Dieta w anemii (niedobór żelaza)
Niedokrwistość (anemia) objawia się zbyt niskim poziomem hemoglobiny i
małą liczbą krwinek czerwonych. Najczęstszą przyczyną tej choroby jest
niedobór żelaza w organizmie, spowodowany jego zbyt małą ilością w diecie,
nieodpowiednim wchłanianiem z przewodu pokarmowego lub utratą tego
składnika (w wyniku krwawień).
Niedokrwistość żywieniowa jest także spowodowana spożywaniem produktów
wysoko przetworzonych, które na skutek procesów technologicznych utraciły
witaminy i składniki mineralne. Istotną rolę odgrywa także nieodpowiedni dobór
produktów, który może powodować zmniejszenie wchłaniania żelaza, mimo
jego wystarczającej ilości w diecie.
Bardzo często niedokrwistość dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, które tracą
dużo żelaza w czasie menstruacji oraz stosują diety odchudzające o
niedoborowym poziomie żelaza i innych składników odżywczych
odgrywających ogromną rolę w procesach krwiotwórczych (kwas foliowy,
witamina B
12
, miedź, kobalt).
Warto wiedzieć, że żelazo z produktów pochodzenia roślinnego wchłania się
dużo gorzej niż z produktów pochodzenia zwierzęcego. Z badań wynika, że
wchłanianie żelaza z ryżu i szpinaku wynosi 1%, z kukurydzy 3%, z sałaty 4%,
a z pszenicy 5%. Natomiast wchłanianie żelaza z ryb wynosi 11%, z wątroby
12%, a z mięsa cielęcego 22%. Taka różnica jest spowodowana odmienną formą
chemiczną: w produktach pochodzenia zwierzęcego mamy żelazo hemowe -
dwuwartościowe, a w produktach roślinnych żelazo niehemowe -
trójwartościowe.
Ze względu na zawartość żelaza artykuły spożywcze możemy ogólnie podzielić
na produkty o niskiej zawartości żelaza (ok. 1 mg/100 g) np. mleko, ziemniaki,
owoce; produkty o średniej zawartości żelaza (1 - 4 mg/100 g) - np. drób, mięso,
kasze, warzywa; produkty o wysokiej zawartości żelaza (4 mg/100 g) np.
podroby, warzywa strączkowe.
Leczenie dietetyczne niedokrwistości ma znaczenie głównie wspomagające.
Decyzję o terapii farmakologicznej (preparaty żelaza i inne witaminowo -
mineralne) oraz o diecie podejmuje lekarz wraz z pacjentem. Dieta w
niedokrwistości z niedoboru żelaza powinna uwzględniać głównie produkty,
które zapewniają odpowiednią podaż białka, żelaza, witaminy B
6
, B
12
, C i wielu
mikroelementów (miedzi, kobaltu, manganu).
Najważniejsze zasady diety
Wybieraj tylko produkty pełnowartościowe, które oprócz kalorii dostarczają
również białka, węglowodanów, tłuszczu, witamin i składników mineralnych.
Doskonałym źródłem węglowodanów złożonych i wartościowego białka są
produkty zbożowe wytworzone z całych ziaren (kasze) lub mąk grubego
przemiału (ciemne pieczywo) oraz warzywa, zwłaszcza strączkowe.
