11.12.2006.

POLSZCZYZNA JAKO JĘZYK FLEKSYJNY

1. Strukturalna klasyfikacja języków

●

syntetyczne – funkcje gramatyczne są wyrażane są wyrażane za pomocą afiksów lub

alternacji morfologicznych, należą między innymi klasyczne języki praindoeuropejskie

(łacina, słowiańskie).

●

analityczne – funkcje gramatyczne są wyrażane za pomocą przyimków, partykuł, zaimków,

słów posiłkowych oraz szyków wyrazów, należą między innymi romański, angielski.

2. Można je podzielić na:

●

alternacyjne – funkcje gramatyczne są wyrażane za pomocą alternacji.

●

afiksalne – formy wyrazowe składają się z tematu fleksyjnego i afiksów, które wyraża

funkcja gramatyczna.

•

fuzyjne – afiksy są silnie związane z tematem fleksyjnym wyrażenia i kumulują po

kilka funkcji gramatycznych np. Kobiety (z innymi morfemami

myszy, żaby, baby).

•

aglutynacyjne – afiksy są słabo związane z tematem fleksyjnym i nie kumulują

funkcji gramatycznych.

Ponadto języki afiksalne można podzielić:

prepozycyjne

postpozycyjne

( afiksy występują po rdzeniu

np. język polski).

3. Polszczyzna jest językiem fuzyjnym.

4. Szyk wyrazów jest swobodny, ale nie dowolny.

5. SVO – podmiot orzeczenie dopełnienie.

6. Ograniczenia:

●

Przyimek występuje prawie zawsze przed rzeczownikiem lub przymiotnikiem, którym rządzi,

np. Temu występuje w postpozycji (rok temu), naprzeciw (ojcu naprzeciw) -li, -ży, -że.

●

Niektóre partykuły występują tylko w prepozycji, np. nie słyszę, aby/ czy spełniły się.

●

Niektóre spójniki muszą zajmować ściśle określoną pozycję względem łączonych składników,

inne mogą się zachowywać swobodnie, np.: Jeśli .... to --> nie przestawiamy!

●

Niektóre rzeczowniki, przymiotniki, frazy przymiotnikowe, partykuły i wykrzykniki występują

tylko w postpozycji, np. serek brie, obiady na wynos.

●

Nieakcentowane formy zaimków nigdy nie występują na początku zdania, np. Powiem Ci to w

zaufaniu...