OCENA EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ INWESTYCJI
DRENARSKIEJ NA GRUNTACH ORNYCH
Założenia:
Nakład inwestycyjny na drenowanie wynosi:
4770 zł ∙ ha
-1
Inwestycja ma być przeprowadzona w ciągu jednego roku.
Powierzchnia drenowanego obiektu wynosi:
520ha
Rodzaj gleby:
glina lekka
1. Obliczenie wskaźnika ekonomicznego efektywności inwestycji drenarskiej w
ujęciu rocznym:
E
1
=
∆
W
d
– J
⋅
(r + s) –
∆
K
p
– K
b
koszty stałe koszty zmienne
J
– nakład inwestycyjny na realizację obiektu
J
= 4770
⋅
520 = 2480400 zł
r
– stopa procentowa według katalogu branżowego dla inwestycji drenarskiej r = 8%
wynosi 3 – 8% w zakresie inwestycji wodnych
s
– stopa amortyzacji
N
1
s
=
N
– czas użytkowania danego elementu (okres eksploatacji środka trwałego – dla
obiektów drenarskich N = 40-50 lat)
025
,
0
40
1
s
=
=
∆
W
d
– średni przewidywany przyrost wartości produkcji roślinnej po zdrenowaniu w aktualnych
cenach rynkowych
∆
W
d
= W
d2
- W
d1
= 3092576,5 – 1720921 =
1371656 zł
W
d2
– wartość produkcji po zdrenowaniu = 3092576,5 zł
W
d1
– wartość produkcji przed zdrenowaniu = 1720921 zł
∆
K
p
– średni przewidywany przyrost roczny kosztów rolniczych ponoszony na zwiększoną produkcję
roślinną
∆
K
P
= K
P2
- K
P1
= 409240 – 352560 =
56680 zł
K
P2
– wartość produkcji roślinnej po zdrenowaniu = 787,00 zł∙ha
-1
∙ 520ha = 409240
K
P1
– wartość produkcji przed zdrenowaniu = 678,00 zł∙ha
-1
∙ 520ha = 352560
Jednostka
zbożowa
Koszt produkcji roślinnej
[zł∙ha
-1
]
30
660,00
35
675,00
40
690,00
45
705,00
50
720,00
55
735,00
60
750,00
65
765,00
70
780,00
75
795,00
K
b
– przewidywane średnie roczne koszty bieżące stanowiące 1-3% nakładów inwestycyjnych
K
b
= J
⋅
(1
÷
3)%
K
b
= 2480400
⋅
1% = 2480400
⋅
0,01 =
24804 zł
E
1
=
∆
W
d
– J
⋅
(r + s) –
∆
K
p
– K
b
E
1
= 1371656 – 2480400
⋅
(0,08 +0,025) – 56680
– 24804 = 102973,0
2. Obliczenie dopuszczalnej górnej granicy rocznych kosztów melioracji na
jednostkę efektu
G
1
= (
∆
W
d
–
∆
K
p
)/ F [zł∙ha
-1
]
F – powierzchnia drenowanego obiektu – 520ha
G
1
= (1371656 – 56680)/ 520ha =
2528,8 [zł∙ha
-1
]
3. Obliczenie dopuszczalnej górnej granicy rocznych kosztów w przeliczeniu na
jednostkę efektu produkcyjnego
G
2
= (
∆
W
d
–
∆
K
p
)/
∆
P
[zł ∙ jednostki zbożowe
-1
]
∆
P – przyrost wartości produkcji w jednostkach zbożowych
∆
P = P
2
- P
1
= 37445 – 18938 = 18507
P
2
– wartość produkcji w jednostkach zbożowych po zdrenowaniu – 37445
P
1
– wartość produkcji w jednostkach zbożowych przed zdrenowaniem – 18938
G
2
= (1371656 – 56680)/ 18507 = 71
4. Obliczenie obciążenia jednostki efektu użytkowego pełnymi kosztami
melioracji
E
4
= [J
⋅
(r +s) + K
b
]/ F [zł ∙ ha
-1
]
E
4
= [2480400
⋅
(0,08 +0,025) + 24804]/ 520ha = 549
[zł ∙ ha
-1
]
5. Obliczenie obciążenia jednostki efektu produkcji pełnymi kosztami melioracji
E
5
= [J
⋅
(r +s) + K
b
]/
∆
P
[zł ∙ jednostki zbożowe
-1
]
E
5
=
[2480400
⋅
(0,08 +0,025) + 24804]/ 18507
= 16 [zł ∙ jednostki zbożowe
-1
]
6. Obliczenie produktywności nakładów na meliorację
007
,
0
2480400
18507
J
P
6
,
0
2480400
1371656
J
W
d
=
=
∆
=
=
∆
7. Obliczenie granicznego przyrostu produkcji przy którym następuje zwrot
poniesionych nakładów na meliorację
∆
P
gr
= [J
⋅
(r +s) + K
b
]/ (C
d
–
∆
K
pj
)
C
d
– cena jednostki produkcji wyrażona w zł/ jednostkę zbożową:
C
d
=
P
W
d
∆
∆
=
74
18507
1371656
=
∆
K
pj
– koszt przyrostu produkcji na jednostkę w zł/ jednostkę zbożową:
∆
K
pj
=
06
,
3
18507
56680
=
=
∆
∆
P
K
p
∆
P
gr
= [2480400
⋅
(0,08 + 0,025) + 24804]/ (74 – 3,06) = 4018
WNIOSKI
1. Ponieważ wskaźnik ekonomiczny efektywności inwestycji drenarskiej w ujęciu rocznym
E
1
= 102973,0 > 0 tzn., że inwestycja jest ekonomicznie uzasadniona.
2. Ponieważ obciążenie jednostki efektu użytkowego pełnymi kosztami melioracji E
4
= 549 nie
przekroczyło dopuszczalnej górnej granicy rocznych kosztów melioracji na jednostkę efektu
G
1
= 2528,8 tzn., że inwestycja jest opłacalna.
3. Ponieważ obciążenie jednostki efektu produkcji pełnymi kosztami melioracji E
5
= 16 jest mniejsze
od dopuszczalnej górnej granicy rocznych kosztów w przeliczeniu na jednostkę efektu
produkcyjnego G
2
= 71 tzn., że inwestycja jest opłacalna.
4. Ponieważ graniczny przyrost produkcji przy którym następuje zwrot poniesionych nakładów na
meliorację P
gr
= 4018 jednostek zbożowych jest mniejszy od przyrostu produkcji wynoszącej
∆
P = 18507 jednostek zbożowych tzn., że inwestycja jest opłacalna.