  rysunkami  10–12)  w  miejscach
linii pach, pasa (talii), bioder, łokcia, kolan itp. Sylwetkę układamy na kartonie w dowolnej
pozie, zachowując linię równowagi (tzw. środek cięŜkości) i obrysowujemy.

Rys. 10. Sylwetka dziecka w ruchu [3, s. 149]

Rys. 11. Sylwetka kobieca w ruchu Rys. 12. Sylwetka męska w ruchu

[3, s. 150] [3, s.151]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sylwetkę ludzką w ruchu moŜna jeszcze pokazać z uwzględnieniem perspektywy. Jest

to  trudniejszy  sposób  wykonania  sylwetki  i  pokazania  na  niej  wyrobów  kuśnierskich.
Wiemy,  Ŝe  człowiek  znajduje  się  w  ciągłym  ruchu  i  ubiory,  które  nosi,  zmieniają  swój
układ w zaleŜności od ustawienia sylwetki. Najbardziej widoczny jest ubiór i jego detale na
sylwetce  ustawionej  ukośnie  w  stosunku  do  linii  horyzontu.  Aby  ułatwić  narysowanie  tak
ustawionej  sylwetki,  posługujemy  się  tzw.  stelaŜem,  czyli  układem  kostno

−

stawowym

(rys.  13).  Wszystkie  połączenia  stelaŜu  są  miejscami  stawów,  a  więc  punktami  miejsc
ruchomych  układających  się  dowolnie  w  róŜnych  kierunkach.  Oś  miednicy  sylwetki
kobiety  klasycznie  zbudowanej  znajduje  się  w  połowie  odległości  od  linii  talii  do  linii
bioder, a szerokość jej ramion równa się szerokości bioder.

Rys. 13. Układ kostno – stawowy sylwetki kobiecej Rys. 14. Sylwetka kobieca w perspektywie

[3, s. 152] [3, s. 153]

Rysując sylwetkę ludzką z uwzględnieniem perspektywy moŜna przyjąć dowolne

układy  i  pochylenia.  Gdy  sylwetka  jest  pochylona,  w  celu  zachowania  równowagi  ciała
szyja  i  wewnętrzna  kostka  nogi  powinny  się  znajdować  na  linii  środka.  JeŜeli  rysujemy
sylwetkę  wysuniętą  z  jednego  boku  do  przodu,  to  pozostałe  części  ciała  ulegają  skrótom
perspektywicznym (rys.14).

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie są proporcje figury ludzkiej?

Jakie róŜnice moŜna wyodrębnić w proporcjach sylwetki dziecięcej i osoby dorosłej?

Jakie są cechy charakterystyczne sylwetki dziecka?

Jakie cechy charakteryzują sylwetkę kobiecą?

Jakie są róŜnice w budowie sylwetki męskiej i kobiecej?

Jakie są zasady wykonywania schematów sylwetek dziecięcej, kobiecej i męskiej?

W jaki sposób przygotować schemat sylwetki ludzkiej do narysowania jej w ruchu?

W jaki sposób uzyskać efekt ruchu sylwetki?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj schemat sylwetki dziecka na kartonie z bloku technicznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

narysować schemat sylwetki dziecka zgodnie z opisem w poradniku ucznia, zwracając
uwagę na dokładność pomiarów,

sprawdzić proporcje sylwetki,

narysować kontury ciała,

wyciąć wykonany schemat sylwetki,

ponacinać sylwetkę w odpowiednich miejscach

(rys. 10),

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok techniczny – format A4,

−−−−

ołówki róŜnej twardości (H, HB, B),

−−−−

przybory kreślarskie,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Wykonaj schemat sylwetki kobiecej na kartonie z bloku technicznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wykonać schemat sylwetki zgodnie z opisem w poradniku ucznia, zwracając uwagę na
dokładność pomiarów,

sprawdzić proporcje sylwetki,

wymodelować kontury ciała,

wyciąć wykonany schemat,

ponacinać sylwetkę w odpowiednich miejscach (rys. 11),

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy.

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok techniczny – format A4,

−−−−

ołówki róŜnej twardości (H, HB, B),

−−−−

przybory kreślarskie,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Wykonaj schemat sylwetki męskiej na kartonie z bloku technicznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

wykonać schemat sylwetki zgodnie z opisem w poradniku ucznia, zwracając uwagę na

dokładność pomiarów,

sprawdzić proporcje sylwetki,

wymodelować kontury ciała,

wyciąć wykonany schemat,

ponacinać sylwetkę w odpowiednich miejscach (rys. 12),

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy.

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok techniczny – format A4,

−−−−

ołówki róŜnej twardości (H, HB, B),

−−−−

przybory kreślarskie,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Narysuj sylwetkę kobiecą w ruchu na podstawie rysunków 13, 14 z poradnika ucznia.

Wytnij ją z kartonu i dorysuj odzieŜ oraz dodatki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)

narysować stelaŜ (rys 13),

przedstawić ruch na stelaŜu,

wymodelować kontury ciała (rys 14),

wyciąć sylwetkę z kartonu,

odrysować sylwetkę,

dorysować odzieŜ oraz dodatki,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

ołówki róŜnej twardości (H, HB, B),

−−−−

przybory do rysowania,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5

Wykonaj kopię, wybranego z katalogu lub literatury, polskiego stroju regionalnego

techniką siatki rysunkowej w skali 2:1.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przejrzeć katalogi strojów regionalnych i literaturę,

wybrać rysunek stroju regionalnego do kopiowania,

wykreślić siatkę rysunkową kwadratową na wybranym rysunku,

oznaczyć pola siatki rysunkowej,

narysować siatkę o dwukrotnie większych rozmiarach na arkuszu z bloku,

przekopiować wybrany rysunek na arkusz z bloku,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

poradnik ucznia,

−

katalogi strojów regionalnych,

−

blok rysunkowy,

−

przybory do rysowania (ołówek, gumka),

−

linijka z podziałką

−

literatura z rozdziału 6.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić proporcje figury ludzkiej?

wymienić róŜnice w proporcjach sylwetek dziecięcej i osoby dorosłej?

wymienić cechy charakterystyczne dla sylwetki dziecięcej?

wymienić cechy charakterystyczne dla sylwetki kobiecej?

określić róŜnicę w budowie sylwetki kobiecej i męskiej?

wykonać schematy sylwetki: dziecka, kobiety i męŜczyzny według
wzoru?

przygotować schematy sylwetek do uzyskania efektu ruchu?

wykonać kopię stroju techniką siatki rysunkowej?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Zasady projektowania wyrobów futrzarskich

4.3.1.

Materiał nauczania

Projektowanie to proces twórczy i świadomy, opierający się na wiedzy plastycznej

i technologicznej.

−−−−

wiedza plastyczna to suma wiadomości o formie odzieŜowej jako płaszczyźnie i bryle
oraz wszystkich elementach je określających,

−−−−

wiedza technologiczna to podstawy kroju oraz znajomości stylów w ubiorze,
rozmaitości fasonów, detali, cech materiałów odzieŜowych,

−−−−

projektowanie to takŜe świadomość mody aktualnej i jej nowinek.

OdzieŜ moŜna projektować:

−−−−

do określonych materiałów,

−−−−

z wyobraźni, tworząc niczym nie ograniczone własne pomysły,

−−−−

do figur z odchyleniem,

−−−−

dla konkretnej figury,

Zasady projektowania odzieŜy:

−−−−

ustalić przeznaczenie odzieŜy, okazje (wizytowa, wieczorowa, całodzienna);

−−−−

zdecydować o stylu (styl klasyczny, sportowy, romantyczny, awangardowy);

−−−−

wybrać źródło inspiracji, czyli odmianę stylową, lub znaleźć własne źródło pomysłu
w ramach stylu Ŝurnalowego;

−−−−

określić modną linie w danym sezonie i dostosować ją do wybranego stylu;

−−−−

ustalić tonację barwną lub zestaw kolorystyczny, stosując kontrast lub podobieństwo
kolorów (zgodnie z tendencjami w modzie);

−−−−

dobrać właściwy materiał.

Projektowanie ubiorów dla róŜnych typów figur

Zgodnie z obowiązującą typologią, figury ludzkie dzieli się ze względu na budowę na

trzy typy: figurę klasyczną, figurę normalną, figurę normalną z odchyleniem (odchylenia to
wady budowy i postawy oraz wad fragmentów ciała).
Figurę  klasyczną  charakteryzuje  to,  Ŝe  wszystkie  wymiary,  tzn.  obwody  i  długości,  są
proporcjonalne do wzrostu. Według współczesnego kanonu idealnej figury, wysokości ciała
jest  równa  ośmiu  wysokościom  głowy,  natomiast  długość  nóg  stanowi  47%  wysokość
ciała(przyjętej  jako  100%),  a  tułów  wraz  z  głową  –  53%.  Stosując  schemat  sylwetki
kobiecej,  relacje  tę  upraszcza  się,  dzieląc  sylwetkę  na  dwie  równe  części  –  tułów  z  głową
i długość nóg. Inne relacje to:

−−−−

obwód biustu równy obwodowi bioder,

−−−−

biodra optycznie węŜsze od ramion,

−−−−

talia w obwodzie węŜsza o 20 – 30 cm od obwodu bioder, w zaleŜności od budowy
kośćca.

Figurę  normalną,  najczęściej  spotykaną,  cechuje  proporcjonalność  wszystkich  długości
ciała  do  wzrostu,  natomiast  obwody  (szerokości)  są  proporcjonalne  do  obwodu  klatki
piersiowej.
Figura  normalna  z  odchyleniami  to  figura  za  szczupła,  za  tęga,  za  wysoka  lub  za  niska.
Często spotka się figury, w których wady te występują łącznie, np. za tęga i za wysoka, za
tęga i za niska, za szczupła i za wysoka, za szczupła i za niska.
Do wad fragmentarycznych zalicza się:

−−−−

szyję za krótką i za grubą lub za długą i za szczupłą,

−−−−

ramiona zbyt szerokie, zbyt wąskie, nadmiernie spadziste lub za wysokie,

−−−−

biust zbyt obfity, zbyt płaski lub zbyt wypukły,

−−−−

talię za wąską lub za szeroką (nie zaznaczoną),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−−−−

za wysoki lub za niski stan,

−−−−

biodra za szerokie, za wąskie, za wysokie lub za niskie,

−−−−

nogi za krótkie lub za długie.

Ze względu na postawę (ukształtowanie kręgosłupa) figury dzieli się na (rys. 15): normalną,
pochyłą,  spręŜystą.  Rodzaj  postawy  określa  się  odchyleniem  ciała  od  pionu  na  wysokości
szyi, łopatek i talii. Niewłaściwa postawa powoduje nieprawidłowości w budowie.
Figura normalna charakteryzuje się właściwą postawą i wymiarami, jej odchylenie od pionu
na linii talii wynosi 1 cm, na wysokości szyi 2 cm.
Figura  pochyła  charakteryzuje  się  zgarbionymi  plecami,  płaską  klatką  piersiowa,  płaskimi
pośladkami,  nieco  wystającym  brzuszkiem.  Odchylenie  od  pionu  na  linii  talii  wynosi
2–3 cm, na linii szyi 3–4 cm.
Figura  spręŜysta  charakteryzuje  się  wypukłą  klatką  piersiowa  i  pośladkami,  płaskimi
plecami, nadmiernym „wcięciem” w talii. Odchylenie na linii talii wynoszą 6–7 cm, na linii
szyi 1,0–1,5 cm.

Plastyczne projektowanie odzieŜy dla figur z wadami jest ściśle związane

z konstrukcyjnymi rozwiązaniami krawieckimi, których podstawą są elementy kształtujące
formę odzieŜy oraz umiejętne wykorzystanie złudzeń optycznych.
Podstawowe zasady projektowania ubiorów dla figur z wadami:

−

zachowanie właściwych proporcji w stosunku do sylwetki, co ujawnia się w relacji
wielkości i ilości detali do płaszczyzny odzieŜy oraz relacji między górną (do talii),
a dolną (od talii) partią sylwetki,

−

eksponowanie najładniejszych partii figury,

−

odwracanie uwagi od partii mało atrakcyjnych.
Tuszowanie wad figur polega na umiejętnym wykorzystaniu cech materiału

odzieŜowego i odpowiednim doborze fasonu. Do środków plastycznych, wynikających
z cech charakterystycznych materiału odzieŜowego, zalicza się równieŜ kolorystykę.

Rys. 15. Typy figur w zaleŜności od postawy: a) normalna , b) pochyła, c) spręŜysta

[2, s. 103]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 16. Powiększające działanie

barw ciepłych i jasnych

[2, s. 109]

Rys. 17. Zmniejszające działanie

barw zimnych i ciemnych

[2, s. 109]

Rys. 18. Silnie zarysowujące

działanie czerni

[2, s. 109]

Rys. 19. Silnie rozszerzające

działanie barw gorących

[2, s. 109]

Rys. 20. Powiększające działanie

wzorów duŜych [2, s. 109]

Rys. 21. Naturalizujące działanie

wzorów małych

[2, s. 109]

Rys. 22. Efekt wydłuŜania

i wyszczuplania – krój w układzie

pionowym
[2, s. 110]

Rys. 23.Efekt skracania i

poszerzania- krój w układzie

poziomym

[2, s. 110]

Rys. 24. Efekt opadania

obniŜania – linie ukośne

skierowane w dół

[2, s. 110]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 25. Efekt podwyŜszania – linie ukośne skierowane w górę [2, s. 110]

Tuszowanie wad figur

KaŜda figura jest przestrzenią, którą naleŜy zapełnić elementami ubioru. W projekcie

jest to określona płaszczyzna, w której ramach naleŜy skomponować fason, czyli układ
kroju i detali.

Rzadko spotykana figura klasyczna dobrze wygląda w ubiorach o najróŜniejszych

fasonach  i  stylach,  podobnie  jak  figura  normalna,  którą  za  pomocą  określonych  środków
(np.  podwyŜszone  obcasy)  moŜna  doprowadzić  do  takiej  postaci,  by  sprawiała  wraŜenie
klasycznej.
Figura  za  tęga  i  za  niska  sprawia  wraŜenie  kwadratowej.  Zajmuje  niewielką  płaszczyznę.
NaleŜy ją optycznie „wydłuŜyć” i wyszczuplić. W tym celu:

−

linie ubioru nie mogą być zbyt obszerne i luźne, ani zbyt obcisłe; odzieŜ powinna się
swobodnie przesuwać na figurze,

−

w kompozycji fasonu wskazane są linie pionowe.

Figura za tęga, za wysoka sprawia wraŜenie potęŜnej bryły (sylwety o duŜej płaszczyźnie),
którą naleŜy optycznie „wyszczuplić” i skrócić. W tym celu najwłaściwsza jest linia lekko
dopasowana (podobnie, jak dla wszystkich tęgich figur nieodpowiednie są linie zbyt luźne
lub zbyt obcisłe).
Figura za niska, za szczupła wymaga optycznego „wydłuŜenia” i „poszerzenia”.
W tym celu:

−−−−

najodpowiedniejsze są niezbyt odległe od ciała linie: trapez, empire, redingot, itp.:

−−−−

detali powinno być niewiele (gdyŜ płaszczyzna do „zapełnienia” jest niewielka), ale
starannie opracowane i dobrane do całości stroju.

Figura za wysoka, za szczupła charakteryzuje się duŜą i wysoką płaszczyzną do
zapełnienia, wymaga więc optycznego poszerzenia i skrócenia ubioru. W tym celu
najwłaściwsze są linie poziome.

Projektowanie wyrobów ze skór futerkowych

Moda wyraźnie wysuwa wyroby futrzarskie na centralne miejsce w ubiorach

zimowych.  Skóry  futerkowe,  niezaleŜnie  od  tradycyjnego  stosowania,  są  wszechstronnie
wykorzystywane. Świadczą o tym liczne modele kostiumów, kapeluszy,  sukien, szali oraz
nowe propozycje stosowania skór z włosem w galanterii i obuwnictwie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Stosowane w futrze karczki o róŜnych kształtach mogą wpłynąć na rozszerzenie linii

szerokości pleców. Układ poziomy poszerza ramiona, a układ pionowy zwęŜa.

Rys. 28. Przykładowe wzory karczków [3, s. 222]

Nieodzownym dodatkiem do odzieŜy jest nakrycie głowy. Czapki damskie mogą być

w formie beretu nałoŜonego głęboko na czoło albo beretu z daszkiem, toczka, czapki typu
pilotka, kominiarki, dŜokejki, kaptura, papachy z puszystego futra itp.

Wśród bogatego asortymentu wyrobów kuśnierskich na uwagę zasługują równieŜ

kurtki  typu  sportowego.  Kurtki  są  wygodnym  i  funkcjonalnym  okryciem.  Mogą  być
wykonane  w  najróŜniejszych  wariantach  i  długościach,  począwszy  od  dopasowanych  do
luźnych  kurtek  sportowych.  Kurtki  wykonuje  się  np.  ze  skór  króliczych  lub  jagnięcych.
Łączy  się  je  wtedy  rytmicznie  w  pasy  pionowe,  poziome,  skośne  lub  w  układzie
szachownicy.  Najczęściej  mają  kaptury  obszyte  skórą  futerkową,  np.  w  kolorze
kontrastującym  z  wdziankiem.  Na  kurtki  moŜna  zuŜyć  odpad  gładki,  imitujący  skóry
ocelota,  jaguara,  lamparta  itp.  W  grupie  wdzianek  moŜna  stosować  łączenia  skór
futerkowych  z  grubą  dzianiną,  laminatem  i  ze  skórą.  Kurtki  mogą  być  uszyte  z  tkaniny
podbitej  futrem.  Zamiast  błamów  skórzanych  moŜna  stosować  tekstylne  imitacje  futer
zeszyte  z  wierzchem.  Wdzianka  mogą  być  zapinane  na  haki  metalowe,  zamek
błyskawiczny, sprzączki, koła lub dekoracyjne pętle.

Rys. 29. Wzory kurtek futrzanych [3, s. 225].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ubiory męskie mają przewaŜnie charakter sportowy (bluzy i kurtki). Wykonuje się je

ze skór bydlęcych, z odpadu lub ze sztucznego koŜucha. Zapinane są najczęściej na zamek
błyskawiczny albo guziki. Futra męskie mogą być noszone włosem na wierzch. Utrzymane
w stylu sportowym, zapięcia mają przewaŜnie dwurzędowe i pasek. Mogą mieć duŜe
wykładane kołnierze z klapami.

Przystępując do projektowania kurtek męskich i damskich moŜna wykorzystać barwne

kawałki skór futrzanych i do nich dokomponować fason, układ skór i właściwe zapięcie, np.
próbka z królika imitująca oceloty, nadaje się do zaprojektowania kurtki sportowej zapiętej
na zamek błyskawiczny. Przy projektowaniu kurtek naleŜy wykorzystać wzory podane
w Ŝurnalach i rysunki w literaturze.

Na pelisy przeznacza się szlachetne rodzaje futra, np. z tchórzy, nutrii, z których mogą

być wykonane równieŜ kołnierze, mankiety lub obszycia (rys. 30). Z odpadu sztukowanego
produkuje się błamy pod popularne okrycia typu standardowego, kryte tkaniną, jak serdaki,
koŜuchy robocze.

Rys. 30. Wzór pelisy damskiej

Rys. 31. Wzór krótkiego koŜucha męskiego

[3, s. 229] [3, s. 229]

Z bogatego asortymentu futer najbardziej popularną grupę stanowią futra o charakterze

całodziennym (rys. 32). Modele te cechuje prostota kroju. Futra mogą być lekko wcięte,
rozszerzone dołem, z rozcięciem z tyłu i z patką. Zapięcie moŜe być jedno

– lub

dwurzędowe,  kołnierz  sportowy  z  klapami,  kieszenie  z  patkami  lub  lamowaniem.  Skóry
typowe  dla  tego  rodzaju  modeli  –  to  niskowłose  nutrie,  kozy,  świstaki,  uszlachetnione
króliki  imitujące  foki,  oceloty  itp.  W  futrach  tych  moŜe  występować  łączenie  skór  dwu
gatunków  –  mogą  mieć  one  przybranie  z  puszystej  skóry  futerkowej  jako  kołnierze,  np.
szalowy, w formie pierścienia, a nawet sportowy. W futrach mogą występować zestawienia
skór o dwu kolorach, np. nutrii brązowej z beŜową ułoŜone na zmianę w pasy, albo z jednej
z  tych  skór  moŜe  być  wykonany  kołnierz,  mankiety,  a  niekiedy  obszycie  dołu.  Poza  tym
w modelach całodziennych moŜe występować rozszycie pasów futrzanych barwną skórą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Projekt futra całodziennego rozpoczyna się od naszkicowania kołnierza, rozwiązania

tyłu futra, układu skór i ich kolorów. Futro moŜna szkicować na sylwetce

– schemacie.

Następnie maluje się kolor skóry. Kierunek włosa zaznacza się ołówkiem lub tuszem za
pomocą zdecydowanych kresek o róŜnej długości i natęŜeniu. Najlepsze efekty uzyskuje się
stosując do tej czynności ołówków miękkich, dobrze zatemperowanych, a do tuszu − piórka
lub cienkiego pędzelka.

Rys. 32. Wzory futer całodziennych [3, s. 220]

Ciepłym okryciem są koŜuchy welurowe. W męskich dominuje typ trencza. Na ogół

koŜuchy męskie mają charakter sportowy – z kołnierzem i wykładanymi klapami, niekiedy
z  tej  samej  skóry,  włosem  do  wierzchu.  W  celu  podniesienia  ich  dekoracyjnej  strony
zarówno  kołnierze,  jak  i  klapy  mogą  być  w  innym  kolorze.  Niekiedy  koŜuchy  damskie
(rys. 33) w kroju przypominają tradycyjne bekiesze, często zdobione motywami ludowymi.
Motywy  dekoracyjne  powinny  być  wykorzystywane  z  umiarem  i  celowo,  np.  w  celu
przykrycia szwów, zamocowań zapięć i lamowań.
W koŜuchach zapięcia występują w róŜnej formie. W modelach tradycyjnych często stosuje
się:  haki,  szamerowania,  pętlice  i  klamry  metalowe,  guziki  plecione,  zamki  błyskawiczne
itp. KoŜuch jest okryciem funkcjonalnym i ciepłym. MoŜe mieć róŜną długość i róŜnorodne
rozwiązanie  pod  szyją,  np.  stójkę,  kołnierze  o  róŜnych  kształtach  i  kolorze  futra  oraz
obszycia  dołu.  Przy  projektowaniu  koŜuchów  moŜna  wykorzystać  dekoracyjny  haft
podkreślających rozwiązania kroju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 33. Wzory koŜuchów damskich [3, s. 230].

Najbardziej atrakcyjne w swoim wyrazie są stroje wieczorowe z futra, np. szale,

mantyle,  pelerynki,  etole  z  puszystych  i  długowłosych  lisów  srebrnych,  platynowych,
niebieskich  i  innych  oraz  norek,  gronostai  itp.  Skóry  w  tych  kreacjach  mogą  być  ułoŜone
pionowo, poziomo lub ukośnie. W celu zwiększenia puszystości włosa, pasy futra rozszywa
się  tasiemkami.  Modele  futer  wieczorowych,  ich  fantazyjny  styl  i  efekt  dekoracyjny
wydobywa  się  dzięki  zestawieniu  skór  o  róŜnej  fakturze,  np.  futro  płaskie  połączone
z długowłosym,  błyszczące  z  matowym,  jasne  z  ciemnym.  Zestawienia  te  mogą
występować  w  kołnierzach  lub  odłoŜeniach  krawędzi  dolnej,  albo  w  prawej  połowie
płaszcza przechodzącej w kołnierz. Do przybrania moŜna stosować skóry lisów (srebrzyste,
platynowe, niebieskie lub rude) i norek w róŜnych kolorach.

Futra wieczorowe mogą być wykonane ze skór niskowłosych, jak brajtszwance,

karakuły, foki naturalne. Takie futro słuŜy jako przykrycie toalet balowych. Projektowanie
futer wieczorowych daje ogromne moŜliwości zestawień skór w etolach, szalach,
pelerynkach itp., jak i moŜliwości ciekawych rozwiązań kolorystycznych.

Rys. 34. Kolekcje wieczorowe [3, s. 232]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Okrycia dziecięce ze skór futerkowych powinna cechować lekkość, prostota kroju

i łatwość zapinania. Wykonuje się je najczęściej ze skór króliczych w jasnych kolorach,
z materiałów skóropodobnych. Okrycia dziecięce mają kołnierze o róŜnych formach, często
przechodzących w kaptur. Zawsze modne są koŜuszki obszyte innym kolorem futra,
ozdobione haftem i aplikacją.

Rys. 35. Wzory okryć dziecięcych [3, s. 234]

W futrze waŜnym elementem jest kołnierz; moŜe być osadzony nisko, u nasady szyi

lub  wysoko,  kołnierz  typu  budkowego.  RozróŜnia  się  trzy  podstawowe  rodzaje  kołnierzy:
szalowy, sportowy z klapami i okrągły, poza tym pelerynki, kaptury, stójki i szaliki. Dobór
kołnierzy  zaleŜy  od  budowy  sylwetki.  Wielkość  jego  powinna  być  proporcjonalna  do
wzrostu,  tuszy  i  wieku  osoby.  Kołnierze  wymagają  starannego  wykończenia  spodu,
poniewaŜ nosi się je często podniesione, zwłaszcza w okryciach sportowych.

Rys. 36. Rodzaje kołnierzy futrzanych [3, s. 263].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Co nazywamy projektowaniem odzieŜy?

Jakie są ogólne zasady projektowania odzieŜy?

Jakie są rodzaje figur ludzkich w zaleŜności od postawy?

Jakie są rodzaje figur ludzkich w zaleŜności od budowy?

Jakie są środki plastyczne i krawieckie słuŜące tuszowaniu wad figur kobiecych?

Jakie fasony, style i kolorystyka są odpowiednie dla figury tęgiej i niskiej?

Jakie są zasady projektowania odzieŜy dla figury tęgiej i wysokiej?

Jakie są zasady projektowania dla figury zbyt szczupłej i niskiej?

Jakie są zasady projektowania dla figury za wysokiej i za szczupłej?

10.

Jaki wpływ na wygląd sylwetki ma rodzaj skór zastosowanych w wyrobie?

11.

Jaki wpływ na wizualną stronę sylwetki ma układ skór w wyrobie futrzarskim?

12.

Jakie są zasady projektowania okryć dziecięcych ze skór futerkowych?

13.

Jakie cechy charakterystyczne wyróŜniają stroje wieczorowe z futra?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Narysuj dwie sylwetki w futrach o jednakowym fasonie. Zaprojektuj dwa róŜne układy

skór i róŜną kolorystykę włosa np. jasny, ciemny. Uwagi i wnioski dotyczące wpływu
układu i kolorystyki na wizualną stronę sylwetki przedstaw w dyskusji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

wykonać rysunek dwóch futer,

zaznaczyć na rysunku proporcje układów skór i kierunek włosa,

pokolorować rysunek zgodnie z poleceniem w ćwiczeniu,

porównać wykonane prace zwracając uwagę na wpływ koloru i układu na wygląd
sylwetki,

zaprezentować swoje prace,

przedstawić wnioski i spostrzeŜenia.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj wykończenia futrzane do ubiorów z tkanin: kostiumu, płaszcza, kurtki,

harmonizujące kolorem z materiałem podstawowym. W ćwiczeniu zaznacz wyraźnie
długość i kierunek włosa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

wykonać rysunek trzech wyrobów z tkanin,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zaprojektować wykończenia futrzane do kaŜdego wyrobu,

zaznaczyć kierunek włosa w wykończeniach futrzanych,

zaprezentować swoje prace.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Narysuj na kartonie dwie sylwetki obok siebie: jedną o cechach charakterystycznych

dla osoby tęgiej i niskiej, drugą – dla sylwetki wysokiej i szczupłej. Zaprojektuj na
rysunkach futra o odpowiednim układzie skór i kierunku włosa dla kaŜdej sylwetki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

narysować dwie sylwetki o róŜnych cechach budowy,

zaprojektować futra dla kaŜdej sylwetki dobierając odpowiedni układ skór,

zaznaczyć kierunek włosa na skórach,

zaprezentować pracę.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Zaprojektuj dwie czapki, stosując skóry o róŜnej wysokości włosa np. skóry lisa

i norki. Rysunki wykonaj techniką kolaŜu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zapoznać się z materiałem nauczania,

wykonać rysunek dwóch czapek – fason dostosować do rodzaju skór,

dobrać odpad ze skór futerkowych do wykonania ćwiczenia,

nakleić skrawki skór futerkowych na szkice czapek,

zaprezentować wykonanie ćwiczenia.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania,

−−−−

skrawki skór futerkowych,

−−−−

noŜyczki,

−−−−

klej,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5

Zaprojektuj modną kamizelkę ze skór welurowych, zdobioną haftem i obszytą

puszystym futrem.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

wykonać rysunek kamizelki,

zaprojektować zdobienia zwracając uwagę na kolorystykę,

zaznaczyć długość i kierunek włosa w obszyciach,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 6

Na schematach sylwetek w ruchu zaprojektuj kreacje wieczorowe ze skór futerkowych:

szal, etolę, wdzianko stosując róŜne układy skór.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

odrysować schematy sylwetek w róŜnych pozach,

zaprezentować kreacje wieczorowe,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 7

Zaprojektuj trzy wzory ubiorów dziecięcych: futerko, koŜuszek i kurtkę na schemacie

sylwetki dziecięcej w ruchu. Rysunki wykonaj róŜnymi technikami plastycznymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

odrysować schemat sylwetki dziecka w ruchu w trzech róŜnych pozach,

zaprojektować okrycia dziecięce – szkic na schemacie sylwetki dziecka,

pomalować zaprojektowane okrycie, stosując róŜne techniki plastyczne,

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−−−−

poradnik ucznia,

−−−−

blok rysunkowy,

−−−−

przybory do rysowania i malowania,

−−−−

literatura z rozdziału 6.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić jakie są zasady projektowania odzieŜy?

określić rodzaje figur ludzkich w zaleŜności od postawy?

określić rodzaje figur w zaleŜności od budowy?

określić środki plastyczne i krawieckie słuŜące tuszowaniu wad figur
ludzkich?

scharakteryzować style i kolorystykę dla figury tęgiej?

scharakteryzować style i kolorystykę dla figury szczupłej?

scharakteryzować wady fragmentów ciała?

określić zasady korygowania wad ciała za pomocą środków
plastycznych i krawieckich?

określić wpływ rodzaju skór i ich układu w wyrobie futrzanym na
wizualną stronę sylwetki?

10)

określić

zasady

projektowania

odzieŜy

dziecięcej

skór

futerkowych?

11)

określić cechy charakterystyczne strojów wieczorowych ze skór
futerkowych?

12)

zaprojektować odpowiedni układ skór i kolorystykę włosa futra
w celu tuszowania wad postawy lub figury?

13)

zaprojektować wykończenie futrzaru do ubiorów?

14)

zaprojektować czapkę futrzaną?

15)

zaprojektować kamizelkę skórzaną?

16)

zaprojektować kreacje wieczorowe z futer?

17)

zaprojektować wzory ubiorów dziecięcych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.
5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 1

Rysunek przedstawiający ubiór na sylwetce nieproporcjonalnej akcentujący modną
linię ubioru to

rysunek modelowy.

szkic Ŝurnalowy.

rysunek techniczny.

rysunek instruktaŜowy.

Do sprawdzenia poprawności wykonania wyrobu słuŜy rysunek
a)

modelowy.

urnalowy.

konstrukcyjny.

techniczny.

Projekt plastyczny modelu odzieŜowego zawiera
a)

rysunek modelowy, opis modelu, próbki materiałów.

szkic Ŝurnalowy, rysunek, próbki materiałów.

rysunek artystyczny, rysunek instruktaŜowy, próbki materiałów.

rysunek konstrukcyjny, rysunek modelowy, rysunek techniczny.

Zbiór dokumentów informujących o sposobie wykonywania wyrobu odzieŜowego
nazywa się
a)

opisem technicznym wyrobu.

dokumentacją techniczno-technologiczną.

charakterystyką wyrobu.

dokumentacja organizacyjną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pełną dokumentację techniczno – technologiczną stosuje się przy produkcji

jednostkowej.

seryjnej.

usługowej.

wyrobów skomplikowanych.

Proporcja głowy w stosunku do wysokości ciała u dziecka w wieku 6 – 8 lat wynosi
a)

1:8.

1:7.

1:6.

1:5.

Cechy charakterystyczne figury kobiecej to
a)

szeroka talia.

mało wydatne biodra.

wąska talia.

szerokie ramiona.

Przystępując do rysowania schematu sylwetki naleŜy ustalić odcinek
a)

szerokości ramion.

szerokości talii.

wysokości głowy.

szerokości głowy.

Tworzenie nowych modeli odzieŜy futrzanej w postaci rysunku artystycznego to

projektowanie odzieŜy.

modelowanie odzieŜy.

konstruowanie form odzieŜy.

wykonywanie szablonów odzieŜy.

10. Specjalista projektant odzieŜy opracowuje

szablony odzieŜy.

projekty plastyczne odzieŜy.

formy odzieŜy.

rysunki instruktaŜowe.

11.

Figura ludzka charakteryzująca się zgarbionymi plecami to figura
a)

klasyczna.

normalna.

pochyła.

spręŜysta.

12.

Barwy ciepłe i jasne zastosowane przy projektowaniu odzieŜy futrzanej dają złudzenie
a)

powiększające.

zmniejszające.

zwęŜające.

silnie zarysowujące.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13.

Wyraźne podkreślenie optyczne konturów sylwetki moŜna uzyskać stosując kolor
a)

biały.

ółty.

czerwony.

czarny.

14.

Właściwą postawą ciała charakteryzuje się figura
a)

wyprostowana.

spręŜysta.

normalna.

pochyła.

15.

Zastosowanie układu poziomego skór w odzieŜy futrzanej daje efekt
a)

obniŜenia i opadania sylwetki.

podwyŜszania i skracania sylwetki.

wydłuŜania i wyszczuplania sylwetki.

skracania i poszerzania sylwetki.

16.

Efekt obniŜania sylwetki dają układy skór
a)

pionowe.

poziome.

skośne skierowane w górę.

skośne skierowane w dół .

17.

Zastosowanie karczków w futrze o pionowym układzie skór powoduje
a)

poszerzenie ramion.

zwęŜenie ramion.

podwyŜszenie ramion.

opadanie ramion.

18.

Figurę za wysoką i za szczupłą moŜna optycznie „skrócić” i „poszerzyć” stosując układ
skór
a)

poziomy i obszerną linie ubioru.

pionowy i dopasowaną linię ubioru.

pionowy i prostą linię ubioru.

mieszany i dopasowane linię ubioru.

19.

KoŜuch to okrycie zimowe wykonane ze skór
a)

futerkowych włosem do spodu.

futerkowym włosem do wierzchu.

licowych.

welurowych.

20.

Modnym dodatkiem futrzanym do damskiego stroju wieczorowego są
a)

bolerka, szale, etole.

kamizelki welurowe.

czapki futrzane.

rękawiczki futrzane.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................................................

Projektowanie podstawowych wyrobów futrzarskich

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: