Granice i obszar Polski
Wybuch drugiej wojny światowej spowodował podział Rzeczypospolitej między III Rzeszę Niemiecką a
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Kapitulacja Niemiec (1945 r.)
poprzedzona ustaleniami trzech mocarstw: Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Wielkiej
Brytanii i ZSRR, miała istotny wpływ na ukształtowanie się obszaru Polski w nowych granicach.
Długość naszych granic zmniej szyła się o ponad 2000 km w stosunku do granic z 1939 r. Zmniejszył
się również współczynnik rozwinięcia granic (świadczący o zwartości obszaru). Wynosi on około 90
km2 na l km granic, podczas gdy przed wojną wynosił on 71 km2 na l km granic.
Dnia 31 grudnia 1945 roku powierzchnia Polski wynosiła 311,7 tyś. km2, z czego obszar ziem dawnych
(do 1939 r.) obejmował 208,9 tyś. km2, tzw.
Ziemie Odzyskane liczyły 100,9 tyś. km , a 1,9 tyś. km stanowił obszar byłego Wolnego Miasta
Gdańska.
Obecny obszar Polski wynosi 312 685 km2 i ma kształt zbliżony do koła, którego geometryczny środek
leży na północny zachód od Łodzi - 19°07' długości geograficznej wschodniej i 51°55' szerokości
geograficznej północnej.
W Europie większą powierzchnię mają: Rosja, Ukraina, Francja, Hiszpania, Szwecja, Niemcy,
Finlandia i Norwegia.
Najdalej wysuniętymi punktami naszej granicy państwowej są:
- Przylądek Rozewie w byłym województwie gdańskim, 54°50' N;
- szczyt Opołonek w Bieszczadach w byłym województwie krośnieńskim, 49°00'N;
- kolano Odry na zachód od Cedyni w byłym województwie szczecińskim, 14°08'E;
- kolano Bugu na wschód od Strzyżowa w byłym województwie zamojskim, 24°09' E.
Całkowita długość granic wynosiła w 1947 roku 3566 km, z czego na granicę z Niemcami przypadało
456 km, z Czechosłowacją- 1292 km, a z ZSRR - 1321 km. Resztę (497 km) stanowiła granica
morska. Obecna długość granic wynosi 3582 km, w tym 528 km to granica morska.
Granice te były ustalane w różnym okresie i w różny sposób: z ZSRR na podstawie umowy z 16
sierpnia 1945 roku, z wyjątkiem części przylegającej do Bałtyku, która została wytyczona wskutek
